In XII Prophetas

Ῥομφαία ἐξεγέρθητι ἐπὶ τὸν ποιμένα μου καὶ ἐπ᾿ ἄνδρα πολίτην αὐτοῦ, λέγει Κύριος παντοκράτωρ, πατάξω τὸν ποιμένα καὶ διασκορπισθήσονται τὰ πρόβατα, καὶ ἐπάξωὦι τὴν χεῖρά μου ἐμ τοὺς ποιμένας.

Δέδωκεν ὑπὲρ ἡμῶν τὸν ἴδιον Υιὸν ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ, ἐφεὶς οἰκονομικῶς καίτοι Θεὸν ὄντα καὶ ἐξ αὐτοῦ κατὰ [*](b) φύσιν ἀπορρήτως γεγεννημένον, καὶ ἐν τῇ τοῦ δούλου μορφῇ καθικέσθαι, καὶ ἄνθρωπον γενέσθαι καθ’ ἡμᾶς, καὶ ἀνατλῆναι σταυρὸν, ἵνα σώσῃ τὸν κόσμον καὶ ἀποστήσῃ τῆς κατὰ πάντων πλεονεξίας τὸν σατανᾶν, καθελῇ δὲ καὶ τὴν βέβηλον εἰδωλολατρείαν, καὶ καταργήσῃ μαντείας, ψευδοπροφητίας τε καὶ τοὺς ἐκ καρδίας φενακισμοὺς, ἐξάρῃ δὲ καὶ “τὸ πνεῦμα [*](Supra ver. 2.) “τὸ ἀκάθαρτον ἄπο τῆς γῆς, καὶ πρὸς γε δὴ τούτοις, ἵνα κατακτήσηται τὴν ὑπ’ οὐρανὸν, μετατιθεὶς εἰς θεογνωσίαν [*](c) τοὺς πεπλανημένους, ἀναπείθων ἑλέσθαι τὴν εὐσεβῆ καὶ εὐσχήμονα πολιτείαν, καὶ πᾶν εἶδος ἀρετῆς ὁρᾶσθαι τετιμηκότας. ταύτης οὖν ἕνεκα τῆς αἰτίας τὸν ἐπὶ ξύλου θάνατον, καίτοι πολὺ λίαν ἔχοντα τὸ δυσκλεὲς, ὑπέμεινεν ἑκὼν, “αἰσχύνης καταφρονήσας, οὕτω καὶ αὐτῷ δοκοῦν τῷ Θεῷ [*](Heb. xii. 2.) καὶ Πατρί. καί τι τοιοῦτον ἡμῖν ὑποφαίνει λέγων αὐτὸς ὁ Υἱός “Ὅτι καταβέβηκα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ οὐχ ἵνα ποιῶ τὸ [*](S. Joan. vi. 38, 9.) “θέλημα τὸ ἐμὸν ἀλλὰ τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με. “τοῦτο ’δε ἐστι τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με, ἵνα πᾶν [*](d) “ὃ δέδωκέ μοι, μὴ ἀπολέσω ἐξ αὐτοῦ, ἀλλὰ ἀναστήσω “αὐτὸ τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ.’’ ὡς γὰρ ὁ θεσπέσιος γράφει Παῦλος “Διὰ τοῦτο Χριστὸς ἀπέθανε καὶ ἔζησεν, ἵνα καὶ [*](Rom. xiv. 9.) νεκρῶν καὶ ζώντων κυριεύσῃ. τέθεικε τοίνυν ἑκὼν ὑπὲρ [*](2. πατάξω C. (23, 42, 106) πάταξον F. Edd. (Alex. XII.) 3. διασκορπισθήσονται C. (Alex. XII.) διασκορπισθήσεται V, Edd. (42, 240). διασκορπισθήτωσαν XII suprascr. cf. infra 795 init.] 9. ἀποστήσει C. 10. καθελεῖ B.C. 11. καταργήσει C. μαντείας C. μαντείαν Edd. ψευδοπροφητείας C. ψευδοπροφήτας iid. 12. ἐξαρεῖ C. 14. κατακτήσηται C. καταστήσηται iid. 18. ἑκὼν accessit ex C. 20. καί τι] καίτοι iid. 25. αὐτὸ] + ἐν iid. invito C. ὡς γὰρ C. καὶ ὥσπερ iid. 26. ἔζησεν C. ἀνέζησεν iid. )

Προαφηγησάμενος τοίνυν διὰ τῆς τοῦ Προφήτου φωνῆς, ὡς πλείστη τις ἔσται τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων ἐπὶ τὸ ἄμεινον ἢ μεταδρομὴ, παθόντος αὐτοῦ τὸν ἐν σαρκὶ θάνατον, μονονουχὶ καὶ ἐπισπεύδει τοῦ καιροῦ τὴν ἀνάδειξιν, καθ’ ὃν ἔσται ταῦτα, καὶ ἐνεργεῖσθαι προστέταχε τὸ ἐπὶ τῷ πάθει μυστήριον, αὐτῇ τῇ ῥομφαίᾳ παρεγγυῶν τε καὶ λέγων Ἐξεγέρθητι [*](792 Α. a) ἐπὶ τὸν ποιμένα μου καὶ ἐπ’ ἄνδρα πολίτην αὐτοῦ λέγει Κύριος παντοκράτωρ. καὶ ῥομφαίαν μὲν ἐν τούτοις καταδηλοῦσθαί φαμεν ὡς ἐν εἴδει μαχαίρας τὸν πειρασμὸν, ἢ καὶ αὐτὸ τὸ πάθος τὸ ἐκ τῆς Ἰουδαίων ἀπονοίας ἐπενηνεγμένον τῷ Εμμανουήλ. ἔοικε γὰρ συνιέναι τε οὕτω καὶ μὴν καὶ εἰπεῖν ὁ δίκαιος Συμεὼν, ὅτε προσεκόμιζεν ὀκταήμερον τὸν [*](S. Luc. ii. 35.) Ἰησοῦν ἡ ἁγία παρθένος “Καὶ σοῦ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διε- “λεύσεται ῥομφαία.’’ μόνον γὰρ οὐχὶ ῥομφαίᾳ κατεσφάζετο, σταυρούμενον ὁρῶσα τὸν ἐξ αὐτῆς γεννηθέντα κατά γε τὴν [*](b) σάρκα φημί. ὦ τοίνυν ῥομφαία, ἐξεγέρθητι φησὶν ἐπὶ τὸν ποιμένα μου, τουτέστιν, ἐνεργείσθω λοιπὸν τὸ σωτήριον πάθος καὶ ὁ τῆς τῶν ἀγαθῶν ἀναδείξεως ἡκέτω καιρός. τέθειται μὲν γὰρ ἐφ’ ἡμᾶς ἀρχιποίμην ὁ Χριστὸς, καὶ ὑπ’ αὐτῷ πάντες ἐσμὲν οἱ πεπιστευκότες, πλὴν οὐκ ἔξω χειρὸς τῆς τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός. κατάρχει γὰρ ἡμῶν ἐν Υἱῷ, δι’ αὐτοῦ [*](Eph. ii, 18.) τε καὶ ἐν αὐτῷ σεσώσμεθα καὶ αὐτὴν ἐσχήκαμεν τὴν προσ- [*](3. τιμίῳ C. τῷ ἰδίῳ Edd. 4. οἰηθέντι Πιλάτῳ C. οἰηθέντος Πιλάτου iid. 5. κατ’ ἐμοῦ ἐξουσίαν οὐδεμίαν C. ut supra 774 d. 6. δεδομένον σοι hoc ordine C. 9. ἡ assumptum ex C. καταδρομὴ iid. 14. ῥομφαίαν] + μὲν Edd. invito C. 17. ἔοικε γὰρ] καὶ ἔοικέ γε Nik. in S. Luc. 19. παρθένος C. favente Nik. θεοτόκος Edd, 23. ἐνεργείσθω C. Nik. ἐξηγείσθω Edd. 24. ἡκέτω Nik. Edd. ἴτω C. τέθειται C. ἔστι Edd. 26. πάντες ἐσμὲν hoc ordine C. 28. αὐτὴν C. δι’ αὐτοῦ iid.)

Καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, λέγει Κύριος, τὰ δύο μέρη [*](1. τὰ — διαφαίνηται κατορθώματα C. τὸ— διαφανεῖται Β. Pont. διαφανῆται Aub.] κατόρθωμα Edd. 4. τῶν om. C. 9. αὐτοῦ assumptum ex C. τοῖς ποιμέσι Θεὸς hoc ordine C. 10. καταπαίουσαν C.D. καταπαύουσαν Β. Edd. τὴν ῥομφαίαν per ras. manu forte prima ad τῇ ῥομφαίᾳ cast. C. τὴν ῥομφαίαν habet D. 12. τούτῳ C. τούτοις Edd. 13. τῆς] + εἰς χριστὸν iid. invito C. 14. εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος C. Μ. ὁ εὐαγγ. iid. 16. ἐκ τῶν δύο om. C. 18. ἴνα assumptum ex C. 19. τούτῳ C. τούτοις Edd. 20. σταύρωσον] + αὐτόν iid. invito C. 27. ἐκείνη] + ἐν πόσῃ τῇ γῇ F. Edd. invito C. (Alex. XII.) cf. infra 795 a. μέρη] + αὐτῆς iid. invitis B.C. (XII.) cf. infra l. c.)

Ἐπενεχθείσης τῆς θείας χειρὸς τοῖς ἀνοσίοις ψευδοποιμέσιν, οἳ τὸν ἀμπελῶνα κατεφθάρκασι τὸν Δεσποτικὸν, οὐδὲ [*](e) αὐτοὺς ἔσεσθαι φησιν ἔξω ποινῆς καὶ δίκης τοὺς τοῖς ἀνοσίοις αὐτῶν σκέμμασιν ἀβουλότατα συνδεδραμηκότας, δῆλον δὲ ὅτι τοὺς τῶν Ἰουδαίων δήμους καὶ τῶν ἀγελαίων τὴν ὑπὸ χεῖρα πληθύν. δεδαπάνηνται γὰρ τῷ πολέμῳ, καὶ διολώλασιν ὁμοῦ τοῖς κατοίκοις αἱ πόλεις καὶ αὐτοῖς ἀνδράσιν αἱ κώμαι, πανωλεθρίᾳ καταπιμπράμεναι, μόλις δὲ σέσωσται τὸ κατάλειμμα, καὶ ὡς ἐν τρίτῃ μοίρᾳ τοῦ παντὸς νοούμενον πλήθους, ὠλόθρευται γὰρ οὐκ εἰς ἅπαν ὁ Ἰσραὴλ, [*](a 794 Α.) Θεοῦ κατοικτείροντος διὰ τοὺς πατέρας. τοῦτο καὶ αὐτὸς ὁ μακάριος Ἡσαΐας φησί “Καὶ εἰ μὴ κύριος Σαβαὼθ ἐγκατ- [*](Es. i. 9.) “έλιπεν ἡμῖν σπέρμα, ὡς Σόδομα ἂν ἐγενήθημεν, καὶ ὡς “Γόμοῤῥα ἂν ὡμοιώθημεν. πλὴν τὸ τρ́τον, ἤγουν τὸ κατάλειμμα, τουτέστι, τοὺς ἐξ αἵματος Ἰσραὴλ πιστεύσαντας, διάξειν φησὶ διὰ πυρὸς, καὶ πυροῦν αὐτοὺς ὡς ἀργύριον καὶ χρυσίον. οὐ γὰρ ἔξω πόνου τῶν ἁγίων ἡ ζωή· ἀληθὲς δὲ ὅτι “Πάντες οἱ θέλοντες ζῆν εὐσεβῶς ἐν Χριστῷ [*](2 Τim. iii. 12.) “διωχθήσονται.’’ δοκιμώτατοι δὲ πεφήνασιν οἱ θεσπέσιοι[*]( b) μαθηταὶ, καὶ ὅσοι γεγόνασιν αὐτοῖς συνεργάται κατ’ ἐκεῖνο [*](3. δοκιμιῶ B.C. δοκιμάσω F. (26. al.) δοκιμῶ Edd. (A.V. ℵ) cf. infra 795 b. 4. καὶ ἐγὼ B.C. (Alex. XII.) κἀγὼ Edd. (Vat. ℵ). 5. αὐτοῦ B.C manu recentiori. F. (36. al.) cf. infra. αὐτῷ C manu prima. Edd. ἐστὶν οὗτος inv. ordine B. sed cf. infra. 8. Δεσποτικὸν C. βασιλικὸν Edd. 11. τῶν ἀγελαίων τὴν C. τὴν ἀγελαίαν τῶν iid. 13. τοῖς κατοίκοις αἱ] ταῖς κατοικοῦσιν C. Haec καὶ αὐτοῖς ἀνδράσιν οἱ κώμαι accesserunt ex C.D. πόλεις pro κώμαι D. 14. πανωλεθρίᾳ Β. πανολεθριᾳ C. Edd. καταπιμπράμεναι C. καταπολλύμεναι Edd. 1 5. καὶ assumptum ex C. 16. νοουμένου C. 23. πόνων b. 24. πάντες assumptum ex C. 25. πεφήνασιν C. γεγόνασιν Edd.)

ΤΟΜΟΣ Ε΄.