In XII Prophetas
Cyril of Alexandria
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Καὶ ἐγένετο λόγος Κθρίου παντοκράτορος πρὸς μὲ λέΓω Τάδε [*](18 19) λέΓει Κύριος παντοκράτωρ Νηστεία ἠ τετάρτη καὶ νηστεία ἠ πέμπτη καὶ νηστεά ἠ ἐβδόμη καὶ ηστεία ἠ δεκάτη ἔσονται τῷ οἴκῳ Ἰούδα εἰς χαρὰ κὼ εἰς εὐφροσύνγν κω εἰς ἑορτὰς ἀφαθὰς, καὶ εὐφρανθήσεσθε, καὶ τὴν ἀλήθειαν κω τὴν εἰρήνην [*](c) ἀφαπήησατε.
Ἀναγκαῖον οἶμαι τοῖς φιλομαθέσι προαφηγήσασθαι τῶν ἐνθάδε λεγομένων νηστειῶν τὰς αἰτίας, καὶ ποία μὲν ἡ [*](2. ὁ pro οὐ Edd. inv. B.C. 3 ἐκπεποίηται C. πεπ. Edd. 4. τὰ om. C. 5. προσήκει Edd. correxi ex C. 7. πέτρος D. Edd. παῦλος C. 10. εἰ pro οἱ Edd. inv. B.C. 11. γλώττης C. 15. διαμέμνηται Β. δὲ C. γὰρ Edd. 16. δὲ prius et ὁ λόγος om. C. Haec τὸ δὲ — ἐστιν accesserunt ex C.D. 17. τοῦτο pro τούτων D. 19. τετάρτη C. (36. al.) τετρὰς Edd. 21. εἰς secundum assumptum ex C. (Alex. XII.) 22. εὐφρανθήσεται (= εὐφρανθήσετε) prhna manu C. 23. ἀγαπήσετε F. 24. πάλιν om. C. habet D.)
Ἔφη τοίνυν ὁ μακάριος Ἱερεμίας " καὶ ἐγένετο ἐν τῷ " ἔτει τῷ ἐνάτῳ τῆς βασιλείας αὐτοῦ· δῆλον δὲ ὅτι Σεδεκίου· " ἐν τῷ μηνὶ τῷ δεκάτῳ τῆ δεκάτῃ τοῦ μηνὸς ἦλθε Ναβου- [*](e) " χοδονόσορ βασιλεὺς Βαβυλῶνος καὶ πᾶσα ἡ δύναμις αὐ- " τοῦ ἐπὶ Ἱερουσαλὴμ, καὶ περιεχαράκωσαν αὐτὴν καὶ " περιῳκοδόμησαν αὐτὴν τετραπέδοις λίθοις κύκλῳ, καὶ " ἦλθεν ἢ πόλις εἰς συνοχὴν ἕως ἑνδεκάτου ἔτους τῷ βασι- " λεῖ’ Σεδεκίᾳ, ἐν τῷ μηνὶ τῷ τετάρτῳ ἐνάτη τοῦ μηνὸς, " καὶ ἐστερεώθη ὁ λιμὸς ἐν τῇ πόλει, καὶ οὐκ ἦσαν ἄρτοι " τῷ λαῷ τῆς γῆς, καὶ διεκόπη ἡ πόλις, καὶ πάντες οἱ " ἄνδρες οἱ πολεμισταὶ ἐξῆλθον νυκτὸς κατὰ τὴν ὁδὸν τῆς [*](726 Α. a) “πύλης ἀνὰ μέσον τοῦ τείχους καὶ τοῦ προτειχίσματος, ὃ " ἦν κατὰ τὸν κῆπον τοῦ βασιλέως." εἶτα διὰ μέσου παρενθεὶς τῶν Σεδεκίου παίδων τὴν σφαγὴν, αὐτοῦ δὲ τὴν [*](Ib. 12-14.) τύφλωσιν, ἔφη πάλιν " Ἐν μηνὶ τῷ πέμπτῳ δεκάτη τοῦ [*](1. τετάρτη C. τετρὰς Edd. καὶ prius assumptum ex C. 3. πρὸ . τεταγμένων (litera una erasa) C. habet προστ. D. 5. ἱερεῖς Edd. ante Migne. 10. ὡς assumptum ex C.D. 11. ὠνομασμένων C.D. εἰρημένων Edd. λέγομεν C. ἐκ τῶν ἱερῶν γρ. assumpta ex C.D. 14. ἐνάτῳ C. ἐννάτω Edd. 15. τῇ assumptuin ex C. (sol.) 18. τετραπέδοις C. (Vat.) τετραπόδοις D. Edd. (Alex. XII.) τετραπόδων Β. κατῆλθεν pro καὶ ἦλθεν. Β. 20. τῷ prius assumptum ex C. ἐνάτῃ B.C. ἐννάτῃ Edd. 24. πύλης C.D. πόλεως Edd. (Frid-Aug. manu prima.) 25. διὰ μέσου C. δὴ μέσον Edd.)
Δέδρακε δὲ τοῦτο καὶ εἰς ἡμᾶς ὁ Χριστός. “ Ἔστρεψε “ γὰρ ἡμῖν τὸν κοπετὸν εἰς χαρὰν, διέῤῥηξε τὸν σάκκον καὶ “ περιέζωσεν εὐφροσύνην,” κατὰ τὴν τοῦ ψάλλοντος φωνήν. ἐπαιτιώμεθα δὲ οὐδαμῶς, ὅτι Θεὸν οὐκ εἰδότες ποτὲ, καὶ [*](Rom. i. 25. Ib. 28) προσκυνοῦντες τῆ κτίσει παρὰ τὸν κτίσαντα, πεπτώκαμεν ὑπὸ πόδας ἐχθρῶν καὶ εἰς νοῦν ἀδόκιμον· εὐχαριστοῦμεν δὲ [*](727 A. a) μᾶλλον ἐφ᾿ οἷς ἠλεήμεθα καὶ σεσώσμεθα, καὶ ἐκ χειρὸς [*](S. Luc. i. 14.) ἐχθρῶν λελυτρώμεθα, καὶ τὴν ἁγίαν οἰκοῦμεν πόλιν, τουτέστι τὴν Ἐκκλησίαν, ἠξιώμεθά τε λοιπὸν εὐχαῖς καὶ θυσίαις ταῖς πνευματικαῖς καταγεραίρειν αὐτὸν, ἀηαπῶμεν δὲ καὶ ὡς εἰς εἰρήνην καὶ ἀλήθειαν, καὶ θυμηδίας τῆς ἀνωτάτω πρόφασιν τὸ χρῆμα καταλογίζεσθαι παρὰ τῆς θεοπνεύστου δεδιδάγμεθα [*](Εph. ii. 14.) γραφῆς. “ Αὐτὸς γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν·” αὐτὸς, ὡς ἔφην, ἡ ἀλήθεια· καὶ δι᾿ αὐτόν ἐσμεν ἐν ἐλπίσιν ἀγαθαῖς, b καὶ ἐν τῷ κατευφραίνεσθαι δεῖν, κατηφείας ἁπάσης ἐξῃρημενης.
Τάδε λέγει Κύριος παντοκράτωρ Ἔτι ἤξουσι λαοὶ πολλοὶ καὶ κατοικοῦντες πόλεις πολλὰς, καὶ συνελεύσονται κατοικοῦντες πέντε πόλεις εἰς μὰ πόλιν λέφοντες Πορευθῶμεν δεηθῆναι τοῦ προσώπου Κυρίου καὶ ἐκζητῆσαι τὸ προόσωπον Κυρίου παντοκράτορος, πορεύσομαι κἀγώ. καὶ ἣξουσι λαοὶ πολλοὶ καὶ ἔθνη πολλά ἐκζητῆσαι τὸ πρόσωπον Κυρίου παντοκρά- [*](1. μεταλλάττεσθαι b. θυμηδίαν C.D.b. εὐθυμίαν Edd. 5 ἀναίδην C. Edd. ἀνέδην B.D. 6. δὲ assumptum ex C.D. 11. ἀδόκιμον] + παρεδόθημεν Β. Edd. invitis C.D. 15. εἰς assumptum ex C. 17. θεοπνεύστου C. θείας Edd. 19. καὶ assumptum ex C. ἀγαθαῖς C. Pont. Migne. ἀγαθοίς Aub. 22. πολλοὶ om. C. 24. πέντε πόλεις om. C. (22. al.) )
Μεταπλάττοντος τοῦ Χριστοῦ τὸ πένθος ἡμῶν εἰς χαρὰν καὶ εἰς ἑορτὴν καὶ εἰς εὐφροσύνας ἀγαθὰς, καὶ μεθιστῶντος εἰς θυμηδίαν τοὺς ὀδυρμοὺς, οὐ καθ’ ἕνα λοιπὸν ἔσται, φησὶ, τῶν καλουμένων εἰς σωτηρίαν ἡ ὡς ἐν πίστει πρόσοδος καὶ ἡ πρὸς Θεὸν οἰκείωσις δι’ ἁγιασμοῦ· ἀλλ’ αἱ μὲν πόλεις ἀλλήλας εἰς τοῦτο παροτρυνοῦσι λοιπὸν, ἥξει τε κατὰ πληθὺν πάντα τὰ ἔθην, τοῖς εἰς τοῦτο φθάσασιν ἐπιφωνούντων [*](d) ἀεὶ τῶν δευτέρων τό Πορεύσομαι καγώ. γέγραπται γὰρ ὅτι " Σίδηρος σίδηρον ὀξύνει, ἀνὴρ δὲ παροξύνει πρόσωπον [*](Prov. xxvil. 17.) " ἐτέρου." πρόκλησις γὰρ ἀείπως ἑτέροις εἴς γε τὸ χρῆναι πληροῦν τὸ ἀγαθὸν, ἡ τινῶν εὑρίσκεται προθυμία. τίς δὲ δὴ ταῖς πόλεσιν ἤτοι τοῖς ἔθνεσιν ὁ σκοπός; τὸ ἐξιλάσασθαί τε καὶ ἐκζητῆσαι τὸ πρόσωπον κυροῦ, τουτέστι Χριστὸν, ὅς ἐστιν εἰκὼν ἀπαράλλακτος τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς, καὶ " χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ, καθὰ γέγραπται, καὶ [*](e Heb. i. 3.) " ἀπαύγασμα τῆς δόξης,’’ περὶ οὗ φησι καὶ ὁ θεσπέσιος Δαυείδ "Τὸ πρόσωπόν σου ἐπίφανον ἐπὶ τὸν δοῦλόν σου. [*](Ps. cxviii. 17.) ἐπέλαμψε γὰρ ἡμῖν ἡ εἰκὼν καὶ τὸ πρόσωπον, ὡς ἔφην, τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός· αὐτὸν ἔχοντες εὐμενῆ καὶ ἵλεω, καὶ τὰ ἐκ τῆς ἁμαρτίας διακρουσόμεθα βλάβη, δικαιούμενοι διὰ πίστεως οὐκ ἐξ ἔργων δικαιοσύνης ἃ ἐποιήσαμεν ἡμεῖς, [*](Tit. iii. 5.) " ἀλλὰ κατὰ τὸ πολὺ αὐτοῦ ἔλεος·" φιλοικτίρμων γάρ ἐστι καὶ ἀγαθὸς καὶ ἀφίησιν ἐγκλήματα τοῖς προσιοῦσιν αὐτῷ· αὐτὸν ἐκζητοῦντες φιλομαθῶς καὶ διὰ τοῦ χρῆναι πληροῦν [*](a 728 Α.) [*](1. ἐξιλάσκεσθαι B.C. (Alex.) ἐξιλάσασθαι Edd. (ℵ Vat. XII.) cf. 728 fin. 3. ἡμῖν b. 5, 6. ἐσται et ὡς assumpta ex C.b. desunt in D. 7. οἶμοι pro οἱ C. 8. παροτρύνουσι C. τε C. δὲ Edd. 12. πρόκλησις C.b. παράκλησις D. Edd. γε assumptum ex C. 14. ἐξιλάσασθαι b. Edd. ἐξιλάσκεσθαι C. 20. Ἀπέλαμψε Migne. ἡμίν ἡ εἰκὼν B.C. Nik. in Ps. cxviii. ἡ εἰρήνη Edd. 21. ἔχοντας iid. ante Migne. ἵλεω C.D. ἴλεων b. Edd. λᾶ βλάβη C.b. τὴν–βλάβην D. Edd. 23. ἅ C. ὧν D. Edd. 24. τὸ assuraptum ex B.C. 26. φιλομαθῶς καὶ accesserunt ex C.D. τοῦτο pro τοῦ C. )
Τάδε λέγει Κύριος παντοκράτωρ Ἐν ἐπιλάβωνται δέκα ἄνδρες ἐκ πασῶν τῶ γλωσσῶν τῶι ἐθνῶν, κω ἐπιλάβωνται του κρασπέδου ἀνδρὀς Ἰουδαίου λέφοντες Πορευσόμεθα μετὰ σου, διότι ἀκηκόαμεν ὅτι ὁ Θεὸς μεθ᾿ ὑμὼν ἑστιν.
[*](b)Τίνα δὴ τρόπον ἡ κατὰ πόλεις τε ὁμοῦ καὶ ἔθνη γενήσεται πρόσοδος τῶν ἐπιζητούντων τὸ πρόσωπον κυρίου, διατρανοῖ πάλιν. ἔσται γὰρ τοῦτο φησὶν ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, τουτέστι, κατ’ ἐκεῖνο καιροῦ, καθ’ ὃν ἄν ἐπιλάβοιντο δέκα ἄνδρες ἑνὸς Ἰουδαίου λέγοντες Πορευσόμεθα μετὰ σοῦ. διὰ μὲν οὖν τῶν δέκα, τὸν τέλειον τῶν προσιόντων νοήσεις ἀριθμόν· τελειότητος γὰρ σύμβολον ὁ δέκα πὼς ἐστὶν ἀριθμός. ὅτι δὲ τοῖς ἁγίοις ἀποστόλοις οἱ ἐξ ἐθνῶν κολλώμενοι τὴν αὐ- τὴν ὥσπερ ἐκείνοις βαδίζειν ὁδὸν ἐπεχείρουν δικαιούμενοι [*](c) διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ, καθίστησιν ἐναργὲς, καὶ τὸ σχῆμα λέγων, ὡς ἐξ εἰκόνος τῆς καθ’ ἡμᾶς διαπεπλασμένον εὖ μάλα. οἱ μὲν γὰρ μικροὶ τῶν παίδων εἰ τοῖς ἰδίοις πατράσιν ἕλοιντό ποτε κατακολουθεῖν, ἐπιδραξάμενοι τοῦ κρασπέδου καὶ οἷον ἐπικουρούμενοι ταῖς ἁφαῖς καὶ τῶν ἐσθημάτων ἀπαρτώμενοι, ἀπλανῆ τε καὶ ἀσφαλῆ ποιοῦνται τὴν βάδισιν· κατὰ τὸν ἴσον οἶμαι τρόπον καὶ οἱ τῇ κτίσει λελατρευκότες παρὰ τὸν τῶν ὅλων Δημιουργὸν, πατέρας [*](1. εὑρήσομεν C. εὕρισκ’. Edd. 2. ἐστιν αὐτὸς hoc ordine C. 4. ἐὰν ἐπιλάβωνται C.D. ἐπιλήψονται F. Edd. (22. al.) 6. ἐπιλάβωνται] Sic correxi. ἐπιλάβονται C.D. (106.) ἐπιλήψονται F. Edd. (22, al.) ἀνδρὸς Ἰουδαίου] ἑνὸς Ἰουδαίου infra. cf. ἑνὸς ἀνδρὸς Ἰουδ. (Co.) 11. τοῦτο assumptum ex C.D. 12. κατ’ ἐκείνω C. καθ’ ὃν ἄν ἐπιλάβοιντο C. ὅτε ἐπιλήψονται Edd. 15. δέκα πώς] Sic edidi ex C. qui δέκα πῶς scribit. δέκατος D. Edd. 19. Haec τῆς καθ’ ἧμᾶς accesserunt ex C. desunt in D. 20. μὲν assumptum ex C,D. εἰ] ἐν Migne. 22. καὶ prius assumptum ex C.)
Λῆμμα λόφου κυρίου ἐὺ γῇ Σεδρὰχ κὼ Δαμασκοῦ ἀνάπαυσις [*](Κεφ. θ΄.) αὐτοῦ, διότι κύριος ἐφορᾷ ἀνθρώπους καὶ πάσας φυλάς τοῦ [*](b) Ἰσραήλ· καὶ "Ημὰθ έν τοῖς ὁρίοις αὐτῆς.
Οὐκ ἄτραχυ μὲν τὸ προκείμενον, δυσέφικτος δὲ κομιδῆ καὶ αὐτὴ τῶν λέξεων ἡ συνθήκη, πλὴν ὡς ἔνι λελέξεται [*](2. αὐτῷ C. ἔτι] ἐπὶ manu prima C. ἵενται Β. invitis C.D. 4. τῆς αὐτῶν π. όναδ. hoc ordine C. ἀναδ. ante τῆς transp. Edd. 13. δὲ om. C. 15. ζητῆσαι C. Habet ἐξιλάσασθαί C. αὐτὸ C. αὐτὸν D. Edd. 16. εἰς τὸ χρῆναι accesserunt ex C.D. 20. κύριε om. C. habet D. 22. Σεδρὰχ C.D. Ἀδρὰχ F. Edd. (22. al.))
Λῆμμα τοίνυν λόγος κυροῦ φησὶν ἐν γῆ Σεδρὰχ καὶ Δαμασκοῦ, τουτέστιν, ὁ ἐν χερσὶν ἡμῖν λόγος ὁ παρὰ Θεοῦ, κατά τε τῆς γῆς τῆς Σεδρὰχ καὶ τῆς Δαμασκοῦ γενήσεται καὶ μέντοι καὶ Ἡμὰθ, ἥτις ἐστὶν ἐν τοῖς ὁρίοις αὐτῆς, δῆλον δὲ ὅτι τῆς Δαμάσκου. γῆ δὲ Σεδρὰχ χώρα που πάντως ἐστὶ κατὰ τὴν ἑῴαν κειμένη, ἧς γείτονες ἥ τε Ἡμάθ· ἢ νῦν [*](c) ἐστιν Ἐπιφάνεια τῆς Ἀντιοχέων προσωτέρω βραχὺ· καὶ ἡ Δαμασκὸς, ἥ ἐστιν ἐπὶ Φοινίκων τε καὶ Παλαιστίνων μη- τρόπολις· ὑποκείσονται δὲ δηλονότι ταῖς μητροπόλεσι καὶ πόλεις αἱ ὑπ’ αὐταῖς. διατί τοίνυν κατ’ αὐτῶν τὸ λῆμμα ; [*](3. συντελεσθῇ om. C. 4. ὑπομείνουσι C. 7. μὲν assumptum ex C. 8. ἀνασεσωσμένων — ἀνεμένων Edd. 11. ἐγεῖραι C. ἐγείρειν Edd. 12. τὴν ἁγίαν τειχίζειν C. τειχίζειν τὴν Εdd. 13. παραδέδωκεν C, παρέδ. iid. 15. εἵλοντο C. ἑλόν τε iid. 18. φησὶν om. C. Σεδρὰχ C. Ἀδρὰχ Edd. 20. τῆς Σεδρὰχ C. Ἀδρὰχ Edd. 22. Ἀδρὰχ iid. 23. γείτονες C. γείτων Edd. νῦν C. τις Edd. 24. προσωτέρω C. προσωτέρα Edd. 25. ἐπὶ assumptum ex C. παλαιστινῶν C. Παλαιστίνης Edd. 26. δηλονότι] + σὺν Edd. invitis libris.)
Μεμνῆσθαι δὲ ἀναγκαῖον, ὅτι καὶ ἐν τοῖς προλαβοῦσι ’τον περὶ τῶν τεσσάρων ἁρμάτων εἰσκομίσας λόγον καὶ τὰς τῶν [*](Supra vi. 8.) ἵππων ἰδέας, προστέθεικε πάλιν Ἰδοὺ οἱ ἐκπορευόμενοι " ἐπὶ γῆν βορρᾶ ἀνέπαυσαν τὸν θυμόν μου ἐν γῇ βορρᾶ. ἀναπαύεται δὲ ὥσπερ ὁ μισοπόνηρος τοῦ Δεσπότου θυμὸς, [*](e) ἐκτετικότων τὰς δίκας τῶν αὐτῷ προσκεκρουκότων διὰ πλώ στῆν ὅσην καὶ ἀχάλινον ἁμαρτίαν. Tupoς καὶ Σιδὼν διότι ἐφρόνησαν σφόδρα, κοὶ ᾠκοδόμησε Τύρος ὀχυρώματα ἑαυτῇ, καὶ ἐθησαύρισεν ἀργύριον ὡς χοῦν, καὶ στνήγαγε χρυσίον ὡς πηλὸν ὁδῶ. διὰ τοῦτο αὐτὴν, καἰ κατάξει εἰς θἀλασσαν τῆν εύναμιν αὐτῆς, κὼ αὐτὴ ἐν πόμ’ καταναλωθήσεται.
[*](731. Α. a)Ἐπιτρέχει τῷ λόγῳ τὰ συμβεβηκότα ταῖς πόλεσι, καθ’ [*](Supra ver. 1.) ὧν γεγενῆσθαι διισχυρίσατο τὸ " λῆμμα Κυρίου." ἄρχεται δὲ ἀπό τε τῆς Τύρου καὶ τῆς Σιδῶνος, αἳ δὴ μάλιστα τῶν ἄλλων διαφερόντως τετίμηντο, προὔχουσαι μὲν ἰσχύἱï καὶ πλούτῳ, καὶ ταῖς εὐανδρίαις τῶν κατῳκηκότων, ἔχουσαι δὲ ὥσπερ ὑπὸ [*](3. πάντας b. invitis C.D. 1 1, ἵππων B.C.D.b. ἱππέων Edd, προστέθεικε B.D.b. Migne. προστέθηκε C. Edd. 13. ἀναπαύσεται b. invitis C.D. 16. ἠφρόνευσαν hodie C. εὑ manu recentiori in rasura.) ἠφρόνησαν XII.] 17. καὶ prius om. F. Edd. 18. Κύριος κληρ. ordine C. inv. ord. F. Edd. 19. τὴν assumptum ex C. (Alex.) 21. τὸ deest in Edd. 23. τε om. C. 24. προὔχουσαι C. προέχ. Edd. 25. εὐανδρίαις C. ἀνδρ’. Edd. 26. προεκκείμεναι C. ὑπερκ. Edd.)
Ἴδοι δ' ἄν τις ἲς καὶ νῦν τοὺς Ἑλλήνων παῖδας μέγα μὲν [*](e) φρονοῦντας ἐπὶ σοφίᾳ κοσμικῇ, καὶ οἷον ἐπ’ ὀχυρώμασι, ταῖς ἐκ πολυπλόκων συλλογισμῶν ἀπάταις, μόνον δὲ οὐχὶ τὴν ἰδίαν πλάνησιν τῇ τῆς εὐγλωττίας δυνάμει διατειχίζοντας, καὶ καταπλουτοῦντας λίαν τὸ ὡς ἐν λέξει λαμπρὸν ὡς ἄργυρον], καὶ ὡς ἐν τάξει χρυσοῦ τὸ ἐν νοήμασι τίμιον. πλὴν καὶ οὕτως ἔχοντας κεκληρονόμηκεν ὁ Χριστὸς, καθεῖλε μὲν γὰρ τὰ ὀχυρώματα, τουτέστι, πεπτώκασι τὰ ἐξ ἀπάτης εὑρήματα, διήρπασται δὲ τὸ χρυσίον καὶ τὸ ὰργύριον. οἱ γάρτοι [*](732 Α. a) κατὰ καιρὸν τῶν ἐκκλησιῶν προεστηκότες, ἄνδρες ἐλλό- γιμοι καὶ σοφοὶ, καὶ τῆς ἐκείνων εὐγλωττίας τὴν δύναμιν εἰς ἑαυτοὺς ἁρπάσαντες ἱερὸν ἀνάθημα πεποίηνται τῷ Θεῷ, τοῖς τῆς πίστεως ἐπαγωνιζόμενοι λόγοις, καὶ τῆς παρ’ ἐκείνοις ἀπάτης πλείστην τε ὅσην καὶ ἀληθῆ ποιούμενοι τὴν κατάῤῤησιν. [*](Exod. xiii. 35. 36. Exod. xxv. 1-8; xxxv. 20-29; xxxvi. 5, 6. b) πεπράχασι τι τοιοῦτον οἱ ἐξ Ἰσραήλ. χρησάμενοι γὰρ πάρα τῶν Αἰγυπτίων σκεύη χρθσα τε καὶ αργυρα καὶ σκυλεύσαντες τοὺς πλεονεκτήσαντας, προσήγαγον ταῦτα κατὰ τὴν ἔρημον τῷ παναγίῳ Θεῷ, κατασκευαζομένης τῆς ἁγίας σκήνης καὶ τῶν ἐν αὐτῇ σκευῶν ἱέρων.
Οὑκοῦν οἱ διὰ σοφίας κοσμικῆς καὶ διὰ λόγου φαιδρότητος οἰκονομοῦντες τὴν Ἐκκλησίαν, διαρπάζουσί τε τοὺς Ελλήνων παῖδας, καὶ οἱονεὶ τὸ χρυσίον αὐτῶν καὶ τὸ ἀργύριον ἐκ πολλῆς ἄγαν ἐπιεικείας καταπλουτήσαντες, κλῆρον αὐτὸ ποιοῦνται Θεοῦ, τὰ εἰς δόξαν αὐτοῦ λαλοῦντες ἑτέροις, καὶ [*](1. προθυμίας τῆς εἰς τοῦτο μᾶλλον ὁλκός C.D. τῆς εἰς τοῦτο προθυμίας ὁλκός Edd. 4. οἷον C. ὅσον D. ὥσπερ Εdd. ἐπ’ C.D. ἐπὶ Edd. τοῖς (sic) C. 7. λέξει] τάξει D. ὡς ἄργυρον retinui ex Edd. desunt in C.D. 8. χρυσοῦ habent C.D, 9. καθεῖλε C.D. καθῄρηται Edd. 11. εὑρήματα C.D. εὐρέμ. Edd. δὲ] + καὶ iid. 12. καιρὸν C.D. καιροὺς iid. 13. καὶ alt. assumptum ex C. 14. αὐτοὺς C. 17. τι assuinptum ex C. καὶ post τοιοῦτον add. Edd. invito C. 18. τε assuinptum ex C. 21. αὐτοῖς Edd. 22. διὰ alt. assumptum ex C. 23. οἰκονομοῦντες C.D. οἰκοδομ. B. Edd. τῶν pro τοὺς C. invito D. 25. αὐτὀ C. αὐτὸν Β. Edd.)
Ὅτε πολέμου καὶ μάχης ἐμβολὴ κατανέμεται χώραν, εὐθαρσέστεραί πὼς εἰσὶ καὶ ἐν ἐλπίσιν ἔσθ' ὅτε χρησταῖς, αἱ κατ’ αὐτὴν πόλεις· οἴονται γὰρ, ὅτι περιέσονται τῶν ἐχθρῶν ἢ τῷ πλήθει τῶν ἐνοικούντων ἐν αὐταῖς, ἢ τειχῶν ὀχυρότητι [*](d) καὶ ταῖς τῶν τακτικῶν ἐπιστήμαις· εἰ δὲ δὴ γένοιτο τῶν παρά σφισιν ἁλῶναι μίαν, ἥπερ ἂν λέγοιτο δυνατωτάτη, τότε δὴ τότε πᾶσα μὲν ὀκλάζει πρὸς δέος, ἀποσείεται δὲ τὴν ἐλπίδα, τὴν τοῦ διαφυγεῖν δύνασθαί φημι, καὶ ὡς πεσοῦσα θρηνεῖ. ἁλούσης δὴ οὖν τῆς Τυρίων, τῆς οὕτω διαφανοῦς καὶ ἀλκιμωτάτης καὶ πλούτῳ κομώσης, φοβηθήσεται μὲν, φησὶν, Ἀσκάλων, ὀδυνηθήσεται δὲ Γάζα καὶ μὴν καὶ Ἀκκαρών. πόλεις δὲ αὗται τῶν Παλαιστίνων. ὀδυνηθήσεται δὲ, ὅτι ᾐσχύνθη ἀπὸ τῆς ἐλπίδος αὐτῆς. ᾤοντο μὲν γὰρ, ὅτι αὐταῖς ἀρκέσει πρὸς ἐπικουρίαν ἡ Τυρίων ἰσχύς. ἐπειδὴ δὲ [*](e) κειμένην τεθέανται, ταύτῃτοι λοιπὸν ἀπωλισθήκασι τῆς ἐλπίδος. καὶ ὁ μὲν Γάζης ἡγούμενος οἰχήσεταί φησιν, ἀπολωλὼς δηλονότι, κατοικησουσι δὲ καὶ ἀλλογενεῖς ἐν Ἀζώτῳ, δεδαπανημένων, κατὰ τὸ εἰκὸς, τῷ πολέμῳ τῶν αὐθιγενῶν. [*](4. κατῃσχύνθη F. (22, al.) 5. ἀπὸ C. (Alex. XII.) ἐκ Edd. (Vat. ℵ) 8. εὐθαρσέστεροί C. 11. ἐν assumptum ex C. 15. διαφυγεῖν C. φυγεῖν D. Edd. 16. Haec τυρίων τῆς accesserunt ex C. desunt in D. 18. φησὶν] + ἡ Edd. invito C. ὀδυν. δὲ C. καὶ ὦδ’. ὁδ’. Β.] Edd. 19. ὦδ’. Edd. 20. ὅτι alt.] + καὶ Edd. invito C. 21. ἀρκέσει C. ἰσχύσει Edd. 24. καὶ assumptum ex C.)
Εἰδέναι δὲ ἀναγκαῖον, ὅτι διωκομένης, ὡς ἔφην, παρ’ ἐχθρῶν ἔσθ’ ὅτε τῆς Ἐκκλησίας, συνεπιφύονταί τε δεινῶς [*](Ps. xxxiv. 21.) καὶ ἐπιμειδιῶσιν οἱ ἐχθροὶ, τάχα που λέγοντες τό “εὺγε εὖγε, κατὰ τὸ γεγραμμένον. πλὴν ἐπαμύνει χριστὸς, καὶ ἅπασαν μὲν αὐτῶν συνθραύσει δύναμιν, τὸν ἴδιον ἐγείρων [*](b) ναὸν, ἐπιφέρων δὲ τοῖς ἐπιβουλεύουσι τὰ ἐξ ἀκράτου θυμοῦ, καὶ ὥσπερ τινὰς πόλεις τὰς τῶν αἱρέσεων κατασείων συναγωγὰς, καὶ πρὸς ταύταις ἔτι τὰ τῶν εἰδωλολατρῶν ἀνόσια στίφη.
καὶ ἐξαρῶ τὸ αἰνὰ αὐτῶι ἐκ στὀματος αὐτῶι, κω τὰ βδελύγματα αὐτῶ ἐκ μέσου ὀδότων αὐτῶν· καὶ ὑπολειφθήσοναι καὶ οὗτοι τῷ Οεῷ ἡμῶν, κω ἒσοναι ὡς χιλίαρχος ἐν Ἰούδᾳ, κω ὁ Ἀκκαρὠς ὡς ὁ Ἰεβουσαῖος.
Κατεδηδόκασι μὲν καὶ οὗτοι τὸν Ἰσραὴλ, καὶ οἷά τινες [*](c) θῆρες, μονονουχὶ καὶ αἵματι πεφυρμένον εἶχον τὸ στόμα. ἐπειδὴ δὲ ἦσαν εἰδωλολάτραι, καὶ ταῖς τῶν ματαίων θεραπείαις προσκείμενοι, ἀεί πὼς ἐπὶ γλώττης, ἤγουν ἐπ’ ὁδόντων, ἐδέχοντο τῶν ἰδίων βδελυγμάτων τὰς κλήσεις, ἄνω τε καὶ [*](1. Haec ὕβριν — φυλιστιαίους accesserunt ex C. Statira τοὺς ἀλλοφύλους add. Edd. τοὺς φυλιστιεὶμ D. 2. Παλαιστινοὐς + οὒς D. Edd. invito C, 3. συνήθεις D. δοκοίη C.D. δοκεῖ Edd. 5. ταύτῃ C. 6. ἡμῶν C. τῷ assumptum ex C.D. γρόμμοσι Edd. repugnantibus omnibus. 8. Haec παρ’ ἐχθῶν desunt in Edd. 10. οἱ om. C. habet D. II. ἐπομύνει C. Edd. ἐπαμυνεῖ D. 12. συνθραύσει C.D. Edd. συνθραύει Β. 15. τῶν om. Edd. 19, 20. Assumpta ὁ prius ex C, (cum nullis Codd. Parsonsianis) ὁ alt. ex C. invito F. (62, 106, 147.) cf. infra. ιεβουσεως C. 25. ἐδέχοντο C. εἶχον Edd.)
Καὶ ὑποστήσομαι τῷ οἴκῳ μου ἀνάστεμα τοῦ μὴ διαπορεύεσθαι μηδὲ ἀνακάμπτειν, καὶ οὐ μὴ ἐπέλθῃ ἐπ᾿ αὐτοὺς οὐκέτι ἐξελαύνων, διότι νῦν ἑόρακα ἐν τοῖς ὀφθαλμοῖς μου.