In XII Prophetas
Cyril of Alexandria
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Ἀνθ’ ὅτου δὲ οὖν κατημέληται τὰ τοῦ Θεοῦ, καὶ οὐκ ἐν φροντίδι γέγονε τὸ προὐργιαίτατον,—
[*](b)Οὐκ ἕου μοι Θέλημα ἑ ὑμῖν, λέγει Κύριος παντοκράτωρ, καὶ Θυσίαν οὐ προσδέξομαι ἐκ τῶι χειρῶν ὑμῶν. Μου ἀπό ἀνατολῶν ἡλίου ἕως δυσμῶν τὸ ἄονμά μου δεδόξασται ἐν τοῖς ἔθνεσι, κω ἑ παντί τόπω Θυμίαμα προσάγεται τῷ ἀνόματί μου καὶ Θύμα καΘαρά· διότι μέτα τό ὄνομά μου ἑ τοῖς ἔθνεστ, λέγε Κύριος Παντοκράτωρ.
Ἀποφάσκει λοιπὸν ἐναργῶς τῆς κατὰ νόμον θυσίας τὴν [*](c) προσαγωγὴν, μονονουχὶ δὲ καὶ ἀποφοιτᾷ τῆς εἰς Ἰουδαίους ἀγάπης, καὶ ἀνεθέλητον ποιεῖται τὴν ἱερωσύνην καὶ ἀπαράδεκτον τὴν σκιὰν, βουθυσίας δὴ λέγω καὶ καπνοὺς, ὅτι μήτε ἐν ἀρχαῖς ὁ σκοπὸς ἦν οὗτος αὐτῷ. καὶ τοῦτο ἡμῖν ἐναργὲς καὶ δι’ ἑτέρων προφητῶν ἐποιεῖτο λέγων διὰ μὲν [*](Es. i. 11-13.) φωνῆς Ἡσαΐου “Πλήρης εἰμὶ ὁλοκαυτωμάτων κριῶν, καὶ “ στέαρ ἀρνῶν, καὶ αἷμα ταύρων καὶ τράγων οὐ βούλομαι, “ οὐδ’ ἂν ἔρχησθε ὀφθῆναί μοι. τίς γὰρ ἐξεζήτησε ταῦτα [*](d) “ ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν ; πατεῖν τὴν αὐλήν μου οὐ προσθή- [*](2. Λεβῖται (sic) Edd. ante Migne. 3. τε assumptum ex B. κοὶ τεταγμένοι] τεταγμένοι τε Edd. 6. ἡμὶν iid. 9. τῇ προυργιαιτάτῃ iid. 10. μοι B.F. (36. al.) μου Edd. 12. ἡλίου] + καὶ Edd. (Vat. ℵ) invito Β. (Alex. XII.) 16. θυσίας] λατρείας Edd. 20. ὁ σκοπὸς ἦν οὗτος αὐτῶ οὗτος ἢν ὁ σκοπὸς αὐτοῦ iid. Statim καὶ μὴν add. iid. 22. ὁλοκαυτώματα Β. cf. supra 307 a. 23. τράγων καὶ ταύρων inverso ordine Β. ut supra 1. c.)
Ἔφη τοίνυν ἐναργῶς τοῖς κατὰ τὸν νόμον ἱερατεύουσιν, ὡς ἀνεθέλητοί τε εἰσὶν αὐτῷ, μᾶλλον δὲ ὡς ἐν αὐτοῖς οὐκ ἔχει θέλημα ἐν σκιαῖς καὶ τύποις πληροῦσι τὰς θυσίας, καὶ ὡς οὐκ ἂν προσδέξαιτο τὰ παρ’ αὐτῶν ἱερουργοῦ μένα. προαγορεύει δὲ ὅτι καὶ μέγα καὶ ἐπιφανὲς ἔσται τὸ ὄνομα αὐτοῦ παρὰ τοῖς ἀνὰ πᾶσαν τὴν ὑπ’ οὐρανὸν, καὶ ἐν παντὶ τόπῳ τε καὶ ἔθνει θυσίαι καθαραὶ καὶ ἀναίμακτοι προσκομισθήσονται [*](b) τῷ ὀνόματι αὐτοῦ, κατασμικρυνόντων αὐτὸν οὐκέτι τῶν ἱερουργῶν, οὔτε μὴν ῥᾳθύμως προσκομιζόντων αὐτῷ τὰς πνευματικὰς λατρείας· ἀλλ’ ἐν σπουδῇ κοὶ ἐπιεικείᾳ καὶ ἁγιασμῷ τὰς τῶν νοητῶν θυμιαμάτων εὐωδίας [*](2. συναγάγετε τὰ ὁλοκαυτώματα ὑμῶν hoc ordine Β. συναγάγετε post ὑμῶν transponunt Edd. (A.V. & c.) 4. τὰ habet Β. 7. τῆς et λατρείας om. Β. ἀληθοῦς Edd. 8. ὁ alt. assumptum ex Β. 11. ὅτι] ὅτε iid. 12. διαθήκη] διάθεσις iid. 14. ἐξῃτήθη Aub. 15. λελάληκε Edd. δι’ αὐτοῦ τοῦ Υἱοῦ] δι’ αὐτῆς iid. 18. δέδωκε Edd. 19. τὸν assumptum ex Β. 21. θελήματα iid. σκιᾷ iid. τὰς assumptum ex Β. 22. τὰ παρ’ αὐτῶν hoc ordine B. 23. καὶ prius assumptum ex Β.)
Ὑμιῖς δὲ βεβηλοῦτε αὐτὸ ἐν τῷ λέγειν ὑμᾶς Τράπεζα Κυρίου ἠλισγημένη εστί, κω τ’ ἐπιτιθέμενα ἐξουδένωνται βρώματα αὐτοῦ.
Ὅτι καὶ ἀμείνους ἔσονται καὶ ἐπιεικέστεροι τῶν ἐξ Ισραὴλ οἱ ἐξ ἐθνῶν κεκλημένοι, καὶ διὰ τούτων ἡμῖν καθίστησιν ἐναργές. παρ’ ἐκείνοις μὲν γὰρ αἵ τε θυσίαι [*](d) καθαραὶ, καὶ εὐῶδες τὸ θυμίαμα, καὶ μέγα τὸ ὄνομα ἀπὸ ἀνατολῶν ἡλίου μέχρι δυσμῶν· παρ’ ὑμῖν δὲ, φησὶν, οὐκ ἐν δόξη μεγάλη καὶ τῇ πρεπούσῃ Θεῷ τὸ θυσιαστήριον. βεβηλοῦτε γὰρ αὐτὸ, λέγοντες Τράπεαζ Κυρίου ἠλισγημένη ἔστιν, ἐξουδενωμένα δὲ καὶ τὰ ἐπ’ αὐτῆς. καὶ εἰκὸς μὲν μὴ τοιούτοις ῥήμασι κεχρῆσθαι τοὺς ἱερέας, αὐτοῖς γεμὴν πράγμασι [*](Ps. xiii. 1.) τοῦτο βοᾶν, καθάπερ ἀμέλει καὶ “ Ὁ ἄφρων φησὶν “ ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ Οὐκ ἐστι Θεός.” δι’ ὧν γὰρ ὁρᾶται [*](e) καταφρονῶν, κἂν εἰ μὴ λέγοι φωναῖς, ἀλλ’ οὖν ἔργοις αὐτοῖς καὶ τῇ τοῦ βίου σκαιότητι μονονουχὶ διακέκραγε τό οὐκ ἔστι Θεός. οἱ γὰρ οὕτω ζῆν εἰωθότες ὡς μὴ ἐφορῶντος Θεοῦ, πάντα τε δρᾶν ἀπεριμερίμνως, καὶ ἐκτόπως ἀνοσιουργεῖν, ἔργοις αὐτοῖς καὶ πράγμασιν ἀρνοῦνται Θεόν. κατὰ τοῦτον δὴ οὖν τὸν τρόπον, οἱ μὴ ἀποσώζειν ἐσπουδακότες τῷ ἁγίῳ θυσιαστηρίῳ τὸ ὅτι μέλιστα πρέπον τε αὐτῷ καὶ [*](2. προστεταγμένης Edd. 4. φθαρτὴ] φθορὰ Β. 7. ἐξουδένωνται Β. (Alex. XII. ℵ sed corr.) ἐξουδένωται Edd. 1 1, τε assumptum ex B. 12. εὐῶδες τὸ lioc ordine Β. 13. μέχρι] καὶ ἕως Edd. 15. αὐτὰ Β. (68.) 20. λέγῃ Edd. iuvitis Β. Cat. in Ps, xiii. 23. ἀπεριμερίμνως] ἀπερριμμένως haud male Catena cit. in Cod. Reg. Par. 139 (sec. x. ineuntis) ἀπερισκέπτως Mai in edit. e Nik., et Cod. S. Marci Venetiis 17 (sec. x.) eandem Catenam quain Cod. Par. supradictus continens. 24. ἀρνοῦνται] + τὸν Edd. repugnantibus B. Cat. cit. 36. τε om. B.)
Παραιτητέον δὴ οὖν τὸ ῥᾴθυμον ἐπὶ τούτοις· καὶ μή τις ἕλοιτο τοῦτο δρᾶν, ἀκούσεται πάντως Θεοῦ λέγοντος “Οὐκ ἔστι μοι θέλημα ἐν ὑμῖν, καὶ θυσίαν οὐ προσδέξομαι [*](Supra ver. 10.) ἐκ τῶν χείρων ὑμῶν. πάνδεινον ’δε ὅτι τὸ προσκρούειν Θεῷ, πῶς ἂν ἐνδοιάσειε τις, εἴπερ ἐστὶν ἐν καλῷ καὶ νοῦ καὶ φρενός;
Καὶ εἶπατε ταῦτα ἐκ κακοπαθείας ἐστί. καὶ ἐξεφύσησα αὐτἀ, λέγει Κὐριος Παντοκράτωρ. καὶ εἰσφέρετε τὰ ἁρπάγματα [*](b) καὶ τὰ χωλὰ κὼ τὰ ἐνοχλούμενα· καὶ προσεφέρετε αὐτὰ θυσίαν, εἰ προσδέξομαι αὐτὰ ἐκ τῶ χειρῶ ὑμῶ, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ.
Κατῃτιᾶτο λίαν τοὺς ἱερουργοὺς, ὡς ἥκιστα μὲν μωμοσκοπεῖν σκοπεῖν ἑλομένους τὰ προσαγόμενα τῶν θυμάτων, προσδεχομένους δὲ μᾶλλον ῥᾳθύμως τε καὶ ἀβασανίστως χωλὰ καὶ τυφλὰ καὶ ἄρρωστα, καίτοι τοῦ νόμου σαφῶς τὰ ἔμπηρα τῶν θυμάτων ἀπόβλητα δεῖν ποιεῖσθαι προστεταχότος. εἰ [*](c) δὲ δήπου τις τῶν ἱερέων ἀπεσόβει, τοῦ νόμου ἀντεχόμενος, τὸν προσάγοντα εἰς θυσίαν τὸ ἀχρεῖον, ἐπέμενον οἱ προσάγοντες, ἄνω τε καὶ κάτω τὴν αἰχμαλωσίαν προτείνοντες, δι·ι·σχυριζόμενοί τε, καὶ μάλα νεανικῶς, φαῦλα μὲν οὐκ εἶναι, κακοπαθῆσαι δὲ μᾶλλον κατὰ τὴν ὁδὸν, ὑπονοστούντων αὐτῶν ἐκ Βαβυλῶνος εἰς τὴν Ἰουδαίαν. προσεκόμιζον δὲ τὰ ἀρπάγματα καὶ τὰ χωλεύοντα καὶ ἐνοχλούμενα. θῆρες μὲν γὰρ ἐπιόντες ἔσθ’ ὅτε κατασίνονται ταῖς ἀγέλαις, κἂν [*](d) [*](1. πράττουσι] διώκουσι Edd. 3. ἐπὶ] ἐν iid. 5. μου iid. 10. τὰ προσεφέρετε ex Β. (Alex. VII.) cf. infra et contra Jul. x. p. 3496. 11. καὶ προσεφέρετε αὐτὰ Β. (51. al.) καὶ ἐὰν εἰσφέρητε F. καὶ ἐὰν φέρητε Edd. (Vat. 8). Statim τὴν add. Edd. (A.V. 8) 20. προσάγοντα εἰς θυσίαν hoc ordine B. 24. ἐκ + τῆς Edd. δὲ] + καὶ Aub. 25. χωλεύοντα] χωλὰ Edd. καὶ alt.] + τὰ Aub.)
Χρὴ δὴ οὖν ἄρα θύειν ἡμᾶς καὶ μάλα ἐπιεικῶς καὶ ἐσπουδασμένως, καὶ προσκομίζειν μὲν Θεῷ ἁπλῶς, μὴ τὰ κατερριμμένα καὶ ἀτιμότατα, καὶ οὐδενὸς ἄξια λόγου, ἀλλὰ [*](832 Α. a) τὰ προὔχοντα καὶ ἐξαίρετα. εἰ δὲ δή τις ἑαυτὸν ἱερουργοίη Θεῷ· μεμνήμεθα γὰρ τοῦ μακαρίου Παύλου γεγραφότος [*](Rom. xii. 1.) ὡδί “Παραστήσατε τὰ σώματα ὑμῶν θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τὴν λογικὴν λατρείαν ὑμῶν·’ πολυπραγμονείτω τὰ καθ’ ἑαυτὸν, καὶ οἱονεί τις ἀκριβὴς μωμοσκόπος τῆς ἑαυτοῦ γενέσθω ψυχῆς. ὁράτω μὴ ἄρα πὼς ἐστι τυφλὸς, τουτέστι, τῆς ἀληθείας τὸ φῶς οὐκ ἔχων εἰς νοῦν· μὴ σκάζων τὸν πόδα τῷ μὴ ὀρθοποδεῖν δύνασθαι [*](b) πρὸς πᾶν ὁτιοῦν τῶν ἀγαθῶν· μὴ ἔχων ἁρπάγματά τε καὶ [*](1 S. Pet. v. 8.) ἄρρωστα. χρὴ γὰρ ἡμᾶς μὴ ἀεὶ ὑπνοῦν, “ὅτι ὁ ἀντίδικος ἡμῶν διάβολος ὡς λέων περιέρχεται, ζητῶν τίνα καταπίῃ.” ὅταν τοίνυν ἄυπνοί τε καὶ ἐγρηγορότες εὑρισκώμεθα, παραθεῖ τὸ θηρίον. εἰ δὲ δὴ νυστάζοντας ἴδοι καὶ κατημέληκοτᾷς, ἁρπαγμα ποιεῖται, καὶ ἀρρώστους ἀποτελεῖ, τουτέστιν τεθνη- [*](1. ἐκσπάσειε Edd. 3. λαβών Β. 5. συγκατανέμ. τοῖς ἄλλοις hoc ordine Β. Statim δυναμένοις iid. 9. οὐκ ἄν ὅλως φησὶ hoc ordine Β. φησὶ ante οὐκ tr. iid. 13. μὲν assuraptum ex Β. ἅπλως, μὴ hoc ordine Β. 15. τὰ assumptum ex Β. 16. μεμνήσθω Edd. γράφοντος iid. 22. σκάζῃ iid. τὸ pro τῷ μὴ iid. 23. ἀγαθῶν· μὴ ἔχων ἁρπάγματά τε καὶ ἄῤῥωστα. ] ἀγαθῶν οὐχ ἔλων. μὴ ἅρπαγμά τε καὶ ἄρρωστον. iid. 24. ὑμᾶς ild. Statim ἀῦπενῖν pro μὴ ἀεὶ ὑπνοῦν iid. 27. δὴ assumptum ex Β. ἴδη iid. 28. τεθνηκότας] ἠσθενηκ. iid.)
Καὶ ἐπικατάρατος ὅς ἦς δυνατὸς, καὶ ὑπῆχεν αὐτῷ ἐν τῷ ποιμνιῳ αὐτοῦ ἄρσεν, καὶ εὐχὴ αὐτοῦ ἐπ’ αὐτῷ, καὶ θύει διεφθαρμένα τῶ̣ Κυρίῳ· διότι βασιλεὺς μέγας ἐΓώ εἰμι, λέγει Κύριος παντοκράτωρ, καὶ τὸ ὄνομά μου ἐπιφανὲς ἐν τοῖς εθνεσι.
Καθορίζει λοιπὸν τοῦ θύοντος ἀνοσίως τὴν ἀρὰν, καὶ μάλα εἰκότως. εἰ γὰρ δή τις εὔξαιτο, φησὶ, καὶ ἐν ποιμνίοις ἔχοι τοῖς ἑαυτοῦ τὸ ἄρσεν τε καὶ ἄμωμον, ἀνθ’ ὅτου μὴ [*](e) τοῦτο προσκομίζει Θεῷ, συλλέγει δὲ μᾶλλον ἃ μηδενὸς ἄξια γένοιτ’ ἂν ὅλως· ὕβρις γὰρ τὸ χρῆμα καὶ ἕτερον οὐδέν. οὐ γὰρ δὴ κατά τινας τῶν σκότῳ προσκαθημένων καὶ πλάναις καὶ βεβήλοις εἰδωλολατρείας, λίθοις καὶ ξύλοις δεδουλεύκαμεν· τῶ Θεῷ δὲ μᾶλλον τῷ παντοκράτορι, καὶ τῷ τῶν ὅλων γενεσιουργῷ, ὃν τρέμουσι μὲν οὐρανοὶ, καταπερὶ [*](1. habet Β. 3. διαπρέπων] διαπίπτων Edd. 9. παρακαλέσασθε Aiibertus. 11. κυρίας Edd. 12. αὐτῷ accessit ex Β. (Alex.) τῷ om. Β. (198, 13. καὶ prius] + ἡ F. Edd. (62, (62, 147.) 14. δίε διεφθαρμένα Β. (22. 62. al.) διεφθαρμένον Edd. 19. ἔχει Β. τε om. Β. 20. προσκομίζοι Β. Habet συλλέγει Β. 21. γένοιτ’ ἄν ὅλως] φαίνοιτ’ ἄν λόγου Edd. γὰρ assiiinptum ex Β. 22. σκότῳ προσκαθημένων — εἰδωλολ.] ἐν ακότῳ — εἰδωλολατρ. προσκαθήμενοι iid. 23. καὶ ξύλοις ] ἀναισθήτοις iid. 25. τῷ om. Β.)
Ἀπεδέχετο δὲ καὶ ὁ κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς εἰδωλολάτρην ὄντα τὸν ἑκατόνταρχον, καὶ δὴ καὶ ἔφασκεν [*](S.Matth. viii. 10.) “Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, παρ’ οὐδενὶ τοσαύτην πίστιν εὗρον ἐν [*](b) τῷ Ἰσραήλ.” ἐπάρατος οὖν ὁ ὤων Θεῷ τὸ κατεφθαρμένον, καίτοι ἐνὸν αὐτῷ τοῖς ἀμείνοσι τιμᾶν, εἴπερ ἐν ποιμνίοις ἔχει, καθάπερ ἔφην ἀρτίως, τὸ ἄμωμόν τε καὶ ἄρσεν. σημειωτέον δὲ, ὅτι τὸ ἄρσεν εἰς θυσίαν αἰτεῖ, καίτοι τοῦ νόμου προστεταχότος καταθύειν Θεῷ καὶ θήλεα. φαμὲν οὖν, ὅτι αἱ κατ’ εὐχὴν θυσίαι, τουτέστι τὰ ἑκούσια, τὸ ἄμωμόν τε καὶ ἄρσεν [*](Lev. i. 3, 9, 10, 13, &c.) ἐδέχοντο θῦμα, καὶ ἦν ὁ τύπος εἰς τὸν προσάγοντα, μονονουχι &c. παρεγγυῶντος του νόμου, ὅτι χρὴ τοὺς εἰς εὐωδίας ἀναβαίνειν ἐθέλοντας τῷ Θεῷ, ἀνδρείους τε εἶναι καὶ [*](c) παθῶν ἀμείνους καὶ μώμου παντὸς ἀπωτάτω. αἱ ’δε γε ὑπὲρ [*](Ib.iv. 28, v. 6.) ἁμαρτιῶν προσαγόμεναι θυσίαι, τὸ θῆλυ πάντως ἐδέχοντο ἀπὸ τῶν ἀμνῶν, καὶ ἀπὸ τῶν ἐρίφων. αἴνιγμα δὲ καὶ τοῦτο τῆς τῶν προσαγόντων ἀσθενείας ἦν. ἄναλκι γὰρ τὸ θῆλυ, καὶ τῶν ἀρσένων ὡς ἐν ἰσχύι· δεύτερον. ἁμαρτία δὲ πᾶσα δρῷτο ἂν ἠσθενηκότος τοῦ νοῦ, καὶ οὔτι που μᾶλλον τὴν πνευματικὴν σώζοντος εὐρωστίαν.
[*](d)[*](Κεφ. β΄.)Καὶ νῦν ἡ ἐντολὴ αὕτη πρὸς ὑμᾶς, τοὐς ἱερεῖς. ἐἀν μὴ εἰσακούσητε, καὶ ἐὰν μὴ θῆσθε εἰς τὴν καρδίαν ὑμῶν τοῦ δοῦναι δόξα τῷ ὀνόματί μου, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ, καὶ ἐξαποστελῶ ἐφ’ ὑμᾶς τὴν κατάραν, καὶ ἐπικαταράσομαι τὴν εὐλογίαν ὑμῶν, καὶ καταράσομαι αὐτήν· καὶ διασκεδάσω τὴν εὐλογίαν [*](4. διακεισώμεθα Aub. 10. ἐνὸν αὐτῷ] τὸν αὐτὸν Edd. 23. οὔτι] οὔτε iid. 25. ἡ om. F. Edd. τοὺς Β. (106.) οἱ Edd. εἰσακούσητε Β. ὑπακούσητε Alex. 36, 49. 106.] ἀκούσητε Edd. (Vat. &c.) 26. ἐν καρδίαις Β. 28. τὴν prius om. F.)
Παρίησι φιλαγάθως τὰς ἐπὶ τοῖς ἤδη φθάσασιν αἰτίας, καὶ νέμει τὸν ἔλεον, εἰς ἀρχὰς ὥσπερ ἐπιεικείας ἀνατιθεὶς τοὺς ἡμαρτηκότας. τουτὶ γὰρ οἶμαι δηλοῦν λέγοντα χρηστῶς τό Καὶ νῦν ἡ ἐντολὴ αὕτη πρὸς ὑμᾶς τοὺς ἱερεῖς. ἀπειλεῖ δὲ λοιπὸν, ὡς εἰ μὴ ἕλοιντο ποιεῖν ἃ χρὴ ποιοῦντας ὁρᾶσθαι, καὶ εἰς νοῦν ἔσω τίθεσθαι καὶ καρδίαν τῶν θείων χρησμῳδημάτων τὴν αἴσθησιν, ἔσοιντό τε ἑαυτῶν ἀμείνους ἢ πάλαι, καὶ [*](a 834 A.) τὴν τοῦ Θεοῦ δόξαν ἐπιζητήσειαν, μὴ κατ’ ἃς κατασμικρύνοντες ἔτι τὸ θυσιαστήριον, μήτε μὴν ἁπλῶς ἢ ἀβασανίστως τελοῦντες τὰ νενομισμένα, πάντη τε καὶ πάντως καταράτους ἀποφανεῖ καὶ ὑπὸ θείαν ὄντας ὀργήν. οἶμαι δὲ ἔγωγε δηλοῦν τό Ἐπικαταράσομαι τὴν εὐλογίαν ὑμῶν καὶ διασκεδέαω αὐτὴν, ἐκεῖνο τάχα που. Θεοῦ μὲν γὰρ κατανεύοντος τὴν εὐημερίαν τισὶν, εὐφορήσει τὰ ἐν ἀγροῖς, εὔκαρπά τε ἔσονται καὶ ἐν εὐθηνίᾳ, καὶ εἰς πληθὺν ἀμέτρητον ἐπιδώσει τὰ θρέμματα, καὶ φθορᾶς [*](b) ἔσονται τῆς τῶν σωμάτων ἀμείνους αὐτοί. ἀφιστάντος δὲ τὴν εὐλογίαν αὐτοῦ, πρὸς πᾶν τοὐναντίον μεταχωρήσει τὰ πράγματα, καὶ ἀπέσται μὲν πάντως τὸ εὐημερεῖν, κατακρατήσει δὲ μᾶλλον τὰ ἐφ’ οἷς εἰκότως ἂν καταλγύνοιτό τις.
Καὶ ταυτὶ μὲν ὁ λόγος ὡς ἐν αἰσθητοῖς τε φησὶ καὶ προσκαίροις πράγμασιν· εἰδέναι δὲ ἀναγκαῖον, ὡς εἰ μή τις ἕλοιτο τὰς θείας εἰς νοῦν ἔχειν ἐντολὰς, οἰχήσεται παντελῶς αὐτῷ πρὸς τὸ μηδὲν τὰ εἰς νοῦν ἀγαθὰ, ἕξει τε καρπὸν οὐδένα τῆς φιλοθέου ζωῆς· ἁλλ’ ἔσται μὲν εὐλογίας τῆς ἄνωθεν καὶ [*](c) παρὰ Θεοῦ τητώμενος· παραπεσεῖται δὲ ταῖς ἀραῖς καὶ ταῖς ἐκ τούτου ποιναῖς. ζητητέον δὴ οὖν τὴν τοῦ Θεοῦ δόσιν· καὶ [*](1. τὰς καρδίας Β. (86.) τὴν καρδίαν Edd. 5. γὰρ] μὲν Edd. 6. τοὺς Β. ut supra. οἱ iid. 7. ἕλοιντο] ἔχοιντο iid. 9. ἔσονταί τε Β. Statim αὐτῶν Edd. 12. καταράτους] κατηραμένους iid. 16. εὔκαρπά τε ἔσονται καὶ ἐν εὐθηνία] εὐκαρπίαι τε ἔσονται καὶ εὐθηνίαι iid. 18. αὐτοί om. Β. 21. εἰκότως ἂν hoc ordine Β. καταγένοιτό pro καταλγύνοιτό iid. 22. φησι assumptum ex Β, 24. παντελῶς] πάντα Edd. 28. τούτων iid. δόσιν] δόξαν iid.)
Ἰδοὺ ἐγὼ ὑμῖν ὕμ’ τὸ ὦμον, καὶ σκορπιῶ ἔνυστρον ἐπὶ τὰ πρόσωπα ὑμῶ, ἔμῶν, ἑορτῶν ὑμῶ, καὶ λήψομαι ὑμᾶς εἰς τὸ αὐτό· καὶ γνώσεσθε ὅτι ἐγὼ Κύριος ἐξαπέσταλκα πρὸς ὑμᾶς τὴν ἐντολὴν ταύτην, τοῦ εἶναι τὴν διαθήκην μου πρὸς τοὺς Λευίτας, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ.
[*]()Κέκρυπταί τι πάλιν ἐν τοῖς προκειμένοις, ὃ καὶ οἶμαι δεῖν τοῖς φιλακροάμοσι διατρανῶσαι σαφῶς· συνεῖεν γὰρ ἃν οὕτω εὖ μάλα τὸ δηλούμενον. ὁ νόμος τοίνυν ὁ διὰ Μωυσέως ταῖς ἀνωτάτω τιμαῖς τὸν τῶν θείων θυσιαστηρίων παραστάτην καὶ ἱερουργὸν στεφανῶν, οἷον ἐν τάξει Θεοῦ [*](Deut. xviii. 1. 1 Cor. x.)τέθεικεν αὐτόν. ἔφη γὰρ ὅτι κάρπωμα κυρίου ὁ κλῆρος αὐτοῦ. ἔφη ’δε που καὶ ὁ θεσπέσιος Παῦλος “βλέπετε τὸν [*](835 A. a) Ἰσραὴλ κατὰ σάρκα. οὐχ οἱ ἐλλίζοντες τῷ θυσιαστηρίῳ, “κοινωνοῖ τοῦ θυσιαστηρίου εἰσίν;” ἔθος γὰρ ἦν ἀπὸ [*](Lev. iii. 4, 10, 15, iv. 9, vii. 20-24) θύματος ἀφιεροῦσθαι τῷ Θεῷ στηθύνιον καὶ βραχίονα, καὶ τὸν λοβὸν τοῦ ἥπατος, καὶ τοὺς δύο νεφροὺς, καὶ μέντοι τὸ ἔνυστρον, τουτέστι τὴν κοιλίαν, ὑπεμφαίνοντος αἰνιγματωδῶς τοῦ νομικοῦ γράμματος, ὅτι πάντα ἡμῶν τὰ ἐντόσθια τῶν [*](1. αὐτὸς] αὐτὸ Edd. ante Migne. 3. ἔργα ὑμῶν hoc ordine Β. 7. ἀξιέπαινον] ἐξαίρετον iid. g. ἀφοριῶ F. II. εἰς] ἐπὶ F. (Alex. 42. 106.) γνώσεσθε Β. ) ἐπιγνώσεσθε Edd. (A.V. &c.) Statim ὅτι (23.) διότι Edd. (A.V. c.) Κύριος assumptiim ex B. (Alex. XII.) Statim ὀπέσταλκα Β. (sol.) ἐξαπέστειλα F. (42. (42. 86. 147.) 15. διατρανῶσαι] διατρανοῦσθαι Edd. 23. ἀφιεροῦσθαι] ἀφαιρεῖσθαι iid. στηθύνιον αταθύνιον Cod. ?] καὶ βρ. Β. βρ. καὶ στηθήνιον iid.)
Καὶ περὶ μὲν τῶν ἐντοσθίων καὶ τῶν τελουμένων θυσιῶν [*](Cf. de Ador. lib. xi. pp. 394 sqq.) Ador. κατὰ τὸν νόμον ἰσχνὸς ἡμῖν ἅγαν ἐκπεποίηται λόγος ἐν ἑτέραις συγγραφαῖς· οὐκοῦν τὸ ταῦτα λέγειν ἀφέντες εἰς τὸ παρὸν, τῶν προκειμένων τὴν διασάφησιν, ὡς ἔνι, ποιεῖσθαι σπουδάσομεν. προστεταχότος τοίνυν τοῦ νόμου μωμοσκοπεῖσθαι [*](c) δεῖν τὰ ἱερεῖα, καὶ ἀβασάνιστον θῦμα μὴ προσκομίζεσθαι ζεσθαιτῷ θυσιαστηρίῳ, καὶ τοῖς τεταγμένοις εἰς ἱερουργίαν τὰ ἐκ τῶν θυμάτων ἀφορίζεσθαι μερ́η, κατημέλησαν μὲν τοῦ χρῆναι μωμοσκοπεῖν, τετηρήκασι δὲ τὴν ἐντολὴν τῶν καλουμένων ἀφαιρεμάτων, οὐ τὸ τῷ Θεῷ μᾶλλον ἡδὺ τῶν ἰδίων προτάττοντες θελημάτων, κρατύνοντες τε καὶ ἐμπεδοῦν δπουδάζοντες ὅπερ αὐτοὺς ὠφελεῖν ἐδόκει τὰ ἐκ τῶν θυσιῶν συναγείροντας κρέα. τοῦτο παράγει πρὸς ἔλεγχον, καί φησιν [*](d) Ἰδοὺ ἐγὼ ἀφορίζω ὑμῖν τὸν ὦμον· τὸ δὲ ἀφοριζω νῦν τέθεικεν ἀντὶ τοῦ Ἀφώρισά τε ἤδη καὶ εἰς δεῦρο βούλομαι τηρεῖσθαι τὸ ἔθος. προσέρριψα δὲ ὥσπερ, ἤτοι προσρίπτω καὶ τὸ ἔνυστρον εἰς τὰ πρόσωπα ὑμῶν. ἐπειδὴ γὰρ αὐτοὶ ἀτιμάζουσι τὸ θυσιαστήριον, ταύτητοι Θεὸς τό Σκορπιῶ φησιν, οἷον ἀνθυβρίζων. Ὁ γὰρ ἐξουθενῶν με, φησὶ, ἐξουδενωθήσται·” [*](1 Reg. ii. 30.) λήψομαι δὴ οὖν ὑμᾶς εἰς τὸ αὐτὰ, τουτέστιν, ἐν αὐτῷ δὴ [*](2. προσεκομίζοντο Edd. 4. γεμὴν] τε μὴν iid. 9. τῶν alt. assumptum ex Β. 13. σπουδάσωμεν Edd. 14. ἱερεῖς ] ἱερὰ iid. 16. ἐκ assumptum ex B. 17. τετηρήκασι] ἠτεθήκασι iid. 18. τὸ τῷ Θεῷ ] τοῦ Θεοῦ iid. ig, πράττοντες pro προτάττοντες iid. 20. ἅπερ iid. θυσιῶν] θυμάτων iid. Statim συναγείροντες iid. 24. ὥσπερ om. Β. 25. αὐτοὶ ἀτιμάζουσι hoc ordine Β. 26. Θεὸς τὸ assumpta ex Β. Praemisit ὁ Β, quod postea deleri voluit. 27. ἐξουδενῶν Edd. ἐξουδενωθήσεται habet Β.)
Ἡ διαθήκη μου ἦν μετ’ αὐτοῦ τῆς ζωῆς καί τῆς εἰρήνης.