In XII Prophetas

Kατεπόθη ’Ισραὴλ, νῦν ἐγένετο ἐν τοῖς ἔθωεσιν ὡς ἅχρηστον, [*](8) ὅτι αὐτοὶ ἀνέβησαν εἰς Ἀσσυρίους· ἀvέΘαλε καθ' [*](9) Ἐφραΐμ, δῶρα ἠγάπησε, διὰ τοῦτο παραδοθήσονται τοῖς [*](10) εθωεσι.

Καταπεπόσθαι φησὶ τὸν ‘Ισραηλ, ὡς οἰκτρὰν ὑπομείναντα [*](a 121 Α.) ναυαγίαν, καὶ τοῖς τῶν ἰδίων ἁμαρτιῶν ἐναποπνιγέντα κύμασι, καὶ ὥσπερ τινὶ πέτρᾳ τοῖς ἐκ θείας ὀργῆς κινήμασι περιτεθραυσμένον. ἤγουν καὶ καθ’ ἕτερον τρόπον, καταπεποσθαι φησὶν αὐτὸν, ὡς ὑπὸ δεινοῦ καὶ ἀπλήστου δράκοντος, τοῦ Ναβουχοδονόσορ· ἔφη γὰρ ὧδε καὶ ἕτερος ἡμῖν τῶν ἁγίων προφητῶν, τὸ τοῦ Ἰσραὴλ πρόσωπον ἑαυτῷ περιτιθεὶς, δορικτήτου τε ὄντος ἤδη καὶ τοῖς ἑλοῦσι δουλεύοντος, 5 “ κατέφαγέ με, ἐμερίσατό με, κατέλαβέ με σκότος [*](Hier. xxviii. 34.) “ λεπτὸν, Ναβουχοδονόσορ βασιλεὺς Βαβυλῶνος κατέπιέ με [*](b) “ δράκων, ἔπλησε τὴν κοιλίαν αὐτοῦ ἀπὸ τῆς τρυφῆς μου.” Ἀληθὲς δὲ καὶ ἑτέρως, ὡς καταρροφεῖ τρόπον τινὰ τοὺς τῆς εἰς Θεὸν ἀγάπης ἐκπίπτοντας, καὶ ἰδίαν ποιεῖται τροφὴν ὁ πολυκέφαλος δράκων, ὃν καὶ ἡ τοῦ ψάλλοντος φωνὴ βρῶμα δεδόσθαι φησὶ λαοῖς τοῖς Αἰθίοψι. “ Σὺ γάρ φησι, συν- [*](Ps. lxxiii. 14.) “ ἔθλασας τὴν κεφαλὴν τοῦ δράκοντος· ἔδωκας αὐτὸν “ βρῶμα λαοῖς τοῖς Αἰθίοψιν. οἱ γὰρ μελάντατον ἔχοντες ἐν γε δή σφισιν αὐτοῖς καὶ ἀφεγγῆ τὸν νοῦν, Αἰθίοπες [*](c) [*](1, 2. τόμος πέμπτος B.D. 5. ἠγάπησε B.D.F. (Alex.) ἠγάπησαν Edd. (Vat.) ἐν post παραδ. add. Edd. invitis B.D.F. (23, 49, 233.) 12. ἔφησε D. 17. τρυφῆς D. τροφῆς Β. Edd. (62.) 19. τρυφὴν D. 21. δεδόσθαι D. δίδοσθαι Edd. 23. τὰς κεφαλὰς D.)

Καταπεποται τοίνυν ὁ Ἰσραηλ, καὶ γέγονεν ἐν τοῖς ὡς σκεῦος ἄχρηστον. ἀπενηνεγμένος γὰρ εἰς Ἀσσυρίους καὶ Μήδους, ἠχρειώθη παντελῶς, τὰ ἐκείνοις δοκοῦντα φρονεῖν τάχα που βεβιασμένος. ἤγουν, ὅτι γέγονε σκεῦος ἄχρηστον, ταύτῃτοι καὶ κατεόθη, καὶ τὴν ἐνεγκοῦσαν ἀφεὶς, μετεφοίτησεν εἰς τὰ ἔθνη. τοιοῦτο τί φησιν ὁ πάντων Δεσπότης [*](d) καὶ διὰ φωνῆς Ἱερεμίουπερί τινος τῶν ἐν Σαμαρείᾳ βεβασιλευκότων [*](Hier. xxii. 28—30.) ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ “ Ἠτιμώθη Ἰεχονίας ὡς σκεῦος “ οὗ οὐκ ἔστι χρεία αὐτοῦ, ὅτι ἐξερρίφη καὶ ἐξεβλήθη εἰς “ γῆν ἢν οὐκ ἤδει. γῆ γῆ, ἄκουε λόγον κυρίου, γράψον τὸν “ ἄνδρα τοῦτον ἐκκήρυκτον ἄνθρωπον.’’ ἠχρειώθη τοίνυν ὁ Ισραήλ. ποία γὰρ χρεία ψυχῆς τῷ Θεῷ πλανωμένης, καὶ φιλαμαρτήμονος καὶ ἀποτρεχούσης εὐκόλως εἰς πᾶν [*](e) ὁτιοῦν τῶν ἐκτόπων καὶ εἰς, τὸ πάντων ἐπέκεινα τῶν κακῶν, τῆς ὑπὸ Θεῷ δουλείας τὴν ἀποστροφὴν ; τίς οὖν ἡ αἰτία τοῦ τὰ τοιάδε πάσχειν τὸν Ἰσραήλ ; ὅτι ιιὐτοὶ ἀωεβησαν εἰς Ἀσσυρίους. μονονουχὶ γάρ φησιν, αὐτόμολοι δεδραμήκασι πρὸς ἐχθρούς. πῶς ἢ τίνα τρόπον ; δεδιότες γὰρ τὴν ἐκείνων ἔφοδον, οὐ τὴν Θεοῦ μᾶλλον ἐπικουρίαν ἐζήτουν μεταγινώσκοντες, δώροις δὲ μᾶλλον μεταπεπείκασι κατηρεμῆσαι βραχύ. εἶτα τὴν τοιάνδε σκέψιν, ὡς εἰκαίαν αὐτοῖς ἐσομένην καὶ ἄχρηστον, διαγελᾷ τρόπον τινὰ, λέγων περὶ [*](122 A. a) τῶν ἐκ φυλῆς Ἐφραΐμ βεβασιλευκότων, οἳ καὶ πεπόμφασι τοῖς Ἀσσυρίων τυράννοις, τυράννοις, ἀνεθαλε ἑαυτὸν Ἐφραΐμ.

ὅμοιον ὡς εἰ λέγοι· μέλλων ἐκκόπτεσθαι καθάπερ τι στέλεχος ὁ ἐκ φυλῆς ’Εφραΐμ βεβασιλευκὼς, καὶ οἷον ὑπὸ [*](6. ἐκείνῳ D. 9. τοιοῦτον D. 15. ἠτιμώθη post Ἱσραήλ edd. Edd. καὶ ἠτιμώθη e suo edidit Migne.) 18. Θέῳ] Θεοῦ iid. τί pro τίς iid. 20. Haec εἰς Ἀσσυρίους accesserunt ex B.D. Stalim μόνον γὰρ οὐχὶ pro μονονουχὶ γόρ D. 29. “ομοιον] + δὲ D.)

Νῦν εἰσδέξομαι αὐτοὺς, καὶ κοπάοουσι μικρὸν του χρίειν κὼ ἄρχοντας.

Απάσης, ὡς ἔπος εἰπεῖν, τῆς τοῦ Ἰσραὴλ φαυλότητος παραίτιοι γεγόνασιν οἱ ἐκ φυλῆς τοῦ Ἐφραΐμ ἐπ’ αὐτοὺς βεβασιλευκότες. πρῶτος μὲν γὰρ ὁ ἐπάρατος Ἱεροβοὰμ τῆς ἀποστασίας γέγονεν εὑρετὴς, δαμάλεις αὐτοῖς ἀναστήσας χρυσᾶς, καὶ τῶν καλουμένων ὑψηλῶν, τουτέστι, τῶν ἐν ὄρεσι καὶ βουνοῖς τεμενῶν, καθιστὰς ἱερεῖς, τοὺς οὐκ ἐκ φυλῆς Λευΐ, ἀλλ’ ὅσοι μᾶλλον “ ἐπλήρουν τὴν χεῖρα αὐτων, [*](3 Reg xiii. 33.) κάτα τὸ γεγραμμένον. εἶτα μετ’ ἐκεῖνον, τῶν Ἀσσυρίων προσδοκωμένων, ἐν καιρῷ τῆς βασιλείας Μαναειμ, [*](d 4 Reg. xv. 19.) πεπόμφασι χρήματα, πείθοντες ἀποσχέσθαι τῆς γῆς. Ταύτῃτοι δικαίως ἡ θεία γέγονεν ἀπειλὴ κατὰ τῆς βασιλίας τῆς ἐκ φυλῆς Ἐφραΐμ γεγενημένης ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ. Νῦν γὰρ αὐτοὺς εἰσδεξομαι φησιν, οὐχ ὡς τρόπον ἔχοντας ἀγαθὸν, οὐδὲ ὡς ἄριστα βιοῦν ἑλομένους, οὔτε μὴν τῆς κατὰ τὸν νόμον πολιτείας ἐφιεμένους, ἀλλ’ ὡς παιδευτὴς, καὶ δίκας αἰτῶν, καὶ ὑπὸ κρίσιν ἤδη καλῶν. παρῆκα μὲν γὰρ ἐξ ἡμερότητος εἰς ὑπέρθεσιν τὰ ἐκ θείας ὀργῆς, κατὰ τὸν ἤδη e [*](8. μάθοι Β. μαθήσονται D. μαθήσουσι Edd. 18. τῶν alt. om. D. 20. αὐτῶν] An err. pro αὐτοῦ? 22. Μαωαεΐμ D. Μαναΐμ Edd. 27. τῆς assumptum ex B.D.)

Ὅτι ἐπλήθυνεν ’Εφραΐμ θυσιαστήρια εἰς ἁμαρτίασ, ἐγένοντο [*](12) θυσιαστήρια ἀγσπημένα· καταγράψω αὐτῷ πλῆθοσ κα τὰ νόμιμα αὐτοῦ. εἰς ἀλλότρια ελογίσθησαν αὐτῷ θυσιαστήρια ἡγαπημένα.

Ἐξηγεῖται τὴν αἰτίαν, δι’ ἣν εἰκότως τοῖς βασιλεύουσι τὸ ἀποπεσεῖσθαι δεῖν τῆς ἀρχῆς ἐπιφέρει λοιπόν. πλεῖστα μὲν γὰρ ὅσα θυσιαστήρια, τὰ εἰς αμαρτιας πεποίηται τῷ ’Εφραΐμ. ἄττει δὲ ὁ λόγος καὶ ἐπὶ τὸν πρῶτον Ἱεροβοὰμ, τὸν ἐκ φυλῆς ’Εφραΐμ βασιλεύσαντα, καὶ μετ’ ἐκεῖνον εἰς τοὺς ἐφεξῆς, οἳ [*](7. γὰρ pro ἂν καὶ 8. καὶ τὴν ἀδόκητον om. D. 9. τὸ om. D. 10. τοῦ pro τὸν prius Edd. 1 1. οὐκέτι] οὐ iid. 21. ἁμαρτίαν F. (Alex. XII a manu prima.) θυσιαστήρια αὐτῷ ordine inverso D. 22. αὐτοῦ F. (42, 62 147.) 23. αὐτοῦ B. αὐτῶν F. Edd. αὐτῷ om. D. 26. δεῖν τῆς ἀρχῆς hoc ordine B.D. 28. ἄττει] ἅπτει Edd.)

Χρῆμα δὴ οὖν σωτήριον, τὸ τῶν θείων ἔχεσθαι θυσιαστηρίων, καὶ μεταποιεῖσθαι τῶν παρὰ Θεοῦ, καὶ μὴ ζητεῖν τὰ ἑτέρων, ἃ καὶ ἔστιν εἰς ἁμαρτιαν. τοῦτο ποιοῦσιν οἱ μὴ b γνησίως χριστιανίζοντες, ἐκπίπτοντες δὲ μετὰ τὸ σωτήριον βάπτισμα πρὸς ἔθη καὶ παρατηρήσεις Ἑλληνικὰς, οἷς ἀκόἕπειθον [*](2. Edd. 6. δὴ assumptum ex D.b. 1 1, τοιγαροῦν] + ἐν αὐτῷ D. 15. ἀπονενευκὼς] ἀπονενευκότες Edd. πεποίηνται iid. 16. ὄντως] οὕτως iid. 17. προσέρριπται D. 18. καί τι] καὶ τί iid. 25. καὶ εἰς ἐγκλήματα D. τὰ ἐγκλήματα iid. 26. οὖν δὴ ordine inverso D. 30. ἐπιτηρήσεις D.)

Διότι ἐαλ Θύ6ωω θυσίαν κὼ Τάrω0ι κρέα, κύρωc οὐ nροοδέεετα αὐτd· νυν μνΗσθΗοεται τάο άδικίαο αὐτῶι κω ἐκδικH0ει τὰc άμαρτίαο αὐτῶ.

Ὅτι γεγόνασι καὶ πεπλήθυνται παρὰ τοῦ Ἐφραὶμ τὰ εἰς ἁμαρτίας θυσιαστήρια, καὶ διὰ τούτων εὖ μάλα δηλοῖ. ἃ [*](d) γὰρ θύουσί φησιν, οὐ Θεῷ μᾶλλον, ἁλλὰ τοῖς τῶν εἰδώλων τεμένεσι παρ’ αὐτῶν προσφέρεται· κἂν ἑορτάζωσιν ἐπὶ ταῖς θυσίαις, τροφῶν ἢ ποτῶν ἀναπιμπλάμενοι, πρὸς Θεὸν τὸ χρῆμα οὐδέν. οὐ γὰρ αὐτῷ τελοῦσι τὴν πανήγυριν, ὅτι τὰ εἰς δόξαν δαιμονίων πραττόμενα, κατ’ οὐδένα τρόπον παρα- δέξαιτο ἃν ἡ θεία τε καὶ ἀκήρατος φύσις, παροξύνεται δὲ μᾶλλον ὡς ὑβρισμένη· μόνον δὲ οὐχὶ καὶ οὐχ ἑκοῦσα κατα- βιάζεται πρός γε τὸ χρῆναι λοιπὸν τοῖς εἰς τοῦτο καλοῦσιν ὀργῆς ἐπάγειν τὰς δίκας, καὶ λοιπὸν ἰέναι πρὸς ἀνάμνησιν [*](e) πάντων, ὡς ἔπος εἰπεῖν, τῶν τοῖς προσκρούουσι πεπλημμε- λημένων. οὗ δὴ γεγονότος, ὀξεῖς οἱ θυμοὶ, παρὰ πόδας ἡ [*](Heb. x. 31.) δίκη, καὶ οὐδεὶς ὁ ἐξαιρούμενος. " Φοβερὸν οὖν ἄρα τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος.’’ προσήκει δὲ μᾶλλον, καὶ ἄμεινον ἀσυγκρίτως, καὶ πάσης ἡμῖν εὐημερίας πρόξενον, τὸ Θεῷ προσάγειν θυσίας, πνευματικὰς δηλονότι, καὶ αὐτῷ [*](8. κρέας D. (14Τ) 9• τῆς ἀδικίας αὐτῶν F. 14- προσ- φέρεται παρ’ αὐτῶν inverso ordine D. ἑορτάζουσιν D. 15• τροφῆς D. αναππλόμενοι (sic) . 22. παντὸς D. 25• προσήκει δὲ] προσήκοι δ’ δν D. 20. ἁπάσης D.)

Αὐτοὶ δὲ εἰς AiVunxov ἀπέστρεψαν, κὼ ἑ Ἀσσυρίοις ἀκάθαρτα [*](a 125 Α.) Φαγονται.

Αἰτιᾶται πάλιν, ὡς ἀνούστατά τε καὶ ἀνοσίως κομιδῇ διαζῆν ἐθέλοντας, καὶ εἰσάπαν ἠγνοηκότας τὴν τοῦ συμφέροντος τρίβον. ἐγὼ μὲν γάρ φησιν, εἰς τοῦτο γνώμης ἐνηνεγμένους λοιπὸν ὑπενεγκεῖν ἠπείλησα ταῖς ὀργαῖς, καὶ ἐκδικήσειν τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν, καὶ ἀναμνησθήσεσθαι πάσας τὰς ἀνομίας αὐτῶν. καὶ ἦν ἐν ἀρχαῖς τὸ συμβήσεσθαι προσδοκώμενον, καταπτοοῦντος ἤδη τὸν Ίσραὴλ τοῦ πολέμου, καὶ μονονουχὶ τῆ χώρᾳ προσβάλλοντος. εἶτα, δέον [*](b) αὐτοὺς λιταῖς τε καὶ μεταγνώσεσιν ἐκμειλίσσεσθαι Θεὸν, καὶ μεταπαιδεύεσθαι μὲν τὸ δοκοῦν αὐτῷ, ταῖς δὲ εἰς τὸ ἄμεινον ἀναδρομαῖς ἐκδυσωπεῖν τὴν ὀργὴν, ὡς ἐπί τι τῶν ἄγαν χρησίμων, ἐξελέσθαι τε δυναμένων αὐτοὺς, ἀπέστρεψαν εἰς Αἴγυπτον, καλοῦντες εἰς ἐπικουρίαν “Αἰγύπτιον Αἰγύπτιον ἄνθρωπον [*](Es. xxxi. 3.) “ καὶ οὐ Θεόν, ἵππων σάρκας,’’ κατὰ τὸ γεγραμμένον. ἀλλ’ “ Οὐ σώζεται βασιλεὺς διὰ πολλὴν δύναμιν, καὶ γίγας [*](Ps. xxxii. 16, 17; cxvii.8,9.) “ οὐ σωθήσεται ἐν πλήθει ἰσχύος αὐτοῦ. ψευδὴς ἵππος εἰς [*](c) “ σωτηρίαν. ἀγαθὸν πεποιθέναι ἐπὶ κύριον ἢ πεποιθέναι ἐπ’ “ ἄνθρωπον. ἀγαθὸν τὸ ἐλπίζειν ἐπὶ κύριον ἢ ἐλπίζειν ἐπ’ “ ἄρχοντας.’’ ὅτι δὲ εἰς οὐδὲν αὐτοῖς τῶν ἀναγκαίων τὰ τῆς τοιᾶσδέ φησιν εἰκαιοβουλίας ἐκβέβηκεν, ἐξ αὐτῆς εἴσονται τῆς πείρας· ἀποκομισθέντες γὰρ εἰς Ἀσσυρίους καὶ Μήδους, ἐκεῖ ἀκάθαρτα θάηονται, τουτέστι, διαβιώσονται τῆς εἰς τὸν νόμον αἰδοῦς ἀποβαλόντες τὸ λείψανον, καὶ ἀφυλάκτως ἐσθίοντες τὸ παρατυχόν.

Ἀλλ’ ἴσως ἐρεῖ τις· εἶτα πῶς τοῦτο λελύπηκεν ἃν τοὺς [*](8. ἠπείλησε (sic) D. 9. αὐτῶν — ἀνομίας om. D. 12. προβάλλοντος Edd. 15. ἐπιδυσωπεῖν Aubertus. 16. τε assumptam ex D. 17. Αἰγύπτιον ἄνθρωπον hoc ordine D. 22. Haec aec ἀγαθὸν — ἄρχοντας accesserunt ex D. 25. τῆς om. D. 29. Hoc εἶτα accessit ex D.)

Δεῖ δὴ οὖν ἄρα τῶν θείων ἡμᾶς χαρισμάτων μὴ καταφρονεῖν· ἀλλ’ ὧν ἂν ἔχοιμεν παρὰ Θεοῦ, πλεῖστον ὅσον ποιεῖσθαι λόγον· πεφροντικόσι μὲν γὰρ ἐμφιλοχωρήσει τὸ χάρισμα· εἰ δὲ ῥᾴθυμοι καὶ ἀναπεπτωκότες περὶ αὐτὸ γινοίμεθα, καὶ αὐτὸ δὴ πάντως ἀποπτήσεται.

Καὶ ἐπελάθετο Ἰσραὴλ τοῦ ποιήσαντος αμτόν, καὶ ῷκοδόμγσαν τεμένη· καὶ Ἰούδας ἐποίησε πόλεις τετειχισμένας· καὶ ἐξαποστελῶ πῦρ εἰς τὰς πόλεις αὐτοῦ, καὶ καταφάγεται τὰ Θενέλια αὐτῶν.

Ἀμφοτέραις ἐπιπλήττει ταῖς βασιλείαις, τῆ τε ἐν Σαμαρείᾳ φημὶ, καὶ τῇ τοῦ Ἰούδα, τουτέστι, τῆ οὔσῃ κατὰ τὴν Ἱερουσαλήμ. τί γὰρ ἄμφω δεδράκασι, καταθρῆσαί τε ἅμα καὶ [*](b) εἰπεῖν ἀναγκαῖον. προσδοκωμένου γὰρ ἔσεσθαι τοῦ πολέμου, μονονουχὶ δὲ καὶ ἐπ’ αὐταῖς ἤδη γεγονότος ταῖς θύραις τοῦ [*](9. παντελῶς D. τελείως Edd. 16. ἐμφιλοχωρήσει iid. 17. γινοίμεθα] γινόμεθα iid. 19. ᾠκοδόμησε B.F. (22. al.) infra 164 b. ῴκοδόμ(??)/ ᾠκοδόμησαν Edd. (A.V.) 20. ἐποίησε B.D. ἐπλήθυνε Edd. (A.V. etc.) cf. infra 164 b. 294 a. 27. μόνον δὲ οὐχὶ D. ταῖς om. D.)