In XII Prophetas
Cyril of Alexandria
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Πρὸ προσώπου αὐτοῦ πορεύσεται λόγος.
Προβαδιεῖται, φησὶν, αὐτοῦ προάγγελσις καὶ προαναπτήσεται θρῦλος, καὶ πολὺς ἔσται λόγος περὶ αὐτοῦ. ἅμα τε γὰρ ἐκ τῆς ἁγίας παρθένου γεγέννηται Χριστὸς, καὶ ἧκον εὐθὺς [*](1. μὲν] + δὴ Edd. invitis D. b. 2. εἰπὼν] + ὅτι D. τὰ ora. D.b. 4. ἀνασώζειν D.b. ἀνασώσειν Β. Edd, προσαποδείκνυσι D.b. προαποδ. Β. Edd 6. γὰρ assumptum ex B.D.a.b. ἃ a.b. Edd. ὧν B.D. αὐτοὶ D. ἡμεῖς a. Edd 7. νομικῶν assumptum ex D.a. οὐδένα B.D.a. οὐδὲν Edd. 9. Υἱοῦ a.b. Edd. desunt in B.D. lo. Haec ὁ Θεὸς καὶ Πατηρ accesserunt ex D, post κόσμον transp. a. 11. δέδωκεν B.D. a. ἔδωκεν Edd. 12. ἔχει D. 18. θῇ Β. Edd. θήσει D. ἀληθῶς assumptum ex D, post αγάπ. tr. B. 19. Assumpta τῆς ἰσχύος ex D., Θεοῦ καὶ ex Β. 22. Πρὸ] Απὸ D. προπορεύσεται D. 24. θρῦλος] Sic correxi ex b. θρῦλος corr. ad θρῦλος a. θρύλλος D. Edd. 25. ἐκ] διὰ b. γεγένηται Edd.)
Καὶ ἐξελεύσονται εἰς πεδία οἱ πόδες αὐτοῦ.
“Ομοιον ὡς εἰ λέγοι πάλιν Οὐδὲν ἄναντες αὐτῷ καὶ ἀνήνυτον· βαδιεῖται δὲ ὥσπερ ἐφ’ ἑκάστῳ πράγματι διὰ ψ.ιλῆς τε καὶ λείας ὁδοῦ. βάσιμα μὲν γὰρ καὶ εὐπόρευτα τῶν πεδίων τὰ ἐψιλωμένα· δυσχερῆ δὲ καὶ οὐχ ἱππήλατα τὰ εἰς γηλόφους ἀνεστηκότα. εὔκολα δὴ οὖν τὰ πάντα τῷ Χριστῷ καὶ ἢν ἃν [*](c) βούλοιτο διάττειν ὁδὸν, τὴν ἐφ’ ἑκάστῳ φημὶ τῶν δρωμένων, αὕτη που πάντως ἐστὶ καὶ δυσχερείας ἁπάσης ἀπηλλαγμένη. τί γὰρ οὐκ ἂν κατορθώσειε, καὶ λίαν ἀμογητὶ, Θεὸς ὢν φύσει καὶ τῶν δυνάμεων Κύριος; οὐκοῦν ὡς ἐξ ὁμοιότητος τῶν ἐν τοῖς πεδίοις ἰόντων τῆς ἐν πράγμασι θεωρίας ποιεῖται τὴν δήλωσιν. εἰ δὲ δὴ βούλοιτό τις πεδία νοεῖν τοὺς ταπει- [*](3. καὶ σημείων D.b. καταμόνας μένων Β. Edd. 4. ἐργάτης D. ἔργων ἐργάτης Β. Edd. ἦν 1). Statim τότε assumptum ex Β. deest in D.b. 5. καθώς Edd. 7. ἀληθῶς ante γέγ. tr. D. ἠγνόησε D. mv. 8. b. αὐτὼ ἰσχύος a. οὐτῶ δυνάμεως D. ἰσχύος αὐτῷ Edd. 9. ἀνήκοον ἢ ἀπείρατον Β. ἢ ἀνήκοον ἢ ἀπείρατον a. ἀνήκοος D. ἀπείρατος ἢ ἀνήκοος Edd. ὁ οὕτος ἔφη εὐαγγελιστὴς Β. πάλιν ἔφη inv. ord. D. πάλιν om. a. 10 περιπεφύτηκεν (manu secunda περιπεφοίτηκεν) a. πεφοίτηκεν D. πεφώτικεν Β. Edd. 11. γεγονότων] + ἔργων Β. invitis D. a. 12. Καὶ assumptura ex D. deest in F. Edd. (153.) 13. λέγει a. 14. ἐφ’ D. a.b. ἐν Edd. 15. τε om. D. ὁδοῦ καὶ D. inv. ord. D. τῶν πεδίων om. a. 16 ἐψιλωμένα] λεία D. 17. τῷ om. D.a. 18. βούλοιντο D. φημὶ om. D. 19. αὐτή a. πάσης D. 21. ὡς ὅσ’,. a. 22. τοῖς om. D. a.b. ἐν πράγμασι θεωρίας] Sic 1). D.a.b. Edd. ἐν τοῖς πράγμασι πορείας Β. πρᾶγμα et ’πὸ· m fallor in rasura. Theod. Heyse.) 23. δὴ assumptum ex D. b.)
Ἔστη, καὶ ἐσαλεύθη ἡ γῆ.
Τὸ ἔστη πλειστάκις νοηθείη ἂν παρά γε τῆ θεοπνεύστῳ γραφῇ καὶ ὡς ἐπί τινος πράγματος εἰς πέρας ἐκβεβηκότος. οἷον ὡς εἴτις λέγοι τυχόν ἔστη τόδε τὸ πρᾶγμα, ἤγουν ὁ τοῦδε λόγος, τουτίστιν, ὡρίσθη καὶ πέπρακται. οὕτω καὶ ἡ Σεπφώρα τὸ Μωυσέως τῇ ψήφῳ περιτεμοῦσα παιδίον, πρὸς τὸν ἄγγελον ἔφασκε τὸν ὀλοθρευτήν “Ἔστη τὸ αἷμα [*](a 559 Α.) "τῆς περιτομῆς τοῦ παιδίου μου.” οὐ γὰρ ὅτι πέπαυται τοῦ Exod. iv.25. αἵματος ἡ ῥύσις κατασημαίνειν ἤθελεν, ἀλλ’ ὅτι πέπρακται τῆς περιτόμης τὸ χρῆμα, καὶ τετέλεσται τὸ ζητούμενον. δυσωπεῖ γὰρ θάνατον, ὁ τῇ νοητῇ φήφῳ περιτεμνόμενος. [*](1. τῇ καρδίᾳ D. χρηματίζουσα (sic) D. 2. καὶ jirius assumptum ex B.D. 6. αὐτοῦ B.D. αὐτῷ Edd. 10. Haec πληθυνοῦσι—κοιλάδες accesserunt ex D. n. ἔφηκε] + δὲ Edd. invito D. προσενεγκὼν D. 13. ἐστὶ τὸ ὑμνεῖν inv. ord. D. διακεκραγέναι D. δὴ κεκραγ. Edd. Haec ἀλλὰ τῶν νοητῶν accesserunt ex D. 14. δρόσου] κέδρου Edd. 15. *ζήσειε pro ἐνιζήσειε iid. 16. καὶ ἔστη D (sol.) 17. τε pro γε D. θείᾳ pro θεοπν. D. 19. ἤγουν h. οἷον Edd. τουτέστιν D. ἤγουν ὁ τοῦδε λόγος om, Β. 20. ἤτοι pro τουτέστιν D. 21. ἡ om. D. b. τὸ] τοῦ Edd.)
Ἔστη τοίνυν ὁ Χριστός· τουτέστιν, εἰς πέρας ἐκβέβηκε τὰ περὶ αὐτοῦ, καὶ ὤφθη τοῖς ἐπὶ τῆς γῆς· καὶ ἐσαλεύθη ἡ γῆ γῆν δέ φησι τοὺς κατοικοῦντας τὴν γῆν, οἳ καὶ ἐσαλεύθησαν. καὶ τίνα δὴ τρόπον, φέρε λέγωμεν ὡς ἔνι. οἱ γὰρ πάλαι τὸν νοῦν οἷον ἀκράδαντον ἔχοντες εἰς τὸ θέλειν ἐργάζεσθαι τὰ πονηρὰ,‘ [*](c) οἱ ἑδραῖοι πρὸς ἀσεβείας, οἱ πεπηγότες εἰς φιλοσαρκίας, οἱ ἐρηρεισμένοι πρὸς πλάνησιν, σεσάλευνται καὶ κεκίνηνται, μετατεθειμένοι πρὸς θεογνωσίαν καὶ πρὸς ἔφεσιν ἀρέτης· κεκίνηνται δὲ ὁμοίως καὶ τῆς κατὰ νόμον λατρείας οἱ ἐξ αἵματος Ἰσραὴλ, τὴν εἰς αὐτὸν πίστιν παραδεξάμενοι· μετακεχωρήκασι γὰρ εἴς γε τὸ ἑλέσθαι βιοῦν εὐαγγελικῶς, καὶ τοῖς τοῦ Σωτῆρος πολιτεύεσθαι νόμοις. ὅτι δὲ τὸ σαλεύεσθαι τὴν ἀπό τινος εἰς ἕτερόν τι μετάθεσιν ἔσθ’ ὅτε δηλοῖ, σαφὲς [*](d) ἂν γένοιτο, τοῦ μακαρίου Δαυεὶδ ψάλλοντός τε καὶ λέγοντος [*](Ps. xcviii. 1.) “Ὁ καθήμενος ἐπὶ τῶν Χερουβὶμ, σαλευθήτω ἢ γῆ.” οὐ γάρ που φαμὲν καταδονεῖσθαι τὴν γῆν· ταύτην δέ φημι, τίην ὑπὸ πόδας ἀνθρώπων καὶ αἰσθητήν· παρακαλεῖν αὐτὸν· ἐζήτει δὲ μᾶλλον τὴν ἐκ τῶν χειρόνων ἐπὶ τὰ ἀμείνω γενέθαι μετάστασιν.
[*](1. δέστι (sic) pro δέ ἐστι D. τοῦ assumptum ex Β. 2. ὃς pro ὁ διαβιβάσας B. διαβεβηκότας D. Edd. 4. τὸν τύπον ἀποπλ. inv. ord D. 5. ὁ assumptum ex B. 7. καὶ om. D. 9. τῆς assumptum ex B.D. deest in b. 10. δέ om. D. τὴν γῆν κατοικ. inv. ord. D. 11. δὴ om. D. 12. ἀκράδαντον ἔχοντες B.D.b. ἀκράδαντοι Edd. 13. ἀσεβείας D. ἀσέβειαν Edd. οἱ πεπηγότες εἰς φίλος. οἱ ἐρηρεισμένοι πρὸς πλάνησιν om Β b. θιλοσαρκίας D. φιλοσαρκίαν Edd. 15. κα assumptum ex b. deest in D. 17. παραδεχόμενοι D. 18. γε om. D. 20. μετάστασιν D. ἐσθ’ ὅτε om. D. 21. τε καὶ λέγ’. om. D. 23. ταύτην ’δε φημι— καὶ αἰσθητήν om. Β. δὴ pro δέ φημι D.)Καὶ εἰς μὲν οὕτος τῶν προκειμένων ὁ νοῦς, εἰσδέξεται ’δε τις καὶ ἕτερον ἐπ’ αὐτοῖς κατὰ τοιόνδε τινὰ τρόπον. Εστη φησὶ καὶ ἐσαλεύθη ἡ γῆ. δύο δὴ ταῦτα πέπονθεν ἡ γῆ, ἔστη τε γὰρ καὶ σεσάλευται. καὶ τίς ἃν εἴη πάλιν ὁ ἐπ’ ἀμφοῖν λόγος, διατρανοῦν ἀναγκαῖον. ἔστη τοίνυν· [*](c) μεθύουσα γὰρ ὥσπερ καὶ κατασειομένη ῥᾳδίως πρὸς πᾶν ὁτιοῦν τῶν ἐκτόπων, καὶ οἷον παντὶ πνεύματι περιφερομένη, [*](Eph. iv. 14.) βεβαίαν ἔχει λοιπὸν καὶ ἐρηρεισμένην τὴν στάσιν, ἐμπεδοῦντος αὐτὴν τοῦ Χριστοῦ, κατ’ ἐκεῖνό που πάντως τὸ διὰ φωνῆς Ἠσαίου πρὸς τὴν τῶν Ἰουδαίων Συναγωγὴν εἰρημένον “Στῆσον σεαυτὴν Σιών.’’ σεσάλευται δὲ πάλιν, καθάπερ [*](Hier. xxxviii. 21.) ἤδη πρόειπον, τῆς ἀρχαίας ἀπάτης ἀποχωρήσασα, καὶ τὴν εἰς πᾶν ὁτιοῦν τῶν ἀρεσκόντων τῷ Θεῷ τιμῶσα μετάθεσιν. [*](a 560 A.) παράδοξον οὖν ἀληθῶς, τὸ καθ’ ἕνα καιρὸν στῆναί τε καὶ σαλευθηναι τὴν γῆν. Χριστὸς γάρ ἐστιν ὁ καὶ ἱδρυμένην αὐτὴν ἀποτελῶν εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν, καὶ μελετᾶν ἀναπείθων τὸν ἐκ τῶν χειρόνων ἐπὶ τὰ ἀμείνω κλόνον.
Ἐπέβλεψε κω ἐτάκη ἔθνη· διεθρύβη τὰ ὄρη βίᾳ.
Τὸ ἐπιβλέψαι Θεὸν, δηλοῖ μὲν ἐσθ’ ὅτε τὴν ὡς ἐν πραότητι καὶ ἀγάπη κατάσκεψιν, ποτὲ δὲ τὴν ἐν θυμῷ τε [*](b) καὶ ἀπειλῇ. “ Καὶ γοῦν ἐπὶ τίνα, φησὶν, ἐπιβλέψω ἀλλ’ [*](Es. lxvi. 2.) ἢ ἐπὶ τὸν πρᾶον καὶ ἡσύχιον καὶ τρέμοντά μου τοὺς “λόγους;” ἐλιπάρει δέ που καὶ ὁ θεσπέσιος Δαυεὶδ οὕτω λέγων “Ἐπίβλεψον ἐπ’ ἐμὲ καὶ ἐλέησόν με·” διὰ δέ γε [*](Ps. lxxxv. 16: cxviii. 132.) [*](3. φησὶ assumptum ex D. δὴ om. Β. 4. ἐσαλεύθη D. θῆ per cast. tx τᾶι.) 10. εἰρημένον assumptum ex B. 1 1. Σιῶν accessit ex B.D. καθόπερ ἤδη προεῖπον om. Β. 12, παραχωρήσασα D. 13. τῷ om. D.a. μετάστασιν D.a. 15. ἐστιν assumptum ex Β. ἦν pro ἐστιν D.a. 17. ἀμείνω B.a. ἀμείνονα Edd. κρείττω D. 18. ἐτάκη B.D. (22. al.) διετάκη Edd. κοὶ ante διεθ. addit D. (Alex. manu altera, XII. 153, 233.) διετρίβη F. Edd. 19. ὡς assumptum ex B.a. deest in D. 20. τὴν assumptum ex B.D.a. 22. ἥσυχον Fldd. 23. που om. B, 24. γε om. U. VOL. II. Τ)
Ἐτάκησαν βουιὼ αἰώνιοι.
Μνημονεύσας αἰνιγματωδῶς τῶν πονηρῶν καὶ ἀντικει- [*](3. εἰς prius om. D. 5. καὶ τὴν τοῖς παροτρ. πρέπ. δίκην. om. Β. 7. τισὶ τὸ ὄμμα inv. οrd. a. 9. διεθρύβη Β.D. διεθρύβησαν (cmittens τὰ ὄρη βίᾳ) a. διετρίβη Edd. 10. ἐν αὐτοῖς Β. D.a.b. ἐν ἑαυτοῖς Edd. 13. πλεονέκτημα] + ἑλόντας a. 14. ὑπέροπτα] ὑπέροπλα Edd. 15. ἀντεξάγειν iid. 16. ἐπείγοντοι ἀνάπτειν inv. ord. D. διεθρύβησαν B.D.a. διετρίβησαν Edd. συνθραύονται D.a. Edd. συντρίβονται Β. 17 ἐν om. D. 18. ὑπὸ πόδας B.D.a. [ὑποπόδας Β.] ὑποπόδιον Edd. 18—22. Quae sequuntur ὄρος δέ που—τὴν γῆν om. B. 19. πάλιν om. D. 20. ὁ et τῆς τοῦ assumpta ex D. ἐκ προσώπου D. ἐν προσώπῳ Edd. 21. ἐπὶ D. (41, 228) πρὸς Edd.)
Πορείας αἰωνίους αὐτοῦ ἀντὶ κόπων εἶδον.
[*](c)Πορείας ἔσθ’ ὅτε καὶ ὁδοὺς καὶ τρίβους, τὰς θείας ἐντολὰς ὀνομάζειν ἔθος τοῖς ἱεροῖς γράμμασιν, ὁποῖόν ἐστι τὸ διὰ [*](1. τοῦ assumptum ex Β. 2. καταστρέφουσαι] κατασύρων φησι (in ras.) Β. 6. τὴν ἐντ’. τιμὴν D. τῆς ἐντ’. τιμῆς Β. Edd. 7. Haec ἡ τοῦ Θ. λ. δοξάζεται γὰρ accesserunt ex D. 14. πλὴν] + ὅτι a. 15. τοῖς D. ὄρεσιν D. συνεθρίβησαν (sic) D. 16. συνετήκοντο B.D.a. συνετάκησαν Edd. πεφρονήκασι τ. τ. δ. ἁνδ. καὶ om. D. τοῖς assumptum ex Β. 21. ὁ assumptum ex B.D. καὶ post ἔπεσεν addit Aub. 23. αὐτοῦ om. F. Edd. (68, 97, 153, 228.) 24. τὰς B.D. κοὶ Edd. θείας] + ἡμὶν iid. ὀνομάζ. ἐντ. inv. ord. D. )
Σκηνώματα Αἰθιόπων πτοηθήσονται, καὶ σκηναὶ γῆς Μαδιάμ. Τὰ χρηστότερα τῶν διηγημάτων ἀεί πὼς ἔχει τὸ ἀξιά- [*](1. οὗτος prius om. Β. 2. τὴν σάρκα δοῦναι inv. ord. D. Statim αὐτοῦ add. Edd. inv. B.D. 3. πολλοὶ ἐκ τούτου et περιεπάτουν μετ’ αὐτοῦ inv. ord. D. 5. προσετίθει D. Edd. προετίθει Β. Statim ὁ addit D, 7. προσηπήντα (sic) Edd. 8. ὡδὶ κεκραγὼς pro διακεκρ. D. 11. εἶναί φησιν hoc ord. a.b. φησιν εἶναι D. Edd. εἶναι om. B. 12. παρατενεῖ a. Edd. παρατείνει D.b. παραμενει B. 14. τε assumptum ex D. ἀρχαιότητος (sic) D. 16. καθό Β. ὡς D. καθώς Edd. Haec ὁ σοφώτατος accesserunt ex B.D. 18. νενομοθετῆσθαι] correxi ex D. νενομοθετεῖσθαι Edd. 18—24. Haec καὶ γοῦν—τὸ ἀκράδαντον ἔχει om. 19. προανακέκραγε D. προανεκεκράγει Edd. 20. τὸν om. D. 22. καὶ assumptum ex D. 23. τὰ] + διὰ D. invito a. 26. χρηστὰ D.)
Ποταμῶν ῥαγήσεται γῆ, ὄψονταί σε κὼ ὠδινήσουσι λαοί· σκορπίζων ὕδατα πορείας αὐτοῦ.
Διαμέμνηται πάλιν τῶν τοῦ Σωτῆρος κατορθωμάτων, καὶ τοῖς ἄλλοις ἔθνεσι, καθ’ ὧν τὸ τόξον ἐντείνεται, ἤγουν ἐνταθήσεται, λέγει προστεθήσεσθαι καὶ τὴν τῶν ποταμῶν τάχα που τὴν τῶν Βαβυλωνίων ὑποδηλῶν· ὑπ’ αὐτὴν γὰρ [*](a 565 Α.) ἐτέλει τὸ τηνικάδε καὶ ἡ μέση τῶν ποταμῶν· ἵνα διὰ τούτου πάλιν ὡς ἐξ εἰκόνος ἐχθρῶν αἰσθητῶν, καὶ ἡ τῶν νοητῶν καὶ ἀοράτων πληθὺς σημαίνηται, πρὸς ἣν τοῖς ἁγίοις ἡ πάλη. [*](Eph. vi. 12.) κέκρυπται δέ πὼς ἀεὶ τῶν προφητῶν ὁ λόγος. οὐκοῦν ὡς [*](2. τοῖς ἁπανταχῆ B.D. a l. C. γῆς ἁπανταχοῦ Edd. 4. ἅπασιν D. ἅπαν a l. C. ἰπποκροτοῦντες Β. ἱπποκρατοῦντες D. a l. c. Edd. 5. ἢ ἱππασίας Edd. invitis B.D.a.b, 6. πόλεις] πόλεις· πολλὰς D. ὁμοῦ καὶ ἔθνη hoc ordine D.a. 7. τοῦ assumptum ex D.a. δοιμονίων Β. οἳ πᾶσαν] ἅπασαν Β. οἵτινες ἅπασιν D. 8. ἔπος om. D. εἰπεῖν om. B. 10. τοι assumptum ex B.D.b. 11. τὰ assumptum ex b. deest in D.a. σκῆπτρον Edd. invitis B.a.b. 14. ποταμοὶ ῥαγήσονται· γῆ D. (sol.) 15. αὐτοῦ om. Β. (Vat.) invito F. (XII.) 16. Διαμέμνηται D. Μέμν. 18. λέγει λέ] D. φησὶ Edd. 19. τῶν assumptum ex D. ὑπ’ αὐτὴν γὰρ ἐτἐλει B. ὐπ’ αὐτοὺς γὰρ ἦν D. αὐτὴ γὰρ Edd. 21. εἰκόνος αἱ (sic) αἰσθητῶν ἐχθρῶν D. Statim assumpta καὶ ex D. ἡ τῶν ex B.D. 22. δύναμις pro πληθὺς D. σημαίνεται D. )
Ἢ τάχα τι καὶ ἕτερον ὁ προφητικὸς ἡμῖν λόγος. ποταμῶν γὰρ ἔοικε γῆν ἀποκαλεῖν τὴν Ἰουδαίαν, διά [*](b) τοι τὸ πλείστους ἐν αὐτῇ γενέσθαι προφήτας, ποταμῶν δίκην τὸ ἔθνος κατάρδοντας, καὶ οἷον θείοις νάμασιν ἐπικλύζοντας. [*](Ps. xcvii. S.) περὶ ὧν οἶμαί που φησὶ καὶ ὁ μακάριος Δαυείδ “κροτήσουσι χειρὶ ἐπὶ τὸ αὐτό·’’ καὶ μὴν καὶ διὰ [*](Es. xliiii. 20, 21.) Ἡσαΐου Θεός· “Εὑλογήσει με τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ, σειρῆνες “καὶ θυγατέρες στρουθῶν, ὅτι ἔδωκα ἐν τῇ ἐρήμῳ ὕδωρ, “ποταμοὺς ἐν γῇ ἀνύδρῳ ποτίσαι τὸ γένος μου τὸ “λαόν μου ὃν περιεποιησάμην τὰς ἀρετάς μου [*](Ps. xxxv. 9. c) ὁ μὲν γὰρ κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς ὁ χριστὸς τάχα που χειμαρῤους τρυφῆς ὠνόμασται, καὶ ἔστιν ἀληθῶς, καὶ μέντοι καὶ [*](Es. lxvi. 12.) ποταμός· ἔφη γάρ που περὶ αὐτοῦ διὰ φωνῆς ἁγίων “Ἰδοὺ “ἐγὼ ἐκκλίνω ἐπ’ αὐτοὺς ὡς ποταμὸς εἰρήνης, καὶ ὡς “μάῤῥους ἐπικλύζων δόξαν ἐθνῶν.’’ εἴρηται δὲ καὶ [*](Ps. xlv. 5.) φωνῆς τοῦ Δαυείδ “Τοῦ ποταμοῦ τὰ ὁρμήματα “τὴν πόλιν τοῦ Θεοῦ.’’ Λυπεῖ δὲ οὐδὲν καθ’ ὁμοιότητα τὴν πρὸς αὐτὸν, καὶ αὐτοὺς τοὺς ἁγίους ὀνομάζεσθαι ποταμοὺς, ἅτε δὴ συμμόρφους [*](S. Joan. i. 9. S.Matth. 14. d) γεγονότας αὐτῷ νοητῶς. ὥσπερ γάρ ἐστι τὸ φῶς μὲν αὐτὸς τὸ ἀληθινὸν, ἔφη δέ που τοῖς ἁγίοις ἀποστόλοις “Ὑμεῖς “ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου·’’ οὕτω καὶ ποταμὸς ὑπάρχων αὐτὸς καὶ μέντοι καὶ ὕδωρ ζῶν, χαρίζεται τὸ τοῖς ἴσοις ἐπισεμνύνεσθαι καὶ τοῖς ἁγίοις. ἡ τοίνυν γῆ τῶν νοητῶν [*](1. μέρους accessit ex B.D. 2. γῆ om. D. 4. ὁ προφ. ἡμῖν hoc ordine D. 5. ἀποκαλεῖν τὴν Ἰουδαίαν D.a.b. ἀπολεῖν sic (syllaba s. f. lineae omissa) b.] τὴν Ἰουδαίαν καλεῖν Edd. 6. γεγενῆσθαι D. 7. κα οἷον—ἐπικλύζ΄. om. D. habent a.b. 8. που] πως Edd, αὖ pro μήν Statim καὶ assumptum ex D. 11. ἔδωκα babet D. 12. τὸ alt.] τὸν e suo Migne (cum sqq. conjungens). 14. ό alt. assumptum ex B. ἡμῶν Ἰησοῦς ὁ Xp. desunt in D. τάχα που assumpta ex D. 16. αὐτοῦ D. ἑαυτοῦ Edd, 21. καθ᾿ ὁμοίωσιν D. 23. αὐτοῦ (sic) Edd. αὐτῷ γεγ. inv. ord. 24. που assumptum ex D. ἁγίοις] + αὐτοῦ μαθηταῖς καὶ D. 25. κόσμου] τούτου D.)
Καταθαυμάζει δὴ οὖν ὁ Προφήτης, καὶ οἷον ἐν ἤθει Φησίν [*](e) Ἡ πάλαι πολλοὺς ἔχουσα ποταμοὺς, καὶ τῶν θείων δαψιλεστάτην τὴν χορηγίαν, διψὰς καὶ ἀνάρδευτος ἔσται γῆ. ἐπειδὴ ’δε σε, φησὶν, ὦ Δέσποτα, τεθέανται νοητῶς ἐπιφανέντα λαοὶ, τουτέστιν, οἱ ἐξ ἐθνῶν συνέντες τὸ ἐπὶ σοὶ μυστήριον, ἔλαβον εὐθὺς ἐν ὠδῖσι τὸ ἀγαθὸν, ἔγκαρποι τε γεγόνασιν. ἁρμόσειε δ’ ἃν αὐτοῖς καὶ λέγειν “Διὰ τὸν [*](Es. xxvi. 18.) “φόβον σου, Κύριε, ἐν γαστρὶ ἐλάβομεν καὶ “καὶ ἐτέκομεν. πνεῦμα σωτηρίας σου ἐποιήσαμεν ἐπὶ τῆς [*](a 566 Α.) γῆς. οἱ γὰρ Σωτῆρα καὶ Λυτρωτὴν ἐπιγραψάμενοι τὸν Εμμανουὴλ, τὸν θεῖον ὠδίνουσι φόβον, καὶ πᾶν αὐτοῖς ἔσται κύημα νοῦ καρπὸς ἀρετῆς, καὶ εἰς πνεῦμα σωτηρίας ἐκτελευ- τήσει τὸ σπούδασμα· οὐκοῦν ὅψονταί σε καὶ ὠδινήσουσι λαοὶ τὸ σὸν ἐκπίνοντες νᾶμα, καὶ τοῖς εὐαγγελικοῖς νάμασιν ἐκμεμεθυσμένοι. προσῄεσαν γὰρ φιλοτίμως λέγοντι “Εἴ τις [*](S. Joan. vii. 37.) “διψᾷ, ἐρχέσθω πρὸς μὲ καὶ πινέτω,’’ ἦσθα γὰρ, οὕτω πλουσίοδωρός τε καὶ ἀγαθὸς, ὡς καὶ ἐν αὐταῖς ταῖς [*](b) πορείαις σκορπίζειν ὕδατα, τουτέστι, τὸν ζωοποιὸν τῆς εὐαγγελικῆς παιδεύσεως λόγον ὡς γάρ φησιν ὁ Ματθαῖος “Περιῆγεν ὁ Ἰησοῦς πάσας τὰς πόλεις καὶ τὰς κώμας, [*](S. Matth. ix. 35.) “διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν, καὶ κηρύσσων “εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας, καὶ θεραπεύων πᾶσαν [*](1. ἀνεχομένη, Edd. invitis B.D.a.b. 3. διὰ assumptum ex b. ἐπίστευον pro ἐπίστευσαν b. 4. τῶ D.b. καὶ Edd. περὶ γὰρ αὐτοῦ ἐκ γέγραφε om. Β. 5. διψήσεται Edd. invitis B.D.a.b. 7. δὴ om. D. οἱονεὶ pro οἶον ἐν ἤθει D. 9. διψήσει D. 10. ὦ deest in Edd. 11. τουτέστιν om. D. 15. σου] + ὃ D. ἐποιήσαμεν b. Edd. cf. De Ad. 260 d. Glaph. 200 e. Cod. melior. ἐκυήσαμεν B.D. (24. 36.) 20. ἐκπίνοντες D. ἐκπιόντες Edd. 22. Haec καὶ πινέτω accesserunt ex B.D. ἦσθα D.a.b. ἦν Β. Edd. φησὶν assumptum ex b. 24. σκορπίζεις )
Ἔδωκεν ἡ ἄβυσσος φωνἠν αὐτῆς, ὕψος φαντασίας αὐτῆς. ἐπήρθη ὁ ἥλιος, κὼ ἡ σελήνη ἔστη ἐν τῇ τάζει αὐτῆς εἰς φῶς.