In XII Prophetas

Ὁ οiκοδονῶ εἰς τὸν οὐρανὸν τὴν ἀνάβασιν αὐτοῦ, καὶ τὴν ἐπαγγελίαν αὐτοῦ ἐπὶ τῆς γῆς θεμελιῶν· ὁ προσκαλούμενος τό [*](345 Α. a) ὕδωρ τῆς θαλάσσης καὶ ἐκχέω αὐτὸ ἐΜ προσώπου τῆς γῆς· Κύριος ὁ Θεὸς ὁ Παντοκράτωρ ὄνομα αὐτῷ.

Kαὶ διὰ πλειόνων ἔτι καταδεδίττεται λόγων τοὺς ἀποφοιτῶντας Θεοῦ, καὶ μετασοβεῖ πρὸς τὸ ἄμεινον, εὐτέχνως τῆς θείω φύσεως τὴν ὑπεροχὴν καὶ τὸ παναλκὲς ἐξηγούμενος, καὶ ὅτι πάντη τε καὶ πάντως τοὺς ἰδίους λόγους ἀποπερανεῖ, παρεμποδίζοντος οὐδενὸς, πειρᾶται πληροφορεῖν. [*](Supra ver. 5. b) “ Ὁ γὰρ ἐφαπτόμενος, φησὶ, τῆς γῆς, καὶ σαλεύων αὐτὴν,” κατά γε τοὺς ἀρτίως ἡμῖν ἀποδοθέντας τρόπους· αὐτὸς δὴ οὗτός ἐστιν ὁ οἰκοδομῶν εἰς τὸν οὐρανὸν ἀνάβασιν αὐτοῦ· μόνον δὲ οὐχί φησιν Ὁ πᾶσαν ἔχων τὴν ἐξουσίαν, ὥστε καὶ αὐτοῖς ἐπιβαίνειν τοῖς οὐρανοῖς, καὶ τὸ κατὰ πάντων κεκτῆσθαι κράτος, ὡς καὶ αὐτὴν ἔχειν ὑπεστρωμένην αὐτῷ τὴν ἄνω τε καὶ ἐν τοῖς οὐρανοῖς κτίσιν, ἤτοι τῶν ἁγίων ἀγγέλων τὴν μακαρίαν πληθύν. οὐρανοὺς δὲ εἶναί φαμεν τοὺς τὸν οὐρανὸν οἰκοῦντας ἀγγέλους. ἰστέον δὲ, ὅτι καὶ ὁ θεσπέσιος Ἰακὼβ αἰνιγματωδῶς τὸ χρῆμα τεθέαται. [*](c) κλῖμαξ γὰρ ἦν ἀπὸ γῆς διήκουσα μέχρις οὐρανοῦ, καὶ [*](Gen. xxviii. 13.) “Ὁ μὲν Κύριός φησιν ἐπεστήρικτο ἐπ’ αὐτῆς,” ἀναβαίνοντας [*](Ib. 12.) δὲ καὶ καταβαίνοντας δι’ αὐτῆς ἐθεᾶτο τοὺς ἀγγέ- [*](1. Hoc φημι assumptum ex Α. 3, τὴν prius assumptum ex Α. Β. (XII mg.) αὐτοῦ om. F. Edd. (Co.) 4. αὐτοῦ om. F. Edd. (Co.) τῆς assumptum ex A.B. (Vat.) deest in Edd. (Alex.) προκαλούμενος Α. Edd. 6. Haec ὁ Θεὸς ὁ accesserunt ex A.B. (Alex.) 7. καταδέδεικται Α. 11. παραποδίζοντος Α. 13, κατά γε] Sic correxi. κατά τε Α. κατὰ Edd. δὴ οὗτος om. Β. 14. τὸν om. Α. οὐρανὸν] + τὴν Edd. invitis Α. Β. cf. infra c. 346 a. 15. δὲ assumptum ex Α. post οὐχὶ ponit B. 17. ὡς om. B. 18. κτίσιν assumptum ex A.B. 19. οὐρανὸν Edd. Statim δὲ Α. γὰρ B. Edd. 21. Haec ὁ θεσπέσιος accesserunt ex A.B. 22. ἦν assumptum ex Α. μέχρις Α. Β. ἄχρις Edd.)

Ἀλλὰ καὶ ὅπερ ἂν ἐπαγγέλληται τοῖς ἐπὶ τῆς γῆς, φησὶ, τοῦτο δὴ πάντως ἐστὶν ἀκράδαντόν τε καὶ ἀραρὲς καὶ οἷον τεθεμελιωμένον. ἀτονήσει γὰρ κατ’ οὐδένα τρόπον ὁ τῶν δυνάμεων Κύριος, οὐδ’ ἂν διαπέσοι ῥῆμα τὸ παρ’ αὐτοῦ. καὶ πρὸς τοῦτο ἡμᾶς ὁ Σωτῆρ’ ἐμπεδοῖ λέγων “Ὁ οὐρανὸς [*](S. Matth. xxiv. 35.) “καὶ ἡ γῆ παρελεύσεται· οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ πάρω [*](d) “θωσιν.’’ αὐτὸς οὗτός ἐστιν ὁ καὶ τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ ἀρρήτοις δυνάμεσιν ἀνιμώμενος, καὶ ὕων ἐπὶ τὴν γῆν, τουτέστι πάλιν, ὁ οἰκονομῶν τὰ ἀνθρώπινα, καὶ τοσοῦτον εὐσθενὴς, ὡς καὶ τὰς τῶν γεγονότων φύσεις ἐφ’ ὅπερ ἂν ἕλοιτο μεταστοιχειοῦν εὐκόλως, ὄνομά τε αὐτῷ Κύριος ὁ Θεὸς, καὶ πρός γε τούτοις ὁ παντοκράτωρ. καὶ οὔτι που κλῆσις ἂν νοοῖτο τὸ χρῆμα ψιλὴ, καθάπερ ἀμέλει καὶ ἐπ’ ἀνθρώπου [*](e) τυχὸν, ἀλλ’ ἐξ αὐτῆς ἀληθείας ὀρθῶς ηὑρημένον. ἀπὸ γὰρ τοῦ κυριεύειν οὐσιωδῶς, καὶ τὸ κατὰ πάντων ἀνῆφθαι κράτος, οὕτως ὠνόμασται πρός τε ἡμῶν αὐτῶν καὶ τῶν ἁγίων ἀγγέλων. σκοπὸς δὴ οὖν τῷ Προφήτῃ τὸ διὰ πλείστων ὅσων, καὶ ὅπως ἂν δύναιτο, καταπτοεῖν τοὺς ἠπατημένους, καὶ μεταπείθειν εὖ μάλα πρός γε τὸ χρῆναι γοργῶς ἀνόπιν ὥσπερ ἰέναι, χρῆμά τε ἡγεῖσθαι λαμπρὸν τὴν δικαιοσύνην, καὶ ποιεῖσθαι πάλιν αἱρετὸν τὴν εἰς Θεὸν εὐσέβειαν τοῖς τῶν ἐσομένων δείμασιν ἀνακόπτοντας εὐσθενῶς τὴν εἰς τὰ [*](a 346 Α.) 5 αἰσχίω ῥοπήν. καὶ τοῦτο οἶμαί ἐστι τὸ διὰ φωνῆς τοῦ Δαυεὶδ ὀρθῶς εἰρημένον πρὸς τὸν τῶν ὅλων Δεσπότην Ἐν [*](Ps. xxxi. 9.) “κημῷ καὶ χαλινῷ τὰς σιαγόνας αὐτῶν ἄγξαις τῶν μὴ “ ἐγγιζόντων πρὸς σέ.”

Λέγοιτο δ’ ἃν καὶ ἐπὶ Χριστοῦ, καὶ μάλα εἰκότως Ὁ οικοδομων εἰς ’τον ουρανον αναβασιν αὐτοῦ. ἔστι μεν γαρ αυτὸς ἄνωθεν καὶ ἐξ οὐρανοῦ, ὅτι Θεὸς ἐκ Θεοῦ γεγέννηται [*](S. Joan. viii. 23.) κατὰ φύσιν· τοιγάρτοι καὶ ἔφασκεν “Ἐγὼ ἐκ τῶν ἄνω [*](b) “εἰμί. μεμαρτύρηκε δὲ καὶ ὁ σοφὸς Ἰωάννης λέγων περὶ [*](Ib. iii. 31.) αὐτοῦ “O ἄνωθεν ἐρχόμενος ἐπάνω πάντων ἐστίν· ἀλλ’ ἔχων οὐσιωδῶς τὴν εἰς οὐρανοὺς ἀνάβασιν· προὔκειτο γὰρ, ὡς ἔφην, ὡς Θεῷ· βάσιμον αὐτὴν ἀπέφηνε τοῖς ἐπὶ τῆς γῆς. [*](Heb. vi. 20.) “πρόδρομος γὰρ ὑπὲρ ἡμῶν ἀνέβη πρὸς τὸν Πατέρα, καὶ [*](Ib. x. 20.) ὡς ὁ θεσπέσιος γράφει Παῦλος “πρόσφατον ἡμῖν καὶ ζῶσαν [*](lb.ix.24.) “ἐνεκαίνισεν ὁδόν·” ἐνεφάνισεν ὡς ἄνθρωπος “ὑπὲρ ἡμῶν [*](Eph ii. 6.) “τῷ προσώπῳ τοῦ Θεοῦ” καὶ Πατρὸς, ὃς καὶ “αυνήγειρεν “ἡμᾶς αὐτῷ καὶ συνεκάθισεν ἐν τοῖς ἐπουρανίοις.” ἐπειδὴ [*](C) γὰρ ἀνέβη Χριστὸς, τὴν ἰδίαν ἀνάβασιν ᾠκοδόμησε καὶ ἡμῖν, [*](1 Thess. iv. 15—17.) εἴπερ ἐστὶν ἀληθὴς ὁ μακάριος Παῦλος λέγων “τοῦτο γὰρ “ὑμῖν λέγομεν ἐν λόγῳ κυρίου, ὅτι ἡμεῖς οἱ ζῶντες οἱ περι- “λειπόμενοι εἰς τὴν παρουσίαν τοῦ κυρίου οὐ μὴ φθάσωμεν “τοὺς κοιμηθέντας, ὅτι αὐτὸς ὁ κύριος ἐν κελεύσματι, ἐν “φωνῇ ἀρχαγγέλου καὶ ἐν σάλπιγγι Θεοῦ καταβήσεται ἀπ’ “οὐρανοῦ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐν Χριστῷ ἀναστήσονται πρῶτον, “ἔπειτα ἡμεῖς οἱ ζῶντες οἱ περιλειπόμενοι ἅμα σὺν αὐτοῖς “ἁρπαγησόμεθα ἐν νεφέλαις εἰς ἀπάντησιν τοῦ Κυρίου εἰς “ἀέρα, καὶ οὕτως πάντοτε σὺν κυρίῳ ἐσόμεθα. ἀνέβη τοίνυν ὡς ἄνθρωπος, ἵνα καὶ τὴν αὐτῷ καὶ μόνῳ πρέπουσαν ἀνάβασιν· ὅτι Θεὸς καὶ ἐκ Θεοῦ ἔστι· καὶ ἡμῖν τοῖς πεπιστευκόσιν ἀποφήνῃ βατήν. αὐτὸς καὶ τὴν ἰδίαν ἐπαγγελίαν [*](1. δὲ pro δ’ ἂν Α. ἐπὶ] + τοῦ Α. Ό οἰκοδομῶν Α. ὃς οἰκοδομεῖ Edd. 7. ἔχει Edd. invitis Α. Β. προὔκειται (sic) Edd. πρόκειτοι Migne. 8. ὡς Θεῷ βάσιμον αὐτὴν ἀπέφηνε τοῖς Β. ὡς Θεῷ βάς. αὐτὴν ἀποφῆναι τοῖς Α. ὡς Θεῷ ὃς βάσιμον αὐτὸν ἀπέφηνε τοῖς Edd. 10, ὁ θεσπέσιος γράφει Παῦλος Α. Β. Παῦλος γράφει Edd. 11. ἐνεφάνισεν Α. ἐνεφανίσθη γὰρ Edd. 15. Haec ὁ μακάριος desunt in Edd. γράφων pro λέγων Α. Haec τοῦτο—λόγῳ Κυρίου et οἱ περιλειπ.—τοῦ Κυρίου desunt in Edd. 17. φθάσομεν iid. 18—21. ὅτι αὐτὸς ὁ—οἱ ζῶντες οἱ περιλειπόμενοι Α. Β. ἁλλ’ Edd. 22. εἰς ἀπάντησιν—ἐσόμεθα desunt in Edd. 23. σὺν Κυρίῳ Α mg. Β. ἐν κυρίῳ Α. 24, Assumpta καὶ prius ex Α. Β. καὶ alt. ex Α. 25. τοῖς π. ἁ. βατὴν] ἀποφήνῃ βατὴν τοῖς πεπιστευκόσιν εἰς αὐτόν Β.)

Οὐχ ὡς υἱοὶ Αἰθιόπων ὑμεῖς ἐστὲ ἐμοὶ υἱοὶ Ἰσραῆλ ; λέγει Κύριος· οὐ τό Ἰσραὴλ ἀνήγαγον ἐκ γῆς Αἰγύπτου, καί τοὺς ἀλλοφύλους [*](8) ἐκ Καππαδοκίας, καὶ τοὺς Σύρους ἐκ βόΘρου; ἰδοὺ οἱ ὀφθαλμοί Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τὴν βασιλείαν τῶι ἁμαρτωλῶι, κω ἐξαρῶ αὐτὴν ἀπὸ προσώπου τῆς γῆς.

Υψηλὴν ἀεὶ τὴν ὀφρὺν ἀνατείνοντες οἱ ἐξ Ἰσραὴλ, ἄνω τε καὶ κάτω τὴν τῶν πατέρων ἀειλογοῦντες εὐγένειαν, καὶ [*](S. Matth. iii. 9. d ) πολὺ τὴν γλῶτταν κατευρύνοντες ἔφασκον “Πατέρα ἔχομεν “τὸν Ἁβραάμ.” πλὴν ἀντήκουον λέγοντος αὐτοῖς τοῦ [*](S. Joan. viii. 39.) χριστοῦ “Εἰ τέκνα τοῦ Ἁβραὰμ ἦτε, τὰ ἔργα τοῦ Ἁβραὰμ [*](Rom. ix. 7.) “ ἐποιεῖτε ἂν.” “Οὐ γὰρ πάντες οἱ ἐξ Ἰσραὴλ, οὗτοι Ἰσ- “ραὴλ, οὐδ’ ὅτι εἰσὶ σπέρμα Ἁβραὰμ, πάντες τέκνα.” ἀλλ’ ἡ τῶν ἔργων ὁμοιότης καὶ τὸ ἐπαυχεῖν δύνασθαι λαμπρῶς ταῖς τῶν πατέρων εὐκλείαις ἀπονέμει δικαίως. κατεσοβαρεύοντο δὲ τῶν ἄλλων ἁπάντων ἐθνῶν κἀκεῖνο λέγοντες, ὡς ἐξ ἁπάντων αὐτοὺς τῶν ἐθνῶν ἀπολέκτους ἐποιήσατο ὁ [*](e) Θεὸς, καὶ φίλατο μὲν ἐκ τῆς Αἰγυπτίων γῆς, μετεκόμισε [*](1. εἰς om. Β. 3, μερᾶς Α. 4, Haec τῷ μακαρίῳ assumpta ex Α. Β. 8. ἀποκτένει Β. ἀποκτενεῖ (sic) Α. ἀποκτείνει Edd. 10. ἐμοὶ om. Β. (240.) 16, πατρῶν (sic) Edd. 19, τοῦ Ἁβραὰμ ἦτε hoc ordine Α. Β. 21, ὅσοι pro ὅτι εἰσὶ Edd. 22. λαμπρότης pro ὁμοιότης iid. 25, ὁ assumptum ex Α. Β. 20. φίλατο Α. ἐξείλετο Edd. Statiin δὲ pro μὲν Α. ἐκ assumptum ex Α. Αἰγυπτίας Edd.)

Ἰστέον δὲ ὅτι ἀντὶ τοῦ βόθρου ἐκδεδώκασιν Ἑβραῖοι, Κυρήνης. ἄποικοι δὴ οὖν γεγόνασι Παλαιστῖνοί μὲν Καππαδοκῶν, Σύροι δὲ Κυρηναίων. βόθρον δὲ ὠνόμασε τὴν Κυρήνην, καίτοι λίαν ἠρμένην καὶ ὑψοῦ κειμένην, διὰ τὸ ὥσπερ ἐν κόλπῳ κεῖσθαι βαθεῖ. πᾶσα γὰρ, ὡς ἔπος εἰπεῖν, ἢ Λιβύων γῆ κόλπους ἔχει παραθαλαττίους, ἐκκειμένους. ἐμοὶ τοίνυν, φησὶ, τῷ πάντας ἐν ἴσῳ βλέποντι σκοπὸς, τὸ [*](d) πᾶσαν ἁμαρτωλῶν βαστιλείαν ἀποκεῖραι τῆς γῆς. οὐδὲν οὖν ἄρα ὀνήσειεν ἃν τοὺς ἔχοντας σαρκικὴ λαμπρότης. εὐγένεια γὰρ παρὰ Θεῷ κρίνεται τρόπος ἀγαθὸς καὶ πολὺ διανενευκὼς εἰς ἔφεσιν ἀρετῆς, καὶ ταῖς τῶν προγόνων εὐσεβείαις ἁμιλλᾶσθαι μεμελετηκώς.

Πλὴν ὅτι οὐκ εἰς τέλος ἐξαρῶ τὸ οἶκον Ἰακὼβ, λέγει Κύριος. [*](9) διότι ἰδοὺ ἐγὼ ἐντέλλομαι, καὶ λικμιῶ ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι τὸν [*](e) οἶκον τοῦ Ἰσραὴλ, δι’ τρόπον λικμᾶται ἐν τῶ λικμῷ, καὶ οὐ μύ [*](10) πέσῃ σύντριμμα ἐπὶ τὴν γῆν· ἑ ῥομφαίᾳ τελευτήσουσι πάντες ἁμαρτωλοὶ λαοῦ νοῦ, οἱ λέγοντες Οὐ μὴ ἐγγίσῃ οὐδ’ οὐ μὴ γένηται ἐφ’ ἡμᾶς τὰ κακά.

Tετήρηται πάλιν τῷ Ἰσραὴλ τὸ κατάλειμμα “διὰ τοὺς “πατέρας. ὁλοτελῆ μὲν γὰρ ὄλεθρον οὐχ ὑπομενοῦσι, φησὶν, οὔτε μὴν εἰσάπαν ἐκ ποδῶν τὸ ἐξ Ἰακὼβ οἰχήσεται γένος. ἀλλ’ ὥσπερ λικμῷ διερριμμένοι, φησὶ, κατασκεδα- [*](349 Α. a) σθήσονται μὲν εἰς πάντα τὰ ἔθνη. πλὴν οὐ μὴ πέση σύντριμμα ἔπι τὴν γην, τουτεστιν, οὐχ οὕτως πεσεῖται τὸ ἐξ Ιακὼβ γένος, ὡς εἰς ὁλόκληρον καθικέσθαι συντριβὴν, σω- [*](1. Ἑβραῖοι Α. Β. Ἰουδαῖοι Edd. Neutrum habet b, 2. παλαιστηνοὶ Β. et sic supra. 3. ὠνόμασαν Edd. invitis A.B. 8. οὖν om. Α. 9. ἃν assumptum ex Α. ὀνήσει ἀν’ Α.] 13. Πλην—λέγει Κύριος desunt in Β. 14. λικμιῶ Β. (Alex.) supra 248 λικμῶ Α. (49,) λικμήσω Edd. (Vat.) 15. τοῦ assumptum ex Α. (Alex.) 17, λαοῦ] τοῦ λαοῦ (22. al.) cf. b. infra. οὐδὲ Edd. οὐ alt. assumptum ex A.B. (Alex. XII.) 18. γένηται] ἔλθῃ (XII mg. 22. al.) cf. infra. 19. τῷ Ἰσραὴλ πόλιν inv. ord. Α. 20. οὐχὶ Α. 22. ὥσπερ] + ἐν Β. διεῤῥωμένον (sic) Α. 24, εἰς pro ἐπὶ b.)

Εὑρήσομεν δὲ καὶ ἐν καιρῷ τῆς ἐπιδημίας τοὺς τῶν Ἰουδαίων καθηγητὰς τῶν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν οὐ πεφρον- τικότας λόγων. τοιγάρτοι καὶ ἤκουον " Οὐαὶ ὑμῖν γραμ- [*](S. Luc. xi. 52.) “ ματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταὶ, ὅτι ἤρατε τὴν κλεῖδα τῆς [*](d) ιι γνώσεως, οὔτε ὑμεῖς εἰσέρχεσθε, οὔτε τοὺς εἰσερχομένους “ ἀφίετε εἰσελθεῖν·’’ καὶ πάλιν " Οὐαὶ ὑμῖν γραμματεῖς [*](s.Matth. xxiii. 15.) “ καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταὶ, ὅτι περιάγετε τὴν θάλασσαν “ καὶ τὴν ξηρὰν ποιῆσαι ἕνα προσήλυτον· καὶ ὅταν γένηται, [*](1. ἀπὸ pro ἐκ Edd. invitis Α.Β. b. 2. καὶ assumptum ex Α.Β. b. 5. προεισκεκλημένης Α.Β. b. προσκεκλημένης Edd. 8. πάντα Edd. invitis Α.Β. b. ίο. τοῦτό ἐστι B.b. τουτέστι . Edd. 1 1, μου assumptum ex b. deest in . 1 2. οὐδὲ pro οὐδ’ οὐ b. γένηται pro ἔλθῃ b. τὰ assumptum ex A.B.b. ^^ 15. τούτῳ . ὁ σοφὸς assumpta ex A.B. 19, ᾤοντο ’δε B. Aub. ᾤοντο Potlt. ᾦ 19. ᾤοντο ’δε B. Αub. ᾤοντο Γοnt. ᾤοντο γορ . 22. οὐ om. . 25- ουηε- alt.] οὐδὲ Β. ^ 26. Haec γρ. καὶ φαρ. ὑποκριταὶ assumpta ex Α.Β. 28. ποίησαι ἔνα — διπλότερον υ 2S. ποίησαι ἔνα — διπλότερον ὑμῶν Α.Β. καὶ τὰ ἑξῆς Edd.)

Ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἀναστήσω τὴν σκηνὴν Δαυεὶδ τὴν πεπτωκυῖαν καὶ ἀνοικοδομήσω τὰ πεπτωκότα αὐτῆς καὶ τά κατεσκαμμένα αὐτῆς ἀναστήσω καὶ ἀνοικοδομήσω αὐτὴν καθὼς αἱ [*](12) ἡμέραι τοῦ αἰῶνος· ὅπως ἐκζητήσωσιν οἱ κατάλοιποι τῶν ἀνθρώπων [τὸν Κύρωι] κὼ πάντα τὰ ἔθνη ἐφ’ οὕς ἐπικέκληται τὸ ὄνομά μου ἀπ’ αὐτοὺς λέγει Κύριος ὁ ποιῶν ταῦτα.

Ὑπέσχετο λέγων, ὡς οὐκ ἂν εἰς τέλος ἐξολοθρεύσειε τὸ ἐξ Ἰακὼβ γένος, ἀλλ’ εἰ καὶ λικμῷ τρόπον τινὰ διεῤῥιμμένοι· καὶ γὰρ ξένοι τε καὶ ἐπήλυτοι γενήσονται, πατρίδος καὶ οἴκων ἐξεωσμένοι, βάρβαρόν τε καὶ ἀλλοδαπὴν οἰκοῦντες χώραν· ἀλλ’ οὐκ ἂν συντριβεῖεν εἰσάπαν, οὔτε μὴν εἰς ὄλεθρον οἰχήσονται παντελῆ. ταύτῃτοί φησιν ὅτι καὶ ἀναστήσει καίτοι πεσοῦσαν τὴν σκηνὴν Δαυεὶδ, ἐγερεῖ δὲ αὐτῆς τὰ κατερριμμένα, καθὼς αἱ ἡμέραι τοῦ αἰῶνος, τουτέστιν, [*](b) εἰς ἡμέρας μακράς. δεῖγμα δὲ τοῦτο γενήσεσθαί φησι καὶ πληροφορίαν τοῖς ἄλλοις ἔθνεσι τοῖς τε ὁμόροις καὶ ἀπωτάτω, τοῦ χρῆναι λοιπὸν ἐπιστρέφειν πρὸς Θεὸν καὶ αὐτὸν [*](3. ὠλισθηκότας Edd. invitis Α. Β. δὲ pro μὲν iid. 5. ἰσαρίθμους pro ἰσοστάθμους iid. τετίκασι Α. 8. τὰ alt. om. Edd. (311.) 10. ἐκζητήσωσιν + με F. Edd. (22 al.) 11. Haec τόν κύριον in mg. add. Β. (Alex.) 12. κύριος] κύριος ὁ Θεὸς (Alex.) cf. infra 351 a. ποιῶν] -f πάντα Edd. (Vat.) invitis A.B. (Alex. XII.) 13. ἐξολοθρευθεῖεν Α. 14. ἐῤῥιμμένοι Edd. invitis A.B. 15. Haec καὶ γὰρ assumpta ex B. ἐπήλυτοι A.B, [ἐπίλυτοι Α.] ἐπήλυδες Edd. Statim γένωνται iid. invitis A.B. 16. ἐξεωσμένοι] Sic edidi ex Α. qui dedit ἕξεως μὲν οἱ (sic). Edebatur ἐξωσμένοι. 17. ἀλλ’] + οὖν Edd. 19. Haec καίτοι πεσοῦσαν accesserunt ex A.B. 21. τοῦτο B. τούτου Α. Edd. Statim γενήσεται iid. invitis A.B. 22. πληροφορία iid. ἄλλοις] + καὶ Β. τοῖς ante ἀπωτ. add. iid. 23. Quae sequuntur partim citantur in Cat. in Acta SS. Apost. siipra cit. 335, 473. Contuli cum d tantum. πρὸς] + τὸν d. Edd.)

Ὁ μὲν οὖν τῆς ἱστορίας ἐν τούτοις λόγος· ὁ δὲ ἐσωτέρω καὶ ἀληθέστερος εἴη ἃν ἐν Χριστῷ. ἐπειδὴ γὰρ ἐκ νεκρῶν ἀνεβίω, τὴν εἰς θάνατον αὐτοῦ πεσοῦσαν σκηνὴν, τουτέστι τὴν ἀπὸ γῆς σάρκα, ἐγείραντος τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς, τότε [*](d) δὴ τότε πάντα τὰ ἀνθρώπινα πρὸς τὸ ἀρχαῖον ἀνέστη σχῆμα, καὶ πάντα ἡμῶν τὰ κατερριμμένα πρὸς νέαν ὄψιν ἐνήνεκται. “Εἴ τις γὰρ ἐν Χριστῷ καινὴ κτίσις,’ κατὰ τὰς γραφάς· [*](2 Cor. x. 17.) συνεγηγέρμεθα γὰρ αὐτῷ. καὶ κατέσκαψε μὲν ὁ θάνατος τὰς ἁπάντων σκηνὰς, ἀνῳκοδόμησε δὲ ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ ἐν Χριστῷ· καὶ τοῦτο ἡμῖν οὐκ εἰς χρόνον ὑπάρξει μεμετρημένον, ἀλλ’ εἰς ἡμερας αἰῶνος· ἀναπόβλητον γὰρ ἐν ἡμῖν τὸ τῆς ἀφθαρσίας ἀγαθὸν, καὶ οὐκ ἔτι κρατήσει θάνατος τῶν ἐν Χριστῷ σεσωσμένων. τότε δὴ τότε καὶ οἱ [*](e) κατάλοιποι τῶν ἀνθρώπων μετὰ τοὺς πεπιστευκότας ἐξ Ἰσραὴλ τὸν φύσει τε καὶ ἀληθῶς ἐγνώκασι Θεὸν, τῆς ἀρχαίας ἐκείνης καὶ βεβήλου πλάνης ἀποφοιτήσαντες. οὐ γὰρ ἦν [*](1. οὐ pro που (sic) Α. 2. τοῦ Θεοῦ om. Β. 3, λέγει Α. τοῦ τοῦ assumptum ex Α. Β. σκηνὴν Α.] 5, Hoc τότε accessit ex Α. 7, αὐτοῖς Α. Statim ὑποσκευασ. Edd. invitis Α.Β. 8. μὲν om. Α. 9. τοὺς assumptum ex Α.Β. 11. καθὼς Edd. 13. εἶεν Α. ἐν Α. d. ἐπὶ Edd. 15. ἐγείροντος Α. invito d. 16. τότε et τὰ ἀνθρώπινα — σχῆμα καὶ πάντα accesserunt ex Α.Β. d. 17. τὰ assumptum ex iisdem. 18. ὅτις γὰρ d. Edd. ἥτις [A.B.] ἐστιν ἡ Β. τὴν γραφήν Edd. invitis omnibus. Statim συνεγηγέρθαι δὲ pro συνεγ. γὰρ (sic) Α. 21. ἡμῶν Α. 24. τότε alt. assumptum ex Α.Β. 25. κατὰ pro μετὰ Edd.)

Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ καταλήψεται ὁ ἀλοητὸς [*](b) τὸν τρυγητὸν, καὶ περκάσει ἡ σταφυλὴ ἑ τῷ σπόρω, κα ἀποσταλάξει τὰ ὄρη γλυκασμὸν, καὶ πάντες οἱ βουνοί σύμφυτοι [*](14) ἔσονται· καὶ ἐπιστρέψω τὴν αἰχμαλωσίαν τοῦ λαοῦ μου ἱσραὴλ, καὶ οἰκοδομήσουσι πόλεις τὰς ἠφανισμένας καὶ κατοικήσουσι, καὶ καταφυτεύσουσιν ἀμπελῶνας καὶ πίονται τὸν οἶνον αὐτῶν, [*](15) καὶ φυτεύσουσι κήπους καὶ φάγονται τὸν καρπὸν αὐτῶν. καἰ καταφυτεύσω αὐτοὺς ἐΜ τῆς γῆς αὐτῶ, κω οὐ μὴ ἐκσπασθῶσιν [*](c) οὐκέτι ἀπὸ τῆς γῆς αὐτῶι ἧς ἔδωκα αὐτοῖς λέγει ὁ Θεὸς ὁ Παντοκράτωρ.

Αὐτὸ δὴ σαφῶς ἡρμήνευσεν, ὅπερ ἔφην. καὶ εἰ μέν τις ἕλοιτο παχεῖάν τε καὶ ἱστορικὴν ποιεῖσθαι τὴν ἀφήγησιν, ἔρει δὴ πάλιν ἐκεῖνο, ὡς ἐπήγγελται σαφῶς τοῖς τὴν αἰχμαλωσίαν ὑπομεμενηκόσι τὴν ἐπάνοδον, καὶ ὅτι τὴν ἑαυτῶν καθέξουσι γῆν, πόλεις τε καὶ οἴκους ἀναδειμάμενοι, καὶ ἐν καλῷ τῆς εὐημερίας λοιπὸν γεγονότες, τὰ ἐξ ἀγρῶν συλλέξουσιν ἀγαθὰ, καὶ τῷ γηπονεῖν ἐγκείσονται μετ’ εὐφροσυνης καὶ χαρᾶς, ὡς ἀδιάλειπτον αὐτοῖς τὸν ἐπί γε ταῖς τῶν [*](d) ἡδίστων συγκομιδαῖς γενέσθαι πόνον, τῶν ἐξ ἅλωνος ἀγαθῶν συμποδιζόντων αὐτοῖς τὸν τρύγητόν, παρατείνοντος δὲ αὖ καὶ τοῦ τρυγητοῦ πάλιν εἰς τὸν τοῦ σπόρου καιρὸν, ὡς ἐκ ληνοῦ καὶ δρεπάνης καὶ βοτρύων αὐτῶν μεταφοιτᾶν τὸν γηπόνον ἔπι τὰ τῶν πεδίων ἀρόσιμα, καὶ τῆς ἅλω τὴν κόνιν ἀπονιψάμενον, τῶν ἐπὶ ληνοῖς ἔχεσθαι φροντισμάτων.

Εἰ δὲ δὴ λεπτότερον καὶ πνευματικώτερον τῇ τῶν προκειμένων θεωρίᾳ προσβαλεῖν ἐθέλοιμεν, πρέποι ἃν εἰκότως ἐκεῖνο [*](e) νοεῖν. ἐπειδὴ γὰρ, ὡς ἔφην, ἀνεβίω Χριστός· ἤγειρε γὰρ ὁ Πατὴρ τὴν σκηνὴν τοῦ Δαυεὶδ, καὶ ἀνῳκοδόμησεν αὐτῆς τὰ κατεσκαμμένα, πολλὴ καὶ ἀμφιλαφὴς τῶν πνευματικῶν ἀγαθῶν ἡ μέθεξις ἐπὶ πάντας γέγονεν ἀνθρώπους Ἕλληνας τε καὶ Ἰουδαίους· “Εἷς γὰρ ὁ Θεὸς, ὃς δεδικαίωκε περιτομὴν ἐκ [*](Rom.iii. 30.) “πίστεως, καὶ ἀκροβυστίαν διὰ πίστεως.” πλείστη δὴ οὖν οση τῶν πνευματικῶν καρπῶν τοῖς πεπιστευκόσιν ἡ χορηγία [*](a 352 Α.) η δία τῶν ἐπιγείων καρπῶν εὖ μάλα κατασημαίνεται. πλῆθος γὰρ ἔσται, φησὶ, σίτου καὶ οἴνου. παραδεξόμεθα δὲ νῦν τὸν μὲν σῖτον εἰς ἰσχὺν, δῆλον δὲ ὅτι τὴν πνευματικήν· γέγραπται γὰρ ὅτι “καὶ ἄρτος στηρίζει καρδίαν ἀνθρώπου,” [*](Ps. ciii. 15.) [*](1. ἔφη Edd. εἶπα τίς pro εἰ μέν τις Α. invito b. 2. τε assumptum ex Α b 3. ἣ om. b. ’δε pro δὴ Α. 4. ἐξ αὐτῶν pro ἑαυτῶν Α. 8. τῶν· ἡδίστων Β. ἡδίσταις Edd. 9. ἅλωσις (sic) Aubertus. ἅλωος e suo Migne. 10. συμποδιζ. Α. Β. συγκομιζ. Edd. πάρα τινος pro παρατείνοντος (sic) Α. κοὶ om. Β. 11, πάλιν assumptum ex Α.Β. 16. προσβάλλειν Β 17. γὰρ alt. assumptum ex Α. Β. b. 18. αὐτοῖς Edd. invitis A.B. b 21. Κύριος pro Θεὸς Α. 23. ὅση assumptum ex Α. ἐπιγείων pro πνευματικῶν (sic) Α. 24. ἣ] Sic correxi post Migne. ἡ Edd. 25. φησὶ σίτου hoc ordine Β. νῦν om. Α. 26. δὲ assumptum ex A.B. 27. ὅτι assumptum ex Α.)

ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΠΡΟΦΗΤΗΝ ΑΜΩΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ.