In XII Prophetas

ἈΒΔΙΟΥ δὴ πάλιν προφητεύει μὲν ἐν καιροῖς ὡς ἔοικεν, καθ’ οὓς καὶ Ἰωήλ, μονονουχὶ δὲ διέλαχε πρὸς αὐτὸν τὴν ὅρασιν, καὶ μερίζεται τὸ διήγημα. ὁ μὲν γὰρ θεσπέσιος [*](Joel iii. 19.) Ἰωήλ ἐπ’ αὐτοῖς ἤδη τέρμασι τῆς αὐτοῦ προφητείας “ Αἴ- “ γυπτος, φησὶν, εἰς ἀφανισμὸν ἔσται, καὶ ἡ Ἰδουμαία εἰς " πεδίον ἀφανισμοῦ ἐξ ἀδικιῶν υἱῶν Ἰούδα, ἀνθ’ ὧν ἐξέχεον “ αἷμα δίκαιον ἐν τῆ γῆ αὐτῶν·” ὁ δὲ τῆς Ἰδουμαίας τὸν ἀφανισμὸν τίνα τε τρόπον καὶ ὅπως ἔσται, κατὰ καιροὺς [*](b) ἀφηγεῖται λεπτῶς. ἐπειδὴ δὲ τοῖς ἐντευξομένοις τῇ τοῦ βιβλίου συγγραφῆ λυσιτελὲς τὸ ἀναμαθεῖν ἀκριβῶς καὶ πρό γε τῶν ἄλλων, τίς μέν ἐστιν ἡ Ἰδουμαία, τί δὲ τὸ συμβὰν αὐτῇ, καὶ τοῦ δὴ χάριν ταῖς ἐκ θείας ὀργῆς ὑπενήνεκται συμφοραῖς, φέρε λέγωμεν, ὡς ἔνι, τὰ τοιάδε σαφῶς τοῖς φιλομαθέσι καταλεπτύνοντες. Ἰδουμαῖοι τοίνυν κέκληνται καὶ εἰσὶν οἱ ἐξ Ἡσαῦ γεγονότες. ἐπειδὴ γὰρ Ἐδὼμ ὠνό- [*](Gen. xxv. 30.) μασται, τουτέστιν γήινος, διά τοι τὸ ἀποδόσθαι τὰ πρω- [*](Coflex Β. [D. aliquoties adhibitus.] 1—3. Sic Β. τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Κυρίλλου ἀρχιεπισκόπου ἀλεζανδρείας, ἐξήγησις ὑπομνηματικὴ εἰς τὸν Προφήτην Ἀβδίου Edd. 4. προφητεύει μὲν ἐν καιροῖς ὡς ἔοικεν Β. προφητεύειν μὲν ἔοικεν ἐν καιροῖς Edd. 5. καὶ assumptum ex Β. 6. θεσπέσιος assumptum ex Β. 7. ἑαυτοῦ Edd. 8. ἡ assumptum ex Β. 9. ἀφανισμοῦ] + ἔσται D. ἐξέχεον B.D. (22. al.) ἐξέχεαν Edd. 15. καὶ του] καί του Edd. 1 7. Haec Ἰδουμαῖοι—γεγονόντες accesserunt ex B.D.)

Ὅρασις Ἀβδιού· τάδε λέγει Κύριος ὁ Θεὸς τῇ Ἰδουμαίᾳ Ἀκοὴν ἤκουσα παρὰ Κυρίου καὶ περιοχὴν εἰς τὰ ἔθνη ἐξαπέστειλεν Ἀνάστητε καὶ ἐξαναστῶμεν ἐπ’ αὐτὴν εἰς πόλεμον. ὅλον ἡμῖν τῆς ἑαυτοῦ προφητείας ἐν τούτοις, ἤγουν τῆς ὁράσεως διερμηνεύει τὸν σκοπὸν, καὶ ὅποι ποτὲ βλέπει διατρανοῖ. [*](b) ὅτι γὰρ ἐπὶ τοῖς ἔσεσθαι μέλλουσι κατὰ τῆς Ἰδουμαίας ἡ ὅρασις αὐτῷ, πειρᾶται πληροφορεῖν. ἐμπεδοῖ γὰρ πρὸς πίστιν τοὺς ἀκροωμένους, καὶ ὅτι πάντη τε καὶ πάντως συμβήσεται τὸ λαλούμενον, ἀναπείθειν πειρᾶται λέγων ὡς ἥκιστα μὲν αὐτοῦ, Θεοῦ δὲ μᾶλλον εἶεν οἱ λόγοι. ἔφη τοίνυν ἀκοὴν ἀκοῦσαι παρὰ Θεοῦ κατὰ τῆς Ἰδουμαίας. καὶ τίς ἂν νοοῖτο πάλιν, εὐθὺς αὐτὸς διεσάφησεν, προσθεὶς ὅτι περιοχὴν εἰς τὰ ἔθνη ἐξαπέστειλεν. ἔθνη δὲ, ποῖα; τὰ τῆς Ἰδουτριμαλιὰς [*](14. Edd. ante Migne. 15. σπηλαίων Edd. 20. αὐτοῦ iid. 23. οὕτω] αὕτη iid. 27. παρὰ] περὶ iid.)

Ἣ καὶ καθ’ ἕτερον τρόπον. τοῖς γὰρ ἔθνεσι τοῖς κύκλω τῆς Ἰδουμαίας ποιεῖσθαι προστέταχε τὴν περιοχὴν, ἤτοι τὴν πολιορκίαν. προστέταχε δὲ οὐχὶ πάντως ἐναργῶς, ἀλλ’ οἷον διανιστὰς ὡς Θεὸς, καὶ καταθήγων ἐπ’ αὐτοὺς, ἃ καὶ τοῖς θείοις ἀναπεπεισμένα νεύμασι προτροπάδην ἀλλήλοις μονονουχὶ διακεκραγότα φασίν Ἀνάστητε καὶ ἐξαναστῶμεν ἐπ’ αὐτὴν εἰς πόλεμον. συνεισβεβλήκασι γὰρ τοῖς ἐξ Ἰσραὴλ [*](d) καταδῃοῦσι τὴν Ἰδουμαίαν καὶ τὰ περίοικα τῶν ἐθνῶν.

Ἴδου ὀλιγοστὸν δέδωκά σε έν τοῖς ἔθνεσιν, ἠτιμωμένος σὺ εἶ [*](2) σφόφρα. ἠ ὐπερηφανία τῆς καρδίας σου ἐπῇρέ σε κατασκηνοῦντα [*](3) ἐν ταῖς ὀπαῖς τῶν πετρῶν, ὑψὼν κατοικίαν αὐτοῦ, λέγων ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ Τις με κατάξει επὶ τὴν γῆν; ἐὰν [*](4) μετεωρισθῇς ὡς ἀετὸς καὶ ἀνὰ μέσον τῶν ἄστρων οῇς νοσσιάν [*](e) σου, ἐκεῖθεν κατάξω σε, λέγει Κύριος.

Ολιγοστὸν αὐτὸν ἐν τοῖς ἔθνεσι τεθεῖσθαί φησι καὶ ἠτιμωμένον διὰ τὸ παντελῶς εὐαριθμήτους γενέσθαι, εἰ πρὸς τῶν ἐπιόντων τὴν πληθὺν συγκρίνοιντο· πλεῖστοι γὰρ, ὡς ἔφην, οἱ κατ’ αὐτῶν τεθηγμένοι. ἢ ὀλιγοστοὺς γενέσθαι φησὶν, ὡς δαπανήσαντος τοῦ πολέμου, καὶ εἰς ὀλίγους περιστήσαντος κομιδῇ τὸ γένος αὐτοῖς. ἐκ πολλῆς δὲ ἄγαν ἀβελτηρίας διακένοις κεχρῆσθαι φυσήμασι τὸν Ἰδουμαῖον ὁ προφητικὸς [*](2. ἤγουν] + τὸν Edd. 5, πιιεῖσθαι προστέταχε hoc ordine B.D.b. 6. πάντως B.D.b. πάντη Edd. 7. τοῖς θείοις ἁ. νεύμασι D.b. Edd. τῶ θείω ὁ. νεύματι Β. 8. διακεκρ. μονονουχὶ b. 9, φασίν b. φησιν D. Edd. 10. πόλεμον] πολιορκίαν b. 12. δέδωκά] τέθεικά F. σὺ εἶ hoc ordine B.D.F. ( ℵ Alex. XII.) cf. Hom. Pasch. x. 156 d. 13. ἡ assumptum ex B. (22. al.) deest in D. 14. ὑψῶν κατοικίαν αὐτοῦ λέγων] ὑψοῦντα ὑψῶντα Edd.] κατ’. σου λέγοντα F. Edd. (Co.) 15. τῇ assumptum ex B.D. deest in F. Edd. (Vat. ℵ) αὐτοῦ] σου F. Edd. (Co.) με κατάξει hoc ordine B.D. (ℵ Alex. XII.) 16. καὶ] + ἐὰν Edd. invitis B.D. ℵ Alex. XII sed cf. Γ’. Pasch. 1. c. 18. φησὶ τεθεῖσθαι inv. ord. B, ἠτιμωμένον ἠτιμημένον Edd. 19. τὴν τῶν ἐπιόντων D.b. 22. ὀλίγους B.b. ὀλιγοστοὺς D. ὀλίγον Edd. 23. κομιδῆ assumptum ex D.b. ante περιστ. ponit B. 24. τὸν Ἰδουμαῖον assumptum ex B.D.)

Εἰ κλέπται εἰσῆλθον πρὸς σὲ ἢ λῃσταὶ νυκτὸς, ποῦ ἂν ἀπεῤῥίφης; οὐκ ἂν ἔκλεψαν τὰ ἱκανὰ ἑαυτοῖς; καὶ εἰ πρυγηταὶ εἰσῆλθον [*](6) πρὸς σὲ, οὐκ ἂν ὑπελίποντο ἐπιφυλλίδας; πῶς ἐξηρευνήθη Ἡσαῦ, καὶ κατελήφθη αὐτοῦ τὰ κεκρυμμένα;

Ἤδη φθάσαντες εἴπομεν, ὅτι καὶ ῥωχμὰς ὀρῶν, σπήλαιά τε καὶ διασφαγὰς ἐν πέτραις, δρυμούς τε διερευνώμενοι τοὺς Ἰδουμαίους ἀπέσφαττον, οἱ τοῖς ἐξ Ἰσραὴλ συνεισβεβληκότες καὶ συνεπιτιθέμενοι τῶν ἑτερογενῶν, ὡς ὀλίγους παντελῶς, ἢ μηδένα τοπαράπαν ἰσχῦσαι διαφυγεῖν. ἐπιτωθάζει δὴ οὖν ὁ λόγος αὐτοῖς, καὶ οἱονείπως ἐν ἤθει κατειρωνεύετεαι καί φησιν Εί λῃστρικῆς ἐφόδου πεπείρασο, καί σοι τὰ κλεπτῶν ἐπεφοίτησε γένη, οὐκ ἂν ἠρκέσθησαν τῷ λαβεῖν, [*](d) ἅπερ ἦν εἰκὸς ἀρκέσειν αὐτοῖς; εἰ δὲ δὴ καὶ ἀμπέλου δίκην ἀπετρύγων τινὲς, οὐκ ἂν διέλαθεν ἡ ἐπιφυλλὶς, καίτοι περιεργότατον ὄντα λίαν, τῶν ἀποτρυγᾶν εἰωθότων τὸν ὀφθαλμόν; [*](1. ἔσεσθαι] εἶναι Edd. 4, ἁπανταχῆ] πανταχῆ D. iid. 7, μάτην accessit ex Β. post καταλ. ponit D. κατῴκησας D. Edd. 8. τὸ] τε Edd. 9. ἐναέριον αὐτοῦ] ἐν ἀερίοις αὐτοῖς iid. ἐν ἄστροις αὐτοῖς D. 10. καταῤῥαχθήσῃ] καταρθήσῃ Edd. 15. ἐπιφυλλίδας] Sic edidi ex Β. (XII. qui ἐπὶ φ. divisim habet) ἐπιφυλίδας Β. ἐπιφυλλίδα D. Edd. 17. ῥωχμὸς D. Edd. ῥοχμὰς Β. 22. Haec ἐν ἤθει accesserunt ex B.D. 24. ἠρκέσθησαν] ἤρκεσαν Edd.)

Ἕως τῶ ὁμῶ σου ἐξαπέστειλάν σε· πάντες οἱ ἄνδρες τῆς [*](7) διαθήκης σου ἀντέστησάν σοι, ἠδυνάσθησαν πρὸς σὲ ἄνδρες εἰρηνικοί σου· συνεσθίοντές σοι ἔθηκαν ἔνεδρα ὑποκάτω θοῦ, οὐκ ἔστι σύνεσις ἐν αὐτοῖς. ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, λέγει Κύριος, [*](8) ἀπολῶ σοφοὺς ἐκ τῆς Ἰδουμαίας καὶ σύνεσιν ἐξ ὄρους Ἡσαῦ. [*](a 358 A.) καὶ πτοηθήσονται οἱ μαχηταί σου ὁ ἐκ Θαιμὰν, ὅπως ἐξαρθῇ [*](9) ἄνθρωπος ἐξ ὄρους Ἡσαῦ, διὰ ὦι σφαγὴν καὶ τὴν ἀσέβειαν [*](10) τὴν εἰς τὸν ἀδελφόν σου Ἰακώβ· καὶ καλύψει σε αἰσχύνη, καὶ ἐξαρθήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα· ἀρ’ ἦς ἡμέρας ἀντέστης ἐξεναντίας [*](11) ἐν ἡμέρᾳ αἰχμαλωτευόντων ἀλλογενῶν δύναμιν αὐτοῦ, καὶ ἀλλότριοι εἰσῆλθον εἰς πύλας αὐτοῦ καὶ ἐπὶ Ἱερουσαλὴμ [*](b) ἔβαλον κλήρους, καὶ σὺ ἦς ὡς εἷς ἐξ αὐτῶν.

Οτε κωλύειν ἤθελον τοὺς ἐξ Ἰσραὴλ οἰκοδομοῦντας τὸν νεὼν καὶ τὴν ἁγίαν πόλιν ἀνατειχίζοντας, οἱ ἐξ αἵματος Ἡσαῦ, ὁμοψυχίας συνθήκας πρὸς τὰ περίοικα τῶν ἐθνῶν [*](3. καὶ assumptum ex Β. deest in D. 5. ἔρευναν] ἐρεύνας Edd. φυλλὰς] + μὴ iid. 12. ἠδυνάσθησαν] ἠδυνήθησαν F. (22. al.) 13. Haec συνεσθίοντές σοι accesserunt ex Β. (22. al.) desunt in D. 14. ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ hoc ordine B.D. (ℵ Alex. XII.) 16. ἐξαρθῇ habet D. 18. ἐς τὸν ἀδελφόν Β. (Alex. XII notat haec vv. Σ esse.) cf. infra et in Es. 311 a, Hom. Pasch. x. 156 e. τὴν κατὰ τοῦ ἀδελφοῦ F. κατ’ ἀδελφοῦ Edd. καὶ prius assumptum ex Β. (Alex.) cf. in Es. 1. c. Hora. Pasch. I. c. 20. ἡμέρᾳ B. (Alex.) cf. in Es. 1. c. ἡμέραις Edd. (Vat.) 21. εἰς] + τὰς F. (Alex.) 24. νεὼν] ναὸν D. Edd. 25. τὰ περίοικα B.D. τοὺς περιοίκους Edd.)

Καὶ μὴ ἐπίδης ἦμέραν ἀδελφοῦ σου ἐν ἦμέρᾳ ἀλλοτρίων, κὼ μὴ [*](12) ἐπιχαρής ἐπὶ τοὺς υἱοὺς Ἰούδα ἐν ἧμέρᾳ ἀπωλείας αὐτῶν, καὶ μὴ μεγαλοῤῥημονήσης ἐν ἡμέρᾳ θλιψεως, μηδὲ εῖσέλθης εἰς πύλας [*](13) λαῶν ἐν ἦμέρᾳ πόνων αὐτῶν· μηδέ ἐπίδης καὶ οὐ τὴν συνσγωγὴν αὐτῶν ἐν ήμέρᾳ ὀλέΘρου αὐτῶν, μηδὲ συνεπιθῇ ἐπί τῆν δύναμιν αὐτῶν ἐν ἡμέρᾳ ἀπωλείας αὐτῶν· μὴ ἐπιοτῆς ἐπὶ [*](d) τὰς διεκβολὰς αὐτῶν, τοῦ ἐζολοθρεῦσαι τοὺς ανασωζομένους [*](14) αὐτῶν, μηδὲ συγκλείσης τοὺς φεύγοντας ἐξ αὐτῶν ἐν θλίψεως.

Απαριθμεῖται δὴ πάλιν τὰ τῶν Ἰδουμαίων ἐγκλήματα, σκληροὺς καὶ ἀφιλοικτίρμονας γεγονότας δεικνύων. ἐσχημάτισται δὲ ὁ λόγος, οἱονεὶ πληττομένοις τε ἤδη καὶ αἰκιζομένοις, ἐπιφωνοῦντος Θεοῦ καὶ τὸν τῆς ἁμαρτίας τρόπον [*](e) κατονειδίζοντος. τὸ δὲ ἐπιδεῖν ἐστι τὸ ἐπιγελᾶσαί τε καὶ ἐφησθῆναι κάμνουσιν ἀδελφοῖς, καὶ δυμησίας ἀφορμὴν τὰς τῶν ἑτέρων ποιεῖσθαι συμφορὰς, καίτοι τῆς θείας λεγούσης γραφῆς, μὴ δεῖν ὅλως ἐπιμειδιᾶν τοῖς κάμνουσιν. ἐν δὲ καὶ τῷ μὴ ἐπιχαρῇς καὶ τοῖς λοιποῖς, ἀπαριθμεῖται δὴ πάλιν τὰ τοῦ ῾ Ιδομαίου ἐγκλήματα, σκληρὸν καὶ ἀφιλοικτίρμονα γεγονότα δεικνύων, καὶ τοῦτο εἰς ἀδελφούς. μὴ γὰρ δή φησιν ἐν ἴσῳ τοῖς Ἀσσυρίοις εἴσω καὶ αὐτὸς ἐπείγου πυλῶν, οὐ [*](360 Α. a) χεῖρα τὴν ἐπαμύνουσαν εἰσφέρων, ὡς ἀδελφοῖς, καταδῃώσων δὲ μᾶλλον. καὶ μὴ ἐπίδης συναγωγὴν ἀθλίως ἀθλίως ὀλοθρευομένην· μήτε μὴν ἐπιφορτίσῃς τοῖς παρὰ σοῦ σφόδρα κατηχθισμένοις· νοῖς· μήτε μὴν τοῖς φεύγουσιν ἕσο πάγη, τηρῶν τὰς διεκβολὰς καὶ βρόχους ἱστὰς, ὡς ἂν μηδεὶς ἀνασώζοιτο ταῖς σαῖς ἐναλοὺς ἀφιλοστοργίαις, κἂν εἰ τὸ τῶν δυσμενῶν δία. δράμῃ ξίφος. πανταχῆ δὲ ὁ λόγος τῆς Ἰδουμαίων ἀπανθρωπίας κατηγορεῖ, ἵνα δὴ πάλιν ὅσιόν τε καὶ ἀνεπίληπτον [*](b) ἀληθῶς τὸ θεῖον ὁρῷτο κρῖμα, κολαζομένων μένων ἐν δίκῃ τῶν ἐκεῖνα πεπλημμεληκότων.

Διότι ἐγγὺς ἡ ἡμέρα τοῦ Κυρίου ἐπὶ πάντα τὰ ἔθνη· ὅν τρόποι ἐποίησας, οὕτως ἔσται σοι· τὸ ἀνταπόδομά σου ἀνταποδοθήσεταί [*](16) σοι εἰς κεφαλήν σου. διότι ὅν τρόπον ἔπιες ἐπί τὸ ὄρος τὸ ὅγιόν μου, πίονται πάντα τά ἔθνη οἶνον, πίονται καὶ καταβήσονται, [*](17) καὶ ἔσονται καθὼς οὐχ ὑπάρχοντες· ἐν δὲ τῶ̣ ὄρει [*](e) Σιὼν ἔσται ἡ σωτηρία, καὶ ἔσται ἅγιον.

Προαναφωνεῖ πάλιν τὸν τοῦ πολέμου καιρὸν, καθ’ ὃν ἐν κοιλάδι τῇ τοῦ Ἰωσαφὰτ συναγηγερμένα τοῖς Ἰδουμαίοις ὁμοῦ [*](Joei iii. 2.) καὶ τὰ πρόσοικα τῶν ἐθνῶν πικρὰς ἐξῄτηνται δίκας. ἡμέραν δὲ αὐτὴν ὀνομάζει κυροῦ. Θεὸς γὰρ ἦν ὁ παραδιδοὺς τοῖς ἐξ τοὺς τοὺς ἀνοσίως ἠδικηκότας· ὅτι δὲ ὁσίῳ κρίματι κολασθήσονται, διατρανοῖ λέγων Ὅν τρόπον εποίησας, οὕτως ἔσται σοι. ταλαντεύει γὰρ ἢ θεία φύσις τὰ ἑκάστου πταίσματα, καὶ ἰσοπαλῆ πάντως ἀντεπάγει τὴν δίκην, οἷς ἂν [*](d) ἕκαστος ἁλίσκοιτο πεπλημμεληκώς. ἐν δὲ τῷ δίοτι ὃν τρόπον ἔπιες, τοιόνδε τι παραδηλοῖ· ἔθος που τάχα τοῖς κρατήσασι τῶν ἐχθρῶν, καταλαζονεύεσθαι μὲν τῶν κεκρατημένων, ἐορτὰς δὲ καὶ πότους ἐπιτελεῖν, καὶ δὴ καὶ ἐπινικίους καταλαλαζειν φωνὰς καὶ τὰ μέθης ἔργα πληροῦν. ὡς οὖν ἐπετώθασας, φησὶ, καὶ κατεσκίρτησας τῶν ἐξ Ἰσραὴλ, πίνων τε καὶ κατορχούμενος, καὶ πανηγύρεως ἀφορμὴν τὰς τῶν ἀδελφῶν ποιούμενος συμφορὰς, οὕτω πίονται καὶ κατορχήσονταί σου πάντα τὰ ἔνη· καὶ καταβήσονται μὲν κατὰ σοῦ, τουτέστι, [*](e) τῆς σῆς καταδραμοῦνται χώρας. καταλογισθήσῃ δὲ καὶ αὐτὸς ἐν τοῖς οὐχ ὑπαρχουσιν. ὀλοθρευθήσῃ γὰρ οὕτως, ὡς δοκεῖν ἤδη πὼς μηδ’ ὑπάρξαι ποτέ. ὄρος δὲ Σιῶν τὴν Ἐκκλησιαν ἡ θεόπνευστος ὀνομάζει γραφή· ὑψηλὴ γὰρ ὄντως, καὶ ακοπευτήριον ἀληθῶς, ἁγία δὲ πρὸς τούτοις, εἴπερ ἐστὶν οἶκός τε καὶ πόλις τοῦ παναγίου Θεοῦ.

Καὶ κατακγηρονομήσουσιν ὁ οἶκος Ἰακὼβ τοὺς κατακληρονομήσαντας [*](a 361 A.) αύτούς· καὶ σται ὁ οίκος Ιακὼβ Πύρ’ καὶ δ οικος [*](18) ᾿Ιωσὴφ φλόξ, ὁ δὲ οἶκος ῾ Ησαῦ εἰς καλάμην, καὶ ἐκκαυθήσονγαι [*](2. κοιλάδι τῇ D. Edd. τῇ κοιλάδι Β. Ἰδουμαίοις D. Edd. Ἰουδ̔οαίοις Β. 3. καὶ assumptum ex B.D. 7. ταλανεύει Edd. ἑκάστου pro ἡ θεία iid. 9. ἁλίσκοιτο] ἁλοῖτο iid. 9 10. Haec διότι et τοιόνδε τι παραδηλοῖ accesserunt ex Β. Ι2. καταλάζειν Β. 18. καὶ ex Β. 21. σκοπευτήροιον B.D.b. ακοπεύτρια Edd. 22. ἅγια (sic) iid. 23. παναγίου D.b. ὑπεραγίου Β. Edd. 24. κληρονομήσαντας Edd, (91, 95. 153 185.))

Ωήθη μὲν ὁ ἀπόπληκτος Ἰδουμαῖος κλῆρον ἕξειν τὸν οἶκον Ἰακὼβ, τουτέστι τοὺς ἐκ σπέρματος Ιακὼβ, καὶ δὴ καὶ κατεμερίζετο τὴν γῆν, συγκαταδῃώσας αὐτήν. ἀλλ’ ἔσται, φησὶ, τὸ χρῆμα αὐτοῖς ἀδοκήτως ἀντεστραμμένον, κλῆρος γὰρ ἔσονται τῶν ἐξ Ἰακώβ. δαπανηθήσονται οὕτως, ὡς ἂν εἰ καὶ ὑπὸ φλογὸς καλάμη. ἔσται γὰρ πῦρ ὁ ὀλὸς Ιακὠβ, φλογὸς δὲ δυνάμεσι παραχωρήσειεν ἂν οὐδὲν ὁ οἶκος Ἰωσήφ. καταβρωθήσονται δὴ οὖν εἰσάπαν, [*](C) ὡς ἕνα πυροφόρον μὴ ἂν εὑρεῖν δύνασθαί τινας ἐξ ὁλοκλήρου φυλῆς ἢ ἔθνους. ἔοικε δὲ ὁ λόγος ἀκολούθως τῇ τροπῇ πυροφόρον εἰπεῖν, πῦρ γὰρ ὠνόμασε τὸν οἶκον Ἰακὼβ, φλόγα δὲ δὴ αὖ τὸν Ιωσήφ. καὶ οῖκος μὲν Ἰακὼβ νοοῖντ’ ἂν οἱ ἐξ Ιούδα καὶ Βενιαμὶν, οἶκος γεμὴν Ιωσὴφ οἱ ἐν τῆ Σαμαρείᾳ, τουτέστιν αἱ δέκα φυλαὶ, ὧν οἱ βασιλεῖς ἐκ φυλῆς Εφραΐμ γεγόνασι κατὰ καιροὺς, Μανασσῆς δὲ καὶ Ἐφραΐμ [*](d) ἤστην ἐξ Ιωσήφ. ἐν δὲ τῷ κατακληρονομήσουσιν οἱ ἐν ηαγὲβ, τόδε σημαίνεται. ὅτε γὰρ τὴν ἐνεγκοῦσαν ἀφέντες κατὰ τῶν ῾ Ιεροσολύμων ᾔεσαν οἱ Βαβυλώνιοι, κατεξανιστάντος αὐτοὺς εἰς μάχην τοῦ Ναβουχοδονόσορ, συμβέβηκεν ἀναγκαίως ἅπασαν μὲν τὴν τῶν Ἰουδαίων καταδῃωθῆναι χώραν, [*](1. πυροφόρος Β. (Vat. ℵ sed corr.) πυρφόρος F. Edd. (Alex. XII sed 2. δτι pro διότι F. Edd. (22. al.) 3. ἐν Ναγὲβ B. ἐν ἀγὲβ F. Edd, (ℵ 23, 106, 153.) 4. ὄρος τὸ F. Edd. (23. al.) τὸ om. B. sed cf. 5. καὶ secundum] + τὴν F. Edd. (153) cf. infra. 7. ὁ assumptum ex B. 12. εἰ καὶ ὕπο] ἐκ Edd. 14. οὐδὲν] οὐδεμίας iid. 15. πυροφόρον] πυρφόρον iid. 17. πυρφόρον iid. 18. Haec δὴ αὖ assumpta ex B. νοοῖτ᾿ iid. 19. οἶκοι iid. 20. φυλῆς Β. τῶν iid. 22. ἐν Ναγὲβ] ἐν Ἀγὲβ, Aub. 23. Haec τόδε σημαίνεται et γὰρ assumpta ex B. 24. κατεξαναστάντος Edd. Statim αὐτοῖς iid.)

Καὶ τῆς μετοικεσιας ἡ ἄρμ’ αὕτη τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ, γῆ τῶν [*](20) χαναναίων ἔως Σαρεπεῶν, καὶ ἡ μετοικεσία ῾ Ιερουσαλήμ ἕως Ἐφραθά· καὶ κατακληρονομήσουσι τὰς πόλεις τοῦ Ναγέβ. καὶ [*](21) [*](1. ἐν ἐρημίᾳ κ. παντελεῖ ] εἰς ἐρήμωσιν κ. παντελῆ Edd. 3 κατοικτεῖροντος ροντος idd. 4. ἀνιεντος iid. 6. ἐπιδούναι πληθὺν hoc ordine 7. Ιαυδαίας B.D. Ιδουμαίας Edd. 9. Ἀγὲβ e suo Migne. 12. κατανεμήσονται iid. 15. κληρονομ. habet D. 16. φιλιστειμ iid. 17. τὸ alt.] του iid. 19. ἐννεμηθέντες iid. 22. Φουλὰ] Φούο iid. 25, 26. μετοικησιας et μετοκησια F. 26. ἡ om. Edd. (153.) 27. κατακληρονομήσουσι B.F. (26, 36. 49.) κληρονομήσουσι Edd. όγέβ pro Ναγέβ F. Edd. τῶν (τῶν ἀγέβ 153. Pont. sed correxit Pont. inter errata.))

Μετοικεσίαν ἐνθάδε φησὶ τοὺς ἐκ τῆς ῾ Ιερουσαλὴμ, ἤγουν τῆς Ἰουδαίας ἁπάσης εἰς Βαβυλῶνα μετῳκισμένους. ἀρχὴν δὲ αὐτῶν ἔσεσθαι φησι τὸν ὑπὸ χεῖρά τε καὶ ἐξουσίαν ἐσόμενον κλῆρον· οἷον ὡς εἴ τις ἐπ’ ἄρχοντος λέγει τὴν τοῦ δεῖνος τυχὸν ἀρχήν. ἔσται τοίνυν φησὶ τοῖς πάλαι μετῳκισμένοις ἀρχή τε καὶ κλῆρος ἡ γῆ τὦν Χαναναίων· φησὶ δὲ [*](d) τὴν Ἀραβίαν, καὶ ἕως Σηιιεπτῶν, ἥτις ἐστὶ τῆς Σιδωνίας, ἵνα διὰ τούτου τὴν Φοινίκων ἐννοῇς. παραταθήσεται δέ φησι καὶ ἕως Ἐφραθα, ἤγουν ὡς ἐκδέδοται παρὰ τῶν ἑτέρων ἑρμηνευτῶν, καὶ μέχρι Βοσπόρου, ὅ ἐστι, τὰ νοτιώτατα τῆς ἕω μέρη. ποιήσονται δέ φησιν ὑφ’ ἑαυτοῖς καὶ τὰς πόλεις τοῦ Ναγέβ, τουτέστι τοῦ νότου. ἔοικε δὲ διὰ τούτων ἡμῖν ὁ λόγος τὰ Ἰνδικὰ κατασημαίνειν ἔθνη· νοτιώτατοι γὰρ οἱ Ινδοὶ καὶ αἱ τούτων χῶραι. ὅμοιον δὲ ὡς εἰ λέγοι τυχόν [*](e) Πάντα αὐτῶν ἔσται πλήρη, τὰ πρὸς νότον, τὰ πρὸς βορρᾶν, τὰ πρὸς ἕω, τὰ πρὸς δύσιν, καὶ πᾶσαν ἁπλῶς καθέξουσι πόλιν τε καὶ χώραν. ἐν δὲ τῷ καὶ ἀναβησονται ἄνδρες ἀνακεφαλαιοῦται τρόπον τινὰ τῆς προφητείας τὸν σκοπόν. οἱ γὰρ τῆς Σιῶν οἰκήτορες, φησὶν, ἀνασεσωσμένοι παρὰ Θεοῦ, καὶ τὰ τῆς αἰχμαλωσίας διαρρήξαντες δεσμὰ, κατὰ καιροὺς ἀναβήσονται καὶ ποιήσουσιν ἐκδίκησιν εἰς τὸ ὄρος τοῦ [*](363 Α. a) πεπολεμήκασι γὰρ, ὡς ἔφην, πρὸς Ἰδουμαίους μετὰ τοὺς αἰχμαλωσίας καιροὺς, καὶ βεβασίλευκεν ἐπ’ αὐτοὺς ὁ τῶν ὅλων Θεὸς, καίτοι πάλαι τὸ χρῆμα παρωθούμενος, καὶ τῆς Ἰουδαίας ἀποφοιτῶν διὰ τὴν ἀπόστασιν. λελατρεύκασι γὰρ εἰδώλοις, καὶ ταῖς δαμάλεσι ταῖς χρυσαῖς. ἐπειδὴ δὲ [*](1. ἄνδρες σεσωσμένοι Β. (Alex. XII sed corr.) ἀνασωζόμενοι Edd. (Vat. 9. Ἀρραβίαν Β. 10. τὴν assumptum ex Β. παραταθήσεται] παρεκταθήσεται Edd. 12. Βοοσπόρου Β. τῆς ἕω] τῇ ἕῳ Edd. 13. αὑτοῖς pro ἑαυτοiς iid. Ι4. όγὲβ iid. 15. κατασημαίνειν ἔθνη ] κατασημαίνεσθαι iid. 23. ὄρος] ὄνομα iid. τοῦ Β. Edd. τὸ D. 25. ἐπ’ αὐτοῖς D. invito Β. 28. εἰδώλοις B.D. μόσχοις Edd.)