Exegesis in Hesiodi theogoniam

295. ἣ δʼ ἔτεκʼ ἄλλο πέλωρον. αὕτη ἡ Κητὼ ἐγέννησε τὴν Ἕχιδναν, αὐτὰς δηλαδὴ τὰς ἀτμίδας τὰς ἐκ τῆς θαλάσσης ἀναγομένας, ἃς οὐδὲν4 ) ἐοικυίας, οὔτε θεοῖς οὔτε ἀνθρώποις φησί, διὰ τὸ μήτε μένειν ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ, ἀλλὰ ταχέως κατέρχεσθαι καὶ διὰ τὸ θρεπτικὸν ἡμῶν εἶναι. ἐγέννησε δὲ ταύτην ἐν τῷ γλαφυρῷ σπηλαίῳ, ἤτοι τῷ οὐρανῷ. γλαφυρὸν γὰρ κυρίως τὸ γεγλυμμένον5 ) λέγεται. τοιοῦτος δέ ἐστι καὶ ὁ οὐρανός. — ἥμισυ μὲν νύμφην, διὰ τὸ θρεπτικὸν ταύτην φησὶ νύμφην. — ἥμισυ δʼ αὖτε ὄφιν, διὰ τὴν σφοδρὰν ἄναξιν τῶν ἀτμίδων, οἷος καὶ ὁ ὄφις ἐστίν, ἢ διὰ τὸ καταρρέειν τοὺς ποταμοὺς ὥσπερ τὸν ὄφιν. ποικίλον δὲ διὰ τὴν τῶν ὑδάτων διαφοράν.

304."ἣ δʼ ἔρυτ’ εἰν Ἀρίμοισιν. αἵ τινες ἀτμίδες ἐν τῷ ἔαρι κωλύονται φέρεσθαι κατὰ γῆς. — ἀθάνατος νύμφη, διὰ τὸ μὴ πάντας τσὺς ποταμοὺς τοὺς ἐκ τῶν κατερχομένων γινομένους ὑδάτων ἐκλείπειν, κἄν6 ) ἑνὶ τοῦτο ἐπισυμβῇ.

306. τῇ δὲ Τυφάονα. ταύταις δὲ ταῖς ἀτμίσι, μιχθέντῶν [*](1. κεφαλὴ Par. κεφαλόν Cas. 5 γεγλυμμένον — τὸ θρεπτικόν κεφάλαιον δὲ P,) [*](2. λέχεται Par. . κeνf. Par. κᾶν καὶ Vat. Cas.) [*](3. ὁ ὄντως Vat. Cas. μιχθέντων f. Par. γεννᾶται καὶ -) [*](4. οὐδενί Vat. Cas. ἢ τῶν Cas. κύνα f. Par.)

319. ἣ δὲ Χίμαιραν. ἐγέννησε δὲ καὶ τὴν Χίμαιραν, ἤτοι τὸν χειμερινὸν καιρόν, οὗ τρεῖς εἰσι κεφαλαί, ἡ πρὸς τὸ θέρος5 ) ἐγγύτης, ἣν λέοντά φησι διὰ τὸ μετέχειν θερμότητος, ἡ ἀκμὴ τοῦ χειμῶνος, ἣν δράκοντά φησι διὰ τὸ ῥαγδαίαν καταφορὰν γίνεσθαι τῶν ὑδάτων, ἡ μεσότης τοῦ χειμῶνος, ἣν χίμαιραν εἶπε. πνέουσαν6 ) πῦρ διὰ τὸ μᾶλλον ἡμᾶς ἐν ταύτῃ δέεσθαι τοῦ πυρὸς θερμαίνοντος. ἣν ὁ Πήγασος, ἤγουν ὁ ἥλιος, ἀνεῖλε καὶ ὁ Βελλεροφόντης, ἡ δύναμις δηλαδὴ τοῦ ἡλίου, ἡ τὰ φερόμενα βέλη ἀναιροῦσα.

326. ἣ δʼ ἄρα. αὕτη δὲ ἐγέννησε τὴν Σφίγγα, ἤτοι τὴν σφίγξιν7 ) τὴν ἐπὶ τῷ κρύει γινομένην. ἐγέννησε δὲ εἰς ὄλεθρον τῶν Καδμείων, ἤγουν τῶν καμνόντων ἀνθρώπων8), συνελθοῦσα τῷ Ὄρθῳ, ἤτοι τῇ τῶν ὑδάτων καταφορᾷ [*](1. ἶναι f. Par. τατον Vat. Cas.) [*](2. ἐθρέψατο Vat. Cas. 6. παρὸς Par. δεήσεσθαι Par.) [*](3. παρὰ Par. ἤτοι ὅμοιος Cas. ἤγουν ἥλιος Vat. Cas.) [*](7. σφίξιν Par. καὶ ἐγέννησε Cas.) [*](4. τῷ f Cas.) [*](5. ἐγγύτατον Vat. Cas. θερμό- 8. Nach ἀνθρώπων: ἐγέννησε)

333. Κητώ δʼ ὁπλότατον. ἡ δὲ Κητώ, φησίν, ἤτοι ἡ ὑγρότης ἡ ὑδατώδης, μιγεῖσα τῷ Φόρκυνι, ἤγουν τῇ ὁρμῇ καὶ φορᾷ τῶν ὑδάτων, ἐγέννησε δεινὸν ὄφιν ὑποκάτω τῆς γῆς, δηλονότι τὰς τῶν δένδρων ῥίζας, ὃς ὄφις5) , ἤτοι τῶν δένδρων ῥίζαι, φυλάσσει τὰ μῆλα, δηλονότι πάντας τοὺς καρπούς. μὴ θαυμάσῃς δέ, εἰ διὰ τῶν μήλων πάντας τοὺς καρποὺς περιείληφεν, ὅπου γε καὶ Ὅμηρος ἑκατόμβην τὴν θυσίαν6 ) φάσκν δηλοῖ τὰ θρέμματα πάντα.

337. Τηθὺς δʼ Ὠκεανῷ. ἡ Τηθὺς δέ, γοῦν ἡ γῆ τρέφουσα πάντα, συνελθοῦσα τῷ Ὠκεανῷ, ἤγουν τῇ ταχείᾳ φορᾷ τῶν ὑδάτων (παρὰ τὸ ὠκέως νάειν)7 ), τοὺς ποταμοὺς ἀπεγέννησε.

346. τίκτε δὲ θυγατέρων. ἐγέννησε δὲ καὶ θυγατέρας, ἤτοι πηγάς, αἵ τινες κουρίζουσι καὶ νέους ποιοῦσι τοὺς ἀνθρώπους (ἐξ ὑγρότητος γὰρ συνιστάμεθα καὶ θερμότητος), ἢ κουρίζουσιν ἀντὶ τοῦ κουράς, ἤτοι τρίχας βλαστάνειν ποιοῦσιν8 ), αἴτιον τῆς ἡμῶν αὐξήσεως τὸ ὕδωρ εἶναι δηλούντων τῶν παλαιῶν. ἡβήσασαι δέ9) τινες αἱ τρίχες τῷ κατὰ τὴν χώραν ποταμῷ ἀνετίθεντο. τρέφουσι δὲ σὺν τῷ Ἀπόλλωνι, ἤγουν τῇ θερμότητι.

349. Πειθώ τʼ Ἀδμήτη τε. τὰ ὀνόματα τῶν πηγῶν τινες ἐξ ἀνέμων ἐπεχείρησαν1 ) ἐτυμολογῆσαι ταῦτα. οὐκ ἔχει δὲ τοῦτο λόγον, ἀλλὰ μᾶλλον ἐκ τῶν ἐπισυμβαινόντων τοῖς ὕδασιν ἐτυμολογηθεῖεν ἄν. ἡ Πειθὼ ἀπὸ τοῦ ποθῶ, τὸ γὰρ ὕδωρ ἄριστον καὶ2 ) ποθούμενον πᾶσιν, ὡς ἔφη Πίνδαρος· ἄριστον μὲν ὕδωρ. ἢ ἀπὸ τοῦ μὴ πείθεσθαί τινι, ἄσχετον γὰρ τὸ ὕδωρ3 ) ἐστίν. Ἀδμήτη διὰ τὸ ἰσχυρόν, Ἰάνθη διὰ τὸ τῶν ὑδάτων εὐφραντικόν, λέκτρα διὰ τὸ καθαρὰ καὶ δίκην 4) ἠλέκτρου φαεινὰ τυγχάνειν τὰ ὕδατα, Δωρὶς διὰ τὰ ἐκ τῶν ὑδάτων γινόμενα δῶρα τοῖς πλέουσι, Πρυμνὼ διὰ5 ) τὸ πρὸς τῇ πρύμνῃ ὄντος ἀνέμου πλέειν τοὺς ναύτας, Οὐρανίη διὰ τὸ ἐκ τῶν οὐρανῶν τὰ ὕδατα κατάγεσθαι, Ἱππὼ διὰ τὸ ταχύ (ταχὺς γὰρ ὁ ἵππος ἐστί), Κλυμένη διὰ τὸν ἀποτελούμενον ἦχον ἐκ τῶν ὑδάτων, Ῥόδεια διὰ τὸ τὰ ῥόδα αὔξειν, ἢ ἀπὸ τοῦ ῥέω, Καλλιρρόη6 ) ἀπὸ ταῦ καλῶς ῥέειν, Ζευξὼ διὰ τὸ μετὰ7 ) τὸ τοῦ ὕδατος ἐμφορηθῆναι τὸ ὑποζύγιον ζεύγνυσθαι, Κλυτίη δὲ διὰ τὸ ἔνδοξον, Εἰδυῖα διὰ τὸ χρῆν εἶναι8) τοὺς πλέοντας ἐπιστήμονας πάντων, Πασιθόη διὰ τὸ πανταχοῦ θέειν, Πληξαύρη διὰ τὸ πλήττεσθαι ὑπὸ τῶν ἀνέμων, Γαλαξαύρη διὰ τὸ ὑπὸ τῶν ἀνέμων λευκαίνεσθαι καὶ οἷον ἐκγαλακτοῦσθαι, Ἑρατὼ διὰ τὸ ἐπιθυμητικόν, Διώνη διὰ τὴν ἐκ τῶν ὑδάτων ὠφέλειαν, Μηλόβοσις διὰ τὸ θρεπτικὸν τῶν προβάτων εἶναι τὸ ὕδωρ, Θόη διὰ τὸ ταχύ, Πολυδώρη διὰ τὸ πολλὰ δωρήματα ἔχειν τοὺς ναύτας ἐξ αὐτῆς, Κερκηίς διὰ τὸ ἠχητικόν, Πλουτὼ διὰ τὸν ἐπιγινόμενον πλοῦτον, Περσηὶς διὰ τὸ ἀπὸ τόπου εἰς τόπον περᾶν, Ἰάνειρα διὰ τὸ εὐφραντικόν, Ἀκάστη διὰ τὸ θεραπευτικόν, Ξάνθη διὰ τὸ τῶν ὑδάτων ξανθόν, Πετραίη διὰ τὸ ἐκ πετρῶν βλαστάνειν τὰ ὕδατα, [*](1. ἐπεχείρησαν ταῦτα Par. λό- Vat. Cas. ταχὺς — ἐστί f. Par. γος Vat. Cas. συμβαινόντων Par. 6. διὰ τὸ Par.) [*](2. φιλούμενον Vat. Cas. 7. τὸ f. Vat. Cas. τοῦ ὑποζυγίου) [*](3. ἐστίν f. Par. Cas. τὰ ὑποζύγια Par.) [*](4. ἠλέκτρης Vat. Cas. διὰ τὰ 8. αὐτοὺς Cas. ἐπιστήμονας πᾶ- ἐπιγινόμενα Par. σιν εἶναι codd.) [*](5. τὸ f. Par οὐρανῶν ὕδατα)