De Resurrectione

Methodius

Methodius, De Resurrectione, Bonwetsch, Hinrichs, 1917

Καὶ ταῦτα μὲν οὖν μέχρι τοσούτου διεσκέφθω. οὗτος γὰρ ὡς ἐν κεφαλαίῳ τῶν Ὠριγένους δογματισμῶν ὁ νοῦς. ἐὰν δέ τις τῶν ἀμφισβητούντων προβαλλόμενος τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, διὰ τὸ »πρωτότοκον τῶν νεκρῶν« καὶ »ἀπαρχὴν« αὐτὸν εἰρῆσθαι »τῶν κεκοιμημένων«, λέγοι ὅτι Καθάπερ ἐκεῖνος ἀνέστη, καὶ τὰ πάντων ὡσαύτως ἐκείνῳ δεῖ προσδοκᾶν ἀναστήσεσθαι <σώματα>, ἵνα ὥσπερ Χριστὸς ἐγήγερται, »οὕτως καὶ ὁ θεὸς τοὺς κοιμηθέντας διὰ τοῦ Ἰησοῦ ἄξει σὺν αὐτῷ«, ἐγήγερται δὲ τὸ τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὰς σάρκας ἔχον ἃς εἶχε καὶ τὰ ὀστᾶ, καθάπερ ἐπείσθη καὶ Θωμᾶς· λέξομεν, Ἀλλὰ τὸ τοῦ Χριστοῦ σῶμα οὐκ ἦν »ἐκ θελήματος ἀνδρός«, »ἡδονῆς ὕπνῳ συνελθούσης«, »ἐν ἀνομίαις συλληφθὲν καὶ κισσηθὲν ἐν ἁμαρτίαις«, ἀλλὰ ἐκ »πνεύματος ἁγίου καὶ δυνάμεως ὑψίστου« καὶ παρθένου, τὸ δὲ σὸν ὕπνος ἐστὶ καὶ ἡδονὴ καὶ ῥόπος.

καὶ διὰ τοῦτο καὶ ὁ σοφὸς Σειράχ »ἐν γὰρ τῷ ἀποθνῄσκειν ἄνθρωπον« ἀποφθέγγεται »κληρονομήσει ἑρπετὰ καὶ θηρία καὶ σκώληκας«. καὶ ἐν ὀγδοηκοστῷ ἑβδόμῳ ψαλμῷ· »μὴ τοῖς νεκροῖς ποιήσῃς θαυμάσια, ἢ ἰατροὶ ἀναστήσουσι καὶ ἐξομολογήσονταί σοι; μὴ διηγήσεταί τις ἐν τῷ τάφῳ [*](1 Mt. 17, 1—3 (Mark. 9, 2—4) — 3 vgl. De res. I, 46, 3 — 6 Kol. 1, 18. Apok. Joh. 1,5 — I Kor. 15, 20 — 9 I Thess. 4, 14 — 12 Joh. 1, 13 — Weish. Sal. 7,2 — 13 Psal. 50,7 — 14 Luk. 1, 35 — 16 Sir. 10, 11 — 18 Psal. 87, 11 2 καὶ τοῦ Ἠλίου < S 3 καὶ ταῦτα — διεσκέφθω auch unten 46, 3; in S wiederholt | μὲν < S | οὖν < U | οὗτος Pet Dd Jh: οὕτως V U, »dies« S 4 ὁ νοῦς] »haben wir erwähnt« S, schwerl. las S ἐμνημονεύσαμεν für δογματ. ὁ νοῦς 5 προβ.] προβάλλεται übersetzt, aber las schwerl. S | τῶ σῶμα U 6 τῶν νεκρῶν und αὐτὸν < S | εἰρῆσθαι] εἶναι las schwerl. S 7 Καθάπερ < Sb | ἐκεῖνος] ὁ υἱὸς bietet jetzt (aber wohl sݲnݲ aus sji) S | καὶ τὰ] κατὰ V 8 ἐκεῖνο δεῖν U | σώματα + S 9 οὕτως U 134 | καὶ < V 9f διὰ τ. Ἰ.: »mit Jesus« S 10 Ἰησοῦ] σῶμα + S | τὴν σάρκα las schwerl. S (plotj wohl aus ploti) 11 ἔχον < U | ἐπ. κ. Θωμᾶς: »er sagte zu Thomas« oder »sagte Thomas« S | λέξ. S Holl: λέξωμεν VU 12f ἀνδρός — συνελθ.: σαρκὸς καὶ ἐξ ἑνώσεως (συνέρξεως?) ἀνδρός S 13 ἢ ἐν S | καὶ] ἢ S |κισσηθὲν] «geboren« S 14f vor παρθένου »reinen und heiligen« + S 16 καὶ vor ὁ σοφὸς < S | σιρὰχ V S | τὸν γὰρ ἀποθνῄσκοντα las schwerl. S (»denn sterbend«) 16f ἀποφθέγγεται < S 17 σκώληκες S 17f πζ ψαλμ. V, ὀγδοηκ. ψ. ἑβδ. U; »88. Psalm« S u. + »spricht David« 19 τις < S | τῷ < U | τά|φῳ V 350)

254
τὸ ἔλεός σου καὶ ἀλήθειάν σου ἐν τῇ ἀπωλείᾳ; μὴ γνωσθήσεται ἐν τῷ σκότει τὰ θαυμάσιά σου καὶ ἡ δικαιοσύη σου ἐν γῇ ἐπιλελησμένη;» καὶ ἔτερα δὲ ῥήματα τοιαῦτα τῷ βουλομένῳ συνάγειν ἐκ λραφῶν πάρεστιν, ἅ <ἐῶμεν>, ἵνα μὴ πάντων ἡμεῖς εἰς πλῆρος μνημονεύσαντες πολυπολίονα τῶν εἰρημένων αὐζήσωμεν τὸν λόγον.

ΜΕΘΟΔΙΟΥ

Ὡς οὖν ἐπαύσατο μόγις ὁ Πρόκλος καὶ σιγὴ τῶν παρόντων ἦν ἐπὶ πολύ, καταβληθέτων ἱκανῶσ πρὸς ἀπιστίαν, καὶ ἐπὼ ᾐσθόμην ὅτι τῷ ὄντι πεπαυμένος εἴη, ἠρέμα τὴν κεφαλὴυν ἐπάρας καὶ ἀναπνεύσας, ὥσπερ οἱ πλέοντες τοῦ κύματος ἤδη λωφῶντος, ὑποτρέμων ἔτι καὶ σκοτιζόμενος (ἐβεβλήμην γάρ, ὡς πρὸσ ὑρῆσθαι, τῇ δεινότητι κατηντλημένος τῶν λόγων) τρέπομαι πρὸς τὸν Αὐξέντιον, τιον, καὶ καλέσας αὐτόν Ὦ Αὐζέντιε, νομίζω, ἔφην, μὴ μάτην λελέχθαι τὸ ποιητιὸν

  • σύντε δύ’ ἐρχομένω ·
  • καὶ γὰρ οἱ ἀνταγωνισταὶ δύο.

    [*](4 Plato Pol. VII, 534 A — 7 Plato Alkib. I, 104 E. 84 C. Meth. Symp. S. 22, 19f 110, 16f. 121, 16ff – 9 Plato Prot. 328 D – 10 Symp. 2,4 S. 19, 6. Plato Pol. I, 336 E. Prot. 339 E. Eu8thyd. 276 C — 11 Plato Pol. X, 599 B – 14 Plato Symp. 174 D. Plato Prot. 348 C D. 340 A –15 Ilias 10, 224 3 τοιαῦτα] πολολὰ S 4 ἅ S: ὅσα VU | Pl ἵνα μὴ ἡμᾶς π ολλαπλασίων λόγων ἐμπλήςῃ | ἐῶμεν + Μd | ἡμεῖς <S 5 μνημονεύοντες U | τὸν < U 6 ΛΟΙΠΟΝ ΜΕΘ. VU 7 μόλις V, μόγις καὶ U | Pl Phead. 84 C σιγὴ . . ἐπὶ πόλὺν χρόνον 8 ἐπὶ πολύ < S | καταβλ. S 68v | ἱκανῶν S 9 ᾐσθόμην —εἴη auch Pl | τῷ ὄντι: »sehr« »ganz« übersetzt S | πεπαυμ. U 134v | εἴην U | ἠρέμα τὴν] ἡρε,συολὴν U 10 ἐκ τοῦ κύματος S (schwerl. las S. [»aus den schon sich beruhigenden Wellen« ] ἐκ το. κυμάτων ἤδη λωφώντων) 10f Pl εἶπον ὑποτρέμων u. εἰρῆσθαι S u. Jh nach Plat. Pol. X, 595 B: εἰρήσθω VU 12 τῶν λόγων κατηντλ. U 12 κατηντλημένος < S: vgl. Symp. S. 139, 7 | τῶν λόγω V | τρέπομαι] Αοριστφορμ bei S 14 τὸ ποιητικὸν: »jenes Wort« S | Pl 340 A ἐκπέρςῃ 15 τε δύ’ ἐρχ. ] τε δύο ἐρχομένω V, τε δυοῖν ἐρχομένοιν U (ἐρχομένῳ?) S 16 καὶ übersetzt nicht S | δύο < S)
    255
  • διὸ σθένος ἀμφότεροι ἀμφοτέρων περ σχῶμεν.
  • συναντιλήπτορα γὰρ καὶ συναγωνιστὴν αἱροῦμαί σε τῆς πρὸς αὐτοὺς μάχης, μὴ ἡμῖν ὀ Ἀγλαοφῶν μετὰ Πρόκλου καὶ Ὠριγένους τοῖς ἀνατρεπτικοῖς καθ’ ἡμῶν ὡπλισμένος λόγοις ἐκπέρςῃ τὴν ἀνάστασιν.

    ἄγε οὖν ἀντιπαραταζώμεθα, τῶν σοφισμάτων αὐτῶν μηδὲν τῶν ἀντιλογικῶν, οἶς οἱ δειλοῖ βάλλονται, φοβηθέντες. καὶ γὰρ οὐδὲν ἐν αὐτοῖς ὑγιὲς ὅλως οὐδὲ πάγιον, ἀλλὰ φαντασία μόνον εὐπρεπὴς ῥημάτων, πρὸς κατάπληξιν <μόνον> τῶν ἀκουόντων καὶ πειθὼ κατεσκευασμένη· οὐ τῆς ἀληθείας καὶ τοῦ συμφέροντος χάριν, ἀλλὰ τοῦ δόξαι τοῖς παροῦσι σοφοῦς τοῦς λόγους.

    ἐντεῦθεν γοῦν τοῖς πολλοῖς οἱ ἐκ τῶν εἰκότων ἔσθ’ ὅτε λόγοι πρὸς κάλλος καὶ ἡδονὴν πεποικολμένοι μᾶλλον τῶν εἰς ἀκρίβειαν ἐξητασμένων νομίζονται σπουδαιότεροι, τῶν διδασκάλων οὐ πρὸς τὸ βέλτιον ἀμιλλωμένων ἕτι καὶ σεμνόν, ἀλλὰ πρὸς τὸ ἀρέσαι καὶ εὐημερῆσαι, καθάπερ οἱ σοφισταί, οἵ μισθὸν αἴρονται τῶν λόγων, ἐπευωνιζόμενοι τῆς σοφίας ἐπαίνοις.

    τὸ μέντοι παλαιὸν βραχὺ παντελῶς τὸ περὶ τὴν ἐξήγησιν ἦν, φιλοτιμουμένων μὴ τέρπειν ἀλλὰ ὠφελεῖν τοῦς παφόντας τῶν τότε. ἁφ’ οὖ δὲ λοιπὸν εἰς ῥᾶστώνην ἐπετράπη πᾶσιν ἐρμηνεύειν ἐζεῖναι τὰς [*](1 Ilias 21, 308f. — 2 vgl. Symp. 8, 1 S. 82, 5f — 9 De res. I, 2, 1 S. 221, 1f – 11 Plato Phead. 92 D – De res. I, 28,4 S. 257 16f. Plato Menex 235 A – 12 De res. I, 2, 5 S. 221, 18. Plato Theaet. 184 C 1 διοσθένους »des Diosthenos« S | ἀμφότεροι < V Dd Oehl: ἀμφότερα viell. S (»beide«) | ἀμφοτέρων] beider« oboin od. oboina: obona S | περ σχῶμεν vglo. Plat. Prot. 340 A: ép;exomen U: »seined« , viell. ὑπάρχοντα S 2 γὰρ < S | ἐροῦμαί U 4 τοῖς ἀνατρεπτικοῖς — λόγοις < S | ἅμα τρεπτικοῖς U | ἐκπέση U, aber vgl. Pl Prot. 340 A 5 ἀντιπαρατασσώ. μεθα V | τοῖς σοφίσμασιν US | αὐτῶν wohl auch S (ej αὐτῇ wohl aus eju) 6 oἱ δηλοῖ V, δειλοὶ U | βάλλονται] φοβοῦνται S | φοβηθέντες βάλλονται V 7 ἐαυτοῖς V | ὅλως < U 9 μόνον + S | τ. ἀκουόντων τῶν V 8f κατεσκευμένων V: S 69 9 καὶ οὐ viell. S | καὶ τοῦ] οὐδὲ τοῦ U | τοῦ] ὠς viell. S 10 δεῖζαι U u. S S. 221, 1f | παροῦσι] »δεν Ηörenden« S | τοὺς δόγους σοφούς U | λόγους] εἶναι + S | τοῖς πολλοῖς <S 11 Pl τοῖς διὰ τῶν εἰκότων τὰς ἀποδείζει ποιουμένοις | ἔσθ’ ὅτε <S | λόγοι V 350v 12 Pl μὴ δι’ ἀκριβείας ἐξεταζόμενον 13 τ. διδασκ.] εἰς (od. ἐν) τ. διδακ. S; hierauf in S eine Lücke bis 29,5 S. 260, 7 αὐτὴν αὖθις | οὔτε U | βέλτιστον U Jh | ἁμιλλωμένων] vgl. 106, 1 u. Symp. S. 12, διαμιλλ. unten I, 58, 1. 60, 3. Pl Pol. VI, 490 A 15 ἐροῦνται U | τὴν σοφίαν richtig Holl | ἐπαίνοις < V 16 μέντοι] μὲν οὖν U 18 ἐτράπη V | ἐξεὶναι tilgt Holl)

    256
    γραφάς, καὶ πάντες εἰς τὸ ποιῆσαι μὲν τὸ καλὸν ἠμβλύνθησαν πλησθέντες οἰήματος, περὶ τὸ λογικεύεσθαι δὲ προέκοψαν καλλωπιζόμενοι ὡς πάντα γινώσκειν ὑπάρχοντες δεινοί, διδάσκεσθαι μὲν ὁμολογεῖν χρῄζειν αἰδεσθέντες, φιλονικεῖν δὲ μᾶλλον καὶ προπηδᾶν, ὡς οἱ διδάσκαλοι.. θρασυνθέντες γοῦν ἐντεῦθεν τοῦ μὲν εὐλαβοῦς καὶ πρᾴου καὶ πάντα δύνασθαι ποιεῖν τὸν θεόν, ὡς ἐπηγγείλατο, πιστεύειν ὠλίσθησαν, εἰς δὲ ζητήσσεις κενὰς καὶ βλασφημίας ἥκασι· μὴ νοήσαντες ὡς οὐ τὰ ἔργα τῶν λόγων ἐπετηδεύθη χάριν, ἀλλὰ τῶν ἔργων οἱ λόγοι, ὥσπερ <ἐπ᾿> ἰατρικῆς δι᾿ ὧν τοὺς κάμνοντας σῴζεσθαι δεῖ τῶν λόγων ἔργοις κυρουμένων, ἵν᾿ ἡρμοσμένων ἡμῶν πάντα σύμφωνος ὁ νοῦς εἴη τοῖς ἀρίιστοις λόγοις τὰ ἤθη τῇ γλώσσῃ συνῳδὰ παρέχων δίκηην λύρας, ἀλλὰ μὴ ἄμουσα καὶ ἀσύμφωνα.

    ἐπὶ γὰρ τῷ κτήησασθαι κατὰ ἀλήθειαν <τὴν σοφίαν> ἀγωνίζεσθαι δεῖ τὸ δίκαιον ἀσκοῦντα καὶ οὐκ ἐπὶ τῷ δοκεῖν, χωλῶς ἐπιβαίνοντα σοφίας, καὶ πρὸς δόξαν μᾶλλον ἤ πρὸς ἀλήθειαν ἁμιλλώμενον, πρόθυρα καὶ προσχήματα καὶ πᾶλλον ὑποδυσάμενον τῆς ὑποκρίσεως τὴν σκευήν.