Declamatio 50

Libanius

Libanius, Declamatio 50, Libanii Opera, Vol 7, Declamationes XXXI-LI, Foerster, Teubner, 1913

καὶ τούτου μάρτυς ὁ νομοθέτης ἀπομνησθείς τε ἀπάτης καὶ καταρώμενος ἀντὶ τῶν παρηγμένων τοῖς φενακίζουσιν. εἰ δὲ πανταχοῦ τὸ δί- [*](18 [Dem.] prooem. 46 p. 1453,13; Dem. Phil. IV p. 161,4) [*](1 αἰ om MaClB 2 ὀφρύες VaMaB 8 οὖν ante οὐκ Α 9 ὀμοῦνται ClB 10 χαρίσαιτ’ ACl 12 καὶ ante πολ- λακὶς Α 13 πεποιημένους Ma sed η in ras m 2 et πε antep) [*](15 γίνεται MaB 18 τἀληθῆ Α 19 ἐνταῦθα Α 20 ὁ om MaClB 21 ἄκων scripsi auctore Markowskio ἀκούων libri Re 23 τῆς lacobs App Pors 331 Lect | ἀπάτης scripsi ex Α cum lacobsio Add 10 App Pors Lect Schul et Sin- teni ἀπάσης reliqui libri Re)

718
καῖον ᾔδει νικῆσον, οὐκ ἂν ἦν ἐν τοῖς νόμοις οὔτε τὸ τῶν ἀπατώντων οὔτε τὸ τῶν ἀπατωμένων ὄνομα. ἀλλ’ εἰδὼς μὲν ὡς οὐκ ἔστιν ὅλως ἀπάτης δικαστήρια καθα- [*](RIV 849) ρεύειν, βουλόμενος δὲ αὐτὸ | κωλύσαι τῶν ἄλλων ἐπὶ τοῦτο εὕρισκεν οὐδέν, τὴν ἀρὰν δὲ μόνην ᾤετο δεῖν ἔσεσθαι. βραχὺς δὲ ἄρα ταύτης ὁ λόγος τοῦ ἴσου καὶ τοῦ δικαίου.

ἂν οὗν οἶ μὲν τὰ τῶν δεῖτ’ νῶν καὶ σοφιστῶν ποιῶσιν, ἐγὼ δὲ ἐκπεπληγμένος ἐστή- κω καὶ σκοτοδινιῶ καὶ τὰ μὲν <μηδ᾿> εὑρίσκω, τῶν ἐπιλανθάνωμαι, μικρὸν δὲ φαίνωμαι τῶν ἀνδριάντων διαφέρειν, τοῦτ’ ἤδη κατηγορία τῶν δικαστῶν; τί γάρ; ἢν ἐκεῖνοι μὲν ἐρωτῶσι· τί πρὸς ταῦτα φῄς, ὦ παῖ; πῶς συκοφαντεῖσθαι λέγεις; ἐμοὶ δὲ τὸ πρόσωπον τοῦ πατρὸς ἀποστρέφῃ τὴν γλῶτταν, ἡ τοῦ φεύγοντος αἰδὼς κακία ἂν εἴη τοῦ δικαστοῦ; ποία; μὴ τοίνυν με τῶν δικασόντων νομιζέτω τις κατηγορεῖν, ὅταν ἀπεγνω- κέναι λέγω τὴν ἀφιεῖσαν ψῆφον. οὐ γὰρ ἐκείνους ὑφ- ορώμενος, ἐμαυτὸν δὲ καταμεμφόμενος ταῦτα εἰκάζειν ἔχω.

ἀλλ’ εἰ δεῖ με καὶ τοῦτο συγχωρῆσαι καὶ ταῦ- τὰ οὐδαμοῦ γενησόμενα δοῦναι γενήσεσθαι ἀνωμολο- [*](6 cf. t. III p. XXIX 14 cf. ad p. 385, 3 16 cf. t. IV 250,1) [*](1 ᾔδει Va sed εἰ ex ἡ corr m 2 ἤδη Mon | εἰ Mon sed ἐν suprascr Hardt 4 κωλῦσαι? at cf. ad t. I 272, 5 6 ᾤετο δεῖν μόνην Ma 8 ἐκπεπληγμένως Α 9 σκοτοδινιῶν AMa ClB | καὶ om Β | μηδ’ inserui οὐχ lacobs Ach Τ 816 Schul om libri Re Ι τὰ MaCl 10 ἐπιλανθάνωμαι scripsi ἐπιλανθάνομαι libri Re Ι φαίνομαι MaCl 11 signum interro- gationis posui colon libri Re 12 ἦν Α | φής libri Re 14 ἀποστρέφῃ scripsi ἀποστρέφει ἀπεστρέφει Cl) libri Re 16 τίς MaB 19 εἰ Ma sed οὐ suprascr m 2 20 γενήσεσθαι scripsi 6 VaMaClB cum Sinteni ἐγνήσεσθαι Mon Re δυνή- σεσθαι Α γενήσεσθαι δὲ lacobs Schul, ἡγήσεσθαι Lect | ἂν ὡμολογημένως Cl sed ‘ supra ω man rec ἂν ὁμολογουμένως Β ἂν ὡμολογημένως Sintenis δ’ αὖ ὁμολογουμένως lacobs Lect, ὅτι πάντες ὡμολογημένως Schul)

719
γημένως, <ὡς> ψευδεῖς ἡγήσονται τὰς αἰτίας καὶ φαντίαν οὐ γεγενῆσθαι πώποτε ταύτης φανερωτέραν, καὶ τοῖς μὲν περὶ τὸν κατήγορον ἐπιτιμήσειν, τὴν ἐμὴν δὲ ἐλεήσειν ἐρημίαν, εὖ τοίνυν ἴστε ὧς καὶ τοῦτο ἐγὼ δέδοικα. καὶ νῦν ἐμοὶ τῷ ταλαιπώρῳ ἁλῶναί τε ἡ με- γίστη συμφορὰ καὶ ἀποφυγεῖν οὐ μικρά τις καὶ τὸ φυγεῖν ἐφ’ οὕτως ἀτόποις ἀφόρητον.

οἶον στρα- τηγὸς εὔνους μὲν τοῖς πεπιστευκόσι, βαρὺς δὲ τοῖς πολεμίοις ὡς τἀκείνων αὔξων ἐκρίθη καὶ κριθεὶς ἀπ- έφυγε. τοῦτον οὐ τὸ μὴ ἁλῶναι παραμυθεῖται, τὸ δὲ κεκρίσθαι λυπεῖ καὶ οὐδὲ ζῆν ὅ γε τοιοῦτος βούλοιτ’ ἄν. ἰατρὸς κατὰ ταὐτὰ πάσαις μὲν ἐπινοίαις ὑπὲρ τῶν καμνόντων παρὰ πάντα τὸν χρόνον χρησάμενος, κρίσιν δὲ ὑπομείνας ὡς προστιθεὶς τοῖς νοσήμασιν ἑκὼν κέρ- δος ἂν ἡγοῖτο, κἂν ἀποφύγῃ τὸν θάνατον;

ἧς γάρ [*](1 ὡς inserui om iibri Re | ἡγήσωνται Sintenis εἷναι la- cobs Lect 3 παρὰ Ma 5 γε lacobs App Pors 332 Lect Schul Ι ἡ scripsi e VaAMaClB cum lacobsio Schul ὁ Mon Re οὐ lacobs App Pors Lect 6 καὶ] καὶ γὰρ lacobs App Pors Lect, ἀλλὰ καὶ Schul | ἀποφυγεῖν Α sed εῖ ex ὼ corr m 2 φυγεῖν lacobs App Pors Lect | μικρά τις scripsi cum App Pors Lect et Sinteni μικρὰ τοῖς MonMa Re μικρὰ τοῖς γὰρ cum lacuna 2 1/2 vers Α, cum lacuna versus dimidii Cl μικρὰ VaB μικροτέρα lacobs Schul | καὶ — 7 ἀφόρητον om in lac 45—47 litt Β, in lac 1 1/3 vers Va 7 ἀτόποις] καὶ ἀτόποις καὶ Ma sed καὶ(2) del m2 | ἀφόρητον Ma sed φό in ras m2 καὶ ἀπόρρητον Γέ καὶ πεπιστευκόσι· καὶ ἀπόρρητον Α 9 τὰ ’κείνων Β 10 τοῦτον scripsi e Β τούτων MonVaAMa sed in hoc ῦτον suprascr m2, Cl Re 11 καὶ om Va | βούλοιτο ClB 12 ταὐτὰ scripsi ταῦτα libri Re 13 παρὰ scripsi ex ΑΒ περὶ MonVaMaCl Re 14 προστεθεὶς Α | νοσή- μασιν ἑκὼν scripsi auctore lacobsio Schul νοσήμασι νοήμασι A) μένων libri Re νοσήμασι μέτριον (vel μικρὸν) lacobs Lect νοσήμασι μένος Sintenis | κέρδος <οὐκ> ἂν 15 ἡγοῖτο scripsi e VaAMaClB cum lacobsio et Sinteni ἠγεῖτο Mon Re Ι ἀποφύγοι MaClB Ι signum interrogationis posui cum Sinteni colon libri Re)

720
τις ὧς πλεῖστον ἀφέστηκεν αἰτίας, ταύτην εἰ λάβοι, καὶ κρατοῦντι τὸ πρᾶγμα ἀφόρητον. μένει γάρ πως τὸ τῆς αἰσχύνης, κἂν ὁ θάνατος λυθῇ, καὶ δεῖ τὸν ταύτῃ πεπληγμένον ἤ κύπτειν εἰς τὴν γῆν ὥσπερ τινὰ ἄτι- μον ἢ φθεγγόμενον ἐλευθερωθέντα πρέπον τῶν ἐκ τῆς γραφῆς ὀνειδῶν ἀνέχεσθαι.

οὐ τοίνυν οὐδ’ [*](RIV 850) αὐτῷ μοι ζῆν ὑπὸ | τοιαύταις ὑποψίαις ἀνεκτόν. οἶδα γὰρ οἷα καὶ περιὼν ἀκούσομαι· ὁ τοῦ πατρὸς φονευτής, ὁ τοσοῦτον εἰς τὸν οἶκον ἐμβαλόμε- νος κακόν, τοῦτον δ’ εἰς ἱερὰ φοιτᾶν; τοῦτον δὲ ἀγορᾶς ἐπιβαίνειν; τοῦτον δὲ μετέχειν ἐκ- κλησιῶν;

ἀλλὰ γὰρ ἐπελαθόμην ἐμαυτοῦ προσ- δοκῶν σωτηρίαν καὶ οἷά με μένει ῥήματα νενικηκότα. πόθεν γὰρ ἐμὼ νίκη; τί ποιήσει παῖδα πατρὸς ἐν δι- καστηρίῳ δυνατώτερον; ποία τύχη;

44. Ἀλλ᾿ ἀκούσεται, φησίν, ὁ πατὴρ κακῶς ἀποκτείνας ἄκριτον. ὁ γὰρ λοιδορεῖν βουλόμε- νος τὸν οὐδὲν ἠδικηκότα φήσει παῖδα τεθνά- ναι. κρίνας δέ, ὦ τάν, ταῦτα διαφεύξεται; οὐ γὰρ καὶ [*](4. cf.t.III 410,12. Dem. cor.§323 p. 332, 12. Plat.rep.IXp.586 A) [*](1 λάβοι scripsi e VaAMaClJB cum lacobsio App Pors 332 Lect Schul et Sinteni λάβον Mon Re 2 καὶ κρατοῦντι scripsi e VaAMa sed in hoc καὶ inser m 2, ClB cum lacobsio ἀρατοῦντι Mon Re ἄρα τουτὶ Sintenis | κύπτειν scripsi auctore Markows- kio coll 11. 11. πίπτειν libri Re 5 ἐλευθερωθέντα Ma sed ὧς antep, ῆναι supra ἔντα et ἴ’ supra α m2 6 ἀνέχεσθαι scripsi ex Α cum Sinteni ἀπέχεσθαι reliqui libri Re 8 περὶ ὧν Α 9 ἐμβαλόμενος scripsi ἐμβαλλόμενος libri Re 10 δ’ scripsi e Β δεῖ reliqui libri Re δὲ lacobs Anth. Pal. III 355 Lect 160 Schul | τοῦτον δι’ ἀγορᾶς ἔτι βαίνειν lacobs Add 92 quod im- probavit Anth. 1. 1. 13 με om Va | νενικηκότι VaA 16 οὐκ ante ἀκούσεταί Ma sed del m2 | κακῶς scripsi ex AMa ClB cum Sinteni κακὸς MonVa Re 18 φήσει scripsi e Β cum Sinteni φησι reliqui libri Re 19 τᾶν ΑΒ)

721
τότε οἱ λέγοντες ἔσονται; ἀνηρπάσθη νέος ἐκ συκο- φαντίας. κατέχωσεν ὁ πατὴρ βλασφημίαις τὸν υἱόν. ἐπέκλυσε φωναῖς ῥητόρων γεγυμνασμένων τὸν οὐδὲ οὗ γῆς εἰστήκει καλῶς εἰδότα. οἴεσθε, ὦ πολῖται, παῖδα πατρὸς ἐν δικαστηρίῳ ἡττημένον δόξειν ποτὲ δικαίως ἡττῆσθαι; οὐκ ἔστιν οὕτω μικρὸν ὄνομα ὁ πατήρ.

τῆς οὖν αὐτῆς ἐξ ἑκατέρου περι- στησομένης δόξης χαρίζομαι τῷ πατρὶ τὰ πολλά, τὸ μήτε εἰσαγωγέων μήτε δικαστῶν μήτε λόγων τῶν ἵνα τι λάβωσιν ἅπαντα ποιούντων δεῖσθαι μηδέν. φθεί- ρονται παρ’ αὐτὸν καθ’ ἑκάστην ἡμέραν καὶ στένουσι δὴ καὶ τὸν κατάρατον καὶ τὸν δυσσεβῆ καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα καλοῦσιν ἐμέ. καὶ οἶδα ὧς ἀνθ’ ἑκάστου τού- των τῶν ῥημάτων φέρων τι τούτων ἕκαστος τῶν ἀν- θρώπων ἀπέρχεται. τούτων ἐλευθερῶ τὸν ἐμαυτοῦ [*](10 Dem. Mid. p. 560, 9. Plut. Phoc. 21, 2) [*](1 συκοφάντου Α 3 ἐπέκλυσε scripsi e VaAClB cum la- cobsio Add 125 Lect Schul ἐπέκλησε MonMa Re ἀπέκλεισε? Sintenis 4 οὐδὲν Va | οὗ scripsi ex ΑΒ οἱ MonMaCl Re ἡ Va | εἱστήκει Ma sed εἱστ inser m 2 | ὄνοισθε Α μένου Sintenis 6 δόξειν scripsi e ClB cum Cobeto Misc 153 Coll 303 δείξειν MonVaAMa Re | μὴ ante δικαίως dum coni lacobs Schul | ἡττῆσθαι δὲ Mon | ἔστιν e VaAClB cum lacobsio Schul ἔστιν οὐχ οὕτως Ma sed οὐχ inser m 2 ἔστι δὲ οὕτω MonUe 7 περιστησομένης scripsi e Va ClB cum lacobsio Lect Schul et Sinteni περιστησόμενος Mon AMa Re 8 χωρίζομαι Α | τὰ om MaClB 9 λόγου λόγον Οἶ’ λόγος Α κολάκων lacobs Lect Schul | μήτε τῶν Α 10 τί MonVaMaClB Re | δεῖσθαι μηδέν scripsi cum lacobsio Schul δεῖσθ’ αἰ. μηδὲν μὴ δὲ Β sed ν eras, A) libri Re | φθείρονται γὰρ παρ’ (vel πρὸς) lacobs Schul, ρονται γὰρ αὐτὸν Lect φθέγγονται Markowski 11 αὐτὸν scripsi e VaAMaClB cum lacobsio αὐτῶν Mon Re 13 τού- του MaClB 14 τί libri Re | ῥημάτων Mon sed in marg, Va 15 τούτων scripsi ex AMaClB cum lacobsio Ach Τ 800 Lect Schul τοῦτον MonVa Re | ἐλευθερῶν Va | το(??) Mon)

722
πατέρα μεθιστὰς ἐπ’ ἔργον αὐτὸν τὰ πολλὰ ταῦτα περικόπτον. τί γὰρ ἂν γένοιτο συντομώτερον τοῦ ξί- φος ἀνελόμενον πλῆξαι τὸν οὐ μαχόμενον;

46. Ἀλλὰ χαλεπόν, φησί, τοῦτο πατρὶ καὶ ἴσως οὐδὲ δυνατόν. οὐδὲ γὰρ ὑφ’ ὅτου παρακαλοῖτ’ ἂν παραδείγματός ἐστιν. οὐδαμοῦ γὰρ ὁ νόμος οὗτος ἔργον φαίνεται προσλαβών. πρόσθες, εἰ βούλει, καὶ ταῦτα τὰ πανταχοῦ τε καὶ παρὰ πάντων θρυλλούμενα, ὅτι ὁ νόμος οὗτος ὁ λέγων ἀκρίτων εἶ- ναι παίδων σφαγὰς δεδοικέναι μὲν τοὺς παῖδας τὴν ἐξουσίαν ταύτην καὶ κατὰ τοῦτο σωφρονεῖν βούλεται, σφάττειν δὲ οὐδένα δίδωσιν οὐδὲ μύσους οὗ οὐδεὶς [*](RIV 851) ἂν ἐκνίψειεν ἐμπιπλᾶν τὴν | πόλιν. ἤκουσα ταῦ τα πολλάκις, ἀλλ’ ὅμως ὁ ἐμὸς πατὴρ σφαττέτω μό- νος, ἐπειδὴ καὶ μόνος ἐστὶ παιδὸς πατὴρ οὕτως ἐπιθυ- μοῦντος ἀποθανεῖν.

47. Ἀλλ᾿ ἐμποδών, φησίν, ἡ φύσις ἔσται. ποία [*](13 cf. t. VI 21,7) [*](1 αὐτὸν ἐπ’ ἔργον Α 2 περικόπτον scripsi περικόπτων A ων MaCl κεκτημένον Mon sed περικόπ in marg, Va Re om Β περικοποῦν lacobs Ach Τ 800 Ι ἢ τοῦ lacobs Lect Ι ξίφος scripsi e Ma sed οὑς suprascr m 2 ξίφους reliqui libri Re 3 ἀνελό- μενον scripsi ex AMaClB ἀνελώμενον Mon Va sed in hoc ω in ο corr ras, Re 5 οὐ MaClB | οὐ Οἶ’ 6 παράδειγμά lacobs Schul | ἐστι MonCl Re 9 εἷναι ἀκρίτων Α 10 παίδων Ma 12 οὐδὲ] ἄνευ vel ἔξω lacobs Anth. Pal. III 804 Lect 161 Schul | μύσους inser Ma 2 μίσους Cl | punctum libri Re delevi 13 ἐκνίψειεν scripsi ex AClB cum lacob- sio Add 5 Anth Lect Schul et Sinteni ἐκνίψειν MonVaMa Re | ἐμπιπλᾶν scripsi ex AClB cum Sinteni ἐμπιπλᾶν Ma ἐμπιπλῶν MonVa Re | ἤκουσαν Cl 15 μόνος scripsi Sinteni μόνου libri sed οὐ corr Ma 2, Re 17 ἔσται om Ma | ποίαν φύσιν Α)

723
φύσις; ἢν ἐγὼ σαθράν, ὧς αὐτός φησιν, ἀπέφηνα; πάλαι ταῦτα ἦν κοσμεῖν τὴν φύσιν καὶ θεὸν καὶ θεῶν μεγίστην ἀποκαλεῖν, ἣ ἣ καὶ δι’ αὐτῶν ἀφικνεῖται τῶν ἑρπετῶν τὴν αὑτῆς ἐπιδεικνυμένη ῥώμην, ἢ πείθει πατέρας μὲν προκινδυνεύειν παίδων, τῶν πατέρων δὲ τούτους. καὶ παρατάξεις καὶ μάχας καὶ φόνους καὶ τὸν τοῦ θνήσκειν ἐν τοῖς ὅπλοις ἔρωτα ἥδε ἐστὶν ἡ ποι- οῦσα. αὕτη διδάσκει τοὺς μὲν τῶν ψυχῶν ὠνεῖσθαι τοῖς ἐγγόνοις τὴν ἐλευθερίαν, τοὺς δὲ ἐκείνοις ἐξ ὧν ἔφυσαν αὐτοί.

τούτους ἀλύτους μέχρι τῆς ἐμῆς τόλμης ἐτήρησεν ὁ χρόνος τοὺς νόμους, ἀλλ’ αὐτὸς τοσαύτην ἰσχύν, ὡς αὐτὸς βοῶν λέγει, ἐξήλεγξα καὶ διέφθειρα καὶ κατεπάτησα τὸν θεσμόν. καὶ ὅτε δὴ πρὸς αὐτὸν ἐμνήσθην οἴκοι τῆς φύσεως, διεφαύλισεν. [*](1 cf. p. 691, 12 2 cf. t. VI 27, 7 et ad t. V 618, 5 et supra p. 467,19. Knauth, ätter für Gymnasialwesen 6 Aeschin. fals. leg. § 152 p. 48,30) [*](1 φύσις Ma sed ις ex εἰς corr m2 2 καὶ(2) om ΑΒ 3 μεγίστην Ma sed η corr m 2 μεγίστων Cl | ἀνακαλεῖν Β Ι ἡ Mon 4 αὐτῆς libri Re | ἢ Mon 5 πατέρας scripsi ex AMaClB μὲν πατέρας MonVa Re | Ma sed ρο corr m 2 ππὰκινδυνεύειν Cl | comma post δὲ Re delevi cum lacobsio Schul et Sinteni 6 τούτων Α | punctum post τούτους posui cum lacobsio et Sinteni colon Β om reliqui libri Re | καὶ παρατάξεις scripsi e VaAMaClB τάξεις Μοὶ Re | comma post φόνους Β, punctum libri Re delevi cum lacobsio et Sinteni 7 ἡ] ὁ, Mon 9 ἐκείνοις scripsi e Ma sed ι(2) corr m 2, cum lacobsio Lect Schul ἐκείνους reliqui libri Re 10 καὶ ante αὐτοὶ in marg inser A2 | αὐτοὶ Ma sed τοὶ corr m 2 | lacuuam post statuit Sintenis | ἀλύπους γα 12 βοῶν Va sed mv in m2 13 ὅτε scripsi e MaClAB ὅτι MonVa Re ὅ, τι lacobs Lect 14 οἴκοι scripsi e VaAMaClB cum lacobsio Lect Schul οἴκος Mon Re οἶκτος? Sintenis | „post διεφαύλισεν quaedam interciderunt“ Iacobs Lect)

724
αὐτὸς τοίνυν ὁμολογείτω καὶ μὴ νῦν μὲν αὐτὴν τὸ μηδέν, νῦν δὲ μέγα τι νομιζέτω.