Declamatio 49

Libanius

Libanius, Declamatio 49, Libanii Opera, Vol 7, Declamationes XXXI-LI, Foerster, Teubner, 1913

ἀλλ’ ἴνα τὸν κλῆρον αὐτοῖς καταλίπω; τοῖς ἀγνώστοις; τοῖς ἀλλοτρίοις; ὑπόπτους γὰρ αὐτοὺς ἡγήσομαι καὶ νόθους. ἔχω προσφιλέστερον κληρονόμον τὸν δῆμον, τὴν πόλιν. ἀναλώσω τὸν κλῆρον εἰς τὰ κοινῇ τῇ πατρίδι συμφέροντα χορηγῶν, εἰσφέρων, ἐπιδιδούς, προιέμενος, νῦν μὲν ἰδίᾳ, νῦν δὲ κοινῇ παρέχων ἐμαυτὸν χρήσιμον. λειτουργήσω τοῖς χρήμασι, τὸ σώματι γὰρ προαφῄρημαι. διὰ τούτων ἐκτίσω τῇ πατρίδι τὸ χρέος καὶ πολί- της ἔσομαι κατὰ δύναμιν χρησιμώτατος.

τίς οὖν ἐμὲ θεραπεύσει; τίς σὲ γηρωβοσκήσει; τίς ἀμφοτέροις πληρώσει τὴν ἐπιμέλειαν; αὐτός, ὦ πάτερ, ἀγαγοῦ. πρεσβύτης μὲν γὰρ ἤδη καὶ [*](13 cf. ad t. V 75, 18) [*](1 τυφλῷ — 2 ἐστερημένῳ om HV | δὲ] τε Sintenis 2 καλῶν Vi sed ἀγαθῶν in marg m2 | ἀπάντων ViMaCl 3 γὰρ ὅμοιος Ma sed παρόμοιος suprascr m3 παρόμοιος HV Ath 4 τίς δέ μοι in marg Vi2 6 δεινότατον scripsi e Vi ut coni Re δεινότερον reliqui libri et suprascr Vi2, edd 9 ἂν Vi sed γὰρ in marg m2 | καὶ νόθους ἡγήσομαι HV 10 προσφιλέστατον ViBVa | τὸν δῆμον κληρονόμον Vi 11 κοι- νῇ scripsi κοινῆ libri sed ῆ ex ὰ corr Μ κοινὰ edd 12 τῇ πατρίδι scripsi ex HVViMaClAth τῆς πατρίδος BVaM edd) [*](15 τὸ scripsi τῶ libri sed ῶ ex ὸ corr Ma3, edd 17 καταδύναμιν Ath 18 σε inser Cl τε Ma | γηροβοσκήσει Vi γηρωκομήσει Ma 20 m om Μ | ἀγαγοῦ Ma sed γ(2) et ~ in ras m3 ἀγαγοῦ HVClAthBVaM edd)

663
γέρων, δέῃ δὲ γυναικὸς οὐ παιδοποιοῦ μᾶλλον ἢ γηρωκόμου, πολλαὶ δὲ τοιαῦται κατὰ τὴν πό- πόλιν.

οἶδα μὲν οὖν ὡς δεινόν τι χρῆμα μη- τρυιὰ καὶ φύσει πολέμιον, | ἱκανὴ μὲρ γὰρ [*](RIV 750) ἐπιβουλεῦσαι καὶ διαφθεῖραι παντάπασιν οἶκον εὐδαίμονα, δεινὴ δὲ διαβολαῖς ἀνοσίοις καὶ σκευωρήμασιν ἢ φαρμακείαις καὶ μαγγανεύμασι διαλῦσαι μὲν πατρικὴν εὔνοιαν, ἐκπολεμῶσαι δὲ τὰ γένη πρὸς ἄλληλα καὶ πάντα τρόπον μίση μηχανήσασθαι τῶν φιλτάτων. ἔχει δέ τι καὶ μιαιφόνον καὶ τραγικῆς σκηνῆς ἄξιον. μεστὰ γοῦν τούτων τὰ δράματα, πλήρης δὲ τῶν ἀνθρώ- πων ὁ βίος.

ὅμως δὲ συμβουλεύσεις αὐτῇ καὶ παραινέσεις καὶ νουθετῶν ποιήσεις ἡμερω- τέραν, κἂν ἡ φύσις πρὸς τὰ χείρω βιάζηται, μάτην δὲ διελέγξεις ἐπιβουλεύουσαν. οὔτε γὰρ [*](7 cf. t. I 189,18; Ν 136, 12, Plat. leg. XI p. 932 E sq. 11 Hypoth. ad Eur. Hippol.) [*](7 φαρμακεία ἡ διὰ φαρμάκων γενομένη μαγεία, μαγγανεία δὲ ἡ δι’ ἐπῳδῶν Ma^ Wolf cf. schol. II. ἁ 86. Suid. s. v. γοη- τεία 12 τὸ γοῦν ἐνταῦθα ἀντὶ τοῦ γάρ M m Ma3) [*](2 δὲ reposui e libris καὶ edd Ι τὴν om Ma inser Ὂν j γνώμην Vi 3 οἶμαι Ma sed γρ καὶ οἶδα in marg m3 | χρῆμα inserui ex HVMaClAthBVa om ViM edd 6 ἀνοσίαις HV Vi 7 σκαιωρήμασιν Ma sed εὑ supra αι m3, Cl sed αι in ras m3 cf. ad p. 680,11 et ad p. 326, 16 | μαγγανεύμασι Ma sed γρ μαγεύμασι suprascr m’ μαγκανεἰας Β 8 καὶ ante δια- λῦσαι HV I ἐκπολεμῆσαι ΠVΟἰ sed ἡ m ὢ corr υα· 9 δὲ] τὲ HMaClAth | γένη Ma sed γρ μέρη in marg m2 μέρη Vi | μίση Vi sed μέση in marg m2 μίσση Ma 10 μηχα- νῆσαι Vi sed μηχανήσασθαι in marg m2 11 μιαιφόνου Β Ι σκη νῆς] μ—ρικῆς καὶ πρ—ικῆς Vi Ι μεστὰ ΓΑ sed εστὰ in ras m2) [*](12 δρᾶ μάτα cum ras 1 litt ante μ’ Va 14 ἡμερωτάτην HV 16 βιάζηται Ma sed ἡ in ras m2 16 διελέγξεις Va sed γξ in ras m2 ἐλέγξεις Η ἐλέγξῃς V | οὔτε — 664, 1 μηχα- νωμένης praemissis verbis ἀνέχεται δὲ παθητικῶς ἀντὶ τοῦ ὑπομένει· καὶ συντάσσεται κοινῶς μὲν γενικὴ. Λιβάνιος citat Andr. Lopad. lex. Vindob. s. v. ἀνέχει p. 17, 8 ed. Nauck)

664
ἀνέξῃ μηχανωμένης οὔτε πεισθήσῃ διαβολαῖς ἢ λόγοις κατὰ τοῦ παιδὸς συγκειμένοις. ἀκρι- βῶς οἶδα τὴν σὴν περὶ ἡμᾶς εὔνοιαν, ἀκριβέ- στερον δὲ καὶ αὐτὸς ἡμῶν πεπείρασαι.

25. Πεισθεὶς ὁ πατὴρ ἠγάγετο. τούτοις δ’ ἑπόμενος αὐτόχειρα μᾶλλον ἢ γηρωκόμον ἔλαθεν ἀγαγόμενος. οὕτω τῶν συμφορῶν ἐμαυτῷ καὶ τῶν κατειληφότων κακῶν αἴτιος ἐγενόμην. ἅμα τε γὰρ εἰς τὴν οἰκίαν εἰσεληλύθει καὶ παραχρῆμα μυρίαι τε φαρμακεῖαι καὶ σκευωρήματα καὶ τὸ δεινότατον, φόνος ἀνοσιώτατος.

26. ἡ δὲ πρὸς τοσοῦτον ὠμότητος ἅμα καὶ δυσσεβείας ἐλήλυθεν ὡς ἀνελεῖν μὲν ἐκεῖνον καὶ φόνον ἀνήμερον διαπράξασθαι, τολμᾶν δὲ τῆς ἀναιρέσεως ἐκείνου τῷ παιδὶ προσάγειν τὸ ἔγκλημα. κρινομένη γοῦν ἐφ’ οἷς [*](1 μηχανωμένην Vi μαχομένης HV 2 ἢ scripsi ex HV ViMa sed in hoc γρ καὶ ἐν suprascr m3, ClAth καὶ BVaM edd | συγκειμένης VaM 4 καὶ om HVMaCl 5 punctum posui post ἠγάγετο ex HMaAth om reliqui libri edd | δ’ in- serui om libri edd at „fort. ἀλλ’ αὐτόχειρά“ Re 6 αὐτ’ αὐτόχειρα — ἀγαγόμενος om Vi | ἀγόμενος HV 7 ἐκεῖνον ante κατει- ληφότων inserendum coni Re at cf. p. 660, 4 9 τε scripsi τὲ HVVi μὲν MaClAthBVaM edd | φαρμακίαι BVa 10 σκαιωρήματα Ma sed εὑ supra αι m3, Cl cf. ad p. 663, 7 11 ἡ δὲ — 666, 5 πεπεισμένος praemissis verbis τῶν λεγομένων παράδειγμα λάβοις ἂν ἐκ τοῦ Λιβανίου ἐν τῷ τοῦ πηροῦ πονη- ροῦ codd.) ζητήματι, ἐν ᾦ ἀντεγκαλοῦσιν ἀλλήλοις φόνον ὃ τε πηρὸς καὶ ἡ μητρυιά ἐν τούτῳ γὰρ ὁ Λιβάνιος — κέχρηται ἐν ταὐτῷ δυσὶν ἐπιχειρήμασιν ἀπὸ μιᾶς περιστάσεως τῆς τοῦ προσ- ώπου. ἔχει γοῦν παρ’ ἐκείνω ταῦτα οὕτως citat lo. Doxap. ad Hermog. de inv. III 5 πολλάκις — ἐποίησεν Rhet. gr. III 116, 18 —20 ed. Walz. = II 216,3—6 α ed. Spengel. cod. Vat. fol. Bar. fol. 131 v | ἄρα Doxap 13 τῷ παιδὶ scripsi ex HVVi Doxap ἐμοὶ MaClAth sed in hoc γρ τῶ παιδὶ in marg, BVa Μ edd 14 γοῦν om Vi | οἶς inser Ma3)

665
ἐτόλμησεν ἐμὲ κρίνειν ἐπιχειρεῖ καὶ τὸν σεαυτοῦ πατέρα, φησίν, ἀπέκτεινας.

ἐγὼ τὸν πατέρα τὸν ἐμαυτοῦ; τοῦτό μοι τῶν ἀνηκέστων συμφορῶν χαλεπώτερον, τοῦτο καὶ τῆς τυφλότητος καὶ τῆς ὀρφα- νίας ἀφορητότερον. | ἐγώ, πρὸς Πατρῴου καὶ [*](RIV 761) Γενεθλίου, τὸν ἐμαυτοῦ πατέρα διεχρησάμην; τὸν σπεί- ῥαντὰ, τὸν παιδεύσαντα, τὸν ἀναθρέψαντα καὶ κηδό- μενον; δι’ ὃν καὶ ζῆν ἐβουλόμην καὶ κουφοτέραν ἦγον τὴν συμφοράν; ὃς μόνος ἦν μοι τοῦ βίου παραμυθία, μόνος ἡδονῆς αἴτιος ὁμιλῶν καὶ φθεγγόμενος καὶ πάν- τὰ πράττων κεχαρισμένα;

τῆς γοῦν ἐκείνου φωνῆς ἀκούων ηὐφραινόμην καὶ ὁρᾶν ἐδόκουν καὶ τοὺς ὀφθαλ- μοὺς ἔχειν ὧν ἀφῃρέθην. ζῶντος μὲν γὰρ ἐκείνου πάντα μὲν ἔβλεπον, πάντων δὲ τῶν καλλίστων ἐτύγ- χανον. νυνὶ δὲ ὄντως πεπήρωμαι, νῦν τὴν συμφορὰν ὁλόκληρον ἔχω.

[*](5 Arist. nub. 1468 c. schol. Plat. Euthyd. p. 302 C sq. Dem. Eubul. § 67 p. 1319, 26)[*](2 ἐπιχείρημα ἀπὸ τοῦ προσώπου τοῦ πατρός M m Ma3 et praemisso εἶτα ante ἐγὼ in textu Doxap)[*](1 τὸν inser Va2 2 ἀπέκτεινας scripsi ex HVViMaClAth Doxap ἔκτεινας Β Va sed in hoc τείνας in ras m2, Μ edd 3 τοῦτο — 6 πατέρα om Doxap | ἀνηκεστέρων MaCl 4 καὶ (2)] ἢ Va 5 πρὸς <Διὸς> α Πατρῴου? | πατέρων 6 ἐμὸν BVa | διεχειρισάμην Doxap | τὸν — 7 ἀναθράψαντα prae- missis verbis τὸ ἀνέθρεψεν οὐ γενναῖον ὅμως εὕρηται. Λιβά- νιος citat Andr. Lopad. lex. Vindob. s. v. ἔθρεψεν p. 22, 7 ed. Nauck I πειράσαντα HV 7 τὸν(1) scripsi e Vi sed καὶ in marg m2, et Lopad καὶ reliqui libri edd 8 καὶ(1) om Mor κουφότερον Doxap κουφοτέρας et τὰς συμφοράς BVa 10 μόνος Vi sed ἦς supra ὃς m2 | ἡδονῶν Β | αἴτιος Vi sed ὂν supra ὃς m2 11 κεχαρισμένως Doxap | οὖν Doxap 12 ηὐ- φραινόμην scripsi ex HVMaAth Doxap εὐφραινόμην ViClB VaM edd 18 μὲν om Vi 14 τῶν om HV 15 νῦν Ath)
666

29. Πατρός, εἰπέ μοι, τίς αὐτόχειρ γενέσθαι βού- λεται; ἀνθρώπου δὲ ὅλως ἄνθρωπος παιδευθεὶς τὰ πρέποντα καὶ μαθὼν ἃ προσήκει τὸν κατὰ νόμους βε- βιωκότα, θεοὺς θεραπεύων, φιλανθρωπίαν εἰδώς; τύπτει δέ τις πατέρα γνωρίζων καὶ πεπεισμένος; ὑβρί- ζει δέ; ἀντιλέγει δὲ ὅλως;

ἐγὼ μὲν οἶμαι τοὺς τούτων τι πράττειν ἐπιχειροῦντας ἀλλοτρίους ὄντας λανθάνειν καὶ νόθους τοῦ γένους. τίς γὰρ ἄν, εἰ σω- φρονεῖ, τὸν ἑαυτοῦ πατέρα λυπήσειε; τίς δ’ ἂν ἀδελ- φὸν ἢ φίλον ἢ συγγενῆ κακῷ τινι περιβάλοι; τίς οὕ- τως ἄγριος; τίς ἀνήμερος;

αἰδεῖται καὶ τὰ θηρία τὴν φύσιν καὶ περὶ τοὺς ἄλλους ἅπαντας ἀγριαίνοντα φιλίᾳ τοῦ γένους πολύ τι τὸ ἥμερον ἐπιδείκνυσιν. εἶδον γοῦν καὶ ταῦτα πολλάκις ἐπὶ τῆς πρώτης ἐκείνης εὐδαιμονίας ὑπὲρ μὲν τῶν γονέων πολεμοῦντα προθύ- μως καὶ κινδυνεύοντα, θεραπεύοντα δὲ τούτους καὶ [*](1 ἕτερον ἐπιχείρημα ἀπὸ τοῦ πράγματος ἤτοι τοῦ φόνου Mm Ma3 ἐπιχείρησις ἀπὸ προσώπου τοῦ ποιοῦντος HB rubr καὶ τοῦτο μέν ἐστι τὸ ἐπιχείρημα ἀπὸ τοῦ προσώπου τοῦ πατρός, ἐν ᾧ ἔδειξεν ὅτι οὐκ ἂν ἠβουλήθη ὁ υἱὸς τὸν τοιοῦτον πατέρα ἀπο- κτεῖναι. εἶτα ἕτερον ἐπιχείρημα ἀπὸ τοῦ προσώπου τοῦ υἱοῦ in textu ante Πατρός Doxap 11 ἐργασία ἀπὸ παραβολῆς M m Ma3 B rubr 15 εὐδαιμονίαν ἐνταῦθα λέγει τὸν πρὸ τῆς πηρώ- σεως χρόνον Ma3) [*](2 ἀνθρώπου — ἄνθρωπος om Doxap | δὲ om Β | ἄνθρωπος ὅλως Va | ὅλως om Μ 3 ὄντα Vi sed δέοντα in marg m2 | τὸν Ma sed ὁ in ras m3 ova. BVa | εἰδέναι ante βεβιωκότα Vi) [*](5 πεπεισμένον Vi 6 μὲν] δὲ MaCl 7 τί HM 8 ξένους Ath sed γρ νόθους in marg 10 περιβάλλοι AthBVaM περι- βάλλει ViMa 11 οὕτως ante ἀνήμερος Vi | αἰδεῖται — 13 ἐπι- δείκνυσιν praemissis verbis ἀγριαίνει εἰς παθητικὴν σημασίαν. Λιβάνιος citat Andr. Lopad s. v. p, 22,15 ed. Nauck cf. p. 668,12) [*](12 ἅπας Η ἅπαν V 13 πολύ τι om Lopad | τι om Η VVi | ἡμερώτερον HVVi Lopad 14 γὰρ Ma | „mallem εἴδετο“ Mor Not 15 μὲν om HV 16 τε V)

667
περιέποντα καὶ πλείστην κηδεμονίαν ἐπιδεικνύμενα. τοσούτῳ δὲ τούτων διάκεινται πάντες ἄνθρωποι περὶ τοὺς ἑαυτῶν πατέρας εὐνοικώτερον ὅσῳ τῶν ἀλόγων οἱ λογισμὸν ἔχοντες ἡμερώτεροι καὶ τῶν ἀγριωτάτων οἱ πρᾳότατοι τὴν φύσιν διενηνόχασι.

τί δεῖ τὰ πολλὰ λέγειν; ἴστε γὰρ) ταῦτα, κἂν παραλείπω. [*](RIV 752) πατέρες μὲν γὰρ ὑμῶν οἱ πλείους, παῖδες δὲ δήπου πάντες γεγόνατε. τίς οὖν ὑμῶν ἢ σύνοιδεν ἢ ἀκήκοεν, οὐ λέγω φόνον πατρῷον γεγενημένον, ἀλλὰ πληγαῖς υἱὸν αἰκισάμενον ἢ λοιδορίᾳ κατὰ τῶν πατέρων χρη- σάμενον; ἢ μόνος ἐγὼ τῶν πάντων ὠμότατος, μόνος μιαιφονώτατος; εἰ μὲν δυστυχέστατος, οὐκ ἂν ἀντεί- ποιμι, περίεστι γάρ μοι τοῦ πράγματος, εἰ δὲ πονηρό- τατος, ὑμῖν καταλείπω σκοπεῖν. οὐ γάρ, εἰ τυφλός, ἤδη καὶ μιαιφόνος, οὐδέ, εἰ δυστυχής, ἤδη καὶ πατροκτό- νος.

ὁ περὶ τοὺς ἀλλοτρίους φιλάνθρωπος περὶ τοὺς οἰκείους ὠμότατος; ὁ τῶν γνωρίμων καὶ συνήθων [*](5 cf. ad t. VI 214, 5 sq.; 270, 16 10 cf. t. III 394, 8 11 cf. t. II 139, 12 sq.) [*](2 ἐνθύμημα M m 9 ἐργασία ἀπὸ τοῦ ἐλάττονος M m Ma3) [*](13 περίεστι] περιουσία ἔστι μοι suprascr Ma3 14 ἐνθύ- μημα ἀπὸ προσώπου ἐργασίας ἐλάττονος B rubr 16 ἀπὸ τοῦ ἐναντίου M m Ma3) [*](2 δὲ inser Ma3 | περὶ in marg Vi2 4 ἡμερώτερον Vi | ἀγριωτέρων et πρᾳότεροι Vi sed ατ supra ερ m2 6 παραλίπω Ath sed ει suprascr, MaClB 7 γὰρ om Vi | ὑμῶν in marg Va2 ἡμῶν Mor | δὲ om Vi | δήμου Vi sed δή που in marg m2 8 γεγό- νατε πάντες BVa 9 γεγενημένοις Η 10 υἱὸν Mor τισιν libri edd 11 τῶν om ViAth | ἢ ante μόνος BVaM edd delevi 12 πάντων ante μιαιφονώτατος Ath | ἂν inserui e Β sed in ras om reliqui libri edd 14 καταλίπω Ath 16 ἄλλους HV | φιλανθρωπότατος HV 17 οἰκειοτάτους HV ViCl)

668
κηδόμενος τοῖς γονεῦσι πολεμιώτατος; καὶ τῶν μὲν οἰκετῶν οὐδεὶς ὑφ’ ἡμῶν, οἶμαι, λελύπηται, πατέρα δ’ ἂν ἐμαυτοῦ διεχρησάμην; καὶ θεράποντα μὲν γνησίως ἡμῶν ἐπιμελούμενον οὐκ ἂν λοιδορήσαιμι, τοῦ δὲ πατρὸς αὐτόχειρ ἂν ἐγενόμην, ὃς ἦν μοι τὰ πάντα, πατὴρ καὶ φίλος, μήτηρ καὶ συγγενής, θεράπων, χει- ραγωγός, δοῦλος ἀναγκαιότατος; ἤδη γὰρ καὶ τὰς τῶν δούλων ὑπηρεσίας εὐνοίᾳ τῇ πρὸς ἡμᾶς ὑπομένειν ᾤετο δεῖν.

εἰ καὶ μὴ ὡς πατρὸς ἐκηδόμην, ὡς γοῦν θεραπεύοντος ἂν ἐφεισάμην. εἰ καὶ ἀνήμερος ἤμην τῷ τρόπῳ, ταῖς εὐποιίαις ἂν ἐγενόμην πρᾳότερος. ἡμεροῦν- ται καὶ θῆρες θεραπευόμενοι, κἂν πρότερον ἀγριαί- νωσιν. ἐγὼ δὲ καὶ τῶν ἀνημέρων, ὧς ἔοικεν, ἀγριώ- τερος.

καὶ πρὶν μὲν τοσαύτης παρὰ τοῦ πατρὸς τυγχάνειν ἐπιμελείας ἠγάπων, ἐφρόντιζον, ἐκινδύνευον, τὴν πολλὴν εὔνοιαν ἄπαντες ὡμολόγουν, θεραπευόμε- [*](6 II. ζ 429 10 cf. p. 693,5; t. V 540,16; VI 576,16; 597,12; 600,1 et 3 1 ἐργασία ὁμοίως (om Ma3) ἀπὸ τοῦ ἐλάττονος B rubr Ma3) [*](11 ἐργασία ἀπὸ παραβολῆς M m Ma3 B rubr 14 ἀπὸ τοῦ ἐναντίου ἐργασία M m Ma3) [*](1 οὗτος ante τοῖς Μ edd delevi | μὲν om HV 2 ἤδη ViVa sed in hoc οἶμαι in marg m2 3 ἐμαυτοῦ om Vi | διεχρησάμην Ma sed γρ διεχηρησάμην in marg m2 διεχειρισά- μην BVaM Mor | καὶ ante γνησίως Μ edd delevi 5 ἂν om BVa | σοι Re 6 καὶ inserui ex HVViMaClBVa om AthM edd | καὶ ante μήτηρ ViMaClBVa | καὶ inserui ex HVViMaCl BVa om AthM edd 7 comma post δοῦλος MaCl edd delevi | τὰς om Re 8 ὑμᾶς VM sed in hoc υ in η corr y) [*](9 γοῦν inser Va2 οὖν Vi 10 θεραπεύοντος scripsi ex HAthCl θεράποντος VViMaBVaM edd | οὖν Vi | ἤμην] ἦν μοι Β | τὸν τρόπον HV 11 εὐνοιίαις Re | πραότατος ViMa) [*](12 ἀγριαίνωνται Vi sed νῶσιν suprascr m2 14 τοσαύτης ἐπιμελείας τυγχάνειν παρὰ τοῦ πατρὸς BVa | περὶ πατρὸς Ath) [*](15 τυγχάνων Μ sed εἰν supra ων m)

669
νος δὲ πάσης προσδοκίας ἐπέκεινα καὶ τυγχάνων ὧν ἐβουλόμην, ὅτε τὴν προυπάρχουσαν εὔνοιαν ἔδει δι- πλασιάζεσθαι, τότ’ ἂν κακόνους ὤφθην καὶ δυσμενέ- στατος; καὶ τίς ἂν ταῦτα πιστεύσειεν;

οὐκ ἐδεόμην | τοσαύτης ἐπιμελείας ὁρῶν ἔτι καὶ τὰ προσή- [*](RIV 753) κοντα πράττειν δυνάμενος, ὅμως δὲ σώζεσθαι τὸν πα- τέρα καὶ μηδενὸς ἀηδοῦς πεῖραν λαμβάνειν ἑκάστοτε τοῖς θεοῖς ηὐχόμην καὶ πάντα κίνδυνον ὑπὲρ τούτου προθύμως ἀνεδεχόμην· εἶτα μὴ δεόμενος μὲν οὕτως ἐφρόντιζον, ἄνευ δὲ τῆς παρ’ ἐκείνου κηδεμονίας ζῆν μὴ δυνάμενος ἀνελεῖν ἂν ἐπεχείρησα καὶ πρὸς τοσαύ- την μιαιφονίαν ἀθρόως ἐχώρησα μηδέν τι πώποτε δυσχερὲς εἰς ἐκεῖνον διαπραξάμενος, οὐκ ἀντειπών, οὐ λόγῳ λυπήσας, οὐ θρασυνάμενος.

καίτοι γε τὰ μικρὰ καὶ φαῦλα τῶν ἀδικημάτων πρὸ τῶν μεγίστων καὶ δεινοτάτων ἅπαντες εἰώθασι διαπράττεσθαι. κἂν τοῖς γονεῦσιν ἀντείπῃ τις, δῆλον ὡς ὁ τοιοῦτος ὑβρί- σει, κἂν ὑβρίσῃ, τυπτήσει γε προιών, ὅσῳ δ’ ἂν προ- [*](1 Plat. rep. VI p. 509 B. Anth. Pal. I 102, 1 cum nota Ia- cobsii) [*](4 ἐπιχείρημα ἀπὸ τοῦ (om Ma3 Brubr) πράγματος M m Ma3 B rubr 14 ἐνθύμημα ἀπὸ πράγματος B rubr) [*](2 ἠβουλόμην Ma | διπλασιάσαι Ma 3 ἔφθην Mor 5 τὰ om Vi 6 δεόμενος Ma 7 ὧς Vi sed καὶ in marg m2) [*](8 εὐχόμην Vi | καὶ — 9 ἀνεδεχόμην in marg Vi3 11 ἂν om BVa 14 θρασυνόμενος ViAthCl sed in hoc ο(1) in α corr m2, BVaM Mor | γε inser B rubr om Va 16 τῶν ἀδι- κημάτων καὶ φαῦλα HV | καὶ ante πρὸ MaCl 16 καὶ δεινο- τατῶν ἅπαντες scripsi ex HVMaClAthBVa καὶ δεινοτάτων ἀδικημάτων ἅπαντες Vi ἄπαντες καὶ δεινοτάτων Μ edd 17 ἀντείποι ViMaBVa | τίς HViMaB | ὑβρίσει reposui e libris ὑβρίσῃ edd 18 κἂν — προιών praemissis verbis τυπτήσω ἀττικῶς. Ἀριστοφάνης — καὶ Λιβάνιος citat Andr. Lopad. lex. Vindob. s. v. p. 176, 14 ed. Nauck)

670
βαίνῃ, γενήσεται χαλεπώτερος. ἐγὼ δὲ καινότατος τῶν πώποτε κακούργων γεγενημένων ὁμοῦ κακόνους καὶ μιαιφόνος;

καὶ τοσοῦτον ὁ δυστυχὴς μεταβέβλημαι τῆς πρότερον προαιρέσεως ὧς ἀνελεῖν ὃν διέσωζον, ὧς αὐτόχειρ γενέσθαι δι’ ὅν προδήλοις κινδύνοις ἐμαυ- τὸν δέδωκα καὶ πυρὶ καὶ θανάτῳ; πῶς γὰρ ἂν εἴη τῆς αὐτῆς εὐνοίας νῦν μὲν κινδυνεύειν καὶ σώζειν καὶ τεθνάναι πρὸ τοῦ πατρὸς προσήκειν ὑπολαμβάνειν, αὖθις δὲ τὸν αὐτὸν ἀναιρεῖν, ἐπιβουλεύειν καὶ πᾶσαν δυσμένειαν ἐπιδείκνυσθαι, καὶ τῆς μὲν μητρὸς αὐτὸν ποιήσασθαι προτιμότερον, νῦν δὲ τῶν φύσει πολεμίων παντάπασι δυσμενέστερον, καὶ τοῦ πυρὸς ἔργον ὅπως μὴ γένηται κινδυνεύσαντα τἠμῇ δεξιᾷ ταμιεύσασθαι τὸ κατόρθωμα; πάνυ γε. οὐ γὰρ τῶν αὐτῶν μαθημά- τῶν ἀμφότερα οὐδὲ τῆς αὐτῆς προαιρέσεως τούτων ἑκάτερον.

[*](1 Thuc. Ι 1, 1 cum nota Kruegeri)[*](1 ἐργασία ἀπὸ τοῦ ἴσου B rubr 6 ἐνθύμημα M m Ma)[*](1 καινότατος scripsi ex HVViMaCl καινότατα AthBVaM edd 2 γεγενημένος Vi sed ων supra ος m2 | καὶ ante κακό- νους (κακόννους α Β) BVa 4 προαιρέσεως scripsi ex MaClAthB αἱρέσεως VaM edd | ἀνελεῖν ὃν διέσωζον in marg Ma3 5 γεγενῆσθαι Vi sed γενέσθαι in marg m2 | ἐμαυτὸν Ma sed ὸν ex οῦ corr m3 6 δέδωκα scripsi ex HVViMa sed in hoc ἐκ antepos, ClAthBVa ἐκδέδωκα Μ edd | ἂν om V)[*](7 εὐνοίας Ma sed γρ καὶ διανοίας in marg m3 ἐννοίας Vi 9 τὸν αὐτὸν inser Va2 | καὶ om HV 12 δυσμενέστερον παντάπασι πολεμίων HV 13 γένοιτο HV | τῆ μῆ Ath τῆ ᾿μῆ Β τῆ δὲ HV τῆ ἐμῆ δὲ Ma sed γρ τῶ μὴ δὲ in marg m3, Cl sed δὲ eras τῆ᾿ μῆ δὲ Va sed τῆ in ras m2 τῶ μὴ δὲ Μ μιᾶ Vi | ταμιεύεσθαι Β Va 14 νῦν δ’ αὐτόχειρα τοῦ πρὸς αὐτὸν φόνου γενομένου; ante πάνυ Vi 15 οὐδὲ] καὶ Vi | αὐ- τῶν Vi sed ῆς supra cov m2 | τούτων om Mor)
671

39. Τι δὲ καὶ βουλόμενος ἂν οὕτως ἐβουλευσάμην | δυσσεβεῖν καὶ ὑπὸ Ἐριννύων ἐλαύνεσθαι καὶ [*](RIV 754) τελείαν ἐμαυτῷ κατασκευάσασθαι τὴν συμφορὰν καὶ τὴν λειπομένην ἀφελέσθαι παραμυθίαν, τῇ μητρὶ προσ- θεῖναι καὶ τὸν πατέρα καὶ πανταχόθεν ἔρημον ἐμαυ- τὸν ἀποδεῖξαι καὶ δυστυχέστατον; οὐ γὰρ ἱκανὸν ἦν τὸ δυστύχημα, μητρὸς ἀπώλεια, τυφλότης, πάντα τὰ χαλεπώτατα μόνῃ τῇ τοῦ πατρὸς σωτηρίᾳ φορητὰ νο- μιζόμενα;

τί δὲ τοσοῦτον ἀδικηθεὶς οὕτως ἀνηλεῶς ἠμυνάμην; ὃς πάντων μὲν τῶν προσηκόντων ἐτύγχανον, οὐδενὸς δὲ τῶν ἀβουλήτων διὰ τὸν πατέρα πεπείραμαι. καὶ ταύτην μὲν παρὰ πάντα τὸν χρόνον ἡμῖν ἐπιβουλεύ- ουσαν οὐδεπώποτε καίτοι δικαίως ἀμύνασθαι προειλό- μην, τὸν δὲ κακοῦ μὲν οὐδενός, ἀγαθῶν δὲ μυρίων αἴτιόν μοι γεγενημένον πῶς ἂν ἀνελεῖν ἐπεχείρησα;