Declamatio 38

ἡδέως δ’ ἂν σε ἐροίμην, εἰ μόνῳ σοὶ χρήματά ἐστι πολλὰ [*](3 ἐνθύμημα M m Ma 2 6 τὰ τῆς ἀπαρχῆς (corr ἀπ’ ἀρχῆς) ἄχρι τέλους εἰκότα ἃ διαβάλλει M rubr ἕτερον τῶν ἀπαρχῆς (corr ἀπ’ ἀρχῆς) ἄχρι τέλους εἰκότα ἃ διαβάλλει Ma2) [*](2 ἀντιτετάχθαι Ma sed εταχθ in ras m 2 τεταράχθαι La τοθ’ ante ταῦτα La | γράφεσθαι MMaClVa 4 εἷναι scripsi e MMaClBVa ἔσται La ἐστὶ edd | μοιχεύειν Va sed ειν in ras m2 6 ὅ τι libri (sed ὅτι Vi) Mor Re | τὴν inser Ma2) [*](7 φησὶ LaMaClVa φήσεις Β | ἐστιν εἰκὸς scripsi e Μ et γρ in marg Mor ἐπιεικῶς LaMaClBVa edd 8 ὡς ἔοικεν, ἡμᾶς Μ 9 ἄνδρες La edd | τὰ ἄλλα Va 10 τί δ’ Ma ἄν τις μεῖζον scripsi e MClBVa τις μεῖζον Ma μεῖζον ἄν τις La edd | ἀκούσαι scripsi e MaCl cum Sinteni ἀκοῦσαι MLaBVa edd 11 τίς Ma | αὐτὸν inser Va 2 αὐτὸν Μ sed post ἀγαθοῖς, La sed ‘ e ’ corr f | ἀγαθοῖς Va sed θοῖς in ras m 2 12 λέγοι scripsi e MLaB λέγει MaClVa edd sed „malim λέγῃ“ Re | μὲν om La | πᾶσι Β Mor sed in hoc γρ παισὶ in marg 13 πρὸς Μ | δ’ La 14 οὐδέποτε scripsi e MMaClBVa οὐδεπώποτε La edd 15 πολλὰ La sed πλείω suprascr s)

καὶ σὺ τοίνυν, εἰ σωφρονεῖν ἐβούλου, τῶν αὐτῶν ἐτύγχανες ἄν. νῦν δὲ οὐ τὸ πλουτεῖν, τὸ δὲ ἀδικεῖν τὴν φήμην ταύτην ἐποίησεν, ἐπεί, εἰ μῖσος ἦν ὑπὸ φθόνου περὶ σὲ γε- γενημένον καὶ ὅπως ἀπόλῃ, ταῦτα ἐλέγετο, ἦν ἂν ἔτε- ρα καὶ μείζω τούτων καὶ πολὺ δεινότερα πᾶσαν ἐκ- πολεμῶσαί σοι δυνάμενα τὴν πόλιν. τίνα ταῦτα; νεώ- τερά σε βουλεύειν ᾐτιῶντο ἂν καὶ τὴν ἰσηγορίαν δυσ- [*](10 Dem. Phil. IV p. 142,5 19 cf. t. IV 802, 3 R. Lys. or. 13 p. 130, 18. Her. I 210 | [Xen.] rep. Ath. 1, 12) [*](1 πράξαιμεν scripsi e LaMaCl πράξοιμεν MBVa edd | co θεοί post κακῶς inser La s 3 co om MaClVa | εὐπορῶν scripsi e Μ sed ὀρῶν ex ὄρων corr y, La ut coni Re εὐπόρων MaClBVa edd | φθονεῖσθε La sed αι supra ε s 4 εἰ γὰρ δὴ Bcripsi e MLaMa sed in hoc καὶ ante εἰ inser m 2, ClVa sed in hoc εἰ in καὶ corr m 2 εἰ γὰρ Β καὶ γὰρ εἰ edd 5 διὰ Μ 7 τοιαῦτα reposui e libris sed γρ διὰ ταῦτα in marg Ma 2 Va 2 διὰ τοιαῦτα edd sed γρ ταῦτα in marg Mor | συκοφαντεῖσθε La sed αι suprascr f 12 διότι scripsi e Ma ClBVa ὅτι MLa edd 14 τὸ δὲ in ras Ma 2 15 εἰ —- 18 πόλιν citat Planudes fol. 105 v | δὲ post εἰ Plan 15 περισὲ La 16 ἀπόλῃ scripsi ἀπόλῃ Plan ἀπολῇ libri edd | ταῦτ’ La 17 καὶ πολὺ τούτων Ma 18 σοι om Plan | δυναμένω in δυνάμενα corr La f 19 ἂν om MaCl | ἰσηγορίαν Ma sed ἤτοι τὴν δημοκρατίαν suprascr m 2, Va sed δημοκρατίαν suprascr δημοκρατίαν m2 ἰσηγορίαν Β | δυσχεραίνειν La sed ε(1) ex αι corr s)

νῦν δὲ πολλήν μοι λέγεις τῶν φθονούντων μωρίαν, εἰ βου- λόμενοί σε ποιῆσαι κακῶς μὴ μειζόνως ἐποίουν. τότε μὲν γὰρ ὅλην ἄν σοι τὴν πόλιν ἐπῆγον, νῦν δ’ οὐ τοσούτους ἐπὶ σὲ τῶν πολιτῶν ἐκίνουν. οὐ γὰρ ἴσον εἰς ὀργὴν δουλείας φόβος καὶ γυναικὸς ὕβρις. διὰ τί οὖν ἐκεῖνο ἀφέντες τοῦτο λέγουσιν; ὅτι τὸ μὲν οὔπω διανενόησαι, τὸ δὲ εἴργασαι. εἶθ’ ὥσπερ ὑπὲρ τῶν καλούντων σε μοιχὸν δεδιὼς μὴ ψευδῆ δόξαιεν λέγειν, ἦλθες νόμου κατηγορήσων οὐκ ἐῶντος μοιχεύειν δει- κνὺς ὧς ἔργα τὸν νόμον ἐποίησε.

26. Καὶ τίνα, φησί, παρέβαινον ἐν τῷ κατη- γορεῖν νόμον; καὶ τί δέ; οὐκ ἐξῆν μοι κατηγο- ρεῖν; ἢ τῶν ἀτί·μων εἰμί τις; σὺ δὲ οὐκ εἶ μὲν ἄτιμος, ἦσθα δὲ ἂν εἰκότως παῖδας ἑτέρων ἀτίμους πεποιηκώς, οὐδ’ αὖ μὴ μετέχων τῆς περὶ ταῦτα ἐξου- σίας ἐγράφου, μετεῖχες γάρ. κρίνεται δὲ οὐ τοῦτο τή- [*](15 ἀντίληψις M rubr Ma 2 17 ἐπιχείρημα ἀπὸ τοῦ (om M m) προσώπου καὶ τῆς αἰτίας M m Ma2) [*](1 πολλῶν reposui e libris πολιτῶν edd sed γρ πολλῶν in marg Mor 5 εἶναι post μωρίαν inser Ma 2 edd | βουλόμενοί Ma sed ι in ν corr m 2 6 ποιήσειν La 7 ἄν om La 8 ἶσον LaMa 9 διατί LaMaB 11 ὑπὸ LaMaClB 12 οὐ post μὴ Vi et inser La f 16 νόμων Ferr et γρ in marg Mor | τί δέ; scripsi τί δὲ MLaMaClB Ferr et γρ in marg Mor τί δαί; Va Mor Re qui τί δαὶ οὐκ ἐξῆν; coni 17 εἰμὶ τίς LaMa 18 δ’ La 19 ἂν La | μετέχων Ma sed με in ras m 2 20 μετεῖχες Ma sed μέτει in ras m 2 κατ’ εἴχου Cl | τὸ La)

οὕτω δὴ καὶ νῦν τοῦ γεγράφθαι μὲν οὐκ ἀπαιτοῦμεν δίκην οὐδὲ τοῦτ’ ἔστι τὸ ἔγκλημα, τὸ γεγράφθαι δὲ σημεῖον ὧν ἐγκα- λοῦμεν ἀξιόπιστον εὑρίσκομεν, καὶ τὸν ἀπὸ τοῦ κατα- ληφθῆναι θάνατον ἀνελὼν τῷ παρὰ τῆς ψήφου σαυ- τὸν ὑποτέθεικας. οὐ γὰρ ἔτ’ ἂν ἔχοις ἅ γε ὡμολόγηκας ἀρνεῖσθαι. τοῦ νόμου γὰρ ὁ μῶμος τὴν τῆς μοιχείας ὁμολογίαν ἔχει.

28. Ἀλλ’ οὐ διὰ τοῦτο, φησίν, ἐγραψάμην, ὁρῶν δὲ αὐτὸν οὔτε δίκαια οὔτε συμφέροντα λέγοντα. πῶς οὐ δίκαια, πρὸς Δῖός; οὐ δίκαιον τοῦ γήμαντος ἢν ἠγάγετο εἶναι; οὐ δίκαιον τῇ πόλει γνη- [*](2 ἐργασία ἀπὸ τοῦ ὁμοίου Mm Ma2 16 ἡ μετάθεσις τῆς αἰτίας M rubr Ma 2 ἀν B rubr 18 ἐπιχείρημα ἀπὸ τοῦ πράγ- ματος M m Ma λύσις B rubr) [*](1 εἴτε (2) Μ 2 τὸ La 3 βαδίζοντα scripsi βαδίζοντας libri edd 4 ἄνω βλέπειν reposui e libris sed ex βαδίζοντας corr Laf ἀναβλέπειν edd | ταῦτ’ οὐ MaCl sed in hoc in ταὐτοῦ corr m3 ταύτης La τούτου BVa sed in hoc e ταὐτοῦ corr m2) [*](5 οὐκ ἀγούσης ἀνάγκης post πολλάκις BVa 7 μὴ om Ma 11 καὶ τὸν Ma sed τὸν γὰρ suprascr et γρ in marg m2 τὸν γὰρ BVa 12 τῶν Ferr et γρ in marg Mor | παρὰ La sed ἀρὰ in ras f, Va sed περὶ in marg m 2 περὶ Μοί sed in hoc in παρὰ corr m 3, Β 13 ἔχης BVa | ἄγ’ Ma 14 μῶμος in ras Va 2 νόμος LaMaCl | μοιχείας in ras Va 2 ψήφου MaCl) [*](15 ἀπολογίαν Ma 16 διατοῦτο MaB 18 θεοῦ Μ 19 ἢν La sed in ras f | ἠγάγετ’ La)

ἀλλὰ τὸ ἄκριτον κτείνειν οὐ δίκαιον. καὶ τί δεῖ κρί- σεως, ὅταν ἐπὶ τῆς εὐνῆς τῆς ἐμαυτοῦ σε λάβω; τί δεῖ φαινομένου τοῦ κακοῦ λαγχάνειν δίκην; ἂν δ’ ὁ παρελθὼν εἰς ἀλλοτρίαν οἰκίαν καὶ συμπεπλεγμένος ἀλλοτρίᾳ γυναικὶ καὶ ἀντὶ τοῦ γήμαντος συγκατακεί- μενος μὴ σφάττηται εὐθὺς ἐπὶ τῆς κλίνης ἐν ᾗ ταῦτα ὑβρίκει, ἀλλ’ εἰς δικαστήριον καλῆται καὶ νόμους με- μελετηκὼς εἰσίῃ καὶ τοὺς ἐξαιτησομένους εἰσάγῃ καὶ ὁ τὰ τοιαῦτα πεπονθὼς ξίφους ὄντος καὶ πικρᾶς οὕτω μίξεως ὁρωμένης ἀνέχηται καὶ προπέμπῃ τὸν μοιχὸν [*](RIV 562) | ὥσπερ εὐεργέτην μέχρι θυρῶν, ταῦτα, ὦ πλού- σιὲ, δίκαια; τὸ δὲ χρήσασθαι θυμῷ καλῷ πρὸς φόνον οὐ δίκαιον, ἀλλὰ τὸ τῆς ὑστεραίας ἀνέχεσθαι τῶν παραμυθουμένων καὶ φοβούντων καὶ λέγ’ ὄντων καὶ] σὺ δὲ οἴσεις τὸν πλούσιον; οὐ γὰρ κακόν τι προσλαβὼν ἕτερον ἄπει;

30. Πῶς οὖν, ἐρεῖς, εἴπερ δίκαιον τοῦτ’ ἦν, [*](1 καὶ inser Va 2 2 ἀνυπόπτους εἶναι τοῖς πατράσιν MaCl BVa 3 καὶ om Va | στρατεύοιτ’ La „malim τρέφοιντ᾿“ Re at cf. p. 305, 8 sq. 4 τὸν MaCl sed in hoc ν add m 3 5 ὄτ’ ἂν La | σε om Β 6 δεῖ scripsi auctore Re δὲ δαὶ Wolf) libri edd | τοῦ om Mor | δίκης Cl | ἂν δ’ ὁ scripsi e MMaClB Va ἀλλ’ ὁ La ἂν δὴ edd 7 ἀλλοτρίαν Va sed ras 3 litt post ο | οἰκίαν in ras M f 9 ἐφ’ MaClBVa | ἦς BVa | ταῦ- τα scripsi e LaMaClBVa et γρ in marg Mor τὰ τοιαῦτα Μ τοιαῦτα edd 10 ὑβρίζει MaBVa et γρ in marg Mor | δικαστή- ριον reposui e libris δικαστήρια edd | καλεῖται Μ sed ει in η corr y, La Ferr Mor 11 εἰσίῃ Μ sed ι(2) in ras f εἰσήιεί La | εἰσάγει La εἰσάγει Va 12 ὄντος Cl sed ο(2) in ω corr m 3 | καὶ om Β | οὕτω om MLa 13 προπέμπει MaCl πέμπῃ Μ 16 τὸ inserui e libris om edd 17 καὶ(3) om ia can- eellavi 18 καὶ ante κακὸν LaB 19 γρ ὕστερον in marg Va2)

ὁ μὲν οὖν νόμος τοῦ νόμου βελτίων καὶ διὰ τοῦτο τοῖς ἄλλοις ἅπασιν ἤρεσκε, σὲ δὲ ἐλύπει μόνον καὶ διὰ τοῦτο ἠγανάκτεις. καίτοι πονηρός γε ὢν πάντας ἂν εἶχεν ἀγανακτοῦντας. ἀλλ’ οὐ τὰ σὰ νοσοῦσι. διόπερ οὐδ’ ἐδεδοίκεσαν. τὴν τοίνυν τῶν ἄλλων σιωπὴν μᾶλ- λον ἄν τις ποιήσαιτο σημεῖον τοῦ λυσιτελεῖν τὸν νό- μον ἢ τὸν τούτου φόβον τοῦ μὴ συμφέρειν.

Καὶ μὴν ἐνίκων, φησίν. ἀλλὰ κακῶς. πόσοι δὲ πρὸ σοῦ πλούσιοι νενικήκασι κακῶς. ἠσέβησαν οὖν οἱ δικάσαντες; οὐ μὰ Δία, ἀλλ’ ἐξηπατήθησαν. ἔστι δὲ | οὐκ ἴσον ἑκόντα προέσθαι τὸ δίκαιον [*](RIV 563) [*](3 Her. III 96 4 cf. p. 33, 10; V 59,7sq. Dem. Lept. § 89 p. 484, 9 sq.) [*](1 πόσα — 2 νόμοις om Va | καὶ om Μ 2 νυνὶ reposui e libris νῦν edd | πάλαι La | ἀλλὰ Va 4 τοῦ La sed in τοὺς corr f 6 βέλτιον om Μ βελτι cum ras 1 litt La | εἰ — 9 θαυμαστόν citat floril. Neapol. fol. 285 r 7 καὶ γὰρ εἰ Μ 9 οὐδὲν scripsi e MMaClB οὐδὲ Va οὐχὶ La edd οὐ Neap 10 post οὖν ras 1 litt La | διὰ τοῦτο scripsi δι’ τοῦτο La διατοῦτο Β δι’ αὐτὸ MMaClVa edd δι’ αὐτὸ τοῦτο vel διὰ τοῦτο lacobs Anth Pal III 662 11 ἄλλοις inser Ma 2 13 νοσοῦσιν Οἶ’ 14 οὐδὲ δεδοίκεσαν MLaMaVa sed in hoc δὲ inser οὐκ ἐδεδοίκεσαν Ferr et γρ in marg Mor 18 καὶ ante πρὸ ΜΒ | νενοσήκασι Μ 19 οὔ La | δί’ Ma 20 ἔστι — 284,3 τέχνης citat Planudes fol. 105 v | δ’ La | ἶσον LaVa Plan | προέσθαι ἑκόντα B Va | ἑκόντα om MaCl | πρόεσθαι La)

33. Τὴν δ’ ἀπὸ τοῦ γράψασθαι, φησίν, ὑπ- οψίαν ἔδεισα ἴσως. ἀλλ’ ἦν μεῖζον ἐν τῷ μὴ γρά- ψασθαι τὸ δέος. τὸ μὲν γὰρ εἶχε φόνον, τὸ δὲ κρίσιν. καὶ πρὸς μὲν τοῦτο τῶν λόγων οὐκ ἀπορήσειν <ἔμελλεν>, πρὸς ἐκεῖνο δὲ ἕξειν οὐδέν. ἡγήσατ’ οὖν ἀσφαλεστέραν τῆς πρὸς τὸ σιδήριον τὴν πρὸς τὰ τεκμήρια μάχην.

34. Χωρὶς δὲ τούτων πολλὰ καὶ θεῶν ὀργῇ ποι- [*](RIV 564) οὖσιν ἄνθρωποι, δι’ | ὧν αὐτοὶ σφῶν αὐτῶν [*](4 Dem. cor. p. 319,27; Aristocr. p. 653,5) [*](1 παρακρούομαι καὶ ἀπατῶ καὶ τὸ ἀπατῶμαι Ma2) [*](1 παρακρουσθῆναι scripsi e MLaMaClVa sed in hoc γρ παρακρουσθέντα in marg m2, Plan παρακρουσθέντα Β edd | 1 et 2 τὰ La 2 ἀληθῆ La sed τ antep s τ’ ἀληθῆ Β 4 Κήρυξ La | ἀφιεὶς scripsi e MLaMaCl ἀφεὶς B Va edd) [*](5 διαβάλλετε Ferr Mor 7 ἦ La sed i subscr s 8 βου- βουλευτηρίοις Μ Re | ἐκκλησία La | τοῖς ante δικαστηρίοις La edd delevi | δικαστηρίω Μ 9 ἐκράτεις La sed ς suprascr n) [*](13 ,,fort ἔδεισα μὲν ἴσως" Re | ἀλλ’] ἥκιστα· ἀλλ’ ὅτι γε Μ 15 τοῦτο τῶν λόγων scripsi τοῦτο λόγων Β edd τούτω τῶ λόγω MLaMaClVa | ἔμελλεν inserui om libri edd sed ,,post ἀπορήσειν aut post ἕξειν deesse videtur ἔμελλον" Re 16 ἡγή- σατο La sed ὁ supra ’ s, Cl | ἀσφαλεστέραν in marg inser Ma 2 om Cl 17 τὸ τεκμήριον Ferr Mor sed in hoc γρ τὰ τεκμήρια in marg 18 θεῶν La sed ἐῶν in ras f 19 αὐτῶν La sed ’ e ’ corr f, Va edd)

τί δ’, εἰ τὴν μὲν ἐκ τῆς ὑποψίας αἰσχύνην ᾔδει ῥᾳδίως πολὺν ἤδη χρόνον ἐν αὐτῇ βεβιωκώς, τὸν δὲ κρινοῦντα αὐ- τὸν οὐκ ἐνόμιζεν ἔσεσθαι διὰ τὸν πλοῦτον καὶ τὴν ὑπερηφανίαν καὶ τὰς πανταχοῦ τραγῳδουμένας χορη- γέας; ἀπὸ τῆς αὐτῆς τοίνυν αἰτίας αὐτὸς ἐδίωκεν, ἀλλ’ οὐ δι’ ἑτέρου τοῦτο ἔπραττε. τῶν μὲν γὰρ βελτίστων οὐδένα ἂν ἔπειθε, κόλαξ δὲ οὐκ ἂν εἶχεν ἐπεισάγειν τοῖς περὶ τοῦ νόμου λόγοις αὑτοῦ τε καὶ προγόνων λειτουργίας.

36. Καὶ πόσῳ, φησί, βέλτιον θηράσαντα ἔλ- κειν, ἀλλὰ μὴ διώκειν ἀπὸ σημείων. ὅτι χαλεπὸν τῷ πένητι τἀς ὑπὲρ τῆς τροφῆς ἀφέντα φροντίδας μοιχὸν φυλάττειν καθήμενον. ἔπειθ’ ὑπὲρ μὲν τοῦ κτεῖναι λαβὼν πᾶν ἂν ὑπομεῖναί μοι δοκῶ, κρίνειν δὲ καὶ τότε | μέλλων τί μὴ τοῦτ’ ἤδη ποιῶ; τίνα [*](RIV 565) [*](2 Plat. rep. VIII p. 544 B) [*](1 φαίνονται Ma 2 παρέχουσιν reposui e libris sed παρέ- χονται suprascr Va 2 παρέχονται edd | νῦν om La | ἐκεῖνοι re- posui e libris sed ~ e ’ corr Laf, ut coni Re ἐκείνως Ferr et γρ in marg Mor ἐκείνοις Mor Re 3 τούτου in ras Va2 δ᾿ εἰ] δὴ La 5 ἣν εἴχετο lacobs Lect num ἤνεγκε? 6 ἤδη om Μ 9 ἐδίωκεν scripsi ἔδωκεν LaMaCl edd sed ,,lege ἐδίωξεν, aut, si mavis, in imperfecto, ἐδίωκέν“ Re ἔδοξεν ΜΒ Va sed in hoc οξ in ras, et γρ in marg Mor 10 ἔπραττε Ma sed ε(2) in ras m2 11 ἂν om MaCl | ἀνέπειθε Μ et γρ in marg Va2 12 περὶ La sed in παρὰ corr f | αὐτοῦ MLaClVa edd 13 λειτουργίας scripsi auctore Re coll p. 290, 7 αὐτουρ- αὐτουργίας libri edd 14 θηρώσαντα MaCl 15 τῶν ante σημείων La 16 ἀφέντα scripsi e MMaCl ἀφέντι LaBVa edd 18 ἂν inser Va2 | ὑπομείναιμι MMa 19 μέλλων τί] μέλλοντι La | ταῦτ’ La | ποιῶν La)