Declamatio 24

ἐντεῦθεν πάλιν ἐπανῆλθεν ἡ Σπάρτη πρὸς ἑαυτὴν καὶ Θηβαῖοι τὴν οἰκείαν φύσιν ἐγνώρισαν καὶ μένει Μεσήνη Λακεδαιμονίοις δου- λεύουσα. μετὰ τὸ τρόπαιον τοίνυν ἀποδέχεται μὲν ὁ κατήγορος τὸ πραχθὲν καὶ ὧς οὐκ ἂν ἐγεγόνει σιω- πῶντος ἐμοῦ δικαίως ὁμολογεῖ, τὸν δεδωκότα δ’ ὅμως [*](R IV 426) τὴν | πρόφασιν ὡς οὐ δέον εἰρηκότα διώκει δυσχεραίνων, ὧς ἔοικεν, ὅτι μὴ Θηβαίοις δουλεύομεν.

14. Ἀλλὰ Λυκοῦργος, φησί, τὸ σφαλερὸν τῆς ἡλικίας σκοπῶν ἀπείργει σε νόμῳ τοῦ βήματος, ὅτε μὴ τῶν κινδύνων ὀξὺς ὁ καιρὸς καὶ δίδωσι χρόνος ἐντὸς τῶν νόμων βουλεύεσθαι. τί φῄς; οὐκ ἐπικειμένης τῆς συμφορᾶς ἐκέλευεν ἀναβαλέσθαι τὸν σύμβουλον; οὐκοῦν καὶ Θηβαίοις ἔδει πεισθῆναι. ἀναβαλέσθαι τὸν πόλεμον;] <ούκ> ἐμπάζομαι. οὐ ται Λυκοῦργος τῶν ὑπηκόων ἰδεῖν τὴν πόλιν χηρεύ- ουσαν. εἰπὲ γάρ μοι, πρὸς θεῶν, πότερον τὸ λυσιτε- λοῦν σκοπῶν ἐνομοθέτει καὶ τίσι δεῖ λέγειν ἐπέτρεπεν ἢ βασκαίνων ἁπλῶς τῇ ἡλικίᾳ τοῦ βήματος κεκώλυκε; δῆλον ὡς οὐδὲ <σὺ> διαμαρτάνων φήσεις ἀμελεῖν τοῦ συμφέροντος. εἰ δέ, ὅπερ ἔστιν, ἐπ’ ὠφελείᾳ κεῖσθαι τοὺς νόμους ὁμολογεῖς, πότερον αἱρετώτερον [*](4 cf. p. 454,14 5 Dem. Chers. p. 102,27; 114,9 7 Dem. p. 152,2 | II. ’π’ 50; Od. α 415; τ 134. Euseb. praep. ev. II 5, 3) [*](13 sq. Plat. Theaet. p. 178 A) [*](1 Ὁ μὲν Λυκοῦργος Λακεδαιμονίων νομοθέτης, ὁ δὲ Σόλων Ἀθηναίων Mm Οὗτος νομοθέτης τῶν Λακεδαιμονίων ὧς ὁ Σόλων Ἀθηναίων Μa 2 4 π]ροβολὴ ἡ τοῦ παρὰ τοῦ κατηγόρου. διά- νοια τοῦ νομοθέτου παρὰ τοῦ φεύγοντος in marg Η 7 ἐμ- πάζομαι] ἐπιστροφὴν ποιοῦμαι τῶν σῶν λόγων δηλονότι Ma2) [*](1 φησι post Λυκοῦργος inserui e Β, post σφαλερὸν Μ om Η MaClBLaur edd 3 ὅτι? | καὶ post μὴ Β 4 ἐντὸς scripsi εἰς τὰ libri edd sed scripturam labe affectam esse perspexit Gasda | φῄς scripsi φῆς BaLaur φής HMaClBM edd 5 οὐκ in- serui om libri sed γρ΄ οὐκ inser Μa 2, edd | ἐκέλευεν scripsi ἐκέλευες libri edd | ἀναβαλέσθαι scripsi ex HBMLaur ἀναβάλ- λεσθαι MaClBa edd 6 πεισθῆναι Ma et γρ΄ πεισθῆναι in marg m 2 προσθεῖναι Cl 7 ἀναβαλέσθαι ἀναβάλλεσθαι ClBa om Ma edd) τὸν πόλεμον libri edd cancellavi ut dittographiam | οὐκ inserui coll 11. 11. om libri edd | ἐμπάζομαι pro corrupto habetGasda ἐμπέζομαι Η ἀσπάζομαιΒ | οὐ] εἰ Μlaur | βούλο- μαι Η | γὰρ post βούλεται Ba 9 πρὸς θεῶν] προσιών Η 10 τί Ma sed in τισι corr m 3, ClBa 11 οἰκία Πα sed in ἡλικίᾳ corr m 3 12 οὐ Ma sed δὲ add m 2, ClBa οὐδὲν Β | σὺ in- serui om libri edd | Λυκοῦργος φήσειε Ba)

εἰ τοίνυν τὸ συμφέρον ἐκεῖνος ἐννοῶν ἐτίθει τὸν νόμον, ἐγὼ δὲ πρὸς εὔκλειαν ὁμοῦ καὶ πρὸς ἀσφάλειαν ὁρῶν τῇ πόλει παρῄνεσα, δῆλον ὡς ἔργῳ φυλάττω τοὺς νόμους καὶ τὴν πολιτείαν εὐεργε- τῶ. πρὸς ὃ καὶ Λυκοῦργος ὁρῶν ἐνομοθέτει τοῖς Λά- κωσιν. ὁ γὰρ οἷς ὁ νόμος ἐθέλει τοῖς ἔργοις ὑπηρε- τῶν οὗτος ἀκριβῶς τὸν σκοπὸν τοῦ νομοθέτου φυλάτ- τει, κἂν μὴ συμφωνεῖν δοκῇ τοῖς γράμμασι.

ποίαν οὖν εἰκὸς ἡλικίαν ἐκδέξασθαι; εἰς ποῖον δὲ καιρὸν δουλείας προσδοκωμένης τοὺς λόγους φυλακτέον; εἰ μὲν γάρ τις τῶν γεγηρακότων ἴ’ οὓς διὰ τὸν χρόνον φῄς τὸ δέον ἐπίστασθαι, παρελθὼν εἶπέ τι Λακωνικὸν καὶ τῆς ἐμπειρίας τῶν πραγμάτων ἐπάξιον, δικαίως ἂν ἠγάπων τὴν σιωπήν· εἰ δὲ τούτων αἱρεῖσθαι δου- [*](R IV 427) λείαν παραινούντων αὐθαίρετον | ἐγὼ παρεσκεύ- ασα μετ’ ἐλευθερίας τὸ τρόπαιον, τίς οὐκ ἂν εὖ φρο- [*](14 sq. Isocr. Archid. p. 116 a) [*](3 συλλογισμὸς ἀπό τε τῆς δια]νοίας τοῦ νομοθέτου καὶ τοῦ φεύγοντος Η) [*](3 μου] με οὐ Η | τὸ δέον om Β | ἀνέχητε Η 4 ἐκεῖνος Ma sed ς add m 2 5 τοὺς νόμους Η | ἐγώ τε Η ἔγωγε Ma ClBa | ἐμοῦ Ba 6 δῆλος HClBa 7 εὐεργετῶν Ba 9 ὁ γὰρ — 11 γράμμασι citat Macarius fol 81 v | ὑπηρετεῖν Ba 11 δοκῇ scripsi cum Iacobsio Lect 121 et Gasda δοκοίη libri sed οι in ras Laur, Macar edd | τοῖς om Mor | πράγμασι BaB πράγμασιν Macar 12 εἰκὸς <ἦν> coni Gasda 13 λακτέον scripsi ἐφύλαττον libri edd 15 φὴς libri edd | εἷπεν Η 17 ἂν inserui e Β cum Gasda om reliqui libri edd | δουλείαν αἱρεῖσθαι MaClBa)

17. Ἔτι τοίνυν ἀποδεῖξαι βούλομαι φθόνου τὴν δίκην, ἀλλ’ οὐκ ἐγκλημάτων τυγχάνουσαν. τί γὰρ δὴ τότε παρὰ τὴν ἐκκλησίαν τῶν λεχθέντων ἀκούων οὐκ ἀναστὰς διεκώλυες; εἰ μὲν γὰρ καλῶς ἔχειν ἡγούμενος, τί νῦν μάτην μακρηγορεῖς, ὅτε καὶ τὸ τρόπαιον ἠκο- λούθησε τῶν ἐμῶν ἀποδεῖξαν λόγων τὸ χρήσιμον; εἰ δὲ τότε σιγήσας, ὅτε μᾶλλον ἀντιλέγειν ἐχρῆν, νῦν ἐφάνης οὐκ οἶδ’ ὅπως τῶν νόμων κηδόμενος, δῆλον ὅτι τοῖς πεπραγμένοις φθονῶν τὴν κατηγορίαν πε- ποίησαι. σκόπει δὲ μὴ συκοφαντῶν ἐμὲ διαβάλλων ἁλῷς τὴν νίκην. δυσχεραίνων γὰρ ἐφ’ οἷς εὐτυχήκαμεν δίκας εἰσπράττεσθαι βιάζῃ τὴν πόλιν τὸν δεδωκότα τοῦ τροπαίου τὴν ἀφορμήν.

18. Ἀλλὰ τύχης ἔργον, φησί, τὸ κατόρθωμα γέγονε καὶ οὐ δεῖ σε παρανομοῦντα ζημίας ἀπολύειν ἐλεύθερον, μὴ παρρησίας ἡ νεότης τυχοῦσα κινδύνων τῇ πόλει γένηται πρόφασις. μέχρι τίνος ἐνυβρίζεις τῇ πόλει τύχη τὰ Λακεδαιμο- νίων, ἀλλ’ οὐκ ἀρετῇ φιλοτιμούμενος τρόπαια; μέχρι [*](4 cf. p. 461, 2) [*](2 δικαίως ἐμοὶ περιλείπεσθαι Η 5 λεχθέντων scripsi ex HMa sed in hoc λε’ in ras m 3, cum Cobeto Coll 294 δοχθέν- των ClBaBMLaur edd 7 μακρηγορεῖς scripsi ex Η κατη- γορεῖς MaClBaBMLaur edd | τὸ om ΗClBa 8 ἀποδεῖξαι Η Ma sed in hoc ι(2) in ras m 2 et α(2) ex o corr m 3 9 τότ’ Η | ras —2 ante σιγήσας Ma | ἐσίγας Ba 12 δὲ scripsi ex HMaClMLanr δὴ BaB edd 13 ἁλῷς scripsi e Β cum Co- beto Coll 294 ἀλώσῃ reliqui libri edd | νίκην Ma sed νι in ras m3 | εὐτυχήκαμεν Ma sed εὐ in ras m 3 14 τί ante δίκας in marg inser Ma 2 17 γε Ma sed γρ΄ σε suprascr m 2 18 νεότης in ras Ma 3 πόλις Γέ 20 τῶν ante Λακεδαιμονίων edd delevi 21 ἀλλ’ om Ba | φιλοτιμούμενος Μ sed δεζιού- μενος in marg m, LaurMa sed δεξιούμενος suprascr LaurMa2 | προσνέμειν post τρόπαια inserendum coni Re cui obloquitur Gasda)

εἰ μὲν οὖν μὴ προεῖπον τὸ μέλλον παρὰ τὴν ἐκκλησίαν ἐγὼ ἢ τὸ τῆς νίκης μεῖζον ἢ καθ’ ἡμᾶς ὂν τῇ πόλει κατώρθωτο, κἀγὼ μετὰ τοῦ κατηγόρου παρεῖχον ἂν τῇ τύχῃ τὴν εὔκλειαν· εἰ δὲ καὶ τὸ συμβὰν προαγορεύσας τῆς βουλῆς οὐ διήμαρτον καὶ τῇ Σπάρτῃ τὸ τοῦ πολέμου τέλος τοῖς [*](R IV 428) προλαβοῦσι γέγονε | σύμφωνον, πῶς οὐ προνοίᾳ καὶ δυνάμει κρείττους τῶν πολεμίων γεγόναμεν;

εἰ δὲ καὶ ζημίας ἐμοὶ καὶ κίνδυνον τῷ σεσωκότι τὴν πόλιν ὁ νόμος ἐπέφερεν, οὐδέποτ’ ἂν ἔγωγε τῆς κοι- νῆς εὐπραγίας τὴν ἐμὴν προτιμᾶν ἠνειχόμην ἀσφά- λειαν. πῶς γὰρ οὐκ ἄτοπον τὴν μὲν ἄλλην μεθ’ ὅπλων νεότητα προκινδυνεύειν τῆς πόλεως, ἐμὲ δὲ μηδὲ τῆς ἀπὸ τοῦ λέγειν κατηγορίας, εἰ δοκοῦν οὕτως εἴη τοῖς [*](1 μόνης scripsi ex HMaClBa μόνους BMLaur edd sed „aut μόνους οὐχ ἥττονας aut μόνους ἡμᾶς ἥττονας“ coni Re μόνος Iacobs App Pors Adv 297 Anth Pal III 23 2 ὅσον — 6 γινόμενον citat Macarius fol 81 v 3 παρελπίδας MaBa Μ 4 καὶ scripsi ex Η et Macar ὡς reliqui libri sed καὶ suprascr Ma 3, edd | συμβαίνουσα Ba Mor Re 5 ὁ Ma sed in ἡ corr, Cl 6 γιγνόμενον MaM 8 ὃ ante μεῖζον BMa sed in hoc inser m 2, MLaur edd sed „aut et ὃ et ὂν deletum malim aut saltim ὃ“ Re | ἢ] ὃ ClBa | κατώρθωτο scripsi κατώρθωται libri (κατόρθωται Laur sed ω supra ο m 2) edd 9 ἂν scripsi παρέχω libri edd | νίκῃ Ma sed γρ τύχη suprascr m 2) [*](10 προαγορεύσει Ma sed ς inter ο et α inser et ει in ασ corr m 2 14 καὶ om Β | ζημίαν ClBaB 15 οὐδέποτε Cl 16 προτιμᾶν inser Ma 3 om Cl προτιμῶν Βα 18 μηδὲ scripsi μὴ δὲ HBaB μὴ MLaur edd om MaCl 19 λόγου MaCl | εἴη)