Declamatio 1

ὥστε καὶ τοῦ νυνὶ κρίνεσθαι Σωκράτην, εἰ δεῖ καὶ τοῦτ’ εἰπεῖν, οὐκ Ἄνυτος οὐδὲ Μέλητος αἴτιος, ἀλλ’ αὐτὸς Σωκράτης. εἰ γὰρ οὗτος τὴν ἐπικη- ρυκείαν ἐδέξατο καὶ τοσοῦτον ἔπεισεν αὑτὸν ἢ καθά- παξ ἔξω μνήμης ἀφιέναι τοῦτον ἢ μεμνημένος κοσμεῖν ἀπὸ τῶν οὐ προσηκόντων, νῦν ἂν ἦν ἐν Λυκείῳ λέγων ἅπερ εἰώθει.

ἀλλ’ οὐκ ἦν ἔμφυτον τῷ γενναίῳ τούτῳ πτῆξαι καὶ ταπεινωθῆναι τῇ γραφῇ καὶ μισθὸν τῆς αὑτοῦ σωτηρίας καταθεῖναι τούτῳ τὴν περὶ αὐτοῦ σιωπήν, ἀλλ’ ἠξίου τοῖς βεβιωμένοις σώζεσθαι καὶ καταστὰς ὑπὸ ταῖς ὑμετέραις ψήφοις διά γε τὴν ἀλή- θειαν < ἀπελθεῖν> ἀθῷος, ἀλλ’ οὐ ταῖς παρὰ τῶν κατη- γόρων ἐπονειδίστοις | διαλλαγαῖς.

33. Ὡς μὲν οὖν οὔτ’ Ἄνυτος διαφθορᾶς τὴν [*](6 Dem. p. 61, 23) [*](2 ταῦτ’ Rog | ἐκείνη scripsi auctore Re „aut ἀπ’ ἐκείνης leg. aut ἐπ’ ἐκείνη̣“) cum Rog ἐκείνης libri Mor Re 5 Μέ- λητος reposui e MaUVaB cum Rog μίλητος Ath Μέλιτος Mor Re 6 ἐπικηρυκίαν UVaB 7 αὐτὸν scripsi ex UVaB cum Rog αὐτὸν MaAth Mor Re 9 λυκίῳ UVaB Mor Ι λέγειν Ath 12 αὐτοῦ scripsi cum Rog αὐτοῦ U αὐτοῦ reliqui libri Mor Re Ι τούτῳ reposui e libris auctore Re cum Rog τούτου Mor Re τοῦτον, τὴν περὶ Ἀνύτου σιωπήν lacobs Not 9) [*](13 βεβαιουμένοις Ma et Par. 3017 (Bast comm. pal. p. 752 ed. Schaefer) 15 ἀπελθεῖν inserui coll 1. 1 138, 13; 11 171, 20; III 422,11 ἀπιέναι vel ἀφεθῆναι inserendum coni Re, εἷναι lacobs Not 9 Ι ἀθῷος MaVaB | „mallem καὶ τὰς — ἐπο- νειδίστους διαλλαγάς“ Re at cf. lacobs Anth Pal III 467 πρὸς τὸν κατήγορον coni Gasda 16 ἐπονειδίστοις Ma sed οἱ in ras m 2 ἐπονείδιστος U ἐπονειδιστὰς Va 17 οὔτ’] ὄντα Ma)

34. Ἐντεῦθεν δὴ καὶ αὐτὸς ποιήσομαι τὴν τῶν ἐλέγχων ἀρχήν. ἐξ ὧν καὶ διότι κατήγορος ὀψέ ποτε ἐπέστη, μᾶλλον εἴσεσθε. ἐρωτῶ δὲ ὑμῶν ἐναντίον τὸν [*](8 cf. Mus. Rhen. XXX 284 sq. 12 cf. p. 39, 15 15 Plat. apol. p. 24 B) [*](1 αὐτοῦ scripsi cum Rog αὐτοῦ libri Mor Re 2 κακῶς Ma Rog | Μέλητον reposui e MaUVaB cum Rog μέλισον Ath Μέλιτον Mor Re 3 τουτωνὶ Ath | ἐνέπεισε Va | Σω- κράτης Sintenis at cf. t. IV 122, 8 Ι τε inserui e libris auctore Re cum Rog om Mor Re 5 αὐτῷ scripsi ex UVaB cum Rog αὐτῷ MaAth Mor Re | συνειδέναι reposui e libris aucto- ribus Re et Bastio Greg. Cor. p. 249 ed. Schaefer cum Rog συνεῖναι Mor Re 6 μὴ δὲ MaB 7 ἥσθην reposui e libris cum Rog ἔστι Mor qui ἔτι coni, Re qui νομίζω ἔτι ὧν coni ἔτι δὲ καὶ ἐνίων lacobs Not 10 ἔστι δὲ ὧν Sintenis ut p. 37, 13 Ι οἶς scripsi auctore Nabero cum Rog ὧς libri Mor Re ἃ coni Gasda 8 ἐπῄει scripsi ἔπεισι libri edd 9 πονηρευομένου Ma sed νη’ inser m 2 10 διαταῦτα Β 11 καὶ inserui e libris cum Rog om Mor Re qui „hic deesse quaedam “ adnotavit 12 ἐζήτει scripsi ἐζητεῖτε libri edd ἐζητεῖτο Sintenis τούτου πράγματος αἴτιον μὴ ζητεῖτε παρ’ ἄλλοις, ἐντεῦθεν δ’ ᾖ καὶ αὐτὸς lacobs Not 12 Ι ἀλλήλων coni Cobet Mnem. III 144)

τί φῄς, Ἄνυτε; τί σιγᾷς; ἄνωθεν ἦν μιαρὸς ἄνθρωπος ἢ πρὸς γῆρας ἥκων ἐπῄ- νεσε κακίαν; καὶ μὴν καὶ σιγῶν ἀποκέκρισαί μοι. ὅτε γὰρ ἀνδρῶν τεθνεώτων ἐμέμνησο φάσκων ὑπὸ μὲν ἐκείνων κακῶς πεπονθέναι τὴν πόλιν, αὐτοὺς δὲ ὑπὸ τούτου διεφθάρθαι, ὡμολόγεις μὴ νῦν ἡμῖν ἦρχθαι τῆς διαφθορᾶς τὸν Σωκράτην, ἀλλ’ ἐξ οὗπερ εἰς | [*](R III 13) τὸ φιλοσοφεῖν κατέστη.

διὰ τί οὖν, ὦ κηδεμὼν τῶν νέων, ἀρχαία μὲν ἡ πονηρία, βραδεῖα δὲ ἡ γραφή, καὶ πάλαι μὲν ἡμᾶς ἑώρας ἀδικουμένους, ὀψὲ δὲ ἥκεις βοηθήσων; οὐκ ἐπεδήμεις γενεὰν ὅλην καὶ ἔτι πλέον; οὐχ ἑώρας τοὺς ἐρῶντας αὐτοῦ νεανίσκους; οὐκ ἐπή- κουες τῶν λόγων; καὶ γὰρ οὐχ ὧδε ἔσται ἀναχωρεῖν σοι, ὅτι ἄρα καταδὺς οὗτος εἰς γωνίαν καὶ θύρας ἐπι- θεὶς καὶ καταλαβὼν ὅρκοις τοὺς συνόντας ἦ μὴν κρύ- [*](1 Plat. apol. p. 17 D 2 cf. t. IV 250, 15 3 cf. t. IV 361, 5 10 cf. p. 90, 15 20 cf. p. 78, 1. Plat. Gorg. p. 485 D) [*](2 πρώην Ma 3 πονηρῶν scripsi auctoribus Re et Gasda coll p. 42, 16 et 90, 15 πονηρὸς libri edd 7; scripsi Β .re- liqui libri edd Ι φής scripsi cum Rog. coll. t. III 223, 1; t. IV 9, 20 R φήσ Ma VaB φῆς reliqui libri Mor Re 9 τὴν ante κακίαν edd delevi 10 τεθνεώτων ἀνδρῶν Ath 12 ὑμῖν Ath VaB 14 διατί Ma 19 οὐ ὧδε scripsi οὕτω γε MaUVaB οὐ τόγε Ath οὐ τῷ γε Mor Re qui οὐχ ὧδέ γε coni οὐ τῇ γε lacobs Lect 194 Not 13 Anth Pal III 896 οὐχ οὕτω γε Gasda οὔτοι γ’ Nabero auctore Rog 20 γωνίαν reposui e libris auctore Re cum Rog ἀγωνίαν Mor Re 21 μὴν reposui e MaAthUVa auctore Re cum Rog μὴ Β Mor Re LIBANIUS ed. Foerster. V ed. Foerater. V. 3)

ἀλλ’ ἴστε ὅτι τῶν τόπων τοὺς ὅτι πλείστους συνάγοντας ἀνθρώπους ἀνὴρ ἠγάπα καὶ τοσοῦτον ἀπεῖχε τοῦ χαίρειν ταῖς ἐρημίαις, ὥστε μᾶλλον ἄν τις αὐτῷ τὸ τὰ πλήθη διώκειν ἐπ’ αἰτίαν ἤγαγεν ἢ τὸ τοῖς νέοις οὐδενὸς παρόντος ὁμιλεῖν. εἷς οὖν ἦσθα τῶν ἀκουόντων καὶ τὴν ζημίαν οὐκ ἀγνοούντων καὶ φανερῶς ἐφ’ ὅ χωρεῖ τὸ πρᾶγμα συνιέντων.

τί οὖν ἔδει τὸν εὔνουν ποιεῖν; ἀγανακτεῖν, βοᾶν, μὴ δι- δόναι τῷ κακῷ βαδίζειν, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, λέγειν, ἐπὶ τοὺς νόμους ἀσκεῖ Σωκράτης τοὺς νέους. ἡ πολιτεία κινδυνεύεται. θρασεῖς ἡμῖν καὶ τυραννικοὺς καὶ ἀφορήτους καὶ τὸ ἴσον ὑπερο- ρῶντας ὁ σοφιστὴς ἀνθρώπους δημιουργεῖ. οὐ [*](R ΙΙΙ 14) κωλύσομεν; I οὐκ ἐπισχήσομεν; οὐκ ἐκβα- λοῦμεν τοῦτον, πρὶν <ἂν> τὴν τῶν νόμων ἰσχὺν [*](1 θυσάμενος reposui e MaAthVaB auctore Re cum Rog θυσάμενον U Mor Re 3 δ’ Rog 4 συνέβη in marg inser Ma 2 Ι τῶν inserui e MaAthVaB auctoribus lacobsio Add 53 Lect 194 App Pors 287 Not 13 et Sinteni qui τὴν delevit, Co- beto cum Rog om U Mor Re qui ἀκολάστου coni 5 ὅτι τὰ τῶν Ma | τοὺς om Ma Ι ὅτι inserui exUVaB cum Rog om Ma Mor Re οὖτάς τι Ath 6 συναγαγόντας libri Rog corr Mor ὁ ἀνὴρ lacobs Lect 194 Not 13 Gasda ἁνὴρ Rog at cf. t. II 455, 10; III 371, 23; I 184, 18 8 αὐτῷ scripsi αὐτοῦ libri edd 1 νῦν ante ἐπ’ inseruit Rog delevi Ι ὐπ’ Ma fortasse recte) [*](11 ὃ scripsi cum Rog ἃ AthU sed in hoc in ὃ corr, Va Mor Re ἡ Ma ὣ Β | συνιέντων reposui ex UVaB auctore Re cum Rog συνιόντων Ath Mor Re συνιὼν Ma 12 ἀγανα- κτεῖν; βοᾶν; Mor Re 13 ὁδᾷ ante βαδίζειν inserendum coni Re 14 σωκράτους Va 15 ὑμῖν UVaB Rog at cf. l. 18 κωλύσομεν κτλ. 16 ἶσον MaB 19 ἂν inserui secundum usum Libanii om libri edd)

ἦν βασι- λεὺς ἡμῖν ἀρχὴ καὶ τὸν ἄλλον ἅπαντα χρόνον, Ἄνυτε, ἦσαν Εὐμολπίδαι, ἦν ἅπασα ἁπλῶς ἡ περὶ τὴν εὐσέ- βειαν φυλακή. λέγε δὴ τουτοισὶ τὴν αἰτίαν τῆς βρα- δυτῆτος. ἀπράγμων ἦσθα; καὶ μὴν ἡ νυνὶ παρασκευὴ καὶ τὸ μηδενὸς ἀπέχεσθαι πρὸς τὸ τὸν ἄνθρωπον ἀν- αρπάσαι πᾶν τοὐναντίον μαρτυρεῖ. ἀλλ’ οὔπω τὸν δῆ- μον ἐφίλεις καὶ διὰ τοῦτ’ οὐκ ᾤου δεῖν φροντίζειν, εἴ τινες εἰς ἄνδρας ἐλθόντες ἐκ πονηρῶν ἀκουσμάτων καταλύσουσιν αὐτόν.

πότερον <οὖν> σὲ μὲν δεῖ κατηγορεῖν, τοῦτον δὲ ἀποθνήσκειν, ἢ τὸν μὲν ὧν ἔβλαπτε, σὲ δὲ ὧν ἔχων ἐλέγχειν ἐπέτρεπες ἀδικεῖν ὑπέχειν δίκην; μετὰ γὰρ τοῦ κακῶς ποιοῦντος τὸν παρὸν κωλύειν οὐκ ἐθελήσαντα θετέον. ἢ οὖν οὐδὲν ἠδίκει Σωκράτης καὶ κατὰ τοῦτο ἡσυχάζων νῦν ὡς οὐ δικαίως ἐπεξέρχῃ δεικνύεις ἢ κακῶς ποιεῖν ἐπιτρέπων [*]( 4 Plat. Euthyphr. p. 2 A; Theaet. p. 210 D 5 Dem. Andr. p. 601, 25 sq. c. schol. cf. Meier-Schoemann-Lipsius, Att. Proc. p. 131 12 Thuc. II 81. Dem. p. 170, 13 15 Thuc I 69, 1 1 ἐκβάλωσιν scripsi ἐκβαλοῦσιν libri edd Ι τούτῳ reposui e libris auctore Sinteni τούτου libri edd | ταῦτ’ reposui e libris cum Rog ταῦτα Mor Re 2 τι lacobs Add 289 Not 13 | Ἄνυ- τον; scripsi auctore Re cum Rog Ἄνυτον. libri Mor Re | αὐτόν, ἢ lacobs I τὸν inserui e MaUVaB cum Sinteni om Ath edd γραψάμενον U 4 ἡμῖν] ἦν Gasda | ἀρχὴ auctore Cobeto can- cellavit Rog 7 signum interrogationis posui e Β, punctum reliqui libri edd 8 τὸ (1) inserui e libris cum Rog om Mor Re 10 διατοῦτ᾿ Β διατοῦτο Ma 12 οὖν inserui auctore Cobeto | σὲ μὲν scripsi ex UVaB auctore Re cum Rog μὲν σὲ MaAth Mor Re 13 δὲ om Ath 15 ὑπέχειν — τὸν om Ma 16 τὸ ante παρὸν Mor Re delevi auctoribus Re et Cobeto cum Rog | παρόντα Ath 17 ἡσύχαζε Va ἡσυχᾶς cum duabas litteris deletis U 18 ἐπεξέρχει Rog 3* )

41. Ἀλλ’ οὐχ ἡμάρτανεν, ὦ Ἀθηναῖοι, Σωκράτης, οὐδ’ ὀφείλει δίκην Ἄνυτος ὑμῖν τῷ συγκεχωρηκέναι τοσαῦτα τολμᾶν ἐκείνῳ, ἀλλὰ τὸν οὐδὲν ἀδικοῦντα συκοφαντεῖ νῦν. οὐ γὰρ ἀδικοῦντος ἐφείδετο πρότερον, ἀλλὰ μηδὲν ἀδικοῦντα κρίνει νῦν. οὐδὲ γὰρ ἐν ταῖς ἰδίαις οἰκίαις οὓς ἴσμεν τῶν οἰκετῶν κλέπτας ὄντας R III 15 καὶ περὶ τὰ σκεύη κακούργους, ἐφέντες | τούτοις ἀεί τι τῶν ἔνδον ὑφαιρεῖσθαι περιμένομεν ἐν γήρᾳ παρ’ αὐτῶν δίκην λαβεῖν, ἀλλ’ εὐθὺς κολάζομεν, καὶ πέδαι καὶ μάστιγες καὶ μύλων. καὶ ὅτε πρῶτον ἁλοῖεν, στρεβλοῦνται. Σωκράτους δὲ δοκεῖ τὸ πᾶν ὑμῖν ἀνασχέ- σθαι τοσοῦτον χρόνον Ἄνυτος διορύττοντος τὴν δημο- κρατίαν καὶ παρασκευάζοντος ὑμῖν ὀλέθρους πολίτας;

42. Ἀλλ’ ἐῶ τουτὶ καὶ θῶμεν Ἄνυτον ὑπὸ τοῦ μᾶλλον ἑτέροις πράγμασι προσέχειν τὸν νοῦν κεκωλύ- σθαι ταῦτα ἰδεῖν τὰ πονηρεύματα. ἔστι μὲν γὰρ οὐδὲ τοῦτο ἄξιον, ὦ Ἀθηναῖοι, συγγνώμης. μὴ γὰρ ἔστω μηδενὶ τοσαύτη τῶν οἰκείων πρόνοια, δι’ ἣν ἐπὶ τὸ σχῆμα τῆς πολιτείας ὁρῶν ἰόντα κίνδυνον περιόψεται. ὅμως δ’ οὖν ἀφείσθω τῆς μέμψεως, εἰ τῶν κοινῶν ὑπ’ ἀσχολίας τῆς ἀπὸ τῶν ἰδίων ἠμέλησεν.

43. Ἀλλὰ καὶ τούτου σιγῶντος πῶς οὐχ ἧκεν ἄλλοθεν κατηγορία καὶ κρίσις; οὐ μεστὸν μὲν τὸ βῆμα τῶν λεγόντων ἐστὶν ἐπ’ ἐκκλησίας, πλήρη δὲ τὰ δικα- στήρια τῶν γραφομένων τῶν μὲν ἐπὶ τοῖς ὄντως ἀδι- κήμασι, τῶν δὲ δι’ ἔχθραν καὶ συκοφαντίαν, ἔστι δὲ ὧν ἐπὶ τῷ ταράξαι καὶ λαβεῖν ἀργύριον; οὐ μεστοὶ γεγόναμεν τῶν πρὸ τῶν Ἐπωνύμων ἐκκειμένων ὁ [*](11 Thuc. VIII 81 15 Dem. p. 705,19; 707,13) [*](1 τουτὶ scripsi cum Gasda τουτοὶ MaUVaB τουτονὶ Ath Mor Re „τοῦτο νῦν vel τουτὶ“ Sintenis τοῦτο νῦν auc- tore Cobeto Rog 2 κεκωλῦσθαι Ma Rog at cf. ad t. IV 431, 6 3 οὐδὲ τοῦτο scripsi e Ma οὐδὲν τούτων Ἄιδα VaB Mor Re οὐδὲ τοῦτ’ auctore Re Rog 4 Ἀθηναῖοι scripsi e Ma auctore Cobeto Mnem. III 148 cum Rog θεοὶ AthUVaB Mor Re 5 τοσαύτη et πρόνοια scripsi auctoribus lacobsio Lect 194 App Pors 321 Not 14 et Sinteni ὃς τῇ et προνοίᾳ (in Ma evanuerunt) libri edd | οἰκείᾳ Ath 6 ὁρῶν ἰόντα] ἐφέρποντα Hefermehl 7 ὐπ’ reposui e libris auctore Re cum Rog ἀπ’ Mor Re 8 ἐμέλησεν Β 11 ἐπ’ inserui ex UVaB coll. Thuc l. l. ,,deest “ Re ἐπ’ ἐκ- κλησίας vel ἐν ἐκκλησίαις“ Sintenis μεστὴ δ’ ἡ ἐκκλησία auc- toribus lacobsio Add 262 Lect 194 (et sine δ’ App Pors 321 Not 15) et Cobeto Rog 12 ἀδικήσασι Sintenis 14 ὦν in ras Ma 2 15 πρὸ τῶν Ἐπωνύμων scripsi auctore Re cum Rog πρώτων ἐπωνυμιῶν libri Mor Re | κειμένω U VaB)

ἀλλ’ οἱ φιλοτιμούμενοι καὶ τὰ αὑτῶν εἰς ὑμᾶς ἀναλίσκοντες καὶ προστάται τῆς πόλεως ἐπιθυμοῦντες ἀκούειν καὶ τῷ τὰ κοινὰ θερα- πεύειν σεμνυνόμενοι καὶ τὰς ἀντὶ τούτων τιμὰς παρ’ ὑμῶν λαμβάνοντες διὰ μὲν κλοπὰς καὶ μνᾶς ὀλίγας οὐκ ὤκνουν γράφεσθαι καὶ κατηγορεῖν νομίζοντες τὴν ἐπὶ τῶν ἐλαττόνων ἀκρίβειαν τῶν μειζόνων εἶναι περι- φανῆ σωτηρίαν· ἄνθρωπον δὲ ὁρῶντες ὑποσπῶντα τὰ τῆς πόλεως ἰσχυρὰ καὶ τοσαύτη χρώμενον κατὰ τῶν νόμων τρυφῇ, ὥστε ἐν μέσῳ μηδὲν ὑποστελλόμενον πράττειν <τὴν> τῆς πολιτείας κατάλυσιν, εἴων, ἐπέτρε- πον, συνεχώρουν, μόνον οὐ δωρεῶν ἠξίουν; καὶ τίς ἂν πιστεύσειε;

καίτοι τίς ὑμῶν οὐκ οἶδε, πηλίκον τινὲς ὑμῶν παρ’ ὑμῖν δυνηθέντες ἐν εὐδαιμονούσῃ [*](2 Plat. Gorg. p. 495 D 3 Plat. leg. ΧΙ p. 919 C 13 cf. t. Ι 131, 7 | cf. t. II 166, 16 16 Plat. apol. p. 32 B sq.; Axioch. p. 368 D sq.) [*](1 ἀλλ’ Ma sed λλ’ in ras m2 3 οὐχ ὕβρεως Ma sed οὐχ ὕβρε in ras m2 5 αὑτῶν scripsi cum Rog ἀυτῶν ἁ αὐτῶν reliqui libri Mor Re | ὑμᾶς in ras Ma2 6 τὸ Mor 8 κλο- πὰς scripsi auctore Sinteni κώπας libri edd „malim δραχμὰς“ Re κώπας lacobs Lect 194, σκῶπας Anth Pal III 356 κωπέας Cobet Mnem. III 145 9 κατηγορεῖσθαι lacobs Anth l. l. 10 ἀπὸ Mor | περιφανῆ reposui e libris cum Rog πέρι Mor Re qui delendum censuit πατρίδι lacobs Not 16 περιεργίαν Sinte- nis 12 μετὰ Ma sed με in ras m2 14 τὴν inserui auctori- bus lacobsio Lect 195 App Pors 287 et Gasda cum Rog om libri Mor Re 15 μόνον οὐ scripsi e MaAthB coll. t. II 326, 18; III 152, 18 μονονοὺ UVa edd | signum interrogationis posui, punctum libri edd 16 οἶδεν πηλίκα Ma 17 ὑμῶν om VaB)

ταχύ γ’ ἂν οὖν ἔδεισαν τὴν πενίαν Σωκράτους καὶ τὴν τῶν δικανικῶν ἀγώνων ἀπειρίαν οἱ τὸν ποικιλώτατον τῶν ῥητόρων καὶ πολέ- μου καὶ εἰρήνης καὶ τῶν ὅλων κύριον κρίναντες. τί οὖν ἦν τὸ τῆς σιωπῆς αἴτιον; οὐ τὸ μὴ εἶναι τοὺς τὰ ἀδικήματα ὁρῶντας, ἀλλὰ τὸ τοῦτον νῦν τὸ συκοφάν- του πρᾶγμα ποιεῖν. καὶ μὴν εἰ τὸ πολλάκις κεκρί- [*](12 Periclem. cf. Thuc. II 65. Dem. p. 802, 18. Plut. Per. 35) [*](1 μέγιστον Πα sed μέγιστ’ in ras m2 | καὶ — 3 τηρήσαν- τες inserui ex AthUVaB cum Rog om Ma Mor Re 2 τῆς δημοκρατίας Ath 3 τῷ δὲ ἔργῳ scripsi auctore Sinteni Herm. I 470 τὸ δὲ ἔργον libri edd πᾶν δὲ συνεργὸν lacobs Not 16 τὴν πόλιν ὅλην e sequentibus ante εἰς inserendum coni Sintenis coll. Thuc. II 65, 6 | αὑτῶν scripsi cum Rog ἀυτῶν ἁ αὐτῶν reliqui libri Mor Re 4 ὅλην delendum coni Sintenis | τῶν Nabero auctore inseruit Rog | Λακεδαιμονίων scripsi e MaAthU cum Rog Λακεδαιμόνων VaB Mor Re 5 αὑτῶν scripsi cum Rog αὐτῶν MaAth et ex αὑτὸν corr Β, Mor Re αὐτὸν UVa | ναυ- μαχίας scripsi ex UVaB cum Rog ναυμαχίαν MaAth Mor Re) [*](10 ταχύ γ’ ἂν οὖν scripsi ταχὺ γοῦν libri Mor Re ταχύ γ’ ἂν auctoribus Gasda et Cobeto Rog | δεισαν cum ras 1 litt U ᾔδεισαν Ath 13 καὶ τῶν reposui e libris auctore Re cum Rog τὸ τὸν libri Mor Re τὸν τῶν Gasda 14 τὸ (1) inserui e MaAthUB cum Rog om Va Mor Re 15 τὸ om Ath | τοῦτον νῦν] τὰ Ma sed inser m 2, UVaB | τὸ scripsi τοῦ Ma sed ῦ in ras 2 litt m2, UVaB om Ath edd 16 πρᾶγμα scripsi ex Ath auctore Cobeto cum Rog πράγματα reliqui libri Mor Re | κεκρί- σθαι reposui e libris cum Rog κεκρίσθαι Mor Re)

| Πολλῶν δὲ ἐνόντων εἰπεῖν τὸ μὲν ἀπάν- τῶν ἀτοπώτατόν ἐστι τὸν ἐν Λυκείῳ διατρίβοντα καὶ πάντα τὸν βίον ἐν τῷ διαλέγεσθαι καὶ ζητεῖν ἀνηλω- κότα τῶν ῥητόρων αἰτεῖν γραφάς. ἴστε γὰρ δήπου τοῦθ’ ὅτι τῶν τὰ κοινὰ πραττόντων καὶ ἐπὶ τὸ βῆμα ἀνιόντων καὶ γνώμας ἀγορευόντων καὶ ψηφίσματα γρα- φόντων τούτων ἐστὶ τὸ τοῖς τοιούτοις ἐπιχειρεῖν, οἴ τὸ δύνασθαι βλάπτειν τὸν δῆμον ἐξ αὐτοῦ τούτου τοῦ παρὰ τῷ δήμῳ δύνασθαι λαβόντες ἔχουσιν. εἰ δέ τις ἐν ταῖς παλαίστραις πρὸς τοὺς σοφιστὰς ἤ τινας ἄλλους τῶν ἀεὶ συγγινομένων περὶ τῶν ἀεὶ παραπιπτόντων 5 φιλοσοφεῖ, πῶς ἂν οὗτος οἷός τε εἴη τὴν πολιτείαν μετακινεῖν;

48. Τουτὶ μὲν οὖν, ὦ ἄνδρες, τοσοῦτον ὂν ἐῶ, ἐκεῖνο δ᾿ αὐτὸν ἐρήσομαι· Σωκράτης ἐμίσει τὴν δημοκρατίαν, Ἄνυτε, καὶ τύραννον ἡδέως ἂν εἶδεν ἐφεστῶτα τῇ πόλει; τίνα τοῦτον; ἤ, πρὸς Διός, αὑτόν; ῥᾳδίως γ᾿ ἂν ὁ ἄνθρωπος ἐμισθοδότησε δορυφόρους καὶ ξενικὸν κὸν συνεστήσατο καὶ πολλοὺς οἰκέτας ὥπλισεν.

49. Ἀλλ᾿ αὐτὸς μὲν οὐκ ἐδεῖτο τοῦ σχήματος, ἑτέρους δ᾿ ἐνῆκε. πάλιν τοίνυν ὥσπερ ἠδίκει μὴ πάλαι κρίνων Σωκράτη, ......... εἰ γὰρ ὅσοι τούτῳ συγγεγένηνται διεφθαρμένοι τυγχάνουσι καὶ καταφρονεῖν ἐπαιδεύθησαν τῶν νόμων, τί μαθὼν οὐ πάντας ὑμῖν τούτους παρέδωκε; τί μὴ κατὰ πάντων ἀπενήνοχε | [*](R III 18) γραφάς; οὐ γὰρ δὴ τὸν μὲν παρακαλοῦντα πρὸς τὰ πονηρὰ δίκης ἄξιον νομιστέον, δι᾿ ὧν δὲ τὰ ἔργα ἐπράχθη, τούτοις δὴ δεῖ πρᾴως ἔχειν. οὐδὲ γὰρ ἐν [*](5. Dem. p 265, 13 8 Thuc. VI 29, 3 8 cf. p. 35, 12 sq.) [*](1. οὖν inserui ex Ath UVaB cum Rog om Ma Mor Re 5 γὰρ ἂν Iacobs Lect 195 | ὁ ἄνθρωπος scripsi ex Ath ἀνθρώπους Ma UVaB Rog ἄνθρωπος Mor Re | δορυφόροις Ath 7 οὐκ ἐδεῖτο reposui e libris auctore Re cum Rog οὐ δεῖτο Mor Re 8 ἐνῆκε scripsi e Ma UVaB coll Thuc. l.l. ἐνῆγε Ath edd | ὥσπερ delendum censuit Re πῶς οὐκ Iacobs Add 357 οὗτος Lect 195, ὡς πάρος Not 18 (at πάρος ab usu Libaniano abhorret) ὡς πρότερον Sintenis | ἠδίκ cum ras 2 litt U ἡ δίκη Va ἀδικεῖ Sintenis | πάλαι reposui e libris auctoribus Iacobsio et Sinteni cum Rog πάλιν Mor Re qui delendum censuit 9 post Σωκράτην lacunam indicavi cum Cobeto Mnem. III 146 qui οὕτω καὶ νῦν ἀδικεῖ μόνον ἐξ ἁπάντων κρίνων Σωκράτην excidisse coniecit 11 τῶν νόμων reposui e libris auctore Re cum Rog τὸν νόμον Mor Re | παθὼν Rog | ὑμῖν reposui e libris ἡμῖν edd 12 ἀπενήνοχε reposui e libris sed evanuit in Ma ἐπενήνοχε edd 13 τὰς ante γραφάς edd delevi 15 ἂν ante ἐπράχθη libri edd delevi auctore Gasda | δὴ inserui e libris om edd | πράως UB)

ἀλλὰ νῦν ὁ μὲν πείθων ἀνελεῖν τοὺς νόμους Σωκράτης κρίνεται, τῶν δὲ ἐπιθησομένων τῇ τούτων κατ’ ἀλύσει λόγον οὐδεὶς ἀπαιτεῖται. καίτοι τὸν φάσκοντα τῶν νόμων φροντίζειν διὰ πάντων τῶν <τῇ> δημοκρατίᾳ δυσμενῶν χωρεῖν προσῆκεν, ἀλλ’ οὐ τοὺς μὲν ὑπερπηδᾶν, ἐνὶ δὲ πολε- μεῖν μόνῳ. δῆλον γὰρ ὅτι καὶ Σωκράτους ἀποθανόν τος οἴ γε ὑπὸ τούτου. διεφθαρμένοι κακοὶ περὶ ὑμᾶς ἔσονται. τίς ἂν οὖν ἰατρὸν ἀποδέξαιτο παντὶ μὲν ὀφείλοντα βοηθῆσαι τῷ σώματι, τηροῦντα δὲ ἐν τῷ πλείονι τὸ νόσημα;

εἰ μὲν οὖν Σωκράτην ᾔδει μὲν πονηρὸν Ἄνυτος οὑτοσί, πονηρῶν δὲ αὖ οὐκ ἠπί- στατο διδάσκαλον, καλῶς ἂν ἐπὶ μόνον ᾔει· νῦν δὲ [*](3 Dem. Aristocr. p. 631, 28; 632, 6; 630, 5; 232, 30) [*](6 Aeschin. p. 87, 25 11 cf. p. 115, 9 sq. Plat. apol. p. 39 C sq) [*](1 φο νικοῖς cum ras 1 litt post ο Va | διειρημένον auctore Cobeto Rog 3 ἀλλὰ — 4 αἴτιον om Ma | ἀλλ’ ὁ τῷ ἀνδροφόνῳ προειπὼν auctore Gasda Rog 6 Σωκράτης auctore Cobeto cancellavit Rog 7 ἐπιθησομένων scripsi auctore Cobeto cum Rog πεισθησομένων libri Mor Re 7 του ο cum ras 1 litt ante et post ο U τούτου AthVa 8 τῶν νόμων Ma sed ν finalia suprascr m2 9 τῇ inserui cum Rog om libri Mor Re 10 ἀλλ’ οὐ τοὺς Ma sed λ’ οὐ τ in ras m2 | ὑπερπηδᾶν Ma sed πη in ras m2 13 οὖν ἂν MaUVaB 14 δ’ Rog 15 ᾔδει μὲν scripsi ex Ath μὲν ἤδει reliqui libri edd 16 πονη- ρῶν reposui e libris coll p. 33, 3 auctore Re cum Rog πονηρὸν Mor Re | αὖ scripsi ex Ath auctore lacobsio Lect 195 App Pors 308 Not 18 cum Rog αὐτὸν reliqui libri οὖν Mor Re qui de- lendum censuit aeque atque lacobsius Add 267 et Sintenis ᾔδει coni Re 11 δ’ ἂν lacobs Add 267 Not 19 | ἐπίμονον Ath ᾔει reposui e MaUVaB auctore lacobsio cum Rog εἴη Ath Mor Re)

52. Πόθεν οὖν Σωκράτης κρίνεται μόνος; ἐνεθυ- μήθη πρὸς αὑτὸν ὁ κατήγορος, ὅτι τοῖς μὲν πράγμασι καὶ ταῖς ἀληθείαις οὔτ’ ἂν τοῦτον οὔτ’ ἂν ἄλλον οὐ- δένα τῶν τούτῳ πεπλησιακότων ἕλοι, τὰ δ’ ὄντα αὑτῷ κατὰ Σωκράτους οὐκ ἂν ὑπάρχοι κατὰ τῶν ἄλλων. ταῦτα δ’ ἐστὶ τί; σοφιστὴς καλεῖται. πολλοῖς προσκέ- κρουκε. κεκωμῴδηται. τῶν εἰσφερόντων οὐκ ἔστιν. ἀλλ’ οὐκ ἐπὶ τοὺς νέους ταῦτ’ ἂν εἶχεν ἐφόδια. καθ’ ὧν οὐκ ἐρρύησαν διαβολαί, τούτους ἔδεισεν ἐν δικασταῖς αἰτιάσασθαι, ἐπεὶ καὶ κατὰ τούτου ψευδέσι διαβολαῖς, οὐκ ἐλέγχοις πιστεύων διώκει.

53. | Σκέψασθε δέ. μισόδημος, φησίν, ἐστὶ [*](R III 19) καὶ τοὺς συνόντας πείθει τῆς δημοκρατίας κατα- γελᾶν. τέ ποιῶν, Ἄνυτε, πρὸς θεῶν; λόγους συνθεὶς 20 [*](9 Dem. p. 875, 7; 1041,9; 1081,13) [*](1 ὑμῖν scripsi ex AthUVaB cum Rog ἡμῖν Ma ἡμῶν Mor Re | ὅδε inserui e libris cum Rog om Mor Re 3 ἔδει Ma sed δ in ras m 2 4 m2 4 ὑμῖν reposui ex AthUVaB cum Rog ἡμῖν Ma sed. ἡ in ras, Mor Re | τελέως scripsi e MaUVaB cum Rog τελείως Ath Mor Re 5 ποιοῦντας Β 8 αὐτὸν scripsi ex UB auctore Sinteni cum Rog αὐτὸν MaAthVa Mor Re 9 ταῖς ἀληθείαις scripsi e Ma sed εἰ inser m 2, UVaB τοῖς ἐκ τῆς ἀληθείας Ath Mor Re τῇ ἀληθείᾳ e Par 3017 Rog 9 ἂν (2) om Β 10 αὐτῷ scripsi αὐτῶ libri edd 11 ὑπάρχοι reposui e libris auctore Re cum Rog ὑπάρχει Mor Re 14 ταῦτ’ scripsi ex UVaB cum Rog ταῦτα MaAth Mor Re | δ’ ἂν Ma 15 δ’ ante οὐκ inser Rog delevi | τού- τους reposui e libris cum Rog τοῦτ’ Mor Re 20 λόγους scripsi ex AthUVaB λόγον Ma edd)

καίτοι τέ τὸ κωλῦον ἦν ἐπὶ μοναρχίαν προτρέπειν ἀποκεκαλυμμένως καὶ μηδὲν παραλιπεῖν <εἰπεῖν> ὧν εἰκὸς τὸν ἐρῶντα μεταστάσεως; εἰ μὲν γὰρ ὑφεωρᾶτο κίνδυνον ἐκ τῶν λόγων, ὅλως ἂν ἐσίγα ταῦτα δι’ ἅπερ νῦν κρίνεται· νομίζων δ’ ἐν φίλοις τοῖς ἀκροωμένοις ἐρεῖν, ἧκεν ἂν ἐπὶ γυμνὴν τὴν παραίνεσιν, ἐπῄνεσεν ἂν Πεισίστρατον, ἐθαύμασεν ἂν Ἱππίαν, ἠγάσθη ἂν Ἵππαρχον, ἐκάλεσεν <ἂν> εὐδαιμονίαν τῶν Ἀθηνῶν ἐκεῖνον τὸν χρόνον.

οὗτος τῶν συμβουλευόντων ὁ τρόπος διαρρήδην εἰπεῖν ἃ φρονεῖ τις, πάντα φθέγξασθαι λόγον, πᾶν ᾧ [*](7 cf. t. III 74, 17 13 Plat. Theag. p. 124 D) [*](1 ἀνέγνω τοῖς Ma sed ὢ τοῖς in ras m 2 | ἑταίροις reposui e libris auctore Re cum Rog ἑτέροις Mor Re | 1 et 3; posui e Β auctore Sinteni . reliqui libri edd 2 οὗτος scripsi οὕτως libri edd 8 ὡς delendum censet Sintenis 3 δεῖ scripsi e MaUVaB auctore Re cum Rog δεῖν Ath Mor Re quod ut in- finitivum Boissonadius Aen. Gaz. 204, ut participium Usener annal. philol. 1872, 741 defenderunt 5 δ’ ἂν reposui e libris auctore Co- beto Mnem. III 147 cum Kog δὲ Mor Re 6 λύκιον MaAthUB 7 κωλῦον Rog at cf. ad t. I 166, 13 8 ἀποκεκαλυμμένως scripsi ex UVaB cum Rog cf. ad t. I 101, 24 ἀποκεκαλυμμένων Ma ἀποκεκαλυμμένον Ath Mor Re 9 <εἰπεῖν> inserui coll t. II 18, 6 om libri edd 12 δ’ scripsi e MaUB cum Rog δὲ AthVa Mor Re | ἧκεν ἂν reposui e libris auctore Gasda οὐκ ἂν ἦν Mor Re οὐκ ἂν ἧκεν Rog οὐκ ἂν ᾔει lacobs Add 267 οὐκ ἂν ᾔειν Sintenis 13 ἐπῄνεσεν Ma sed ε(3) ex α corr m2 ἐπή- νεγκεν Ath 14 ἂν (2) scripsi τὸν libri Mor Re ἂν τὸν Rog 15 ἂν inserui cum Rog om libri Mor Re 17 φρονεῖν Ma ᾦ scripsi auctore Re ὃ libri edd)

εἰκὸς δ’ ἦν, ὦ ἄνδρες, καὶ εἰ σφόδρα τὴν πρώτην ἐδεδοίκει τὸ τῆς συμβουλῆς σαφὲς καὶ διὰ τοῦτο οὕτως ἔλεγεν ἐπικρυπτόμενος, ὥστ’ ἄδειαν εἶναι μὴ πείσαντι, χρόνου γε προἰ·όντος καὶ τοῦ πράγματος τοῖς νέοις οὐκ ἀπα- ρέσκοντος τολμῆσαι καὶ φανερῶς εἰπεῖν. ἢ νέους | [*](R III 20) μὲν ἐν τῷ δήμῳ λέγοντας οὐδὲ τοῦ θορύβου τὸ μέγε- θος ὧν ἐσπουδάκασιν ἀφίστησιν, ἀλλὰ πᾶν ὑπομένου- σιν ἐπὶ τῷ τὸ δοκοῦν αὑτοῖς καταστῆσαι κύριον, Σω- κράτης δὲ καθ’ ἡσυχίαν ἐξὸν τοὺς ἀκροωμένους λαβεῖν ἀντιλέγοντος οὐδενὸς προὐδίδου τὴν ἐπιθυμίαν τὴν αὑτοῦ δίκαιον οὐκ ἔχων λόγον;

τὸ δὲ πάντων μέγιστον, μετέπεσε δὶς ἡμῖν ἤδη τὸ σχῆμα τῆς πολι- τείας Σωκράτους ἐπιδημοῦντος καὶ ὄντος Ἀθήνησι, [*](1 προσαγαγεῖν scripsi cum Rog προσάγειν libri Mor Re) [*](2 ἁμαρτόντα reposui e MaUVaB auctore Re cum Rog ἁμαρτόντος Ath Mor Re 2 ἔχοι reposui e libris cum Rog ἔχῃ Mor Re 4 τοῖς νέοις ζητεῖν reposui e MaUVaB ζητεῖν τοῖς νέοις Ath edd | δουλεύσει scripsi cum Gasda δουλεύσῃ MaAth Mor Re δουλεῦσαι UVa δουλεῦσαι Β δουλεὐσοι Rog 5 τὴν πρώτην scripsi auctoribus lacobsio Add 267 Lect 195 Not 19 et Cobeto Mnem. III 147 cum Rog τὴν πόλιν libri Mor Re qui delenda censuit aeque atque Sintenis 6 διατοῦτο Ma | οὗτος Mor 9 φανερῶς reposui e libris cum Rog φανερὸν Mor Re 12 τῷ scripsi e MaAthB auctore Re cum Rog τοῦ UVa Mor Re | αὑτοῖς scripsi αὐτοῖς libri edd | σωκράτην MaU σωκράτη VaB 14 προὐδίδου scripsi e Par 3017 auc- tore Gasda cum Rog προυδίδουν reliqui libri προὐδίδει Mor Re | τὴν om Β 15 αὑτοῦ scripsi cum Rog αὐτοῦ libri Mor Re | ἔχων scripsi auctoribus Sinteni et Hefermehlio ἔχοντα libri edd 16 μετέπεσεν ἡμῖν δὶς UVaB | ἤδη om AthUB)

ἀλλ’ οὐκ ἔδειξεν αὑτὸν ἐν μέσῳ, λάθρα δὲ τὸ πρᾶγμα συνέθηκεν ὧς ἄν <τις> ὄχλῳ μὲν οὐκ εἰωθὼς χρῆσθαι, τῶν δ’ αὐτῶν ἐκείνοις ἐπι- θυμῶν; ἑτέρου ταῦτα ἦν τοῦ καὶ τῶν τετρακοσίων ἑνὸς καὶ λόγον ὕστερον ὧν ἔδοξεν ἀδικεῖν δεδωκότος. Σωκράτης δὲ οὔτε φυομένου συνεφήψατο τοῦ πράγ- ματος οὔτε ἀκμάζοντος ἐκοινώνησεν οὔτε πεπραγμέ- νου κέκριται.

οὐ μὴν οὐδὲ τερπόμενός γε ἐφάνη ποτὲ τῇ μεταστάσει καὶ συνευχόμενος τοῖς ἔχουσι τὴν ἀρχήν, ὡς ἄν τις δειλίᾳ μὲν φεύγων τὴν κοινωνίαν, πονηρίᾳ δὲ χαίρων τῷ κακῶς πάσχειν τὸν δῆμον. οὐ τοίνυν οὐδὲ τῶν τριάκοντα ἦν οὔτε συνάρχων οὔτ’ [*](1 Thuc. VIII 1; 63. Diod. Sic. XIII 36 4 Thuc. VIII 53 et 54 5 Thuc. VIII 54 | Dem. p. 376, 9 | Thuc. VIII 68 9 Antiphontis cf. Thuc. VIII 68) [*](3 μετέσχεν ὅτι Ma | ἀνὴρ Rog auctore Gasda qui ὁ ἀνὴρ vel ἀνὴρ melius scribi dixit at cf. ad p. 34, 6 4 τῆς in- serui e libris auctore Sinteni cum Rog om Mor Re 5 μετὰ Θηραμένους scripsi auctore Re cum Rog μετ’ ἀραμένους libri μετὰ Ῥαμένους Mor Re 6 ταὐτὰ reposui e MaUVaB auc- tore Re cum Rog ταῦτα Ath Mor Re | αὐτὸν scripsi ex UVa cum Rog αὐτὸν MaAthB Mor Re 7 ἂν scripsi auctore Re ἐν libri Mor Re quod del Rog | τις inserui coll 1. 15 om libri edd 8 εἰωθὼς reposui e libris auctore Re cum Rog εἰωθὸς Mor Re | χραίνεσθαι lacobs Lect 195 Not 20 secundum Eur. Or. 919 ἐπιθυμιῶν. Sintenis 11 δ’ Rog | τοῦ πράγματος συνεφήψατο UVaB 12 οὐτ’ UB Rog 13 γ’ Rog 15 μὲν inserui e libris cum Rog om Mor Re 16 ἐπιχαίρων coni Rog)