Oratio 54

τὰ δ’ ἐπὶ τούτοις οὐ παρ’ | [*](R III 166) ἐμοῦ δεῖ τινα μαθεῖν, ἀγνοεῖ γὰρ οὐδείς. πῶς γὰρ τά γε ἐν μέσῳ δεδειγμένα καὶ βεβοημένα; ὧν ὑβριστικώτερα τὰ οἴκοι πλείονος ἐκεῖ τῆς ἐξουσίας οὔσης. ἃ σιωπᾶν ἐμοὶ κάλλιον.

59. Ἀλλ’ ὅμως φιλεῖν με καὶ φησὶ καὶ ὄμνυσι καὶ μηδενὸς ταύτῃ λείπεσθαι καὶ μηδὲ τῶν ἄγαν δοκούν- [*](των φιλεῖν. εἰ δὲ τοιοῦτός ἐστι φιλῶν, ποῖόν τι χρὴ) [*](10 cf. Dem. p. 328,24; 376,22. Plat. Phaed. p. 72 C) [*](1 εἰ om Par Mor 5 τούτω Par Mor 6 δ’ Re 7 ἐπιστολῶν Par Mor 9 δ’ Re | αὐτὸν IPar 12 δύναμιν Ι sed ύν in ras m 3 14 οἶδεν reposui e CAPI εἶδεν Par edd | αὐτῶ scripsi αὐτῷ libri edd 18 γ᾿ Re 21 φιλεῖν — ἀλλ᾿ ὅμως p. 97,7 om C | φησὶ e φήσει corr IP 5 et Mor sed in hoc γρ φήσει in marg φήσει APar cf. p. 97,7 μή δὲ APPar 23 φίλων Par Mor)

ἀλλ’ ὅμως | φησὶν ὑπὲρ ἅπαν- [*](R III 167) τάς με φιλεῖν καὶ τῇ γνώμη παριέναι τὴν φύσιν καὶ προσόμνυσι, πρᾶγμα ποιῶν ἀρχαῖον, ἐπιορκῶν, ὧς δὴ πλεῖστον τῆς γῆς τῶν θεῶν ἀπεχόντων καὶ οὐδὲν ἐν αὐτῇ τῶν πραττομένων ἢ λεγομένων εἰδότων. ὅτι δὲ οὐτῶ ταῦτ᾿ ἔχει, μάθοι τις ἂν ἐκεῖθεν.

τοῦ γὰρ νόμου καθ’ ὂν οὐκ ἔξεστι τοῖς ἄλλοις εἰς τὰς τῶν ἀρχόντων καταγωγὰς βαδίζειν ἥκοντός τε καὶ κρατοῦν- τος καὶ τὰς εἰσόδους κωλύοντος τὰ μὲν τῶν ἄλλων ἐκεῖσε γραμματεῖα καθ’ ἑκάστην φέρεται τὴν ἡμέραν γιγνομένων ἀντὶ τῆς γλώττης τῶν γραμμάτων, ἐμὸν δὶ οὐδέποτε. τὸ δ’ αἴτιον, πρὸς τοὺς μὲν εἶπεν, ὅτι δεῖ πέμπειν καὶ περιεῖναι τοῦ νόμου, πρὸς ἐμέ δὲ οὔ. καίτοι καὶ μὴ πειθόμενον τοῖς πρώτοις ῥήμασι δευ- τέροις ἔδει καὶ τρίτοις ἐπαναγκάζειν καὶ τὴν σπουδὴν ἐκτεῖναι μέχρι τοῦ τέλους ἔχουσάν τι καὶ ἀπειλῆς ἢ γένοιτ᾿ | ἂν ἐκ φιλίας. νῦν δέ μοι δοκεῖ τῶν [*](R III 168) μέν ἄλλων εἵνεκα καταμέμφεσθαι τὸν νόμον, τῷ δὲ πρὸς ἐμὲ μέρει θαυμάζειν.

62. Ὡς δέ λέγει μὲν φιλεῖν, πράττει δὲ τοὐναντίον, Ῥωμύλος πάλιν ἑλκόμενος δείκνυσιν. ὂν ἑλκόμενον ᾔδει πάλιν ἐγκείμενον ἐμοί. καίτοι τοῦ γε φιλοῦντος ἣν οὐ κακὸν εὗδον ἀνεγείρειν, ἀλλ’ εἰ καί τις ἄλλος ἐπεγείροι, κοιμίζειν. νῦν δὲ κἀκείνῳ περιέστησε τοὺς δάκνοντας, ὅπως ἐκεῖνος ἐμέ. καὶ τοῦτο δρᾶται πολλά- κις καθ’ ἑκάστην ἡμέραν οὐκ ἐωμένης τῆς πρὸς τοὺς νέους ὁμιλίας κόσμῳ χωρεῖν.

63. Ἀλλ’ ἐκεῖνο φιλοῦντος, εἰπέ μοι, τὸ φυγεῖν δικάσαι τὴν δίκην ἐν ἡ διά τὴν τῶν δικαίων ἰσχὺν ᾔδει μοι θησόμενος; καίτοι καὶ παρεκάλει πρότερον [*](R III 169) εἰσελθεῖν καὶ τὸ μέλλειν ἐμέμφετο καὶ | μεθ’ ἡμῶν ἔλεγεν εἶναι τοὺς νόμους.

ἀλλ’ ἐκεῖνο μὲν ἣν ἑαυτῷ τι πράττοντος, τουτὶ δὲ ἐπ’ ἐκείνῳ τετε- [*](15) λεσμένῳ τοῦ πρὸς ἐμὲ μίσους. ἐκεῖνο μὲν οὖν ζητῶν ἐξηπάτα, ἔχων δὲ οὐκ εἴα, ἀλλ’ ἔχων] ἐπεβούλευε καὶ τῆς πάντως ἑπομένης μοι νίκης ἀποστερῶν, ὡς χαρί- σαιτο τοῖς κόλαξιν, εἰς τοῦθ’ ὑπήγαγε τὴν δίκην, ὥστ’ αὐτὴν σεσιγῆσθαι τῷ μηνί.

65. Ἤκουσεν ὅτι προσήκει λῦσαι κακῶς τινα δε- θέντα μέλλοντα τὴν βουλὴν ὠφελήσειν. οὐκ ἔλυσε. διὰ τί; ὅτι ὁ τοῦ δεσμώτου μνησθεὶς ἣν ἐγώ. τῶν αὐτῶν δὲ παρ’ ἄλλου λεγομένων λόγων ἐλύετο ἂν οὐκ ὄντος ἀχρήστου τοῦ λέγοντος τοῖς Εὐσταθίου πράγ- μασιν, ὧσπερ ἐγώ.

66. Ἦν δέ, ὡς ᾤετο, χάρις καὶ ἐν οἶς ἠπείλει Θαλασσίῳ βουλεύσειν αὐτόν. καὶ ἡ πρόφασις μάλ’ ἐπι- εικής, τὸ | κύριον ὄντα ἐκεῖνον τῶν δεδειγμένων [*](R III 170) ἡμῖν λόγων αἰτοῦντι μὴ διδόναι τηροῦντα τὴν δίψαν. ὁ δὲ ἐδίψησε μὲν τούτων οὐδεπώποτε, δοκεῖν δὲ ἐβού- λετο, κερδαίνειν ἴσως τι νομίζων εἰς δόξαν, οἷόν τι καὶ περὶ τὸν υἱόν. ὂν ποτέ μὲν ἄξειν, ποτὲ δὲ μετα- πέμψεσθαι, ποτὲ δὲ πέμψειν λέγων ὡς ἐπὶ βελτίω ῥεύματα εἶχεν ἐν Τυρῷ τε καὶ τοῖς χείροσιν, ὡς αὐ- τὸς ἔφασκε, λόγοις, πρὶν δὴ ἡ ἀρχὴ δεῦρο μετὰ τῶν ἀδελφῶν τὸν νεανίσκον ἐκάλεσε.

καὶ μὴν εἰ μὲν ἐκέκτητο, τῶν ἡμετέρων λόγων | οὐκ ἐδίψη κατὰ [*](R III 171) τὸν αὑτοῦ λόγον, εἰ δ’ οὐκ ἣν κεκτημένος, οὐκ ἐπε- θύμει. πῶς γὰρ οὐκ ἂν εἶχε βουλόμενος; τί οὖν ἔδει [*](7 cf. p. 91,21. Sievers p. 160 9 cf. t. III 309,12 sq. 15 cf. t. Ι 200,8) [*](1 λύσαι Ι cf. t. III 380,17 2 ἔλησε 1 3 ὁ om Par Mor 8 αὐτόν Ι sed ex αὐτὸς (vel αὐτοῦ) corr αὐτῷ Par Mor αὐτὸν Re 10 μοι Par Mor | δίψην Α δίψαν Ρ sed α in ras m 4 11 οὐδέ πώποτε CAP sed in hoc eras, Ι οὐδέποτε Par Mor 12 τι (2) om Par Mor 13 ὃν] ὄντι Par ὃν ᾤετό τι Mor | ποτέ δέ μεταπέμψεσθαι cancellavit Re | μεταπέμψασθαι Par Mor 14 ποτέ δὲ πέμψειν fortasse cancellanda 18 ἐκέκτητο, τῶν scripsi ex Ι ἐκέκτητο τῶν reliqui libri edd | ἐδίψα Ι sed α ex η corr m 3, Par Mor 19 τῶν et λόγων Par Mor | αὐτοῦ CIPar edd | δὲ Par Mor)

ᾔτεις διφθέ- ραν, οὐχ ὡς ἐκγραψάμενος ἔχης τὰ ’κεῖθεν, ἀλλ’ ὅπως [*](R III 172) αὐτὴν ἐκείνην. τουτὶ δὲ οὐκ ἐραστοῦ | μηδὲ στατῆρι τά παιδικὰ τιμᾶν. τί οὑν ἠδίκει μὴ διδοὺς τῷ μὴ ἀποδώσοντι; κτήσασθαι δὲ οὕτω βούλεσθαι καὶ τὰ οὐ πολλοῦ λόγου παντὸς ἂν εἴη.

69. Σὺ δὲ ὅστις εἰς ἐμέ, δεδήλωται μέν οἷς ἔφην, εἰ καὶ πολλὰ παραλέλειπται, σαφὲς δὲ ἔσται καὶ τῷδε. τοῖς γὰρ ἐν τῷ διαφθεῖραι τὰ πρὸς τὸν διδάσκαλον δίκαια κακοῖς ἐξελεγχθεῖσι συζῇς, σύνει, συνδιατρίβεις, ὁμιλεῖς, συνδειπνεῖς, συμπίνεις, συναριστᾷς, κἂν αὐτοῦ βουληθῶσι καθεύδειν, ἐξουσία πολλὴ καὶ τὸ κωλῦον οὐδέν. οἱ δὲ ἐν ἑκάστῳ τούτων λόγοι κατὰ τῶν ἐμῶν τρόπων, ἔχοντες μὲν ὑγιὲς οὐδέν, πολλὴν δὲ ἡδονὴν [*](R III 173) ἀμφοτέροις, τοῖς τε ψευδομένοις τῷ | τε ἀκούοντι.

καὶ ὅ τι ἂν ἐκείνοις δόξῃ, τοῦτο δεῖ κρατεῖν, κἄν [*](4 cf. t. III 310,3 7 Dem. p. 1180,22; 1197,5) [*](4 ἡδονῆς Par Mor 5 κολακείας ἀπέχοντα Re | δ’ om Par Mor 6 ὥστις Par Mor | διφθέραν Ρ sed αν in ras m 2) [*](7 ἐκγραψάμενος scripsi auctore Re ἐγγραψάμενος libri edd | ἔχῃς τὰ] ἔχ̣θιστα Par Mor | τὰ κεῖθεν Ρ τἀκεῖθεν Ι 8 ἐκεί- νην scripsi auctore Re ἐκεῖθεν libri edd | μὴ δὲ ΑΡΙ 10 δὲ om C 11 παντὸς scripsi auctore Re coll. Dem. p. 13, 27 πάντως libri edd 13 τόδε Α βοά in τῶδε corr m 2, Par Mor) [*](15 ἐξελεγχθεῖσι Par at εῖσι abreptum ἐξελεγχθεὶς Mor ἐλεγ- θεῖσι CAPI) σν́νει Α sed e συνεὶς corr m 2 συνεὶς Par συνίεις or sed γρ σύνει in marg 16 συμπαριστᾶ C 17 κωλῦον? cf. t. III 480,9 18 δ’ Re 21 ὅτι Ι | δὴ C)