Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

έδιδάχθη κὰρ ὑπὸ τῆς Σοφίας ό δημιουργός, ὅτι οὐκ ὲ́στιν αὐτὸς θεὸς μόνος, ὡς ἐνόμιζε, καὶ πλὴν αὐτοῦ ἕτερος οὐκ ἔστιν, ἀλλ’ ἔγνω διδαχθεὶς ὑπὸ τῆς Σοφίας τὸν κρείττονα· κατηχήθη γὰρ ύπ᾿ αύτῆς καὶ ἐμυήθη καὶ ἐδιδάχθη τὸ μέγα τοῦ Πατρὸς καὶ τῶν αίώνων μυστήριον, καὶ ἐξεῖπεν αὐτὸ οὐόενί· τοῦτ᾿ ἔστιν, ὥς φησιν, ὃ λέγει πρὸς Μωὐσὴν· ἐγὼ ό θεὸς Ἁβραὰμ καὶ ὁ θεὸς Ἰσαὰκ κοὶ ό θεὸς Ἰακώβ, καὶ τὸ [*](5 ἀνατολική] vgl. Clemen's Ἐκ τῶν Θεοσότου καὶ τῆς ἀνατολικῆς καλουμένης διδασκαλίς .... έπιτομαί Tert. Αdv. Val. 11 — 7 vgl. Mark. 1, 10; Iren. I 7, 2 S. 60 Η.; Bousset, Kyrios Christos S. 258f — 10 Rom. 8, 11 — 12 χοῦς] vgl. Iren. I 5, 6. 7, 5 ὑπὸ κατάραν] Gal. 3, 10 — Gen. 8, 19 — 13 Ἀξιόνικος] Tert. a. a. Ο. 4 — 13ff vgl. Clemens a. a. 0. 1 S. 105, 5 6; 60 S. 127, —3 St. — 21ff vgl. S. 162, Off — 27 Exod. 6, 2. 3 ἐγὼ κύριος καὶ ὤφθην πρὸς Ἀβραὰμ καὶ ισαὰκ καὶ Ἰακώβ, θεὸς ὤν αὐτῶν, καὶ τὸ ὄνομά μου κύριος οὐκ ἐδήλωσα αὐτοῖς vgl. VII 25, 4) [*](2 γενηθεὶς Ρ 9 ἐγγέγονε We.: γέγονε Ρ, γέγωνε Cruice 11 ἤτοι ö.: καὶ τὰ Ρ 14 Βαρδησιάνης Bunsen, s. VII 31, 1 18 ξητγήτωσαν Ρ καθ᾿ αὑτοὺς We. 19 γεγένηται We. ἐπιλέγει Miller: ἐπεὶ λέγει Ρ, ὲ́τι λέγει Bunsen 20 <τὰ> κατὰ Cruice, ebenso Ζ. 21 23 ούκ > Cruice 24 Bunsen: κατήχθη Ρ)

ἔδει διωρθωμένων τῶν ἄνω κατὰ τὴν αὐτὴν άκολουθίαν καὶ τὰ ἐνθάδε τυχεῖν διορθώσεως. τούτου χάριν έγεννήθη Ἰησοῦς ὁ σωτὴρ διὰ τῆς Μαρέας, ἴνα διορθώσηται <τὰ> ένθάδε, ὤσπερ ὁ Χριστός, ὁ ἐπιπροβληθεὶς ὑπὸ τοῦ Νοὸς καὶ τῆς Ἄληθείας, διωρθώσατο τὰ πάθη τῆς ἔξω Σοφίας, τουτέστι τοῦ ἐκτρώματος· καὶ πάλιν ὁ διὰ Μαρίας γεγεννημένος ό Σωτὴρ ἦλθε διορθώσασθαι τὰ πάθη τῆς φυχῆς.

είοὶον οὖν κατ᾿ αὐτοὺς τρεῖς Χριστοί, ὁ έπιπροβληθεὶς ὑπὸ τοῦ Νοὸς καὶ τῆς Ἀληθείας μετὰ τοῦ άγίου πνεύματος, καὶ ὁ κοινὸς τοῦ πληρώματος Καρπὸς ἰσόζυγος τῆς ἴξω Σοφίας, ἥτις ἤτις καλεἰται καὶ αὐτὴ πνεῦθμα ἅγιον ὑποδεέστερον τοῦ πρώτου, καὶ τρίτος ὁ διὰ Μα- ρίας γεννγθεὶς εἰς έπανόρθωαιν τῆς κτίσεως τῆς καθ’ ήμᾶς.

Διὰ πλειόνων νομίζω αύτάρκως τὴν Οὐαλεντίνου Ούαλεντίνου Πυθαγόρειον ούσαιν ὑποτετυπῶσθαι. δοκεῖ δὲ καὶ δι᾿ έλέγχων τὰ δοκοῦντα αὐτοῖς ἐκθέμενον παύσασθαι. Πλάτων τοίνυν περὶ τοῦ παντὸς έκτιθέμενος μυστήρια μυστήρια πρὸς Διονύσιον τοιοῦτόν τινα τρόπον λέγων· »Φρασιέον δή σοι δι᾿ αἰνιγμάτων, ἴν Ε;

τι) ἡ δέλτος ἢ πόντου <ἢ γῆς> ἐν πιυχαῖς πάθῃ, ὁ άναγνοὺς μὴ γνῷ. ὧδε γὰρ ἔχει· περὶ τὸν πάντων βασιλέα πάντα ἐστί, κἀκείνου ἑνεκα πάντα, κἀκεῖνος αἴτιος πάντων τῶν καλῶν. δεύτερον πέρι τὰ δεύτερα, καὶ τρίτον πέρι τὰ τρίτα.

τοῦ δὲ βασιλέως πέρι <καὶ> ών εἶπον ἐστι τοιοῦτον. τὸ δὲ μετὰ τοῦτο ἡ ψυχὴ έπιξητεῖ μαθεῖν ὁποῖα ἄττα ἐστί, βλέπουσα εἰς τὰ έαυτῆς συγγενῆ, ὧν ούδὲν ἱκανῶς εχει. τοῦτ᾿ ἔστιν, ὠ ποῖ Διονυσίου καὶ Δωρίδος, τὸ ἐρώτημα, ὅ πάντων αἴτιόν ἐστι κακῶν· μᾶλλον δὲ ἡ περὶ τούτου φροντὶς ἐν τῇ φυχῆ έγγινομένη, ἥν ἐὰν μή τις ἐξαιρεθῇ, τῆς άλγθείας ὄντως οὐ μή ποτε [*](17—S. 167,9 Plato] Ερ. II 312 DE. 313 Α. 314 Α—C. — Auch Justin 1 60 und Athenagoras Apol. 23 benutzen die Stelle (Geffcken, Ajjologeten S. 212)) [*](1 θεοῦ ö.: τοῦ θεοῦ Η, μου Ρ 4 διορωμένων Ρ 6 + τὰ Roeper Bunsen 9 γεγενημένος Ρ πλήθη Ρ 13 αὕτη Ρ 15 πλειόνων <οὖν> We. 16 19 αἰνιγμῶν Plato < > Plato 20 < > Plato 22 καὶ ἐκεῖνο αἴτιον ἀπάντων Plato δεύτερον δὲ πέρι Plato περὶ Ρ, ebenso im Folgenden 23 — 26 τρίτα. ἡ οὖν άνθρωπινη περὶ αύτὰ ὀρέγεται μαθεῖν ποῖ’ ἄττα ἐστίν, βλέπουσα — ἔχ·ει. τοῦ δὴ βασιλέως περὶ καὶ ών εἐ͂πον — φυχή φησιν, ἀλλὰ ποῖόν τι μήν; τοῦτ’ ἔσιιν, ὠ παῖ Διονυσίου Plato 23 + καὶ Plato 24 τοῦ δὲ μετά τοῦτον Ρ ποτ᾿ Plato 27 φροντὶς] ὠδὶς Plato 28 ἐνγινομένη Ρ, ἐγγιγνομένη Plato ἤν εἰ μή τις ἐξαιρεθήσεται Plato)

γὰρ ἄνδρες ταῦτα ἀκηκοότες <καὶ πλείους δυνατοὶ μὲν> μαθεῖν, δυνατοὶ καὶ βασανίσαντες πάντῃ πάντως κρῖναι γέροντες ἤης, οἵ φασι τὰ μὲν τότε πιστὰ εἶναι δόξαντα νῦν ἄπιστα, τὰ δὲ τότε ἄπιστα, νῦν τοὐναντίον. πρὸς ταῦτα οὐν σκοπῶν εὐλαβοῦ, μή ποτέ σοι μεταμελήσῃ τῶνδε ἀναξίως ἐκπεσόντων.

διὰ τοῦτο ἐγὼ περὶ τούτων γέ(γραφα οὐ)δέν, ούδὲ ἔστι Πλάτωνος σύγγραμμα ούδἐν ούδὲ ἔσται πώποτε. τὰ δὲ νῦν λεγόμενα Σωκράτους έοτὶ καλοῦ καὶ νἐου γεγονότος.« τούτοις περιτυχὼν Οὐαλεντῖνος ὑπεστήσατο τὸν πάντων βασιλέα, ὄν ἴφη Πλάτων, οὕτως· Πατέρα καὶ βυθὸν καὶ [πᾶ]Σιγὴν τῶν ὅλων αἰώνων.