Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Hippolytus

Hippolytus. Hippolytus Werke, Volume 3. Wendland, Paul, editor. Leipizg: Hinrichs, 1916.

Μωσέως οὖν έͅρηκότος· »ἕξ ἡμέραις ἐν έν ὁ θεὸς ἐποίησε τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν, καὶ τῇ ἑβδόμῃ κατέπαυσεν ἀπὸ πάντων τῶν ἔργων αὐτοῦ‘, τὸν εἰρημένον τρόπον μετοικονομήσας ό Σίμων ἑωυτὸν θεοποιεῖ.

ὄταν οὖν λέγωαιν, ὅτι εἰσὶ τρεῖς ἠμέραι πρὸ ἡλίου καὶ σελήνης γεγενημέναι, αἰνίσσονται νοῦν καὶ ἐπίνοιαν, τουτέστιν οὐρανὸν καὶ γῆν. καὶ τὴν ἑβδόμην δύναμιν τὴν ἀπέραντον· αὗται Κὰρ αἰ τρεῖς δυνάμεις εἰσὶ πρὸ πασῶν τῶν ἄλλων γενόμεναι.

ὅταν δὲ λέγωσι· πρὸ πάντων τῶν αἰώνων γέννα με«, περὶ τῆς ὲβόόμης. φησί, δυνάμεως τὰ τποαῦτα λέγεται εἐ͂ναι. ἑβδόμη δὲ αὔτη δύναμις, ἥτις ἦν δύναμις ὑπάρχουσα ἐν τῇ ἀπεράντῳ δυνάμει, ἥτις γέγονε πρὸ πάντων τῶν αἰώνων.

αὕτη ἐστί, φησίν, ἠ ἑβδόμη δύναμις, περὶ ἧς λέγει Μωσῆς· καὶ πνεῦμα θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὥδατος«, τουτέστι, φησί, τὸ πνεῦμα τὸ πάντα ἔχον ἐν ὲαυτῷ, ἑκὼν τῆς ἀπεράντου δυνάμεως, περὶ ῆς ὁ Σίμων λέγει· εἰκὼν ἐξ όφθάρτου μορφῆς, κοσμοῦσα μόνη πάντα«.

αὕτη γὰρ ἡ δύναμις, ὴ ἐπιφερομένη ἐπάνω τοῦ ὕδατος ἐζ ἀφθάρτου, φησί, γεγενημένη μορφῆς κοσμεῖ μόνη πάντα. τοιαύτης οὖν τινος καὶ παραπλησίου τῆς κατασκευῆς τοῦ κόσμου γενομένης παρ’ αὐτοῖς, »ἔπλασε«, φησίν, »ὁ θεὸς τὸν ἄνθρωπον χοῦν ἀπὰ τῆς γῆς« λαβών· ἔπλασε δὲ οὐχ ἁπλοῦν. ἀλλὰ διπλοῦν »κατ᾿ κἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν«.

ἑκὼν όἐ ἐστι τὸ πνεῦμα [*](4 Jes. 1, 2, Tgl. V 26, 36 7f — 7f Gen. 1, 31 — 12 Exod. 20, 17 έν γὰρ ἕξ ἡμέραις ἐποίησε κύριος τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν γῆν κὴν θάλασσαν καὶ κάντα τὰ έν ούοῖς καὶ κατέπαυσε τῇ ἡμέρᾳ τῇ έβδόμῃ Gen. 2, 2 καὶ κατέπαυδε τῇ ἠμέρᾳ τῇ ἑβδόμην ἀπὸ πάντων τῶν ἔργων αὐτοὶ — 15 vgl. S. 121, 12 — 19 vgl. Prov. 8, 23 πρὰ τοῦ αἰῶνος ἐθεμελίωσέν με S, 25 πρὸ δὲ πάντων βουνῶν γεννᾷ με — 23. 27 30 Gen. 1, 2, vgl. V 19, 17 — 29 Gen. 2, 7 — 31 Gen. 1, 20 — man ßt die ärung von καθ’ ὁμοίωσιν (Clem. Exe. 50, 1 S. 123, 9ff., 54, 2 S. 125, 1 St.)) [*](1 ὑποδέχεται Ρ 6 + ὁ ö. 12 ἡμέραι We. 18 <αἱ> πρὸ We. 20 > We. 24 τώ πάντα ἔχιεν)

140
τὸ ἐπιγενόμενον ἐπάνω τοῦ ὕδατος· ὸ̀ ἐὰν μὴ εξεικονισθῇ, μετὰ τοῦ κάσμου ἀπολεῖται, δυνάμει μεῖναν μόνον καὶ μὴ ἐνερrείᾳ γενόμενον — τοῦτό ἐστι ἐστι, τὸ εἰρημένον· »ἵνα μὴ σὺν τῷ κόσμῳ κατακριθῶ. μεν« —• ἐὰν δὲ ἐξεικονισθῇ καὶ γένηται ἀπὸ στιγμῆς ἀμερίστου, ὡς γέγραπται ἐν τῇ Ἀποφάσει, τὸ μικρὸν μέγα ἐρήσεται. τὸ δὲ μέγα ἔσται εἰς τὸν ἄπειρον αἰῶνα καὶ ἀπαράλλακτον, τὸ μηκέτι γινόμενον.

πῶς τῶς καὶ τίνα τρόπον, φησί, πλάσσει τὸν ἄνθρωπον ὁ θεός; ἐν Παραόείσῳ, οὕτως γὰρ αὐτῷ δοκεῖ. ἴστω, φησί, παράδεισος ἡ μήτρα. καὶ ὅτι τοῦτό ἐστιν ἀληθὲς ἡ γραφὴ διδάξει ὅτε λέγει· »έγω εἰμι ὁ πλάσσων σε ἐν μήτρᾳ μητρός σου«· καὶ τοῦτο Κὰρ οὕτω θέελ γεγράφθαι. τὸν παράόεισον, φησίν, ἀλληγορῶν ὁ έλληγορών τὴν μήτραν εἴρηκεν. εἴπερ δεῖ τῷ λόγῳ πιστεύειν.

εἰ δὲ πλάσσει ὁ θεὸς ἐν μήτρᾳ μητρὸς τὸν ἅνθρωπον, τουτέστιν ἐν παραδείσῳ, ὡς ἔφην, ἔστω παράδεισος ἡ μήτραν, Ἑδὲμ δὲ τὸ χόριον, »ποταμὸς ἐκπορευόμενος ἐξ Εδὲμ ποτίζειν τὸν παράδεισον‘ ὁ ὀμφαλός. οὐτος, φησίν, »ἀφορίξεται« ὁ ὀμφαλὸς »εὶς τέσσαρας ἀπχάς«· ἑκατέρωθεν γὰρ τοῦ ἀμφαλοῦ δύο εἰσὶν ἀρτηρίαι παρατεταμέναι, ὀχετοὶ πνεύματος, καὶ δύο φλέβες, ὀχετοὶ αἵματος.

ἐπειδὰν δέ, φησίν, ἀπὸ τοῦ Ἐδὲμ χορίου ἐκπορευόμενος ὁ όμφαλὸς ἐμφυῇ τῷ γενομένῳ κατὰ τὸ ἐπιγάστριον, ὄ κοινῶς πάντες προσαγορεύουσιν ὀμφαλόν * * * αἱ δὲ δύο φλέβες, δι᾿ ὡν ῤεῖ καὶ φέρεται ἀπὸ τοῦ Ἐόὲμ τοῦ χορίου τὸ αἷμα, κατὰ τὰς καλουμένος τοῦ τοῦ ἥπατος, αἵτινες τὸ γεννώμενον τρέφουσιν·

αἱ ἀρτηρίαι, ὃς ἔφημεν ὀχετοὺς εἶναι πνεύματος, ἑκατέρωθέν περιλαβοῦσαι τὴν κύστιν κατὰ τὸ πλατὺ ὀστοῦν, πρὸς τὴν μεγάλην αυνάπτουσιν ἀρτηρίαν, τὴν κατὰ ῥάχιν καλουμένην ἀορτήν, καὶ οὕτως διὰ τῶν παραθύρων ἐπὶ τὴν καρδίαν ὁδεῦσαν τὸ πνεῦμα κίνησιν έργάξεται τῶν ἐμβρύων.

πλαττόμενον γὰρ τὸ βρέθος ἐν τῷ παραδείσῳ [*](3 1 Kor. 11, 32, vgL V 12, 7 — 4f vgl. V 9, 5E. — 9 vgl. Jes. 44, 2 ὁ πλάσας σε ἐκ κοιλίας V. 24 ὀ πλάσσων σε έκ κολλίας? — 14 14ff Gen. 2, 10, vgl. V 9, 14 — 16 ff Galen, In Hipp. De alim. Bd. XV 387 κϋην ἔστι γὰρ ἐν αὐτῷ ἀγγεῖα τέτταρα, δύο μὲν ἀρτηρίαι, δύο δὲ φλέβες μέσον έσυτῶν εχουσαι τὸν οὐραχόν .... καὶ διὰ τοὐτων οῖον ὲκ πρέμνων τινών ἐκ τῆς μήτρας ἕλκει τὸ ἔμβααυον αἱμα καὶ πνεῦμα) [*](1 τοῦ ἐπιφερομένου Ρ 6 ἀπαράλακτον Ρ τὸν μὸν ηχ. S. 459 nach S. 144, 3 7 πλάσεις Ρ, spatium hinter ά 10 πλάσων Ρ 14 χωρίον Ρ, verb. Cruice, ebenso Ζ. 18. 21 ποταμὸς <δ᾿> We. 15 ποτίζει Ρ 17 verb. ö. 18f ὲπειτα — ἐμφίεται Petersen bei ö. 19 nach έπιγάστριον Lücke Miller 20 ὃ Cruice: ὃν Ρ Lücke Gö. ö.: μὲν λαβοῦδαι Ρ)

141
οὔτε τῷ στόματι τροφὴν λαμβάνει οὔτε τοῖς ῥισὶν άναπνέει· ἐν ὑγροῖς γὰρ ὑΠάρχοντι αὐτῶ̣ παρὰ πόδας ἦν ὁ θάνατος εἰ ένέπνευσεν· έπεσπάσατο γὰρ ἂν ἀπὸ τῶν ὑγρῶν καὶ ἐφθάρη. ἀλλὰ γὰρ ὅλον περιἐ περιέπτυκται τῷ καλουμνῳ χιτῶνι ἀμνίῳ. τρέφεται δὲ δι᾿ Ὀμφαλοῦ καὶ διὰ τῆς <ἀορτῆς τῆς> κατὰ ῥάχιν, ὡς ἔφην, τὴν τοῦ πνεύματος ούσίαν λαμβάνει.