Homiliae In Lucam

De eo, quod scriptum est: Magnificat anima mea Dominum< usque ad illum locum, ubi ait: timentibus se fecit virtutem<.

Ante Joannem prophetat Elisabeth, ante ortum Domini Salvatoris prophetat Maria. Et quo-

Πρὸ Ἰωάννου ’ Ελισάβετ προφητεύει, πρὸ τῆς γενέσεως τοῦ σω τῆρος ἡμῶν ἡ Μαρία προφητεύει.

[*](1 vgl. Luk. 3, 8 1 ff. Hebr., 12, 23 20—21 Luk. 1 Ambros. in Lucam II, 28 (S. 56, 7ff. Schenkl) 24 ff. vgL)[*](1 fecerimus C ~ fecer. fructus A, fecer. fruct. dign. B, fruct. fec. dign. E 1/2 ecclesia CDE 2 conscripti B 3 sunt > E 4 credit C et — credidit > r 6 ei > ABE 7 et + et > AB magnificabat A 8 anima + mea C 9 spiritu spiritrun B 11 rursum C 12 eeclesia E 13 fstini BDE fest. + ut B 14 divini BE 15 quaerimus E 16 disserimus E in — 18 Amen > BE 18 Amen > C Explicit omelia 19 Incipit VIII. de eo . . . AC 21 illum] eum AC se fecit ABCE] efficit De 54, 3—16 + (Hom. VIII) 55, 12 Ἐπειδὴ — 19 Q*d (in C and. Text) (54, —16 ört vielleicht zwischen 55, 7 u. 9) 54, –24 Χ* 12 ὅτι D5 Q > d 14 τὸ >)

modo peccatum coepit a muliere et deinceps ad virum usque pervenit, sic et principium salutis a mulieribus habuit exordium, ut ceterae quoque mulieres, sexus fragilitate deposita, imitarentur vitam conversationemque sanctarum earumque vel maxime, quae nunc in evangelio describuntur. Videamus ergo vaticinium vorginale. >Magnificat<, ait, mea Dominum, et exsultavit spiritus meus in Deo salutari . Duae res, >anima< et duplici laude funguntur. Anima Dominum praedicat, spiritus Deum: non quod alia laus Domini, alia Dei sit, sed quia, qui Deus est, idem et Dominus est,

Καὶ ὥσπερ ἤρξατο ἡ ἁμαρτία ἀπὸ τῆς γυναικὸς καὶ μετὰ τοῦτο ἔφθασεν ἐπὶ τὸν ἄνδρα, οὕτω καὶ τὰ ἀγαθὰ ἀπὸ τῶν γυναικῶν ἤρξατο, ἶνα προτραπῶσιν αἱ γυναῖκες, τὴν ἀσθένειαν καὶ τὰ γυναικεῖα ἀποθέμεναι, ζηλῶσαι τοὺς βίους τῶν μακαρίων τούτων.

Ἴδωμεν λοιπὸν τὴν προφητείαν τὴν παρθενικήν, ἤ φησιν· >Μεγαλύνει ψυχή μου τὸν κύριον< οὐ μόνον σῶμα, ἀλλάκαὶ ἡψυχή . | Ἐπειδὴ τοιαύτης μεγάλης καὶ θαυμασίας χάριτος παρὰ θεοῦ ἠξίωμαι, ἀξιοχρέως >μεγαλύνει ἡ ψυχή τὸν κύριον<· ὅλον γὰρ μεγάλῳ θαύματι καὶ κατορθώματι, τοσοῦτον ὀφείλω πρώτη δοξάζειν τὸν ἐν ἐμοὶ τὰ παράδοξα ἐνεργοῦντα. |

[*](8 earumque] earum quae De quae > De 14 anima + scilicet 17 quod] quo BDE 17/18 Domini + et BCE 18 alia + laus C ~ sit Dei A (Hom. VI) 43, — 17 —44, 10 C) + (Hom. VIII) 55, — 4 ἤρξ. dC 55 1—7 m Χ 55, 1—12 + 56, 3—4 καταν. + 56, 29—58, 8 αὐτῆς ἐμῷ σώματι — προσενέγκαι + 55,12 Ἐπειδὴ — 19 P2) ekp [P*P1*P2 Εὐδοξίου) P3*] LQ1* λ π* 55, 9—12 + 56, 3—6 Χ 55, 12 Ἐπ. — alia S (Hom. VII) 54, –16 + (Hom. VIII) 55, 12—19 Q* d (in C Text) Ἐν τῷ ἐμῷ σώματι — προσενέγκαι + 55, 12 — 1 9 U ( ἐξ ἀνεπ. ) p (P P1P3P4, alle ἀνεπιγρ.) 55, –19 + 58, 11 Τῆς— 17 a (2 Zeilen vorher Ἰσιδ. Πηλ.) LQ1 Ἰδιδ. Πηλ.) Y* τοῦ αὐτοῦ) π*)[*](1 Καὶ > λ ὥσπερ ἤρξ. ἡ ἀμαρτία] ὡς δὲ δὴ e) ἀρξαμένη ἁμαρτία dC, ὡς δὲ ἀρξαμένης τῆς ἁμαρτίας edX 2 τῆς > eCQ1 κοὶ τοῦτο > C καὶ — 3 dvdQa > dX 3 ἐπὶ] εἰς K ( ?) λ 3/4 οὕτω . ἤρξατο] ἔδει . . . ἄρξασθαι dX 4 τῶν γυναικῶν] γυναικὸς dCX ἄρξατο] ἤρξαντο CU 4/5 ἶν’ ἀπεντραπῶσιν eU, ἵνα προτραπῶσαι m 5 οἱ > τὴν — 6 ἀποθ.] ἀποθέμεναι τὴν ἀσθένειαν Χ ἀσθ.] παρθενείαν V ζηλώσωσι eU 7 τοὺς — τούτων] τὸν βίον τῶν πασῶν μακαρίων γυναικῶν Χ 9 Ἴδ — 11 κύρ. > k λοιπὸν] δὲ λ, > Χ, δὲ λοιπὸν p τὴν — παρθ. προφ. epUVA 10 ἥ φησιν > λ 10 Μεγ. — 11 κύρ. > 11/12 οὐ μόνον τὸ σῶμαι ἀλλὰ κοὶ ἡ μυχή μου nur Q 12 Ἐπ. — 15 ἀξιοχρ. > dQ 12 Ἐπειδὴ — 16 κύριον > apCLQ1SU 16 γάρ + φησιν a καὶ a > β) ὑπηρετῶ P2 ὑπηρ. φησίν S 17 κοὶ κατορθ. > 18 πρώτη > aSP1 ~ δοξ. πρώτη P1 19 τὰ > adP1QS > p ~ ἐνεργ. παράδοξα αP1 παράδοξα + διὸ καὶ ἡγαλλιάσατο τὸ μου, τοῦτ’ ἔστιν ἐτέρφθη καὶ ἡδύνθη ἐπὶ τῷ θεῷ τῷ σωτῆρί μου a)

et qui Dominus est, idem et Deus est. Quaeritur, quomodo >anima magnificet Dominum Dominus nec augmentum nec detrimentum recipere potest et, quod est, est, qua ratione nunc Maria loquitur: >Magnificat anima mea Dominum ? Si considerem Dominum Salvatorem >imaginem esse invisibilis Dei et videam animam meam factam >ad imaginem conditoris esset imaginis — neque enim anima mea specialiter imago est Dei, sed ad similitudinem imaginis prioris effecta est — tunc videbo, quoniam in exemplum eorum, qui solent imagines pingere, et uno, verbi causa, vultu regis accepto ad principalem similitudinem exprimendam artis industriam commodare, unusquisque nostrum, ad imaginem Christi formans animam suam, aut majorem ei aut minorem ponit imaginem, vel obsoletam vel sordidam, aut claram atque lucentem et respondentem ad effigiem imaginis principalis. Quando igitur

Πῶς .ἡ ψυχὴ μεγαλύνει τὸν κύριον κατανοητέον. Ἐρεῖ γάρ τις· ὁ κύριος οὔτε μείζων γίνεται οὔτε ἐλάττων, ἀλλ' ὅ ἐστιν, ἐστίν· πῶς οὖν δύναται ψυχὴ μεγαλῦναι τὸν γύριον; Ὅτι >εἰκών ἐστι τοῦ θεοῦ τοῦ ἀοράτου ἀλλὰ >κατ' εἰκόνα προυπάρχουσαν αὐτῆς.

Ἕκαστος δὲ ἡμῶν τὴν ἑαυτοῦ φυχὴν τελειῶν καὶ προάγων ἐπὶ μακαριότητα οἶον εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ ἀνατίθησιν, ἤτοι μιμουμένην τὸν πρωτότυπον, τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ, τὴν εἰκόνα τοῦ θεοῦ.

Ὁταν οὖν μεγάλην ποιήσω τὴν [*](8ff. Kol. 1, 15 10. 12 Gen. 1. 27 ABE 2 sit ABDEe anima> De 3 magnificat ABC 4nec] nonC 5 detrim.] decrementum De et> B 6 quod] quidABCE est2 De> C] exAE,etB 7~loqu. MariaC 22 commendarer Unusquisque Ar 26 obsolet.] absolutamAE 28 respondentem ABCE] resplendentem D, splendentem e 56, πῶς — IIX 56, 23–57, 4 X 56, 29 Ὅταν — 58, 12 + 58, 17 τινὲς — 18 + 60,2 Ἰδοὺ— 5 C) [*](3 Ἀλλὰ Πῶς ekpλ, Καὶ πῶς Q1 ἡ — μεγ] μεγ. ψυχ. p χυχή + μου V 4 ἐΠινοητέον P1 29 Ὅταν — p. 57, 2 ψυχήν X] Ἐὰν ἀξίως πολιτευώμεθα κατ’ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος ἡμᾶς καὶ ἐξομοιωθῶμεν τῷ πρωτοτύπῳ κατὰ τὸ δυνατὸν δι’ ἀγαθῶν ἔργων· ekpCL Q1UVλ (mit folgenden Varianten: Ἐὰν] μεγαλύνει τὶς τὸν κύριον· ἐὰν C κατ’ εἰκόνα] κατ' ἀξίαν Ρ1 | κτίσαντος] ποιήσαντος λ πολιτεύηται C ἡμᾶς] αὐτὸν C | ἐξομοιωθῇ C, ἐξωμοιωθῶμεν V, ὁμοιωθῶμεν eU ~ ἔργ(ον ἀγαθ. C | δι’] δ’ e, διὰ + τῶν Q1))

grandeiii fecero imaginem ima- ginis, id est animam meam, et magnificavero illam opere, cogitatione, sermone, tunc imago Dei grandis efficitur, et ipse Dominus, cujus imago est, in nostra anima magnificatur. Et quomodo crescit Dominus in nostra imagine, sic si peccatores fuerimus, minuitur atque decrescit. Vel certe Dominus nec minuitur nec decrescit, sed nos pro imagine Salvatoris alias nobis imagines induimus, pro imagine verbi, sapientiae, justitiae ceterarumque virtutum diaboli forniam assumimus, ut dicatur de nobis: >serpentes, generatio virerarum<. Sed et persona induimur et draconis et vulpium, quando venenati, crudeles, callidi sumus, nec non et hirci, quando ad libidinem proniores. Memini quondam Deuteronomium disserentem in eo loco, ubi scriptum est: >ne faciatis omnem similitudinem maris aut feminae, similitudinem oninis animalis<, dixisse me, quoniam >lex spiritalis< est alios facere imaginem masculi, alios feminae, illum similitudinem habere volucrum, istum reptilium atque serpentium et alium facere similitudinem Dei. Haec quomodo

εἰκόνα τῆς εἰκόνος, λέγω δὲ αὐτὴν τὴν φυχήν, μεγαλύνων λόγοις, ἔργοις, νοήμασιν, τότε μεγαλύνειν λέγεται.

Ὥσπερ δὲ >μεγαλύνει ἡ ψυχὴ< τοῦ δικαίου >τὸν κύριον< κατὰ τὸ μέγεθος τοῦ βίου καὶ τοῦ λόγου, οὕτω καὶ σμικρύνει τις αὐτὸν ἀναλόγως κατὰ τὴν κακίαν τὴν ἐνυπάρχουσαν αὐτῷ.

[*](16 Matth. 23, 33 20f. Deut. 4, 16. 17; die Hom. zu Deut. sind nicht erhalten 22 Rom. 7, 14)[*](3 illam] eam CDe 6 nostram animam C 8 nostram imaginem AE 10 Vel — 11 decrescit > De Vel > Ce 11 nec min.] imminuitur B decrescit C] crescit ABE 13 induimus] inducimus A 16 de] e C Sed > r 17 persona induimur] personam induimus CDe 17/18 crudeles, venenati A 18 irci D hirci + vel porci nur e promptiores De 19 proniores + efficimur C 20/21 similitud. maris aut feminae > De 21 feminae + aut B 22 lex > De spiritalis + in e + etB masculi + in e alios + imaginem B ~ femin. alios C 23 istum] ihum De 24 aliam e Haec >)[*](57, 6 — 58, 5 σωτῆρι Χ 2 μεγαλύνωμεν ΡΡ1] μεγαλύνομεν λ, μεγαλύνει μέν CP2Q1 + τις C 2/3 καὶ λόγ. καὶ ἔργ. καὶ νοήμ. C ~ ἔργοις, λόγοις Q1 4 λέγεται] λέγομαι ? Kr. 7/9 Ὥσπερ — λόγου > λ 9 οὕτω καὶ > λ 910 de λ + καὶ P1 10 τις αὐτὸν ekX] ἡψυχὴ τὸν κύριον λ > 2 11 κακίον] ἰσχὺν τῆς κακίας V xax. — ἀυτῷ e] ἐνυπ. ἀυτῷ κακίαν kXA συνυπάρχουσαν V ἀυτῷ] αὐτῇ p)

intellegantur, sciet qui et illa legerit. >Anima< itaque Mariae primum >magnificat Dominum>, et postea <>spiritus> exsultat in Deo<; nisi enim antea crediderimus, exsultare non possumus. >Quia respexit<, inquit, >in humilitatem ancillae suae<. In quam humilitatem Mariae respexit Dominus? Quid habebat mater Salvatoris humile atque dejectum, quae Dei Filium gestabat in utero ? Quod ergo dicit : ώrespexit in humilitatem ancillae suae<, tale est, quasi dixerit: >respexit< in justitiam ancillae suae, >respexit< in temperantiam, >respexit< in fortitudinem atque sapientiam. Dignum quippe est, ut virtutes respiciat Deus. Respondeat aliquis et dicat: intellego, quomodo Deus justitiam ancillae suae sapientiamque respiciat; quomodo autem intendat humili-

Τῆς οὖν Μαρίας >ἡ φυχὴ< πρῶτον ἐμεγάλυνεν >τὸν κύριον<, εἶτα >τὸ πνεῦμα< αὐτῆς >ἠγαλλιάσατο ἐπὶ τῷ θεῷ τῷ σωτῆρι·

|| Καλῶς δὲ ἀναβαίνει ταῖς προκοπαῖς τῶν ἔργων· πρῶτον ἐμεγάλυνεν ἡ ψυχὴ αὐτῆς, εἶτα ἠγαλλιάσατο τὸ πνεῦμα αὐτῆς. Ἀγαλλιᾶ γάρ τις πνεύματι ἐπὶ θεῷ σωτῆρι ἐν προκοπῇ βιῶν, ἀπὸ τοῦ μεγαλύνειν ἐπὶ τοῦτο ἐρχόμενος. Τῆς οὖν Μαρίας ἡ ψυχὴ ἐμεγάλυνεν τὸν κύριον, τὸ δὲ πνεῦμα αὐτῆς ἀγαλλιάσατο ἐπὶ τῷ θεῷ· σωτὴρ γάρ μου ἐστὶν ὁ θεὸς σωτηρίαν ἐξ ἐμοῦ χαριζόμενος τῷ κόσμῳ· τινὲς δὲ >πνεῦμα< καὶ >ψυχὴν< τὸ αὐτό φασιν.||

[*](1 intelligatur? A sciet] sic ABE ~ et qui ABE et > De 2 primum] prius C, prima E 3 et] ut A 4 <spiritus> Kl. > alle Hss exultet AE 5 crederemus De, credideremus E, creverimus C exaltare C 6 possumus] possemus De 7 in > AB 8 qua humilitate DE 9 habet E 10 mater Salv. > B 14 quasi dixerit < ABCE 15/16 ancillae suae > C 16 respexit in temper. > A in temper.] in ista B, instat (?) E 17 in > E 19 Deus > De)[*](58, 6—9 αὐτῆς (neues Sch. nach 58, 5; darauf 59, 1 ff.) X 58, 12 Τῆς — 17 κόσμῳ C 58, 12 Τῆς — 18 + 59, 16—60, 2 p1* 58, 12 Τῆς — 18 p (P4*P τοῦ αὐτοῦ) U (ἐξ ἀνεπ.))[*](2 Μαρίας] μακαρίας U ἡ ψυχὴ > P1 πρῶτον > epCVλ 3 εἶτα τὸ] τὸ δὲ epCUVλ 4 ἠγαλλαιάσατο > P1 ἐπὶ — 5 σωτῆρι > X 6 Καλῶς — 7 ἔργων > epCUVλ 8 αὐτῆς + ὅθεν ἐπιφέρει· καὶ ἠγαλλίασεν κτλ. Lπ 12 Τῆς — 15 θεῷ > pLUZ] ἠγγαλλίασε τοίνυν τὸ πνεῦμά μου ἐπὶ τῷ θεῷ τῷ σωτῆρί μου C 15 σωτὴρ — 15 θεὸς > P4 ~ μου γάρ Q1Uβ 15 σωτὴρ — 17 κόσμῳ > Y 16 ὁ] καὶ a σωτηρίαν] σωτῆρα CP4 16/17 δι᾿ ἐμοῦ τῷ κόσμῳ χαριζ. Αα, τῷ κόσμῳ δι᾿ ἐμοῦ χαριζ. a 17 ~ τῷ κόσμῳ χαριζ. P1π τινὲς δὲ > apLUYZ 18 πνεῦμα + δὲ apLQ1U, + γὰρ Y καὶ + τὴν α ψυχὴ (!)Q1 18 φασιν] λέγει aZ, φησίν pLQ1UY)

tatem, iion satis liquet. Consideret, qui quaerit talia, quoniam proprie in scripturis una de virtutibus .humilitas praedicetur. Ait quippe Salvator: >discite a me, quia mansuetus sum et humilis corde, et invenietis requiem animabus vestris nomen hujus audire virtutis, quomodo etiam a philosophis appelletur, ausculta eandem esse >humilitatem quam respiciat Deus, quae ab illis ἀτυφία sive μετριότης dicitur. Sed et nos quodam eam possumus appellare circuitu, cum aUquis non est inflatus, sed ipse se dejicit. Qui enim inflatur, cadit secundum Apostolum >in judicium diaboli — siquidem et iUe ab inflatione coepit atque superbia — ; ut non >inflatus in judicium incidat diaboli

>Respexit super humilitatem ancillae suae et mansuetudinis sectantem dejectionisque virtutem respexit Deus. Ecce enim amodo beatam me

>Ὅτι ἐπέβλεψεἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ(· ἡ >ταπείνωσις οὐδὲν διαφέρει τῆς ατυφίας· ἐπεὶ οὖν πρέπον θεῷ ἐπιβλέπειν ἐπὶ ταῖς ἀρεταῖς, ἀρετὴ δὲ ἡ ταπεινοφροσύνη, >ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αυτου

Εἶτα καὶ τὴν αἰτίαν λέγει τοῦ δεῖν μεγαλύνειν τὸν κύριον καὶ τοῦ ἀγαλλιᾶσθαι ἐπ' αὐτῷ, ἐπαγαγοῦσα, ὅτι· >ἐπέβλεψεν δέ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ γαρ ειμι εγω προς τοσουτον εργον; αὐτὸς ἐπέβλεψεν, οὐκ ἐγὼ προσεδόκησα· ταπεινὴ γὰρ ἤμην καὶ ἀπεῤῥιμμένη, καὶ νῦν ἀπὸ γῆς εἰς

[*](5ff. Matth. 1129 14 f., 16 ff. 1 Tim. 3. 6 1 liquet] lucet AB, licet E 2 talia]alia E 3 propria C 6 quia] quoniam C 9 ~ audire huius B 10 appellatur E 11 ἀτυφία] ACIA C 12 quodammodo A eam] eo D appell. > C circuitum A circ. + nominare C 13 aliqu. + quis C sed — dejicit] de se ipso dicit C 15 ~ cepit ab inflat. B coepit] cecidit (aus cepit corr.) C atque] et BC 17 inflatus] elatus E ~ incidat in judicimn AE 20 me inquit > ABE)[*](59, 1–8, Χ 59, 16–60,5 ak[K (ἀνεπ.) Κ1 (Ἰσιδ.) Κ2 (Ἰσιδ.)] Ρ5Q1 (Ἰσιδ. Ὠριγ.) SY*x 59, 16–60, 11 d 59, 16–60, 2 p[P*P3 τοῦ αὐτοῦ ἀνεπ.) Ρ4 (τοῦ αὐτοῦ: Ὠριγ.)] L Q*U τοῦ αὐτοῦ: ἐξ ἀνεπιγρ.) Χ (ἐξ ἀνεπ.) π*)[*](16 — 20 nur k 20 Τίς] ἢ τὸ ἐπέβλεψεν ἀντὶ τοῦ Χ Τίς — 21 ἔργον > aSY 21 γὰρ > kX φησιν ἐγὼ k, ἐγώ φησιν Χ τοσοῦτον] τοῦτο τὸ d 22 αὐτὸς] Κοὶ a > S ἐπέβλεψέ + φησιν ἐπ' ἐμὲ aS δέ φησιν β) οὐκ] οὐδὲ γὰρ aS 22/23 προσεδόκ. + τοῦτο a 23 γὰρ>aS 23/24 ἤμην καὶ ἀπερρ.] οὖσα καὶ ἀναξία aS κοὶ > kpUY 23/24 καὶ ἀπερριμ. > Χ] ἀπορημένη (!) U 24 ἀπερρ. + ἀντὶ ἀνδρὸς ἐπέρχεταί μοι πνεῦμα ἅγιον dPQQ1 καὶ — p. 60, 2 ἕλκομαι > α καὶ νῦν > dQ ἀπὸ γῆς > DSU 24 — p. 60, 1 ~ εἰς οὐρ. ἀπὸ γῆς a εἰς οὐρανοὺς S, ἐν οὐρανοῖς Q1)

dicent omnes gemeratopmes< simpliciter intellegam >omnes super credentibus illud intcrpretor. Si autem altius aliquid fuero perscrutatus, animadvertam, quanti profectus sit dicere: >quia fecit mihi qui potens est< ; quoniam omnis qui se humiliat, , tur< autem Deus humilitatem< beataeMariae, >fecot< illi magna is, qui est, et sanctum nomen ejus. Et misericordia ejus generationes rationes Dei non in unam generationem, nec in duas, neque in tres, sed nec in quinque, verum in

οὐρανὸν μεταβαίνω καὶ εἰς ἄῤῥητον οἰκονομίαν ἕλκομαι. > Ἴδοὺ ἀπὸ τοῦ νῦν μακαριοῦσί με<, >πᾶσαι αἱ γενεαί(· δηλονότι αἱ πιστευόντων, οὐ δὺ μόνη ἡ Ἑλισάβετ. Οὐκ ἀπὸ γλώττης δὲ λέγει, ὅτι μακαρισθήσεται, ἀλλὰ τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐπελθόντος αὐτῇ· προέλαβεν οὖν ἡ προφητεία, ἠλήθευσε δὲ ἡ ἔκβασις τοῦ λόγου. Ποῖα γὰρ γενεὰ ἐξ ἐκείνου τὴν μαρίαν οὐ μακαρίζει;

[*](9 Luk. U. 11)[*](1 dicunt De 2 intelligatur AE, intelligamus C 5 scnitatus De 5/6 anima advertam E 7 mihi > B 8~est potens De > De 9 hum., exalt.] exaltat, humiliabitur C 10 Deus] BCE in > B 12 illi > C is > De 16 Dei] Domini C 16 una generatione AE 17 nec] neque AC ini > AE in2 > ABE 18 nec (in ) + quatuor vel >)[*](60, 210 -Titus Bostr.) X 60, 2 — 5 pLU τοῦ αὐτοῦ: ἀνεπ.) λν 60, 10 Ποῖα— 11 1 μεταβαίνω] ἀναβαίνω Q1 καὶ εἰς > aS καὶ — 2 ἔλκ. > Υ 2 ελκ.] >σα< ?) S, ἐκπληροῦσα a ἔλκομαι + διὰ τοῦτο, ὅτι ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ dPP1Q Ἰδοὺ γὰρ > C Ἰδοὺ 3 νῦν nur dkC Ἰδοὺ] Εἶτά φησιν· ἰδοὺ d Ἰδοὺ — 4 γεν. > pU Ἰδοὺ — 5 Ἐλισ.] ἀλλὰ γὰρ καὶ πᾶσαι τῶν πιστευόντων μακαριοῦσί με γενεαί Q1, καὶ οὐχὶ σὺ μόνη ἡ (> Αα) Ἐλισάβετ, ἀλλὰ καὶ πᾶσαι πάντων β) τῶν όντων μακαριοῦσί με ( + πᾶσαι β) αἱ γενεαί aS τι ὅτι παρθένος οὖσα συνέλαβον S 3 > dkCPS λ τι 5 οὐ — Ἐλισ.C τι ἀλλὰ C 4 at > Ρλ 5 Ἐλισάβετ > d δῆλον ὅτι CP2U 5 πιστ. + γενεαί U οὐ — Ἐλισ. > pLU λν σὺ + δὲ pUA μόνη] μόνον p7. ἡ Ἐλισάβετ > k οὐ — Ἐλισ. schon 60, 3 C > Q1 6 Οὐκ] καὶ > d) ἑαυτὴν μακαρίζει οὐκ dQ δὲ — 17 μακαρ.] λαλοῦσα dQ 8 προέλ. — 10 λόγου nach 11 μακαρίζει dQ 11 μακαρίζει τι ἀπειρόγαμον μὲν κατὰ ἄνδρα, θεοτόκον δὲ κατὰ πνεῦμα· καὶ τι 8 προέλ. — 10 λόγου dQ οὖν] μὲν dQ))

sempiternum extenditui a generatione in generationem<. eum fecit virtutem in brachio suo,. Licet infirmus ad Dominum accesseris, si timueris eum, audire poteris repromissionem, quam tibi ob timorem suum Dominus pollicetur. Quae est ista repromissio ? >Timentibus<, inquit, se fecit virtutem<. sive imperium potestas est regia. Etenim κρότος, quod nos >imperium< possumus appellare, ab eo dicitur, quod imperet, sive sub se universa contineat. Si ergo timueris Dominum, dat tibi forti tudinem sive imperium, dat regnum, ut factus sub >rege regum< possideas regnum Christo Jesu : cui est gloria et imperium in saecula saeculorum. Amen.

| >Ἐποίησε δὲ κράτος κτἑξ<, τῆς τοῦ θεοῦ χειρός, οὐκ ἀνθρώπου τὸ ἔργον· καὶ βραχίων τοῦ πατρὸς ὁ υἱὸς κατὰ τό· ἐλυτρώσω

ἐν τῷ βραχίονί σου τὸν λαόν .

Ἐνταῦθακαὶπρὸς τὸν >κατὰ Ἰσραὴλ< ἁρμόζει· πολλαὶ γὰρ ἐξ τῶν μυριάδες πιστεύσασαι τῷ κυρίῳ ἐσώθησαν· δύναται δὲ καὶ πρὸς τὸν νοητὸν ’ Ισραὴλ νοηθῆναι, τὸν ἐν τῷ νοΐ ὁρῶντα θεόν — τοῦτο γὰρ >Ἰσραὴλ< ἑρμηνεύεται — , οἵτινές ἐσμεν οἱ ἐξ ἐθνῶν πιστεύσαντες. Ι

[*](6f.gr.Ps. 76(77), 16 9f.gr. 1 Kor. 10, 18 14 gr. vgl. Orig. Hom. in Num. ll,4(S.83,21Baehrens); Wutz, Onom.sacr.21 18 Apok. 19, 16; Matth.3,2u.ö.)[*](1 a — 2 gen.] a generationibus in generationem BC, in generationes generationum De 3 eum AC] potentiam eius De, enim BE virtutem] potentiam C 5 Domin.] Deum CE 6 audire pot.] mereberis audire C, audis A, audieris B, audire E 6 repromiss.] promissionem CD, permissionem BE 8 Dominus] Deus B pollicetur] repreomittit A Quae — 9 Timent.] ista reprom. timentibus B est > 10 inquit > AE ~ se inquit C facit B 12 quod nos > 16 Dominum] Deum A tibi > C 18/19 in Christo] Christi Explicit omeha VIII. AC)[*](61, 3 — 7 ἀνεπιγρ.) Ρ3 ἀνεπιγρ.)] Q*Q1 ἄλλως) ἐν βραχ. — φύντα λόγον) + 61, 3 — 7 + ὑπερηφ. κτλ Χ 61, 9 — 16 aQ*Q1 m (in e. Kyr. Schol., mit dessen Anfang es im Widerspruche steht) 3/4 Ἐποίησε δέ κράτος κτἐξ nur a ἐπειδὴ > X 4 τοῦ θεοῦ] aX + φησι Χ 5 καὶ + γὰρ a καὶ — 7 σου > pX 6 ὡς καὶ A 7 τῷ > β τῶ λαῷ Q1 σου + δι’ αὐτοῦ οὖν εἰργάσατο καὶ τρόπαιον ἔστησε, κατὰ τῶν πάλαι τυραννούντων νοητῶν ἐχθρῶν (+ Kyrill) a 9 ’ Ενταῦθa] δύναται δὲ m 9 Ἐντ. — 10 ἀρμ.] Τὸ δέ· ἀντελάβετο Ἰσραὴλ παιδὸς δύναται μὲν καὶ πρὸς τὸν κατὰ σάρκα Ἰσραήλ< ( 1 Kor. 10, 18) τοῦτο ἁρμόσαι a παιδὸς > α0 10 Ἰοραὴλ + τοῦτο Q1 10 Q1 ἁρμ.] τοῦτο ἁρμόσαι m 10/11 ~ μυρ. ἐξ αὐτ. Aa 11 πιστ. — 12 ἐσώθ.] ἐπίουρον τῷ χριστῷ mQQ1 τῷ > m) κυρίω̣ 12 ἐσώθ. ἑνώθησαν α τὸν] τὸ Q δύναται — 16 πιστεύσ. > m 13 νοηθῆναι > a τὸν — 16 πιστεύσ. > QQ1 15 ἐσμεν] εἰσιν β οἱ > α ἐξ] ἐκ τῶν β)