Homiliae In Lucam
Origen
Origenes. Origenes Werke, Vol 9. Rauer, Max, editor. Leipzig: Hinrichs, 1930.
Natus est Dominus meus Jesus, et adscenderunt parentes ejus Hierosolymam, ut complerent ea, quae fuerant in lege praecepta, et offerrent pro eo > par turturum aut duos pullos <. Tenuit eum brachiis suis Simeon, ut dudum lectum est, et prophetavit de eo, quae narrat historia. Et postquam omnia ex more completa sunt, revertuntur parentes. Quotum Jesus tunc agebat amium ? Utique adhuc parvulus erat et tamen > crescebat et conf ortabatur et replebatur < et gratia ; necdum quadraginta dies purgationis impleverat, necdum Nazareth venerat, et jam totam sapientiam recipiebat. Potuit scriptura dicere : > crescebat et conf ortabatur, et accipiebat spiritum <; sed quia > evacuaveratse, se, formam servi <, statim ut pro mundatione ejus sacrificium oblatum est, id quod vacuefecerat, adimplevit, non quo corpus ejus illico majus fuerit effectum, sed quod sacratius quir-
Ἐδύνατο δὲ εἰπεῖν· προέκοπτε λαμ- βάνων σοφίαν, ἀλλ’ ἐπεί, ὅτε ἤρχατο, ἐκένωσεν x <, εἶπεν x <, ἵνα δείξῃ, ὅτι ὃ ἐκένωσεν ἐπλήρωσε καὶ ἐλάμβανε πόλιν ταῦτα, ἀφ’ ὧν ἑλών κεκένωτο· x > δὲ οὐ τῇ σώματος, ἐν ᾗ x < οὐκ ἐφ’ ἡμῖν οὔσῃ, ἀλλ’ ἐπὶ τῇ φύσει· τῇ δὲ ψυχῆς, ἥτις ἐφ’ ἡμῖν,
[*](2– 4 Luk. 2, – 49 5ff. vgl. Luk. 2. – 39 7 Luk. 2, 24 16ff. Phil. 2, 7)[*](1 Licipit XVIII. de . . . AC 2 et conf ortabatur x > C 3 an nescitis B, nesciebatis De quoniam] quia De 3 in — 4 mei] in his qiiae patris mei sunt ADe 5 ejus + in De 6 complerentur A in x > BDEmn, lege fuerantBE, inlegefuerant A offemmtE 7 aut Cl] et ABDEmnr eum + in BC 8 et x > BE 9 ex] in Dmr, de In 10 Quotima — erat] quo Jesus tunc agebat De (nunc e) ~ aimum Jesus tunc agebat B 1 adhuc x > B 1 1 et replebatur x > CDe 1 3 et j am] etiam DE et + tamen C respiciebat De 16 spir. + sanctumB quia] qui De 18 emun- datione AB 20 evacuaverat C, vacuefuerat A 21 quo] quod e majus] magnum B 22 quod] quo ABCD Kyrill + τι 122, – 19 κεκέν. + Kyrill + 123, – 10 (vielleicht auch Kyrill?) X 122, – 123, 2 C ἄλλως τε) ( 19, ἡλικία 123, 2 gehort zu Hom. ΧΧ, Ρ. 135))[*](14 vor Ἐδύνατο] διὰ δὲ τοῦ εἰπεῖν· τὸ δὲ παιδίον x < καὶ τὰ ἑξῆς Χ τὰ γὰρ ἀνθρωπίνως περὶ αὐτοῦ γεγραμμένα ν) + τὸν τῆς κενώσεως διαδείκνυσι ταῦτα x > ν) τρόπον Χν (PG 72 in e. Kyrill- Schol.) Ἐδύν. δὲ εἰπεῖν x > C προέκοπτε x > X λαμβ. — 15 x > C 15 ὅτε ἤρχετο x > C 16 ἑαυτὸν + καταβαίνων ἐνταῦθα C εἶπεν — 18 καἰ] καὶ κενώσας ἑαυτὸν C 18 ταῦτα — 19 κεκένωτο] ἀπὸ τοῦ πληρώματος X 22 ψυχῂ C)piam demonstraretur, scriptura referente: x >puer autem crescebat et confortabatur et replebatur x <. Quaeramus, sicubi alibi de parvulo scriptum sit x > crescebat et confortabatur < , ut ex collatione multorum, quid plus in Domino nostro dicatur, intellegere valeamus. Legimus de Joanne: x >puer autem crescebat et x <, et tamen non additur : x >et replebatur x <, sed: x >confortabatur spiritu < . Hic vero de Domino : <crescebat < , inquit, x >et confortabatur et replebatur sapientia, et gratia Dei erat super eum < . Haec omnia de puero, qui necdum duodecim annos impleverat, dicta sunt. Cum autem duodecim esset annorum, remanet Ηieru- salem. Parentes ejus ignorantes quaermit eum sollicite et non inveniunt. Quaerunt x >inter x <, quaerunt x >in x <, quaerunt x >inter notos < , et in his omnibus non reperiunt. Quaeritur ergo Jesus a parentibus suis, a patre, qui nutricius et comes fuerat Aegyptum descendentis, et tamen non statim, ut quaeritur, invenitur. Non enim inter cognatos et carnis propinquos ’ Jesus, non in his, qui ei corporaliter juncti sunt. In multorum comitatu Jesus meus non potest inveniri. Disce, ubi eum quaerentes reperiant, ut et tu quaerens cum Joseph Mariaque reperias. Et quaerentes, inquit, x >invenerunt illum in x >. Non ubicunque in aUo loco, sed x >in templo <
ἦν ἐνίσχυεν ο καταργησας τὰ τοῦ x <.] Ι Οὐχ ᾗ λόγος ἐστὶ καὶ θεός, προκόπτειν ἔρηταί, ἀλλ’ ὅτι μεζόνως ἀεὶ θαυμαζόμενος χαριέστερος παρὰ τοῖς ὁρῶσι διὰ τῶν ἀποτελεσμάτων ἀνεδείκνυτο· προκοπτούσης, ὡς ἐστὶν μᾶλλον εἰπεῖν, ἀλληθέστερον τῆς τῶν θαυμαζόντων ἕξεως ἤπερ αὐτοῦ τοῦ τελείου Πρὸς χάριν θεοῦν
[*](1 f. gr. 1 Kor. 13, 11 10 f. Liik. 1, 80)[*](1 ’ A 2 referentej dicente C 7 in] de A 9 Legimus x >De De 11 tamen x > C 13 vero] autem A inquid (!) (so sehr oft) C 15 duodecim] quindecim C 16 duod. — ann.] XII amios implevisset C reman. + in e 19 notos] cognatos C in x > A Jesus x > C 20 a C x > BE] et a A, cum De fuerat + in Dln 21 tamen x > B enim x > C 23 ~ corpor. ei Ce 24 ~ quaer. eum C reperiunt B, repperint A, repe- rerint C, repperunt E 25 et Maria A 26 illum] eum C ~ in templo illum D)[*](123, – 10 auch als Teil eines Kyrill-Schol. bei ν (PG 72), vielleicht also nicht Origenes. 3 3 Οὐχ — 4 εἴρηται x > Χ Οὐχ] ἄλλως τε· οὐχ C Οὐχ ᾗ] Οὐκοῦν οὐ καθ’ ὁ ν 4 ἀλλ’ ὅτι] ἢ ἀντὶ τοῦ Χ (vorher Kyrill) 5 ἀεὶ θαυμαζ.] ἐκ τοῦ δὲ ἐθαυμάζετο X 7 ἀνεδείκν.] δεικνύμενος Χ, ἀπεδείκνυτο ν 8 μᾶλλον Schluss der Hs Χ 9 θαυμαζ. ἕξεως]θαυμάτων ἕξεως ν + ἐν τοῖς τῶν ὁρώντων διανοίας ν 10 χάριν + ὡς ν)x >in templo < simpliciter, sed x >in medio doctorum, audientem et rogantem eos < . Et tu ergo quaere Jesum x >in templo < Dei, quaere ecclesia, quaere eum apud magistros, qui x >in templo < sunt et non ex eo; si enim ita quaesieris, invenies eum. Porro si quispiam se dicit magistrum esse et Jesum non habet, iste nomine tantum magister est, et ideo apud eum non potest inveniri Jesus, verbum Dei et sapientia. Inventus est, inquit, x >in medio x <. Quomodo in alio loco de prophetis scriptum est, sic et nunc intellege x >in medio doctorum < <Si >, inquit, x >alteri revelatum fuerit x <. x >in medio doctorum x < inveniunt eum, et non solum x > sedet x <, sed et x >sciscitantem et udientem <. Etnunc prae- sens est Jesus, interrogat nos et audit loquentes. > Et x <, > inquit, x <. Super quo >mirabantur < ? Non super interrogationibus ejus, Ucet et ipsae mirabiles erant, sed > super x <. AHud est enim interrogare, aUud respondere. Interrogabat magistros et, quia interdum respondere non poterant, ipse illis, de quibus interroganerat, respondebat. Quod autem responsio non vicissitudinem sermo- cinandi, sed doctrinam in scripturis sanctis sOTiet, lex divina te doceat. x >Moyses loquebatur, Deus autem respondebat ei x <. Responsio illa eorum erat, super quibus ignorantem Moysen Dominus instruebat. Interdum interrogat Jesus, interdum respondet, et sicut supra diximus, quamquam mirabilis ejus interrogatio sit, tamen multo mirabilior est responsio. Ut igitur et nos audiamus eum et proponat nobis quaestiones, quas ipse dissolvat, obsecremus illum et cum labore nimio et dolore quaeramus, et tunc poterimus invenire, quem quaerimus. Non enim frustra scriptum est: x >ego et pater tuus dolentes quaerebamus x <. Oportet eum, qui quaerit Jesum, non neglegenter, non dissolute, non transitorie quaerere, sicut quaerunt nomiuUi et ideo invenire non possunt. Nos autem dicamus : x >dolentes quaerimus x <. Et cum hoc dixerimus, ad laborantem animam nostram et cum dolore quaerentem respondebit et dicet: x >nescitis, quia in patris [*](6f. vgl. 1 Kor. 1, 24 9f. 1 Kor. 14, 30 19 f. vgl. Exod. 19, 19 3 eum x > C] et A 4 invenis C 5 ~ dicit se e 6 poterit C 7 est x > B 8 scriptum] dictimi BC et x > C 9 primus] prior ABE 1 tacet r ~ inv. eum sed. C 11 solum sed. | sed. tantum B 11 et 1] etiam BC et 2 — eos] eos et interrogantem C 12 inquit x > ABE 14 respons. + ejus e 16 interdum x > De illis] his CDe illis, de quibus] de his, quae C interrogabat C 17 Quod] Quia DE viciss. + designet A 18 sonet x > AE] significet B + et BE 19 ei. Voce illa eorum responsio erat C 20 ignorant. x > C 21 respondit E et x > De superius B 22 Quamquam De interrogatio + JesusB 26 Non] Nec C 27 eum] enim e 30 cum] dum E 31 dicit E in — p. 125, 1 mei] in his, quae patris mei sunt Ae)