Homiliae In Lucam

Origen

Origenes. Origenes Werke, Vol 9. Rauer, Max, editor. Leipzig: Hinrichs, 1930.

Digna Dei munere quaerenda est ratio, quomodo Simeon vir sanctus et Deo , sicut in evangeho scriptum est, exspectans consolationem Israhel, responsum acceperit a Spiritu sancto non se prius niorte obiturum, quam videret Christum . Quid ei profuit videre Christum ? Utrum hoc tantum in repromissione habuit, ut videret illum nihilque ex visu ejus consequeretur utihtatis, an latet aliquod donum dignum Deo, quod beatus vSimeon et meruit et accepit ? Fimbriam vestimenti Jesu mulier tetigit et sanata . Si illa ad extremam partem vesti- menti tantum emolumenti habuit, quid putandum est de

[*](5ff. vgl. Luk. .3, 21. 22 u. Par. 17ff. Luk. 2, – 29 26f. Luk. 8, 44 1 videat A 2 rei > r 3 ~ et sic D 4 et] vel BE isti (C iiber d. Zeile) E > ADe 5 quale E 7 baptizatur E 7 non 8 istae] Xon ille volucres ut istae A 8 aera C 8/9 quiddam > 9 humana > C 10 appar.] appellabat BE 11 nasceretur C 12 + et A 13 haberet + et ABE 14 Jesu > BE 15 Amen > plicit omelia XIIII. AC 16 Incipit XV. de . . . AC 17 Symeone (immer) ACE ad] in C venerit ad templ. B 18 ait] dicitur B Domine + secvmdum verbum tuumC 19 quomodo > De 20 Deo] Domino 21 acceperat De 22 mortem e videre D 23 Dominum C videre] ut videret De 24 promissione BDe 25 doniun > B] bonum 26 et meruit > E] expectavit B 28 quid] quod E est >)
v.9.p.103

Simeone, qui in suas ulnas accepit < infantem et in tenens laetabatur atque gaudebat, viclens parvulum a se gestari, qui ad vinctos venerat resolvendos seque ipsum nodis corporis liberandum, sciens neminem posse de claustro corporis quempiam emittere cum spe futurae vitae, nisi eum, quem in brachiis continebat ? Unde et ad eum loquitur: >numc Domine, servum tuum in pace < ; quamdiu enim Christum non tenebam, quamdiu illum meis brachiis non artabam, clausus eram et de vincuHs exire non poteram. Hoc autem non solum de Simeone, sed de omni humano genere sentiendum est. Si quis egreditur e mundo, si quis e carcere et vinctorum domo dimittitur, ut ad regnandum vadat, sumat Jesum in manibus suis et circumdet eum brachiis suis, totum habeat in sinu suo, et tunc exsultans ire poterit, quo desiderat. Considerate, quanta dispensatio praecesserit, ut Fihum Dei Simeon mereretur tenere. Primum responsum a sancto Spiritu ac- ceperat non eum videre mortem, nisi prius vidisset Christum . Deinde non fortuito ac simphciter ingressus est templum, sed venit ad templum in spiritu Dei < ; ; quotquot enim spiritu Dei ducuntur, hi fihi Dei sunt < . Spiritus igitur sanctus eum duxit in templum. Tu quoque si vis tenere Jesum et amplexari manibus et dignus fieri exire de carcere, omni labore nitere, ut ducem habeas spiritum veniasque ad temphim Dei. Ecce nunc stas in templo Domini Jesu, hoc est in ecclesia ejus: hoc est templum e vivis lapidibus < exstructum. Stas autem in Domini, quando vita tua et conversatio ecclesiae fuerit appel-

Ὡς ἐν δεσμωτηρίῳ ὢν τοῦ σώ- ματος καὶ ὁρῶν, ὅτι οὐδεὶς αὐτὸν λύει ἀπ’ αὐτοῦ, ὥστε μετ’ ς πολυθῆναι τοῦ κόσμου, ἢ ἐκεῖνος, ὅν αὐτὸς κατέσχεν εἰς τὰς ἀγκάλας < αὐτοῦ, φησίν· νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου κατὰ τὸ ῥῆμα σου(.

[*](23f. Rom. 8, 14 29 vgl. 1 Petr. 2, 5)[*](1 Symone A ~ ulnas suas A in > De 5 corporalibus 5/6 neminem + in eum E 6 clauso D 7 quemquam B 9 et > 11 ~ serv. tuum Dom. BE 13 arctabam e 14 sed + et C 15 sentiendum] sciendimi De 16 et > De 17 et > ABE eum + 18 suo > e 20 ~ Spir. sancto C 20/21 ~ accep. a Spir. sancto 21 vidisset] videret A 22 est + in A 23 ad] in De 24 ducimtur] aguntur CDe filii simt Dei CDmn, sunt filii Dei Ir eum > 25 amplexare Dlnr 26 fieri] fueris ABE enitere C 27 veruesque B Ecce + et AE 28 est 2 + in B, + enim C 28/29 ~ templum est A 29 e > BCE] de De 30 et > 103, 4 —10 Χ* S ὃν αὐτὸς Κl.] ὃς αὐτὸν x 9 αὐτοῦ] αὐτόν x)
v.9.p.104

latione dignissima. Si veneris in spiritu ad templum < , invenies parvulum Jesum, levabis illum brachiis tuis et dices: Nunc dimittis servum tuum, Domine, in pace secundum verbum tuum. < Simulque attende, quod solutioni et dimissioni >pax < sit. Non enim ait: dimitti volo, sed cum additamento: in pace > dimitti. Nam et beato Abrahae hoc idem promissum est: tu autem vades ad patres tuos in pace, enutritus in senectute bona < .

Quis est, qm moriatur in pace < , nisi ille, qui habet pacem Dei, quae omnem sensum superat custoditque cor < sui? Quis est, qui de saeeulo isto recedit in pace < , nisi is, qui intellegit, quod Deus erat in Christomundumreconcilians sibi < nihilque inimicum habet et adversarium Deo, sed omnem pacem atque concordiam bonis in se operibus assumpsit et sic in pace < dimittitur pergere ad patres, ad quos et Abraham profectus est ? Quid de patribus loquar ? Ad ipsum quoque patriarcharum principem et dominum est ire, Jesum, de quo dicitur: >melius est resolvi esse cum . Ille habet Jesum, qui audet loqui: vivo, jam nen ego, vivit autem in me Christus < . Ut igitur et nos stan- tes in templo et tenentes Dei Filium amplexantesque eum digni remissione et profectione ad meHora simus, oremus omnnipotentem Deum, oremus et ipsum parvulum Jesum, quem alloqui

Καὶ ἴδε τὴν προσθήκην, τὸ ἐν · οὐχ ἁπλῶς φησιν· ἀπολυθῆναι θέλω[ν], ἀλλ’ ἐν εἰρήνῃ < κατὰ τὸ λεχθὲν τῷ Ἀβραάμ· ἀπελεύσῃ πρὸς τοὺς πατέρας σου μετ εἰρήνης < ,

Τίς δέ ἐστιν μετ’ ἀπαλλασσόμενος ἢ ὁ νοήσας, ὅτι >θεὸς ἐν Χριστῷ > καταλλάσ <σων ἑαυτῷ < καὶ > μηκέτι ἔργον τι ἔχρας <ἔχων > πρὸς τὸν θεόν, εἰρήνην ἀναλαβὼν δι’ ἔργων ἀγαθῶν.

[*](9ff. Gen. 1.5, 15 13ff. lat. Phil. 4, 7 15ff. gr., 18ff. lat. 2 Kor. 5, 19 17f. gr., 20f. lat. vgl. Rom. 8, 7 25f. Phil. 1, 23 26f. Gal. 2, 20 1 in > De ~ ad templ. Spir. D ad] in B 5 dismissioni demissioni C 10/11 in pace > A 11 nutritus CDe tute] senecta De 12 moratur B 13 ille > e 14/15 ~ sup. sens. C 14/15 superat] exuperat A 15 corpos sessoris A, corpus sessoris BE 16 est > A (radiert?) est -f iste Imn qui > 17 recedit] redit n 18 intellegat E 20 et > CDe 21 Dei atque > B 23 et + sanctus De 24 patr. — Dom.] qui princeps et Dominus CDe 25 ire + dimittitur C ’ dissovi (!) C 27 autem] vero e 104, – 19 X*)
v.9.p.105

et tenere desideramus in brachiis: cui est gloria et imperium in saecula saeculorum. Amen.

Οὗτος ἦν κεχρηματισμένος ὑπὸ τοῦ ἁγίου πνεύματος μὴ πρότερον τελέσαι τὸν βίον, ἕως ἄν ἴδῃ τὸν Χριστόν· ἐξεδέχετο οὖν ἰδεῖν τὸν Χριστὸν κυρίου πρὶν τελευτῆσαι, ἐνεδέχετο τὴν ἐπαγγελίαν, ἔμενεν ἐν τῷ ναῷ ἔσω ἐκεῖνο λέγων ἐν ἑαυτῷ· ὅπου ἂν γένηται, πάντως ἐνταῦθα ἀπαντᾷ, καὶ >δεξάμενος εἰς τὰς ἀγκάλας αὐτοῦ < τὸν Ἰησοῦν τὸν θεὸν< λέγων· >νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα<. Πόθεν ἀπολύεις; Ἐκ τοῦ βιωτικοῦ σκάμματος· λύτρα γὰρ καὶ δεσμωτήριον Ὁ βίος.

Ὁ γὰρ μέλλων εἰρηνοποιεῖν τὸν κόσμον παρεγένετο, ὁ συνάπτων τὸν οὐρανὸν τῇ γῇ, ὁ κατασκευάζων τὴν γῆν οὐρανὸν διὰ τῆς εὐαγγελικῆς διδασκαλίας.

>Ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου<· πρότερον μὲν γάρ, φησίν, ἐπίστευον ἐν διανοίᾳ, τῷ λογισμῷ ἐγίνωσκον, νῦν δέ καὶ τοῖς τῆς σαρκὸς ὀφθαλμοῖς μου τεθέαμαι, ὡς τετελείωμαι· >εἶδον< γὰρ >τὸ σωτήριόν σου<, ὅς ἐστι Χριστός· τοῦτο δὲ ὅ >εἶδον < οὐ μόνον σωτηρία ἐστὶν Ἰουδαίων, ἀλλὰ καὶ παντὸς τοῦ κόσμου. Τέ δὲ εἶδον; >Τὸ σωτήριόν [*](11 vgl. Kol. 120) [*](2 Amen > C Explicit omelia XV. AC 105, 3–10 Q* 105, 3–7 απαντᾷ P* 105, 3–7 vgl. (im. Apparat) + Kyrill + 105, 7 καὶ—106, 2 (105,–13 > d) + Kyrill dC 105, 7 καὶ — 10 Ρ τοῦ αὐτοῦ: Orig.) 105, 7 καὶ 11—13 Ρ2ν [PG 72 in e. Kyrill- Schol. als Einschub (nicht in k)] 105, 8—10 ν (PG 72 aus P1) 105, 11–13 P (τοῦ οὐτοῦ: Orig.) Q* 105,14–106,3 P (τοῦ αὐοτῦ: Orig.) Q* 105, 14–106, 14 (+ Kyrill) Q*) [*](3—7 ἀπαντᾷ.] οὗτος ὁ Συμέων πολλάκις μὲν ἤρχετο εἰς τὸ ἱερόν, ἀλλὰ κατ᾿ ἰδίαν πρόθεσιν· τότε δὲ ὑπὸ τοῦ ἁγίου πνεύματος χειραγωγηθεὶς εὐκαίρως πρὸς τὴν ἀποπλήρωσιν τῆς ἐπαγγελίας dC (als Anfang des aus Orig. u. Kyrill gebildeten Scholions) (1 οὖτος—2 δὲ C > d | 3 ἐπαγγελίας + ἦλθεν εἰς τὸ ἱερόν d) 5 ἐξεδέχετο] ἔξε (!) Q τὴν ἐπαγγελίαν > Q, 7 καὶ — 8 λέγων] δέχεται μὲν εἰς ἀγκάλας αὐτὸν καὶ εὐλογεῖ τὸν θεὸν καὶ λέγει (= auch Kyrill-Text) dC αὐτοῦ > P 7/8 εὐλογεῖ P 8 Πόθεν ἀπολύεις] τοῦτ᾿ ἔστιν d 9 Ἐκ — 10 βίος] ἀπὸ τοῦ πορόντος αἰῶνος dC + τῆς στενῆς καὶ τεθλιμμένης πύλης (Matth. 7, 14), ἧς ἔχαιρε ἐξιὼν ὡς τέλειος ἐν θεοσεβεία d C(τῆς στεν. — πύλης > d | ἧς] ἐν εἰρήνῃ d | ἔχαιρε + γὰρ d) 11 Ὁ] ἐν εἰρήνῃ δέ φησιν· ἐπεὶ ὁ C γὰρ > C εἰρήνην ποιεῖν ν, ἐν εἰρήνῃ ποιεῖν C τὸν κόσμον C] τῷ κόσμῳ ΡΡ2Q 11 ὁ συνάπτ. — 13 > dC 14 Ὅτι — σου > PQQ 1 πρότερον — 15 φησιν] ὅπερ γὰρ πρότερον d μὲν γὰρ > PQ 15 ~ ἐν διανοίᾳ ἐπίστ. d τῷ — ἐγίνωσκ. > dC ἐγίν.] γινώσκων Ρ 1 νῦν — καὶ > d δὲ > Q καὶ — 16 τεθέαμαι] ἴδον (Q, εἰδὼν Q1 ἰδὼν Ρ) τοῖς ὀφθαλμ. μου PQQ1 16 μου > C] νῦν d ὡς > PQQ1 ὡς τετελ. > d εἶδον — 18 κόσμου > PQQ1 17 ὅς — Χριοτός] τοῦτ᾿ ἔστιν Χριστόν d τοῦτο — εἶδον > d οὐ — 18 κόσμου erst nach d. 1. Kyrill-Stück d σωτηρ. ἐστὶν] εἰς σωτηρίαν d 18 Τί — p. 106, 1 λαῶν > dC εἶδον Q1] ἴδον PQ)

v.9.p.106
σου( , φησίν, >ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον οὐ τοῦ λαοῦ τοῦ ἑνὸς οὔτε τοῦ Ἰσραὴλ μόνον οὔτε τῶν Ἰουδαίων, ἀλλὰ >κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν

>Φῶς εἰς ἀπονόσφιν ἐθνῶν τὰ ἐσκοτισμένα ἔθνη ἤμελλεν φωτίσαιrfj διδασκαλίᾳ· νῦν γὰρ εἰσεδέξατο ὁ πατὴρ τοὺς ἐξ ἐθνῶν σύνθημα δοὺς αὐτοῖς εἰρήνης, τὴν σω- τηρίαν τὴν διὰ τῆς εἰς Χριστὸν πίστεως.

Καὶ δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ τοῖς ἔθνεσι διδασκαλίας ἀρχή, ἐνταῦθα δὲ τῷ Ἰσραὴλ ἀκόλουθος ἡ μάθησις· εἴ τις τοίνυν οἶδεν τὸν Χριστόν, οὗτος Ἰσραηλίτης, εἴ τις μὴ οἶδεν, οὔκ ἐστιν Ἰσραηλίτης· Ἰσραῆλ γὰρ ἑρμηνεύεται >νοῦς ὁρῶν ὁρῶν θεόν δέ Ἰουδαίων ἐστὶν τὸ εἰς Χριστὸν πιστεῦσαι τὸν κηρυχθέντα ὑπὸ τῶν προφητῶν· >δόξα γὰρ τῶν προσδοκώντων ἡ ἀπάντησις τοῦ προσδοκουμενου.