Fragmenta
Marcellus of Ankara
Eusebius Werke, Volume 4. Klostermann, Erich, editor. Leipzig: J. C. Hinrichs, 1906.
Re 75 πῶς οὖν οὐ τὴν αὐτὴν οὗτοι τοῖς ἔξωθεν κακίστην ὀδὸν τραπέντες τὰ αὐτὰ διδάξαί τε καὶ γράψαι προὔθεντο, τοῦ μὲν Εὐσεβίου Οὐαλεν τίνω τε καὶ ῾Ερμῇ ὁμοίως εἰρηκότος, τοῦ δὲ Ναρκίσσου Μαρκίωνί τε καὶ Πλάτωνι.
Re 76 ἀλλ’ ἀφέμενος τῆς ἀληθοῦς γνώσεως τὴν ἔντεχνον ἡμῖν καὶ νῦν ἐπεδε΄ξατο θεωρίαν, οὐκ ἔχων γάρ ἐκ τῶν θείων γραφῶν τὸ ἑαυτοῦ κάτα σκευάσαι βούλημα, ἐπὶ τοὺς σοφωτάτους, ὡς οἴεται, ἀνατρέχει πατέρας φάσκων ὅπερ οἱ σοφώτατοι τῶν πατέρων ἐν τοῖς οἰκείοις συντάγμασιν ἀπε φήναντο. ἀπόφασιν ἀποπεφάσθαι τοὺς ἑαυτοῦ πατέρας Ἀστέριός φησιν κα δόγμα περὶ θεοῦ γεγραφέναι ἀπὸ τῆς οἰκείας ἐαυτῶν προαιρέσεως. τὸ γὰρ τοῦ δόγματος ὄνομα τῆς ἀνθρωπίνης ἔχεται βουλῆς τε καὶ γνώμης. ὅτι δὲ τοῦθ οὕτως ἔχει μαρτυρεῖ μὲν ἧμίν ἱκανῶς ἡ δογματικὴ τῶν ἰατρῶν τέχνη, μαρτυρεῖ δὲ καὶ τὰ τῶν φιλοσόφων καλούμενα <δόγματα>· ὅτι δὲ καὶ τὰ συγκλήτῳ ἔτι καὶ νῦν δόγματα συγκλήτου λέγεται, οὐδένα ἀγνοεῖν οἶμαι.
[*](3—9 26, 14—21; 3—5 ἐκπέπτωκεν) ἐκπέπτωκεν) 30, —24 — —16 27 — —21 28, —20 — —24 26, —26 — —34 20, 23)[*](12 Gal. 4, 19 — 15 vgl. Nr. 82 und oben S. 29, 30. 30, 20 f. — 20 vgl. S. 195, 14 — 28 f vgl. Nr. 34)[*](4 ὀνομάσας 30, 23 Ι 5f γέγραφεν — οὕτως als ’ Worte m g Ι 8 ὣν m | 12 εἰπὼν V, corr Kl Ι —16 ὤδινεν — λέγοντας als ’ Worte m g Ι 22 τοῖς r τῆς V | 26 ἀπεδείξατο ra Ι 29 ἀποπέφαται V, corr. Mo Ι 31 τῆς < r | ἔχεται] ἔχει τι Neander | 33 δόγματα Mo)Re 77 συνηγορἶͅσαι γὰρ βουληθεὶς τῷ τὴν ἐπστολἡν κακῶς γράψαντι Εὐσεβίῳ, πρῶτον μὲν οὐ διδασκαλικῶς ἀναπτύξας, ἔφη, τὸ δόγμα τὴν ἐπιστολὴν συνέταξεν, οὐ γὰρ πρὸς τὴν ἐκκλησίαν οὐδὲ πρὸς τοὺς ἀγνοοῦντας ἐγίγνετο τὸ γράμμα ἀλλὰ πρὸς τὸν μακάριον Π αυλἶνον, μακάριον αὐτὸν διὰ τοῦτο εἰπών, ὅτι τὴν αὐτὴν εἶχεν Ἀστερίῳ δόζαν. οὐκοῦν ἐπειδήπερ τοὺς σοφωτάτους πατέρας Ἀστερίου μεμαθήκαμεν, ἀκόλουθον ἡγοῦμαι λέγειν καὶ τὸν Παυλίνου τε καὶ τῶν ἄλλων γενόμενον διδάσκαλον. ἀπὸ γὰρ τἶίς Παυλίνου ἐπιστολῆς ὁ κἀκείνου διδάσκαλος γεγονὼς εὔδηλος γένοιτ’ ἂν ἡμῖν.
Re 78 καίτοι εἰ δεῖ τἀληθὲς περί Ὠριγἐνους εἰπεῖν, τοῦτο προσήκει λέγειν, ὅτι ἄρτι τῶν κατά φιλοσοφίαν ἀποστὰς μαθημάτων, καὶ τοῖς θείοις ὁμι- λῆσαι προελόμενος λόγοις πρὸ τῆς ἀκριβοῦς τῶν γραφῶν καταλήψεως, διὰ τὸ πολὺ καὶ φιλότιμον τῆς ἔζωθεν παιδεύσεως θᾶττον τοῦ δέοντος ἀρζάμενος [ὕπο] γράφειν ὑπὸ τῶν τῆς φιλοσοφίας παρήχθη λόγων, καί τινα δι’ αὐτοὺς οὐ καλῶς γέγραφεν. δῆλον δέ· ἔτι γὰρ τῶν Πλάτωνος μεμνημένος δογμάτων , καὶ τῆς τῶν ἀρχῶν παρ’ αὐτῷ διαφορὰς, ΠΕΡ1 ΛΡΧΒΝ γέγραφεν βιβλίον, καὶ ταύτην ψ συγγράμματι τὴν ἐπιγραφὴν ἔθετο. δεῖγμα δὲ τούτου μέγιστον τὸ μηδὲ ὄλλοθἐν ποθεν τὴν ἀρχι〉ν τῶν λέξεων αὐτὸν ἢ τὴν ἐπιγραφὴν τοῦ βιβλίου ποιήσασθαι, ἀλλ’ ἀπὸ τῶν Πλάτωνι λεχθέντων ῥημάτων· γέγραφεν γὰρ ἀρχόμενος οὕτως· οἱ πεπιστευ. κότες καὶ πεπεισμένοι. τοῦτο \τό) ῥητὸν οὕτως εἰρημένον εὕροις ἂν ἐν ψ Γοργίᾳ Πλάτωνος.
Re 70 ἀζιῶ δὲ τοὺς ἐντυγχόν ὄντας τῶν ἀγίων, ὡσπερεὶ σπέρματα καὶ ἀρχὰς τ-́ισδε τῆς ἐζηγήσεως ἀληθῶς εἰληφότας, πλείονας ἀποδείξεις προσθεῖ- ’ναι τοῖς εἰρημένοις ὥστε ἔτι μᾶλλον τἀς τῶν [περὶ] τὴν πίστιν διαστρεφόντων ἐλέγχεσθαι προαιρέσεις. ὄντως γὰρ θεὸν τὸν γεννήσαντα αὐτοὺς ,,ἐγκατέλιπον, καὶ ὤρυξαν ἑαυτοῖς λάκκους ‘‘ .
Re 80 ἀκόλουθον ἡγοῦμαι βραχέα καὶ περὶ τῆς εἰκόνος εἰπεῖν. γέγρα. φεν γὰρ· ἄλλος δέ ἐστιν ὁ ἐξ αὐτοῦ γεννηθείς ,,ὅς ἐστιν εἰκὼν τοῦθεοῦ τοῦ ἀο ρἀτουα. εἰκόνος διὰ τοῦτο μέμνηται θεοῦ ἀοράτου Ἀστέριος, ἵνα τόσου ’τον τὸν θεὸν τοῦ λόγου διαφέρειν διδάξῃ, ὅσον καὶ ἄνθρωπος ἦς ἑαυτοῦ εἰκόνος διαφέρειν δοκεῖ.
(Re 81 = 43) διὰ τοῦτο εἰκότως ἐπιφέρει ’’ὅς ἐστιν εἰκὼν τοῦ θεοῦ τοῦ ἀοράτουκ. πότε γενόμενος εἰκὼν ἧ ὁπηνίκα τὸ ,,κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίο,σιν ἀνείληφεν πλάσμα; πρότερον γάρ, ὥσπερ πολλάκις ἔφην, οὐδὲν ἵτερον ἦν ἧ λόγος.
[*](1–9 20, 32—21, ὅ - ’ο— ρΑ 22, 29—23, Ἄε — 22—26 24, 3—8 — 27-31 24, Π—’ὅ — θΡ—θ4 ψ 23-26; θ4 (πρότερον) — (λόγος) δὅ, Η—’ὅ. 79, 22—23. 111, Μ υὄί. 84, Pὅ-ΡΓ 7vgl. Nr. 34. 86 — 19 Origenes de princ. Ι praef. — 21 Platon Gorg. 454 DE vgl. oben S. 2.3, 12 u. 14 — 25 Jer. ·ὀ, 13 — 28 Kol. 1, 15 — 32 Kol. 1, 15 — 33 Gen. 1, 26 2 ἔφη] ἐφ’ ᾗ V | 5 τὴν αὐτὴν . . δόξαν] τὸ αὐτὸ . . δόγμα mi’ Ι δόξαν] danach Lücke Mo Re 1 13 γράφειν Re | 17 τοῦτο , corr. Re Ι 20 καὶ πεπιστευμένοι λ’, corr. Zahn | τὸ m Ι 24 περὶ (mit περὶ) doch vgl. Register Ι 28 θεοῦ] Ψ τοῦ m | 34 γὰρ < lil, 8 Ι ἧ λόγος ἤν 35, 16 Ι ἢ] ὁ V* 111, 19, corr. V2)Re 82 οὐκοῦν πρόδηλον, ὅτι πρὸ τῆς τοῦ ἡμετέρου σώματος ἀνα- λήψεως ὁ λόγος καθ’ ἑαυτὸν οὐκ ἢν εἰκὼν τοῦ ἀοράτου θεοῦ. τὴν γὰρ εἰκόνα ὁρᾶσθαι προσήκει, ἵνα διὰ τῆς εἰκόνος τὸ τέως μῆ ὁρώμενον ὁρᾶσθαι δύνηται.
Re 82 πώς οὖν εἰκόνα τοῦ ἀοράτου θεοῦ τὸν τοῦ θεοῦ λόγον Ἀστέριος εἶναι γέγραφεν; αἱ γὰρ εἰκόνες τούτων ὧν εἰσιν εἰκόνες καὶ ἀπόντων δεικτικαί εἰσιν, ὥστε καὶ τὸν ἀπόντα δι’ αὐτῶν φαίνεσθαι δοκεῖν. εἰ δὲ τοῦ θεοῦ ἀοράτου ὄντος ἀόρατον εἶναι καὶ τὸν λόγον συμβαίνει, πῶς εἰκὼν τοῦ ἀορά- του θεοῦ ὁ λόγος καθ’ ἑαυτὸν εἶναι δύναται, καὶ αὐτὸς ἀόρατος ὤν· ἀδύνατον γὰρ τὸ μὴ ὁρατὸν διὰ τοῦ ἀοράτου φανῆναί ποτε.