Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

2. Ὡμολόγουν δὲ οὗτοι ἀνάστασιν νεκρῶν, ἐπίστευόν τε ἀγγέλους εἶναι καὶ πνεῦμα, ἠγνόησαν δὲ υἱὸν θεοῦ ὡς οἱ ἄλλοι.

ἀλλὰ καὶ εἱμαρμένη καὶ ἀστρονομία παρ᾿ αὐτοῖς σφόδρα ἐχρημάτιζεν. αὐτίκα γοῦν τὰ Ἑλληνικὰ ὀνόματα τὰ ἐκ τῆς τῶν πεπλανημένων ἀστρονομίας κατὰ τὴν Ἑβραϊκὴν διάλεκτον ἑτέροις ὀνόμασι παρ᾿ αὐτοῖς μετωνόμασται·

οἷον Ἥλιος ἡμὰ καὶ σέμες, Σελήνη ἰέρεε καὶ ἀλβανά, ὅθεν καὶ μήνη καλεῖται (ἰέρεε γὰρ ὁ μὴν λέγεται, μήνη δὲ ἡ σελήνη, καὶ παρ’ Ἕλλησι διὰ τὸν μῆνα), Ἄρης χωχὲβ ὀκβόλ, Ἑρμῆς χωχὲβ ὀχομόδ, Ζεὺς χωχὲβ βάαλ, Ἀφροδίτη ζερούα ἤτοι λουήθ, Κρόνος χωχὲβ σαβήθ λέγεται δὲ παρ᾿ αὐτοῖς καὶ ἄλλοις ὀνόμασιν, οὐκ ἠδυνήθην δὲ ἀκριβῶς τὴν τούτων ἐπωνυμίαν ἐκθεῖναι).

ἀλλὰ καὶ τὰ ματαίως νομιζόμενα εἰς ἀριθμὸν στοιχείων παρὰ τοῖς πεπλανημένοις ὀνόματα, ἃ ζῴδια καλοῦσι * καὶ ἀθεμίτως τὸν κόσμον εἰς ἀσέβειαν ἐπλάνησαν, οὕτω πάλιν Ἑβραϊκῶς [αὐτὰ] καλοῦσι· τελὰ σὼρ θωμὶμ [*](1f vgl. Luk. 18, 12; zu δευτέρα καὶ πέμπτη vgl. Did. 8, 1 Const. apost. VII 23, 1; S. 408, 1 f Funk — 4 ff vgl. haer. 15, 5; S. 209, 16 ff — 7 ff vgl. dement. Hom. XI 28; S. 117, 33 Lagarde Ps. Tert. adv. omn. haer. 1 Origenes in Matth. 23, 23; IV 220 Lommatzsch — 11 f1 vgl. Act. 23, 8 — 13 εἱμαρμένη (Josephus bell. Jud. 11 8, 14 antiquitt XIH 5, 9) Hippolyt refut. IX 28 Const. apost. VI 6, 3 S. 313, 31 Funk — 13–20 vgl. Schürer, Zeitschr. f. neutest. Wissenschaft 1905 S. V M) [*](1 δὲ < Μ 4 ἀσφαλεστάτας V 6 γυναικείων M 10 ἀφωρισμὸς οἱ 11 δὲ Ausgg.] τε VM 13 σφόδρα < M 16 μετωνόμασταιον, ω aus ο übergesetztes οἷ V corr οἷον < M 18 Ἄρης χωχὲβ ὀκβόλ < M χωκὲβ Μ 19 ὀχομίδ, zweites ο aus α hergestellt V ὀχμόδ M | χωχὲβ] χωκὲμ M | λουη///θ, ein Buchstabe ausradiert V λουηδό M 22 κομιζόμενα M 23 ἅ] ἢ M | * etwa <οἱ Ἕλληνες, οἳ> * 24 αὐτὰ] * |)

212
σαρατὰν ἀρὶ βεθουλὰ μωζανὴ<μ> ἀκρὰβ κέσετ γαδὶ δαλλὶ οἵτινες τοῖς Ἕλλησι μάτην, λέγω δὴ οἱ Φαρισαιοι,

ἀκολουθήσαντες μετωνόμασαν εἰς τὴν Ἑβραΐδα τὰ αὐτὰ ὀνόματα οὕτω· Κριὸν δὴ τὸν παρ᾿ ἐκείνοις λεγόμενον τελά, Ταῦρον σώρ, Διδύμους θωμίμ, Καρκίνον σαρατάν, Λέοντα ἀρί, Παρθένον βεθουλά, Ζυγὸν >, Σκορπίον ἀκράβ, Τοξότην κέσετ, Αἰγόκερων γαδί Ὑδρηχόον δαλλί, Ἰχθύας δεγγίμ.

3. Ταῦτα δὲ μοι οὐκ εἰς στρόβησιν τῶν ἐντυγχανόντων κατατέτακται οὐδὲ ἵνα τὴν χυδαιολογίαν τῶν τὴν ἀσύστατον καὶ φρενο- βλαβῆ μωρολογίαν τῆς ἀστρονομίας τῷ βίῳ παρεισαξάντων συστήσω· ἐλήλεγκται γὰρ αὕτη ὑπὸ τῆς ἀληθείας ἀσύστατος οὖσα καὶ ἐσφαλμένη.

εἴρηται δὲ ἡμῖν ἐν ἄλλοις λόγοις πολλὰ πρὸς ἀνατροπὴν τῶν γένεσιν καὶ εἱμαρμένην νομιζόντων, ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ προοιμίῳ τούτου τοῦ συντάγματος ἐν ὀλίγῳ ἡμῖν κατὰ τῶν αὐτῶν πεπραγμάτευται· διὰ δὲ τὸ μή τινα νομίσαι κατὰ συκοφαντίαν ἡμᾶς κατά τινων φέρεσθαι καὶ μὴ τὰ ἀληθῆ ἐκ παραδόσεων ἀκριβώσαντας ἐκθέσθαι ταῦτα ἡμῖν καὶ ὀνομαστὶ εἴρηται.