Vita Aesopi Pl vel Accursiana (sub auctore Maximo Planude) (recensio 1)

Μεθ᾿ ἡμέρας πάλιν εἰς τὸ βαλανεῖον ἐλθόντος τοῦ Ξάνθου καί τισιν ἐντυχόντος ἐκεῖ τῶν φίλων, [*](p. 34 b.) καὶ πρὸς τὸν Αἴσωπον εἰρηκότος εἰς τε τὴν οἰκίαν προδραμεῖν καὶ φακῆν εἰς τὴν χύτραν ἐμβαλόντα ἑψῆσαι, ἐκεῖνος ἀπελθών κόκκον ἕνα φακῆς εἰς τὴν χύτραν ἕψει βαλών. ὁ δὲ δὴ Ξάνθος ἅμα τοῖς φίλοις λουσάμενος, ἐκάλει τούτους συναριστήσοντας. προ- εῖπε μέντοι καὶ ὡς λιτῶς, ἐπὶ φακῇ γὰρ ἔσται τὸ δεῖπνον, καὶ ὡς μὴ δεῖ τῇ ποικιλίᾳ τῶν ἐδεσμάτων τούς φίλους κρίνειν, ἀλλὰ δοκιμάζειν τὴν προθυμίαν. τῶν δὲ εἰξάντων καὶ πρὸς τὴν οἰκίαν ἀφικομένων, ὁ Ξάνθος φησί· „δὸς ἡμῖν ἀπὸ λουτροῦ πιεῖν, Αἴ- σωπε“. τοῦ δʼ ἐκ τῆς ἀπορροίας τοῦ λουτροῦ λαβόν- τος καὶ ἐπιδεδωκότος, ὁ Ξάνθος τῆς δυσωδίας ἀνα- πλησθείς, φεῦ, τί τοῦτο“, φησίν „Αἴσωπε“; καὶ ὅς· „ἀπὸ λουτροῦ, ὡς ἐκέλευσας“. τοῦ δὲ Ξάνθου τῇ παρουσίᾳ τῶν φίλων τὴν ὀργὴν ἐπισχόντος καὶ λεκάνην αὐτῷ παρατεθῆναι κελεύσαντος, Αἴσωπος τὴν λεκάνην θεὶς ἵστατο. καὶ ὁ Ξάνθος· ,,οὐ νίπτεις“; κἀκεῖνος· „ἐντέταλταί μοι ταῦτα μόνα ποι- [*](1 φέρων προῖκα D 2 ὡς εἰς] εἰς om. V D Φ R E H F K Z βαδίζειν P 3 μεθημέρας δὲ πάλιν E H F K Z v 4 τοῦ om. Φ τῶν] τὸν P 6 προσδραμεῖν V Q E A H F K Z v φακὴν M V Q D R Φ E H F ἐμβά- λοντα Φ 7 ἐψ. Q A ἀπ., εἰς τὴν χ. ἕτα κόκκον ἕψει βαλὼν (βαλλῶν P λαβὼν A) Φ omisso u. φακῆς 8 ἕψει libri, nisi quod ἕψει A, Q quod m pr. fecit ex ἕ. 9 τούτοις P) [*](συναριστήσονται P 11 ὡς] ος P ut saepe δεῖ scripsi: δεῖν libri τῇ in A suppleuit m. pr. 13 εἱξ. A. 14 αἴσω- πος P 15 δὲ Z 16 ὁ ξάνθος om. Φ ἀναπληθεὶς b 17 τι Z τὶ H ut saepissime τί τοῦτο] τοιοὕτο P ἔσωπε E) [*](18 ὁς Z 19 ἐπισχόντος A, σ ex corr. 20 αὐτῷ] i. e. αὑτῷ 22 μόνα om. F K Z v, μόνον R, μόνα ταῦτα Q Φ)

εῖν, ὅσα ἂν ἐπιτάξῃς. σὺ δὲ νῦν οὐκ εἶπας· Βάλε ὕδωρ εἰς τὴν λεκάνην καὶ νίψον τοὺς πόδας μου, καὶ θὲς τὰς ἐμβάδας, καὶ ὅσα ἐφεξῆς“. πρὸς δὴ ταῦτα τοῖς φίλοις ὁ Ξάνθος ἔφη· „μὴ γὰρ δοῦλον ἐπριάμην; οὐκ ἔστιν ὅπως· ἀλλὰ διδάσκαλον“. ἀνα- κλιθέντων τοίνυν αὐτῶν καὶ τοῦ Ξάνθου τὸν Αἴσω- πον ἐρωτήσαντος, εἰ ἕψηται ἡ φακῆ, δοίδυκι λαβὼν ἐκεῖνος τὸν τῆς φακῆς κόκκον ἀνέδωκεν. ὁ δὲ Ξάν- θος λαβὼν καὶ οἰηθεὶς ἕνεκεν τοῦ πεῖραν λαβεῖν τῆς ἑψήσεως τὴν φακῆν δέξασθαι, τοῖς δακτύλοις διατρί- ψας ἔφη· „καλῶς ἕψηται· κόμισον“. τοῦ δὲ μόνον τὸ ὕδωρ κενώσαντος ἐν τοῖς τρυβλίοις καὶ παραθέν- [*](p. 36 b.)τος, ὁ Ξάνθος „ποῦ ἐστιν ἡ φακῆ“; φησί. καὶ ὅς· „ἔλαβες αὐτήν“. καὶ ὁ Ξάνθος· „ἕνα κόκκον ἕψησας“; καὶ ὁ Αἰσωπος· „μάλιστα. φακῆν γὰρ ἑνικῶς εἶπας, ἀλλʼ οὐ φακᾶς, ὃ δὴ πληθυντικῶς λέγετο“. ὁ μὲν οὖν Ξάνθος ἀπορήσας τοῖς ὅλοις, „ἄνδρες ἑταῖροι“, φησίν ,,οὗτος εἰς μανίαν με περιτρέψει“. εἶτα στρα- [*](1 ἂν προςτάξης V ἂν ἐπιτάξεις P 2 νίψων P μου τοὺς πόδας Q 3 τὰς] τὰ ἑξῆς Φ (ἐ. P) 4 φί- λης P ἔφη] φησί· Q γὰρ om. Z 5 ἀνακληθέντων R P) [*](6 αἴσοπον A 7 εἵ Z 7 10 11 ἔψ. A H 7 13 φακὴ (-ῆ P) et paulo post φακὴν φακὰς M V Q D Φ R E H, ed. Neuel. (sed haec φακᾶς, et V semel φακῆν) δοίδικι Φ δοίδυκα R δίδυκι Q 8 ἐκεῖνος . . . . . λαβὼν om. Q; δοίδικι λαβὼν (καὶ) οἰηθεὶς ἕ., sed καὶ erastum: in cuius locum in margine ascripsit Q 2: παρέθηκεν ἐπὶ τράπεζαν αἴσωπος· ξάνθος δὲ, . prae- terea supra scriptum est ἕψω ἀπέδωκεν Φ 9 τοῦ om. Q D R λαβὴν P 10 ἔψ. A H, Q. qui 11 ἕψ. corr. ex ἔψ.) [*](δείξασθαι? δακτύλης P 11 ante κόμισον in A de- letum κόκκον κόμησον P H, E (sed corr.) μόνου P 12 κενώσαντος] κομίσαντος Φ τριβλίοις Φ E H F K Z 13 ὁ om. b 1530. 1534 π. ἐστι (l. ν erasa) φησὶν ἡ φ. (φησι) [hoc uocabulum erasum est] καὶ ὃς Q φησὶν E 14 ἔψ. Q) [*](15 ὁ αἴσ.] ὁ om. A add. A 2 μάλιστα] ισ loco erasae l. α Q εἶπος post ἀλλ’ conlocat b 1530, post φακᾶς b 1534 16 οὒ ὃ . . . λέγεται om. πληνθυντικῶς P 18 φησὶν] ἔφη F M K v εἰς] εἰ A ς add. A 2 περιτρέψῃ P) φεὶς πρὸς τὸν Αἴσωπον, εἶπεν· „ἀλλʼ ἵνα μὴ δόξω, κακὲ δοῦλε, τοῖς φίλοις ἐνυβρίζειν, ἀπελθών ὤνησαι πόδας χοιρείους τέτταρας, καὶ διὰ ταχέων ἑψήσας παράθες“.

τοῦ δὲ σπουδῇ τοῦτο ποιήσαντος καὶ τῶν ποδῶν ἑψομένων, ὁ Ξάνθος εὐλόγως θέλων τύψαι τὸν Αἴσωπον, αὐτοῦ περί τι τῶν εἰς χρείαν ἀσχο- λουμένου, ἕνα τῶν ποδῶν ἐκ τῆς χύτρας λαθραίως ἀνελόμενος ἔκρυψε. μετὰ μικρὸν δὲ καὶ ὁ Αἴσωπος ἐλθὼν καὶ τὴν χύτραν ἐπισκεψάμενος, ὡς τούς τρεῖς μόνον πόδας ἑώρακε, συνῆκεν ἐπιβουλὴν αὐτῷ τινα γεγονυῖαν. καὶ δὴ καταδραμών ἐπὶ τὴν αὐλὴν καὶ τοῦ σιτευομένου χοίρου τὸν ἕνα τῶν ποδῶν τῇ μα- χαίρᾳ περιελών καὶ τῶν τριχῶν ψιλώσας, εἰς τὴν χύτραν ἔρριψε καὶ συνέψει τοῖς ἄλλοις. Ξάνθος δὲ δείσας, μή πως Αἴσωπος τὸν ὑφαιρεθέντα τῶν ποδῶν οὐχ εὑρὼν ἀποδράσῃ, αὖθις εἰς τὴν χύτραν αὐτὸν ἐνέβαλε. τοῦ δʼ Αἰσώπου τούς πόδας εἰς τὸ τρυ- βλίον κενώσαντος καὶ πέντε τούτων ἀναφανέντων, ὁ Ξάνθος „τί τοῦτο“, φησίν ,,Αἴσωπε; πῶς πέντιδ“; κἀκεῖνος· „τὼ δύο χοίρω πόσους ἔχετον πόδας“; [*](1 ἀλλείνα P 3 χοιρίους Q D Z E, H (sed e corr.) χοι- ροίους P διαταχέων M Q D R δια ταχέων A διἀταχέων P διαταχέως V 3. 5 ἐψ. Q 4 σπουδὴ H 5 ἑψημένων Φ 6 ἔσωπον E εἰς in A add. A 2 ἀσχολουμένων Φ ἀσχολου- μένου (l. υ facta ex ν) Z 8 ἀνελκόμενος P ἀνεψόμενος D, λ add. D 2 ἔκρυψεν M μικρῶν P μεταμικρὸν δὲ E μετὰ μικρόνδε H καὶ ὁ αἴσ.] καὶ om. E 10 μόνον V: μόνους ceteri ἑώρακεν M b (praetered. Neuel.) συνῆκε (Z) b) [*](τινα αὐτῶ Q 12 τὸν] τῶν M 13 ψηλώσας V ψιλός σας P 15 δύσας P αἴσωπος] σω suppl. 2; ἔσωπος E ὁ αἴσωπος Φ 16 οὐγʼ M, Q 2, H E οὐχ εὑρὼν om. Q D, add. Q 2 D 2 ἀποδράσει Φ 17 τριβλίον F Z τρίβλιον b τρύβλιον A a, b 1547 19 τοῦτο] τούτων R 20 δύω M Q v (praeter b 1534) χοίρω Q sed in utroque corr. ο ex ε, in Q praetered ω in ras. τῶν δύο χοίρων E H ἔχει V )

καὶ ὁ Ξάνθος· „ὀκτώ“. καὶ ὁ Αἴσωπος· „εἰσὶν οὖν ἐνταυθὶ πέντε, καὶ ὁ σιτευόμενος χοῖρος νέμεται κάτω τρίπους“. καὶ ὁ Ξάνθος πάνυ βαρέως σχὼν πρὸς τούς φίλους φησίν· ,,οὐχὶ μικρῷ πρόσθεν εἶ- πον, ὡς τάχιστά με πρὸς μανίαν οὗτος δὴ περιτρέ- ψεά“; καὶ ὁ Αἴσωπος· „δέσποτα, οὐκ οἶσθʼ ὅτι τὸ ἐκ [*](p. 38 b.)προσθέσεως τε καὶ ἀφαιρέσεως εἰς τὸ κατὰ λόγον ποσὸν συγκεφαλαιούμενον, οὐκ ἔστιν ἁμάρτημα“; ὁ μὲν οὖν Ξάνθος μηδεμίαν εὐπρόσωπον αἰτίαν εὑρηκὼς μαστιγῶσαι τὸν Αἴσωπον, ἡσύχασε.