Libros quinque adversus haereses

Irenaeus, Saint, Bishop of Lyon

Irenaeus. Libros quinque adversus haereses, Volumes 1-2. Harvey, W. Wigan, editor. Cambridge: Cambridge, 1857.

1. Οὕτως οὗτος οὖν ὁ Μάρκος μήτραν καὶ ἐκδοχεῖον

128
[*](LIB. I. viii. 1. GR. I. x. MASS. I. xiv. 1.) γεγονέναι λέγων, ἅτε μονογενὴς ὑπάρχων αὐτῷ, del. [*](M. 66.) μὐτῷ, τὸ τοῦ ὑστερήματος κατατεθὲν εἰς αὐτὸν ὧδέ πως ἀπεκύησεν. Αὐτὴν τὴν πανυπερτάτην ἀπὸ τῶν ἀοράτων καὶ ἀκατονομάστων τούτων l. τόπων Τετράδα κατεληλυθέναι 4
129
[*](Hipp. Philos. vi. 42.) γυναικείῳ πρὸς αὐτὸν, ἐπειδή, φησι, 1τὸ ἄῤῥεν αὐτῆς ὁ [*](LIB. I. viii. 1. GR. I. x. 1. MASS. I. xiv. 1.) κόσμος φέρειν οὐκ ἠδύνατο, καὶ μηνύσαι αὐτὴ τὶ ἦν, Hipp. αὐτὴν ἥτις ἦν καὶ τὴν τῶν πάντων γένεσιν, ἣν οὐδενὶ πώποτε οὐδὲ Θεῶν οὐδὲ ἀνθρώπων ἀπεκάλυψε, τούτῳ μονωτάτῳ Hipp. μόνῳ διηγήσασθαι, οὕτως εἰποῦσαν· ὅτε τὸ πρῶτον ὁ Πατὴρ 2ὤδινεν l. ᾧ Πατὴρ οὐδεὶς ὁ ἀνεννόητος καὶ 3ἀνούσιος, ὁ μήτε ἄῤῥεν μήτε θῆλυ, ἠθέλησεν αὐτοῦ τὸ ἄῤῥητον supple ex Hipp. ῥητὸν γεννηθῆναι Hipp. γενέσθαι καὶ τὸ ἀόρατον κορφωθῆναι, ἤνοιξε τὸ στόμα καὶ προήκατο λόγον ὅμοιον αὐτῷ ὃς παραστὰς ὑπέδειξεν Hipp. ἐπέδ. αὐτῷ ἦν, αὐτὸς τοῦ ἀοράτου μορφὴ φανείς. δὲ ἐκφώνησις τοῦ ὀνόματος ἐγένετο
130
[*](LIB. I. viii. 1. GR. I. x. 1. MASS. I. xiv. 1.) τοιαύτη· ἐλάλησε λόγον τὸν πρῶτον τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ, [*](Hipp. Philos. vi. 42. G. 64.) ἥτις ἦν ἀρχὴ, καὶ ἦν ἡ συλλαβὴ αὐτοῦ στοιχείων τεσσάρων. Ἐπισυνῆψε Hipp. ἔπειτα συνῆψε τὴν δευτέραν· καὶ ἦν καὶ αὐτὴ στοιχείων τεσσάρων. Ἑξῆς ἐλάλησε τὴν τρίτην1· καὶ ἦν καὶ αὐτὴ στοιχείων δέκα. Ναὶ τὴν μετὰ ταῦτα ἐλάλησε· καὶ ἦν καὶ αὐτὴ στοιχείων δεκαδύο. Ἐγένετο οὖν ἡ ἐκφώνησις ὅλου ὀνόματος στοιχείων μὲν τριάκοντα, συλλαβῶν δὲ τεσσάρων. Ἕκακτον δὲ τῶν στοιχείων ἴδια γράμματα, καὶ ἴδιον M. χαρακτῆρα, καὶ ἰδίαν ἐκφώνησιν, καὶ σχήματα, καὶ εἰκόνας ἔχειν, καὶ μηδὲν αὐτῶν εἶναι, ὃ τὴν ἐκείνου καθορᾷ μορφὴν, οὗπερ αὐτὸς Hipp. αὐτὸ στοιχεῖόν ἐστιν· ἀλλὰ οὐδὲ γινώσκει γινώσκειν αὐτὸν, οὐδὲ μὴν τὴν τοῦ πλησίον αὐτοῦ
131
[*](Hipp. Philos. vi. 42.) ἕκαστον ἐκφώνησιν 1πολιορκεῖ, Hipp. γινώσκειν ἀλλὰ ὁ [*](LIB. I. viii. 1. GR. I. x. 1. MASS. I. xiv. 1.) αὐτὸς ἐκφωνεῖ, ὡς τὸ πᾶν ἐκφωνοῦντα, τὸ ἕλον ἡγεῖσθαι, ὀνομάζειν. Ἕκαστον γὰρ αὐτῶν μέρος ὂν τοῦ ὅλου, τὸν ἴδιον ἦχον ὡς τὸ πᾶν ὀνομάζειν, καὶ μὴ παύσασθαι ἠχοῦντα, ὅτου ἐπὶ τὸ ἔσχατον γράμμα τοῦ ἑκάστου Hipp. ἐσχάτου στοιχείου μονογλωσσήσαντος καταστῆσαι Hipp. μονογλωττήσαντι καταντῆσαι. Τότε δὲ καὶ τὴν ἀποκατάστασιν τῶν ὅλων ἔφη γενέσθαι, ὅταν τὰ πάντα κατελθόντα εἰς τὸ ἓν γράμμα, μίαν καὶ τὴν αὐτὴν ἐκφώνησιν ἠχήσῃ· ἧς ἐκφωνήσεως εἰκόνα τὸ ἀμὴν ὁμοῦ λεγόντων ὑμῶν ὑπέθετο εἶναι. Τοὺς δὲ φθόγγους ὑπάρχειν τοὺς μορφοῦντας τὸν ἀνούσιον καὶ ἀγέννητον Αἰῶνα· καὶ εἶναι τούτους μορφὰς, ἃς ὁ Κύριος ἀγγέλους εἴρηκε, τὰς διηνεκῶς βλεπούσας τὸ πρόσωπον τοῦ Πατρός.

132
[*](LIB. I. viii. 2. GR. I. x. 1. MASS. I. xiv. 2.)

2. Τὰ δὲ ὀνόματα τῶν στοιχείων τὰ ῥητὰ καὶ κοινὰ [*](Hipp. Philos. vi. 43.) H. κοινὰ καὶ ῥητὰ, Αἰῶνας καὶ λόγους. καὶ ῥίζας. καὶ σπέρματα, καὶ πληρώματα, καὶ καρποὺς ὠνόμασε. Τὰ δὲ καθʼ [*](M. 68. G. 65.) ἕνα αὐτῶν καὶ ἑκάστου ἴδια ἐν τῷ ὀνόματι τῆς Ἐκκλησίας ἐμπεριεχόμενα νοεῖσθαι ἔφη. Ὡε l. ὧν στοιχείων τοῦ ἐσχάτου H. στοιχείου τὸ ὕστερον l. ὕστατον γράμμα φωνὴν προύκατο τὴν αὐτοῦ· 1οὗ suppl. ὁ. H. ἦχος ἐξελθὼν κατ᾿ εἰκόνα τῶν στοιχείων στοιχεῖα ἴδια ἐγέννησεν· ἐξ ὧν τά τε ἐνταῦθα κατακεκοσμῆσθαί Hipp. διακεκ. φησι, 2καὶ τῶν τὰ H. πρὸ τούτων γεγενῆσθαι. 3Τὸ μέν τοι γράμμα αὐτὸ, 4οὗ ὁ ἦχος ἦν συνεπακολουθῶν τῷ ἤχῳ καὶ τὸ κάτω, H. ὑπὸ τῆς συλλαβῆς τῆς ἑαυτοῦ ἀνειλῆφθαι ἄνω 5λέγει εἰς ἀναπλήρωσιν τοῦ ὅλου· μεμενηκέναι δὲ εἰς τὰ κάτω τὸν ἦχον, ὥσπερ ἔξω ῥιφέντα. 6Τὸ δὲ στοιχεῖον αὐτὸ ἀφʼ οὗ τὸ γράμμα σὺν τῇ ἐκφωνήσει τῇ ἑαυτοῦ συγκατῆλθε κάτω, ὃ dele ὃ γραμμάτων εἶναί φησι τριάκοντα, καὶ ἓν

133
[*](Hipp. Philos. vi. 43.) ἕκαστον τῶν τριάκοντα γραμμάτων ἐν ἑαυτῷ ἔχειν ἕτερα [*](LIB. I. viii. 2. GR. I. x. 1. MASS. I. xiv. 2.) γράμματα, δἰ οὗ H. l. ὧν τὸ ὄνομα τοῦ γράμματος ὀνομάζεται· καὶ οὖ πάλιν τὰ ἕτερα δἰ ἄλλων ὀνομάζεσθαι γραμμάτων, καὶ τὰ ἄλλα δἰ ἄλλων· ὡς H. l. ὥστε εἰς ἄπειρον ἐκπίπτειν τὸ πλῆθος τῶν γραμμάτων. Οὕτω δ᾿ ἂν σαφέστερον μάθοις τὸ λεγόμενον·

3. Τὸ δέλτα στοιχεῖον γράμματα ἐν ἑαυτῷ ἔχει πέντε, αὐτὸ δὲ τὸ δέλτα, καὶ τὸ1 ει, καὶ τὸ λάμβδα, καὶ τὸ ταῦ, καὶ τὸ ἄλφα· καὶ ταῦτα πάλιν τὰ γράμματα δἰ ἄλλων γράφεται γραμμάτων, καὶ τὰ ἄλλα δἰ ἄλλων. Εἰ οὖν ἡ πᾶσα ὑπόστασις τοῦ δέλτα εἰς ἄπειρον ἐκπίπτει, ἀεὶ ἄλλων ἄλλα γράμματα γεννώντων, καὶ διαδεχομένων ἄλληλα, πόσῳ μᾶλλον ἐκείνου τοῦ στοιχείου μεῖζον εἶναι τὸ πέλαγος τῶν γραμμάτων; Καὶ εἰ τὸ ἓν γράμμα οὕτως ἄπειρον, ὅρα ὅλου τοῦ ὀνόματος τὸν βυθὸν τῶν γραμμάτων, ἐξ ὧν τόν προπάτορα Μάρκου Σιγὴ συνεστάναι ἐδογμάτισε. 2Διὸ καὶ τὸν Πατέρα ἐπιστάμενον τὸ ἀχώροτον αὑτοῦ, δεδωκέναι τοῖς στοιχείοις, ἃ καὶ Αἰῶνας καλεῖ, ἑνὶ ἑκάστῳ αὐτῶν τὴν

134
[*](LIB. I. viii. 3. GR. I. x. 2. MASS. I. xiv. 2.) ἰδίαν ἐκφώνησιν ἐκβοᾷν, διὰ τὸ μὴ δύνασθαι ἕνα τὸ ὅλον [*](Hipp. Philos. vi. 44.) ἐφωνεῖν.

4. Ταῦτα δὲ σαφηνίσασαν αὐτῷ τὴν τετρακτὺν εἰπεῖν· 1θέλω δέ σοι καὶ αὐτὴν ἐπιδεῖξαι τὴν Ἀλήθειαν. Κατήγαγον [*](M. 69.) γὰρ αὐτὴν ἐκ τῶν ὕπερθεν δωμάτων, ἵν᾿ ἐσίδῃς αὐτὴν γυμνὴν, καὶ καταμάθοις H. καταμάθῃς τὸ κάλλος αὐτῆς· ἀλλὰ καὶ ἀκούσῃς αὐτῆς λαλούσης, καὶ θαυμάσῃς τὸ φρόνημα αὐτῆς. Ὅρα οὖν κεφαλὴν ἄνω, τὸ ἄλφα καὶ τὸ ω, H. τὸ [*](G. 66.) πρῶτον ἄλφα ω τράχηλον δὲ β καὶ ψ, ὤμους ἅμα χερσὶ γ καὶ χ. στήθι δ καὶ φ, διάφραγμα H. φράγμα ε καὶ υ, νῶτον H. κοιλίαν ζ καὶ τ, κοιλίαν H. αἰδοία η καὶ σ, μηροὺς θ καὶ ρ, γόνατα ι καὶ π, κνήμας κ καὶ ο, σφυρὰ λ καὶ ξ, πόδας μ καὶ ν. Τοῦτό ἐστι τὸ σῶμα τῆς κατὰ τὸν μάγον Ἀληθείας· τοῦτο τὸ σχῆμα τοῦ στοιχείου, οὗτος ὁ χαρακτὴρ τοῦ γράμματος. Καὶ καλεῖ τὸ στοιχεῖον τοῦτο 2Ἄνθρωπον· εἶναί τε πηγήν φησιν αὐτὸ παντὸς λόγου, καὶ

135
[*](Hipp. Philos. vi. 44.) ἀρχὴν πάσης φωνῆς, καὶ παντὸς ἀῤῥήτου ῥῆσιν, καὶ τῆς [*](LIB. I. viii. 4. GR. I. x. 2. MASS. I. xiv. 3.) σιωπωμένης Σιγῆς στόμα. Καὶ τοῦτο μὲν τὸ σῶμα αὐτῆς. Σὺ δὲ μετάρσιον ἐγείρας τὸ H. adj. τῆς διανοίας νόυμα, τὸν αὐτογεννήτορα καὶ πατρόότορα H. γεννήτορα καὶ προπάτορα λόγον ἀπὸ στομάτων Ἀληθείας ἄκουε.

136
[*](LIB. I. viii. 5. GR. I. x. 3. MASS. I. xiv. 4.)

5. Ταῦτα δὲ ταύτης εἰπούσης, προσβλέψασαν αὐτῷ [*](Hipp. Philo vi. 45.) τὴν Ἀλήθειαν, καὶ ἀνοίξασαν τὸ στόμα λαλῆσαι λόγον· τὸν δὲ λόγον ὄνομα γενέσθαι, καὶ τὸ ὄνομα γενέσθαι H. οἶναι τοῦτο, ὃ γινώσκομεν καὶ λαλοῦμεν, Χριστὸν Ἰησοῦν· ὃ καὶ ὀνομάσασαν αὐτὴν παῤ αὐτῇ H. παραυτίκα σιωπῆσαι, καὶ σιωπήν. Προσδοκῶντος δὲ τοῦ Μάρκου πλεῖόν τι μέλλειν αὐτὴν λέγειν, πάλιν ἡ τετρακτὺς παρελθοῦσα εἰς τὸ μέσον, φησίν· ὡς εὐκαταφρόνητον ἡγήσω τὸν λόγον, ὃν ἀπὸ στομάτων τῆς Ἀληθείας ἤκουσας· οὐ τοῦθʼ, ὅπερ οἶδας καὶ δοκοῖς, παλαιόν H. δοκεῖς ἔχει, πάλαι ἐστιν ὄνομα· φωνὴν γὰρ μόνον ἔχεις αὐτοῦ, τὴν δὲ δύναμιν ἀγνοεῖς. Ἰνσοῦς μὲν γάρ ἐστιν 1ἐπίσημον ὄνομα, ἓξ ὢν H. l. ἔχον γράμματα, ὑπὸ πάντων 2τῶν τῆς κλήσεως γινωσκόμενον. Τὸ [*](M. 70.)

137
[*](Hipp. Philos. vi. 45.) δὲ ταρὰ τοῖς Αἰῶσι τοῦ Πληρώματος πολυμερὲς τυγχόνον, [*](LIB. I. viii. 6. GR. I. x. 3. MASS. I. xiv. 5.) ἄλλης ἐστὶ μορφῆς, καὶ ἑτέρου τόπου, γινωσκόμενον ὑπ᾿ ἐκείνων τῶν 1συγγενῶν, ὧν τὰ μεγέθη παῤ αὐτῶν H. αὐτῷ ἐστι διαπαντός.

6. Ταῦτ᾿ οὖν τὰ παῤ ὑμῖν εἰκοσιτέσσαρα γράμματα ἀποῤῥοίας ὑπάρχειν γίνωσκε τῶν τριῶν δυνάμεων εἰκονικὰς, τῶν περιεχουσῶν H. habet ἐμπεριεχουσῶν τὸν ὅλον τῶν ἄνω στοιχείων τὸν ἀριθμόν. Τὰ μὲν γὰρ ἄφωνα γράμματα ἐννέα νόμισον εἶναι τοῦ Πατρὸς καὶ τῆς Ἀληθείας, διὰ τὸ ἀφώνους αὐτοὺς εἶναι, τουτέστιν ἀῤῥήτους καὶ ἀνεκλαλήτους. Τὰ δὲ ἡμίφωνα ὀκτὼ, ὄντα τοῦ Λόγου καὶ τῆς Ζωῆς, διὰ τὸ μέσα ὥσπερ ὑπάρχειν τῶν τε ἀφώνων καὶ τῶν φωνηέντων· καὶ ἀναδέχεσθαι τῶν μὲν ὕπερθεν τὴν ἀπόῤῥοιαν, τῶν δ᾿ ὑπὲρ αὐτὴν H. l. ὑπ᾿ αὐτὰ τὴν 2ἀναφοράν. Τὰ δὲ φωνήεντα καὶ αὐτὰ ἑπτὰ ὄντα τοῦ Ἀνθρώπου καὶ τῆς Ἐκκλησίας, ἐπεὶ διὰ τοῦ Ἀνθρώπου φωνὴ προελθοῦσα, ἐμόρφωσε G. 67.  τὰ ὅλα. Ὁ γὰρ ἦχος τῆς φωνῆς 3μορφὴν αὐτοῖς περιεποίησεν.

138
[*](LIB. I. viii. 6. GR. I. x. 3. MASS. I. xiv. 5.) Ἔστιν H. οὖν ὁ μὲν Λόγος ἔχων καὶ ἡ Ζωὴ τὰ [*](Hipp. Philos. vi. 4.) ὀκτὼ, ὁ δὲ Ἄνθρωπος καὶ Ἐκκλησία τὰ ἑπτὰ, ὁ δὲ Πατὴρ καὶ ἡ Ἀλήθεια τὰ ἐννέα. Ἐπειδὴ H. Ἐπὶ δὲ τοῦ ὑστερήσαντος λόγου ὁ ἀφεδρασθεὶς ἐν τῷ Πατρὶ κατῆλθε, πεμφθεὶς H. ἐκπεμφθεὶς ἐπὶ τὸν ἀφʼ οὗ ἐχωρίσθη ἐπὶ διορθώσει τῶν πραχθέντων, 1ἵνα ἡ τῶν πληρωμάτων ἑνότης ἰσότητα ἔχοισα καρποφορῇ μίαν ἐν πᾶσι τὴν ἐκ πάντων δύναμιν. Καὶ οὕτως ὁ τῶν ἑπτὰ τὴν τῶν ὀκτὼ ἐκομίσατο δύναμιν· καὶ ἐγένοντο οἱ H. τρεῖς τόποι ὅμοιοι τοῖς ἀριθμοῖς, ὀγδοάδες ὄντες· οἴτινες τρεῖς ἐφʼ ἑαυτοὺς ἐλθόντες, τὸν τῶν εἰκοσιτεσσάρων ἀνέδειξαν ἀριθμόν. Τὰ μέν τοι τρία [*](M. 71.) στοιχεῖα ἀφίνσιν H. (ἅ) φησιν αὐτὸς τῶν τριῶν ἐν συζυγίᾳ δυνάμεων ὑπάρχειν, ἃ ἐστιν 2ἓξ, ἀφʼ ὧν ἀπεῤῥύη τὰ εἰκοσιτέσσαρα στοιχεῖα, τετραπλασιασθέντα τῷ τῆς ἀῤῥήτου τετράδος λόγῳ, τὸν αὐτὸν αὐτοῖς ἀριθμὸν ποιεῖ, 3ἅπερ φησὶ τοῦ ἀνονομάστου ὑπάρχειν. Φορεῖσθαι δὲ αὐτὰ ὑπὸ τῶν 4τριῶν δυνάμεων, εἰς ὁμοιότητα τοῦ ἀοράτου, ὧν στοιχείων
139
[*](Hipp. Philos. vi. 46.) εἰκόνες εἰκόνων τὰ παῤ ἡμῖν 1διπλᾶ γράμματα ὑπάρχειν, [*](LIB. I. viii. 7. GR. I. x. 4. MASS. I. xiv. 6.) ἃ συναριθμούμενα τοῖς εἰκοσιτέσσαρσι στοιχείοις δυνάμει τῶν H. τῇ κατὰ ἀναλογίαν τὸν τῶν τριάκοντα ποιεῖ ἀριθμόν.