De Iudaeorum Vetustate sive Contra Apionem

in his ergo regalibus lapideas munitiones celsas aedificauit et aspectum montibus [*]( LBR, CP, e. — Euseb Sync A, ed. pr. ) [*](2 uirtute—utilitate] utilitate et uirtute B 3 egressus R 4 reppenesque P 5 optimatibusj xoo peXxwxoo factus <est> CP totius] e £ oXoxWjooo A 6 <et> captiuis CP aduenientibus] TCapaYEvop.svos A praeccpit] at>Yśta;£ aatotç A etaçs Sync habitacula] ἀποιϰίας A xatoty,iaç Sync 7 locis] om. B hediticare CP 8 manubiis] ex manibus corr. R Beli] belli ROPe, R2 corr. 10 adiciens] προςχαρισάμενος adicens B obsedentes LB 12 in] s. P1 13 quorum LBBCe alias quidem] \'rob; fiiv Euseb TOTE [i £ v A quidem] om. e latere et] latere fecit et B 14 alias] ex alios corr. Pl 15 diuine L (a s. L2) cometis e 16 alia quoque] alia quaeque LBe aliaque P alia R regalia <e/dfieva ixetvwv> celsitudinem, Graeca omisit interpres celsituciinem-diebus quinque et decem] Graeca codicis A corrupta sunt, neque interpres sana tradidisse uidetur 17 procedentia R 18 legissimum L Iggissimum B uerume u ptamen LB 19 haec] om. R crudelitatem L3Bl 21 similem montibus tr. C )

Haec ita retulit de praedicto rege et multa super haec in tertio libro Chaldaicorum, in quo culpat conscriptores Graecos quasi uane arbitratos a Semiramide Assyria Babylonem aedificatam et mira opera ab illa circa eam fuisse constructa.

false conscripsisse dicens. et ipsam quidem Chaldaeorum conscriptionem fide dignam pudori existimandum est, quando cum archiuis Phoenicorum concordare uidentur quae a Beroso conscripta sunt de rege Babyloniorum, quoniam et Syriam et uniuersam Phoenicen ille subuertit.

in his quoque consonat et Philostratus in historiis, dum Tyriae meminit obsessionis, et Megasthenes in quarto Indicorum, ubi declarare contendit, praedictum regem Babyloniorum Herculem fortitudine et actuum magnitudine praecessisse; dicit enim eum et maximam Libyae partem et Hiberiam subuertisse.

quae uero de templo Hierosolymorum relata sunt, quia et concrematum est pugnantibus Babyloniis et coepit rursus aedificari Cyro tenente Asiae principatum, ex dictis Berosi declaramus.

sic enim in tertio [*]( LBR, CP, e. — Eueeb Sync A, ed. pr. ) [*]( 1 etiam] et tam B diuersis] παντοὸαποι̃ς, Ant. Iud. uniuerais codd. plantationem R platationes P 2 ortum BCPe suspensileR? P? Ani. Iud. 3 uxor] om. e huiusmodi] bpeiaq A, oixsiaq Antiquit. Iud. X 225 nutrata L nutritam e 5 ita] itaque Pe 6 tertio] om. e C(h)aldeicorum LBR caldeaicorum C quo] qua 1 m. B 7 uane] ex (j.aTiqv conieci, une L unam L2Be male R una CP assiriam LBeCP babiloniam CP 8 aedifatam R et] om. R 9 et] om. CP ipsam] xata zaoza 10 pudori] quid lateat nescio; desideratur infinitiuus uelut iudicari, putari, quae tamen parum placent 11 archibis LBR arcbiberus C archibus (i. e. archibeua siue archiberus) P Phoenicum e a Beroso] ab eo R ab Beroso e 12 Syria P 13 quoque] fo5v 14 et] om. R flostratus P 15 Magasthenis e megasth(h om. R)enis codd. declare 1 m P 16 fortitudinem R 17 magnitudinem R praesessisse P, ipse corr. et] om. R 18 heberiam LCPe hiberiam L2BR 19 congrematum 1 m. L est] om. R 20 cepit codd. Cyrro R 21 besori C )

* propter iniquitates atque luxurias passus insidias a marito sororis suae Niriglissoro peremptus est, cum duobus regnasset annis. quo defuncto sumens regnum, qui ei fecit insidias, Niriglissorus annis regnauit quattuor.

huius filius Laborosardochus principatum quidem tenuit puer existens mensibus nouem, insidias uero passus, eo quod nimis appareret malorum esse morum, ab amicis extinctus est.

hoc itaque pereunte conuenientes hi, qui fecerant insidias illi, communiter regnum imposuerunt Nabonnido cuidam, qui erat ex Babylone ex eadem gente. sub hoc muri circa fluuium Babyloniae ciuitatis ex latere cocto et bitumine sunt ornati.

cumque regnum eius esset in anno septimo decimo constitutum, egressus Cyrus ex Perside cum multa uirtute uniuersam Asiam subuertens impetum fecit ad Babyloniam urbem.

sentiens autem Nabonnidus inuasionem eius et occurrens cum exercitu suo atque congressus pugna uictus et cum paucis fugatus inclusus est in Borsippensium ciuitate.

Cyrus autem Babyloniam comprehendens et deliberans [*]( LBB, CP, e. — Euseb Sync A, ed. pr. ) [*]( 1 nabucodonosor RC nabucdonosor e postquam BR postea e 2 langorem LBRPe 3 quadraginta tribus CP 4 est] om. CP ethelmaradocheus R ethelmarodochua CP post nomen regis extant in Graecis: cotos npoata5 xaiv itpaYfxaxtov, hic excidisse iudicat Niese 5 atque] et e passus <est> B inriglisoro R niriglissori CP niriglisaoris e • νηριγλισσοροόρου A vYjprfMoapou Eus 6 quod L 7 niriglisoris qui fecit insidias (ei om.) tr. R vyjptfXioapos Euseb νηριγλισσορόορος A niriglissoris e 8 naburosardocus R laborosadochus P Xaj3opoooapxosos A XapopocoapSoxo? Euseb 12 insidias<co> illi B nabon.nido B nabonido Ce 13 gente] ἐπισυστάσεως Euseb litiotaaeax; A 14 latere] in ras. L2 lactere R cocto et] cocot P cocto] ex cocco L2 16 cyrrus R syrus P 17 multa] magna R uirtute] xal post hanc uocem praebet A Asiam] aoiav A {JaotXsiav Euseb fitpav Sync 18 nabon.nidus B nabonidus LRCe eius inuassionem tr. R 20 borsipesium R borsipensium Ce 21 ciuitatem R cyrrus R deliberans] covtotaa? ) [*]( XXXVII Iosephus pars 6. ) [*]( 3 )

Nabonnido uero obsessionem non ualente perferre sed primitus supplicante usus clementia Cyrus et dans ei habitaculum in Carcamane expulit eum a Babylone. Nabonnidus itaque reliquum uitae tempus in illa prouincia conuersatus est."

Haec concordant cum nostrorum libris; scriptum namque in eis est, quia Nabuchodonosor octauo decimo regni sui anno templum nostrum ad desolationem usque perduxit et fuit exterminatum annis septem, secundo uero anno regni Cyri fundamentis depositis rursus secundo regni Darii anno perfectum est.

his prolatis adiciam etiam Phoenicorum historias, non enim probationum abundantia relinquenda est; est enim dinumeratio in illis annorum, sic enim habent:

sub rege Thobalo Nabuchodonosor obsedit Tyrum annis tribus et decem; post hunc regnauit Bahal annis decem.

post hunc iudices constituti sunt et iudicauerunt, id est Hecnibalus Nibasci mensibus duobus, Chelbis Addaei mensibus decem, [*]( LBB, CP, e. — Enseb Sync A, ed. pr. ) [*]( 1 <comprehendere> deponere R ciuitates P 2 munita] πραματιϰήν est] autem R 3 Borsipum e nabonnidem (alteram n om. RCe) codd. e instanter-nabonnide in marg. suppl. L1 instanter <cum> P nabonide (-nn- P) codd. e 4 obsessione R 5 Cyrus] Ciri LBe om. CP hitaculum R Carcamone e Kapfxaviav 6 nabonidus RCe tempus uitae tr. R 7 conuersatus est] διαγενόμενος...ϰατέστρεψε t6v {3i\'ov 8 concordans R nostrorum libris] nostris LBe nostrorum R nostrorum litteris CP libris] βίβλοις TYJV AXaQetav 9 nabucodonosor C 11 septem] iizxd A πεντήϰοντα Euseb LXX R et (in rasura itocis septem) B 12 cyrri R Darii regni tr. P 13 his prolatis] in Graecis non extant etia R Phoenicum e 14 habundantia BCP 15 sic enim habent] TotaoTij 16 Thobalo] ἐπὶ ©wpaXoo pro šrs\' \'I6a)PaXoo praebuit A nabucodonosor C nabucdonosor e tyrrum R 17 post—decem] in mg. suppl. Ll baal R 18 id est] idem, LBRa hecinbaliis R haec Nibalus e iwifiaXoq A inbasci R nibasi C Nalbasei e paoX-ax00 19 Chelbis Addaei] chelbisaddei LBe chelbisadei BC chelbi sadei P χέλβης o[p§aMo A )

quo moriente mittentes euocauerunt Meralum ex Babylone et quattuor regnauit annis; eo quoque moriente euocauerunt fratrem eius Iromum, qui regnauit annis uiginti. sub hoc Cyrus Persarum habuit potestatem.

quapropter omne tempus est annorum quinquaginta quattuor et mensium trium. septimo siquidem anno regni sui Nabuchodonosor coepit obsidere Tyrum, quarto decimo autem anno regis Iromi Cyrus Persarum tenuit principatum.

consonant igitur quae de templo scripta sunt a Chaldaeis ac Tyriis cum litteris nostris, manifestum uero et sine contentione testimonium est de praedicta nostri generis antiquitate. et his siquidem qui non ualde contendunt sufficere iudico quae praemissa sunt.