De Iudaeorum Vetustate sive Contra Apionem

supputatur uero tempus ab hoc rege usque ad constructionem Carchedonis hoc modo: moriente Iromo successit in eius regno Balbazerus filius. qui cum uixisset annis quadraginta tribus, septem regnauit annis.

post hunc Abdatratus filius cum uixisset annis uiginti regnauit nouem; hunc filii nutricis eius quattuor per insidias peremerunt, quorum senior Metusastartus filius tribus regnauit. qui cum uixisset annis quadraginta quattuor; regnauit annis duodecim.

post hunc frater eius Astirimus; et hic uiuens annis quattuor et quinquaginta, regnauit annis nouem et peremptus est a fratre Pellete qui suscipiens regnum mensibus imperauit octo, cura uixisset annis quinquaginta. hunc peremit Ithobalus Astartae sacerdos, qui cum uixisset annis quadraginta octo regnauit annis triginta duobus.

huic successit Badezodus filius, qui cum uixisset annis quadraginta quinque [*]( LBR, CP, e. — Euseb Sync Theoph A, ed. pr. ) [*]( 1 erectionem] erectiorem LBRa I mensę (sed I erasif) B pericio C 2 Titiceos] tyticeos Pe, toTs ts n\'toairnç Euseb or.oze titools A tributa] Touc cpópooç A riv <po\'pov Euseb 3 sub hoc] litl toutou Sync enl TouTtuv A Abdemonus] Abdemonis R \'Αβδήμουνος A Sync 4 semper] ast om. A parabolas] προβλήματα 5 destinabat] ImeTaaae A uero <hoc> R 7 Iromo] ironio Be iram CP regnum R Balbazerus] Balbazorus R PaXeoCspoi; A aaaXpaCepos Sync Euseb 8 quadraginta tribus-annis] om. R septem] cum Euseb et A habet, ιξ\' Syne 9 Abdatratus] abdatractus P &$Maxpaxoq A Abdastartus fortasse scribendum est uiginti] ecxooisvvea A X0\'Euseb 10 per insidias] om. e 11 metusastratus22 leartarti B Leastrati e 12 quadraginta quattuor] nsvrqxovTa Tefloapa A 13 astarimus e aaepufio? A ἀσθάρυμς Euseb 14 quattuor et quinquaginta] concinit cum A contra Euseb Theoph. \'N)\' 15 per-emptus] ex peremultus corr. Bl frate B Fellete? Φέλλητος Pellethe e 16 octo1 cri\' Eus exc. gr. hic post octo inseruit C, sed deleuit ipte 17 thytobalus e qui cum etc.] numeri differxmt ab A Euseb Theoph anis C 18 succedit R 19 Badezodus] βαδέζωος A (3aXe- ζωρος Euseb badezolus P adezodus C fius B )

huic successor fuit Pygmalion, qui annos egit in sua uita quinquaginta sex, ex quibus quadraginta tenuit principatum. huius regni anno septimo soror Dido in Libya ciuitatem aedificauit Carchedonam.

colligitur ergo omne tempus a regno Iromi usque ad aedificationem Carchedonis annorum centum quinquaginta quinque et mensium octo. quia uero duodecimo anno huius regni in Hierosolymis aedificatum est templum, fit ab aedificatione templi usque ad constructionem Carchedonis tempus annorum centum quadraginta trium mensium octo.

testimonio siquidem Phoenicum quid amplius oportet apponi? cernitur ipsa ueritas fortiter approbata et multo clarius apparet, quoniam praecedit constructionem templi progenitorum nostrorum ad prouinciam hanc aduentus. cum enim eam uniuersam bello tenuissent, tunc [autem] templum aedificare coeperunt; et haec aperte ex litteris sacris etiam a me in antiquitate manifestata sunt. [*]( LBR, CP, e. — Euseb Sync Theoph A, ed. pr. ) [*]( 1 sex] sic cum A, rj\' Euseb C\' Theoph Mettinus] fiarcA jxst- τηνος Theoph Μέτινος Sync metimus R 2 nouem] sic cum A, xfj\' Theoph Y.!;;\' Euseb Sync 3 Pigmalion codd. e ϕυσμαλίου A Μυγδαλίων Φυσμαλίωος Euseb qui] oq in A deest uita sua tr. P quinquaginta sex] sic cum A, qui νς\'; νη\' Euseb 4 ex quibus] add. interpres c quadraginta] jxC\' A C\' Theoph genuit L huius] huic L 5 Dido] ouyoooa Libia (ibia in ras.) B ciuitate BP 6 carcedonam LR charchedonam BP ergo omne] etiam e Iromi] ironii Be iram CP 7 carce(e B)donis LB 8 quia] qua e 9 huius] aitou Euseb είρώ- [jlou A 10 carcedonis LBP 11 mensium] et mensium C (postea et et inseruit), mensium P 12 testimonium R quid] quod C amplius] icXeico A nXeov Euseb apponitur C 13 et multo clarius apparet, quoniam praecedit] xal noXb Stqtcou izpoayei A 15 eam] et eam L 16 tenuisset P autem] delendum puto, in Graecis non extat 17 ceperunt codd. ut solent etiam] addid. interpres in antiquitate] in equitate codd., L3 inter lin. adnotat: c (i. e. corrigas) in eo qui de antiquitate 18 manifestata sunt] manifestatata sunt B manifcstatas P manifesta sunt e-)

Nunc itaque sunt dicenda ea, quae apud Chaldaeos noscuntur esse conscripta et de nobis in historia sunt relata. quae multam habent concordiam cum nostris uoluminibus etiam de aliis rebus.

testis autem horum est Berosus, uir genere quidem Chaldaeus, notus autem eis, qui doctrinae eruditionique congaudent, quoniam de astronomia et de Chaldaeorum philosophia ipse Graecas conscriptiones exposuit.

is igitur Berosus antiquissimas secutus historias de facto diluuio et hominum in eo corruptione sicuti Moses ita conscripsit, simul et de area, in qua generis nostri princeps ereptus est, deuecta scilicet ea in summitates montium Armeniorum.

deinde describens eos qui ex Noe progeniti sunt et tempus eorum adiciens usque ad Nabolassarum peruenit, Babyloniorum et Chaldaeorum regem, et huius actiones exponens ait, quemadmodum misit in Aegyptum et ad nostram terram filium suum Nabuchodonosor cum multa potentia;

qui dum [*](LBR, CP, e. — Euseb Theoph A, ed. pr. ) [*]( 2 esse] çę B in] ad (quod inter uersus addidit Z2) Be om. L historia] historiam LBe historiis R delata e 3 babent] 8 habens L (L3 s.: ct) Be concordiam] con- 8. uers. add. B2 4 horum autem tr. B autem] om. C Berosus] berodotus LB (Z3 super- B scripsit: c berosus) herodotns RCPPa (in marg.: herodotus uel berosus s Pa) 5 notu L nottl B 6 eruditionisque R 7 Graecas conscriptiones exposuit] ea tobs xEXXirjva? efrqve-fxe tas awjfypatpag 8 is] om. e Berosus] uosus L (berosus s. L3) uo su s .,in rasura erat i, ergo: uero suis 1 m.) B berosum R suus C uo suus P antiquissimus L (qui -mus in -mas 2 m. corr.) BBCPe 9 diluuii e eo] ea codd. e corruptiones CP moses] mos est L (moyses superscripsit L3) BCPe mos 8 B ita] om. P 10 qua] post hoc uerbum in Graeco textu Nwxoç inuenitur, om. interpres 11 ereptus] eruptus LB erutus e summitatis L 1 man. sumitate B summitate L2Re sumitates CP 12 describens] xaToXeYMv scribens codd. e 13 eorum] aoiols adiciens] adi in rota. C ad] om. P Nabolassarum] nabulassarum LB nabulasarum R, nobolassarum CP ναβοναλάσσαρον Euseb aaoaaaaapov Theoph Babyloniorum] Bapo- ),wvo; 15 in Aegyptum] megiptum L, L2 corr. et] om. e 16 nabucodonasor R nabucodonosor C nabucdonosor e vajioxoopoaopov Euseb )

dicit autem, quia tenuerit Babylonius Aegyptum, Syriam, Phoenicen, Arabiam, uniuersos priores Chaldaeorum et Babyloniorum reges actionibus suis excellens.

ipsa uero uerba, quae Berosus protulit hoc modo dicta, necessario proferenda sunt:

"Audiens autem pater eius Nabolassarus, quia satrapa constitutus in Aegypto et Syria inferiore et Phoenice rebellaret, cum non ualeret iam ipse labores ferre, tribuens filio suo Nabuchodonosor aetate ualenti partem quandam exercitus, super eum misit.

Nabuchodonosor autem cum satrapa desertore congressus prouinciam, quae ab initio eorum fuerat, ad proprium reuocauit imperium. eodem uero tempore contigit patrem eius Nabolassarum cum aegrotasset in Babylonia ciuitate defungi, qui regnauit annis uiginti uno.

Nabuchodonosor autem non post multum tempus mortem patris agnoscens, et negotia Aegyptiaca disponens reliquamque prouinciam et captiuos Iudaeorum et Phoenicum atque Syrorum, qui in [*]( LBR, CP, e. — Euseb Sync A, ed. pr. ) [*]( 1 inuenisset] uneQeTO A suo] suos P 4 cyrum] cyprum R 5 quia] qui R egyptum post Syriam repetit R 6 phenicem LBCe plenicem P arabam P 7 et] xal, om. codd. e babiloniorumque CP Inter excellens et ipsa Graeco in textu inueniuntur insiticia 8 ipsas P ipsa uero uerba et sqq.] cfr. Aniiq. Iud. X 219 sqq. proferenda necessario tr. CP 9 audiens]s in ras. P1 nobolassarus LBeCP nobalasarus R vaaoicaXaoapo? Sync hic et infra 10 et Syria] et in Syria R inferiore] τὴν ϰοίλην 11 rebellare L, L2 addid. t ipse iam tr. R 12 liabucodonasor R nabucodonosor C nabucdonosor e ναβοϰοδροσόρω Euseb hic et infra 13 nabucodonosor LRC nabucdonosor e contra satrapam desertorem R 14 congressus <xal παραταξάμενς aotou τ\'ἐϰυpiEoos \'Кal> prouinciam, om. cancellis inclusa interpres ab initio] ἐξ apX>j? A 15 atttT)? Euseb 16 nobolassarum LBCP nabolasarum R 17 uiginti uno] stxooiswsa A unum L nabucodonosor RC nabucdonosor e 18 morF-~em (in ras. erat t) B 20 syriorum Pe qui in Aegypto fuerant] xai (xat om. A Sync) \'too" xata rJjv ATyujttov IQvwv )

reperiensque cuncta a Chaldaeis dispensari seruatumque regnum ab optimatibus eorum, dominus factus totius paterni principatus, captiuis quidem aduenientibus praecepit habitacula in oportunissimis Babyloniae locis aedificari;

ipse uero de belli manubiis templum Beli et reliqua loca munificentissime nimis exornans et antiquam ciuitatem et alteram extrinsecus adiciens, cogitans, quatenus nequaquam possent obsidentes fluuium conuertere et ad ciuitatem accedere, tres quidem in interiori ciuitate per circuitum porticus, tres uero in exteriori constituit. quarum alias quidem ex cocto latere et bitumine, alias uero ex ipso latere fecit;

et largissime muniens ciuitatem portasque diuina pulchritudine comens superaedificauit in paternis regalibus alia quoque regalia celsitudinem illorum multo ualde praecedentia, quorum ornatum exponere ualde longissimum est. uerumtamen sciendum, quoniam haec maxima atque superba ultra credulitatem rei sunt perfecta diebus quinque et decem.