De Iudaeorum Vetustate sive Contra Apionem

Oportet autem non credentibus barbaricis conscriptionibus, sed solis Graecis fidem habendam esse dicentibus adhuc multos exhibere testes etiam Graecos scientes nostrum genus et oportuno tempore eorum habentes mentionem.

Pythagoras igitur Samius, cum sit antiquus quidem aetate, sapientia uero et diuina pietate philosophos omnes excellens, non solum quae nostra sunt agnouisse manifestus est, sed [*]( LBR, CP, e. — Euseb A, ed. pr. ) [*]( 1 Abalus] "Aapapoi; Mittinus] mitimus R Μύττυνος gerestartus R YEpaotpato? A e 2 anni sex LB (s ins. B2) bellatorus R 3 Meralum] merolum R MepfiaXov quoque] abest a Graecis 5 Iromum] ironium 22e iram C yram P 6 cyrrus <rex) R 7 trium] in Graecis sequitur πρὸς αὐτοι̃ς 8 Nabuchodonosor] JJaPooyoSovooopou nabucodonosor .C nabucdonosor e cepit codd. 9 tyrrum R ironii Re iram C yram P cyrrus R 11 nostris] suis CP 12 contentione, -ne s. R2 13 et] ex C his] hi LBe 14 iudicio LBe indico R promissa LBReP 16 post dicentibus ἀποπληρω̃σαι τὴν ἐπιζήτησιν xai uerba inueniuntur in Graecis 17 exhiberem e sciens, te s. 1 m. P 18 habentium codd. e post mentionem in codice A extant irapa0 £ o0at ev iotocS aόtwv συγγράμμασιν quae suspecta uidentur pitagoras L phitagoras BP pithagoras C pictagoras R 20 excellentes (in -ens corr. L1) L 21 manifestum 22CPe-) [*]( 3* )

et eius quidem nulla conscriptio reperitur, multi tamen de eo retulerunt, quorum insignior est Hermippus, uir circa omnem historiam diligentissimus indagator.

refert itaque in primo de Pythagora libro, quia Pythagoras uno confabulatorum suorum defuncto, nomine Calciphonte genere Crotoniate, illius animam dicebat secum degere die noctuque et quia praeciperet, ut non transiret de loco, unde asinus onus portaret, et ab aqua faeculenta semet ipsum abstineret et ab omni blasphemia recederet.

deinde sequitur: "Haec autem agebat atque dicebat Iudaeorum et Thracensium opiniones imitatus ac transferens; dicitur enim, quia uere ille uir multas Iudaeorum leges in suam transtulit philosophiam.

fuit autem etiam per ciuitates non ignota olim gens nostra, et multae nationes ad quas transiit etiam zelum eius habuerunt. quod manifestat Theophrastus in his, quae scripsit de legibus.

ait enim, quia prohibent Tyriorum leges peregrino sacramento iurari. inter sacramenta cum quibusdam aliis etiam iusiurandum quod corban appellatur enumerat; et apud nullum hoc inuenitur iuramentum nisi apud Iudaeos [*]( LBR, CP, e. — Euseb A, ed. pr. ) [*]( 1 zelatus] R et ex correctura Bl zelatis L 1 m. B zelatum CP ex multis apparet] I* icXsbtou γεγενημένος ex] in ras. C conscriptio nulla tr. e 4 de] die B om. e phitagora LBP picthagora R Pythagorae e 5 phitagoras LB picthagoras R pithagoras C pitagoras P suo R 6 KaXXtocimo; crotoniato L (o non certo dinoscitur) degere secum tr. P 8 unde-portaret] ėo\' ov bYOÇ oxXao-jj honus B faeculenta] fetulenta e διψίων . 9 recederet] Atceyziv 11 tracensium codd. Tharcensium e transferens] μεταϕέρων ea lauxov dicit R 12 ille, e ex i corr. P1 e in ras. R leges iudeorum tr. C trastulit R 13 ignotas LBCPe ignoratas R 14 nationes] i. e. efrvuiv; iQdiv Iosephus scripsit cfr. Gutschmid, Kl. Schriften IV 561 ad quas] ad quos LBe (c a superscriptis L3 quos in quas corr.) eis \'tt\'i/Xç transit -Re 15 cleofrastus LBC cleofastus R leofractus P; in archetypo deofrastus fuisse uidetur 17 iurare sacramento tr. R iurare Re sacramenta cum] conieci; sacramentum codd. e 18 corbam e )

uerum neque Herodotus Alicarnaseus nostram ignorauit gentem, sed quodam modo eius meminisse cognoscitur. de Colchis enim referens in secundo libro sic dicit:

"Soli autem inter omnes Colchi et Aegyptii et Aethiopes uerenda ab initio circumcidunt, Phoenices uero et Syri in Palaestina, qui confitentur hoc ab Aegyptiis didicisse.

Syri autem, qui circa Thermodontem et Parthenium fluuium commorantur et Astygitones a Colchis dicuntur didicisse nuper. hi namque sunt inter homines soli, qui circumciduntur, et isti sicut Aegyptii facere uidentur; de Aegyptiis autem et Aethiopibus dicere non possum, utrum alteri ab alteris didicere.

" dixit ergo Syros, qui in Palaestina sunt, circumcidi. omnium autem qui habi-tant Palaestinam soli Iudaei circumciduntur.

quod de eis agnoscens et Cyrillus antiquus poeta meminit hoc modo de gente nostra dicens, quia castra metati sunt nostri maiores cum Xerxe Persarum rege apud Helladam, et dinumerans uniuersas gentes nouissimam nostram posuit, ita dicens:

"Postremum . uero transiebat genus mirabile uisione, linguam [*]( LBR, CP, e. — Euseb A, ed. pr. ) [*]( 1 quod] sequuntur in Graecis: Ó)Ç av siicoc \'rtS. quae non tam ab interprete, quam ab archetypi librario omissa esse uidentur, interpretatur enim non habet quo referas interpretatur] LBe interpretatum L2B2MCP μεθερμηνευόμενος; si quis fortasse excidit 2 Herodotus II 104 alicarnasseus LBe 3 quodam modo] quo in modo P eius] om. R 4 cholchis B libro] om. C 5 colchii LBP et posterius om. B 6 Syri] sirii LB tyrii R assyrii CP quij interpres xat outot uertere studuit, qui in Pal. tr. Gutschmid 7 Syrii R 8 termodontem CP Thermedontem e θερυμώδοντα xal rcaoSovta A et Astygitones] xat Maxpioveg o: it toutoioiv ὰστυγείτονες ovtes astigones (s. L2) L 9 colcis L cholcis BP cholchis C didiscisse P nuper didicisse tr. e namque] iamque Le 10 circunduntur B 12 syrios R 14 pelestinaiu L, pe in pa corr. L2 quod—Cyrillus] touto apa γιγνώσϰων eTpYjxev (scil. Herodolus) περὶ αὐτω̃ν xal XoipiXo? quae interpres male coniunxit 15 cirillus LCP erilus R Xoip:Xoq antiquus] cum Eusebio, ἀρχαιότερος A 16 castra metati sunt] cum Eusebio, ouveoTpdTeDTai A nostri maiores] add. interpres 17 Xerse CP apud Helladam] om. R eitl t-Jjv \'EXXdSa 18 ita] om. R 19 transibat Re transibant C \' )

et quasi fumo siccatos." palam ergo est, sicut arbitror, quia nostri meminerit, eo quod et montes Solymi in nostra regione sunt constituti, in quibus habitamus, et palus, quae dicitur Asphaltis, id est bituminalis. haec enim inter omnes palus in Syria latior atque maior est.

et Cyrillus quidem cum ita meminerit Iudaeos scisse dinoscitur, quem quilibet cum legerint ammirantur, non calumniosi Graecorum, sed sapientia summa conspicui.

CIearchus enim Aristotelis discipulus et ex peripato philosophorum nullo secundus in primo libro de somno dicit Aristotelem doctorem suum de quodam uiro Iudaeo ita referre, et ipsi Aristoteli eundem sermonem ascribit, quod ita conscriptum est: "Sed alia quidem longum est dicere.

quae uero 111 habere poterunt illius ammirationem quandam atque [*]( LBR., CP, e. — Euseb A, ed. pr. ) [*]( 1 PhoenissamJ ex «Dotvtaoav scripsi; poenissimam LB (in m. add. L2: at plenissimam) penissimam R plenissimam CPe ope e habitantes] wxsov Euseb WlX££ A 2 Solymis] solis LBCPe ubi] evl A napa Euseb amplissima est] amplissimus LRCP (L2 superscr. a est litteris mus) iuuenes] inuenies R 3 super—siccatos] aotap orcEpOsv Tiritcuv Sapta rcposiujt\' ètpópo!)v ἐσϰληϰότα xarrvcp 4 sicut <ego) R arbitrorj otllat itaotv 5 Solymi] solum (lum ex corr. P) CP om. e constituti sunt tr. R 6 quae] qui Re alphaitis R asaltus CP asphaltitis Gutschmid 8 maior atque latior tr, JR et CJrillus-ll conspicui] Graeca male coniunxit interpres, -JjittoTato (scil. Choerilus), neque ἠπίσταντο (scil. Graeci) in suo exemplari legisse uidetur cirillus LBCP erilus R O quidem] qud R 9 dignosciturLe quem quilibet... legerint] coots atmjJv IvtoxotEv 11 chlearchus L chlearcus B clearcus (in cleargus corr. PJ) CP scie aristotilis CP diptus R peripharto R peripateticorum C paripatenticorum P 12 nullo] om. CP libro philosophorum dicit de somno arifctotellem R aristotilem C 13 uiro <suo> R ita referrej om. R 14 aristotelli R aristotili CP ascribit] napaTtQst? A ivaTtQrjOt Euseb 15 sed alia quidem] ἀλλἀ τὰ μἐν noXXa quae] qui R uero] non e 16 poterant e am (ad- e) miratione Be quagdam L quadam Be philosophiam-39, 2 inquit] corruptissima in codd. extant, Graeca sunt haec: — )

porro Aristoteles, secundum praecepta, inquit, rhetorica, eius genus primitus transeamus, ne reluctemur doctoribus praeceptorum. dic, inquit Hyperochides, ita si placet.

ille igitur genere quidem Iudaeus erat ex inferiori Syria, qui sunt ex propagine philosophorum Indorum, uocantur ut aiunt philosophi apud Indos Calani, apud Syros autem Iudaei nomen accipientes a loco; locus enim ubi habitant, appellatur Iuda. nomen uero ciuitatis eorum ualde difficile est: uocant enim eam nomine Hierosolymam.

is igitur homo multos hospitio [*]( LBR, CP, e. — Euseb A, ed. pr. ) [*](ϕιλοσοϕίαν ὁμοίως SieXOsTv co XE:pUV (oiiysupov A) <aaou>s δ\'ι̌σθι, eiicsv, (3e aot etrcelv A), \'ϒπεροχίδη, OaujiaaTov bvsipotç taa. aot so £ tu Xeyetv) oxa.l 6 \'Trcepoyt§7]s εὐλαβούμενς <st\' a.Òtό làp> šmrl xoo-to xai. Inclusa a codd. Latinis absunt, reliqua sic decurrunt: philosophiaml/llll topere\' pretium est referre u et hipecidee ueneranter inquit (rasura est 4 litterarum, in fine uersus opere L5 in m. add., in sinistro marg. Ll ocidi suppl.) L philosopbiam cci di (occidi e) operae pretium est referre et hiperocudes (in m. add. hiperoclides Cr) ueneranter inquit Cr ex L descriptus et e philosophiam ope precium est referre et hipecides uenerantur (in m. add.: ai occidi ope ptium 1 m.) B philosophiam ohip ohichides pcium est referre et hipecides uenerantur inquit R phylosophiam yperochidi operel/ll (opere in ras. 1 m.) precium est reffere et hipecides uenerantur inquit C philosophiam yperochidi opere p pretium est referre Ethipecides ueneranter inquit Co ex C descriptus. phylosophiam yperoehidi (oehidi in ochide, deinde in ochidus correctum esse uidetur 1 manu) per praecium est referre. Ethipecides ueneranter inquit P. sub rasura codicis L igitur Hyperochidis nominis fragmenta, sub rasura codicis C per errore repetitum scripta fuerunt 2 uenerans igitur coni. Niese desiderantes B 3 aristotelis (-ilis CP) codd. secundum praecepta Aristotelis tr. e 4 reluctemus B (s in r corr. Bl) praeceptorum] ἐπαγγελιω̃ν A ditaYYeXtujv Euseb 5 hiperoclides R 6 inferiori] ϰοίλης 7 Indorum] iudeorum R uocantur-aiunt] uocantur autem ut aiunt iudei B recte ? philosoplii] in philosophia CP 8 Indos] iudeos R 9 abitantur (-ur eras. est) 1 m. B Iuda] \'IooSata 10 uero] om. B eorum ciuitatis tr. e difficilis LBC 11 is] bis L his P )