Tetrabiblos

Claudius Ptolemaeus

Claudius Ptolemaeus. Claudii Ptolemaei opera quae exstant omnia, Volume 3.1. Boll, Franz, and Boer, Emilie, editors. Leipzig: Teubner, 1954.

προηγουμένη, πολυπλασιάσαντές τε καὶ ταύτας ἐπὶ τὸ πλῆθος τῶν τῆς ἑπομένης μοίρας ὡριαίων χρόνων, εἰ μὲν πρὸς τὸ ὑπὲρ γῆν εἴη μεσουράνημα πάλιν ἡ σύγκρισις, τῶν καιρικῶν ὡρῶν τὸ τῶν ἡμερησίων, εἰ δὲ πρὸς τὸ ὑπὸ γῆν, τὸ τῶν τῆς νυκτός, καὶ τοὺς γινομένους ἐκ τῆς ὑπεροχῆς ἀμφοτέρων τῶν διαστάσεων λαβόντες ἕξομεν τὸ τῶν ἐπιζητουμένων ἐτῶν πλῆθος.

ἵνα δὲ φανερώτερον γένηται τὸ λεγόμενον, ὑποκείσθω προηγούμενος μὲν τόπος ὁ τῆς ἀρχῆς τοῦ Κριοῦ λόγου ἕνεκεν, ἑπόμενος δὲ ὁ τῆς ἀρχῆς τῶν Διδύμων, κλίμα δέ, ὅπου ἡ μὲν μεγίστη ἡμέρα [*](m 137) ὡρῶν ἐστι τεττάρων καὶ δέκα, τὸ δ’ ὡριαῖον μέγεθος τῆς ἀρχῆς τῶν Διδύμων ἔγγιστα χρόνων ἱσημερινῶν ιݲζݲ, καὶ ἀνατελλέτω πρῶτον ἡ ἀρχὴ τοῦ Κριοῦ, ἵνα μεσουτὰ [*](3 om. VYD 4 τμήματα VYSy τμήματος ΣDM 7 ἰσ. χρόνους Y χρ. ἰσ. γ ἰσ. νΣβ καὶ τὸ—ἴσας om.V 8 ἀφέξει . . . τῇ πρὸ. αβ τῇ πρ. ἀφ. Α ἀφῇ. τῇ πρ. C 9 δέ, ἃς εἰλήφαμεν VY γὰρ διειληφότες ΣMS διειληφότες Dγ 13 ἐποίει VYDy ποιεῖ ΣMS 18 τῆς (alt.)VY τῶν τῆς Σβγ 19 ἐπιζητ. VYDy ζητ. ΣMSγ 20 post πλῆθος nov. tit.: ὑπόδειγμα Σ παράδειγμα Α2 (i. mg.) ἐπίσκεψις περὶ τῶν χρόνων τῆς ζωῆς S3 i. mg. 21.22 ὁ τῆς ἀρχῆς αβγ ἡ ἀρχὴ V 28 μὲν om.V ἡμέρα—24 ἐστι] ὥρα ἐστὶν ὡρῶν V 25 ἔγγιστα om. γ ιζ]ݲ ιζ]ݲ)

138
ρανῇ ἡ ἀρχὴ τοῦ Αἰγοκέρωτος, καὶ ἀπεχέτω τοῦ ὑπὲρ γῆν μεσουρανήματος ἀρχὴ τῶν Διδύμων χρόνους ἰσημερινοὺς ρݲμݲηݲ.

ἐπεῖ οὖν ἡ τοῦ Κριοῦ ἀρχὴ ἀπέχει μεσημβρινοῦ μεσουρανήματος καιρικὰς ὥρας ἕξ, ταύτας πολλαπλασιάσαντες ἐπὶ τοὺς ιݲζݲ χρόνους, οἵπερ ἦσαν ὡριαίου μεγέθους τῆς ἀρχῆς τῶν Διδύμων, ἐπειδήπερ πρὸς τὸ ὑπὲρ γῆν μεσουράνημά ἐστιν ἡ τῶν ρݲμݲηݲ χρόνων ἀποχή, ἕξομεν καὶ ταύτης τῆς διαστάσεως χρόνους ρݲβݲ· μετὰ τοὺς τῆς ὑπεροχῆς ἄρα χρόνους μݲςݲ τόπος ἐπὶ τὸν τοῦ προηγουμένου μεταβήσεται. τοσοῦτοι δέ εἰσιν ἔγγιστα χρόνοι καὶ τῆς ἀναφορᾶς τοῦ τε Κριοῦ καὶ τοῦ Ταύρου, ἐπειδὴ ὁ ἀφετικὸς τόπος ὑπόκειται ὡροσκοπῶν.

μεσουρανείτω δὴ ὁμοίως ἡ ἀρχὴ τοῦ Κριοῦ, ἵνα ἀπέχῃ κατὰ τὴν πρώτην θέσιν ἡ ἀρχὴ τῶν Διδύμων τοῦ ὑπὲρ γῆν μεσουρανήματος χρόνους ἰσημερινοὺς νݲηݲ. οὖν κατὰ δευτέραν θέσιν ὀφείλει μεσουρανεῖν ἡ ἀρχὴ τῶν <Διδύμων> ἕξομεν τὴν τῶν διαστάσεων αὐτῶν τῶν νݲηݲ χρόνων, ἐν ὅσοις πάλιν διὰ τὸ μεσουρανεῖν τὸν ἀφετικὸν τόπον διέρχεται τὸν μεσημβρινὸν ὅ τε Κριὸς καὶ ὁ Ταῦρος. δυνέτω δὲ τὸν αὐτὸν τρόπον [*](m 138) [*](1 ἀπεχέτω VDy ἀπέχει Υ ἀπέχῃ ΣMS 8 ἡ ἀρ. τῶν διδ. VYDSγ τῶν διδῶ. ἡ ἀρ. ΣΜ 3 ρݲμݲηݲ] ρݲμݲηݲ μζ’Σγ απέχῃ V om. Y πλασιάσαντες V αβ -πλασιάζοντες γ ιݲζݲ ιݲζݲ β ιݲζݲ η΄ Σ ιݲζݲ η΄ ἰσημερινοὺς χρόνους γ οἵπερ om.Y ἦσαν V εἰσί γ εἰσί χρόνοι Σβ om. Y 6 ἐπειδήπερ VY ἐπειδή Σβγ 7 ρݲμݲηݲ] ρݲπݲηݲ S 9 ρβݲ β ρβݲ μݲςݲ] σݲμݲςݲ D 10 ἐπὶ] μετὰ Y 11 καὶ αΜS τοῦ VDy V 13 μεσουρανείτω]μεσουρανήματος V 14 τὴν πρώτην] τὴν αὐτὴν C ταύτην τὴν Α post Διδύμων: ἐπὶ τῆς ὀρθῆς σφαίρας γ (C suprascr.) 15 νݲηݲ β νݲζݲ νβ΄ γ 16 δευτέραν] πρώτην Y ἡ ἀρχὴν ὁ ἀφετικὸς τόπος Σγ β 17 uva Procl. om. αβγ Διδύμων suppl. ex Procl. ἕξομεν] ἔξω μὲν V τῶν διαστάσεων VY τῆς προτέρας διαστάσεως Σβ τῆς τοιαύτης διαστ. γ 18 αὐτῶν Y τῶν V αὐτὴν τὴν ΣDMγ αὐτὴν SI νݲηݲ] νݲζݲ μδ΄ ὅσοις VY οἷς Σβγ τὺ] τοῦ V 20 δὲ VY δὲ πάλιν Σβγ)

139
ἡ ἀρχὴ τοῦ Κριοῦ, ἵνα μεσουρανῇ μὲν ἀρχὴ τοῦ Καρκίνου, ἀπέχῃ δὲ τοῦ ὑπὲρ γὴν μεσουρανήματος ἡ ἀρχὴ τῶν Διδύμων εἰς τὰ προηγούμενα χρόνους ἰσημερινοὺς λݲβݲ.

ἐπειδὴ οὖν πάλιν ἓξ ὥρας καιρικὰς ἀπέχει τοῦ μεσημβρινοῦ ἡ ἀρχὴ τοῦ Κριοῦ πρὸς δυσμάς, ἐὰν ἑπτακαιδεκάκις ταύ- [*](c 36) τας ποιήσωμεν, ἕξομεν ρݲβݲ χρόνους, οὓς ἀφέξει τοῦ μεσημβρινοῦ καὶ ἡ ἀρχὴ τῶν Διδύμων, ὅταν δύνῃ. ἀπεῖχε δὲ καὶ κατὰ τὴν πρώτην θέσιν ἐπὶ τὰ αὐτὰ χρόνους λݲβݲ ἐν τοῖς τῆς ὑπεροχῆς ἄρα χρόνοις οݲ ἐπὶ τὸ δῦνον ἠνέχθη, ἐν οἷς καὶ καταφέρεται μὲν ὁ τε Κριὸς καὶ ὁ Ταῦρος, ἀναφερεται δὲ τὰ διαμετροῦντα δωδεκατημόρια τό τε τῶν Χηλῶν καὶ τὸ τοῦ Σκορπίου.

ὑποκείσθω τοίνυν ἐπὶ μηδενὸς μὲν οὖσα τῶν κέντρων ἡ ἀρχὴ τοῦ Κριοῦ, ἀπέχουσα δέ, λόγου ἕνεκεν εἰς τὰ προηγούμενα τῆς μεσημβρίας καιρικὰς ὥρας τρεῖς, ἵνα μεσουρανῇ μὲν ἡ τοῦ Ταύρου μοῖρα ὀκτωκαιδεκάτη, ἀπέχῃ δὲ κατὰ τὴν πρώτην θέσιν ἡ τῶν Διδύμων ἀρχὴ τοῦ ὑπὲρ γῆν μεσουρανή- ματος εἰς τά ἑπόμενα χρόνους ἰσημερινοὺς ιݲγݲ· ἐὰν οὖν πάλιν τοὺς ιݲζݲ χρόνους ἐπὶ τὰς γݲ ὥρας πολλαπλασιάσωμεν, ἀφέξει μὲν καὶ κατὰ τὴν δευτέραν θέσιν ἡ τῶν Διδύμων ἀρχὴ τῆς μεσημβρίας εἰς τὰ προηγούμενα χρόνους νݲαݲ, [*](m 139) τοὺς δὲ πάντας ποιήσει χρόνους ξݲδݲ.

ἐποίει δὲ διά τῆς αὐτῆς ἀγωγῆς, ὅτε μὲν ἀνέτελλεν ὁ ἀφετικὸς τόπος, χρότοῦ [*](1 Κριοῦ—ἡ ἀρχὴ om. V 3 χρόν. ἰσ. Vαβ μοίρας γ λݲβݲ] λݲβݲ ις΄ Σγ ἐπειδὴ VDy ἐπεὶ aMS 4 ἓξ ὤρ. καιρ. Σβ καὶ ὤρ. καιρ. V καιρ. ὤρ. ἓξ Y ἓξ καιρ. ὥρ. γ ἀπέχῃ V 5 ἑπτακαίδεκα Y ἑπτ. ταύτ. ποιήσωμεν] πολλαπλασιάσωμεν ταύτ. ἐπὶ τοὺς ἀνωτέρω εἰρημένους ιݲζݲ η΄ χρόνους γ 6 ρݲβݲ χρόνους VΣβ χρόν. ρݲβݲ Υ χρόν. ἰσημερινοὺς ρݲβݲ μη΄ γ 8 λݲβݲ] λβݲ ις΄ Σγ 9 τῆς ὑπεροχῆς τῆς ἄρα ὑπεροχῆς Y τῆς ὑπὲρ γῆς MS τῆς ὑπὲρ γῆν D ὑπὲρ γῆν Σγ 12 ἐπὶ VYS ὑπὸ ΣΒΜγ μηδενὸς VYβ μηδὲν Σγ 18 μένουσα V ἡ ἀρχὴ VYy ἤγουν ἡ ἄρ. Σβ 16 μοίρας VY 18 οὑν om. β 19 ιݲζݲ] ιݲζݲ η΄ Σγ πολλαπλ. VΣγ πολυπλ. Υβ 20 ἀφέξει αβγ ἀφίσταται V 21 τσ] ναݲ κδ΄ Σγ 22 ξݲδݲ] ξݲδݲ κδ΄ Σγ)

140
ὅτε μݲςݲ, ὅτε δὲ ἐμεσουράνει, χρόνους νݲηݲ, ὅτε χρόνους ο΄. διήνεγκεν μὲν ἄρα καὶ ὁ κατὰ τὴν μεταξὺ θέσιν τῆς τε μεσουρανήσεως καὶ τῆς δύσεως τῶν χρόνων ἀριθμὸς ἑκάστου τῶν ἄλλων· γέγονε γὰρ ξݲδݲ διήνεγκε δὲ κατὰ τὸ ἀνάλογον τῆς τῶν γݲ ὡρῶν ἐπειδήπερ αὕτη ἐπὶ μὲν τῶν ἄλλων κατὰ τὰ κέντρα τεταρτημορίων ιݲβݲ χρόνων ἦν, ἐπὶ δὲ τῆς τῶν τριῶν ἀποστάσεως ἓξ χρόνων.