Magna Moralia

Aristotle

Aristotle. Aristotelis Quae Feruntur Magna Moralia. Susemihl, Franz, editor. Leipzig: Teubner, 1883

τὸ δὲ τέλος ἀρχῇ τινι ἔοικεν, καὶ τούτου ἕνεκέν ἐσπτιν ἕκαστον. ἀλλὰ κατὰ τρόπον τοῦτο ἔστκι. ὥστε δῆλον ὡς κἀπὶ τῆς ἀρετῆς, ἐπειδὴ βελτίστη ἐστὶν αἰτία, ὅτι τοῦ τέλους ἐστὶ στοχαστικὴ μᾶλλον τῶν πρὸς τὸ τέλος.

— ἀρετῆς δέ γʼ ἐστὶ τέλος τὸ καλόν. τούτου ἄρʼ ἐστὶ[ν ἡ ἀρετὴ] στοχαστικὴ μᾶλλον ἢ ἐξ ὧν ἔσται. ἔτι δὲ καὶ ταῦτα ταύτης. ὅλως δὲ δὴ φαίνεται ἄτοπον· ἴσως γὰρ ἂν ἐν γραφικῇ εἴη τις ἀγαθὸς μιμητής, ὅμως δὲ οὐκ ἂν ἐπαινεθείη, ἂν μὴ τὸν σκοπὸν θῇ τὰ βέλτιστα μιμεῖσθαι. τῆς ἀρετῆς ἄρα παντελῶς τοῦτʼ ἐστίν, τὸ καλὸν προθέσθαι. διὰ τί οὗν, ἄν τις εἴποι, πρότερον μὲν ἐλέγομεν τὴν [*](34—1190b, 6 = E. E. 1228a, 2—19.) [*](16. τὸ σκοπεῖν Rieckher (fors. recte) ||17. πρὸς prius secl. Rieckher Spengelius 19. τούτου] τούτων mg. Casaub. || 20. γὰρ h. l. rc. P Rassovius, post 21. ἕκαστον Π2P2, om. Kb Ald. Va. Bk. Bu. 21. ἑκάστου aut ἑκάστῳ ci. Spengelius (haud recte) || καὶ ποιητικὸν καὶ προθετικόν Kb Ald. Va Bk. Bu. 23. καὶ Π2 P2 Va., om. Kb Ald. Bk. Bu. (Scaliger) || τούτου—26. ἔσται corrupta, τούτου—24. ἐστίν post 24. καὶ deletis 24. τινι et 25. 26. ἔσται tri. Scaliger 26. ἐστίν Spengelius, ἄν Ald. || ὡς secl. Scalinger || 28. ἀρετῆς Π2 P2 Va., τῆς Kb Ald. || 29. ἡ ἀρετὴ Π1 Va., om. Π2 Bk. Bu. 30. ταῦτα Kb P2 Va., ταυτὸν Π2 Ald. || ὅλως δὲ (τε Π2 P2) δὴ corrupta, εἰ δὲ μὴ Rieckher, ἄλλως δὲ δὴ? Susem. 32. θῆ Bk., φῆ Π2 P2, φῆις Kb, θεὶς Ald. || τὰ κάλλιστα Bk. Bu. (fore. recte), μάλιστα Π2 || 33. ἄρα παντελῶρ Kb P2 Va., ἄρα πᾶν τέλος Π2, περιπαντελοῦς Ald. || 35. ἕξιν τὴν] ἀρετὴν Π1 Va. Bk.Bu. || οὗ Va. Bas.1, ὧν Π Ald. || 1190 b 1. βελτίω Π Va. || 7. ἐπεὶ δὲ Ald et rc. Kb, ἀλλʼ ἐπεὶ Mb P2 Bk. Bu. et rc. Pb, om. pr. Kb Pb || [ἐπεὶ — 8. εἰσίν.] ✶✶. 9. ἐπεὶ Ramsauer Susem., tabulam (διαγραφήν) potius virtutum moralium ante 7. ἐπεὶ excidisse altera est coniectura Ramsaueri: v. append. 9. ἐστιν om. || 11. ἀποβάλῃ Ald. et corr. Kb || 13 νόσον ex E. N. 1115 a, 17. 29 Spengelius, μόνον Π Ald. Va. Bk. || 19. οἷον om. Kb Ald. Bk. Bu. πολλοὶ] λοιποὶ Kb Ald. Va. || 20.ἢ ἅπαντες Π (fors. recte) || ἐν τούτοις post ὁ Π2 Ρ2.Bk.Βu. (fors. recte), πρὸς τούτοις Ald. || 21. τοίνυν] οὖν || 28. δὴ Bonitzius, δὲ Kb Pb Bk., γε Ald., om Mb P2 || 29. φάσκων post εἷναι Mb Bk.Bu. || οὔ φαμεν οὐδʼ ἐροῦσιν haud sana esse ci. Spengelius || 32. δʼ αὖ Π2 Ρ2 Va., οὖν Κb Ald. || 1191a, 4. οὐδὲ δεῖ Kb P2, οὐ δεῖ δὲ Π2 Ald. Va. Bk.Bu. || τὸ add. Kb P2 Cv, c. c. om. Bk.Bu. || 5. οἷον εἰ Π1 Va., οἷον οἱ Pb, Mb Bk.Bu. || 8. ὁ ὅμηρος Π2.)

28
ἐνέργειαν κρεῖττον εἶναι ἢ τὴν ἕξιν τὴν αὐτήν, νῦν δὲ οὐκ ἐξ οὗ ἡ ἐνέργεια, τοῦτο τῇ ἀρετῇ ἀποδίδομεν ὡς κάλλιον, ἀλλʼ ἐν οὐκ ἔστιν ἐνέργεια; ναί, ἀλλὰ καὶ νῦν φαμεν τοῦτο [*](1190 b) ὁμοίως, τὴν ἐνέργειαν τῆς ἕξεως βέλτιον εἶναι. οἱ γὰρ ἄλλοι ἄνθρωποι τὸν σπουδαῖον θεωροῦντες κρίνουσιν ἐκ τοῦ πράττειν, διὰ τὸ μὴ δυνατὸν εἶναι δηλῶσαι τὴν ἑκάστου προαίρεσιν ἣν ἔχει, ἐπεὶ εἰ ἦν εἰδέναι τὴν ἑκάστου γνώμην, ὡς ἔχει πρὸς τὸ καλόν, καὶ ἄνευ τοῦ πράττειν σπουδαῖος ἂν ἐδόκει εἶναι.

[ἐπεὶ δὲ μεσότητάς τινας τῶν παθῶν κατηρ θᾶ, λεκτέον ἂν εἴη περὶ ποῖα τῶν παθῶν εἰσίν.]

✶✶ ἐπεὶ οὖν ἐστιν ἡ ἀνδρεία περὶ θάρρη καὶ φόβους, σκεπτέον ἂν εἴη περὶ ποίους φόβους καὶ θάρρη. ἦρʼ οὖν εἰ μέν τις φοβεῖται μὴ ἀποβάλλῃ τὴν οὐσίαν, οὗτος δειλός, εἰ δέ τις θαρρεῖ περὶ ταῦτα, ἀνδρεῖος; ἢ οὔ; ὁμοίως δʼ εἴ τις φοβεῖται νόσον ἢ θαρρεῖ, οὔτε δειλὸν φατέον εἶναι τὸν φοβούμενον οὔτʼ ἀνδρεῖον τὸν μὴ φοβούμενον. οὐκ ἄρα ἐν τοῖς τοιούτοις φόβοις καὶ θάρρεσίν ἐστιν ἡ ἀνδρεία.