De adverbiis

Apollonius Dyscolus

Apollonius Dyscolus. Apollonii Dyscoli Quae supersunt. Vol. 1.1. (Grammatici Graeci, Volume 2.1). Schneider, Richard; Uhlig, Gustav, editors. Leipzig: Teubner, 1878.

Ἐταράχθηϲαν ἔνιοι καὶ κατὰ τὰ ϲχήματα τῶν ἐπιρρημάτων, ὑπολαμβάνοντεϲ μὴ ἐξομαλίζεϲθαι τὰ τῆϲ τάϲεωϲ τῶν ἐπιρρημάτων, εἴγε ἀπὸ τοῦ καλῶϲ φαϲι παγκάλωϲ καὶ ἀπὸ τοῦ ϲεμνῶϲ άϲεμνωϲ, οὺ μὴν ἀπὸ τοῦ ψευδῶϲ ἀψεύδωϲ, ϲαφῶϲ ἀϲόφωϲ ἦν. οὐδὲ γὰρ ἡ ϲύνθεϲιϲ αὐτῶν , τῶν δὲ προεκκειμένων πτωτικῶν , οἰϲ παρείπετο ἀναβιβάζειν μὲν τὸν τόνον , εἰ εἰϲ οϲ λήγοιεν , φυλάϲϲειν δἐ, εἰ εἰϲ ηϲ. καὶ ἐπεὶ καλόϲ πάγκαλοϲ παγκάλων, διὰ τοῦτο παγκάλωϲ· ψευδήϲ δὲ καὶ ἀψευδήϲ καὶ ἀψευδῶν , καὶ διὰ τοῦτο ἀψευδῶϲ, καὶ ἀϲαφῶϲ.

Δέδεικται ἄρα διὰ πλειόνων, ὅτι οὐκ ἰδίον τόνον ἀνεδέχετο τὰ εἰϲ ωϲ παρηγμένα παρ’ ὀνοματικὰϲ ἐκφοράϲ ὅθεν μοι δοκεῖ καὶ τὸ [*](ARGVM. 4 ln tonosi haec adverbia sequntur genetivum pluralis eorum nominum, unde derivantur. —10 Quae lex confirmatur et doricis formis, — 18 eo, quod adverbia aut admittunt aut non admittunt eas mutationes, quae in ge. netivis pluralis aut fiunt aut non fiunt —25 Παγκάλωϲ ἀϲαφῶϲ recte cum παγκάλων ἀϲαφῶν accentu congruunt —30 ltaque ὥϲ, cui genetivus pluralis, ad quem dingatur, praesto non est, nihil impedit ne acutum habeant.) [*](DISC SCRIPT 4. Ἔκκειται] fol. 135 r. | 5 το in voce τουτο supra Lin. Α 11 — 12. τὸ ἀλλῶϲ] Si et Koenii apographum et meum. Sed Bantus codicem habere dicit την αλλωϲ, indeque efficit legendum esse τηναλλῶϲ b in var lect Est το αλλωϲ et in Α et in L. ex quo sua sumpsit Κoen | 17. κατὰ b, και Α 20. 21. signum interrogationis, quod post ἀτρεκέωϲ posuerat b, post ἀτρεκέων pro puncto posuit RSehneider | 21. ἡ add. b)

171
προκείμενον ἐπίρρημα εὐθύνεϲθαι, εἰ ἐλέγχοιτο ἀπὸ γενικῆϲ περιϲπωμένηϲ, ἡ ῶφειλεν ἕπεϲθαι. οὐ δὴ ἔχει γενικήν· ἡ γὰρ παρεκκειμένη γενικὴ τῶν. ἰαὶ ἴϲωϲ ὑπολάβοι τιϲ, ὅτι «καὶ τὸ τώϲ ἄλογόν ἐϲτιν, ὅπερ πάλιν χρὴ περιϲπᾶν 2». — ἀλλ’ ὡϲ δεύτερόν ἐϲτι τὸ τώϲ τοῦ ὥϲ, παντί τῳ δῆλον. οὐ γὰρ τῆϲ γενικῆϲ τὸ τ ἔχει, τῆϲ δὲ ἀνταποδόϲεωϲ τοῦ ὥϲ, ῷ λόγῳ καὶ τῷ ἕωϲ τὸ τέωϲ παράκειται καὶ τῷ ἡνίκα τὸ τηνίκα, τῷ τε ὄφρα τὸ τόφρα. μάρτυϲ ἡ χρῆϲιϲ ⟨ἡ⟩ παρ’ Ἕλληϲι. — Τίϲ οὗν αἰτία τοῦ ὀξυνθῆναι τὸ ὥϲ τὸ προκείμενον αὐτοῦ μόριον πτωτικὸν ὅϲ. ἐντεῦθεν γὰρ ἔϲτιν ἐπινοῆϲαι. ὡϲ παρ’ εὐθεῖαν παρήχθη, εἴγε αἱ μὲν ἄλλαι τῶν πλαγίων μετὰ τοῦ τ λέγονται. αἱ δὲ εὐθεῖαι ι μόναι δίχα τοῦ . ὅϲ γὰρ καὶ τοῦ καὶ τῷ καὶ τόν. λέγω νῦν τὸ ὅϲ. ϲημαῖνον τὸ οὐτοϲ, ὡϲ ἐν τῷ
  • ὅϲ ῥα μάλιϲτα (Λ 123).
  • οὕτε γὰρ ἀπὸ τοῦ ἀορίϲτου μορίου, οὔτε ἀπὸ τῆϲ ϲυνάρθρου ἀντωνυμίαϲ, οὔτε ἀπὸ τοῦ ὑποτακτικοῦ ἄρθρου· λέγω δὲ ἀντωνυμικοῦ τοῦ ὅϲ. διὸ καὶ τὸ ἐπίρρημα τῆϲ δείξεώϲ τε καὶ ἀναφορᾶϲ ἐϲτι παραϲτατικόν. τὸ γοῦν ἑτερόζυγον , λέγω τὸ ἐπεκτεταμένον , πάλιν μεμίμηται τὴν εὐθεῖαν πτῶϲιν πάλιν γὰρ τὸ οὕτωϲ οὐ παρὰ γενικὴν οὐδὲ παρὰ δοτικήν, μόνην δὲ εὐθεῖαν τὴν δίχα τοῦ τ λεγομένην. ἀμφοτέροιϲ γοῦν τὸ πάθοϲ ϲύνεϲτι, τουτέϲτιν ἡ ἀποβολὴ τοῦ ϲ, ο ὕτω, καὶ
  • ὥ τε χερνᾶτιϲ γυνή (lyr. gr. III 3p. 1359 Bergk),
  • ϲημαϲία τε ἡ αὐτή. —Ἀλλ’ ἐκεῖνό τιϲ φήϲει· κατὰ τοῦτό γε ϲεϲημειώϲεται, ὅτι μὴ ἀπὸ γενικῆϲ ἐϲχηματίϲθη ». —Πρὸϲ ὃν ἔϲτι φάναι, ὅτι καὶ ἄλλαι πάμπολλοι παραγωγαί, ἀπὸ γενικῶν ϲχηματιζύμεναι, ἔχουϲί τινα παρεκδεδραμηκότα παρὰ τὰϲ εὐθείαϲ τὰ κτητικὰ τῶν εἰϲ κοϲ ληγόντων παρὰ γενικὰϲ ϲχηματίζεται, ποιμενικόν, Ἀτλαντικόν· ἀλλὰ τὸ θηλυκόν παρ’ εὐθεῖαν, τὸ πανηγυρικόϲ. παρὰ τὴν ἔρωτοϲ τὸ [*](ARGVM. 4 Ei ut respondeat, τώϲ postea factum est. —2 Derivatur igitur ὥϲ α. uominatvo singularis ὅϲ vocis. quae pronominulis est idemque valet quod οὺτοϲ· — 18 ab hoc, quod ost οὐτοϲ, derivatur οὕτωϲ. —22 Ne hoc quidem mirum est, ὡϲ οὔτωϲ a nominativis , cetera in ως adverbia a genetivis derivari.) [*](TESTIM. 8 Et. M. 643, 34 tex Epim. Cr. 307, 4) εἰπεἴν καὶ τὸκ τεχκικον· ‘τὸ δὲ ὥ όξύνεται, ἐκ ὶ ἀπὸ κοῦ ὅς γέγονε , καὶ τὰ ἅμοια ibid. 820, 51 ὅν δὲ τρόπον τὸ ὅς ἐκταθὲν έγένετα ὡς (scr. ὥς) καὶ τὸ οὑτος Οὕτως. Οὕτω καὶ τὸ ὅδε ωδε. —18 Cf Et. Gud. 443.21. — 21 Cf. Apoll. deprcn.p.48,28.synt 156,22b.) [*](DISCR. SCRIPT. 2. προεκκειμένη, ut est 170, 26, pro παρεκκειμένη scripsit GDronke, παρακειμένη GDIig | 3 υπολάβῃ Α |δλογον b, αναλογον Α | 4. ‘F χρῆν’ b in var. lect. | 5. τῶι Α | οὐ γὰρ] fol. 135 v | ἔχεται pro ἔχει conicit RSehneider | 6. ὡϲ add. b | 7. τηνίκα b, πηνικα Α | τωι Α η add. b | 12. ‘F. τὸ ὅϲ ⟨τὸ⟩ ϲημαῖνον b in var lect. | 21. ὧ τε RSehneider, ὥτε b HLahrens ὧτϛ ThBergk, οτε Α | χερνᾶτιϲ b, χερνατηϲ Α |22. φήϲει b, φηϲι Α τοῦτό γε GFSchoemann , τοῦ γε Ab | 22 — 23. ϲημειωϲεται Α | 25. παρεκδραμηκοταΑ 26, ποιμαινικον Α)
    172
    ἐρωτύλοϲ, ἀλλὰ καὶ παρὰ εὐθεῖαν τὴν ἡδύϲ τὸ ἡδύλοϲ. οὐδὲν οὖν τὸ ἐμποδὼν τὸ πάντα μὲν τὰ ἐπιρρήματα παρὰ γενικὰϲ ϲχηματίζεϲθαι, τ γε μὴν ὥϲ καὶ τὸ οὕτωϲ παρ’ εὐθείαϲ. —Ἥδη ἀπεδείχθη τὰ προκείμενα τῶν ἐπιρρημάτων ἰδίῳ μὲν τόνῳ μὴ κεχρημένα , ἀναμένοντα δὲ τὴν τάϲιν τὴν ἐν πτωτικοῖϲ. ϲαφὲϲ ὅτι, εἰ τὸ ὥϲ περιεϲπᾶτο, ἠλογεῖτο ἄν, τοῦ ὅϲ ὀξυνομένου. βίαιοι ἄρα οἱ ὑπολαμβάνοντεϲ αὐτὸ Δωρικόν· καὶ γὰρ τῶν Δωρικῶν πρόκειταί τινα περιϲπώμενα.

    Ϲυζυγεῖ τῷ προκειμένῳ μορίῳ ἀνταποδοτικὸν μὲν τὸ τώϲ, πυϲματικὸν δὲ τὸ πῶϲ, καὶ ἔτι ἀναφορικὸν τὸ ὅπωϲ, καθὸ καὶ ἄλλοιϲ ἡ τοιαύτη τάξιϲ παρέπεται, ἡ τῇ πῇ ὅπῃ , οὐ τοῦ ποῦ ὅπου, ἡνίκα τηνίκα πηνίκα ὁπηνίκα. —Ἴϲωϲ οὕν τιϲ φήϲει τὰ κατὰ πεῦϲιν ὁμοτονεῖν τοῖϲ κατὰ ἀπόλυϲιν. τὸ ποῦ περιϲπᾶται, ἀλλὰ καὶ τὸ οὐ τῆϲ αὐτῆϲ τάϲεωϲ ἔχεται. ηνίκα, καὶ τὸ πηνίκα. τὸ ἧ περιϲπᾶται, ἀλλὰ καὶ τὸ πῇ. εἰ δὴ καὶ τὸ πῶϲ περιϲπᾶται, ὁμόλογον ὅτι καὶ τὸ ὥὑϲ περιϲπαϲθήϲεται. Ἀλλὰ πρόϲ γε τὸ τοιοῦτον ἔϲτι φάναι. τί γὰρ μᾶλλον, εἰ τὸ ὥϲ ἀποδέδεικται εὐλόγωϲ ὀξυνόμενον, οὐχὶ τὸ πῶϲ περιϲπώμενον ἡμαρτῆϲθαι ὁμολογήϲουϲι τοῦ ἀπὸ τοῦ τ ἀρχομένου κατ’ ὀξεῖαν προφοράν, λέγω τοῦ τώϲ Ἔϲτιν οὖν ὑπὲρ ἀμφοτέρων ἀναλαβόντα τὸν λόγον ἐκεῖνο φάναι, ὡϲ εὐλόγωϲ καὶ τὸ πῶϲ περιεϲπᾶτο, προαποδεδειγμένου τοῦ ὅτι τὸ ὥϲ ὀξύνεται. — τὰ πύϲματα ἢ φύϲει θέλει βαρύνεϲθαι ἢ δυνάμει. τὰ γοῦν ὑπὲρ μίαν ϲυλλαβήν, ἔχοντα τόπον τῆϲ βαρείαϲ, πάντα βαρύνεται τὰ δὲ μονοϲύλλαβα, οὐ δυνάμενα ἐκτὸϲ τῆϲ ὀξείαϲ γενέϲθαι, δυνάμει ἐβαρύνθη περιϲπαϲθέντα. [*](ARGVM 3 Quod cum ita sit, ocutus recte imponitur ὥϲ .adverbio. —10 Dica fortasse quispiam, ὧϲ sorbendum cese, ut cum πῶϲ congrunt. —15 Sed ut ὤϲ acutum , ita πῶϲ circumflexum suo iure habet,) [*](TESTIM. 20 Epim. Cr. 324, 32 τα μονοσύλ λλαβα εἵχε τὸν τόνον φυσικόν· τ χὰρ πύσματο βαρύνεσθαι θίλει, χαρακεήρος μ ἀντικ κειμένου (ώς εἵπομεν δι τἐ ποδακῆ καὶ ποσαχῶς)· πόσος , πηνίκα· τό δὲ μονοσύ λλαβα οὐκ ήσύνατο βαρύνεσθαι . έκύλυε γὰρ ἡ μονσυλλ λαβία . ὅταν οὺν προ⟨σ⟩λάβη τὲ ⟨ο⟩ ἀναφορικὸν καὶ γένητοι ύπὲρ μὲακ συλλαβήν, άναλ λαμβάνει τὸν ὀφει λόμενον τόνοι καὶ βαρύνεται. οἷον ποὗ ο καὶ π λέγεται, καὶ πῶς. τα αῦτα oὑ φυσἲκῶ πε ριεσκάσθη. άλλὰ κατ ἀνάγκην. οὺ γὰρ ήσύνατο βαρύνεσθαι μονοσύλλαβα ὅντα. ἀναγκαίως ἅρα περισπάται. καὶ δυνάμει διὰ τῆς περισκωμένης βαρύ ύνεται . ἐάν οὐι προσέλθ τὸ ο καὶ σχῇ τὴ ποσόιτητα τῆς βαπείας. άναλ λαμβάνει καὶ τἠν βαρεῖαν, ὅπως κτλ.) [*](DISCR SCRIPT 1. ἐρωτύλοϲ b, ερωτικοϲ Α | παρὰ εὐθεῖαν τὴν b, παρα την ευθειαν παρα την Α | 2. ἐμποδὼν RSkrzeczka. ἐμποδοῦν Ab| 8. ανταποδωτικον Α |13. ἡνίκα] fol. 136 r. 14. Α¹ marg. haec adscripsit ει δη κ το c τουτεϲτιν ει δε και το πωϲ | 17 τοῦ b, τουτ Α, i. e. του τε ut 124, 16, vel του τηϲ ut do coni. 512, 13 b | 17 — 18 post ὁμολογήϲουϲι comma ponendum et post προφορὰν inserendum esse ὄντοϲ conset RSkrzeczka, idem coniecit G GDroοke | 18.non recte b dicit pro τοῦ τώϲ, quod est in Α quodque ipse scripsit, in A ease του τ 19. ωϲ Α, ὅτι b |20. προϲαποδεδειγμενου Α | 23. κ in εκτοϲ in rasura in Α)

    173
    ὅθεν τὸ μὲν ὥϲ, οὐχ ὑποπῖπτον πύϲματι, τὸν ἰδίον τόνον ἐφύλαξε· τὰ δὲ πῶϲ, γενόμενον πύϲμα, οὐ διὰ τὴν φωνὴν οὕτω περιεϲπάϲθη ὡϲ διὰ τὴν πεῦϲιν τὴν ἐγγενομένην. οὕτωϲ γοῦν τὰ ἀπ’ αὐτῶν ἀναφορικά, προϲλαμβάνοντα τὸ ο , ὡϲ ἆν τῶν τόνων ἐν τοῖϲ μονοϲυλλάβοιϲ κατην. αγκαϲμένων, γενόμενα διϲύλλαβα δέχεται καὶ τὴν προοφειλομένην τάϲιν, ἡνίκα γίνεται ὅπου καὶ ὅπη καὶ ὅπωϲ, τῶν ὑπὲρ μίαν ϲυλλαβὴν οὐ ταὐτὸν ἀναδεχομένων διὰ τὸ κατὰ φύϲιν ἔχειν τὸν τόνον, πότε ὁπότε, ποῖοϲ ὁποῖοϲ, πηνίκα ὁπηνίκα. ὅθεν δοκεῖ μοι καὶ κατὰ τὴν Δωρικὴν διάλεκτον τῷ μὲν προκατειλεγμένῳ λόγῳ ὅπωϲ ἀναγινὼϲκειν, οὐδ’ ὅπωϲ ἄριϲτα (Sophr. fr. 88 b Ahrens), τῷ μέντοι μᾶλλον αὐτοὺϲ ϲυγκαταβιβάζειν τὰ ἐπιρρήματα ὁπῶϲ, ὥϲτε ἀμφοτέραϲ τὰϲ ἀναγνώϲειϲ λόγου ἔχεϲθαι.

    Ὅτι δὲ οὐ ϲυμπαθείαϲ ἔχεται ἡ πεῦϲιϲ ὡϲ πρὸϲ τὰ δίχα τοῦ τ καὶ μετὰ τοῦ τ λεγόμενα, ϲαφὲϲ ἐντεῦθεν. ὃν τρόπον ϲυνυπάρχουϲιν οἱ ἐνεϲτῶτεϲ τοῖϲ παρατατικοὶϲ, καὶ οἱ παρακείμενοι τοῖϲ ὑπερϲυντελικοῖϲ, καὶ αἱ γενικαὶ ταῖϲ δοτικαῖϲ, καὶ ἄλλα πλείονα, τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ τὰ πύϲματα ὡϲ πρὸϲ τὰϲ ἀναφορικὰϲ προφοράϲ, καὶ τὰ δίχα τοῦ τ ὡϲ πρὸϲ τὰ ἀνταποδοτικά, λέγω ⟨τὰ⟩ μετὰ τοῦ τ. ϲυνυπάρχει γοῦν ἑαυτοῖϲ καὶ ϲυνεξέρχεται. καὶ ἐπεὶ ἅπαξ τὸ πότεροϲ διὰ τοῦ π, καὶ τὸ ὁπότεροϲ. ἀλλ’ οὐ πάντωϲ κατηνάγκαϲται τὸ ὅτεροϲ καὶ τότεροϲ. καὶ ἐπεὶ πάλιν τὸ ἕωϲ, εὐθέωϲ καὶ τὸ τέωϲ, καὶ ὄφρα καὶ τόφρα, οὐ πάντωϲ ἐξηναγκαϲμένου τοῦ φάναι καὶ πέωϲ καὶ ὁπέωϲ, καὶ πόφρα καὶ ὁπόφρα. οὕτωϲ καὶ ἐπὶ τῶν προκειμένων μορίων οὐ πάντωϲ καιταναγκάζεται τὰ ἑξῆϲ. οὐ γὰρ ἐπεὶ τὸ ἀναγινώϲκιυ καὶ ἀνεγίνωϲκον, εὐθέωϲ καὶ τὰ ἑξῆϲ κλίματα· οὐδὲ ἐπεὶ τὸ ὕδωρ ὀρθῆϲ καὶ αίτιατικῆϲ, εὐθέωϲ καὶ γενικῆϲ καὶ δοτικῆϲ. ένθεν οὖν καὶ κατὰ ϲυμπάθειαν καὶ τὸ τώϲ τῷ ὥϲ ϲυνετονώθη, οὐ μὴν τὸ πῶϲ, καθὸ οὔτε πάντωϲ ϲυνυπάρχον ὀφείλει εῖναι, καὶ καθὸ ἐδείξαμεν, ὅτι αἱ πεύϲειϲ κατὰ φύϲιν ἐβαρύνοντο.

    Καὶ τοϲαῦτα μὲν περὶ τῶν παρὰ τὰ πτωτικὰ παρηγμένων.

    Δοκεῖ δὲ πρωτότυπον εἰναι τὸ ἕωϲ· οὐ γὰρ προυφέϲτηκέ τι· τό τε ἀνταποδοτικὸν αὐτοῦ τέωϲ.

    [*](ARGVM. 13 lnterrogutiva omnino ceterortIm correlativorum analogiam non sequuntur. — 30 Ἐωϲ videtur primitivum esse.)[*](TESTIM. 3 Choer. Can. 430 , 3 ὥς φησιν Ἀπολλώς ώνιος ἐν τῶ πεπὶ ἐπιρρημάιων τὰ μονοσύλλαβα πενστικὰ περισπώενα ἅκτα, προσλ λαμβάνοντα τὰ ο καὶ γινό. νενα άναφοικά. βαρύνονται. οἷον πῶς ὅπως , πῆ ὅπη· οὕτως οὖν καὶ ποῦ ὅπου.)[*](DISCR. SCRIPT. 8. κατὰ deleνit GDronke | 9 ὅπωϲ b, το πωϲ Α |10. ὁπῶϲ HLAhrens | 18. ἀνταποδοτικά b. αναφορικα Α τὰ add. b | 20. ἀλλ’ οὐ GUhlig, καὶ οὐ Α b | 23. κατανα(κάζεται] fol 136 ν. | 2 25. κληματα Α | 26. καί post οῦν viletur abundaro’ b in var. lect. |27 καθο Α, καθίὼϲ b | 31. post τέωϲ lacunum macris ambitus statuit EEgger)
    174

    Ἡπόρηται δὲ καὶ τὸ α αὔτωϲ πῶϲ ἐγένετο. οὐ γὰρ ἔχει τὴν ἔννοιαν τῆϲ αὐτόϲ ἀντωνυμίαϲ, καθότι τὸ ἐκεῖνοϲ ὡϲ πρὸϲ τὸ ἐκείνωϲ καὶ τὸ οὺτοϲ ὡϲ πρὸϲ τὸ οὕτωϲ. πρὸϲ οὶϲ καὶ τὰ τοῦ τόνου διελέγχει. Πρύφων (p. 52 Velsen) περὶ τοῦ ϲημαίνοντοϲ τὸ οὕτωϲ ἐκδέχεται μετάπτωϲιν τοῦ ο είϲ τὸ α γεγενῆϲθαι. ἀλλὰ ἐλείπετο καὶ περὶ τοῦ ϲημαίνοντοϲ τὸ μάτην διαλαβεῖν. ὅθεν ἢ καὶ αὐτὸ δεκτέον θεματικόν, ἢ ϲυγκαταθετέον Ἡρακλείδῃ, φαμένῳ ὡϲ κατὰ ϲτέρηϲίν ἐϲτι τὴν διὰ τοῦ α αὔτωϲ, ϲυναλοιφῆϲ γενομένηϲ τοῦ α καὶ ο εἰϲ α μακρόν, ὡϲ τὸ Μενέλαοϲ — Μενέλαϲ, Δορύλαοϲ Δορύλαϲ, Πτερέλαοϲ Πτερέλαϲ. τὰ γὰρ ἐν τῷ δέοντι μὴ γενόμενα ματαίωϲ γίνεται· φαμὲν γὰρ τὰ ἐν τῇ δεούϲῃ ποιότητι ποίηϲον ο ὕτωϲ.