De adverbiis
Apollonius Dyscolus
Apollonius Dyscolus. Apollonii Dyscoli Quae supersunt. Vol. 1.1. (Grammatici Graeci, Volume 2.1). Schneider, Richard; Uhlig, Gustav, editors. Leipzig: Teubner, 1878.
Εἴπομεν ὡϲ τὰ διὰ τοῦ φι παραγόμενα αὐτὸ μόνον τῆϲ παραγωγῆϲ ἔχεται τῆϲ διὰ τοῦ φι, καθὸ καὶ ἄλλα πολλά ἐϲτι τὰ διὰ τοῦ δε παραγόμενα, τοϲόϲδε, τοιόϲδε, ἅπερ τοῦ αὐτοῦ μέρουϲ λόγου ἔχεται, καθὸ καὶ πλεῖϲτα τῶν εἰϲ θεν ληγόντων, ὡϲ ἡ ἐμέθεν ἀντωνυμία καὶ αἱ ϲύζυγοι. — ἔχεται μέντοι καὶ ἕτερα ἐπιρρηματικῆϲ ἐννοίαϲ, ὥϲπερ παρὰ τὴν ἰνόφιν φωνὴν τὸ ἶφι ϲυνεκόπη, ϲημαῖνον τὸ ἰϲχυρῶϲ. τὸ μέντοι νόϲφι πρὸϲ ἐνίων οὕτωϲ ἀπεδίδοτο, ὡϲ τὸ νο ἐϲθ᾿ ὅτε ϲτερητικόν ἐϲτι, καθὸ καὶ τὸ νόϲοϲ ἐν ϲτερήϲει τοῦ ϲοεῖν ἦν δὲ καὶ παρὰ τὸ [*](ARGVM. 3 Adverbia in τε diversis modis derivantur. — 10 Quae per ζε suf- fixum facta sunt, quem in locum quid vergat indicant Accentus habent eosdem atque ea, quae in θεν et θῖ finiuntur. — 18 Adverbia in ζε paenultimam corripiunt notabile igitur χαμᾶζε. — 22 Quae per φι suffixum orta sunt, ei parti orationis tribuuntur, cui primitiva. Sunt autem quaedam adverbiali potestate praedita, ut ἰφι.) [*](DISCR. SCRIPT. 4. τὸ ἑτέρωτε b, τω ετερωτε A 10. ζε b, A | 17. αγχοϲε extrema vox est in fol. 145 v., quae sequntur folia 31, inde a fol. 110. r. usque ad 176 v., libri de pronomine sunt, ut τηλοϲε sit primum vocabulum. fol. 177 r. | 20. ἐκ add. b | 22. φι b, φ A | 26. ὥϲπερ vel καὶ γὰρ Θ GFSchoemann. ὥϲπερ etiam GDronke, ὡϲ καὶ vel, puncto intes posito, οὕτωϲ RSkrzeczka Vitii subest nescio quid’ b in var. lect. ὡϲ γὰρ, puncto ante ὡϲ posito, A et b in textu | 28. ἔϲθ᾿ add. b | 22. ϲοειν in rasura A1)
Ϲαφὲϲ δὲ ὅτι καὶ Ϲέλευκοϲ καὶ οἱ πλεῖϲτοι ὑγιῶϲ ἐφίϲτων τῷ
Τὰ εἰϲ ω λήγοντα ἐπρρήματα ϲημαίνει καὶ τὸ ἐν τόπῳ καὶ τὸ εἰϲ τόπον (τὴν γὰρ διὰ τοῦ θεν παραγωγὴν ἔχει τὸ ἐκ τόπου) λέγω δὲ ὅτι μάλιϲτα. ἃ ἀπὸ προθέϲεωϲ ἐϲχημάτιϲται, ἰϲοϲυλλαβεῖ μὲν μάλιϲτα ταῖϲ προθέϲεϲιν, ἐὰν ὧϲι διϲύλλαβοι, μιῇ δὲ πλεονάζει, εἰ εἶεν μονοϲύλλαβοι, ἐν λήξει τῇ εἰϲ ϲ ἢ φύϲει ἢ δυνάμει. τοῦ μὲν προτέρου ἀνά ἄνω, κατά κάτω· τοῦ δὲ δευτέρου πρόϲ πρόϲω καὶ εἴϲ εἴϲω. δυνάμει καὶ ἡ ἔξ εἰϲ ϲ λήγει· οὕτωϲ ἔχει τὸ ἔξω. φαμὲν οὖν ἄνω [*](ARGVM. 4. ln οὐρανόθι πρό quidam adeo offenderunt, ut οὐρανόθεν scribi vellent. Quod ferri possit, si οὐρανόθεν sit = οὐρανοῦ. — 17 Praestat tamen scripturam οὐρανόφι probare, nam φι suffxum etam genetivum indicat. — 23 Adverbia in ω localia et ubi quid sit et quo tendat denotant.) [*](DISCR. SCRIPT. 1. τὴν διὰ inseruit RSchneider, ⟨διὰ⟩ GFSchoeman | 5. μετέ- γραψαν τὸ Ab, μετεγράψαντο OSelneider | 17. ἔξει Α et b in var. lect, ἔχει b in textu | οὐρανόθεν OSchneider, οὐρανόθι Ab | 18. ϲυνήθωϲ b, ϲυνηθηϲ Α 19. νεται litterae vocis παραλαμβανεται in ras. Α | 22. ἔξει pro ἔχει conicit GUhlig | 24. τὸ inseruit RSchneider | ἐκ τόπου Ab, ἀπὸ τόπου GFSchoemann 25. ὅτι GFSchoemann, ὅτε Ab | ἂ inseruit BSchneder, ⟨Ὅϲα δὲ⟩ GFSchoemann, post μάλιϲτα non interpunxit b | προθέϲεωϲ ἐϲχημάτιϲται Ab, προθέϲεων ἐϲχη- ματίϲθη GFSchoemann | post ἐϲχημάτιϲται punctum posuit b, comma GFSchoe- mann | μάλιϲτα delevit GFSchoeman | 26. ταῖϲ προθέϲεϲιν] fol. 177 v. | 27. ἐν add. b in var. lect)
Ὡϲ προείπομεν, τὰ εἰϲ δον λήγοντα ἐπιρρήματα ἀεὶ ποιότητόϲ ἐϲτι παραϲτατικά, ἀγεληδόν, ταυρηδόν, ϲκηνηδόν, βοτρυδόν, ἰλαδόν. ϲυνωχαδόν· ἦν οὖν τὸ ἔνδον κατὰ τοῦτο ϲημειούμενον. ἀλλὰ καὶ ὀξύνεται ἅπαντα, καθὼϲ κατείλεκται· καὶ ἕνεκα τούτου ϲημειωτέον πάλιν τὸ ἔνδον. τὸ γὰρ ἔμπεδον οὐκ ἔχεται τῆϲ παραγωγῆϲ τῆϲ διὰ τοῦ δον, ἀλλ᾿ ἔϲτιν ἐν ϲυνεμπτώϲει ὀνοματικῇ ϲύνταξιϲ ἐπιρρῇματοϲ παραλαμβανομένη, καθὼϲ ἔχει τὸ καλόν,
Ἔτι τὰ προκείμενα τῶν εἰϲ δον ληγόντων, ἀπὸ ὀνόματοϲ εἰϲ ἐπιρρήματα παρηγμένα, ἢ τῷ η παρεδρεύεται ἢ τῷ α, ϲκηνηδόν, ἀγεληδόνξ, ταυρηδόν, πανθυμαδόν, κατωμαδόν, ϲπανιάκιϲ ἀπὸ τῶν είϲ ξ ληγόντων, ὡϲ τὸ κλιμακηδόν, δονακηδόν. — ἐϲημειοῦτο πρὸϲ Τρύφωνοϲ (p. 53 Velsen) τὸ βοτρυδόν, ὅπερ διὰ τὴν φυλάϲϲουϲαν γὲνικὴν τὸ υ ἐδύνατο ἂν ἔχειν ἀπολογίαν. ϲχηματίζεται καὶ ἀπὸ μετοχῶν, ὡϲ τὸ ἐθελοντηδόν καὶ ἑκοντηδόν. ϲπανιάκιϲ ἀπὸ τῶν εἰϲ ξ ληγόντων, ὡϲ τὸ κλιμακηδόν, δονακηδόν καὶ ἔτι ἀπὸ ἐπιρρημάτων τοῦ λάθρᾳ τὸ λαθρηδόν, χωρὶϲ εἰ μὴ ὀνόματι τῷ λαθραῖοϲ παράκειται, ὥϲτε τὸ ἐντελὲϲ εἶναι λαθραιηδόν, καὶ ἐν ϲυγκοπῇ λαθρηδόν. καὶ παρὰ ῥῆμα ϲχηματίζεται, ἐκ μὲν βαρυτόνου τοῦ βρύχω τὸ βρυχηδόν· καὶ ἴϲωϲ τῷ κρυφῶ περιϲπωμένῳ παράκειται τὸ κρυφηδόν. τῷ πελάζω καὶ ἐμπελάζω παράκειται τὸ ἐμπελαδόν, τῷ ϲχέθω ϲχεδόν, τῷ κρίνω κριδόν καὶ διακριδόν, φαίνω φανδόν καὶ ἀναφανδόν, χαίνω χανδόν. μένει δὲ τὸ ν ἐπὶ τοῦ χανδόν καὶ ἀναφανδόν, καθὸ καὶ ἐν παρακειμένῳ τῷ πέφαγκα καὶ κέχαγκα, οὐ μὴν ἐν τῷ κέκρικα ἢ κέκλικα, ἀφ᾿ οὐ τὸ κριδόν καὶ διακριδόν, κλίνω κλιδόν καὶ παρακλιδόν. καὶ φαίνεται ὅτι τῷ μὲν [*](ARGVM. 4 Sunt, qui ἔνδοι primitivum putent, ex quo ἔνδον ortum sit, ut iure et locale et paroxytonon possit esse. — 16 ln paenultima adverbiorum in δον a nominibus derivatorum est aut η aut α; notabile igitur βοτρυδόν. — 22. Haec adverbia etiam a participiis, ab adverbiis, — 25 a verbis derivantur.) [*](DISCR. SCRIPT. 3 ἐγκειμένην b in var. lect., ἐκκειμένην Α Et b in textu 6. τῷ ἀγχόθι b, το αγχοθι Α | 8. ὄν pro ῆν conicit HLAhrens | 10 Πραξινόα pro πειράζουϲα, ut sit Theocr. XV, 1, conicit HLAhrens | 15 τὴλοι GFSchoeman, τηλοῖ b, πηλοι Α |18 —19. Haec ex l. 22 — 23 huc trnsposuit RSclncider 20 — 21. ἐδύνατο ἔχειν ἀπολογίαν RSchneider, δύναιτο ἄν ἔχειν ἀπολογίαν RSkrzeczka, ἀδύνατον ἦν ἔχειν ἀναλογίαν KLehrs, ἐδύνατο ἂν ἔχειν ἀναλογίαν Ab | 27. περι- ϲπωμενωϲ Α | 28. ϲχέθω b, ϲχεθον Α | 32. καὶ φαίνεται] fol. 178 v.| τψ b, το Α)
Τὰ εἰϲ δην ἐν βαρείᾳ τάϲει ἐϲτί, καὶ παράγεται καὶ ἀπὸ ὀνομάτων, ὡϲ τῷ λόγοϲ τὸ λογάδην παράκειται, μόνοϲ μονάδην, τρόχοϲ τροχάδην, ϲπόροϲ ϲποράδην. ἤ παρὰ ῥῆμα, διὰ τοῦ δ καὶ τοῦ ϲυγγενοῦϲ β παραλαμβανομένου ἐν πρώτῃ ϲυζυγίᾳ, κλέπτω κλέβδην, κρύπτω κρύβδην, γράφω γράβδην, ὄπτω ὄβδην καὶ ἐϲόβδην. καὶ παρὰ τοὺϲ εἰϲ ξω λήγονταϲ μέλλονταϲ διὰ τοῦ γδ, πλέξω πλέγδην, μίξω μίγδην, νύξω νύγδην. καὶ παρὰ τὴν πέμπτην δὲ ϲυζυγίαν, αἴρω ἄρδην, φύρω φύρδην. καὶ παρὰ τὸ ϲύω δὲ τὸ ϲύδην· ὅπερ ἐϲχημάτιϲτο, ἐκ μεταθέϲεωϲ τοῦ ε εἰϲ τὸ υ, παρὰ τὸ ϲέω, ἀφ’ οὗ καὶ τὸ ϲόοϲ, καθότι καὶ τῷ ῥέω τὸ ῥύω παράκειται, ἀφ᾿ οὐ καὶ τὸ ῥύβδην καὶ ὁλόκληρον εἰϲ ον λῆγον ῥυδόν· καὶ παρὰ τὸ χύω τὸ χύδην. ϲεϲημείωται τὸ βύζην, καὶ διὰ τὴν ἔκταϲιν τοῦ υ, καὶ διὰ τὴν μονὴν τοῦ ζ. καὶ παρὰ ῥῆμα δὲ τὸ ῥῶ, ἀφ᾿ οὗ τὸ ῥητόν καὶ ἄρρητον, παράκειται τὸ ῥήδην, καθὸ καὶ τῷ τμήγω τὸ τμήδην. φαίνεται ὅτι καὶ τῷ ἤδω τὸ ἥδην παράκειται καὶ ἅδην. καὶ παρὰ τὰ εἰϲ μι λήγοντα ἔϲτιν εὑρέϲθαι, βίβημι βάδην, ἵημι ἀέδην καὶ ἀνέδην. ἔδει οὗν καὶ παρὰ τὸ πρίημι τὸ πριάδην ἐπιρρηματικῆϲ ἐχόμενον ϲυντάξεωϲ.
Ὅτι πρωτότυπόν ἐϲτι τῶν εἰϲ ωϲ ληγόντων τὸ ἕωϲ, δῆλον, οὐ μὴν τὸ ἰϲοδυναμοῦν εἰϲὅ, καθὸ καὶ ἐν τόνῳ καὶ ἐν πνεύματι ἐπιϲτάϲεωϲ ἐδέετο. ἐν πνεύματι μὲν οὗν, ὡϲ ἀδύνατόν ἐϲτι τὴν ἐν φωνήεντι δαϲεῖαν ἐπὶ τέλουϲ εὑρέϲθαι· ἐν τόνῳ δέ, καθὸ οὐδεμία λέξιϲ εἰϲ ο λήγουϲα τόνου ἔχεται τοῦ ὀξέοϲ, καὶ ἕνεκά γε τούτου τὸ αὐτό ἐϲημειοῦτο, περὶ οὐ εἴρηται περὶ τῶν ἀντωνυμιῶν. ὅτι μὲν οὖν καὶ ἄλλα ἐϲημειοῦτο ἕνεκα τοῦ ἐπὶ τέλουϲ πνεύματοϲ, εἶρηται καὶ ἐν τῷ περὶ δαϲείαϲ καὶ ψιλῆϲ --- [*](ARGVM. 3 Adverbia in δην barytona sunt; derivantur et a nominibus, et a verbis. —20 Εἰϲδ notabile et propter aspirationem, et propter accentum.) [*](TESTIM. 18 Et M. 133, 17 ἀπριάτην· πρίημι. τ καθητικὸν πρίαμαι. τὰ ἐπίρρημα ἀπρίδην καὶ τροπῇ] τοῦ δ εἰς τ ἁπριάτην; cf, ib. 132, 46. —Schol. BL. ad A 99 ἀπριἁτην· ἐπιρρηματικῶς αὐτὰ ἀκούει Ἀπολλώνιος, ῖν᾿ ᾗ τὸ χωρὶς πριασμοῦ ἀντὶ τοῦ ἀπριάδην. Cf. Apoll. Soph. 39, 23. Ep. Cr. 23, 16. Et. M. 132, 46, 137, 17. Schol. ξ 317. — 27 Schol. BL ad Γ 409 εἰσόκε· ἐκ τῆς εῖς προ- θέσεως. καὶ τοῦ ὅ ἄρθροι ἀναφορικοῦ καὶ τοῦ κέν συνδέσμου. ἔστι δὲ ἐπίρρημα χρόνου δηλωτικόν. ἀποροῦσι δέ τενες εἰ τὸ εἰσόκεν ἐν συνθέσει ἐστὲν ἐν πα- ραθέσει καὶ λέγομεν ὅτι ἐν παραθέσει. κανὼν γάρ ἐστιν ὁ λέγων ὅτι τὸ εἰς ε λήγοντα χροωικ ἐπιρρήματα θέλουσιν ἔχειν πρὸ τοῦ ε τὸ τ, ἐνίοτε ἑκάστοτε ἄλλοτε, καὶ ὅτε οὐδέποτε κατ᾿ ἀρχὰς ὁ συνδεσμος συντέθεται κτλ.) [*](DISCR. SCRIPT. 4. τῷ λόγοϲ b, το λογοϲ Α | 11. ϲόοϲ ChALobeck, ϲοον Ab 12. ῥύβδην GUhlig, ῥυτόν Ab | 16. ηδειν pro ῆδην Α | 18. πρίημι ϹhALobeck, πρίαμι Ab | πριάδην Ab in textu, ἀπριάδην b in var lect | 21. εἰϲδ KLehrs, εἰϲό b | 21. οξεωϲ Α | 25. περι Α, ⟨ἐν τῷ ⟩ περὶ b | 26. ἐϲημεινοῦτο Ab, ϲημειωτέον GUhlig 22. in Α post ψιληϲ hoc signum est ⋇)