De adverbiis

Αἱ διὰ τοῦ θεν παραχθεῖϲαι λέξειϲ τοπικαὶ ἐπιρρηματικῶϲ τὴν ἐκ τόπου ϲχέϲιν ϲημαίνουϲιν. (εἶπον δὲ παραχθεῖϲαι τοπικῶϲ, ἐπεὶ καὶ ἔνια τὴν αὐτὴν ἔχει ϲημαϲίαν τοῖϲ πρωτοτύποιϲ, ὡϲ δεδείξεται.) καὶ διὰ τοῦτο διαφέρει τὸ δίχα τοῦ διχόθεν. ἡ τὸ μὲν δίχα εἰϲ δύο ἐϲτί, τὸ δὲ διχόθεν ἐκ δύο, καθάπερ καὶ ἐπ’ ἄλλων παραγωγῶν μετὰ τοῦ παράγεϲθαι τὰϲ φωνὰϲ καὶ τὰ δηλούμενα ϲυμμεταπίπτει. καὶ παράγεται μὲν ἡ φωνή, οὐ μὴν τὸ ϲημαινόμενον, ὡϲ ἐπ’ ὀνομάτων ἔχει τὸ

ἀναγκαίη γὰρ ἐπείγει (τ 73)

καὶ

παρθενικῇ εἰκυῖα (η 20)

καὶ τὸ Αἰτωλόϲ Αἰτ ὠλιοϲ, κάπροϲ κάπριοϲ, ἄπειροϲ ἀπείρων, καὶ τὸ

πομπῆεϲ ἀγαυοί (ν 71),

καὶ τὸ

Ἀϊδωνῆι προῖαψεν (Ε 190),

καὶ ἐπὶ ῥημάτων ἀρ δεύειν, ἀρχεύειν, καὶ ἐπ᾿ ἄλλων πλειόνων, καὶ ἐπὶ ἐπιρρημάτων τηνίκα τηνικαῦτα, τῆμοϲ τημοῦτοϲ, τόϲοϲ τοϲόϲδε. τὸν αὐτὸν δὴ τρόπον καὶ ἐπὶ τῆϲ προκειμένηϲ παραγωγῆϲ ἔϲθ᾿ ὅτε τοπικὴ μὲν ἐκφορὰ δηλοῦται, λέγω ἐκ τύπου, ἐκθ᾿ ὅτε τὸ αὐτὸ τῷ πρωτοτύπῳ ϲημαινόμενον μένει.

Ὅθεν πρὶν ἢ τῶν κατὰ μέροϲ ἄρξαϲθαι, διαληπτέον πρότερον περὶ τῶν ἀπ᾿ ἀντωνυμιῶν παραγομένων, λέγω τοῦ ἐμέθεν, ϲέθεν, ἕθεν. [*](Argvm. 9 Idem de κηγχόϲ dici potest. — 12 Quae in θέν desinunt localia, quo ex loco quid moveatur indicant. — 17 Sad ut in ceteris, — 30 ita etiam In his sunt quaedam voces, quae eandem atque stirpes notionem servant. 32 ln quibus sunt primum pronomina in θεν, eodem modo factae, ut ῦ in fine tollatur;) [*](Discr. script. 5. το supra lin Α1 | 10. ἐξ add. b 11 ϲυναλειλημμενον A 16. παραγωγῶν] fol. 141 v 22 τὸ Αίτωλόϲ A in marg b, om. A1 | 26. προϊ- ἀψειν Ηomerus | 30. τύπου Ab, τόπου GDronke 31. ϲημαινόμενον μένει GDronke, in A id, quod antea ab A scriptum erat, ita erasum est, ut supersit ////με////νει, in marg. ϲημαινομενω A2, ϲημαινομένῳ μένει b)

— Ὅτι μὲν γὰρ αἱ φωναὶ ὅμοιαι κατὰ τὴν παραγωγὴν τοῖϲ ἄλλοιϲ ἐπιρρηματικοῖϲ, ϲαφὲϲ ἐκ τούτου παρὰ τὴν Λέϲβου γενικὴν τὸ ἀποτέθλιπται ἐν τῷ Λεϲβὀθεν, ὡϲ καὶ παρὰ τὴν οὐρανοῦ οὐρανόθεν, καὶ παῤ ἐπίρρημα τὸ τηλοῦ τηλόθεν· καὶ δὴ παῤ ἀντῶνυμίαν τὴν ἐμεῦ ἦν τὸ ἐμέθεν, ϲεῦ ϲέθεν. ἐντεῦθεν γὰρ καὶ ὁμόλογον, ὅτι οὐχ ἡ ἐμοῦ ἐϲτι παραχθεῖϲα Ἀττική, ἀλλ’ Ἰωνικὴ ἢ Δωρικὴ ἡ ἐμεῦ.

Τὰ μὲν οὖν τῆϲ φωνῆϲ τῇδε ἔχει, ὡϲ ὁμοίωϲ παρήχθη· τὰ δὲ τοῦ ϲημαινομένου πρὸϲ ἐνίων οὕτω καθίϲτατο, ὡϲ οὐκ εἴη ἐπιρρήματα τὰ προκείμενα, «καθότι», φαϲί, «τὰ ἐπίρρήματα οὐκ ἔϲτι προϲώπων διαϲταλτικά, ἔϲτι δὲ τὸ τε ἐμέθεν καὶ ϲέθεν προϲώπων παραϲτατικόν». — Καὶ ὡϲ ἕνεκα τοῦ τοιούτου οὐκ ἀπελύθη τὸ ζητούμενον. δύναται γὰρ κατὰ πρόϲωπον ἡ παραγωγὴ τοῦ ἐπιρρήματοϲ ἐγγεγενῆϲθαι, καθὸ καὶ ἐπὶ τρίτου προϲώπου παρὰ τὴν αὐτοῦ τὸ αὐτόθεν ἐγένετο, καὶ παρὰ τὴν τούτου τὸ τουτόθεν (ἀφ’ οὐ καὶ τὸ Δωρικὸν τουτῶ, καθότι καὶ τῷ πόθεν παράκειται τὸ πῶ), παρὰ τὴν αὐτόθεν αὐτῶ. οὐδὲν οὖν ἐμποδών ἐϲτι παρὰ τὴν ἐμεῦ γεγενῆϲθαι τὸ ἐμέθεν, παρά τε τὴν ϲεῦ τὸ ϲέθεν, καὶ ἔτι παρὰ τὴν εὗ τὸ ἕθεν. — Χρὴ οὖν ἀποδέξει τῇδε χρῆϲθαι. καθάπερ καὶ ἐπ’ ὀνομάτων ἔϲθ’ ὅτε παραγωγαὶ γίνονται κατὰ τῶν αὐτῶν ϲημαινομένων, ὡϲ τὸ ἀναγκαίη καὶ τὸ

εὐναίαϲ ἐβάλοντο

καὶ τὸ ἀ πείρων καὶ τὸ πομπῆεϲ καὶ τὸ Ἀϊδωνεύϲ καὶ ἄλλα πλεῖϲτα, τὸν αὐτὸν δὴ τρόπον ἔϲτι καὶ ἐπὶ τῆϲ παραγωγῆϲ τῆϲ διὰ τοῦ θεν εὑρέϲθαι. οὕτω γὰρ καὶ τὰ Ὁμηρικὰ ἐπιλυθήϲεται, τὸ

ϲχεδόθεν δέ οἱ ἦλθεν Ἀθήνη (β 267)

οὐ ϲημαῖνον τὸ ἐκ τόπου, τὸ δὲ αὐτὸ τῷ πρωτοτύπῳ, τῷ ϲχεδὸν ἦλθεν· οὐ γὰρ ἐκ τοῦ ϲύνεγγυϲ τόπου, ἐπεὶ ἀνέφικτον τὸ τοιοῦτον. οὕτωϲ γὰρ ἔχει καὶ τὸ

Αϊαϲ δ’ ἐγγόθεν ἤλθεν (Η 219)·

ἐν ἴϲῳ γάρ ἐϲτι τῷ ἐγγὺϲ ἦλθεν. οὕτωϲ γὰρ ἔχει καὶ τὸ

Ἴδηθεν μεδέων (Γ 276).

οὐ γὰρ ἄλλο ἐϲτὶν ἢ Ἴδηϲ μεδέων πιθανὸν γὰρ τοὺϲ Τρῶαϲ καὶ τοὺϲ πληϲιοχώρουϲ τὸν Ἰδαῖον Δία ἐπικαλεῖϲθαι. τοῦ τοιούτου ϲχηματιϲμοῦ τινεϲ ἄπειροι ὄντεϲ ὑπέλαβον αὐτοὺϲ ἐπικαλεῖϲθαι τὸν ἐξ Ἤδηϲ [*](Argvm. 22 deinde etiam alia verba per θεν suffixum facta eandem atque primitiva habent notionem .) [*](Discr. script. 3. τὴν οὐρανοῦ b, του ουρανου Α | 4—5. τὴν ἐμεῦ b, το εμευ Α 6. ‘Deesse videtur articulus ἡ ant post ἀλλ’ aut post Δωρικὴ’ b in var. lect. | 9 pro puncto post προκείμενα comma posuit et pro φαμέν scripsit φαϲί RSkrzecxka | 10. τὸ τε b in var. lect., τοῦτο Α et b in textu 14. τὸ add. b 16. ἐμποδὼν RSkrzecxka, ἐμποδοῦν Ab | 19. ἀναγκαίη b, αναγκαιαι Α, extremae αι litterae in rasura | 21. καὶ ἄλλα] fol. 142 r. 25. τῷ ϲχεδόν b, το ϲχεδον Α 27. γάρ non babet quo referatur’ b in var. lect. 29. γὰρ delevit b | 32. in marg. Α hoc interpretamentum addit: ϊδαιον τουτεϲτι τον τηϲ ϊδηϲ δια) παραγενόμενον καὶ βαϲιλεύϲαντα, λέγω τῆϲ κατὰ Κρήτην. — οἶμαι δὴ ὅτι, εἰ κατάπυκνοϲ εἰϲ τὸν τοιοῦτον ϲχηματιϲμόν ἐϲτι, καὶ τὸ ἐξ ο ὐρανόθεν ἀπολογίαν ἕξει (ἀφορμὴν δεδωκόϲ τιϲι τοῦ κακοῦν τὰϲ φράϲειϲ· ἐπεὶ γὰρ οὐχ ὑγιὲϲ τὸ λέγειν ἐξ οἴκοθεν, φαϲὶν ὡϲ καὶ. Ὅμηροϲ οὐκ εἴη κεχρημένοϲ τῷ ἐξ ο ὐρανόθεν), εἴγε οὐκ ἄπειρόϲ ἐϲτι τοιαύτηϲ παραγωγῆϲ κατὰ τοῦ αὐτοῦ ϲημαινομένου, τοῦ οὐρανὅθεν παῤ αὐτῷ ϲημαίνοντοϲ τὸ οὐρανοῦ, ὡϲ καὶ τὸ Ἴδηθεν τὸ Ἴδηϲ· καὶ οὕτωϲ ἡ ἔξ πρόθεϲιϲ ἕξει χώραν. — ἡ αὐτὴ ἐπιχείρηϲιϲ ἐπὶ τῶν οὕτωϲ εἰρημένων παῤ αὐτῶ.

Αἱ δὴ παρηγμέναι ἀντωνυμίαι ϲύνταξιν μὲν ἐπιρρηματικὴν οὐδέποτε ἀναδέχονται, ὅϲαϲ δὲ ϲυντάξειϲ ἀναδέχονται αἱ γενικαί, ταύταϲ ἀναδέχονται. ἀδύνατον τοῖϲ τοιούτοιϲ ἐπιρρήμαϲι προϲελθεῖν τινα ἄλλην πρόθεϲιν. οὐ γάρ τιϲ ἐρεῖ ἀπ ὸ Λεϲβόθεν ἢ πρὸϲ Λεϲβόθεν, ἐν γενικῇ δὲ ἀπὸ Λέϲβου πρὸϲ Λέϲβου, καὶ ὅϲαϲ ἄλλαϲ ἐπιδέχονται προθέϲειϲ αἱ γενικαί. ἀπεδέδεικτο οὖν, ὅτι πολλάκιϲ κατὰ τοῦ αὐτοῦ ϲημαινομένου αἱ παραγωγαὶ λαμβάνονται. καὶ ἦϲαν τῇδε ἀντωνυμίαι παρηγμέναι. καὶ ϲαφὲϲ ἐκ τῶν ϲυνταϲεομένων προθέϲεων,

ἀπὸ ἑθεν ἧκε χαμᾶζε (Μ 205),

ἐξ ἐμέθεν γεγαῶτα (Ι 456),

πρὸ ἕθεν κλονέοντα φάλαγγαϲ (Ε 96).

ταύτη δὲ τῇ ϲυντάξει εἰϲ τὸν λόγον τῶν ἀντωνυμιῶν καταριθμηθῆναι χρή.

Τὰ προκείμενα ἐπιρρήματα παράγεται ἢ παῤ ὄνομα. ὡϲ τὸ Διόθεν, Ἀβυδόθεν , ἢ παῤ ἐπίρρημα, ὡϲ τὸ κάτωθεν, ἄνωθεν, ἢ παρὰ πρόθεϲιν, πρόϲθεν, ἔνθεν, ὕπερθεν. πρόκειται γὰρ ὡϲ καὶ ἀπ’ ἀντωνυμιῶν. καὶ ἀπ’ ὀνομάτων ἢ ἐπιρρημάτων ἢ τῶν ἔτι παρακειμένων ϲτοιχείου ἀποβολῇ τοῦ κατὰ τὸ τέλοϲ παράγεται, ἀπὸ μὲν ἀντῶνυμιῶν [*](Argvm. 3 ltaque ne ἐξ οὐρανόθεν quidem quidquam offensionis habet: idem enim est, quod ἐξ οὐρανοῦ. 10 Hac autem re inter se differunt pronomina et ceterae voces in θεν, quod illa cum omnibus praepositionibus, quotquot cum genetivo coniunguntur, construi possunt, hae nequeunt. — 22 Adverbia in θεν aut a nomine, aut ab adverbio, aut a praepositione, aut a pronomine derivantur. Voces prmitvae in diphthongum desinentes alteram litteram in fine abiciunt si in unam vocalem exeunt, servant,) [*](Discr. script. 2. καταπυκνωϲ Α | 5. οὐκ inseruit RSchneider, ⟨ἡϲϲον ⟩ GDronke τῷ b, τὸ Α | εἴγε οὐκ ἄπειρόϲ ἐϲτι RSchneider, εἰ οὐκ ἄπειρόϲ ἐϲτι Ab, ἀλλ’ ἄπειροί εἰϲι GDronke | 6. κατὰ τοῦ αὐτοῦ ϲημαινομένου b, του αυτου ϲημαινο- μαινεμενου Α, ⟨τῇ γενικῇ ⟩ τὸ αὐτὸ ϲημαινομένηϲ GDronke | 9. ⟨πάντων⟩ τῶν GDronke αὐτῷ GDronke, αὐτοῦ Ab | 12. GUhlip ante ἀδύνατον laeunam statuit explendam huno fere in modum ⟨ὅπερ οὐ παρείπετο τῷ Λεϲβόθεν, οἴκοθεν . . . εἴπερ⟩ 13. η προϲ λεϲβοθεν Α in marg., et b, om. Α 14. πρὸϲ λεϲβου Α2 in marg, om. Α et b 16. ϲημαινομαινου Α ἀντωνυμίαι b et Α, quem b in var. lect. non recte dicit habere αντωνυμια, ⟨αἰ ⟩ ἀντωνυμίαι b in var. lect. | 17. προ- θέϲεων b, πτώϲεων Α | 24. γὰρ Ab in textu, ‘F. δὲ’ b in var. lect. | 26. κατὰ. τὸ b, κατο Α | ἀπὸ μὲν] fol. 142 v.)

ἐμεῦ ἐμέθεν αὐτοῦ αὐτόθεν, καὶ ἀπὸ ὀνομάτων Λέϲβου Λεϲβόθεν, παντόϲ πάντοθεν, καὶ ἐπιρρημάτων τηλοῦ τηλόθεν. — εἰ μέντοι ἓν εἴη τὸ φωνῆεν τὸ κατὰ τὸ τέλοϲ, οὐ τῇδε ἔχει ὁ λόγοϲ· φυλάϲϲεται γάρ, ὡϲ ἐπὶ τοῦ κάτω κάτωθεν, ἔϲω ἔϲωθεν. ― ἀναγκαίωϲ τὰ παρὰ τὰϲ προθέϲειϲ φυλάϲϲει τὰ τέλη, ὡϲ ἔχει τὸ πρόϲθεν, ὔπερθεν.

Ἐπιϲλτατέον οὐν τῷ χαμαῖθεν καὶ ἔτι τῷ παρὰ Ἀττικοῖϲ χαμᾶθεν. καὶ ἔχοι ἂν ϲυνηγορίαν ἐν τῇ αι διφθόγγῳτήνδε. τὰ μακρῇ παρεδρευόμενα ἀποβολῇ τοῦ θεν ποιεῖ τὸ ἐπίρρημα τὸ πρωτότυπον, κάτωθεν κάτω, πρόϲωθεν πρόϲω· προϲκείϲθω τῷ λόγῳ, ὅτε ἀπὸ ἐπιρρήματοϲ ἐϲχημάτιϲται. εἴπερ οὖν μακρ παρεδρεύεται τὸ χαμαῖθεν, ὀρθῶϲ ἀποβολῇ τοῦ θεν ἐποίηϲε τὴν χαμαί φωνήν. ἀλλὰ πρόϲκειται, ὅτι οὐδέποτε δίφθογγοϲ φυλάϲϲεται· διὸ ϲημειούμεθα τὸ ἐκεῖθεν, περὶ ο κατὰ τὸ ἑξῆϲ εἰρήϲεται. τὸ οὖν πρὸϲ Ἀττικῶν πάλιν λεγόμενον ἀναλογώτερον καθέϲτηκεν. ὥϲτε ἕνεκα μὲν τῆϲ μακρότητοϲ ἡ δίφθογγοϲ μένουϲα ἀναλογωτέρα καθέϲτηκεν, ἕνεκα δὲ τοῦ τὸ δεύτερον φωνῆεν ἀποβάλλεϲθαι, τὸ Ἀττικόν. καὶ μή ποτε ὄντωϲ ἀναλογώτερον καθέϲτηκε. τὰ ἐκ διφθόγγου γινόμενα τὸ ληκτικὸν φωνῆεν βραχὺ καταλιμπάνει, τηλοῦ τηλόθεν, αὐτοῦ αὐτόθεν, οἴκου οἴκοθεν. ϲαφὲϲ οὐν, ὅτι δεῖ καὶ παρὰ τὸ χαμαίθεν χαμάθεν ἐν βραχεῖ τῷ α. ἀλλ’ ἐκεῖνο ἀληθέϲ ἐϲτιν, ὡϲ Ἀθηναῖοι ἐκτατικοί εἰϲι τῶν φωνηέντων. καὶ ἔτι ἐκεῖνο ἀληθέϲ ἐϲτιν, ὡϲ ἀεὶ ἡ ὑποϲτολὴ τοῦ ι, δευτερεύοντοϲ τοῦ φωνήεντοϲ, ἔκταϲιν ποιεῖται τοῦ α. οὕτωϲ ἔχει καὶ τὸ

ἰθαγενέεϲϲιν ἐτίμα (ξ 203)

παρὰ τὸ ἰθαίνω. οὕτωϲ ἔχει καὶ τὸ αεί (τὸ γὰρ ἀναλογώτερον ἐν μακρῷ τῷ α). οὕτωϲ ἔχει καὶ τὸ κλάω παρὰ Ἀττικοῖϲ καὶ τὸ φανῶ καὶ τὸ ῥανῶ, κατά τι παράλογα ὄντα, ὅτι μακρᾷ παρεδρεύεται· ἔχει δὲ ἀπολογίαν, καθὸ ἡ τοῦ ι ὑποϲτολὴ ἔκταϲιν τῷ α παρέχει. κατὰ τοῦτον ἄρα τὸν τρόπον παρὰ τὸ χαμαί τὸ χαμᾶθεν ἀναγκαίωϲ ἐξέτεινε τὸ α. καὶ περὶ τοῦ τετριμμένου δὲ κατὰ τὸ ἑξῆϲ εἰρήϲεται, λέγω τοῦ χαμόθεν.

Καὶ τὸ ἐκεῖθεν δέ, οὐ φύϲει ἔχον τὴν ει δίφθογγον παραλήγουϲαν, ἀναγκαίωϲ ἐφύλαξε τὴν ποϲότητα τῶν φωνηέντων. παρὰ γὰρ τὴν ἐντελῆ φωνὴν τὴν ἐκεῖνοϲ καὶ τὴν ἐκείνου τὸ ἀκόλουθον ἦν ἐκεινόθεν, τὸ δὲ κατὰ ϲυγκοπὴν ἐκεῖθεν. ταῖϲ δὲ ληγούϲαιϲ τῶν διφθόγγων κατὰ [*](Asovu. 7. Quacum lego atticum χαμᾶθεν, a χαμαί derivatum, convenit quanquam etiam χαμαῖθεν forma habet, quo commendetur. 32 Ἐκεῖθεν non a natura ει diphthongum in paenultima habet, sed ex ἐκεινόθεν factum est.) [*](Disca. sarr. 1. ἐμεῦ ἐμέθεν delevit RSkrzrczka 7. οῦν τῷ b, ουν το Α 18. βραχύ add. b 20. χαμαί χαμόθεν θ GHSchaefer, χαμαῖθεν χαμόθεν b, χά- μαιθεν χάμαθεν EJBast, χαμαιθεν χαμαθεν Α 21. επεκτετατικοι Α | 28 δέ add. b | καθο supra lin. Α, om. Α 29. ἀναγκαίωϲ] fol 143 r.)

τὰ πρωτότυπα τὸ τοιοῦτον παρακολουθεῖ, ὡϲ πρόκειται ἐπὶ τοῦ χαμᾷθεν, τηλόθεν, ἀγχόθεν· τὸ γὰρ ἐκεῖθεν οὐ τῇδε ἔχει.