Amatorius

ΑΥΤΟΒΟΥΛΟΣ.ἔτι τοίνυν ἃς λέγουσιν αἰτίας καὶ γενέσεις ἔρωτος, ἴδιαι μὲν οὐδετέρου γένους εἰσὶ κοιναὶ δʼ ἀμφοτέρων· καὶ γὰρ εἴδωλα δήπουθεν ἐνδυόμενα τοῖς ἐρωτικοῖς; καὶ διατρέχοντα κινεῖν καὶ γαργαλίζειν τὸν ὄγκον εἰς σπέρμα συνολισθάνοντα τοῖς ἄλλοις σχηματισμοῖς; οὐ δυνατὸν μὲν ἀπὸ παίδων, ἀδυνατὸν δʼ ἀπὸ γυναικῶν; καὶ τὰς[*](καὶ τὰς] corr. vid. καίτοι τὰς aut κεἰ τὰς ) καλὰς ταύτας καὶ ἱερὰς ἀναμνήσεις καλοῦμεν[*](ἃς ἀνακαλοῦμεν?) ἡμεῖς ἐπὶ τὸ θεῖον καὶ ἀληθινὸν καὶ ὀλύμπιον ἐκεῖνο κάλλος, αἷς ψυχὴ πτεροῦται, τί ἂν κωλύοι[*](ἂν κωλύοι *: 1-2 κωλύει E. οὖν κωλύει B) γίγνεσθαι μὲν ἀπὸ παίδων καὶ ἀπὸ νεανίσκων, γίγνεσθαι δʼ ἀπὸ παρθένων καὶ γυναικῶν, ὅταν ἦθος ἁγνὸν καὶ κόσμιον ἐν ὥρᾳ καὶ χάριτι μορφῆς διαφανὲς γένηται, καθάπερ[*](fort. γένηται καί, καθάπερ κἑ aut ἔλεγεν· ἢ ὅταν κἑ ) ὄρθιον ὑπόδημα δείκνυσι ποδὸς εὐφυΐαν, ὡς Ἀρίστων ἔλεγεν ὅταν ἐν εἴδεσι καλοῖς καὶ

καθαροῖς σώμασιν ἴχνη λαμπρὰ καὶ κείμενα[*](καὶ κείμενα] κείμενα M. ἐκκείμενα R) ψυχῆς ὀρθὰ καὶ ἄθρυπτα[*](ὀρθῆς καὶ ἀθρύπτου R. ib καὶ θρυπτὰ BE, unde vid. scr. κἄθρυπτα ) κατίδωσιν οἱ δεινοὶ τῶν τοιούτων αἰσθάνεσθαι; οὐ γὰρ ὁ μὲν φιλήδονος ἐρωτηθεὶς εἰ

πρὸς θῆλυ νεύει μᾶλλον ἢ ἐπὶ τἄρσενα[*](ib. idem: τὰ ἄρρενα )

[*](Nauck. p. 906) καὶ ἀποκρινάμενος

ὅπου προσῇ τὸ κάλλος, ἀμφιδέξιος

[*](Nauck. p. 906) ἔδοξεν οἰκείως ἀποκρίνασθαι τῆς ἐπιθυμίας· ὁ δὲ φιλόκαλος καὶ γενναῖος οὐ πρὸς τὸ καλὸν οὐδὲ τὴν εὐφυΐαν ἀλλὰ[*](ἀλλὰ] i. e. ἀλλὰ πρὸς) μορίων διαφορὰς ποιεῖται τοὺς ἔρωτας. καὶ φίλιππος μὲν ἀνὴρ οὐδὲν ἧττον ἀσπάζεται τοῦ Ποδάργου[*](Ποδάργου] cf. Hom. Ψ 295) τὴν εὐφυΐαν ἢ Αἴθην τὴν Ἀγαμεμνονέην· καὶ θηρατικὸς οὐ τοῖς ἄρρεσι χαίρει μόνον, ἀλλὰ καὶ Κρήσσας τρέφει καὶ Λακαίνας σκύλακας· ὁ δὲ φιλόκαλος; καὶ φιλάνθρωπος οὐχ ὁμαλός ἐστιν οὐδʼ ὅμοιος ἀμφοτέροις τοῖς γένεσιν, ἀλλʼ ὥσπερ ἱματίων οἰόμενος εἶναι διαφορὰς ἐρώτων[*](R: ἐρώντων ) γυναικῶν καὶ ἀνδρῶν. καίτοι τὴν γʼ ὥραν ἄνθος ἀρετῆς εἶναι λέγουσι[*](λέγουσι] sc. Stoici, cf. Diog. Laert. 7, 66, 129), μὴ φάναι δʼ ἀνθεῖν τὸ θῆλυ μηδὲ ποιεῖν ἔμφασιν εὐφυΐας πρὸς ἀρετὴν ἄτοπὸν ἐστι· καὶ γὰρ Αἰσχύλος ὀρθῶς ἐποίησε

1. νέας γυναικὸς οὔ με μὴ λάθῃ φλέγων
2. ὀφθαλμός, ἣτις ἀνδρὸς γεγευμένη.

[*](Nauck. p. 78) πότερον οὖν ἰταμοῦ μὲν ἤθους καὶ ἀκολάστου καὶ διεφθορότος σημεῖα τοῖς εἴδεσι τῶν γυναικῶν ἐπιτρέχει, κοσμίου δὲ καὶ σώφρονος οὐδὲν ἔπεστι τῇ μορφῇ φέγγος; ἢ[*](ἢ M) πολλὰ μὲν ἔπεστι καὶ συνεπιφαίνεται, κινεῖ δʼ οὐδὲν οὐδὲ προσκαλεῖται τὸν ἔρωτα; οὐδέτερον γὰρ εὔλογον οὐδʼ ἀληθές, ἀλλὰ κοινῶς ὥσπερ δέδεικται τοῖς γένεσι πάντων ὑπαρχόντων, ὥσπερ κοινοῦ[*](κοινοῦ] κ νοῦ E. κνοῦ B) συστάντος τοῦ ἀγῶνος[*](τοῦ ἀγῶνος *: 10 E 8 B cf. p. 753b) ὦ Δαφναῖε, πρὸς ἐκείνους μαχώμεθα[*](ib. em. Amyotus: μαχόμεθα ) τοὺς λόγους, οὓς ὁ Ζεύξιππος ἀρτίως διῆλθεν, ἐπιθυμίᾳ τὸν Ἔρωτα ταὐτὸ ποιῶν ἀκαταστάτῳ καὶ πρὸς τὸ ἀκόλαστον ἐκφερούσῃ τὴν ψυχήν, οὐκ αὐτὸς οὕτω πεπεισμένος ἀκηκοὼς δὲ πολλάκις ἀνδρῶν δυσκόλων καὶ ἀνεράστων· ὧν[*](ὧν M) οἱ μὲν ἄθλια γύναια προικιδίοις ἐφελκόμενα[*](ἐφελκόμενοι R) μετὰ χρημάτων εἰς οἰκονομίαν καὶ λογισμοὺς ἐμβάλλοντες ἀνελευθέρους, ζυγομαχοῦντες ὁσημέραι διὰ χειρὸς ἔχουσιν· οἱ δὲ παίδων δεόμενοι μᾶλλον ἢ γυναικῶν, ὥσπερ οἱ τέττιγες εἰς σκίλλαν ἤ τι τοιοῦτο τὴν γονὴν ἀφιᾶσιν, οὕτω διὰ τάχους οἷς ἔτυχε σώμασιν ἐναπογεννήσαντες καὶ καρπὸν ἀράμενοι χαίρειν ἐῶσιν ἤδη τὸν γάμον, ἢ μένοντος οὐ φροντίζουσιν οὐδʼ ἀξιοῦσιν ἐρᾶν οὐδʼ ἐρᾶσθαι. στέργεσθαι δὲ καὶ στέργειν ἑνί μοι δοκεῖ γράμματι τοῦ στέγειν παραλλάττον εὐθὺς ἐμφαίνειν τὴν ὑπὸ χρόνου καὶ συνηθείας ἀνάγκῃ μεμιγμένην εὔνοιαν. ᾧ δʼ ἂν Ἔρως ἐπισκήψῃ τε[*](τε * 5 E 3 B) καὶ ἐπιπνεύσῃ, πρῶτον μὲν ἐκ τῆς Πλατωνικῆς[*](Πλατωνικῆς] Rep. p. 462 c) πόλεως τὸ ἐμόν οὐχ[*](οὐχ] om. BE) ἕξει καὶ τὸ οὐκ ἐμόν · οὐ γὰρ ἁπλῶς κοινὰ τὰ φίλων οὐδὲ πάντων[*](οὐδὲ πάντων Winckelmannus: 9-10 E 11 B cf. p. 88b: οὐχ ἁπλῶς οὐδὲ πάντες. 22c ἁπλῶς - καὶ πᾶσιν ) ἀλλʼ οἳ[*](οἳ Amyotus: ἢ ) τοῖς σώμασιν ὁριζόμενοι τὰς ψυχὰς βίᾳ, συνάγουσι[*](συνάγ 3 litt. ουσι E. Fort. συνάπτουσι. Quod coniecit Trevius συναγείρουσι hac de re dici non potest. συνάπτειν et συνάγειν saepe confunduntur cf. p. 51b. Stob. Flor. 65, 8 συνάπτουσι τὰς ψυχὰς ) καὶ συντήκουσι, μήτε βουλόμενοι δύʼ εἶναι μήτε νομίζοντες. ἔπειτα σωφροσύνη πρὸς ἀλλήλους, ἧς μάλιστα δεῖται γάμος, ἡ μὲν ἔξωθεν καὶ νόμων[*](καὶ νόμῳ Turnebus.) ---[*](lac. 4 E 5 B. Supplendum vid. κἀκ νόμων οὐ φύσει aut καὶ νόμῳ φύσει δʼ οὐ cf. p. 643f. p. 576e: φύσει - ὑπὸ τῶν νόμων (vid. Adnot.). Plat. Prot. p. 337c φύσει οὐ νόμῳ. Gorg. 482e φύσει μὲν οὐκ ἔστι καλὰ νόμῳ δέ. Menex. 245d. passim) πλέον ἔχουσα τοῦ ἑκουσίου τὸ βεβιασμένον ὑπʼ αἰσχύνης καὶ φόβων,

πολλῶν χαλινῶν ἔργον[*](ἔργων BE) οἰάκων θʼ ἅμα,

[*](Nauck. p. 315) διὰ χειρός ἐστιν ἀεὶ τοῖς συνοῦσιν Ἔρωτι δʼ ἐγκρατείας τοσοῦτον καὶ κόσμου καὶ πίστεως μέτεστιν, ὥστε, κἂν ἀκολάστου ποτὲ θίγῃ ψυχῆς, ἀπέστρεψε τῶν ἄλλων ἐραστῶν, ἐκκόψας δὲ τὸ θράσος καὶ κατακλάσας τὸ σοβαρὸν καὶ ἀνάγωγον, ἐμβαλὼν[*](ἐμβάλλων iidem) αἰδῶ καὶ σιωπὴν καὶ ἡσυχίαν καὶ σχῆμα περιθεὶς κόσμιον, ἑνὸς ἐπήκοον ἐποίησεν. ἴστε δήπουθεν ἀκοῇ Λαΐδα τὴν ἀοίδιμον ἐκείνην καὶ πολυήρατον, ὡς ἐπέφλεγε πόθῳ τὴν Ἑλλάδα, μᾶλλον δὲ ταῖς δυσὶν ἦν περιμάχητος θαλάσσαις· ἐπεὶ δʼ Ἔρως ἔθιγεν αὐτῆς Ἱππολόχου τοῦ Θεσσαλοῦ, τὸν[*](Nauck. p. 703) ὕδατι χλωρῷ κατακλυζόμενον προλιποῦσʼ Ἀκροκόρινθον καὶ ἀποδρᾶσα τῶν ἄλλων ἐραστῶν κρύφα ---[*](lac. 18 E 20 B. Fort. πολὺν ὅμιλον καὶ τῶν ἑταιρῶν τὸν aut brevius καὶ τῶν ἑταιριδίων τὸν cf. Athen. p. 588e) μέγαν στρατὸν ᾤχετο κοσμίως· ἐκεῖ δʼ αὐτὴν αἱ γυναῖκες ὑπὸ φθόνου καὶ ζήλου διὰ τὸ κάλλος εἰς ἱερὸν Ἀφροδίτης προαγαγοῦσαι κατέλευσαν καὶ διέφθειραν ὅθεν ὡς ἔοικεν ἔτι νῦν τὸ ἱερὸν Ἀφροδίτης ἀνδροφόνου καλοῦσιν. ἴσμεν δὴ καὶ θεραπαινίδια δεσποτῶν φεύγοντα συνουσίας καὶ βασιλίδων ὑπερορῶντας ἰδιώτας, ὅταν Ἔρωτα δεσπότην ἐν ψυχῇ κτήσωνται. καθάπερ γὰρ ἐν Ῥώμῃ φασὶ τοῦ καλουμένου[*](καλουμένου] καλοῦ BE) δικτάτωρος ἀναγορευθέντος ἀποτίθεσθαι τὰς ἄλλας ἀρχὰς τοὺς ἔχοντας, οὕτως, οἷς ἂν Ἔρως κύριος ἐγγένηται, τῶν ἄλλων δεσποτῶν καὶ ἀρχόντων ἐλεύθεροι καὶ ἄφετοι καθάπερ ἱερόδουλοι διατελοῦσιν. ἡ δὲ γενναία γυνὴ πρὸς ἄνδρα νόμιμον συγκραθεῖσα διʼ Ἔρωτος ἄρκτων ἂν ὑπομείνειε καὶ δρακόντων περιβολὰς μᾶλλον ἢ ψαῦσιν ἀνδρὸς ἀλλοτρίου καὶ συγκατάκλισιν.

ΑΥΤΟΒΟΥΛΟΣ.ἀφθονίας δὲ παραδειγμάτων οὔσης πρὸς γʼ ὑμᾶς τοὺς ὁμοχόρους[*](em. Schottus: ὁμοχώρους ) τοῦ θεοῦ καὶ θιασώτας, ὅμως τὸ περὶ Κάμμαν[*](Κάμμαν X ex p. 257e: κάμμαν ) οὐκ ἄξιόν ἐστι τὴν Γαλατικὴν παρελθεῖν, ταύτης γὰρ ἐκπρεπεστάτης τὴν ὄψιν γενομένης, Σινάτῳ δὲ τῷ τετράρχῃ γαμηθείσης, Σινάτῳ ἐρασθεὶς δυνατώτατος Γαλατῶν ἀπέκτεινε τὸν

Σινάτον[*](*: σινάτον ), ὡς οὔτε βιάσασθαι δυνάμενος οὔτε πεῖσαι τὴν ἄνθρωπον, ἐκείνου ζῶντος. ἦν δὲ τῇ Κάμμῃ[*](καμίμη BE) καταφυγὴ καὶ παραμυθία τοῦ πάθους ἱερωσύνη πατρῷος Ἀρτέμιδος· καὶ τὰ πολλὰ παρὰ τῇ θεῷ διέτριβεν, οὐδένα προσιεμένη, μνωμένων πολλῶν βασιλέων καὶ δυναστῶν αὐτήν. τοῦ μέντοι Σινόριγος; τολμήσαντος ἐντυχεῖν περὶ γάμου, τὴν πεῖραν οὐκ ἔφυγεν οὐδʼ ἐμέμψατο περὶ τῶν γεγονότων, ὡς διʼ εὔνοιαν αὐτῆς καὶ πόθον οὐκ ἄλλῃ τινὶ μοχθηρίᾳ προαχθέντος τοῦ Σινόριγος. ἧκεν οὖν πιστεύσας ἐκεῖνος καὶ ᾔτει τὸν γάμον· ἡ δʼ ἀπήντησε καὶ δεξιωσαμένη καὶ προσαγαγοῦσα τῷ βωμῷ τῆς θεᾶς ἔσπεισεν ἐκ φιάλης μελίκρατον, ὡς ἔοικε, πεφαρμακωμένον[*](malim πεφαρμαγμένον ut est p. 258b)· εἶθʼ ὅσον ἣμισυ μέρος αὐτὴ προεκπιοῦσα παρέδωκε τῷ Γαλάτῃ τὸ λοιπόν· ὡς δʼ εἶδεν ἐκπεπωκότα, λαμπρὸν ἀνωλόλυξε καὶ φθεγξαμένη τοὔνομα τοῦ τεθνεῶτος ταύτην εἶπεν ἐγὼ τὴν ἡμέραν; ὦ φίλτατʼ ἄνερ, προσμένουσα σοῦ χωρὶς ἔζων ἀνιαρῶς· νῦν δὲ κόμισαί με χαίρων· ἠμυνάμην γὰρ ὑπὲρ σοῦ τὸν κάκιστον ἀνθρώπων, σοὶ μὲν βίου τούτῳ δὲ θανάτου κοινωνὸς ἡδέως γενομένη. ὁ μὲν οὖν Σινόριξ ἐν φορείῳ κομιζόμενος μετὰ μικρὸν ἐτελεύτησεν, ἡ δὲ Κάμμα[*](καμίμα) τὴν ἡμέραν ἐπιβιώσασα καὶ τὴν νύκτα λέγεται μάλʼ εὐθαρσῶς καὶ ἱλαρῶς ἀποθανεῖν.