Amatorius

ΑΥΤΟΒΟΥΛΟΣ.πολλῶν δὲ τοιούτων γεγονότων καὶ παρʼ

ἡμῖν καὶ παρὰ τοῖς βαρβάροις, τίς ἂν[*](ἂν *) ἀνάσχοιτο τῶν τὴν Ἀφροδίτην λοιδορούντων, ὡς Ἔρωτι προσθεμένη καὶ παροῦσα κωλύει φιλίαν γενέσθαι; τὴν μὲν οὖν[*](μὲν οὖν scripsi cum W: μὲν. Post μὲν enim οὖν facile et deesse et addi potest cf. p. 121b. 123a. c. 260e. 371c. 762d. 763c. 771c) πρὸς ἄρρενʼ, ἄρρενος ὁμιλίαν, μᾶλλον δʼ ἀκρασίαν καὶ ἐπιπήδησιν, εἴποι τις ἂν ἐννοήσας

ὕβρις τάδʼ οὐχὶ[*](οὐχὶ Meinekius: οὐχ ἡ ) Κύπρις ἐξεργάζεται.

[*](Nauck. p. 917) διὸ τοὺς μὲν ἡδομένους τῷ πάσχειν εἰς τὸ χείριστον τιθέμενοι γένος κακίας οὔτε πίστεως μοῖραν οὔτʼ αἰδοῦς οὔτε φιλίας[*](φιλίας dant BE non φιλίαν ) νέμομεν, ἀλλʼ ὡς ἀληθῶς κατὰ[*](κατὰ] καὶ BE) τὸν Σοφοκλέα

1. φίλων τοιούτων οἱ μὲν ἐστερημένοι
[*](Nauck. p. 313)
2. χαίρουσιν[*](καὶ χαίρουσιν BE), οἱ δʼ ἔχοντες εὔχονται φυγεῖν.

ὅσοι δὲ μὴ κακοὶ πεφυκότες ἐξηπατήθησαν ἢ κατεβιάσθησαν ἐνδοῦναι καὶ παρασχεῖν ἑαυτούς, οὐδένα μᾶλλον ἀνθρώπων ἢ τοὺς διαθέντας ὑφορώμενοι καὶ μισοῦντες διατελοῦσι καὶ πικρῶς ἀμύνονται καιροῦ παραδόντος[*](παραδόντος] παρασχόντος W sed cf. Vit. Cacs. c. 19). Ἀρχέλαόν τε γὰρ ἀπέκτεινε Κρατέας[*](Κρατεύας Basileensis) ἐρώμενος γεγονώς, καὶ τὸν Φεραῖον Ἀλέξανδρον Πυθόλαος. Περίανδρος δʼ ὁ Ἀμβρακιωτῶν τύραννος ἠρώτα τὸν ἐρώμενον εἰ μήπω κυεῖ[*](malim κύοι ), κἀκεῖνος παροξυνθεὶς ἀπέκτεινεν αὐτόν. ἀλλὰ[*](ἀλλὰ] ἅμα BE) γυναιξὶ γε[*](γε R: τε ) γαμέταις ἀρχαὶ ταῦτα φιλίας, ὥσπερ ἱερῶν μεγάλων κοινωνήματα. καὶ τὸ τῆς ἡδονῆς μικρόν, ἡ δʼ ἀπὸ ταύτης ἀναβλαστάνουσα καθʼ ἡμέραν τιμὴ καὶ χάρις καὶ ἀγάπησις ἀλλήλων καὶ πίστις οὔτε Δελφοὺς ἐλέγχει ληροῦντας, ὅτι τὴν Ἀφροδίτην Ἄρμα[*](Ἀρμα] cf. Hesych. s. v. et p. 679c) καλοῦσιν, οὔθʼ Ὅμηρον φιλότητα τὴν τοιαύτην προσαγορεύοντα συνουσίαν· τόν τε Σόλωνα μαρτυρεῖ γεγονέναι τῶν γαμικῶν ἐμπειρότατον νομοθέτην, κελεύσαντα μὴ ἔλαττον ἢ τρὶς κατὰ μῆνα τῇ γαμετῇ πλησιάζειν, οὐχ ἡδονῆς ἕνεκα πόθεν;ʼ ἀλλʼ ὥσπερ αἱ πόλεις διὰ χρόνου σπονδὰς ἀνανεοῦνται πρὸς ἀλλήλας, οὕτως ἄρα βουλόμενον[*](R: βουλόμενοι ) ἀνανεοῦσθαι τὸν γάμον ἐκ τῶν ἑκάστοτε συλλεγομένων ὀχλημάτων[*](ὀχλημάτων *: σχημάτων vid. Symb.) ἐν τῇ τοιαύτῃ φιλοφροσύνῃ. ἀλλὰ πολλὰ φαῦλα καὶ μανικὰ τῶν γυναικείων[*](M: γυναικῶν cf. p. 770c) ἐρώτων. τί δʼ οὐχὶ πλείονα τῶν παιδικῶν;

1. οἰκειότητος[*](οἰκειότητος] scr. vid. οἰκεῖον ἧθος cf. p. 750e, de sententia p 680e) ἐμβλέπων ὠλίσθανον
[*](cf. Kock. 3 p. 451)
2. ἀγένειος ἁπαλὸς καὶ νεανίας καλός,
3. ἐμφύντʼ[*](em. God. Hermannus: ἐνφύντα ) ἀποθανεῖν κἀπιγράμματος[*](ib. idem: καὶ ἐπιγράμματος ) τυχεῖν.

ἀλλʼ ὥσπερ τοῦτο παιδομανία, οὕτως ἐκεῖνο γυναικομανία[*](οὕτως ἐκεῖνο γυναικομανία ego addidi, cur exciderint facile intellegitur) τὸ πάθος, οὐδέτερον δʼ Ἔρως ἐστίν. ἄτοπον οὖν τὸ γυναιξὶν ἀρετῆς φάναι μηδʼ ἄλλης μετεῖναι[*](μηδʼ ἄλλης μετεῖναι μηδὲ φιλίας supplevit R. Equidem pro μηδʼ ἄλλης scripserim μηδαμῇ )· τί δὲ δεῖ λέγειν περὶ[*](τί δὲ δεῖ λέγειν περὶ Winckelmannus: τί δεῖ λέγειν; περὶ δὲ BE) σωφροσύνης καὶ συνέσεως αὐτῶν, ἔτι δὲ πίστεως καὶ δικαιοσύνης, ὅπου καὶ τὸ ἀνδρεῖον καὶ τὸ θαρραλέον καὶ τὸ μεγαλόψυχον ἐν πολλαῖς ἐπιφανὲς[*](ἐπιφανὲς] ἐπιφανείαις BE); γέγονε; τὸ δὲ πρὸς τἄλλα καλὴν[*](ib. *: γέγονε δὲ πρὸς τὰ ἄλλα κατὰ BE cf. Symb. Plat. Hipp. mai. p. 295c. Demosth. 41, 32 τὴν σὴν φύσιν οὐ πρὸς ἡδονὴν - καλὴν ποιῆσαι ) τὴν φύσιν αὐτῶν, ἀλλὰ[*](ἀλλὰ *: ἀλλʼ ἢ ) ψέγοντας εἰς μόνην φιλίαν ἀνάρμοστον ἀποφαίνειν, παντάπασι δεινόν. καὶ γὰρ φιλότεκνοι καὶ φίλανδροι καὶ τὸ στερκτικὸν ὅλως ἐν αὐταῖς, ὥσπερ εὐφυὴς χώρα καὶ δεκτικὴ φιλίας, οὔτε πειθοῦς οὔτε χαρίτων ἄμοιρον ὑπόκειται. καθάπερ δὲ λόγῳ ποίησις ἡδύσματα[*](ἡδύσματα] praedicatum est; cf. p. 347f) μέλη καὶ μέτρα καὶ ῥυθμοὺς ἐφαρμόσασα καὶ τὸ παιδεῦον αὐτοῦ κινητικώτερον ἐποίησε καὶ τὸ βλάπτον ἀφυλακτότερον οὕτως ἡ φύσις γυναικὶ περιθεῖσα χάριν ὄψεως καὶ φωνῆς πιθανότητα καὶ μορφῆς ἐπαγωγὸν εἶδος, τῇ μὲν ἀκολάστῳ πρὸς ἡδονὴν καὶ ἀπάτην τῇ δὲ σώφρονι πρὸς εὔνοιαν ἀνδρὸς καὶ φιλίαν μεγάλα συνήργησεν. ὁ μὲν οὖν Πλάτων τὸν Ξενοκράτη, τἄλλα γενναῖον ὄντα καὶ μέγαν αὐστηρότατον δὲ τῷ ἤθει, παρεκάλει θύειν ταῖς Χάρισι. χρηστῇ δ̓ ἄν τις γυναικὶ καὶ σώφρονι παραινέσειε τῷ Ἔρωτι θύειν, ὅπως εὐμενὴς συνοικουρῇ τῷ γάμῳ καὶ ἡδὺς ---[*](lac. 26 B 31 E. Fort. ἵμερον καὶ πόθον ἔργοις (συγ)καταμιγνὺς aut προσομιλῇ χάριτας ἔργοις καταμιγνὺς cf. Nauck. p. 648) γυναικείοις, καὶ μὴ πρὸς ἑτέραν ἀπορρυεὶς ὁ ἀνὴρ ἀναγκάζηται τὰς ἐκ τῆς κωμῳδίας λέγειν φωνὰς

οἵαν ἀδικῶ γυναῖχʼ[*](ib. γυναῖκα mei) ὁ δυσδαίμων ἐγώ.

[*](Kock. 3 p. 450) τὸ γὰρ ἐρᾶν ἐν γάμῳ τοῦ ἐρᾶσθαι μεῖζον ἀγαθὸν ἐστι· πολλῶν γὰρ ἁμαρτημάτων ἀπαλλάττει, μᾶλλον δὲ πάντων ὅσα διαφθείρει καὶ λυμαίνεται τὸν γάμον.

ΑΥΤΟΒΟΥΛΟΣ.τὸ δʼ ἐμπαθὲς ἐν ἀρχῇ καὶ δάκνον, ὦ μακάριε Ζεύξιππε, μὴ φοβηθῇς ὡς ἕλκος ἢ ὀδαξησμὸν· καίτοι καὶ μεθʼ ἕλκους ἴσως οὐδὲν ἢ[*](οὐδὲν ἦν M. In Symb. conieceram οὐδενὶ et deinde συμφυνεῖ, nunc malim οὐδὲν ἂν εἴη ) δεινὸν ὥσπερ τὰ δένδρα συμφυῆ γενέσθαι πρὸς γυναῖκα χρηστήν. ἕλκωσις δὲ καὶ κυήσεως ἀρχή· μῖξις γὰρ οὐκ ἔστι τῶν μὴ πρὸς ἄλληλα πεπονθότων[*](fort. τι πεπονθότων ). ταράττει δὲ καὶ μαθήματα παῖδας ἀρχομένους καὶ φιλοσοφία νέους· ἀλλʼ οὔτε τούτοις ἀεὶ παραμένει τὸ δηκτικὸν οὔτε τοῖς ἐρῶσιν[*](ὁρῶσιν BE), ἀλλʼ ὥσπερ ὑγρῶν πρὸς ἄλληλα συμπεσόντων ποιεῖν τινα δοκεῖ ζέσιν ἐν ἀρχῇ καὶ τάραξιν ὁ Ἔρως, εἶτα χρόνῳ καταστήσας καὶ καθαιρεθεὶς τὴν βεβαιοτάτην διάθεσιν παρέσχεν. αὕτη[*](αὐτὴ iidem) γάρ ἐστιν ὡς ἀληθῶς ἡ διʼ ὅλων λεγομένη κρᾶσις, ἡ τῶν ἐρώντων· ἡ δὲ τῶν ἄλλως[*](em. R: ἡ τῶν ἐρώτων ἡ δὲ τῶν ἄλλων ) συμβιούντων ταῖς κατʼ Ἐπίκουρον[*](Επίκουρον] cf. p. 1112c. Locum om. Usenerus) ἁφαῖς καὶ περιπλοκαῖς ἔοικε, συγκρούσεις λαμβάνουσα καὶ ἀποπηδήσεις, ἑνότητα δʼ οὐ ποιοῦσα τοιαύτην, οἵαν Ἔρως ποιεῖ γαμικῆς κοινωνίας ἐπιλαβόμενος. οὔτε γὰρ ἡδοναὶ μείζονες ἀπʼ

ἄλλων οὔτε χρεῖαι συνεχέστεραι πρὸς ἄλλους οὔτε φιλίας τὸ καλὸν ἑτέρας ἔνδοξον οὕτω καὶ ζηλωτόν, ὡς

1. ὅθʼ[*](ὅθʼ] ὅτε BE) ὁμοφρονέοντε νοήμασιν οἶκον ἔχητον
[*](Hom. ζ 183)
2. ἀνὴρ ἠδὲ γυνή·

καὶ γὰρ ὁ νόμος βοηθεῖ καὶ γεννήσεως κοινῆς καὶ τοὺς θεοὺς Ἔρωτος ἡ φύσις ἀποδείκνυσι δεομένους. οὕτω γάρ ἐρᾶν μὲν ὄμβρου γαῖαν[*](Nauck. p. 648) οἱ ποιηταὶ λέγουσι καὶ γῆς οὐρανόν, ἐρᾶν δʼ ἡλίου σελήνην[*](*: ἐρᾶν δὲ ἥλιον σελήνης ) οἱ φυσικοὶ καὶ συγγίγνεσθαι καὶ κυεῖσθαι· καὶ γῆν δʼ ἀνθρώπων μητέρα καὶ ζῴων καὶ φυτῶν ἁπάντων γένεσιν[*](γένεσιν] cf. Hom. Ξ 201) οὐκ ἀναγκαῖον ἀπολέσθαι ποτὲ καὶ σβεσθῆναι παντάπασιν, ὅταν ὁ δεινὸς ἔρως ἢ ἵμερος[*](μέρος BE) τοῦ θεοῦ τὴν ὕλην ἀπολίπῃ καὶ παύσηται ποθοῦσα καὶ διώκουσα τὴν ἐκεῖθεν ἀρχὴν καὶ κίνησιν[*](κύησιν M); ἀλλʼ ἵνα μὴ μακρὰν ἀποπλανᾶσθαι δοκῶμεν ἢ κομιδῇ φλυαρεῖν, οἶσθα τοὺς παιδικοὺς ἔρωτας ὡς εἰς[*](εἰς W) ἀβεβαιότητα πολλὰ λέγουσι[*](ib. malim ψέγουσι ) καὶ σκώπτουσι λέγοντες, ὥσπερ ᾠὸν αὐτῶν τριχὶ διαιρεῖσθαι[*](em. M: τριχῆ αἱρεῖσθαι cf. Plat. Symp. p. 190e) τὴν φιλίαν, αὐτοὺς δὲ νομάδων δίκην ἐνεαρίζοντας τοῖς τεθηλόσι καὶ ἀνθηροῖς εἶθʼ ὡς ἐκ γῆς[*](εἴθʼ ὡς ἐκ γῆς *: εὐθὺς ἐκ τῆς cf. p. 708f. 749c) πολεμίας ἀναστρατοπεδεύειν· ἔτι[*](ἔτι] ἐπεὶ BE) δὲ φορτικώτερον ὁ σοφιστὴς Βίων τὰς τῶν καλῶν τρίχας Ἁρμοδίους ἐκάλει καὶ Ἀριστογείτονας, ὡς ἅμα καλῆς[*](ὡς ἅμα καλῆς] scr. puto ὡς ἂν ἀπαλῆς vid. Symb.) τυραννίδος ἀπαλλαττομένους ὑπʼ αὐτῶν τοὺς ἐραστάς. ταῦτα μὲν οὐ δικαίως κατηγορεῖται τῶν γνησίων ἐραστῶν· τὰ δʼ ὑπʼ[*](ὑπʼ] ὑπὲρ BE) Εὐριπίδου ῥηθέντʼ ἐστὶ κομψά· ἔφη γὰρ Ἀγάθωνα τὸν καλὸν ἢδη γενειῶντα περιβάλλων καὶ κατασπαζόμενος, ὅτι τῶν καλῶν καὶ τὸ μετόπωρον ---[*](lac. indicavit R Post μόνον lac. est in B solo 13 litt. Suppleo τῶν καλῶν καὶ τὸ ΜΕΤΟΠΩΡΟΝ [καλόν. ἐγὼ δʼ ἒν φαίην ὅτι τῶν καλῶν καὶ σωφρόνων γυναικῶν ὁ ἔρως τὸ ΜΕΤΟΠΩΡΟΝ] οὐκ ἐνδέχεται μόνον οὔτʼ ἐν πολιαῖς (aut οὐδὲν πολιαῖς Basileensis. οὐδʼ ἐν πολιαῖς Salmasius) ἐκδέχεται μόνον --- οὐδὲν πολιῶσα ἀκμάζων καὶ ῥυτίσιν, ἀλλʼ ἄχρι τάφων καὶ μνημάτων παραμένει· καὶ συζυγίας ὀλίγας ἔστι παιδικῶν, μυρίας δὲ γυναικείων ἐρώτων καταριθμήσασθαι, πάσης πίστεως κοινωνίαν πιστῶς ἅμα καὶ προθύμως συνδιαφερούσας· βούλομαι δʼ ἕν τι τῶν καθʼ ἡμᾶς ἐπὶ Καίσαρος Οὐεσπασιανοῦ γεγονότων διελθεῖν.