Acta Archelai

Hegemonius

Hegemonius. Acta Archelai. Beeson, Charles Henry. Leipzig: J.C. Hinrichs, 1906.

Post haec vero omnia ad ultimum dicit, sicut ipse senior scripsit: cum manifestam fecerit eius imaginem, tunc ipse Homoforus extra se terram derelinquit, et ita dimittitur magnus ille ignis qui mundum consumat universum; deinde iterum demittunt animam, quae obicitar inter medium nuvi saeculi, ut omnes animae peccatorum vinciantur in aeternum. Tunc autem haec fient, cum statua veuerit Prolationes autem onmes Jesus est in modica navi, et mater vitae et duodecim gubematores et virgo lucis et senior tertius. Unde et maiori in navi vivens spiritus adhibetur, et murus ignis illius magni, et murus ventd et ëris et aquae et interioris ignis vivi, quae omnia in luna habitabunt, usquequo totum mundum ignis absumat; in quot autem [*](ACM und Epiph.) [*](17 mogsen Α | 18 quoniam Μ | 21 feceris AM Ι humoforus C bomoforus M Ι 22 derelinquet Α rdiqoid M | 28 consummat A | dimittur anima Α | statt auimam βῶλον Epiphanius | 23/24 quae obicitur] fehlt bri Epiphanius ’ 24 niuciintur AM | 25 fiet A Ι atatua venerit] Beausobre, ista tota nenerit Α stututa uenerit dies C statuta uenerit probatio Μ Ι prolatoines] probationes AM Ι 26/80 eine xiemlich ungenaue Paraphrase | 26 modica] od a. Ras. C Ι uita C 27/28 maiori in nani] maior in naui Α maiori naui CM Ι 28 navi vivens] a. Ras. M Ι ignis illius ∾ C I 29 et aquae] ea quae C Ι et #x003C; Α Ι ignis vivi qaae] ignis uiuensque Α uiui quae C | 80 habitabant Μ Ι obsumat Α Ι qnod AC)

annis numerum non didici. Et post haec restitutio erit duorum luminarium et principes babitabunt in inferioribus partibus suis, pater autem in superioribus, quae sua sunt recipiens. Haec est omnis doctriua quam tradidit tribus discipulis suis et iussit eos in tres mundi plages proficisci; ex quibus Adda partes sortitus est Orieatis, Thomas vero Syrorum terras accepit; Hermas vero ad Aegyptum profectus est; et usque in hodiernum ibi degunt dogmatis huius gratia praedicandi.

XIV (XII). Haec cum Turbo dixisset, vebementer accendebatur Arcbelaus; Marcellus vero non monebatur, deum expectans auxilio veritati suae futurum: Archelao autem erat cura pro populo, tamquam pastori pro ovibus, cum luporum parantur insidiae. Igitur Marcellus Turbonem muneribus plurimis donavit et in Archelai domum residere praecepit Eadem autem ipsa die adventavit Manes , adducens aecum iuvenes et virgines electos ad viginti duo simul; et primo omnium Turbonem requirit pro foribus Marcelli, quem cum non inrenisset, ad Marcellum ingreditur salutandum. Quo ille viso, admiratns est primo habitus indumenta; babebat enim calciamenti genus, quod trisolium vulgo appellari solet; pallium autem varium, tamquam ërina specie; in manu vero validissimum baculnm tenebat ex ligno ebelino; Babylonium vero librum portabat sub sinistra ala; crara etiam bracis obtexerat colore diverso, quarum una rufa, alia velut prasini coloris erat; vultus

[*](ACM und Epiph. (= 9–15))[*](9 luminariorum C φύσεων Epiphanius | 11 in superioribus #x003C; M Ι recipies Α accipiens M Ι omnes Α | 12 tres] fehlt bei Epiphanius | 18 ex quibus] fehlt bei Epiphanius | parte Α | 18/14 Thomas . . accepit #x003C; C, am Rande thomas (thoma ist veggeschnitten) syrorum (y a. Ras.) partes aceepit C2 I 18 vero #x003C; CM I nach syrorum e geschrieben und durchstrichen Α | 14 et #x003C; M Ι 17 dei spectans M | auxilium C | ueritatis Α | 18 autem] vero M 20 domauit Α repleuit C Ι nach archelai + epitcopi C | domo M Ι 21 de aduentu mnnitis (rot) M Ι manens Α | 22 simul duo Μ ∾ M2 Ι 28 requirebat C Ι nach invenisset + et Α Ι 24 salutando Α | 26 quadrisole C tresole Μ Ι 26 palleum M | autem] uero Α Ι spectem Α Ι 27 manus Α Ι ebilino Α Ι 28 libro Α | orncra Α Ι brachiis Α)

vero ut senis Persae artificis et bellorum ducis videbatur. Igitur Marcellus statim ad Archelaum mittit, qui cum verbo citius adfuisset, invehi in eum anitno urgebatur ex ipso habitu ac specie eius, et mazime quidem quod et quae Turbone referente cognoverat, secretius factum apud semet ipsum retractaverat et diligeater praeparatus advenerat. At vero prudentissimus Marcellus, omni contentionum studio sublato, utrumque audire decernit, invitatis viris primariis civitatis; ex quibus iudices elegit, religione gentiles, quattuor nomero, quonim haec aunt nomina: Manippns grammaticae artis et disciplinae rhetoricae peritissinus, Aegialeus archiater nobilissimus et litteris adprime eniditug, Claudius et Cleobolus duo fratres egregii rhetores. Fit ergo magnificus conventus, ita ut domus Marcelli, quae erat inmensa, repleretur ex his qui ad audieudum fuerant convocati; et cum in conspectu onmium constitissent ii qui adversum se dicere proponebant, tum illi electi iudices excelaiores omnibus consederunt atque Mane dicendi initium datum est Silentio igitur facto plurimo, adgressus eat boc modo.

(XIII). Ego, viri fratres, Christi quidem aum diacipulns, apostolus vero lesu: pro nimia autem humanitate Marcelli adesse festinavi, ut qualiter oporteat obaervare modum divinae religionis eum edoceam; ne sicut muta animalia, quae intellectu carent nec quod agunt advertunt, ita etiam Marcellus, qui nunc se velut dediticium doctrinae Archelai subiugavit, ad ultimum damno animae ferriatur, cum praeparandae divini cultus observantiae ultra non habuerit facultatem. Scio autem et certus sum quod, emendato Marcello, etiam vos omnes salvi esse poteritis; ipsius enim iudicio suspensa pendet urbs vestra: quod si ab [*](Α (bis 17) CM) [*](1 vero] erat C Ι 8 invehi . . urgebatur] inuehi in eo animo urguebatur Α inuenit eum animo in superioribus. Vrgebatur M Ι ac] ad Α Ι 4 qnidem #x003C; Α Ι quae] qae xu quae durch übergesch. a corr. Α Ι 7 audiri Α Ι cernit C | inuitatis] inuita aus inuitis corr. C2 Ι uiris #x003C; M | 8 nomina iudicum (rot) M Ι religione gentiles ∾ Α Ι 9 nomina] aus omnia corr. C 2 Ι menippus CM, vgl. 1, 3 Ι grammaticae artis] grammaticus Α Ι nach rbetoricae + artis Α | nach peritissimus + et 1 I 10 elzialeos M, vgl. 1 4 | eruditur Α Ι 11 cleobus A | vgl. Epirhanius Cap. 10 εἰς τὴν αὐτῶν ἀντιβολὴν τοῦ ζητήματος αἱρησάμενοι δροῦ κριτάς, Μάρσιπόν τινα ὀνόματι. καὶ Κλαύδιον καὶ Αἰγιαλέα καὶ Κλεύβουλον, τὸν μὲν τῶν ἐκτὸς λόγων φιλύσοφον, τὺν δὲ ἰατροσοφιστὴν, τὸν δὲ φύσει γραμματικὸν καὶ τὸν ἄλλον σοφιστήν 12 reple(?)ur C Ι 18 uocati C Ι 14 bii AC hi M | aduersus Α | proponebant] das übergesch. A | tunc A | 15 atque mune dicendi] ad qnem amen dicendi Α atque manne dicendi C atque naneti M; dir Form dcs Dativs bei Epiphanius ist Μάνῃ Ι 16 plurimum Α Plurima C | hoc #x003C; Α | nach modo folgt EXPL.T. das das Ende des ersten Auskugs aus den Acta bexeichnet Α Ι 17 locutio maledicti a deo manetis (rot) M Ι sum #x003C; M | 19 nach oporteat + eum Μ | enm #x003C; M Ι 21 uelut daliticium se M corr. M 2 | 22 reparaade M Ι 25 nach si + ergo M)

unoquoque vestrum abiciatur vana praesumptio et ea quae dicentur a me veri amore audiantur, futuri saeculi hereditatem, caelorum regna, eapietis. Sum quidem ego paracletus qui ab lesu mitti praedictus sam, ad arguendum mundum de peccato et de iudicio et de iustitia, sicut et qui ante me missus est Paulus ex parte scire et ex parte prophetare se dixit, mihi reservans quod perfectum est, ut hoc quod ex parte est destruam. Tertium ergo testimonium accipite , apostolum me esse Christi electum; et si vultis mea verba suscipere, invenietis salutem; noleotes autem vos aeternus ignis absumere habet. Sicut enim Hymenaeus et Alexander traditi sunt Satanae ut discerent non blasphemare. ita et vos omnes poeuarum principi trademini, pro eo quod manus iniecistis in patrem Christi, cum eum dicitia causam esse omnium malorum et conditorem iniustitiae et totius iniquitatis creatorem, ex eodem fonte dulcem et omaram produceutea aquam; quod fieri aut intellegi nulla ratione possibile est. Cui enim oportet credi? magistris vestris istis, qui carnibus vescuntur et afluentissimis deliciis perfruuntur, aut salvatori lesu Christo dicenti, sicut scriptum est in euaugelionim libro: Non polest arbor bona malos fructus facere, neque arbor mala bonos friuctus facere? Et alio in Ιοcο, patrem diaboli mendacem et homicidam ab initio esse confirmat; rursum desiderium fuisse tenebris ut insequerentur illnd quod de luce initio fuerat prolatum verbum, et inimicum homiuem, zizaniorum seminatorem et principem saeculi mundi huius deum, qui hominum mentes excaecat ut non euaogelio Christi deserriant. Bonus est ieste deus, qui suos homines salvari non vultT Et, ut ne multa alia revolvam et spatium temporis obteram, verae doctrinae differena tempus, haec dixisse sufficiat et ad propositum redeain, ut conpetenter osteadam istorum absurdam esse doctrinam, nec quicquam deo et patri domini nostri salvatoris adacribendum, sed malorum nostrorum causam accipere Satanam: in ipsum etenim reiciendum est, quod omnia huiuscemodi mala ab ipso generentur. Sed et ea quae in prophetis et lege scripta sunt ipsi nihilominus adscnbenda sunt; ipse est enim qui in prophetis tunc locutus est, plurimas eis de deo ignorantias [*](4 Joh. 16,8 — 5 I Kor. 13,9 — 10 I Tim. 1,20 — 18 Matth. 7,18. Luk. 6,43 — 19 Joh. 8, 44 — 20 vgl. Joh. 1,10 — 21 Matth. 13, 25 — 22 II Kor. 4,4—23 I Thess. 1,8) [*](CM) [*](1 dicuntur Μ | 8 praedictia C | 4 et de iudicio < C | imastitia C 5 ex parte scire et < M scire aus scise eorr. C 2 | 7 accipe M | 9 absumere habet] absamet M | ymeneus Μ | 10 discant Μ | 12 patrem] trem a. Ras. w. e. sch. Μ | 16 istis < M | affluentissimis M | 17 iesu christo ~ c | 18 fructus malos Μ ~ Μ 2 | 19 alio in ~ Μ | 23 non] in C | 25 multa alia] talia M | 26 nach nostri + et Μ | 29 causa Μ)

suggerens et temptationes et concupiscentias. Sed et devoratorem eum sanguinis et carnis ostendunt; quae omnia ad ipsam pertinent Satanan et ad prophetas eius, quae transformare vqluit in patrem Christi et scribere pauca quaedam vera, ut per baec etiam cetera, qnae sunt falsa, crederentur. Unde bonum vobis est ex omnibas qnae usque ad lobanoem scripta sunt nihil omnino suscipere, a diebus vero eius euangelizatum regnum caelorum solum amplecti; semet ipsos enim inriserunt, ridicula et ludicra introdaceotes, eiiguis quibusdam verbis in lege adumbratis, ignoraotes quia malia, si admisceantur bona, malorum corruptione etiam qnae bona sunt exterminantur. Et si quidem est quisquam, qui possit ostendere legem recti tenacem esse, debet custodiri; sin autem malam ostendero, interimenda est et abicienda, quippe quae mortis ministerium continet informatum, quae vultus Moysi gloriem contegens destruxit Non est igitur sine periculo cuiqnam vestmm pariter cum lege et prophetis novum adinngere testameutum, tamquam unins sint utraque doctoris, quippe cum renovetur de die in diem salvatoris nostri eruditio, illa vero veterascens et senescens prope extermiuium fiet. Quod manifestum est bis qui discretionem habere possunt; quia sicut arboris cum senuerint rami vel truncus fmctum ultra non adfert, sed absciduntur, et membra corpomm, cum cormpta fuerint, amputantur; corruptionis enim virus ex membris per omne corpus infunditur, et nisi artificis diligentia remedium morbus acceperit, corpus omne vitiatur; ita ergo et recipientes legem, nisi agnoyeritis cuius sit, animas cum salute perdetis. Lex enim et prophetae usque ad lohannem Baptistam, a lohanne vero lex veritatis, lex promissionum, lex caelorum, lex adnuntiatur humano generi nova. Et quidem donec non erat qui verissimam scientiam domiai nostri lesu Christi vobis ostenderet, peccatum non habebatis: nunc autem et videtis et auditis et in infitias ire vultis, ut legem quae destructa est et relicta, sicut Paulus, qui apud vos probatissimus habetur, ait in quadam epistula sua hoc modo: Si enim guae destruxi, haec iterum reaedifico, [*](12 II Kor, 3,7 — 16 II Kor. 4,16 — 17 Hebr. 8,13 — 28 Luk. 16, 16 ~ 80 Gal. 218) [*](CM) [*](1 eum nach ostendunt Μ der richtigen Stelle durch Striche zugeuiesen M 2 | 2 iptam] eum C | ad < M | 4 uera quedam Μ ~ M 2 | cetera etiam Μ | 5 nobis C | 6/7 regnum caelorum euangelizatum Μ | 8 verbis] uiris Μ ueris Zitticitz | 9 amtuiscentur M 11 si M | 12 Mtendero] esse ostenderit M | intermittenda Μ | 18 mosey M | gloria M | 16 renouet C | 17 fit Μ | 18 nach sicut + si M | arbores M | 19 afferunt M | 21 effunditur Μ | 22 remedia M | 28 nach animas + pariter Μ | 25 humano] o aus i corr, M 2 | 26 et qnidem] eqoidem C | nostri ieni] i(??)u xpi Μ | 28 auditie] odistis Routh vgl. Job. 15, 24 | in infitias ( ci über fi übergesch.) ire C in iniustitin atare Μ, die Stelle ist unsicher | ut legeni] vielleicht eine falsche Übersetzung, Zacagni erg:anzt observetis | 80 reaedificio C aedifico Μ)

praevaricatorem me constituo. Hoc autem dicit, gentiles eos iudicans, propter quod sub elementis mundi essent, priusquun veniret pleuitudo fidei, credentes in lege et propbetis.

(XIV). Iudices dixerunt: Si quid adbuc manifestins habes, dic de doctrinae tuae modo et fidei titulo. Makes dixit: Ego duas naturas esse dico, unam bonam et alteram malam, et eam quidem quae bona est in quibusdam partibus babitare; malam vero esse tam mundum hunc quam omnia quae in eo sunt, qnae quasi ergastula in parte maligni posita snnt, sicut ait lohannes: Totus mundus in maligno est positus, et non in deo. Propterea duo loca esse diximus, unum bonum et alium malum, qui extra eum est, ut in his spatium habens posset in se suscipere creataram mundi. Si enim dicimus monarchiam unius naturae et omnia deum replere et nullum esse extraneum locum, quis erit creaturae susoeptor? ubi gebenna ignis? ubi tenebrae exteriores? ubi fletus? In ipso dicam? Absit; alioquin etiam ipse in his pariter cruciabitur. Non ista sentiatis quicumque salutis vestrae curam geritis? exemplum enim vobis dicam, ut plenius intellegatis. Unum vas est mundus; quod si dei substantia totum hoc vas replevit, quomodo iam potest in ipso vase aliquid amplius reponi? Si repletam est, quomodo suecipiet quod ponitur, nisi eracuetar de rase pars aliqua? Aut quo proficiet quod evacuabitur, cum locus non sit? Ubi terra? ubi caelum? ubi abyssus? ubi stellae? ubi sedes? ubi potestates? ubi principes? ubi tenebrae ezteriores? quis est qui horum posuit fundamenta, et ubi? Non potest aliquis dicere, nisi forte blasphemet Quomodo autem et condere potuit creatoras, non subsisteute materia? Si enim de non extantibus, conaequatur has visibiles creaturas meliores esse et omnibus virtatibus plenas. Quod si malitia est, et mors in eis et corruptio et si quid bono contrarium est, quomodo ex alia natura factas esse eas dicimus? Si vero consideretis quomodo generentur filii hominum, invenietis non esse deum hominis creatorem; sed alium, qni et ipse ingeuitae est naturae, cuius oonditor nullus nec creator nec [*](2 vgl. Gal. 4, 3 — 9 I loh. 5, 19) [*](CM) [*](8 fidei credentea] fidentes M | 4 dixenint] aus dixit corr. C 3 | adbuo] hoc M | 6 doctrinae tuae] doctrina tua Μ | 6 unam . . alteram] et non nnua bonam et Μ | 10 est positus et] poaitua est M | 11 malum < vielleicht mit Recht | in < Μ | nach his + qni extra bonum est Μ | 12 possit M | 13 extra eum C | 16 cruciab*tur (a ist ausradiert) C | 18 si < C | 19 repletus C | 21 locus] solus Μ | 28 nach principes + mondi M | 24 aliqnis] aliquid Μ | blasphemet forte Μ ~ M 2 | 26 consequenter C | viaibiles] uile sibi M | 27 esse < Μ | 28 nach quomodo + non Μ | 29 factas . . . . dicimus] facta esse dicemus Μ | 80 creatorem] conditorem M)

factor est, sed sola malitia sua talem eum protulit. Est igitur vobis hominibua commixtio cum uxoribus vestris de huiuscemodi occasione deacendens: cum quis vestrum carnibus aliisque cibis fuerit satiatus, tunc ei concupiscentiae oboritur incitatio, et ita generandi filii fructus augetur, ut non ex virtute aliqua nec ex philosophia nec ex alio ullo intellectu, sed ex sola ciborum satietate et libidine et fomicatione. Et quomodo mihi quisquam dicet qoia ad imaginem dei factus est pater noster Adam et ad similitudinem, et similis est ei qni fecit eum? Quomodo omnes qui ex eo generati sumus similes ei sumus? Immo vero e contrario plurimae nobis sunt formae, diversi vultus ferentes effigiem. Qnod quam verum sit demonstrabo vobis in parabotis. Intuemini mihi aliqnem rolentem thesauram aut aliqnid aliud signare, et accepta cera vel luto, velle vultus sui signaculum quod gerit, exprimere; quod si alius quoque vultus sui figuram similiter expresserit, numquid simile signaculum adparebit? Nequaquam, etiam si vos nolitis quod verum est confiteri Quod si non sumus similes in signaculo, sed est in nobis differentia, quomodo non probatur principum nos et materiae esse facturam? Secundum enim ipsorum formam et similitudinem et imaginem etiam nos existimus formae diversae. Quod si eam quae ex initio facta commixtio est et qualiter facta sit vultis addiscere, edicam.