Suidae lexicon

Suda

Suda, Suidae lexicon, Adler, Teubner, 1935

523 Νοῦν τὸν ξένον: ἐπὶ τῶν ὑφορωμένων τινά. ὅτι Ἀναξαγόραϲ [*](Prov.) ὁ ϲοφιϲτὴϲ Νοῦϲ ἐπεκαλεῖτο, ἐπειδὴ ὕλην καὶ νοῦν πάντων φρουρεῖν εἶπεν.

[*](Suid)[*](516 — νουμηνίᾳ Ar. Eq. 43 c. sch. plenior. ἀλείφεϲθαι sq. Ar. Ach. 999 c. sch. plenior. 517 τί sq. cf. Porphyr. antr. nymph. 10, Clem. Al. Strom. 1, c. 22 519 ═ Ambr. 313 520 Philop. 25, 10 521 Polyb. fr. 63 522 νουνεχῶϲ alt. sq. Polyb. Fr. 185 523 — τινά ═ Diogen. VI 85)[*](516 Ar. Eq. cf. v. Α 1166 517 Ps. Hesych. 47 523 ὅτι sq. ex. v. Α 1981)[*](4 Ποντίφικαϲ] ἀρχιερεῖϲ ss. M 5 ἀϲκήϲονταϲ Bhd. 6 πυρὸϲ et ὕδατοϲ] A(GFVM) τοῦ ἱεροῦ bis ss. M 7 παρθένον V 8 καὶ om. V 9 ζήτει—12 παραβάλλεϲθαι ex mg. M: om. rell. 14 ἐχειρῶντο Α 517—8 post 519 FV 17 et 21 Νουμήνιοϲ FMec, Ps. Hesych.: Νουμίνιοϲ rell. cf. Ambr. 314 20 φαϲι V 21 Περὶ AV: ἔγραψε Περὶ GM 521 non nov. Gl. V 26 ἔχειν pr.] ἔχειϲ V ad 522 signo ad l. posito ἔϲτι καὶ νουνεχόντωϲ mg. add. M 31 ὅτι—32 εἶπεν om. AF 32 ἐκαλεῖτο G πάντων VMac, v. Α 1981: πάντα GMec φρουρὸν v. Α 1981)

482

[*](Phil.)

524 Νοῦϲ· ὅτι ὁ νοῦϲ πάντων ἔχει τοὺϲ λόγουϲ ἐν ἑαυτῷ, ἀλλὰ τῶν μὲν πρὸ αὐτοῦ εἰκονικῶϲ, τῶν δὲ μετ᾿ αὐτὸν παραδειγματικῶϲ. [*](On.) λύϲιϲ ὀνείρου· ἀρθεὶϲ νόον γίνωϲκε γῆν ναίειν ξένην. ὅτι Πυθαγόραϲ [*](Phil.) τὴν τοῦ ἀνθρώπου ψυχὴν διῃρῆϲθαι ἔφη εἰϲ γ΄· νοῦν, φρέναϲ καὶ θυμόν. νοῦν μὲν καὶ θυμὸν εἶναι καὶ ἐν τοῖϲ ἄλλοιϲ ζώοιϲ, φρέναϲ δὲ μόνον ἐν ἀνθρώπῳ. εἶναι δὲ τὴν ἀρχὴν τῆϲ ψυχῆϲ ἀπὸ καρδίαϲ μέχρι ἐγκεφάλου. καὶ τὸ μὲν ἐν καρδίᾳ μέροϲ αὐτῆϲ ὑπάρχειν θυμόν, φρέναϲ δὲ καὶ νοῦν τὰ ἐν τῷ ἐγκεφάλω. ὅτι τῶν διανοουμένων τὰ μὲν κατὰ περίπτωϲιν ἐνοήθη, τὰ δὲ καθ᾿ ὁμοιότητα, τὰ δὲ κατὰ ἀναλογίαν, τὰ δὲ κατὰ μετάθεϲιν, τὰ δὲ κατὰ ϲύνθεϲιν, τὰ δὲ κατ᾿ ἐναντίωϲιν. καὶ κατὰ περίπτωϲιν μὲν τὰ αἰϲθητά, καθ᾿ ὁμοιότητα δὲ τὰ ἀπό τινοϲ παρακειμένου, ὡϲ Σωκράτηϲ ἀπὸ τῆϲ εἰκόνοϲ· κατ᾿ ἀναλογίαν δὲ αὐξητικῶϲ μὲν ὁ Τιτυὸϲ καὶ ὁ Κύκλωψ, μειωτικῶϲ δὲ ὡϲ ὁ πυγμαῖοϲ· καὶ τὸ κέντρον δὲ τῆϲ γῆϲ κατ᾿ ἀναλογίαν ἐνοήθη ἀπὸ τῶν μικροτέρων ϲφαιρῶν· κατὰ μετάθεϲιν δὲ οἷον οἱ ὁφθαλμοὶ ἐπὶ τοῦ ϲτήθουϲ, κατὰ ϲύνθεϲιν δὲ ἱπποκένταυροϲ, καὶ κατʼ ἐναντίωϲιν θάνατοϲ. νοεῖται δὲ καὶ κατὰ μετάβαϲίν τινα, ὡϲ τὰ λεκτὰ καὶ ὁ τόποϲ. φυϲικῶϲ δὲ νοεῖται καὶ ὄν τι καὶ ἀγαθόν, καὶ κατὰ ϲτέρηϲιν, οἷον ἄχειροϲ. ὅτι τοῦ νοῦ ἔργον ἐϲτὶν ἁπλαῖϲ προϲβολαῖϲ καὶ κρεῖττον ἢ κατὰ ἀπόδειξιν ἐπιβάλλειν τοῖϲ πράγμαϲιν. ὥϲπερ ἡ αἴϲθηϲιϲ προϲβαλοῦϲα τυχὸν τῷ λευκῷ ἢ τῷδε τῷ ϲχήματι κρεῖττον ἢ κατὰ ἀπόδειξιν αὐτοῦ τὴν γνῶϲιν ἔϲχεν· οὐ γὰρ δεῖται πρὸϲ ταύτην ϲυλλογιϲμοῦ. ἡ δέ γε τοῦ νοῦ ἐνέργεια ἐκείνοιϲ παραγίνεται, οἷϲ εἰϲ ἄκρον καθάρϲεωϲ καὶ ἐπιϲτήμηϲ γέγονεν ἀφικέϲθαι καὶ διὰ τῶν καθαρτικῶν ἀρετῶν ἀφαντάϲτωϲ καὶ δίχα αἰϲθήϲεωϲ ἐνεργεῖν ϲυνειθιϲμένοιϲ. ἔϲτι γὰρ ὁ νοῦϲ οἷον ἕξιϲ τῆϲ ψυχῆϲ τελειοτάτη. καὶ γίνεται τοίνυν ὁ μὲν νοῦϲ περὶ τὰ νοητά, ἡ δὲ διάνοια περὶ τὰ διανοητά, ἡ δὲ δόξα περὶ τὰ δοξαϲτά. τούτων δὲ τῶν δυνάμεων πρώτην μὲν ἔχει τάξιν ὁ νοῦϲ, μέϲην δὲ ἡ διάνοια, ἐϲχάτην δὲ ἡ δόξα. ἡ δὲ διάνοια προϲῳκείωται τῇ ἡμετέρᾳ ψυχῇ, ἐπειδὴ καὶ αὐτὴ τὴν μέϲην ἐν τῷ παντὶ τάξιν ἔχει, καὶ διὰ τῆϲ διανοίαϲ ἀνάγεται ἡ ἡμετέρα ψυχὴ ἐπὶ τὴν τῶν νοητῶν θεωρίαν, ἥτιϲ ἐϲτὶ τελειότηϲ τῆϲ ψυχῆϲ. ἐπειδὴ γὰρ ϲύντροφοϲ καὶ ϲύμφυλόϲ ἐϲτι τοῖϲ αἰϲθητοῖϲ ἡ ψυχὴ ἡ ἡμετέρα, ἀδυνατεῖ διά τὸν ϲυνεθιϲμὸν τῶν αἰϲθήϲεων ἐπὶ τὴν θεωρίαν τῶν νοητῶν καὶ ἀΰλων ἄγειν ἑαυτήν, ἀλλὰ νομίζει κἀκεῖνα ϲώματα εἶναι καὶ μεγέθη [*](524 — παραδειγματικῶϲ Philop. 126, 30—31 ἀρθεὶϲ—ξένην Astramps. vs. 3 ὅτι—vs. 8 ἐγκεφάλῳ Laert. 8, 30. vs. 8 ὅτι—vs. 19 ἄχειροϲ Laert. 7 52—3. vs. 19 ὅτι sq. Philop. 2, 7—3, 9; Pl. Phaed. 66d(?)) [*](A(GFVM))[*]( 1 Νοῦϲ om. FV 3 λύϲιϲ—ξένη om. A(F)V mg. M λύϲιϲ ὀνείρου om. G 4 διῃρεῖϲθαι G 5 νοῦν] καὶ praemis. G ss. M 7 ἐν καρδίᾳ] ἐγκάρδιον V 8 ἐν om. A διανοουμένων] παθητικὸν ss. M 9 et 11 περίττωϲιν GV 11 κατὰ om. A 15 ἐπὶ] ἀπὸ ss. M 17 λεπτά V 18 καὶ ὅν] δίκαιον e Laert Kust. 19 ἄχειρ GMec, Laert. 21 τυχεῖν V ἢ—ϲχήματι] ἦττον δὲ τῷ ϲχ. καὶ V 28 μὲν] μὲν γὰρ V; ζήτει περὶ τούτων καὶ ἐν τῷ δόξα mg. add. M 30 αὐτὴν V 31 ἔχειν A ἠ Philop.; ὡϲ ἡ M ὡϲ AGV)

483

ἔχειν· καὶ ὅϲα ἐπὶ τῶν αἰϲθητῶν, κἀκείνων φαντάζεται. καὶ Πλάτων ἐν Φαίδωνι· τοῦτό ἐϲτι τὸ χαλεπώτατον τῶν ἐν ἡμῖν, ὅτι ὅταν ϲχολὴν ἀπὸ τῶν περιολκῶν τοῦ ϲώματοϲ μικρὸν ἄγωμεν καὶ θελήϲωμεν τῇ θεωρίᾳ τῶν θείων ϲχολάϲαι, παρεμπίτουϲα ἡ φανταϲία θόρυβον ἡμῖν κινεῖ, ὑπονοεῖν διδοῦϲα, ὅτι ϲῶμά ἐϲτι τὸ θεῖον καὶ μέγεθοϲ ἔχει καὶ ϲχῆμα, καὶ οὐκ ἐᾷ ἡμᾶϲ ἀϲωμάτωϲ καὶ ἀϲχηματίϲτωϲ περὶ θεοῦ ἐννοεῖν. διὰ τοῦτο δεῖ τὴν ψυχὴν ὁδεύουϲαν ἐπὶ τὴν ἑαυτῆϲ τελειότητα πρῶτον ἐνεργῆϲαι κατὰ διάνοιαν, ἥτιϲ ἔχει περὶ τὰ μέϲα τῶν πραγμάτων· οἷά ἐϲτι τὰ διανοητὰ ἥ τε ψυχὴ ἡ ἡμετέρα καὶ ἡ περὶ αὐτῆϲ θεωρία· ἔτι δὲ καὶ τὰ μαθηματικά.

525 Νοῦϲ οὐκ ἔνι Κενταύροιϲι: παροιμία ἐπὶ τῶν ἀδυνάτων [*](Σ) καὶ ἀνοήτων ταττομένη. καὶ ἄλλωϲ· νοῦϲ οὐκ ἔνι ταῖϲ κόμαιϲ ὑμῶν, [*](Ar.) ὅτε μ᾿ οὐ φρονεῖν νομίζετ᾿, ἐγὼ δ᾿ ἑκὼν ταῦτ᾿ ἠλιθιάζω.

526 Νώ: ἀντὶ τοῦ αὐτόϲ. Ἀριϲτοφάνηϲ Πλούτῳ· βλέψαι ποιῆϲαι νώ. [*](Ar.) ἀντὶ τοῦ αὐτόϲ. ἢ ἀντὶ τοῦ δεῖ ἡμᾶϲ ποιῆϲαι αὐτὸν βλέψαι. περὶ τούτου καὶ τοῦ ϲφωὲ ζήτει ἐν τῷ μεγάλῳ Ἐτυμολογικῷ.

527 Νῶ: ῥῆμα. οὗ αἱ κινήϲειϲ χρηϲταί. νῶ, τὸ ϲωρεύω· ἐξ οὗ νῆϲαι, τὸ ϲωρεῦϲαι. [*](Etym.) καὶ νηδύϲ, εἰϲ ἣν αἱ τροφαὶ ϲωρεύονται. νῶ, τὸ κολυμβῶ· ἐξ οὗ καὶ ναῦϲ καὶ νῆϲϲα καὶ νῆϲοϲ, ἡ πᾶν μέροϲ αὐτῆϲ ἐν ὑγρῷ ἔχουϲα. νῶ, τὸ ῥέω, οὗ ὁ μέλλων νάϲω· ὅθεν καὶ ναρόν φαϲι, τὸ ῥγρόν, καὶ Νηρεύϲ. καὶ τέταρτον νῶ, τὸ κλώθω· οὗ παράγωγον τὸ νήθω, καὶ τὸ νῆμα.

528 Νωγαλέον. καὶ χρῆϲιϲ αὐτοῦ ἐν τοῖϲ τοῦ Ἀθηναίου. παῤ ᾧ καὶ [*](Δ) νωγαλεύειν ῥῆμα, ἐξ οὗ τὸ νωγάλευμα. δοκεῖ δὲ τὰ τοιαῦτα, ἐν οἷϲ καὶ τὰ νώγαλα, ϲκεύαϲμά τι δηλοῦν χρηϲτὸν εἰϲ ἑϲτίαϲιν.

529 Νωδόϲ: ὁ μὴ ἔχων ὀδόνταϲ.

[*](Σ)

530 Νώδυνον: ἀνώδυνον.

[*](Σ)

531 Νῶε: ὄνομα κύριον. παρὰ τὸ νῶ, τὸ κολυμβῶ.

[*](Ecl.)

532 Νοθεία: ἡ κλεψιγαμία.

533 Νωθέϲτεροϲ: βραδύτεροϲ.

[*](Δ)

534 Νωθείαϲ: βραδυτῆτοϲ.

[*](Σ)

535 Νωθήϲ: βραδύϲ, ἀκίνητοϲ, ἄλογοϲ. ἐϲτερημένοϲ τοῦ θέειν.

[*](Σ Etym.)[*](525 — ταττομένη (praeter καὶ ἀνοήτων) ═ P cf. Paroem. ed. Gsf. 82 n. 679, H vs. 12 νοῦϲ sq. Ar. Eq. 1121—24 526—βλέψαι Ar. Pl. 401 c. sch. Ἐτυμολογικῷ cf. Et. M. 739, 20 527 cf. An. Ox. 2, 395, 5, unde Et. M. 604, 57; Orion 109, 24, unde Et. M. 605, 10 528 l. ═ Ambr. 423 Ἀθηναίου 2, 47 d 529 ═ P, Ba 310, 16 cf. H, Ambr. 391 (═ Zon. 1410). sch. Ar. Pl. 266 530 ═ P, Ba 310, 15, H, Zon. 1413 cf. sch. Soph. Ph. 44 531 — κύριον ═ L cf. Zon. 1410 παρὰ sq. ═ Et. M. 608, 1 532 ═ Ps. Herodian. 93 cf. Zon. 1412 534 ═ P, Σα cf. Ba 310, 17 535— ἄλογοϲ ═ P, Ba 310, 18; — βραδύϲ cf. sch. Λ 558, Η, Et. M. 608, 2 ἐϲτερημένοϲ sq. ═ Orion 110, 14, unde Et. M. 608, 4; cf. Ap. S. 117, 12)[*](525 Ar. cf. v. Η 221 527 cf. 103, 328, 338, 340)[*](3 περιολκῶν] θηλυκόν ss. M; ὅρα τί φηϲι Πλάτων περὶ τοῦ θείου mg. Add. Ar A(GFVM) 6 ἡμᾶϲ om. V καὶ ἐϲχηματίϲτωϲ om. V νοεῖν V 7 διὰ] καὶ διὰ G 8 ἐνεργῆϲαι] ἐννοῆϲαι G ἔχει om. G; ἀϲχολεῖται ss. M 10 μαθητικά V 12 καὶ pr.] καὶ τῶν V καὶ alt. —13 ἠλιθιάζω om. F 12 καὶ ἄλλωϲ om. A, nov. gl. κώμαιϲ GVMac, v. l. Ar. 15 περὶ—16 ἐτυμολογικῶ signo ad l. posito mg. add. M: om. rell. 527 om. AFV mg. M 17 Νῶ pr.—19 ἔχουϲα om. G 22 καὶ pr.—24 ἑϲτίαϲιν om. AFV mg. M 27 παρὰ—κολυμβῶ om. A 532 om. AGF mg. M 533—4 om. A)

484

[*](Δ Σ)

536 Νωθρεία. καὶ Νωθρόϲ, ὁ ἀϲθενήϲ. νωθρότεροϲ ὑπάρχων [*](E) τοῦ τῆϲ βαϲιλείαϲ προϲχήματοϲ τῇ φύϲει.

[*](Δ)

537 Νωθρότηϲ: ἡ βραδυτήϲ.

[*](Δ)

538 Νῶϊ, νωΐτεροϲ.

[*](Ar.)

539 Νῶιν: ἡμῖν. Ἀριϲτοφάνηϲ· μείζω μὲν οὐδέν, προϲφορωτέραν δέ. ἔφαϲκε νῶιν φράϲειν τὸν Τηρέα. κράτιϲτον οὖν νῶιν ἀποθανεῖν ἀνδρικώτατα. βέλτιον ἡμῖν αἷμα ταύρειον πιεῖν· ὁ Θεμιϲτοκλέουϲ γὰρ θάνατοϲ αἱρετώτεροϲ. περὶ Θεμιϲτοκλέουϲ οὖν Σοφοκλῆϲ φηϲιν· ἐμοὶ δὲ λῷϲτον αἷμα ταύρειον πιεῖν.

[*](Δ)

540 Νῶϊν: τουτέϲτιν ἡμῖν. δεικτικῶϲ.

[*](Δ)

541 Νωΐτερον: ἡμέτερον.

[*](Δ)

542 Νῶκαρ: ὁ δυϲκίνητοϲ. παρὰ τὸ νῶ ϲτερητικὸν καὶ τὸ ϲκαίρω, [*](Etym.) οἱονεὶ νῶϲκαρ, ὁ μὴ ϲκαίρειν ἰϲχύων· ἢ καὶ ἄλλωϲ --- ἄψυχοϲ καὶ μὴ ἔχων κῆρ, καθὰ καὶ νεκρὸϲ ὁ ἐϲτερημένοϲ κῆροϲ, ὅπερ ἐϲτὶν ψυχῆϲ.