Scholia in Iliadem

1. Αὐτὰρ ἐπεὶ διά τε σκέλοπας] ἡ ἀναφορὰ πρὸς τὸ “πάπτηνεν [*](AB=) δὲ ἕκαστος, ὅπῃ φύγοι αἰπὺν ὄλεθρον” (Il. 14. 507). ἐνθάδε γὰρ τὸ πέρας τῆς διώξεως προσέθηκεν.

διά τε σκόλοπας 〈καὶ τάφρον ἔβησαν〉] ἢ ἀντὶ τοῦ διὰ σκολόπων [*](A+B-) καὶ τάφρου, ὡς “διά τʼ ἔντεα καὶ μέλαν αἷμα” (Il. 10. 298), ἢ τὸ ἑξῆς, διέβησαν. ἡ δὲ διακοπὴ τῆς λέξεως τὸ ταλαίπωρον καὶ δυσ- διέδευτον ἐμφαίνει· οὐ γὰρ ἔφυγον “τῇ περ Ἀχαιοὶ ἐκ πεδίου [*](5. ἀριστέων B ‖ 9. ἐκ δὲ τ. π. τὸ B: τὸ δὲ ἐκ τ. π. ‖ 11. ἠγρευμένα A B: ᾑρημένα ‖ 12. λομβάνειν A B ‖ 13. προπεσόντας B ‖ 20, 22. supplevi ex B ‖ 26. addidi: ἀρχὴ σὺν θεῷ τῶν σχολίων τῆς ὁ inscriptum)

2. πολλοὶ δὲ δάμεν] τοῦτο διὰ μέσου· ἄλλοι γὰρ ἔδαμεν, ἄλλοι δὲ ἔφυγον.

3. οἳ μὲν δὴ παρʼ ὄχεσφιν] οἱ ἔξω καταλειφθέντες· οὐδεὶς γὰρ σὺν ἵπποις εἰσῆλθεν ἢ Ἄσιος Ὑρτακίδης (Il. 12. 110)· ἢ τοὺς ἡνιόχους φησίν —εἶπε γὰρ “ἵππους μὲν θεράποντες ἐρυκόντων” (ib. 76) —ἢ αὐτοὺς τοὺς ἐκφυγόντας, θέλοντας ἑαυτούς τε ἐκ τῆς φυγῆς ἀναλαβεῖν καὶ περισῶσαι τὰ ἅρματα· διὸ καὶ “ἐρητύοντο” εἶπεν. ἡ γὰρ χρεία αὐτὴ καὶ οὐδεὶς ἄλλος κατεῖχεν αὐτούς. οὐ γὰρ ἀλλήλους ἐξεδέχοντο· τοῦτο γὰρ ἀεὶ κατηγορεῖ τοῦ ἤθους τῶν βαρβάρων· φαίνονται γὰρ ἀεὶ τῆς ἰδίας σωτηρίας φροντίζοντες.

4. ὑπαὶ δείους] εἴωθεν Ἰωνικῶς αὐτὰ συναιρεῖν· “τοίου μιν θάρ- σευς πλῆσε” (Il. 17. 573) “ἐξ Ἐρέβευς ἄξοντα” (Il. 8. 368) “ἡμετέρου δʼ οὐκ ἔστι γένευς” (Od. 15. 533). ἢ ἐντελῶς “βέλεος 〈δέ〉 σε τείρει ἀκωκή” (Il. 13. 251), “ἄστεος ἀιὲν ὑπὲκ κατʼ ἀμαξ- ιτόν” (Il. 22. 146). ἀλλὰ νῦν ἡ κακοφωνία τῇ κοινῇ κράσει ἐποίησεν αὐτὸν χρῆσθαι, καὶ ἐν τῷ “ἥ ῥα κατὰ σπείους” (Od. 9. 330). §. Ἰωνικῶς οὖν συνάγει Ὅμηρος 〈τὰς γενικὰς τῶν οὐδετέρων.

ἔγρετο δὲ Ζεύς] καιριώτατα· εἰ γὰρ ἔτι βραχὺ τῆς μάχης ἀπέστησε τὸν Δία, οὐδὲν 〈ἂν〉 ἐκώλυ〈σ〉ε κατὰ κράτος ἁλῶναι τοὺς βαρβάρους.

5. Ἴδης ἐν κορυφῇσι 〈παρὰ—Ἥρης〉] ἔδει εἰπεῖν ‘ἐπὶ τῶν κο- ρυφῶν τῆς Ἴδης μετὰ τῆς Ἥρας κοιμώμενος·’ προστιθέασι δὲ καὶ τὸ “ἕζρτο δʼ ὀρθωθείς, μαλακὸν δʼ ἔνδυνε χιτῶνα” (Il. 2. 42).

6. στῆ δʼ ἄρʼ ἀναίξας] ἀνορμήσας τῆς κατακλίσεως, συνῃσθημένος τῆς ἀπάτης καὶ ἑαυτοῦ κατεγνωκὼς ὅτι ὕπνωσεν.

6, 7. Τρῶας καὶ Ἀχαιούς, τοὺς μὲν ὀρισομένους] ὅτι ἀεὶ πρὸς τὸ πρῶτον ὑπαντᾷ ὁ ποιητής, ὡς καὶ ἐν τῷ “ἀρχοὺς αὖ νηῶν ἐρέω νῆάς τε προπάσας. Βοιωτῶν μὲν Πηνέλεως (Il. 2. 493)· καὶ “〈Ἀμφίμαχος καὶ〉 Θάλπιος—υἷες 〈ὃ〉 μὲν Κτεάτου (ib. 620), “Ἀθηναίη τε καὶ Ἤρη —ἤτοι Ἀθηναίη ἀλέων ἦν, οὐδέ τι εἶπεν” (Il. 4. 20, 2) καὶ ἄλλα [*](B-) πολλὰ 〈παρα〉τίθησιν ὁ Ἐπαφρόδιτος. §. θαυμασίως δὲ ἐν τάχει [*](1. φεῦγον ‖ 2. πύρον καὶ ἤεσαν ‖ 4. ἔφυγον B: ἔφευγον ‖ 8. ἐκ om. B ‖ 11. ἐκδεχόμενοι B || ἔθους coni. Dindorf || 13. ὑπαὶδ δείους ut textus ‖ 15. γενικὴ || 16. τείχεος αἰὲν codd. Il. ‖ ὑπὲρ ‖ 17. φράσει B ‖ 18. χρήσασθαι A ‖ 19. suppl. || 20. ἔτι scripsi: ἐπὲ || 21. 〈σ〉 suppl. Bekker || 23. ἐπὶ scripsi: περὶ || 26. συναισθόμενος B ‖ 27. κοὶ B: ἢ ‖ 28. ἀεὶ W: καὶ || 33. suppl. W)

8. μετὰ δέ σφι] ὡς “ἔκδηλος μετὰ πᾶσιν” (Il. 5. 2)· δηλοῖ δὲ [*](B-) καὶ τὴν ἐπί, ὡς “μεταίξας θάνατον τεύξειεν” (Od. 20. 11), καὶ τὴν πρές, 〈ὡς τὸ〉 “ἀλλʼ ἐξ ἁλὸς ἦλθε μετʼ αὐτούς” (Il. 20. 14) καὶ τὸ “θέω μετʼ ἀμύμονα Πηλείωνα.”

9. ἴδε κείμενον] πεπτωκότα, ὡς τὸ “ὃ δʼ ἐκʼ ἐννέα κεῖτο π〈έ〉- [*](B-) λεθρα” (Od. 11. 577). καὶ τὸ τέθαπται “ἔνθα μὲν Αἴας κεῖται” (Od. 3. 109). καὶ κυρίως “εἵματα μὲν δὴ κεῖυται” (Od. 6. 26), καὶ “κεῖται Πάτροκλος” ἀντὶ τοῦ ἀνήρηται (Il. 18. 20), καὶ τὸ νεκρὸν ἐρρῖφθαι, “κεῖται πὰρ νήεσ〈σ〉ι νέκυς” (Il. 22. 386), καὶ τὸ διάγειν, “κεῖτο παρὰ μνηστῇ ἀλόχῳ” (Il. 9. 550), καὶ τὸ ἔστιν, “θεῶν ἐν γούνασι κεῖται” (Il. 17. 514).

10. εἴαθʼ· 〈ὃ δέ〉] Ἀρίσταρχος ψιλῶς, ἀπὸ τοῦ εἰμί ἐκδεχόμενος [*](A+B-) ἀντὶ τοῦ ὑπῆρχον —“ἔνθʼ ἄρα οἱ μύλαι εἴατο” (Od. 20. 106) —ὁ δὲ Ἡρωδιανὸς δασύνει ἀπὸ τοῦ 〈ἕω τοῦ〉 δηλοῦντος τὸ κάθημαι· καὶ ἔστιν ἀντὶ τοῦ διέτριβον, ὡς “ἧυαι ἐνὶ Τροίῃ, σέ τε κήδων” (Il. 542)· καὶ λέγομεν παρακάθηται τὴν πόλιν ὁ στρατόςʼ ἀντὶ τοῦ προσ- εδρεύει. τῶν περὶ τῶν καθημένων τὸν Πρίαμον τὴν ἀσπίδα, ἀ⌈ντὶ⌋ τοῦ 〈ἐ〉πολιορκοῦντο. εἰ δὲ ἐψιλοῦτο, ἦν ἄν, φησὶ κοώμενος, ἀντὶ τοῦ ἦσαν ἔασαν· ἔστιν οὖν ‘περιεκύκλουν αὐτόν.ʼ

κῆρ ἀπινύσσων] ἀπίνυτος [ὢν τὴν] ψυχήν—“δοκέεις δέ μοι οὐκ ἀπινύσσειν” (Od. 5. 342)—οἳ δὲ ἀναισθητῶν· πινυτὸν γὰρ τὸ αἰσ- [*](B=) θητόν. §. τινὲς δὲ “κῆρα 〈πινύσσων〉·” οὐδαμοῦ δὲ τὸ πινύσσειν ἐπὶ τοῦ προσδοκᾶν ἔτ⌈ αξεν Ὀμηρος⌋. πῶς δὲ δύναται προσδοκᾶν ὁ ἐσκοτωμένος καὶ ψυχορραγῶν ὑπὸ τῆς πληγῆς;

ἀπινύσσων] Ἀρίσταρχος διὰ δύο σ· Ἀριστοφάνης “ἀπινύσκων.” §. βαρύνεται δέ, ὡς μείρω ἀμείρω.

*ἀργαλέῳ ἔχετʼ ἄσθματι] συνείχετο οὐκ εὐπόρῳ ἀλλʼ ἀσθενεῖ πνεύματι.

11. * αἷμ’ ἐμέων] καὶ ἄνω “αἷμ’ ἀπέμεσ〈σ〉εν” (Il. 14. 437).

ἀφαυρότερος] ἀσθενὴς ὅσον ἀφῇ· ἐνίοτε δὲ ἐκ πλήρους φησίν· “οὐ μέν μοι δοκέεις ὁ κάκιστος Ἀχαιῶν ἔμμεναι, ἀλλʼ ὤριστος” (Od. 17. 415).

13. δεινὰ δʼ ὑπόδρα ἰδών] πῶς ὁ κεστὸς οὐκ ἐπράυνεν αὐτόν; ἐρώτων ἐστὶ κινητικός· ὃ καὶ ἔπραξεν· εἰκότως δὲ 〈χαλεπαίνει〉 ψευδὴς ἀποδειχθεὶς πρὸς Θέτιν καὶ Ἕκτορα, ᾧ ὑπέσχετο, ἕως 〈ἂν〉 δύνῃ ὁ ἥλιος, εὐδοκιμήσειν· ἄλλως τε ἡ περὶ αὐτὸν ἀπάτη ὑπεροχῆς ἦν ἐλάττωσις, καὶ μετὰ τοσαύτας ἀπειλάς.

14. κακότεχνος] ὁ ἐπὶ κακῷ τεχνηθείς· ἔστι γὰρ καὶ χρηστὸς δόλος. τὸ δὲ ἑξῆς, “μάλα ἀμήχανε, 〈ἦ δὴ κακότεχνος σὸς δόλος.ʼ [*](B=) §. “ἀμήχανε” δέ〉, πρὸς ἣν οὐκ ἔστι μηχανήσασθαι “σὺ δʼ ἀμήχανος ἐσσί, γεραιέ” (Il. 10. 167). δηλοῖ δὲ καὶ τὸ ἄπορον· “καὶ ἀμή- χανα ἔργα γένοντο” (Il. 8. 130). καὶ πολλάκις δὲ ἁμαρτάνοντες ἐπὶ τοὺς πλησίον ἄγομεν τὴν αἰτίαν.

*ἀμήχανε] ἀμηχάνητε, ἀνίκητε.

15. Ἕκτορα δῖον] ὅτι ἀφʼ ἑαυτοῦ “δῖον” ἐκάλεσε τὸν Ἕκτορα. καὶ ἑξῆς τὴν θάλασσαν “ἢ εἰς ἅλα δῖαν” (161), πρὸς τὸ μὴ ὑποπ- τεύειν τὰ Ὀδυσσειακά· “περὶ δʼ ἱρὰ θεοῖσιν ἀθανάτοισιν ἔδωκε” (Od. 1. 66) καὶ “πῶς ἂν ἔπειτʼ Ὀδυσῆος ἐγὼ θείοιο λαθοίμην” (ib. 65, Il. 10. 243). οἳ δὲ παρὰ τὸ δέος, ἐπεὶ καὶ ἄδειαν τὴν ἀφο- βίαν καλοῦμεν.

ἐφόβησε δὲ λαούς] τινὲς “ἐφόβησε δʼ Ἀχαιούς” ἀντὶ τοῦ [*](1. 4. supplevi abscissa ex B ‖ 4. πῶς δὲ δύναται B: πρῶτος δὲ νέαται ‖ 6. σσ ‖ 8. οὐκ B: οὖν || 10. ἀπέμασσεν A ‖ 11. ἀσθενεῖ B: ἀθετεῖ ‖ 15, 20, 21. supplevi ex B ‖ 16. ᾧ W : ὁ ‖ 28. τὰ Ὀδυσσειακά scripsi, τὰ ἐν Ὀδυσ- σείᾳ A: τὰ Οδύσσεια κακά ‖ ἱερὰ ‖ 29. Ὀδυσσῆος)

16. οὐ μάν] Δωρικῶς· ἐν ἄλλοις δὲ “καὶ μὴν οἳ τότ〈ε γʼ〉 εἰς ἀγορὴν ἴσαν” (Il. 10. 4.5).

κακορραφίης] κακομηχανίας —ἑξῆς γοῦν φησιν ἀντιφράζων [*](B+) “κακὰ μητιόωσα” (27)—ἢ κακοσυνθεσίας· ἀλλαχοῦ πού φησιν “οὐκ ὄφελον Τρώεσσι κοτεσ〈σ〉αμένη κακὰ ῥάψαι” (Il. 18. 367) καὶ “ εἰνάετες—κακὰ ῥάπτομεν” (Od. 3. 118).

17. πρώτη ἐπαύρηαι] προτέρα τοῦ Ποσειδῶνος—ἄμφω γὰρ [*](B=) συμμαχοῦσι τοῖς Ἕλλησιν—ἢ τῶν Ἑλλήνων, ‘πρὶν τούτους ἀπό- νασθαι τῆς σῆς δολιότητος.ʼ

* ἐπαύρηαι] προπαροξύνεται· ἔστι γὰρ μέσου β΄ ἀορίστου.

〈καί σε πληγῇσιν〉 ἱμάσσω] κυρίως ‘ἱμάντι πλήξω,ʼ τροπικῶς [*](B-) δὲ νῦν ‘κεραυνώσω·’ μάστιγα γὰρ Διὸς τὸν κεραυνόν φησι “Διὸς μάστιγι δαμέντες” (Il. 12. 37), τῷ φόβῳ τῆς χθιζῆς κεραυνοβολίας· καὶ “ὅτε γʼ ἀμφὶ Τυφωέα γαῖαν ἱμάσσει” (Il. 2. 782) ἀντὶ τοῦ κεραυνώσει. §. ἀντεστραμμένως ‘καί σε ἱμάσθλῃ πλήξω.ʼ

18. * μέμνῃ] ἀλλαχοῦ τὸ ἐντελές· “μέμνηαι, ὅσα—πάθομεν κακά” (Il. 21 442).

〈ἢ οὐ μέμνῃ, ὅτε τε —ἐκρέμω] ταῦτα ὁ Ὕπνος παρέλιπεν, ὑπό- [*](B=) νοιαν φέροντα τῇ Ἥρᾳ· ἃ δὲ εἶπεν ἐκεῖνος, νῦν Ζεὺς παρέλιπεν· οὐ γὰρ ἔδει κατὰ ἀπόντος 〈θρασύνεσθαι〉.

20. * νεφέλῃσιν] ταῖς αἰθερίαις.

21. * ἐκρέμω] ἐκρέμασο, ἐκρέμαο, ἐκρέμω.

ἠλάστεον] ἄλαστα ταῦτα εἶναι ἔφασκον, ἢ ἐταράσσοντο, παρὰ [*](B=) τὴν ἄλην.

κατὰ μακρὸν Ὄλυμπον] “μακρόν,” ὅτι ὅρος· τὸν δὲ οὐρανὸν “εὐρύν” [*](B=) φησιν. §. τινὲς δὲ γράφουσι “πρὶν τότε δή σʼ ἀπέλυσα πεδῶν, μύδρους δʼ ἐνὶ Τροίῃ κάββαλον, ὄφρα πέλοιτο καὶ ἐσ〈σ〉ομένοισι πυθέσθαι·” δείκνυνται γὰρ ὑπὸ τῶν περιηγητῶν οἱ μύδροι.

22. * παρασταδόν] ἢ βοηθητικῶς ἀπὸ τοῦ “ὅτε —πρόφρασ〈σ〉α [*](9. iteratur * πρώτη] ἀντὶ τοῦ προτέρα ‖ 12. προπαροξυτονητέον A, προπαρ- οξυντέον B ‖ μέσος δεύτερος ἀόριστος B ‖ 16. ὅτε τʼ ἀμφὶ Τυφωέι γ. ἱμάσσῃ codd. Il. ‖ τυφῶ ἰτέαν i.: corr. Bekker ‖ 17. ‘aut scribendum κεραυνώσει, ἀντεστραμμένως. κυρίως 〈δὲ〉 καὶ aut ante καὶ lacuna indicanda eatʼ W ‖ ἱμάσθλην ‖ 22. supplevi ex B ‖ 26. ἄλην B: ἄλλην ‖ 28. ποδῶν ut Eust.: corr. Heyne ‖ 29. πέλοιντο coni. Heyne ‖ 30. περιηγητῶν Eust.: περιπτηγῶν)