In XII Prophetas
Cyril of Alexandria
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ετάρτω̣ ἔτει ἐπὶ Δαρείου τοῦ βασιλέως ἐrεvετο λόγος Κυριου πρός Ζαχαρίαν, τετράδι τοῦ μηνός τοῦ ἐνάτου ὅς ἕου Χασελεῦ· καὶ ἐξαπέστειλεν εἰς Βαιθἠλ Σαρα0ὰρ καἰ Ἀρβεσεὲρ ὁ βασιλεὺς καὶ οἱ ἄνδρες αὐτοῦ τοῦ ἐξιλάσασθαι τὸν Κύριον, λέγωι πρός τοὺς ἰερεῖς τοῦς ἐν τῷ οἶκῳ Κυρίου παντοκράτορος καὶ πρὸς τοὺς προφἠτας λέγων Εἰ εἰσελήλυθεν c ὧδε ἐν τῷ μηνἰ τῷ πέμπτῳ τὸ ἀγίασμα, καθότι ἐποίησαν ἤδη ἱκαvα ετη.
Μετὰ τὴν τῶν ὁράσεων ἐπίδειξιν ἕτεροι παρὰ Θεοῦ γεγόνασι λόγοι, μικροῦ μεταξὺ διιππεύσαντος χρόνου. πρὸ μὲν [*](Supra i.7.) γὰρ τῶν ὁράσεων γέγραπται ὅτι “Τῇ τετράδι καὶ εἰκάδι ἐν “τῷ ἑνδεκάτῳ μηνί· οὗτός ἐστιν ὁ μὴν σαβάτ· ἐν τῷ δευτέρῳ ἔτει ἐπὶ Δαρείου ἐγένετο λόγος κυρίου πρὸς [*](d) “Ζαχαρίαν τὸν τοῦ Βαραχίου υἱὸν Ἀδδὼ τὸν Προφήτην, “λέγων·’’ ἐν δέ γε τοῖς προκειμένοις ἡμῖν θεωρήμασιν ἕτερος [*](1, 2. Sic Β. ΤΟΜΟΣ Γ΄ C. 3. τοῦ om. F. (228.) 4. ἐνάτου ἐννάτου Edd. 5. χασλεῦ F. Edd. correxi ex C. εὶς] ἐκ Β. εἰς habet C, manu autem castigante. 6. ἀρβεσεὲρ C. (Vat. ℵ) ἀρβεσὲρ Β.D. ἀρσεβὲρ F. Edd. τοῦ deest in Edd. (Vat. ℵ) invitis B.F. (Alex. XII.) 7. λέγων om. B. τοὺς alt. om. C. 8. Εἰ assumptum ex B.C. (Alex.) 9. ἁγίασμα] + εἰ νηστεύσω Β. (51.) ἤδη om. C. 11. 11, ἐπδειξιν C. ἀπόδειξιν Edd. 13. ὅτι] + ἐν iid. invito C. ἐν τὼ ἑνδεκάτῳ μήνι C. τοῦ ἑνδεκάτου μηνὸς iid. 14. μὴν] + ὁ Edd. invitis B.C. 15. ἔπι deest in Edd. (cf. F. supra 658 a.) 16. Ἀδὼ Β. ’τον προφήτην manu prima C. τοῦ προφήτου Edd. C manu recenti.)
Βασιλεύοντος τοίνυν Ὠσηὲ τοῦ υἱοῦ Ἠλᾶ τῶν δέκα φυλῶν τῶν ἐν τῆ Σαμαρείᾳ, καὶ πολὺ διανενευκότος εἰς ἀπόστασιν· λελάτρευκε γὰρ εἰδώλοις· παρωξύνετο Θεὸς ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ. εἶτα κατεστράτευσε τῆς χώρας ὁ Σαλμανασὰρ [*](a 709 Α.) βασιλεὺς Ἀσσυρίων, εἷλέ τε τὴν Σαμάρειαν, καὶ ἀπῴκισε μὲν τὸν Ἰσραὴλ, παρεσκεύασε δέ τινας τῶν ἐκ τῆς Χαλδαίων χώρας κατοικῆσαι τὴν γῆν, ἵνα δὴ γένοιτο Περσῶν, ὡς ἐκεῖθεν ἔχουσα λοιπὸν τοὺς οἰκήτορας. ἔχεις τὴν ἱστορίαν ἐν τῇ τετάρτη τῶν βασιλειῶν. γέγραπται γὰρ οὕτως “Ἐν [*](4Reg. xvii.1-3.) ἔτει δωδεκάτῳ Ἄχας βασιλέως Ἰούδα ἐβασίλευσεν Ὠσηὲ υἱὸς Ἠλὰ ἐν Σαμαρείᾳ ἐπὶ Ἰσραὴλ ἐννέα ἔτη, καὶ ἐποίησε [*](b) τὸ πονηρὸν ἐν ὀφθαλμοῖς κυρίου, πλὴν οὐχ ὡς οἱ βασιλεῖς Ἰσραὴλ οἳ ἦσαν ἔμπροσθεν αὐτοῦ· ἐπ’ αὐτὸν ἀνέβη Σαλ- “μανασὰρ βασιλεὺς Ἀσσυρίων, καὶ ἐγενήθη αὐτῷ “δοῦλος.” καὶ μεθ’ ἕτερα πάλιν “Καὶ ἀπῳκίσθη Ἰσραὴλ [*](Ib. 23. 24.) “ἐπάνωθεν τῆς γῆς αὐτοῦ εἰς Ἀσσυρίους ἕως τῆς “ταύτης. καὶ ἤγαγε βασιλεὺς Ἀσσυρίων ἐκ Βαβυλῶνος [*](2. ἐννάτου Edd. inv. B.C. χασαλεύ C. (49, 51, 86.) χασλεὺ Edd. 7. ἀρβεσεὲρ C. ἀρβεσὲρ Β. Ἀρσεβὲρ iid, 9. τί δὲ C. τί τε Edd. τῷ pro τὸ alt. C, το. μὴν] μὲν Β. Edd. 11. ἐρωμένων C. 15. παρωξύνετο C. παροξύνεται Edd. 17. τε deest m Edd. ἀπῴκησε iid. 25. αὐτὸν] αὐτῷ iid. 28. Haec ἐπάνωθεν τῆς γῆς αὐτοῦ accesserunt ex C.D.)
Καὶ ταῦτα μὲν περὶ τῶν ἀνδρῶν· περὶ δέ γε τοῦ ἁγιάσματος, φέρε δὴ πάλιν τὰ εἰκότα λέγωμεν. οὐκοῦν πρὶν [*](d) ἁλῶναι τὴν Ἰουδαίαν παρὰ τοῦ Ναβουχοδονόσορ, ὁ μακάριος προφήτης Ἰωήλ προανακεκράγει τὸ συμβησόμενον, καὶ δὴ καὶ πενθεῖν τοῖς ἱερεῦσι παρεκελεύετο, καὶ προσέτι καὶ τοῖς ὑπὸ χεῖρα λαοῖς, ὡς ὅσον οὐδέπω τῆς μὲν Ἰερουσαλὴμ ὑπὸ πόδας ἐσομένης ἐχθρῶν, κατεμπρησθησομένου δὲ καὶ αὐτοῦ [*](Joei i. 13-15.) τοῦ θείου ναοῦ. ἔφη δὲ οὕτως Περιζώσασθε καὶ κόπτεσθε “οἱ ἱερεῖς, θρηνεῖτε οἱ λειτουργοῦντες θυσιαστηρίῳ· [*](e) “ἔλθατε ὑπνώσατε ἐν σάκκοις λειτουργοῦντες τῷ Θεῷ, ὅτι “ἀπέσχηκεν ἐξ οἴκου Θεοῦ ἡμῶν θυσία καὶ σπονδή. ἁγιά- “σατε νηστείαν, κηρύξατε θεραπείαν, συναγάγετε πρεσβυ- “τέρους, πάντας κατοικοῦντας γῆν εἰς οἶκον Θεοῦ ἡμῶν, “κράξετε πρὸς κύριον ἐκτενῶς Οἶμμοι οἶμμοι εἰς καὶ ταυτὶ μὲν ὁ προφήτης· τίνα δὲ δὴ τρόπον διεπεραίνετο [*](1. χουνθᾶ C.D. (II. XI.) χοβηθὰ Β. χουθὰ Edd. καὶ primum assumptum ex C. (Alex.) ἀπὸ Αϊὰ om. B.D. habet C. 3. Haec καὶ κατῴκ.—αὐτῆς accesserunt ex C.D. 5. τὴν] τὸν correxit Migne. κατῳκηκότες γῆν] καὶ κατῳκ. τὴν γῆν Edd. invitis C. Cat. in 4 libb. Reg. που τάχα inverso ordine Cat. cit. 6. ἔθνεσι Edd. invitis B.C. Cat. cit. 7. ἐξ C. Cat. cit. καὶ Edd. 8. τε assumptum ex C. Cat. cit. Ἀρβεσεὲρ C.D. Cat. (Cod. Coisl. viii. et Esc. Σ. ii. 19.) Ἀρβεσέσερ Cat. (ed. Maii) όρβεσὲρ Β. Edd. 10. μετῳκισ· θέντων C Cat. cit. μετοικισθ. Β. κατοικ. Edd. 14. προανακεκράγει C. ἀνακέκραγε iid. 15. καὶ ult. om. C 16. καὶ pio ὡς Edd. 19. εἰσέλθατε C. (Alex. ℵ) εἰσέλθετε Edd, (Vat.) 20. τῷ assumptum ex C. 21. ἡμῶν Β. (26. al.) cf. supra ad loc. ὑμῶν C. Edd. 22. πρεσβυ- τέρους C. πρεσβύτας Edd. 23. ἡμῶν B.C. ὑμῶν Edd. 24. κράξετε C. κράξατε iid. οἶμμοι οἶμμοι C. (Alex. ℵ) οἴμοι οἴμοι Β. (Vat.) ὸἴμοι Edd. 25. ταυτὶ C. ταῦτα iid. δὴ om. C. )
Ἐπειδὴ δὲ ἐπανῆλθον, τὴν Περσῶν ἀφέντες καὶ Μηδῶν, [*](3. καὶ C. ἐν iid. τῇ ἑβδ. Edd. invito C. (cf. infra 726 a.) 5. ὁ alt. assumptum ex C. (XI.) 8. Haec καὶ πάντα"—ὁ ἀρχιμάγειρος accesserunt ex C.D. 10. ἐν] + τῷ C. invito D. 12. ἑλισαμα C. ἐλισόβα Edd. 18, τετυπώκασιν habent B.C.D, De hoc verbo dubitavit Pontanus. 19. καὶ assumptum ex C. τῇ om. C. 20. ποιεῖσθαι C. τιθεσθα̣ι Edd. 23. αὐτοὺς C. ἁνδανούσης C ἀρεσκούσης Εdd. 24. οὑτοσὶ] Sic edidi ex C. qui οὗτοσεὶ habet. οὗτος D. Edd. πάνσοφος Edd. invitis B.C.D. ἐξηύρηται D. Edd. ἐξηύρητο C. 25. τοῦ deest in Edd. ante Migne.)
Καὶ ἐγέωετο λόγος Κυρίου τῶν δυνάμεων πρὸς μὲ λέγων Εἰπὸν πρὸς πάντα τὸν λαὸν τῆς γῆς καὶ πρὸς τούς ἱερεῖς λέγων Ἐὰν νηστεύσητε ἢ κόψησθε ἐν ταῖς πέμπταις ἢ ἐν ταῖς ἑβδόμαις, καὶ ἰδοὺ ἑβδομήκοντα ἔτη, μὴ νηδτείαν νενηστεύ- [*](6) κατέ μοι; καὶ ἐὰν φάγητε ἢ πίητε, οὐχ ὑμεῖς ἐσθίετε καὶ 25 [*](1. εἶτα] + καὶ εἶτα Edd. 2. κόσμῳ C. λόγῳ iid. 5. ἀναπέμπειν C. ἀνάπτειν iid. 7. ἀρβεσεὲρ C. ἀρβεσὲρ B. βεερσεβέρ (sic) D. 11. παραδέξονται C. παρεδέξαντο iid. 14. καθὸ C. καθὰ iid. 18. ποτε et τὸ alt. assumpta ex C. 19. γε om. C. ἠτουν C. 21. με B.C. (Alex. ℵ) ἐμὲ Edd (Vat.) 22. πάντα τόν C. (ℵ Alex. XII.) πάντα om. B. (49, 130, 233, 311.) ἄπαντα Εdd. (ἄπαντα τὸν Vat.) 23. ἢ κόψ, C. καὶ κ. Εdd. 25. καὶ πίητε F. (Alex.) ἐσθίειτε (= ἐσθίητε) C. (147.))
Ἤροντό τινες, ὡς ἤδη προεῖπον, περὶ τοῦ ἐπίκλην ἁγιάσματος τούς τε ἱερέας καὶ τοὺς προφήτας· εἶτα Θεὸς ἀποκρίνεται, τῶν ίερέων καὶ προφητῶν κατά γε τὸ εἰκὸς προσαγηοχότων τὰς λιτὰς, καὶ ὅτι προσήκοι τοῖς τὰ τοιάδε φιλοπευστεῖν ᾑρημένοις ἀποκρίνεσθαι σοφῶς διεσπουδακότων. εἶτα τίς ὁ λόγος ὁ παρὰ Θεοῦ; βραχύς τε καὶ μακρὸς καὶ οὐδὲν ἔχων τὸ περισκελές· ἀλλ’ ἵν οὕτως εἴπωμεν, γυμνὸς καὶ εὐαπάλλακτος τὴν τοῦ συμφέροντος γνῶσιν. τί γὰρ δὴ τὸ χρῆμα, φησὶν, εἰ καὶ νενηστεύκατε τυχὸν ἐν ταῖς πέμπταις καὶ ἐν ταῖς ἑβδόμαις; ἢ ποία τις ὅλως κατόρθωσις ἀρετῆς, τὸ ἐπολολύζειν ἀμαθῶς λίθοις τε καὶ ξύλοις ἐμπεπρησμένοις; τίνα δ’ ἂν τρόπον τοῖς παρ’ ὑμῶν δρωμένοις ἐφήδοιτο ὁ Θεὸς, ὅτε τῶν ἀναγκαίων εἰς ὄνησιν πεπραχότες οὐδὲν, οἴεσθε κατὰ σφᾶς τὰ πάντων d ἄριστα κατορθοῦν; εἰ γὰρ τῆς τοιαύτης δεδέημαι νηστείας, καὶ ἐπαινεῖν ἄξιον κομμὸν γυναικοπρεπῆ, διὰ ποίαν αἰτίαν ἑβδομηκοστὸν ἔτος τοῦτο διατετελέκατε, φηαὶν, οὐ νενηστευκότες; διατρίβοντες γὰρ ἔτι παρὰ τοῖς Βαβυλωνίοις, οὐ νηστείαν τετελέκασι δημοτελῆ, ἀλλ’ οὐδὲ ἕτερόν τι τῶν ἐν συνηθείᾳ καὶ τριβαῖς, ἤτοι κατὰ νόμον τὸν Μωυσέως, ἀποπεραίνειν ἐσπουδακότες ἁλοῖεν ἄν. εἶτα πῶς ἠλέησα, φησὶ, [*](1. πίνητε C. ΙΙ.) εἰσὶν accessit ex C. (ℵ Alex. XII.) ante οἱ λ. transp. (23. al,) 2. χειρὶ B.C. (23. al.) χερσὶν Edd. 3. αὐτῆς κυκλόθεν hoc ordine B.C. (ℵ ΧΙΙ.) inverso ordine Edd. (Vat.) 5. εἴροντο 6. Haec εἶτα—προφητῶν desunt in Edd. invitis B.C.D. 7. γε B.C. δὲ Edd. 8. τὰλιτὰ Β. 9. σοφῶς C. σαφῶς Edd. 11. περισκεπὲς Edd. 15. λίθοις τε καὶ ξύλοις hoc ordine C. 16. δ’ ἀν’ τρόπον — ἐφήδοιτο C. δὲ τρ. —ἐφήδοιτ’ ἂν Edd. Statim ὁ om. C. 18. οἴεσθαι C. πάντα Edd. inv. B.C. 20. νομικὸν pro κομμὸν iid. 21, τοῦτο accessit ex C. διατετελεύκατε Edd. ante Migne. 23. οὐδὲ ἕτερόν C, οὐδ’ ἕτερόν B. οὐδέτερόν Edd. τῶν ἐν σ. καὶ τρίβαις ἤτοι accesserunt ex C.D. 24. κατὰ] + τὸν Edd. invitis C.D. 25. ἁλοῖεν ἄν] ἀλληφήσειεν ἆν (sic) C. ἁλ, ἂν habet D.)
Καὶ ἐφένετο λόγος Κυρίου πρὸς Ζαχαρίαν λέγωι Τάδε λέγει Κύριος παντοκράτωρ κρῖνα δίκαιον κρίνατε, καὶ ἔλεος καὶ οἰκτιρμὸν ποιεῖτε ἔκαστος πρὸς τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, καὶ καὶ ὀρφανὸν καὶ προσήλυτον καὶ πένητα μὴ καταδυναστεύσητε, [*](1—3. Haec οὐκοῦν—φαγεῖν assumpta ex B.C.D. 3. φαγεῖν φησι ordine Β. φησι om. D. 7. εὐθύνουσα Edd. ante Migne. περιεχομένη Edd. invitis B.C. 9. ἐν alt. assumptum ex C. 10. δὴ πρέπει C.D. δεῖ πρεσβυτέρους Edd. 11. τούτοις D. Edd. τούτῳ C. 14. καταθρηνεῖτε C. νεὼν C. ναὸν Edd. 18. ἐπιστόζεσθε Edd. invitis B.C. 21. δὲ ἐγνωκότας pro διεγν. iid. νόμῳ C. νομοθέτῃ iid. 23. κρίνατε B.C. (Alex. XII.) κρίνετε Edd. (Vat.) 24. πρὸς deest in Edd. πρὸς τὸν πλήσιον αὐτοῦ F. (22. al.) cf. supra 266 b. 25, καταδυναστεύσητε B.C. (XII.) καταδυναστεύετε Edd.)
Κατακιβδηλεύσας τὸ πένθος, ὡς ἄχρηστον καὶ ἀνωφελὲς, καὶ τὸν εἰκαῖον αὐτῶν ἱδρῶτα διαχλευάσας, ἀποκομίζει λοιπὸν πρὸς τὸ ὅτι μάλιστα τελοῦν εἰς ὄνησιν, καὶ τῆς ἁνδανούσης αὐτῷ πολιτείας σαφῆ τε καὶ ἐναργῆ καταστήσας τὴν ὁδὸν, καταλευκαίνει τε ὥσπερ αὐτοῦ τε τοῦ νόμου καὶ τῶν προφητικῶν κηρυγμάτων τὸν νοῦν. ἐφήδεται γὰρ ὁ νομοθέτης ὀρθῷ τε καὶ ἀμωμήτῳ κρίματι· ἐκτετίμηται δὲ καὶ λίαν [*](d) ἐσπουδασμένως ἔλεον τε καὶ φιλαλληλίαν, καὶ ἐπαινεῖν ἀξιοῖ τὴν εἰς ὀρφανοὺς ἀγάπησιν, καὶ φειδὼ τὴν ἐπὶ γυναίοις χηρείᾳ κατηχθισμένοις· ἀποσείεται γεμὴν ὡς βέβηλον τὴν πλεονεξίαν, καὶ ἥπερ ἃν γένηται κατὰ τῶν ἀσθενεστέρων συντριβὴ, βούλεται δὲ εἶναι τοὺς τὰ αὐτοῦ φρονεῖν ῄρημέ– νοῦς χρηστοὺς καὶ ἀμνησικάκους. ἔφη δέ που καὶ αὐτὸς ὁ Χριστός “Ἀφίετε καὶ ἀφεθήσεται ὑμῖν·’’ καὶ μὴν καὶ [*](S. Matth. vi. 14. Ib. 12,13.) προσευχομένους ἐδίδαξε λέγειν “ Ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα “ ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφήκαμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, καὶ [*](e) “ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμὸν, ἀλλὰ ῥύσαι’ ἡμᾶς ἀπὸ “τοῦ πονηροῦ.’’ ἀνίησι μὲν γὰρ ἐγκλήματα τοῖς ἀνιεῖσιν ἑτέροις ὁ φιλοικτίρμων Θεὸς, “Ὁδοὶ δὲ μνησικάκων εἰς θά- [*](Pron. xii. 28) “νατον,’’ κατὰ τὸ ἐν βίβλῳ παροιμιῶν γεγραμμένον. ὅτι δὲ ἡ ἀγάπη παντὸς νόμου τὴν πλήρωσιν ἔχει, πῶς ἃν ἐνδοιάσειέ [*](Rom. xiii. 10.) τις, γεγραφότος ὡδὶ τοῦ θεσπεσίου Παύλου; καρποὶ δὲ ἀγάπης τὰ προειρημένα, καὶ ἀκριβὴς νομοφύλαξ ὁ τούτων ἐργάτης.
Καὶ ἠπείθησαν τοῦ προσέχειν, κω δωκαν νῶτον παραφρονοῦντα, [*](1. τῷ ἀδελφῷ B.D. (22. al.) τοῦ ἀδελφοῦ C. Edd. μνησικακεῖτε Β. (22. 4. λοιπὸν assurriptum ex C. 7. τε prius C. γε Edd. προφητικῶν κηρυγμάτων C. προφητῶν Edd. 12, κατηχθεμένοις iid. 13. εἴπερ C. 14. τὰ αὐτοῦ C. ταῦτα Edd. 16. ἀφίετε C. ἄφετε Β. Migne. ἀφῆτε Edd. 18. ἀφήκαμεν C. ἀφίεμεν D. Edd. καὶ μὴ—τοῦ πονηροῦ assumpta ex C.D. 22-26. Haec ὅτι δὲ — ἐργάτης accesserunt ex C.D. 23. ἡ om. D. VOL. II. 3 C S.Matth. )
Πεπληροφόρηκε δὲ διὰ τούτων, ὅτι παραθήγοντες οὐ διαλελοίπασιν αὐτοὶ κατὰ σφῶν τὸν τῶν ὅλων κριτήν. ἐξὸν γὰρ αὐτοὺς τοῖς τῶν ἁγίων προφητῶν καταπείθεσθαι λόγοις καὶ, τὸ ἀντιφέρεσθαι γεννικῶς τοῖς τοῦ νομοθέτου θελήμασι ῥιπτοῦντας ὡς ἀπωτάτω, τὴν εὐκλεᾶ καὶ ἐννομωτάτην ἀνθελέσθαι ζωὴν καὶ τὴν ἀμώμητον ἰέναι τρίβον, σκληροὶ γεγόνασι καὶ ἐν οὐδενὶ τεθείκασι λόγῳ τὸν παιδευτὴν, [*](e) ἀκαμπῆ τε καὶ ἄτεγκτον ἐσχήκασι τὴν καρδίαν. κατέληξαν γὰρ οὐδαμῶς τοὺς θείους ἐκτόπως περιυβρίζοντες λόγους, καὶ τοῖς τούτων διακομισταῖς, οἳ τὸ τῆς προφητείας διεχείριζον χρῆμα, δεινῶς τε καὶ ἀνοσίως ἐπιπλήττοντες, καίτοι λαλοῦσιν ἐν Ἁγίῳ νεύματι· εἰς τοῦτο δὲ ἤδη κατώλισθον ἀγριότητος καὶ ἀνουθετήτου ληρίας, ὡς μὴ ἑλέσθαι μετανοεῖν ἄχρις ἂν αὐτοῖς εἰς πέρας ἐξέβη τὰ προηγγελμένα, καὶ ὑποπεπτώκασι τοῖς ἐκ θείας ὀργῆς [*](d) ἐπενηνεγμένοις. εἰ δὲ δὴ λέγει Θεὸς ἐν τούτω ὅτι Ἐκβαλῶ αὐτοὺς εἰς τταντα, τὰ ἔθνη, [*](1. ἀκούειν F. Edd. (13. 311.) 2. αὐτῶν oin. F. Edd. εἰσακούειν B.C. (Vat. ℵ) ἀκοῦσαι F. Edd. ἰσακουσαι Alex.) 3. καὶ ἐπὶ τοὺς F. ἐξαπέστειλε C. (A.V. ℵ) ἐξαπέσταλκε F. Edd. (XII.) ἐν Πνεύματι αὐτοῦ om. 6. αὐτοῦ F. Edd. (ℵ Alex. XII.) μου C. 9. ἐξαναστρέψοντος ante Migue. (ℵ) 10. τὴν γῆν τὴν ἐκλεκτὴν F. (Co.) II. δὲ αὐτοὶ assunipta cx. C. 14. γεννικῶς C. Pont. γενικ. Aub. 15. ῥιπτοῦντας C. ῥίπτοντος Edd. εὐκλεᾶ C. εὐκλεῆ iid. 19. περιυβρίζοντες C. ὐΒρ, iid. 20. διεχείριζον C. ἐχείρ. iid. 22. λαλοῦσιν C. λαλοῦντας iid. 24. εἰς πέρας C εἰς πεῖραν iid. 26. λέγει C. λέγοι iid, τούτω C. τούτοις iid.)
Καὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου παντοκράτορος πρὸς μὲ λέγων Τάδε [*](Κεφ. ή. 2) λέγει Κύριος παντοκράτωρ Ἐξήλωσα τὴν ῾Ιερουσαλὴμ καὶ τὴν Σιὼν ξῆλον μέγαν καὶ Θυμῶ μεγάλῳ ἐξήλωσα αὐτήν.
Τὸ ἀπειθὲς καὶ ἐξήνιον τῶν ἀρχαιοτέρων καὶ ἐξ αὐτῶν σφισι συμβεβηκότων ἀποχρώντως διαβεβληκὼς, καὶ ὅτι γένοιτο [*](b) πάντων αὐτοῖς τῶν κακῶν πρόξενον ἀποφήνας, μεταβιβάζει τὸν λόγον ἐπὶ τὰ ἐξ ἡμερότητος ἀγαθὰ, καὶ πειρᾶται λοιπὸν τοὺς τῆς εὐημερίας αὐτοῖς ἐπαγγέλλεσθαι καιροὺς, καὶ τοῖς κατ’ εὐχὴν ἀγαθοῖς καταπιαίνειν πλουσίως, ὡς ἤδη μὲν δίκας ἐκτετικότας, ὧν ἀνοσίως πεπαρῳνήκασιν, ἐκνενιμμένους δὲ ὥσπερ τῆς ἀρχαίας φαυλότητος τὰ ἐγκλήματα διά [*](1. ἐξ deest in Edd. 2. τοιᾶδε (sic) pro τὰ τοιάδε C. invito 3. νοήσωμεν C.D.b. νοήσομεν Edd. ἐκβέβληνται Edd. inv. B.C.b. 4. πε- πείρανται—ἠρήμωται Edd. invitis B.C. καὶ prius om. C. 5. τέτακτο B.C.D. ἐτέτακτο b. τέτακται Edd. 6. τοὺς deest in Edd. ἀναστρέφοντας C.b. ἀναστρεφομένους Β. Edd. 7. δεδαπάνηντο B.C. ἐδεδαπάνηντο b. δεδαπάνηνται Edd. 8. κατηχθεσμενοι iid. 9. νοήσωμεν C. νοήσομεν iid. 11. εἰδοὶ C. 14. ἅπαξ εἰδότι hoc ordine C. 16. ἐζήλωσα utrumque habet F. (Alex. ℵ) ἐζήλωκα (Vat.) cf. infra.] τῶν] + τῶν Β. )
Τοῦτο πεπλήρωκεν ὁ Χριστός. λελυπημένος γὰρ ἐφ’ ἡμῖν τοῖς ἀθλίως ἀπολωλόσι, καὶ οἷον ζηλώσας τὴν Ἐκκλη- σίαν, τὴν αὐτῷ μὲν προεγνωσμένην, οὔπω γεμὴν ἀναδε- δειγμένην ἐν κόσμῳ, συνέτριψε μὲν τῶν δαιμονίων τὰ στίφη, τὸν ’δε γε τῆς ἐκείνων ἀπονοίας ἐπιστάτην τῆς καθ’ ἡμῶν ἐκβέβληκε τυραννίδος καὶ τοῖς ἐξ ὀργῆς κινήμασιν ὑποθεὶς, ἐλευθέρους τῆς ἐκείνου σκαιότητος ἀπέφηνε λοιπὸν τῶν προσκυνούντων αὐτὸν τὴν ὁμήγυριν.
Τάδε λέγει Κύριος Ἐπιστρέψω ἐπὶ Σιῶν, καὶ κατασκηνώσω ἐν [*](e) μέσῳ ῾Ιερουσαλὴμ, καὶ κληθήσεται ῾Ιερουσαλὴμ πόλις ἀληθινὴ, καὶ τὸ ὄρος Κυρίου παντοκράτορος ἅγιον.
Πληροῖ μὲν τὰ πάντα Θεὸς, καὶ τῆς ἀπορρήτου φύσεως αὐτοῦ τὰ πάντα μεστά. πλὴν ἀποφοιτᾶν ἐσθ’ ὅτε λέγεται τῶν ἡμαρτηκότων, οὐ ταῖς κατὰ τόπον διαστάσεσι μεριζό- μενος· εὔηθες γὰρ κομιδὴ τὸ ὧδε νοεῖν· ἀλλὰ τῷ μηκέτι [*](4. που assumptum ex C. 9. ποθῶν Edd. invitis omnibus. 13, 14. τὴν τῶν Β.?] αὐτῷ μὲν — συνέτριψε μὲν B.C.D. τῶν αὐτῶν μὲν Edd. 15. καθ’ ἡμῶν C. καθ’ ἡμᾶς Kdd. 16. καὶ τοῖς—ὑποθεὶς accesserunt ex C.D. 17. ἐλευθέρους C. ἐλευθέραν D. Edd. ἀπέφηνε C. ἀποφήνας Edd. 18. αὐτὸν C. αὐτῷ iid. 21. ἅγιον B.C. (ℵ) ὅρος ὅγιον Edd. 23. ἀποφοιτᾶν B.C. ἀποφοιτῶν Edd. 24. μεριζόμενος C. χωριζόμενος Edd. 25. κομιδὴ assumptum ex C. τὸ pro τῶ C.)
Περιθείης δ’ ἃν εἰκότως τὰς τοιάσδε φωνὰς τῷ δι’ ἡμᾶς καθ’ ἡμᾶς γεγονότι Λόγῳ, ὃς ὑπάρχων ἐν μορφῇ τοῦ γε- [*](c) γεννηκότος καὶ ἐν ἰσότητι τῇ κατὰ πᾶν, “ ἑαυτὸν ἐκένωσε [*](Phil. ii . 7, 2 Corr. viii. 9.) “ μορφὴν δούλου λαβὼν,’’ καὶ γέγονεν ἄνθρωπος, καὶ “ ε'πτώ- 2 Cor. viii(??) “ χεῦσε δι’ ἡμᾶς, ἵνα ἡμεῖς τῇ αὐτοῦ πτωχείᾳ πλουτήσωμεν.’’ οὐκοῦν ὁ πάλαι διά τε τὴν ἐν Ἀδὰμ παράβασιν, καὶ τὸ ἐγκεῖσθαι δὲ τὴν “ διάνοιαν τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τὰ πονηρὰ Gen. “ἐκ νεοτητος” δικαίως ἀποστραφεὶς, ἐπέστρεψε πρὸς ἧμας ὡς ἐξ ἐμφύτου λοιπὸν ἡμερότητος, καὶ κατῴκηκε τὴν Ἐκ- κλησίαν, πόλιν τε καὶ ἐνδιαίτημα σεμνὸν ἐποιήσατο τοὺς [*](2. τὸν deest in Edd. 4. ἡ ῾Ιερ. Edd. imato C. 9. ναὸς C. νεὼς Edd. εἶναί τις ho(??) ord. C. 11. ἐν αὐτῷ — καὶ ἐγηγερμένου C.D. ἐγ. καὶ — Θεοῦ Edd. 12. ἐπ’ D. Edd. ἐν C. Haec ἀναβήσεται κοὶ accesserunt ex C.D. 13. πάλιν C.D. πόλις κληθήσεται ἡ Edd. et (sine ἡ) B. 14. χειροτμήτοις C.D. χειροκμ. Edd. 16. θεραπ. Θεὸν hoc ordine C. iS. περιθείη C. 20. τῆ assumptum ex C. 22. τῇ . . αὐτοῦ rasura duo ut vid. litt. C. Eadem quae Edd., D. 24. δὲ assumptum ex C. 27. σεμνὸν C. Nik. in Ps. 131. σεπτὸν Edd.)
Τάδε ’λεγε Κύριος παντοκράτωρ Ἔτι καθίσονται πρεσμύτεροι καὶ πρεσβύτεραι ἐν ταῖς πλατείαις ῾Ιερουσαλὴμ, ἕκαστος τὴν ῥάβδον αὐτοῦ ἔχων ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ ἀπὸ πλήθους ἡμερῶν· [*](716 Α. a) κα αἱ πλατεῖαι τῆς πόλεως πλησθήσονται παιδαρίων καὶ κορασιων παιξοντων ἐν ταις πλατειαις αῦτης.
Δαπανήσαντος τοῦ πολέμου τὸ τῶν Ἰουδαίων ἔθνος, συμβέβηκεν ἀναγκαίως κενὰς τῶν κατῳκηκότων τὰς παρ’ αὐτῶν γενέσθαι πόλεις, οἴκους τε κατερριμμένους ὁρᾶν καὶ τῶν ἐν αὐταῖς κατασκευασμάτων τὰ κάλλη. ἀλλ’ ἰδοὺ τριπόθητον αὐτοῖς καὶ μακρὰν εἰρήνην χαριεῖσθαι κατεπαγγέλλεται, ἣν, καὶ μάλα ὀρθῶς, Ἑλλήνων παῖδες ὀνομάζουσι κουροτρόφον. [*](b) τοὺς μὲν γὰρ τικτομένους ἀνακομίζει πρὸς ἥβην, τοῖς δὲ ἤδη [*](1. αὐτῆς B.C. αἱρετῆς Edd. 5. ὅτι assumptum ex C. ἐν τοῖς ἠμ’. ἐμφ. ἔσται hoc ordine C. ἔσται ante ἐν tr. Edd. 6. τοῦ prius assumptum ex C. (Alex.) 8. ἐπ’ αὐτὸ] Sic edidi ex C. qui ἐπ’ αὐτῷ = ἐπ’ αὐτὸ dat. ἐπ’ αὐτὸν Edd. 11. καὶ C. ἢ καὶ Β. Pont. ἢ Aub. 12. ὅς C. ἥ Edd. τε assumptum ex C, 14. καθίσονται B.C. (95, 185, 311.) in Es. 860 1). καθήσονται Edd. 20. αὐτῶν C. αὐτοῖς D. Edd. 22. αὐταῖς C.D. αὐτοῖς Edd. τριπόθητον αὐτοῖς καὶ C.D. τροπωθὲντων αὐτοῖς τῶν ἐχθρῶν κἀν Edd. 23. τὴν χόριν pro εἰρήνην D. 25. γὰρ om. C.)
Γέγονε δὲ καὶ ἡμῖν αὐτοῖς εἰρήνη Χριστὸς, ὃς καὶ πάντα συντρίψας πόλεμον, μεστὴν ἀπέφηνε τῶν ἁγίων τὴν Ἐκκλησίαν. καὶ πολιοὶ μὲν τὰς φρένας ἐν αὐτῇ, μύριοί τε ὅσοι καὶ ἐξαίρετοι, οἷς καὶ ὁ σοφὸς Ἰωάννης ἐπιστέλλει λέγων “Ἔγραψα ὑμῖν πατέρες, ὅτι ἐγνώκατε τὸν ἀπ’ ἀρχῆς·” [*](1 S. Joan. ii. 14.) παῖδες δὲ ὥσπερ ἄνηβοι καὶ κόρια μικρὰ τῶν ἄρτι πεπιστευκότων ἡ νηπιωτέρα πληθὺς, μονονουχὶ τοῖς πνευματικοῖς σκιρτήμασι τὴν ἁγίαν ὄντως κατακαλλύνουσι πόλιν, [*](1. καὶ assumptum ex C. 5. ἡττεῖσθαι C. 6. νοῦν B.C. Pont. οὖν Aub. 7. μὲν assumptum ex C. πρεσβύτιδες C. πρεσβύτεραι Edtl. 8. ῥάβδῳ C. ῥάβδοις iid. 9. γερονταγω̣γόν C.b. γέρονταγωγόν b.] χειραγωγόν D. Edd. ΙΟ. ἀπολέμων accessit ex C.b. II. ὡς ἔφην C. μὲν Edd. εἰς ἥβην C. ἐφ’ ἥβην Edd. 12. καὶ om. C. παραθέοντας Β. C. παραθέντας Edd. ante Migne. 1 6. κατηρῆσθαι Aub. 19. δὲ C.b. δὴ Edd. αὑτοῖς Β. 20. τῶν deest in Edd. 21. πολλοὶ Edd. invitis B.C.D.b. 23. ἔγραψα B.C.D. γράφω b. Edd. 24. δὲ om. C. habent D.b. μικρὰ] + νοηθεῖεν ἄν b. invitis C.D. | 25. νη- πιωτέρα C.D.b. νηπιωτότη Edd. 26. κατακαλλύνουσα Edd. invitis omnibus. )