In XII Prophetas

Ἀνέντος δὲ πάλιν αὐτοῖς τοῦ Θεοῦ τὸ δύνασθαι κατορθοῦν, τετελείωται μόλις ὁ νεὼς, Ἰησοῦ μὲν ἱερατεύοντος, Ζοροβάβελ γεμὴν ἐφεστηκότος καὶ βασιλεύοντος. ἀλλ’ ἐν τούτοις μὲν ὁ τῆς ἱστορίας συμπεπέρασται λόγος. ἐπειδὴ δὲ καὶ εἰς τύπον Χριστοῦ παρείληπται πρὸς ἡμῶν ὁ ἐκ τῆς Ἰούδα φυλῆς Ζοροβάβελ, φέρε δὴ λέγω μὲν ὅπως τε καὶ τίνα τρόπον ἤρξατο μὲν αὐτὸς οἰκοδομεῖν τὸν οἶκον Κυρίου· τετελείωκε δὲ αὖ νοητῶς τε καὶ πνευματικῶς. κατεστήσατο μὲν γὰρ ἐν ἀρχαῖς οἶκον ὥσπερ τινὰ καὶ ἐναύλισμα θεοπρεπὲς αὐτῷ τε καὶ τῷ Πατρὶ, τὴν τῶν Ἰουδαίων Συναγωγήν. [*](c) οὕτω γὰρ αὐτὴν ὠνόμαζε, διὰ τοῦ πανσόφου Μωυσέως εἰπών “Ἐὰν γένηται προφήτης ὑμῶν Κυρίῳ, ἐν ὁράματι [*](Num. xii. 6-8.) “αὐτῷ γνωσθήσομαι, καὶ ἐν ὕπνῳ λαλήσω αὐτῷ, οὐχ οὕτως “ὡς ὁ θεράπων μου Μωυσῆς, ἐν ὅλῳ τῷ οἴκῳ μου πιστός “ἐστιν· στόμα κατὰ στόμα λαλήσω αὐτῷ, ἐν εἴδει καὶ οὐ “δι’ αἰνιγμάτων.’’ οὐκοῦν τεθεμελίωται μὲν ὥσπερ ὁ οἶκος διὰ Χριστοῦ· καθῄρηται δὲ μεταξύ. καὶ γοῦν ὁ προφήτης [*](1. ἐπανῆκον C. ἀνῆκον Edd. 2. Haec εἴτ᾿ οὖν ζητοῦν C.] βασιλείαν accesserunt ex C.D. 5. Haec τοῦ ἱερέως τοῦ μεγάλου accesserunt ex C. 6. τῶν ἔργων C. τοῦ ἔργου Edd. 9. ἀνοκωχὴ correxi. ἀνοκωχὴ Edd. 15. καὶ assumptum ex C. πρὸς C. παρ’ Edd. 18. δὲ C.D. δ’ Edd. νοητῶς τε καὶ πνευματικῶς C.D. ὁ νοητὸς καὶ πνευματικὸς Edd. 19. ὥσπερ assumptum ex C. 20. τῶν assumptum ex C.b. 21. διὰ C περὶ Edd. 22. προφήτης] + ἐξ Edd. invito C. Cf. Glaph. 378 c. 383 a. quibus in locis ὑμῶν habent duo Codd. in S. Joan. 101 b. 25. Haec στόμα κατὰ — αἰνιγμάτων accesserunt ex C.D. αἰνίγματος C. 26. ὁ assumptum ex C. )

Διότι τίς ἐξουδένωσεν εἰς ἡμέρας μικράς; καὶ χαρήσονται καὶ ὄψονται τὸν λίθον τὸν κασσιτέρινον ἐν χειρὶ ζοροβάβελ· ἑπτὰ οὗτοι ὀφθαλμοὶ Κυρίου εἰσὶν οἱ ἐπιβλέποντες ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν.

Οὐ περὶ τῶν εὐθὺς ἐσομένων ἡ ὅρασις, ἐνεχθησομένων δὲ [*](d) μᾶλλον εἰς πέρας, ὡς ἐν καιροῖς τῆς ἐπιδημίας τοῦ πάντων ἡμῶν Σωτῆρος Χριστοῦ, ἢ γέγονε μὲν ἐν ἐσχάτοις τοῦ παρόντος αἰῶνος καιροῖς· πλὴν οὔ τι που πολλοῖς μετὰ ταῦτα χρόνοις τῆς προκειμένης ἡμῖν προφητείας, ἤτοι τῆς οἰκοδομῆς τοῦ ναοῦ τοῦ διὰ χειρὸς Ζοροβάβελ ἐγηγερμένου. εἴ τις οὖν ἄρα, φησὶν, ἐξουδενώσειε τὰς μεταξὺ μικρὰς καὶ εὐαριθμήτους ἡμέρας, καὶ βραχεῖαν ἡγήσαιτο τὴν ἀνάβλησιν, οὐκ ἀκηδιάσας [*](e) πρὸς τοῦτο, πάντη τε καὶ πάντως ἁπάσης ἔσται θυμηδίας ἔμπλεως. χαρήσεται γὰρ καὶ ὄψεται τὸν λίθον κασσιτέρινον ἐν χειρὶ Ζοροβάβελ. κασσιτέρινον δὲ λίθον ὠνόμασε [*](1. τῆς post ἐπιχορηγ. add. Edd. invito C. 2. τε assumptum ex C. 3. ὡς ἑνότητι C. εἰς ἑνότητα Edd. 4. διὰ B.C. ἐπὶ Edd. 6. δὲ om. C. 7. αὖ C. οὖν Edd. ὡς B.C ὁ Edd. 8. ἔθηκεν τέθεικεν Edd. 9. ἐπερηρείσμεθα] Sic edidi ex C. qui ἐπερειρίσμεθα habet. ἐρηρείσμεθα Edd. 12. χαρίσονται C. (26 al.) 14. ἀποβλέποντες Edd. 16. ἐσομένων D. Edd. σεσωσμένων C. 18. μὲν om. C.b. habet D. 19. οὔ τι B.C.D. οὔτοι Edd. οὐ δή b. που assumptum ex C.b. 22. ἐξουδενώσει C. invito D. 23. καὶ βραχεῖαν C. ἤγουν οὐδὲν Edd. 25. ἔμπλεος C. χαρίσεται C. et sic infra.)

Κασσιτέρῳ τοίνυν, ἤγουν μολίβῳ, παρεικάζει Χριστὸν, ὡς [*](c) ἐκτήκοντα τοὺς ῥύπους, ὡς ἀπαλλάττοντα τῶν περιττῶν, ὡς ἀποκαθαίροντα νοητῶς. εἰ δή τις οὖν ἄρα κατευμεγεθήσειε, φησὶ, τῆς τῶν μεταξὺ καιρῶν εἰσβολῆς, καὶ οὐδὲν ἡγήσοιτο [*](1. κἂν C. καὶ Edd. 2. παρ’ assumptum ex B.C. 3. φησι Edd. ante Migne. 4. μολίβου C. μολίβδου b. Edd. ταύτης τε C. καὶ ταύτης Edd. 6, ἀνήνασθαι C. ἀναίνεσθαι Edd. καὶ ἔχειν hoc ordine C. 8. εὐπαθοῦς C.b. ἐμπαθοῦς Edd. 9. μολίβῳ C. μολίβδῳ b. Edd. 10. συνθραύεσθαι C.b. Edd. συνθράττεσθαι Β. 15. ἑτέροις C. ἑτέρως Edd. 16. ᾔτουν C. ἁπλῶς assumptum ex C. μόλιβον passim C. μόλιβδον Edd. 19. Haec χρήσιμόν τε καὶ accesserunt ex C. 20. δηλῶν assumptum ex C. 21. μόλιβδος Edd. 22. ἀργυροκόπος deest in Edd. 26. δὲ pro δὴ C. 27. ἡγήσαιτο hodie per cast. C.)

Καὶ ἀπεκρίθην καὶ εἶπα παρὸς αὐτόν Τί αἱ δύο ἐλαῖαι αὖται, αἱ ἐκ δεξιῶν τῆς λυχνίας καὶ ἐξ εὐωνύμων; καὶ ἐπηρώτησα ἐκ δευτέρου κὼ εἶπα πρὸς αὐτόν Τί οἱ δύο κλάδοι τῶ ἐλαιῶν, οἱ ἑ ταῖς χερσί τῶ δύο μυξωτήρων τῶι χρυσῶν τῶ ἐπιεἰς [*](4. εἰς ἡμᾶς καὶ hoc ordine C. ἐπισκέψεως B.C.D. κατασκέψεως Edd. ἤγουν ὁ τῆς C.D. εἴτ' οὖν Β. Edd. ἐπιβλέψεως Β.C. ἐπισκέψεως Edd. 6. ἐστι (sic) C. 12. ὁ assumptum ex B.C. 13. Haec Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς ὁ accesserunt ex C. 17. ἀποκαταλάσσων C. 22. αὐτοῦ Edd. 23. καθελὼν C. Migne. καθελῶν Edd. 24. αὗται ἐλαῖαι invcrso ordine B. (Ald.) οἱ alt. om. C. (62, 147.) 25. εὐωνύμων]+ οὐτῆς F. (22. al.) 27. ἐν ταῖς 27. ὄντες ἐν C.)

Φιλομαθὴς ἄγαν τῶν ἁγίων ὁ νοῦς. τοιγάρτοι παρίησι μὲν ὀ Προφήτης τῶν ἐν τῆ ὁράσει δεικνυμένων οὐδὲν, φιλοπευστεῖ ’δε λίαν, καὶ περὶ ἑκάστου λεπτῶς ἀναπυνθάνεται το, τί ἃν βούλοιτο δηλοῦν. ἔδει τοίνυν οὕτως ἔχοντι γνώμης διατρανοῦσθαι οἱ διὰ τῆς τοῦ Περιφήτου φωνῆς, τίνος ἀν’ εἴη σύμβολου ἠ εἰς Θεόν τε καὶ εἰς εὐώνυμον τοῦ λαμπαδίου στασις τ,ῶν ελαιῶν. ταύτῃτοι περιεργάζεται καὶ ἀναμανθανειν [*](a 693 A) ἄθρει δὲ ὅπως δευτέραν προσεπάγει ’ν πευσιν, καὶ μὴν καὶ μεταπλάττει πὼς εἰς τὸ ἀτρεκὲς τὸν τῆς ερωτησεως τρόπον. δύο μὲν γὰρ ἐλαίας ὠνόμαζεν ἐν αρχῃ· λεπτότερον ’δε πὼς τῆς διανοίας τὸν ὀφθαλμὸν τοῖς ορωμένοις ἐνιεὶς, οὐκ ἔτι μὲν ἐλαίας, κλάς δὲ μᾶλλον ωνόμαζεν ἐλαιῶν. ἐρομένῳ δὴ οὖν εὐτέχνως ἀποφαίνεται λοιπὸν ὁ μακάριος ἄγγελος, καί φησιν Οὖτοι οἱ δύο υἱοὶ τῆς ποτῆτος παρεστήκασιν τῷ Κυρίῳ πάσης τῆς γῆς. υἱοὺς δὲ πιοτητος, τοὺς, δύο που πάντως ἔφη λαοὺς, τόν τε Ἰσραὴλ καὶ ’τον ἐξ ἐθνῶν, οἷον εἰς πιότητιι τὴν πνευματικὴν παρενηνεγμενους. ταύτῃτοι καὶ ἐν τοῖς μυξωτῆρσι τῶν λύχνων τεθεϊσθαί φησιν αὐτοὺς ὡς εὐφραινομένους μένους τε καὶ ἐνσπαταλῶντας [*](b) ἐλαίῳ τῳ παρὰ Χριστοῦ, καὶ τῆ τοῦ Πνεύματος χάριτι πλουσίως πιαινομένους. ἠλεήμεθα γὰρ, “δικαιούμενοι δωρεαν [*](Rom. iii 24. 2 S. Pet. i. 4.) δία τῆς πίστεως, καὶ κοινωνοὶ τῆς θείας αὐτοῦ φύσεως ’ [*](2. εἰπα] εἶπον Β. (Co.) infra.] τῷ ex B.C.F. (Alex.) 3. Assumptum οἰ ex C. (36. al.) [sed cf. 7. δι’ + καὶ Edd. invitis C.D. 4. τῆς om. C 5. παρἶεισι C. 9. οἱ assumptum ex C. προφήτου C. ἀγγέλου Edd (??) assurnptum ex C. 12. προσεπάγει C. ἐπάγει Edd 10. εἰς habet b. ro. Vel + ἐξ b 20 που om. πάντως D. πὰν (sic) C neutrum habet b. τόν τε] + ἐξ b. 21. οἶον εἰς π. τὴν πν. om. b. παρηνιγμένους (sic) b. 23. αὐτοὺς] + τοὺς δύο εἶναι νἱοὺς τῆς πιότητος Edd. invitis C.D.b. 25. ἠλεήμεθα] Sic edidi. ἐλεήμεθα C. ἠλεήθημεν Edd.)

Ἀλλὰ τίς ἂν εἴη καὶ ὁ τῆς ἐπιτηρήσεως λόγος, τί δὲ τὸ πεπεικὸς τὸν μακάριον Προφήτην, μὴ δὴ χρῆναι λέγειν αὐτὰς ἐλαίας μὲν ἔτι, καλάδους δὲ μᾶλλον ἐλαιῶν, φέρε δὴ φέρε περιαθρήσωμεν. καλλιέλαιος μὲν τοίνυν ἡ τῶν Ἰουδαίων κεχρημάτικε Συναγωγὴ, ἀγριέλαιος γεμὴν τῶν ἐθνῶν [*](d) ἡ πληθύς. οὕτω γὰρ αὐτῶν διαμέμνηται καὶ ὁ μακάριος [*](Rom. xi. 24.) Παῦλος, λέγων πρὸς τοὺς ἐξ ἐθνῶν πιστεύσαντας “Εἰ “γὰρ σὺ ἐκ τῆς κατὰ φύσιν ἐξεκόπης ἀγριελαίου καὶ παρὰ “φύσιν ἐνεκεντρίσθης εἰς καλλιέλαιον, πολλῷ μᾶλλον οὗτοι οἱ κατὰ φύσιν ἐγκεντρισθήσονται τῆ ἰδίᾳ ἐλαίᾳ. οὐκοῦν καλλιέλαιος μὲν ἡ Συναγωγὴ, καθάπερ ἔφην ἀρτίως· ἀγριέλαιος δὲ ἡ τῶν ἐθνῶν ἀγέλη. οἱ μὲν γὰρ, τὴν διὰ νόμου παίδευσιν ἔχοντες, οὐκ ἄκαρποι διετέλουν· οἱ δὲ ἦσαν σφηκῶν [*](e) ἀγρίων ἐνδιαιτήματα, πλήρη δαιμονίων ἔχοντες τὸν νοῦν καὶ ἄκαρποι παντελῶς. πλὴν οὔτε πᾶσα τῶν Ἰουδαίων ἡ Συναγωγὴ τὴν εἰς Χριστὸν παρεδέξατο πίστιν, οὔτε μὴν τῶν ἐθνῶν ἡ πληθύς. ἐξεσπασμένοι δὲ ὥσπερ ἀφ’ ἑκάστης ἠλέηνται πολλοὶ, καὶ κέκληνται διὰ τῆς πίστεως εἰς τὸν διὰ τοῦ Πνεύματος φωτισμόν. κλάδοι δὴ οὖν ἐλαιῶν οἱ ἀπεσπασμένοι νοοῖντ’ ἃν εἰκότως, οἳ καὶ ἠλέηνται διὰ τῆς [*](1. μετασχεῖν Edd. inv. B.C. 2. λαῶν D. Edd. ἐλαίων C. 5. ἀρχαιοτέρας C ἀρχαιοτάτης Edd. 6. αὖ assumptum ex C. 7. τὸν ἕνα κοὶ C. ἕνα τὸν Edd. 9. τῆς ἐπιτηρήσεως C.D. τῶν ἐλαιῶν Edd. 10. μὴ δὴ Edd. μηδὲ C. 12. τοίνυν] + ἡ τοίνυν Aub. 16. σοὶ C. 17. οὗτοι] αὐτοὶ C. 23. τῶν Ἰουδαίων ἡ hoc ordine C. 24. χριστὸν C. Υἰὸν Edd. 25. ἀφ’ C.D. Pont. ἐφ’ Aub. 26. τῆς om. C. habet D. 27. οἱ om. C. habent D.b. 28. νοοῖτ' C.)

Καὶ ἐπέστρεψα καὶ ἦρα τούς ὀφθαλμούς μου καὶ ἴδον, καὶ ἰδοὺ [*](Κεφ. έ.) δρέπανον πετόμενον. καὶ εἶπε πρὸς μέ Τί σύ βλέπεις; καὶ εἶπα Ἐγὼ ὁρῶ δρέπανον πετόμενον μῆκος πήχεων εἴκοσι καὶ πλάτος πἠχεων δέκα. καὶ εἶπε πρὸς μέ Αὕτη ἡ ἀρὰ ἡ ἐκπορευομένη ἐπὶ προσώπου πάσης τῆς γῆς· διότι πᾶς ὁ κλέπτης [*](d) ἐκ τούτου ἔως θανάτου ἐκδικηθήσεται, καὶ πᾶς ὁ ἐπίορκος ἐκ [*](7. παριστάναι C. παρεστάναι Edd. 8. τούτοις B.C. Pont. τύποις Aub. 17. ἐπὶ C. εἰς Edd. 18. πρὸς ἀπιστοῦντας ex C.D. 19. Υἱὸς C. Θεὸς D. χριστὸς Edd. ἀπειθοῦντας C. ἀπιστοῦντας D. Edd. 20. ἐπιστεύσετε Μ. ἐπιστεύσατε C. invito D. 22. εἶδον B. ℵ 22. al.) 23. πετώμενον semper C. 24. Ἐγὼ ὁρῶ] Sic interp. B.C Migne. [cf. ὁρῶ ἐγὼ Alex.] ἐγὼ, ὁρῶ Edd. μῆκος C.F. (Alex.) μήκους Edd. (Vat. ℵ) 25. πλάτος B.C.F. (Alex.) πλάτους Edd. (Vat. ℵ) 26. προσώπου C. (Alex.) πρόσωπον Edd. (Vat, ℵ) )

Τό ἐπέστρεψα πάλιν ἐν τούτοις, οὐκ ἂν οἶμαί τις ἐκλάβοι τοπικῶς ἀλλ’ ὡς ἐν ἀμείψει μᾶλλον τῆ καθ’ ἑτέραν ὅρασιν. ἐκκοπτομένης γὰρ ὥσπερ τῆς πρώτης, καὶ μεταφοιτώσης τῆς ὄψεως ἐπὶ θεωρίαν ἑτέραν, τῷ τῆς ἐπιστροφῆς ὀνόματι τὸ συμβὰν ὑποφαίνει. αἴρει τοίνυν εἰς ὕψος τῆς διανοίας τοὺς ὀφθαλμοὺς, εἶτα δρεπανον ὁρᾷ, πτηνοῦ δίκην, ὑψοῦ τε ἠρμένον [*](695 Α. a) καὶ οἷον εἰς πᾶσαν διάττον τὴν γῆν. ἦν δὲ δὴ λίαν εὐρύ τε καὶ εὐμῆκες. εἰκοσάπηχυ μὲν γὰρ τὸ μῆκος αὐτῷ, ἐν ἡμίσει δὲ τούτου τὸ πλάτος. ἐρομένῳ δὲ, τι ἂν εἴη πάλιν, καὶ μὴ εἰδέναι φάσκοντι, αὕτη φησὶν ἡ ἀρὰ ἡ ἐκπορευομένη ἐπὶ προσωπου πασης τῆς γῆς, καὶ ταῖς αὐτοῖς πρεπούσαις ἐνιεῖσα ποιναῖς τὸν ἐπίορκον καὶ σὺν αὐτῷ τε τὸν κλέπτην. καὶ ὅσον μὲν ἧκεν εἰς ἐμφανεστέραν δήλωσιν τὴν ἐπί γε τῶν δεδειγμένων, [*](b) δυσχερὲς οὐδέν. ὰρὰ γὰρ θεία πάντη τε καὶ πάν. τὼς κατανεμηθήσεται τοὺς κλέπτας καὶ πρὸς τούτοις ἔτι τοὺς ψευδορκεῖν εἰωθότας, καὶ μονονουχὶ δρεπάνῳ τοὺς ὑβριστὰς [*](Ps. cxxviii. 6.) ἀποκείρουσα, χόρτον ἀποφαίνει δομάτων καὶ πυρὶ δίδωσι τροφὴν, καὶ εἰς οἶκον ἀνδρὸς εἰσελάσει τοιούτου, συντελέσει τε πάλιν αὐτὸν, καὶ καταδονήσει γεννικῶς.

Χρῆναι δὲ οἶμαι φιλομαθῶς πολυπραγμονεῖν τὰς αἰτίας, ἐφ’ αἷς ἡ παροῦσα καὶ ἐν χερσὶν ἡμῖν ὅρασις, ὡς ἀναγκαία ταῖς ἄλλαις συνεισκεκόμισται· ἀνθ’ ὅτου γὰρ δὴ, φαίη τις ἃν τῶν ἐπιεικεστέρων, πλείστων τε ὅσων πλημμελημάτων ὄντων κατὰ τὸν βίον, καὶ μὴν καὶ ἐν διαφόροις ὄντων αἰτιαμάτων [*](c) τὸ τηνικάδε τῶν ἐξ Ἰσραὴλ, κατὰ μόνων κλεπτῶν τε καὶ ψευδωμοτῶν τὴν διὰ τοῦ δρεπάνου ποινὴν ἐπηρτῆσθαί φησιν, ἤγουν ἐκπορεύεσθαι τὴν ὰρὰν, ἀποκείρουσαν τοὺς ἁλισκομένους καὶ συντελοῦσαν εἰς ἅπαν; πρὸς δὴ τὰ τοιαῦτά φαμεν, ὅτι τὰ ἑκάστῳ χρήσιμα καιρῷ διὰ τῶν ἁγίων προφητῶν προσελάλει Θεὸς, ἀεί πὼς ὠφελῶν τὰ ἐνεστηκότα. ἦν οὖν ἀναγκαῖον τοῖς τὸ τηνικάδε μάλιστα ταυτηνὶ σαφῆ γενέσθαι τὴν ὅρασιν· ἐποίσομεν δὲ τὰς αἰτίας, ἐπικαιροτάτην οὖσαν ἐπιδεικνύοντες. ἐπειδὴ γὰρ τὴν τῶν Χαλδαίων ἀφέντες [*](d) μόλις οἱ ἐξ Ἰσραὴλ, καὶ τὸν τῆς δουλείας ἀποδυσάμενοι ζυγὸν, ὑπενόστησαν εἰς τὴν Ἰουδαίαν, καὶ ἦσαν ἐν τοῖς Ἱεροσολύμοις· δέον ἀποσχέσθαι τῶν ἀρχαίων ἐκείνων πλημμελημάτων, καὶ ταῖς εἰς τὸ ἄμεινον ἀναδρομαῖς ἐπανορθοῦν τε τὰ φθάσαντα, καὶ κατευφραίνειν τὸν Λυτρωτὴν, τὰ αὐτῷ δοκοῦντα πληροῦν ᾑρημένους, οὐδὲν ἧττον ἦσαν ὁποῖοι καὶ τότε, παραλύοντες ἀφυλάκτως τὸ τῷ νόμῳ δοκοῦν. ἀποφάσκοντος [*](Deut. vii. 3.) γὰρ τοῦ Μωυσέως τὸ δεῖν αὐτοὺς ἀλλοφύλοις [*](e) ἐπιμίγνυσθαι γυναιξὶν, αὐτοὶ τῶν τεθεσπισμένων ὀλίγα πεφροντικότες, ταῖς τῶν ὁμόρων ἐθνῶν συνεπλεκ́οντο θυγατράσι, τράσι, καὶ τέκνων ἦσαν ἀλλοτρίων πατέρες, καὶ ἀνοσίου σπέρματος πλήρη πάλιν ἀπέφανον τὴν ἁγίαν πόλιν. ἦσαν ’δε τινες καὶ τῶν ἐν αὐτοῖς ἐπιφανεστέρων τοῖς τοιούτοις [*](2. ὅρασις] πράξις C. 3. γὰρ δὴ C. δὲ Edd. 5. κοὶ alt. omisit Aub. 7. ψευδωμοτῶν correxi ex Β. ψευδομοτῶν C. Edd. ἐξηρτcισθαι C. 11. προσελάλει b. πρὸ ελόλει (σ eraso) C. ἐλάλει D. ὠφελοῦν C. τὰ ἐνεστηκότα C.D.b. τοὺς ἀκούοντας Edd. 12. ταυτηνὲ (=ταυτηνὶ) C. ταύτην Edd. 14. ἐπιδεικνύοντες C.D. δεικνύοντες δεικνύντες Edd. 15. ἀποδυσόμενοι C. ἀπολυσ. D. Edd. τῶν τ. δ. ἀπολ. ζυγῶν D. 16. ἐπενόστησαν Edd. ἀπενόστησαν Migne. 17. ἀποσχέσθαι B.C. ἀπέχεσθαι Edd. 21. τότε] ποτε Edd. 26. ἀπέφανον C. ἀποφαίνοντες Edd.)

Ἐπειδὴ δὲ οἰκοδόμου μένου τοῦ θείου ναοῦ πολλὴ χρημάτων ἄθροισις ἦν, τοῦτο μὲν Δαρείου νέμοντος, τοῦτο δὲ τοῦ λαοῦ προσκεκομικότος, εἶτά τινας ἦν εἰκὸς τῶν τὰ τοιάδε [*](4. ἰσόμεθα C. παρ’ αὐτοῦ C. αὐτῷ Edd. 6. καὶ assumptum ex C. ἐπισυνήχθησαν C. 7. ὄχλος πολὺς C, (Α.V. &c.) ὄχλοι πολλοὶ Edd. 10. τὸν Κύριον καὶ C. Κύριον τὸν Edd. τὸν Κύριον Alex.] II. σὺν· ᾠκήσαμεν C. Statim ἑαυτοῖς add. Edd. invito C. (A.V. &c.) 12. νῦν ἐστιν ἐπάνω C. (A.V. &c.) σύνεστιν αὐταῖς Edd. 13. γινέσθω C. γενέσθω Edd. (19, 108, 121.) 16. Κυρίου accessit ex C. (A.V. &c.) τούτῳ pro κυρίου Β. ἀναστὰς C. (A.V.) ἀνάστα Edd. (XI.) 19. τοῦ assiimptum ex C. 20. τὸ deest in Edd. inv. B.C.b. 21. ἐπαρτίσαι C. ἐπαρτῆσαι Edd. ἢν pro τὴν alt. C. 22. γένοιντο B.C. Migne. γένωνται b. γένοιτο Edd. 26. τοιαῦτα b.)

Καὶ ἐκῆλθεν ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν ἐν ἐμὼ καὶ εἴπε πρὸς μέ Ἀνάβλεψον τοῖς ὀφθαλμοῖς σου καὶ ἴδε τὸ εκπορευόμενον τοῦτο. καὶ εἶπα Τί ἐστι; καὶ εἶπε Τοῦτο τὸ μέτρον τὸ ἐκπορευόμενον. καὶ εἴπει Αὕτη ἡ ἀδικία αὐτῶ ἐν πἀσῃ τῇ γῇ. καὶ ἰδοὺ τάλαντον μολίβου ἐξαιρόμενον· καὶ ιδοὺ γυνὴ μὰ ἐκάθητο ὲν μέσῳ του μέτρου, καὶ εἶπεν Αὕτη ἐστὶν ἡ ἀνομία. καὶ ἔῤῥιψεν αὐτὴν ἐν μέσῳ τοῦ μέτρου, καὶ ἔῤῥιψε τὸν λίθον του μολιβου εἰς τὸ στόμα αὐτῆς.

Φθάσας ἔφην τῆς εἰς τὸν Προφήτην σαφηνείας ἀρχόμένος, [*](a 697 Α.) ὅτι μετὰ τὴν ἐκ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον, ἅπερ ἐν τῷ [*](Supra 653 a.) καιρῷ τῆς αἰχμαλωσίας τεθέαται, ταῦτα τοῖς λελυτρωμένοις ἀφηγεῖται χρησίμως. ἐπειδὴ γὰρ καὶ αὐτοὺς ἐθεάσατο καταρραθυμοῦντας ἄγαν τοῦ χρῆναι πληροῦν τὰ νενομισ- [*](1. ἀπονοσφίσασθαί C. ἀπονοσφίζεσθαί Edd. τι C.D.b, τινα Edd. 3. εὖ deest in Edd. λημματίων C. λημμάτων Edd. 4. ἅπτωνται C. ἄπτοιντο Edd. 6. χρῆναι δέ φημι C. χρὴ δὲ Edd, 8. ἐννοοῦντας accessit ex C. 9. ἑταίρων C. 10. κατεστυγημένους C. κατεοτυγμ. Edd. 14. σου om. B. ἴδε] + τί F. (22. al.) 17. μολίβου C.F. (Alex.) μολφδου Edd. 19. ἐν μέσῳ B.C. ℵ. Alex. XII.) εἰς μέσον Edd. (Vat.) 20. του] τὸν C. (23.) μολίβδου Edd. 22. τῷ om. C. 23. τεθέαται C. τέθεινται Edd. 24. καὶ assumptum ex C. ἐθεάσατο C. ἐθεᾶτο Edd.)

Ἔφη τοίνυν ὅτι εξῆλθεν ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν ἐν ἐμοί. ἐξῆλθε [*](c) δὲ ὅποι; ποῦ γὰρ ἦν ὅλως; οὐκοῦν ἐκ τῆς τοῦ δρεπάνου δείξεως ἐπὶ τὴν προκειμένην ὅρασιν, τὴν ἐπί γε φημὶ τῷ μέτρῳ, τὸ τῆς ἐξόδου γέγονε χρῆμα. αἴρει γεμὴν ὁ Προφήτης εἰς ὕψος τοὺς ὀφθαλμοὺς, οἷς ἃν διάττειν ὑψοῦ μεμελετηκόσι, πρέποι ἂν εἰκότως τὸ καὶ θεία δύνασθαι καταθρεῖν μυστήρια. ἤρετο δὴ οὖν τί ἄρα ἐστὶ τὸ δεικνύμενον. ὁ δὲ πρὸς αὐτὸν, τοῦτό φησι τὸ μέτρον τὸ ἐκπορευόμενον. αὕτη ἐστὶν ἡ ἀδικία αὐτῶν ἐν πάση τῆ γῆ. καὶ τί δὴ τὸ μέτρον, ἀναλογίζεσθαι χρή. καὶ δὴ καί φαμεν, ὅτι φύσει χρηστὸς [*](d) καὶ φιλάνθρωπος ὢν ὁ τῶν ὅλων Δεσπότης· πλημμελοῦσι γὰρ ἀνεξικακεῖ, καὶ παρανομούντων ἀνέχεται, περιμένων τὴν ἑκάστου μετάγνωσιν· εἰ δὲ δή τις ἴοι καὶ μέχρι πολλοῦ πρὸς τὸ πλημμελὲς, καὶ εἰς πέρας ἥκοι λοιπὸν τῆς αὐτῷ νεμηθείσης ἀνεξικακίας, τὸ τηνικάδε λοιπὸν ποιναῖς ὑποκείσεται, καὶ λόγος αὐτῷ τῆς οὕτω μακρᾶς ῥᾳθυμίας οὐδεὶς, οὐδ’ ἂν ἐξέλοιτό τις τοῦ χρῆναι λαβεῖν ἰσομέτρους αὐτῶν, [*](1. ἀποκλίνοντος C, ἀποκλίνοντας Edd. 5. εἰκότως C. 7. ὁραμάτων C. δραμάτων Edd. 8. ὁπόσαις C. ὁποίαις Edd. 9. κερδάναντες Β.D. [C. ἀντ’ et parte ν praec. manu recenti cast.] κερδαίνοντες Edd. 16. ἂν assumptum ex D. νῷ γὰρ—μεμελετηκότι pro οἶς—μεμελητηκόσι C. 17. πρέπει Edd. ante Migne. invitis B.C.D. θεία δύνασθαι κ. C θείᾳ δυνάμει κ. Edd. 18. μυστήριον iid. invitis B.C. δὴ οὖν τί]+δὴ (sic) C. ἐστὶ om. C. 19. ἐστι pro φησι C, ὢν assumptum ex C. ante καὶ φ. transp. b. 23. γὰρ om. C.b. habet D. 28. τις deest in Edd)

Καὶ ἦρα τοὺς ς'φθαλμούς μου καὶ ἴδον, καὶ ἰδοὺ δύο γυναῖκες ἐκπορευόμεναι, καὶ πνεῦμα ἐν ταὶς πτέρυξιν αὐτῶν, καὶ αὖται εἶχον πτέρυγας ὡς πτέρυγας ἔποπος, καὶ ἀνέλαβον τὸ μέτρον ἀνὰ μἐσον τῆς γῆς καὶ ἀνἀ μέσον τοῦ οὐραγοῦ. καὶ εἶπα πρὸς τὸν ἄγγελον τὸν λαλοῦντα ἐν ἐμοί ποῦ αὖται ἀποφἐρουσι τὸ μετροῖ; καὶ εἶπε πρὸς μέ Οἰκοδομῆσαι αὐτῷ οἰκίαν ἐν γῇ [*](e) Βαβυλῶνος καὶ ἐτοιμάσαι, καὶ θήσουσιν αὐτὸ ἐκεῖ ἐπὶ τὴν ἑτοιμασίαν αὐτοῦ.

Τί ἃν βούλοιτο δηλοῦν τῶν γυναικῶν ἡ ξυνωρὶς, ἢ τίνος ἃν εἶεν εἰς τύπον, ἀναγκαῖον οἶμαί που καὶ πρό γε τῶν ἄλλων εἰπεῖν. ἔφη τοίνυν ὁ τῶν ὅλων Θεὸς τῷ προφήτῃ Ἰεζεκιήλ Ezek. “Υἱὲ ἀνθρώπου, δύο γυναῖκες ἦσαν, θυγατέρες μητρὸς “μιᾶς, καὶ ἐξεπόρνευσαν ἐν Αἰγύπτῳ, ἐν τῇ νεότητι αὐτῶν “ἐπόρνευσαν, ἐκεῖ ἔπεσον οἱ μασθοὶ αὐτῶν.’’ προσετίθει δὲ [*](699 Α. a) τούτοις, καθιστὰς ἐναργὲς τὸ διηγγελμένον “Καὶ τὰ ὀνόματα [*](Ib. 4.) αὐτῶν, Σαμάρεια ἡ ὀόλα, καὶ Ἰερουσαλὴμ ἡ ὀλίβα.’’ μία [*](1. καὶ ἡ Χριστοῦ C. τοῦ Χρ. ἡ Edd. 2. νοῦν]+ἡμῶν b. 4. αὐτὴν C.D. αὐτὸ Edd. 5. ἡμαρτημένων D. 7. πάντα C. πόντος Edd. 9. εἶδον B.D. (26. al.) II. Haec ὡς πτέρυγας accesserunt ex C.F. (Alex. ℵ) desunt in D. 19. Haec τῶν accesserunt ex C. 21. ἐν τῇ Edd. invito C. 22. ἔπεσαν C. (26, 106.) μασθοὶ C. μαστοὶ Edd. προσετίθη C 23. καθιστὰς ἐναργὲς C. σαφέστερον κ. Edd. 24. ἡ ὀόλα—ἡ ὀλιβᾶ] Sic cdidi ex C. νοολα—ἡ ὀλιβᾶ C.] faventibus in Glapli. 188 init. duobus codicibus. ἠθολὰ—ἠθολιβὰ Β. ἢ θολὰ—ἢ Edd. ante Migne, qui correxit ἢ Οολὰ—ἢ Οολιβά.)

Τὰς δύο δὴ οὖν τῶν ἐξ Ἰσραὴλ συναγωγὰς δυσὶ γυναιξὶν ἀφομοιοῖ πάλιν ἡ ὅρασις, ἃς καὶ πτέρυγας ἔποπος ἐσχηκέναι φησὶν, ἵνα τὴν ἐνοῦσαν αὐτοῖς ἀκάθαρτον γνώμην καὶ τὸ πρὸς πᾶν ὁτιοῦν τῶν ἐκτόπων εὐπετὲς εὖ μάλα κατασημήνειεν. [*](c) ὁ μὲν γὰρ ἔποψ στρουθίον ἐστὶν οὐκ ἄσημον, Φιλοβόρβορον δὲ καὶ κοπροβόρον, καὶ ταῖς σκωλήκων ἀγέλαις ἀγρίως ἐπιμαινόμενον, καὶ τρυφὴν ἀεὶ ποιεῖσθαι κατειθισμένον τὴν ἐσχάτην ἀκαθαρσίαν. τοιουτοσὶ ’δε πὼς καὶ τοῖς εἰδωλολατροῦσιν ἔπεστι νοῦς. οὐ γὰρ ἵεταί που κατευθὺ τοῦ πρέποντος· ἀλλ’ ἔξω φέρεται τοῦ εἰκότος, τὸν θεῖον οὐκ οἶδε νόμον, ἔστι δὲ ἁπάσης ἀκαθαρσίας ἔμπλεως, καὶ πᾶν εἶδος φαυλότητος ἡγεῖται τρυφήν. ταύτῃτοι καὶ πτέρυγας ἔποπος ἐνηρμόσθαι τοῖς γυναίοις ὁ τῆς ὁράσεως ἔφη λόγος, [*](d) τὴν ἴσην ἐκείνῳ γνώμην καὶ αὐταῖς ἐνεῖναι διδάσκων. ἀναλαμβάνουσι δὲ τὸ μέτρον τῇ ἀνομίᾳ μεμεστωμένον.

Δεῖ γὰρ ἑκάστην ψυχὴν τῷ ἰδίῳ καταφορτίζεσθαι βάρει, τῷ τῆς ἁμαρτίας φημί. ἐπειδὴ δὲ ἴσα τε ἀμφοῖν καὶ ἀδελφὰ τὰ ἐγκλήματα, τῆς τε Σαμαρείας φημὶ καὶ τῆς Ἰερουσαλὴμ, ταύτῃτοι καὶ ἐν ἴσῳ τρόπῳ κατηχθισμέναι τῷ τε μέτρῳ καὶ [*](e) τῆ ἀνομίᾳ, πνεύματος ἐμπίπτοντος ἐν ταῖς πτέρυξιν αὐτων, ὀξεῖ καὶ ἀπαραποδίστῳ φέρονται δρόμῳ πρὸς τὴν τῶν ἀλλοφύλων χώραν, δῆλον δὲ ὅτι τὴν τῶν Βαβυλωνίων. τοῦ γὰρ ἀκαθάρτου πνεύματος συνωθοῦντος αὐτὰς εἰς τὸ πλημμελὲς, καὶ τῆ ἀνομίᾳ καταφορτίζοντος, ἀπεκομίσθησάν πρὸς αἰχμαλωσίαν, καὶ ὑπὸ πόδας πεπτώκασι τῶν ἐχθρῶν. ἐπειδὴ δέ φησιν ὁ μακάριος ἄγγελος, ὡς ἀποφέρουσι τὸ μέτρον οἰκοδομῆσαι αὐτῷ οἰκίαν ἐν γῇ Βαβυλῶνος, ἀναγκαῖον ἡμᾶς ἐκεῖνο νοεῖν, ὡς ἔστι σημεῖον τοῦ μακρὸν παρ’ ἐχθροῖς διατελέσαι χρόνον τοὺς Ἰσραὴλ, τὸ καὶ οἶκον οἰκοδομεῖσθαι τῆ ἀνομίᾳ, [*](700 Α. a) καὶ οἷον ἵδρυσίν τινα καὶ στάσιν αὐτῇ γίνεσθαι παρ’ ἐχθροῖς. ὃ δὴ καὶ τετέλεσται. μόλις γὰρ αὐτοῖς ἑβδομηκοστοῦ πληρωθέντος ἔτους, τῶν τῆς αἰχμαλωσίας ἀνεῖνται δεσμῶν.

Καὶ ἐπέστρεψα καὶ ῆρα τοὺς ὀφθαλμούς μου καὶ ἴδον, καὶ ἰδοὺ [*](b) τέσσαρα ἄρματα ἐκπορευόμενα ἐκ μέσου δύο ὀρέων, καὶ τὰ ὄρη ἦν ὄρη χαλκᾶ. ἐν τῶ̣ ἅρματι τῷ πρώτω̣ ἵπποι πυῤῥοὶ, καὶ ἐν τῷ ἅρματι τῷ δευτέρῳ ἵπποι μέλανες, καὶ ἐν τῷ ἅρματι τῷ τρίτῳ ἵπποι λευκοὶ, καὶ ἐν τῷ ἅρματι τῷ τετάρτῳ ἵπποι ποικίλοι ψαροί, καὶ ἀπεκρίθην καὶ εἶπα πρὸς τὸν ἄγγελον τὸν λαλοῦντα ἐν ἐμοί Τί ἐστι ταῦτα, Κύριε; καὶ ἀπεκρίθη ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν έν ὲμοὶ καὶ εἲπε Ταῦτά εἰσιν οἱ τέσσαρες c ἄνεμοι τοῦ οὐραγοῦ, ἐκπορεύονται παραστῆναι τῶ̣ Κυρίῳ πάσης [*](4. κατηχθεσμέναι Edd. τε assumptum ex C.b. τρόπῳ pro μέτρῳ C. 5. ἐν assumptum ex C.b. 9. τὴν ἀνομίαν C. πρὸς C εἰς Edd. 17. αἰχμαλωσίας C.D. δουλείας Edd. ἀνεῖνται B.C. Pont. Migne, ἀεῖνται Pont.] ἀνίενται D. ὀνεῖται Aub. 18. εἶδον B. (ℵ 22. al.) 20. ἐν] ἐν Β. (Compl.) 23. ψαροί] καὶ ψαροὶ F. Edd. (42. al.) 25. ταὐτό εἰσίν B.C. (49, 198.) οὗτοί εἰσιν F. (Alex.) ταῦτά ἐστιν Edd. (Vat. ℵ) 26. ἐκπορεύονται C οἳ ἐκπ. F. Edd. (XII.))

Προὐπέδειξεν ὅτι τοῖς σφῶν αὐτῶν ἐναλόντες βρόχοις, καὶ σειραῖς τῶν οἰκείων ἁμαρτημάτων κατεσφιγμένοι, κατὰ [*](Prov. v. 22.) τὸ γεγραμμένον, εἰς ἀλλοδαπὴν ἀπῴχοντο, καὶ κατῳκήκασι παρ’ ἐχθροῖς, τὸν ἀήθη τῆς δουλείας ἀνατλάντες ζυγόν. ἀλλ’ ἦν ἀναγκαῖον καὶ τῶν τῆς λυτρώσεως διαμεμνῆσθαι [*](e) καιρῶν, καὶ δὴ ποιεῖται τὴν δήλωσιν, προσπεπλεγμένων ἑτέρων. ἐδιδάσκετο γὰρ ὁ Προφήτης συλλήβδην ἅπαντα τὰ τῷ ἔθνει συμβησόμενα κατὰ καιρούς. τὰ τέσσαρα τοίνυν ἄρματα, τὰ ἐν μέσῳ τῶν ὀρέων τῶν χαλκῶν, φαμὲν εἶναι πάλιν τὰς τῶν ἄλλων βασιλειῶν ἐπισημοτέρας, τὰς ἐν τοῖς τέσσαρσι κλίμασιν, ἤγουν ἀνέμοις, τοῖς ὑπ’ οὐρανὸν κατὰ καιροὺς ἀναδεδειγμένας. ὄρη δὲ οἶμαι λέγεσθαι χαλκὰ τὰ δύο τῆς οἰκουμένης τμήματα. τέμνουσι γάρ τινες εἰς Εύρώπην [*](a 701 Α.) τε καὶ Ἀσίαν τὴν σύμπασαν γῆν. χαλκᾶ δὲ αὐτῆς τὰ μέρη, διά τοι τὸ ἐρηρεῖσθαι διὰ παντὸς καὶ ἀκλονήτως ἔχειν καὶ μηδεμιᾶς ἀνέχεσθαι βλάβης. ψάλλει γάρ που καὶ ὁ θεσπέσιος Δαυεὶδ πρὸς τὸν τῶν ὅλων Δημιουργόν [*](1. οἱ prius assuraptum ex B.C. (Alex. XII.) εἰς C. ἐπὶ Edd. (A.V. &c.) 3. καὶ οἱ ψ. ἐξεπ. om. C. linea vacante. 4. ἔβλεπον B.D. ἐπέβλεπον C. Edd. καὶ περιοδ. C. (Alex. XII.) τοῦ π. Edd. (Vat.) πᾶσαν assumptum ex C. (130, 239, 311.) 5. πᾶσαν assumptum ex C. (62.) 6. πᾶσαν assumptum ex C. (86.) ἐβόησεν C. 7. ἐπὶ γῆς D. et ut opinor C. qui tempore forte eodem ad γῆν castigatum est (XII.) ut infra 703 a. κοὶ post βορρᾶ add. Edd. (Vat. ℵ priina manu) invitis B.C.D. (Alex. XII.) cf. infra 730 d. 8. ἐπὶ γῆν B. (22. al.) ἐπὶ γῆς D. 10. οἰκείων C. ἰδίων Edd. 12. ἀληθῆ C. 14. προσπεπλ. C. προεμπ. Edd. 18. τὰς alt. om. C. habent D.b. 20. λέγεσθαι]+τὰ Edd. invitis B.C.b. 22. αὐτῆς C, αὐτοῖς Edd. 23. τοι C. τε Edd.)