In XII Prophetas

ΚΥΡΙΛΛΟΥ

ΕΙΣ ΤΟΝ ΠΡΟΦΗΤΗΝ ΖΑΧΑΡΙΑΝ.

ΤΟΜΟΣ ΠΡΩΤΟΣ.

Κεφ. α΄. ’Εν τῷ ὀκδόῳ μηνὶ ἔτους δευτέρου ἐμ Δαρείου, ἐγένετο λόγος κυρίου πρὸς Ζαχαρίαν τὸν τοῦ Βαραχίου υἱὸν Αδδὼ τοῦ Προφήτου λέΓω.

ΠΡΟΦΗΤΕΥΕΙ μὲν ὁ μακάριος Ζαχαρίας ἐν τοῖς ῾Ιεροσολύροις, κατὰ τοὺς αὐτοὺς οἶμαι χρόνους, καθ’ οὓς καὶ ὁ Σοφονίας. μετὰ γάρ τοι τὴν ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας ἐπάνοδον, κατῴκηκεν ὁ Ἰσραὴλ οὐκέτι διηρημένως καὶ ἀνὰ μέρος ἔν τε τῇ Ἰουδαίᾳ καὶ ἐν τῇ Σαμαρείᾳ, ἀλλ’ εἰς μίαν οἱ πάντες συνενηνεγμένοι πόλιν, τὴν Ἰερουσαλὴμ δηλονότι, καὶ ἀνὰ [*](b) πᾶσαν τὴν Ἰουδαίαν, βασιλεύοντος ἐπ’ αὐτοῖς Σοροβάβελ τοῦ ἐκ φυλῆς Ἰούδα, καὶ μὴν καὶ προὔχοντος ἐν ἱερωσύνῃ Ἰησοῦ τοῦ Ἰωσεδὲκ τοῦ ἱερέως τοῦ μεγάλου. ἐξυφαίνει δὲ [*](Codices B.C. [C. hodie initio mutilus, foliis decem prioribus amissis post tempus, ut videtur, Montfaucon, vide Bibliothecam Coislinianam ejus p. 186. D. pro paginis pro quibus desideratur C. contuli, locis pluribus difficilioribus adhibui.] 1—3. Sic D. εἰς τὸν Προφήτην Ζαχαρίαν Β. τοῦ ἐν ἁγίοις ἡμῶν Κυρίλλου ἀρχιεπισκόπου ἀλεξανδρείας, ἐξήγησις ὑπομνηματικὴ εἰς τὸν Προφήτην Ζαχαρίαν Edd. 4. Sic Β. τόμος α΄ D. 5. Textum hic reposuimus ex B.C.D. [C. teste Montf. supra cit.] ὀγδόω D. Edd. ἑβδόμῳ Β. δευτέρῳ C. ? 6. υἱὸν Β. Edd. υἱοῦ F. (51.) sed cf. infra 653 b. Ἀδδὼ D.F. Edd. ’Αδὼ Β. τοῦ alt. B.D (ut vid.). Edd. cf. infra 1. c. τὸν A.V. c.] 10. Σοφονίας] Legendumne est ᾿Αγγαῖος ? 11. Haec καὶ ἀνὰ μέρος accesserunt ex D. 13. συνενηνεγμένοι D. συνηνεγ. Edd. 1 5. καὶ alt. om. D.)

Tίς οὖν αὐτῷ τῆς προφητείας ὁ λόγος, καὶ διὰ ποίων τῶν διηγημάτων ἔρχεται, πῶς οὐκ ἂν δίκαιον εἰπεῖν ἐπιμετρίως; τὴν δίκην μὲν γὰρ ὑφ’ ἥν εἰσιν, ἐπισκήπτει τοῖς λελυτρωμένοις, ἅτε δὴ τῆς θείας ἐντολῆς οὐ μετρίως ἠμεληκόσι, καὶ τῶν διὰ τοῦ πανσόφου Μωυσέως τεθεσπισμένων μένων ἀλογεῖν εἰωθόσι· καταδεδιττόμενος δὲ οὐ μετρίως αὐτοὺς, μεταφοιτᾶν ἀναπείθει πρὸς τὸ δεῖν ἑλέσθαι μᾶλλον εὐδοκιμεῖν διὰ τῆς [*](c) εἰς πᾶν ὁτιοῦν εὐπειθείας καὶ ὑπακοῆς. προσεπάγει δὲ, ὅτι εἰ μή τινες εἶεν ἀγαθοὶ καὶ εὐήνιοι, καὶ τοῖς θείοις εἴκοντες νόμοις, πείσονται καὶ αὐτοὶ τῶν τοῖς πατράσι συμβεβηκότων [*](1. καὶ assumptum ex B.D. 2. εἰς αἰχμαλωσίαν assumpta ex D. 5. καιρούς] + καὶ Edd. invitis B.D. 7. ποτέ D. ἡ om. D. 10. ἐξῄτηνται Β. ἐζήτηνται D. Edd. 12. Haec καὶ κομιδῆ νέοις assumpta ex D. 15. τῆς om. b. γεγονότα δὲ pro καὶ γεγ. μὲν b. innto D. 17. Ἀδδὼ D.b. ’Αδὼ Edd. ante Migne. τέθραπτο B.D.b. τέθραπται Edd. 20. ἐπιμετρίως assumptum ex D. Statim ὑφ’ ὅν pro τὴν δ. μὲν γὰρ ὑφ’ ἥν D. 27. τινες assamptum ex B.D.b.)

Δεῖ δὴ οὖν ἕκαστα τῆς προφητείας τὰ μέρη πολυπραγμονεῖν ἐθέλοντας, μὴ ταὐτολογίαν ἡγεῖσθαι τὰ ἐν αὐτῇ, [*](e) καὶ περιττὴν ἀφήγησιν τῶν ἤδη γεγενημένων· διαμεμνῆσθαι δὲ μᾶλλον, ὅτι τοῖς ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας ὑπονοστήσασιν εἰς τὴν Ἰουδαίαν, ἀναγκαιοτάτην ἔχει τῶν ἤδη συμβεβηκότων τὴν ἀφήγησιν. ἐπηνώρθου μὲν γὰρ τοὺς εἰδότας ὧν ἤδη πεπόνθασιν, ἀναφέρων πρὸς ἀνάμνησιν· τοῖς δὲ δὴ νέοις κομιδῇ, καὶ οὐκ εἰδόσι τὰ πάλαι, προεξένει τὴν ἀσφάλειαν, ἵνα μὴ τοῖς ἴσοις ἐναλοῖεν κακοῖς, τὴν βέβηλον καὶ ἀνομωτάτηνξ ἀγαπῶντες ζωήν.

’Ωργίσθη Κύριος ἐπὶ τοὺς πατέρας ὑμῶ ὀργὴν μεγάλην.

Συνίης ὅπως καταπτοεῖ τοῖς διηγήμασι, καὶ τοῖς κομιδῇ [*](b) νέοις τὰ τοῖς πρὸ αὐτῶν συμβεβηκότα παρατιθεὶς εἰς ἐξήγησιν, μετασοβεῖ πρὸς τὸ ἄμεινον, οἱονείπως ἀπειλῶν, ὅτι τοῖς ἴσοις, ἢ καὶ τοῖς ἔτι δυσαχθεστέροις ὑπενηνεγμένοι [*](3. ἐπιτηδεύματα] σπουδάσματα D. ἐπέσταξε D.b. Edd. ἐπέσταζε Β. 4. τε pro δ’ b. δὲ D. 5. ἀπολυσάμενοι D. Edd. ἀποδυσόμενοι b. 7. χείρω] αἰσχίω D. 9. πανταχοῦ D.b. 12. δὴ B.D. δὲ Edd. 14. περιττὴν B.D. περὶ τὴν iid. 17. ἐπανορθοῦται D. 20. ἀνομωτάτην παραν. D. 22. His praemittunt versum 1 Edd. πρὸ] εἰς D.)

Ἐπιφωνήσῃ δ’ ἄν τις τὰ τοιάδε καὶ τοῖς Ἰουδαίοις δήμοις, εἴπερ ἕλοιτο μυσταγωγεῖν ἐπὶ τὸ Χριστοῦ μυστήριον. ἐπειδὴ γὰρ ἀπεκτόνασι τοὺς προφήτας, καὶ αὐτὸν δὲ “τὸν [*](1 Cor. ii. 8.) “κύριον τῆς δόξης ἐσταύρωσαν,’’ ἑάλωσαν καὶ πεπόρθηνται. [*](e) κατεσείσθη δὲ καὶ αὐτὸς ὁ διαβόητος νεὼς, καὶ πεπλήρωται λοιπὸν ἐπ’ αὐτοῖς τὸ διὰ φωνῆς ’Ωσηέ “Διότι ἡμέρας πολ- [*](Hos iii. 4.) “Λὰς καθίσονται οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ, οὐκ ὄντος βασιλέως οὐδὲ “ὄντος ἄρχοντος, οὐκ οὔσης θυσίας οὐδὲ ὄντος θυσιαστη- “ῥίου, οὔτε ἱερατείας, οὔτε δήλων.” ὅτι δέ εἰσιν αἰχμάλωτοι, καὶ ὑπὸ χεῖρα τέως διαβολικὴν προσκεκρουκότες Θεῷ, καὶ ἀπερριμμένοι, καὶ ἁπάσης ἔξω φειδοῦς τῆς ἄνωθεν γεγονότες, [*](3. ὀργὴν δὲ μεγάλην om. D. Statim ὀργίζεσθαι D. 4. Θεὸν κατεξουσιάζοντα Θεὸν Edd. ante Migne. 12. ὑπομένοντα] + τὴν Edd. invito D. 14. εὐχαριστίας D. εὐχαριστίαν Edd. 20. τὸ] + τοῦ D. 21. αὐτὸν B.D. Migne. αὐτῶν Edd. 22. ἑάλωσαν καὶ ora. D. 24. Διότι D. ὅτι Edd. 26. οὐκ] οὐδὲ D. (Vat.))

Καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς Τάδε λέγει Κύριος παντοκράτωρ ’Επιστρέψατε πρὸς μὲ, καὶ ἐπιστραφήσομαι πρὸς ὑμᾶς, λέγει [*](b 4) Κύριος παντοκράτωρ, καὶ μὴ γίνεσθε καθὼς οἱ πατέρες ὑμῶν, οἷς ἐνεκάλεσαν αὐτοῖς οἱ προφῆται οἱ ἔμπροσθεν λέγοντες Τάδε λέγει Κύριος ’Αποστρέψατε ἀπὸ τῶν ὁδῶ ὑμῶ τῶν πονηρῶν καὶ ἀπὸ τῶν ἐπιτηδευμάτων ὑμῶν τῶν πονηρῶν, καὶ οὐ προσέσχον τοῦ εἰσακοῦσαί μου, λέγει Κύριος.

Ἀνακεκλημένοι γὰρ, ὡς ἔφην, ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας, καὶ ἀνατρέχοντες εἰς τὴν Ἰουδαίαν, ῥᾴθυμοι γεγόνασι περὶ τὸ [*](c) δοκοῦν τῶ Θεῶ, καὶ εἰδώλοις μὲν οὐ προσέκειντο τέως, οὔτε μὴν τὴν ἀρχαίαν προσίεντο πλάνην· πλὴν καθ’ ἑτέρους ἡλίσκοντο παροτρύνοντες τρόπους. ὡς γὰρ ἐν τῷ Ἔσδρᾳ [*](1 Esdr. ix.) γέγραπται, καὶ γυναίοις ἀλλοφύλοις ἐπεμίγνυντο καὶ, τὰς ἐκ τῶν ὁμόρων ἐθνῶν εἰσοικισάμενοι, τεκνῶν ἀλλοτρίων πατέρες γεγόνασι, καίτοι τοῦ νόμου τὸ χρῆμα αὐτοῖς ὡς ἔκτοπον ἀποφάσκοντος. κατημέλουν δὲ καὶ τοῦ τελεῖν ἑορτὰς, καὶ πληροῦν θυσίας, καὶ μὴν καὶ ἀπρόθυμοι περὶ τὸ δεῖν ἀναδείμασθαι τὸν θεῖον ναὸν γεγονότες ἡλίσκοντο. ταύτῃτοι, καθά [*](Agg. ii. 17.16. d) περ ἐν τῷ Ἀγγαίῳ γέγραπται, ἐπάταξεν αὐτοὺς ἐν ἀφορίᾳ καὶ ἀνεμοφθορίᾳ καὶ ἐν χαλάζῃ πάντα τὰ ἔργα τῶν χειρῶν αὐτῶν. καὶ ἐνέβαλλον μὲν εἰς κυψέλην κριθῆς εἴκοσι σάτα, [*](4. ἐπ’ αὐτοῖς om. D. 5. καιρῶ D. 9. καὶ om. D. οἱ om. Edd. ante Migne. 10. οἳ pro οῐς D. οἱ alt. assumptum ex B.D.F. (Alex. XII.) 11. κύριος] + παντοκράτωρ Edd. (A.V. c.) invitis B.D. 19. ἐπεμίγνυντο B.D. ἐπιμέμιγντο (sic) Pont. ἐπιμέμιγοντο Aub. 26. τῶν χειρῶν assuinpta ex D. 27. ἐνέβαλλον D. ἐνέβαλον Edd. κυψέλλην D.)

Kαταγέλαστοι δὴ οὖν, οἱ ταῖς τῶν πατέρων ἀμαθίαις ἑπόμενοι, καὶ προγονικὴν συνήθειαν ὡς δυσανάτρεπτον ἀπολογίαν ἀεὶ προβαλλόμενοι, κἂν εἰ ἐπὶ τοῖς ἐσχάτοις καταψέγοιντο κακοῖς. ἔθος δὲ τοῦτο μάλιστα τοῖς τῶν εἰδώλων [*](a 656 A.) θεραπευταῖς. καλούμενοι γὰρ ἐπὶ τὴν τῆς ἀληθείας ἐπίγνωσιν, τῆς τῶν πατέρων ἀπάτης διαμέμνηνται πανταχοῦ, καὶ πατρῷον ὥσπερ τινὰ κλῆρον τὸ ἐκείνων ἀμαθὲς ἀσπαζόμενοι, διαμένουσι τυφλοί. οἶμαι δὲ, ὅτι κἂν εἰ αὐτοῖς συμβουλεύσειέ τις τοῖς ἐκ περιτομῆς μεταμαθεῖν τὰ αἰσχίω, καὶ τιμᾶν ἑλέσθαι τὸ ὠφελοῦν, ἐπὶ τὴν τῶν πατέρων συνήθειαν καταφεύγουσι καὶ αὐτοί. χρήσιμον οὖν τοῖς πλανωμένοις μένοις ἐπιφωνεῖν ’Επιστρέψατε πρὸς μὲ καὶ ἐπιστραφήσομαι πρὸς ὑμᾶς, λέγει Κύρος παντοκράτωρ, καὶ μὴν ἐπὶ τούτῳ [*](b) Μὴ γίνεσθε καθὼς οἱ πατέρες ὑμῶν, οἱ πλανώμενοι δηλονότι, καὶ μέχρι τοῦ παντὸς μεμενηκότες ἐν ἀγνωσίᾳ.

Οἱ πατέρες ὑμῶν που εἰσι καὶ οἱ προφῆται; μὴ τὸν αἰῶνα ζήσονται; πλὴν τοὺς λόγους μου καὶ τὰ νόμιμα μου δέχεσθε, [*](c) ὅσα ἐΓὼ ἐντέλλομαι ἐν πνεύματί μου τοῖς δούλοις μου τοῖς προφήταις, οἳ κατελάβοσαν τοὺς πατέρας ὑρῶν. καὶ ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν Καθὼς παρατέτακται Κύριος παντοκράτωρ, τοῦ ποιῆσαι κατὰ τὰς ὁδοὺς ὑμῶν καὶ κατὰ τὰ ἐπιτηδεύματα ὑμῶν, οὔτως ἐποίησεν ὑμῖν.

Πρὶν ἁλῶναι τὴν Ἰουδαίαν, καὶ αὐτὰ δὲ τὰ Ἱεροσόλυμα, τὸ τῆς προφητείας ὄνομα, καθάπερ τι προσωπεῖον ἑαυτοῖς [*](Hier. xxiii. 16.) περιτιθέντες τινὲς, προσελάλουν ἀρχαιοτέροις τὰ “ἀπὸ καρ- “δίας αὐτῶν, καθὰ γέγραπται, καὶ οὐκ ἀπὸ στόματος “Κυρίου.” οὗτοι ψευδοεποῦντες ἔφασκον, ὡς οὐκ ἃν ἁλοίη [*](d) ποτὲ παρ’ ἐχθρῶν ἡ ἁγία πόλις, οὐδ’ ἃν γένοιτό ποτε τοῖς ἐθέλουσι καταδῃοῦν εὐκαταμάχητος ὁ ’Ισραήλ· ἀλλ’ ἐρηρεισμένην ἕξει τὴν εὐημερίαν, καὶ ἐν ἀκλονήτοις κείσεται τρυφαῖς, Θεοῦ προασπίζοντος, καὶ τὸ ἀπόλεκτον ἀεὶ τιμῶντός τε καὶ ἀγαπῶντος γένος. ἔφασκον δὲ τὰ τοιαῦτα, καθάπερ ἔφην ἀρτίως, ψευδηγοροῦντες οἱ τάλανες, καὶ ῥᾴθυμον ὄντα τὸν Ἰσραὴλ ὑπτιοῦντες ἔτι, καίτοι δέον ἀναπείθειν ἐκμειλίσσεσθαι Θεὸν, καὶ τὰ ἐφ’ οἷς λελύπηται ῥιπτοῦντας [*](e) ὡς ἀπωτάτω, μεταφοιτᾶν ἑλέσθαι πρὸς τὸ αὐτῷ δοκοῦν. ἀλλ’ ὀλίγος ἐκείνοις τῆς ἀληθείας ὁ λόγος, λημματίων δὲ σμικρῶν καὶ εὐτελεστάτων ἡττώμενοι, πεπλανήκασι τὸν ’Ισραήλ. καὶ γοῦν ὁ μὲν προφήτης Ἱερεμίας κατῃτιᾶτο λίαν [*](Ib. xiv. 13.) αὐτοὺς, οὕτω λέγων “Ὁ ὣν κύριε, ἰδοὺ οἱ προφῆται αὐτῶν “προφητεύουσι καὶ λέγουσιν οὐκ ὄψεσθε μάχαιραν, καὶ [*](1. τὸν αἰῶνα D. Edd. εἰς τὸν αἰῶνα B.F. (22. al.) cf. infra 657 b. 2. δέχεσθαι D. ℵ 95, 185.) 4. οἳ κατελάβοσαν] οἳ κατέλαβον F. (22. al.) οὐ κατελάλησαν D. 5. εἶπον F. (22. al.) 6. ποιῆσαι] + ἡμῖν Edd. (Vat.) ὑμῖν ℵ sed corr.] ὑμῶν B.D. Pont. (Alex. XII.) ἡμῶν Aub. (Vat.) 7. ὑμῶν D. (Alex. XII.) ἡμῶν Edd. (Vat. ℵ) ὑμῖν B.D. (Alex.) ἡμὶν Edd. (Vat. ℵ) 9. τι B.D. τὸ Edd, 10. περιθέντες B. προσελάλουν ἀρχαιοτέροις D. ἐλάλουν Edd. 13. ποτὲ prilis] πώποτε D. 14. εὐκαταμάχητος D. εὐκαταγώνιστος Edd. 17. τὰ assumptum ex B.D. Statim τοιάδε D. 24. κατῃτιᾶτο B.D. καταιτιᾶται Edd.)

Σοφὸν οὖν ἄρα τὸ εὐήνιον, καὶ παντὸς ἡμᾶς ἀπαλλάξει κακοῦ τὸ τοῖς θείοις ἕπεσθαι νόμοις, καὶ τὰς τῶν ἁγίων προαγορεύσεις τιμᾶν, καὶ πίστεως ἀξιοῦν τὰς τοῦ Πνεύματος φωνὰς, ἐννοοῦντάς τε ὅτι πάντη τε καὶ πάντως συμβήσεται τὰ προηγγελμένα, μεταπλάττεσθαι πρὸς τὸ ἄμεινον καὶ μεταχωρεῖν εἰς μετάγνωσιν. ἀποσκευασόμεθα γὰρ οὕτω τὰ ἐξ [*](Rom. iv. 5.) ὀργῆς, καὶ ἠπίῳ περιτευξόμεθα τῷ Δεσπότη· δικαιοῖ γὰρ τὸν ἀσεβῆ, καὶ ἀνίησι δίκης τοὺς ἐξ ἀμαθίας ἤγουν ἀσθενείας πεσόντας εἰς ἁμαρτίαν.

Τῇ τετάρτῃ καὶ εἰκάδι ἐν τῶ̣ ἑνδεκάτῳ μηνί· οὖτός ἕου ὁ μήν Σαβάτ· έν τῶ δευτέρω, ἔτει ἐπὶ Δαρείου ἐγένετο λόγος Κυρίου πρὸς Ζαχααρίαν τὸ τοῦ Βαραχίου υἱὸν ’Aδδὼ τοι Προφήτην λέΓω ῾Εώρακα τὴν νύκτα, καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ἐπιβεβηκὼς ἐφ’ ἵππον πυρρόν, καὶ οὗτος ἱστήκει ἀνὰ μέσον τῶι δύο ὀρέω τῶ κατασκίων, καὶ ὀπίσω αὐτοῦ ἵπποι πυῤῥοὶ καὶ ψαροὶ καὶ ποικὶλοι κὼ λευκοί, καὶ εἶπα Τί οὗτοι, κόρω; κὼ εἶπε πρὸς [*](b) μὲ ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν ἐὺ ἐμοί ’Εγὼ δείξω σοι τί ἐστι ταῦτα. καὶ ἀπεκρίθη ὁ ἀνὴρ ὁ ἐφεστηκὼς ἀνὰ μέσον τῶν ὀρέων καὶ [*](1. αὐτὸς Edd. invitis B.D.b. 2. κατὰ] καὶ κατὰ b. καὶ] + κατὰ b. 4. ποιεῖται ante τὴν transp. D. 6. ὑπεραμέτρως B.D. ὑπερμέτρως b. Edd. –16. Haec ἀποσκευασόμεθα—ἁμαρτίαν ἁμαρ ambigue D.] accesserunt ex D. 17. τετάρτη B.D. τετράδι Edd. ℵ A.V. c.) ἐν assumptum ex D. (23, 233.) cf. infra 708 C. τετάρτῳ pro ἑνδεκάτῳ (sic) D. τοῦ ἑνδεκάτου μηνὸς Β. (42, 240.) 18. σαβάτ] σάββατον B.D. (91, 239.) sed vide iiifra 1. c. ἐπὶ om. F. 19. υἱὸν D. cf. infra l.c. et cf. supra 652 init. υἱοῦ F. Edd. (51.) Statira ἀδὼ Β. 20. ἐφ’ B.D. (Alex.) ἐπὶ Edd. (Vat.) 21. ἱστήκει D. (Alex.) εἱστήκει Edd. 22. ψαῤῥοὶ D. 24. ὁ prius om. Edd.)

Ἀνὰ μέρος καὶ κατὰ καιροὺς τὰς ὁράσεις τοῖς ἁγίοις [*](c) προφήταις ἐξεκάλυπτεν ὁ Θεός. οὐ γάρ που φαμὲν ὡς ἀεί τε καὶ συχνὴ καὶ ἀδιάστατος παντελῶς ἡ τῆς θεοπτίας αὐτοῖς ἐχορηγεῖτο χάρις καὶ τῶν ἐσομένων ἡ ἀποκάλυψις· κατὰ καιροὺς δὲ μᾶλλον, τοὺς ἑκάστῳ πράγματι πρέποντας, καὶ κατὰ τὸ αὐτῶ δοκοῦν τῶ ἀποκαλύπτοντι τὰ κεκρυμμένα. καὶ ποτὲ μὲν τοῦτο, ποτὲ δὲ ἐκεῖνο, κατὰ πολλούς τε καὶ διαφόρους ἐπαιδεύοντο τρόπους. ἔσθ’ ὅτε μὲν γὰρ ἁπλῆν ἐδέχοντο γνῶσιν, ἐνηχοῦντος αὐτοῖς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· ἐσθ’ ὅτε δὲ καὶ πρὸς τούτῳ καὶ ἐν αὐταῖς ταῖς ὁράσεσι τῶν [*](d) δρωμένων ἐγίνοντο, ἄλλοτε ἄλλως αὐτοῖς διαμορφοῦντος Θεοῦ καὶ ἀποκαλύπτοντος αἰνιγματωδῶς μυστήρια. ῾Ησαΐας μὲν γὰρ ὁ μακάριος τεθεᾶσθαί φησι “τὸν κύριον σαβαὼθ [*](Es. vi. 1, 2.) “καθήμενον ἐπὶ θρόνου ὑψηλοῦ καὶ ἐπηρμένου, περιεστηκότων αὐτὸν τῶν Σεραφὶμ καὶ εὐφημούντων ἐξ ἀμοιβῆς. ὁ δέ γε θεσπέσιος Ἰεζεκιὴλ θρόνον τεθεᾶσθαί φησιν ἐπὶ στερεώματος, [*](Ezek. i. 25, 26.) μάτος, ὑποκειμένων τῶν Σεραφίμ. ἔφη δὲ, ὅτι τὸν ἐπὶ τοῦ e θρόνου καθήμενον ἑώρακε διφυᾶ, ὡς τὰ κάτω μὲν ἀπὸ ὀσφύος [*](Ib. 27.) ἐν εἴδει πυρὸς ὁρᾶσθαι σαφῶς, ἐν ὁράσει δὲ ἠλέκτρου τὰ ἄνω. καὶ βαθὺς ἂν γένοιτο καὶ μακρὸς ὁ ἐφ’ ἑκάστῳ λόγος, εἴπερ ἕλοιτό τις πολυπραγμονεῖν τὰς αἰτίας τοῦ πολυειδεῖς γενέσθαι παρὰ Θεοῦ τὰς ὁράσεις αὐτοῖς.

Οὕτω τοιγαροῦν καὶ ὁ μακάριος Ζαχαρίας καιρὸν καὶ ἡμέρας καὶ μῆνα σαφῶς ὁρισάμενος, τεθεᾶσθαί φησι τὸν [*](1. ἐξαπέσταλκε B.D. (Alex. XII.) ἐξαπέστειλε Edd. (Vat. ℵ) τοῦ assumptum ex B.D.F. (Alex. XII.) 3. εἶπαν Περιωδεύκαμεν B.D. (Alex.) εἶπον περιωδεύσαμεν Edd. (Vat. ℵ) 6. ὁ om. D. 7. τε B.D. που Edd. ἡ om. D. 8. ἡ assumptum ex B.D. 10. τὸ] τῷ D. 14. καὶ prius assumptum ex D. τοῖς deest in Edd. 21. τοῦ assumptum ex D. 22. ἑώρακε D. Edd. ἑώρακα Β.)

Ἕστηκε δὲ ανα μεσον τῶν δύο ὀρέων τῶν κατασκίων. ὄρη δὲ οἶμαι κατάσκια φησι τό τε τῆς Ἰουδαίας, τουτέστι, τὴν Σιῶν καὶ μὴν καὶ τὸ Σαμαρείας. ἔφη γάρ που περὶ αὐτῶν [*](Amos vi. 1.) ὁ Θεός “Οὐαὶ τοῖς ἐξουθενοῦσι Σιῶν καὶ τοῖς πεποιθόσιν “ἐπὶ τὸ ὄρος Σαμαρείας.’’ ἄμφω δὲ κατάσκια διά τοι τὸ ἀμετρήτῳ πλήθει τῶν κατῳκηκότων στενοχωρεῖσθαι τάχα που, καὶ ὕλην ἀπομιμεῖσθαι δασεῖάν τε καὶ ἀμφιλαφῆ. κατόπιν γεμὴν τοῦ ἐπιβεβηκότος τὸν ἵππον τὸν πυῤῥὸν, ἵπποι [*](d) πάλιν ᾔεσαν ἕτεροι, καὶ οὐκ ἐν ὄψει μιᾷ, πυρροὶ γὰρ ἦσαν, [*](4. τότε pro τούτῳ D. 5. τι om. D. σημαίνει τὸ pro σημαίνειν D. 11. οἱ om. D. ἔχοντες χώραν inv. 01(1. b. 12. χειροτμήτοις 1). 15. νόμου D.b. νομοθέτου Edd. 16. ἀμελήσαντες b. 17. φίλον] φίλιον καὶ 1). 18. δὲ om. D. 21. φησὶ κατάσκια mverso ordine D. τε assumptum ex b. 22. τὸ] + τῆς Edd. invitis D.b. 23. ἐξουθενῶσι D. 24. τὸ alt. B.D. τῶ b. Eiid. 26. δασεῖάν D.b. βαθειᾶν Edd. 28. ᾔεσαν B.D. ἤεσαν b. ἦσαν Edd.)