In XII Prophetas
Cyril of Alexandria
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Ὁ ΘΕΣΠΕΣΙΟΣ Ἰωνᾶς πατρὸς μὲν ἐξέφυ τοῦ Ἀμαθὶ, ὥρμητο γεμὴν ἐκ Γεθχοβέρ· πολίχνιον δὲ τοῦτο τῆς Ἰουδαίων γῆς, ἤτοι κώμη, κατά γε τὸν εἰκότα λόγον. ἔοικε δὲ τοὺς τῆς προφητείας πεποιῆσθαι λόγους κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν, καθ’ ὃν καὶ οἱ πρὸ αὐτοῦ Ὠσηέ τε φημὶ καὶ καὶ Μιχαίας καὶ οἱ λοιποί. πλεῖστα δὲ ὅσα τοῖς Ἰουδαίων [*](b) δήμοις κατίδοι τις ἃν αὐτὸν κεχρησμῳδηκότα, καὶ τοὺς ἄνωθεν καὶ παρὰ Θεοῦ διαπορθμεύσαντα λόγους, καὶ τὰ ἐσόμενα σαφῶς προαπηγγελκότα. ἔγγραφος μὲν οὖν τῆς παρ’ αὐτοῦ προφητείας λόγος ἕτερος οὐδεὶς παρὰ τοῦτόν ἐστιν. ὅτι δὲ διατετέλεκε ταῖς Ἰουδαίων ἀγέλαις τὰ κατὰ καιροὺς ἐσόμενα προαναφωνῶν, μεμαρτύρηκεν ἡ θεόπνευστος γραφή. ἐν γὰρ 1 τῇ τετάρτη τῶν βασιλειῶν ποιεῖται μὲν τοὺς λόγους τὸ γράμμα τὸ ἱερὸν περὶ τοῦ Ἱεροβοὰμ, οὐχὶ δὴ τοῦ [*](3 Reg.xv. 34, c.) καὶ ἐν ἀρχαῖς, ὃς ἦν τοῦ Ναβὰτ, ὃς καὶ ἐξήμαρτε τὸν Ἰσ- [*](365 Α. a) καθὰ γέγραπται, δαμάλεσι δηλονότι ταῖς χρυσαῖς [*](Codex Β. [D. initio adhibitus, postea raro.] 1–3. Sic Β. τοῦ Κυρίλλου εἰς Προφήτην Ἰωνᾶν, τόμος εἷς D. τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ἄρχιεπεσκόπου ἀλεξανδρέίας, ἐξήγησις ὑπομνηματικὴ εἰς τὸν Προφήτην ᾿ Ιωνᾶν Edd. 5. γεθχοβέρ Β. γεικοβέρ D. Γὲθ Χιβέρ Edd. τουτὶ D. 12. ἄγγροφος (sic) D. 13. τοῦτο D. 18, ὀρχῇ Edd. 19. καθὰ D. Edd. καθὼς Β.)
Οὐκοῦν ἐξεικονίζεται μὲν καὶ διαπλάττεταί πὼς ἡμῖν ὡς ἔν γε τοῖς κατὰ τὸν θεσπέσιον Ἱωνᾶν τὸ Χριστοῦ μυστήριον. πλὴν ἐκεῖνο τοῖς ἐντευξομένοις εἰπεῖν οἰήσομαι δεῖν. ὅτε θεωρίας πνευματικῆς διαμορφοῦται λόγος, προκειμένου προσώπου, καὶ παραληφθέντος εἰς ὑποτύπωσιν τοῦ πάντων ἡμῶν Σωτῆρος Χριστοῦ, δοκιμάζειν ἀναγκαῖον τὸν σοφόν τε ἐπιστήμονα, τίνα μὲν ἀκόλουθον ὡς ἄχρηστα ποιεῖσθαι τῷ [*](d) προκειμένῳ σκοπῷ, τίνα δὲ δὴ αὖ χρήσιμά τε καὶ ἀναγκαῖα, καὶ ὠφελεῖν ὅτι μάλιστα πεφυκότα τοὺς ἀκροωμένους. οἷον φέρε εἰπεῖν· προκείσθω Μωυσῆς ὁ μακάριος, ὃς παρέστησε μὲν τὸν Ἰσραὴλ τῷ Θεῷ ὑπὸ τὸ ὄρος τὸ Σινᾶ, γέγονε δὲ μεσίτης Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων. δεδιότες γὰρ οἱ ἐξ Ἰσραὴλ [*](Ex. xx. 19.) ἐλιπάρουν λέγοντές “Λάλει σὺ πρὸς ἡμᾶς, καὶ μὴ λαλείτω “πρὸς ἡμᾶς ὁ Θεὸς, μήποτε ἀποθάνωμεν. ἀλλ’ ὅτι τὸ χρῆμα τὴν διὰ Χριστοῦ μεσιτείαν προανετύπου σαφῶς αὐτὸς [*](Deut. xviii. 17, 18. e) ἐδίδαξεν ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ οὕτω λέγων “Ὀρθῶς “ὅσα ἐλάλησαν· Προφήτην αὐτοῖς ἀναστήσω ἐκ τῶν “φῶν αὐτῶν ὥσπερ σὲ,’’ μεσιτεύοντα δηλονότι καὶ παρσταντα τῷ Θεῷ τὸ ἀνθρώπινον γένος καὶ ἀπαγγέλλοντα τοῖς ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν τὴν τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς ἀπόρρητον [*](Ib. 18.) βούλησιν. “Θήσω γὰρ τοὺς λόγους μου εἰς τὸ στόμα “τοῦ, καὶ λαλήσει αὐτοῖς κατὰ πάντα ὅσα ἂν ἐντείλωμαι.’’ παρελήφθη δὴ οὖν ὁ θεσπέσιος Μωυσῆς εἰς τύπον Χριστοῦ, [*](366 Α. a) ἀλλ’ οὐ πάντα τὰ Μωυσέως καὶ αὐτῷ προσάψομεν, ἵνα μή τι τῶν ἀτόπων δρῶντές τε ὁμοῦ καὶ λέγοντες ἁλισκοίμεθα. ὡμολόγει μὲν γὰρ ὁ Μωυσῆς, ὅτι τε ἰσχνόφωνος εἴη καὶ βραδύγλωσσος καὶ ἀνικάνως ἔχων εἰς ἀποστολήν· ἔφασκε [*](7. Haec του — Σωτῆρος accesserunt ex B.D. 16. πρὸς ἡμᾶς D. Edd. ἡμῖν Β. ig. ὅσα deest in Edd. 24. λαλήσει] λαλήσω Edd. ἄν assumptum ex Β. ἐντεἰλωμαι] + αὐτῷ Edd. repugnantibus B.D, 26. προσαψόμεθα D. 27. τε om. Β. habet D. 29. εἰς B.D. πρὸς Edd. 29—563. 4. ἔφασκε—ὀποστελεἱς B.D. καὶ ἐδέετο ἄλλον προχειρισθῆναι Edd.)
Οὐκοῦν μεσιτεύει μὲν ὁ Μωυσῆς εἰς τύπον Χριστοῦ, βραδυστομεῖ δὲ οὐκ ἔτι δεικνύων τὸν τύπον ἐν ἑαυτῶ. παρελήφθη πάλιν ὁ μακάριος Ἀαρὼν εἰς ὑποτύπωσιν τοῦ Ἐμμανουήλ, τοῖς τῆς ἀρχιερωσύνης κατεστεμμένος αὐχήμασι, καὶ εἰς τὰ ἅγια τῶν ἁγίων εἰστρέχων, καὶ στολὴν ἐκείνην ἠμφιεσμένος τὴν εὐκλεᾶ τε καὶ ἀξιάγαστον. ἀλλ’ οὐ πάντα πάλιν τὰ αὐτοῦ Χριστῷ περιθήσομεν· οὐδὲ γὰρ [*](c) ἦν ἀμώμητος παντελῶς· ἐπετιμᾶτο γάρ ποτε, καταλαλήσας Μωυσέως ὁμοῦ τῇ Μαρίᾳ. ἦν δὲ καὶ ἑτέρως οὐκ ἀνεύθυνος, μεμοσχοποιηκότος κατὰ τὴν ἔρημον τοῦ Ἰσραήλ. οὐ δὴ οὖν τὰ ὡς ἐν γράμμασί τε καὶ τύποις ταῖς πνευματικαῖς θεωρίαις χρήσιμα, ἀλλ’ εἰ πρόσωπον εἰσφέροιτό τινος ἀνατυποῦντος ἡμῖν ἐφ’ ἑαυτῷ τὸν Χριστὸν, παριππεύσομεν εἰκότως τὰ ἀνθρώπινα, μόνοις δὲ τοῖς ἀναγκαίοις ἐφιζήσομεν, πανταχῆ περιτρέποντες τὸ ὠφελεῖν πεφυκὸς εἰς τὸν τοῦ [*](d) προκειμένου σκοπόν. οὕτω γὰρ δὴ καὶ ἐπὶ τοῦ θεσπεσίου [*](7. Haec ὁ μακάριος προφήτης assumpta ex B.D. 11. Haec ὁ μακάριος flesunt in Edd. 15. δεικνύων τὸν τύπον hoc ordine D. δεικνὺς ἐκεῖνον 15. παρελήφθη om. Β. μακάριος deest in Edd. 19. ἠμφιεσμένος D. ἤμφιεσμένα Β. ἀμφιεσάμενος 20. παραθήσομεν Edd. Statim οὐδὲ Β. οὐ D. Edd. 25. φέροιτό Edd. 26. ἑαυτοῦ iid. 28. τοῦ om. D. 29. θεσπεσίου deest in iid.)
Πλὴν οὐ πάντα τὰ συμβεβηκότα αὐτῶ νοοῖτ᾿ ἂν εἰς τοῦτο χρήσιμά τε καὶ ἀναγκαῖα· οἷον, ἀπεστάλη κηρύξαι τοῖς Νινευίταις, ἀλλ’ ἐζήτησε φυγεῖν ἀπὸ προσώπου τοῦ Θεοῦ, καὶ κατοκνήσας ὁρᾶται πρὸς ἀποστολήν· ἀπέσταλται καὶ παρὰ τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς ὁ Υἱὸς διακηρύξων τοῖς ἔθνεσιν, ἀλλ’ οὐκ ἀπρόθυμος ἦν εἰς διακονίαν, οὔτε μὴν ἐζήτησε φυγεῖν ἐκ προσώπου τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός. παρεκάλει τοὺς [*](Infra i. 12. e) ἐμπλέοντας ὁ Προφήτης λέγων “Ἄρατέ με καὶ ἐμβάλετε εἰς “τὴν θάλασσαν, καὶ κοπάσει ἡ θάλασσα ἀφ’ ὑμῶν· κατεπόθη καὶ ὑπὸ τοῦ κήτους, εἶτα καὶ ἐξεδόθη τριήμερος, καὶ μετὰ τοῦτο ἀπῆλθεν εἰς Νινευὶ, καὶ πεπλήρωκε τὴν δισκονίαν· λελύπηται δὲ οὐ μετρίως κατοικτείραντος Θεοῦ τοὺς ἀπὸ τῆς Νινευί. ὑπέστη καὶ ὁ Χριστὸς ἑκὼν τὸν θάνατον· [*](367 Α. a) ἔμεινεν ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας, [*](S. Matth. xii. 40; xxvii. 63.) ἀνεβίω τε αὖ, καὶ μετὰ τοῦτο ἀπῆλθεν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, καὶ τοῦ πρὸς τὰ ἔθνη κηρύγματος ἐκέλευε ποιεῖσθαι τὴν [*](S.Matth. xxviii. 19.) ἀρχήν· ἐνετέλλετο γὰρ τοῖς μαθηταῖς μαθητεύειν “πάντα “τὰ ἔθνη· καὶ βαπτίζειν αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς “καὶ τοῦ Υίοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.’’ πλὴν οὐ σωζομένους ὁρῶν εἰς μετάγνωσιν, καθάπερ ἀμέλει καὶ ὁ μακάριος Ἴωνας. οὔκουν εἰ μὴ πάντα τῆς ἱστορίας ’τον λόγον εἰς τὸν τῆς πνευματικῆς θεωρίας περιτρέψομεν σκοπὸν, αἰτιάσθω μηδείς. ὥσπερ γὰρ αἰ μέλιτται λειμῶνάς τε καὶ ἄνθη περιιπτάμεναι τὸ χρήσιμον ἀεὶ συναγείρουσι πρὸς [*](b) τὴν τῶν κηρίων κατασκευὴν, οὕτω καὶ ὁ σοφὸς ἐξηγητὴς τὴν ἁγίαν καὶ θεόπνευστον ἀνερευνώμενος γραφὴν, τὸ τελοῦν εἰς διασάφησιν τῶν τοῦ Χριστοῦ μυστηρίων ἀεὶ συλλέγων [*](1. συνήσομεν Ἰωιᾶ hoc ordine B.D. 3. αὐγῶν Edd. 7. ὁ Πατρός inv. ord. iid. 9. ἐκ B.D. ἀπὸ Edd. Haec καὶ Πατρὀς desunt in 10. ἐμβάλετε D. ἐμάλλετε Edd. βάλετε Β. 11. ἡμῶν D. 12. καὶ secundum assumptum ex B.D. 15. ἀπὸ B.D. ὑπὸ Edd. 18. κοὶ τοῦ ] κοὶ καὶ (sic) Aubertus. 19–21. Haec ἐνετέλλετο — Πνεύματος ex D. 23. Haec ὁ μακάριος desunt in Edd.)
Καὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου πρὸς Ἰωνᾶν τὸν τοῦ Ἀμαθὶ λέγων [*](Kεφ. α΄.) Ανάστηθι καὶ πορεύθητι εἰς Νινευί τὴν πόλιν τὴν μεγάλην [*](2) καὶ κήρυξον ἐν αὐτῇ, ὅτι ἀνέβη ἡ κραυγὴ τῆς κακίας αὐτῆς [*](c) πρὸς μέ.
Τὴν Ἰωνᾶ προφητείας διακονίαν τε καὶ ἀποστολὴν ἐννενοηκὼς, φαίη τις ἂν καὶ μάλα εἰκότως ἐπὶ καιροῦ, τὸ διὰ τῆς τοῦ μακαρίου Παύλου φωνῆς ὑμνούμενον Ἢ Ἰου- [*](Rom. iii. 29, 30.) “ δαίων ὁ Θεὸς μόνον, οὐχὶ δὲ καὶ ἐθνῶν ; ναὶ καὶ ἐθνῶν, εἴπερ εἷς ὁ Θεός ὃς δικαιώσει περιτομὴν ἐκ πίστεως καὶ “ἀκροβυστίαν διὰ τῆς πίστεως.’’ πείρᾳ δὲ τοῦτο καὶ αὐτὸς ἡμῖν ὁ θεσπέσιος Πέτρος, ἀναπεφώνηκε λέγων “ Ἐπ’ ἀληθείας καταλαμβάνομεν, ὅτι οὐκ ἔστι ἔστι προσω- [*](Acta SS. Ap. x. 34,35.) “ πολήπτης ὁ Θεὸς, ἀλλ’ ἐν παντὶ ἔθνει ὁ φοβούμενος [*](d) “αὐτὸν καὶ ποιῶν δικαιοσύνην, δεκτὸς αὐτῷ ἐστι.’’ δεεημιούργηκε μὲν γὰρ αὐτὸς γῆν τε καὶ οὐρανὸν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς, πεποίηκε δὲ τὸν ἄνθρωπον ἐν ἀρχαῖς κατ’ ἰδίαν εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν, ἵνα τῶν εἰς ἀρετὴν σπουδασμάτων [*](Gen. i. 26.) ἐχόμενος διαβιῴη λαμπρῶς ἐν ἁγιότητι καὶ μακαρισμῷ, καὶ τῶν αὐτοῦ χαρισμάτων πλουσίαν ἔχοι τὴν μέθεξιν. εἶτα παρεκομίσθη πρὸς ἁμαρτίαν, τοῖς τοῦ διαβόλου κακουργήασι πεφενακισμένος· μένος· ταύτῃτοι καὶ γέγονεν ἐπάρατος [*](e) καὶ ὑπὸ φθοράν. προώριστο μὲν οὖν καὶ προέγνωστο πρὸ καταβολῆς κόσμου Χριστὸς εἰς τὴν τῶν ὅλων ἐπανόρθωσιν. εὐδόκησε γὰρ ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ “Ἀνακεφαλαιώσασθαι τὰ [*](Eph. i. 10.) [*](1, 2. Haec τὸν et ἐντ’. — ἐξηγήσεως assumpta ex Β. desunt in D. 3. τοῦ om. Aub. (130, 311.) 7. προφητείας Β. προφητείαν D. προφήτου Edd. τε assumptum ex B. 8. φοίη τις ἄν desunt Edd. 10. μόνον D. Edd. μόνων Β. δὲ assumptum ex Β. deest in D. ναὶ κοὶ ἐθνῶν desunt in Edd. 11. ἐπείπερ B. invitis D. Edd. Haec ὅς — τῆς πίστεως assumpta ex Β.D. 13. αὐτὸς ἡμῖν ὁ θ. Πέτρος B.D. Πέτρος ἡμὶν Edd. 1 4. ἀληθείαν Edd. 18. ὀρχῇ iid. 21. αὐτῶν iid. ἔχη iid. 24. γὰρ pro οὖν iid.)
Τί οὖν, εἶπε μοι, τὰς ἐκ τῶν γειτόνων παραδραμὼν ἀποστέλλει τὸν Προφήτην εἰς Νινευὶ τὴν ἀπωτάτω κειμένην, ἐν ᾗ μάλιστα, καθάπερ ἤδη προεῖπον, πληθὺς ἦν ἀγρία διανενευκότων ἀσχέτως ἐπὶ τὸ χρῆναι προσκυνεῖν ἡλίῳ καὶ ἄστροις καὶ πυρί ; ἀνεπτόητο γὰρ καὶ πέρα λόγου παντὸς εἰς θεομισῆ γοητείαν. εἴρηται γὰρ πρὸς αὐτὴν διὰ τῆς [*](Nahum iii. 4. c) Ἱερεμίου φωνῆς Πόρνη καλὴ καὶ ἐπίχαρις, ἡγουμένη φαρ- “μάκων.” οἶμαι δὴ οὖν ἔγωγε τὸν πάντα εἰδότα Θεὸν βεβουλῆσθαι χρησίμως καὶ αὐτοῖς ἐπιδεῖξαι τοῖς ἀρχαιοτέροις, ὅτι καὶ οἱ λίαν ἐξεστηκότες καὶ τοῖς τῆς πλανήσεως βρόχοις ἐνειλημμένοι, σαγηνευθήσονται μὲν κατὰ καιροὺς εἰς τὴν τῆς ἀληθείας ἐπίγνωσιν, κἂν εἶεν σφόδρα δεινοί τε καὶ ἀτεράμονες καὶ πολὺ λίαν κεχωρηκότες εἰς τὸ ἐξήνιον. ἔχει γὰρ οὐκ ἀνικάνως ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος, εἴς γε τὸ δύνασθαι [*](1. ἐν ἑαυτῷ Edd. 2. γεγονότων iid. 5. ἀναγκαίως iid. 9. ἦν καὶ pro ἢ Νινευὶ iid. 11. Ἰουδαίας iid. 15. δαιμόνων εἴδη iid. 17. ἀπωτὰτην iid. 19. προσκυνῆσαι iid. 22. Ἱερεμίου B.D. Pont. Correxit ad Ναοὺμ Aub. sic corrigente Pont. quoque inter errata. 23. εἶναι pro οὖν Edd. 24. καταδεῖξαι D. iid. τῆς ἀρχαιότητος Edd. 25. οἱ λίαν ἐξεστηκότες] οἱ λίαν ἐξέστησαν iid. 28. ἀτερόμενοι iid. 29. γε assumptum ex B.D.)
Καὶ ἀνἐστη Ἰωνᾶς του φυγεῖν εῖς Θαρσεῖς ἐκ προσώπου κὼ κατέβη εἰς Ἰόππην, καὶ εὗρε πλοῖον βαδίζον εἰς Θαρσεῖς, καὶ ἔδωκε τὸ ναῦλον αὐτοῦ, καὶ ἐνέβη εἰς αὐτὸ, τοῦ πλεῦσαι μετ’ αὐτῶι εἰς Θσρσεῖς ἐκ προσώπου Κυρίου.
Ἰόππη μὲν οὖν Παλαιστίνης ἐστὶ πόλις, ἐπ’ αὐτῇ θαλάσσῃ κειμένη· ἐπίνειον δὲ τῶν ἐπιτηδείων τοῖς ἐκ τῆς Ἰουδαίας ἐπὶ [*](d) ναυτιλίαν ἰοῦσι καὶ εἰς πόλεις μάλιστα τὰς πρὸς ἠῶ. κάτεισι δὴ οὖν ὁ Προφήτης, εἶτα πλοῖον ἀπαῖρον εἰς Θαρσεῖς καταλαβών· προετέθειτο γὰρ τῇ νηὶ κατὰ τὸ εἰκὸς ὁ αὐτόθι δρόμος· ἐδίδου τὸ ναῦλον, καὶ συναπέπλει τοῖς ἄλλοις. Θαρσεῖς δέ φησι τοὺς νῦν καλουμένους Ταρσοὺς, ἤτοι Ταρσόν. τινὲς μὲν οὖν οἴονται πόλιν διὰ τούτου κατασημαίνεσθαι τὴν παρ’ Αἰθίοψι καὶ Ἰνδοῖς, καὶ ἐστι μὲν ὁμολογουμένως παρ’ ἐκείνοις Θαρσεῖς· ἡ γοῦν σύμπασα τῶν Ἰνδῶν διὰ τοῦ Θαρσεῖς σημαίνεται χώρα· πλὴν εἴς γε τὸ παρὸν οὐκ ἐκεῖνο οἶμαι [*](1. ἀρρήτην τερατουργίαν Edd. 2. ὁλκὸς δὲ πρὸς πίστιν ἀεἰπως ἐστι D. nisi quod ὁλκὸν scribit. ὁλκὸς δέ πὼς ἀεὶ πρὸς πίστιν ἐστὶ Edd. ἕλκων τε πρὸς πίστιν ἀεί πὼς εἶχε Β.· 4. μακάριος deest in Edd. 5. τῆς κακίας αὐτῶν D. Edd. (95. 130, 185, 240, 311.) αὐτῆς (sic) Β. 7. τισὶ assuinptum ex B.D. 8. καταβολήν Aubertus. 12. Θαρσεῖς B.D. (8 (ℵ Alex.) Θορσὶς (bis) Edd. 14. ἀνέβη D. (Vat.) 15. εἰς Θαρσείς om. D. (24O.) 16. οὖν ora. B. 17. τοῖς deest in Edd, 20. προετέθειτο Β. προὐτέθειτο Edd. προστέθειτο D. νηὶ κατὰ τὸ εἰκὸς B.D. Νινευὶ Edd. 22. Ταρσὸν] τορσί D. 26. ἐκείνην Edd.)
Ἄπεισι δὲ εἰς Θαρσεῖς ἀνθ’ ὅτου, καὶ ὅ, τι διεσκεμμένος, οὐκ ἔχω νοεῖν. εἰ μὴ ἄρα τις ἐκεῖνο καθ’ ἑαυτὸν ἐννοήσειεν, [*](b) ὅτι μικρά τις καὶ ἐν αὐτῷ, καθὰ καὶ ἐν τοῖς ἀρχαιοτέροις ἁγίοις ἡ περὶ Θεοῦ διάλγψις ἦν· ᾤοντο γάρ τινες, μόνης τῆς Ἰουδαίων χώρας ἀνῆφθαι τὸ κράτος τὸν τῶν ὅλων Θεὸν, συστέλλεσθαι δὲ ὥσπερ ἐν αὐτῇ καὶ γῆς ἀπανίστασθαι τῆς ἑτέρας. καὶ γοῦν ὁ θεσπέσιος Ἰακὼβ ἀπεφοίτα μὲν κατὰ καιροὺς τῆς πατρῴας ἑστίας, ἠπείγετο δὲ πρὸς Λάβαν, καὶ εἰς τὴν μέσην τῶν ποταμῶν. εἶτα κατηυλίζετο μὲν ἐν χώρᾳ τινὶ, λίθον δὲ ὑποθεὶς τῆ κεφαλῇ κατὰ τὸ εἰωθὸς ἐκάθευδεν. εἶτα τὴν κλίμακα τεθέαται τὴν ἐκ γῆς διήκουσαν εἰς οὐρανὸν, [*](c) καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ἀναβαίνοντάς τε καὶ καταβαίνοντας δι’ αὐτῆς, ἐπεστηριγμένον δὲ ἐν αὐτῇ τὸν Κύριον. [*](2. τὰ] + τῶν Edd. invitis B.D. γένοιτο D. 3. Ἰόπης D. 4. τυχὸν assumptum ex B.D. 6. τὸν ἀπόδρομον Edd. οἶμαι assumptum ex B.D. 7. ὡς ἔφην desunt in Edd. 8. νῦν iid. τε pro δὲ D. 9. Ταύρου D. Ταρσοῦ Edd. 10. γοῦν B. μὲν D. μὲν οὖν Edd. Θεοῦ ad Θεοῦ transilit D. 15. Haec τοῦτό ἐστι accesserunt ex B. 16. πάρεισι Edd. invitis B.D. 17. νοήσειεν D. 18. καθὼς Edd. 21. γῆς om, D. 25. ἐπιθεὶς b. invitis D. Edd. τὸ assumptum ex B.D. 27. τε om. B.b. habet D.)
Καὶ Κὐριος ἐξήγειρε πνεῦμα μέγα εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ ἐγένετο κλύσων μέγας ἐν τῇ θαλάσση, καὶ τὀ πλοῖον ἐκινδύνευε συντριβῆναι. [*](5) καὶ ἐφοβήθησαν οἱ ναυτικοὶ καὶ ἀνεβόων ἕκαστος πρὀς τὸν θεὸν αὐτῶν, καὶ ἐκβολὴν ἐποιήσαντο τῶν σκευῶν τῶν ἐν τῶ̣ πλοίω εἰς τὴν θάλασσαν τοῦ κουφισθήναι ἀπ’ αὐτῶν.
Κατεξανίσταται μὲν τῆς νεὼς τὸ κλυδώνιον, οἰκονομοῦντος Θεοῦ καὶ πνευμάτων ἀγρίαις ἐμβολαῖς διακυκῶντος τὴν [*](6. οἰησόμεθα D. 9. ἔτι assumptum ex B.D. 21. ἔχῃ Edd, invitis B.D. 23. μέγα assumptum ex B. (22. al.) deest in D. 26. αὐτων B.D.F. (Alex. XII.) αὐτοῦ Edd. (Vat. 8 XII suprascript.) τῶν alt. om. Edd. 28. νεὼς B.D. ναὸς Edd. 29. ἀγρίων ἐκβολαῖς iid.)
Ἰωνᾶς δὲ κατέβη εἰς τὴν κοίλην τοῦ πλοίου κὼ ἐκάθεθδε καὶ ἔρεγχε. καὶ προσῆλθε πρός αὐτὀν ὁ πρωρεὐς κοὶ εἶπεν αὐτῷ [*](6) Τι οὐ ῥἐγχεις ; ἀνάστα καὶ ἐπικαλοῦ τὀv θεόν σου, εἴπως ὁ Θεὸς ἡμᾶς καὶ μἠ ἀπολώμεθα.
Ἁρμόσειεν ἂν ἥκιστά γε νήψεσι προφητικαῖς τὸ ῥᾴθυμον εἰς εὐχὰς, κινδύνων ἐπηρτημένων, καὶ τὸ ὑπτιοῦσθαι φιλεῖν, καλούντων εἰς πόνους καιροῦ καὶ πράγματος, ἐφ’ ᾧπερ ἃν [*](d) πρέποι μᾶλλον τὸν τῶν ὅλων ἐκμειλίσσεσθαι Θεόν. ὅθεν ἔστιν ἐννοεῖν, ὡς πρὸ χειμῶνος ὁ ὕπνος ἦν· εἰωθότος δὲ σφόδρα κατηρεμεῖν τὸ καὶ εἰς αὐτὴν καθικέσθαι τοῦ πλοiου τὴν κοίλην. φίλον γὰρ ἀεὶ τοῖς ἁγίοις καὶ περισπούδαστον, τὸ τύρβης ἀποφοιτᾶν, καὶ ὄχλων ἀπονοσφίζεσθαι, καὶ διατελεῖν κατὰ μόνας, καθὰ καὶ ὁ θεσπέσιος προφήτης Ἱερεμίας “Ἀγαθὸν ἀνδρὶ, φησὶν, ὅταν ἄρῃ ζυγὸν ἐκ νεότητος αὐτοῦ· [*](Thren. iii. 27,28.) καθίσεται κάτα μόνας, ὅτι ἦρεν ἐφ’ ἑαυτῷ. ἀνακεκράγει δὲ πάλιν περὶ τῆς τῶν ἀπειθούντων πληθύος “Κύριε παντο- [*](Hier. xv. 16,17.) [*](4. μέλλει συνθραῦσθαι Edd. 6. τε εἴη D. Edd. μὲν ἴοι Β. 7. ἐποχοῖτο D. ἐποχῆται Β. ἐποιχοῖτο Edd. 9. ἐντενέστατα Edd. 13. ἀνἀστηθι F. Edd. (XII ex corr.) Statim καὶ assumptum ex D. (ℵ B.D. (22. al.) διασώσῃ F. (ℵ Α. V. XII.) σώσῃ Edd. (87, (87, 97.) B.D. (ℵ 49, 233.) οὐ μὴ Edd. οὐ suprascr. XII.) 15. γε asisumplum ex 16. φιλεῖν Β. δοκεῖν D. Edd. 19. δὲ B.D.b. γὰρ Edd. 21. κοίλην D. Edd. κοιλίαν Β. 22. τύρβης b. τρυφῆς D. Edd. 23. καθὼς Edd. ὁ θ. πρ. desunt in iisd. 25. κατὰ μόνας] + καὶ σιωπήσει Aub. invitis B.D. 26. τῶν assumptum ex B.D.)
Kαὶ εἶπεν ἕκαστος πρὸς τὀν πλησίον αὐτοῦ Δεῦτε βάλωμεν καὶ ἐπιγνῶμεν τίνος ἕνεκεν ἡ κάκω αὕτη εστίν ἑ [*](b) καὶ ἔβαλον κλήρους καὶ ἔπεσεν ὁ κλῆρος ἐπὶ Ἰωνᾶν.
Περιεπγότατα μὲν οἱ πλωτῆρες καὶ ἀσύνηθές τι μελετῶσι καὶ ξένον, τὸ ἐπείγεσθαι κλήρῳ διαμαθεῖν τὸν ἐφ’ ᾧ λελύπηται ὁ Θεός. πλὴν οἰκονομεῖται καὶ τοῦτο χρησίμως, ὡς ἃν γένοιτο καταφανὴς ὁ νομίσας δύνασθαι φυγεῖν ἐκ προσώπου τοῦ Θεοῦ· πίπτει γὰρ ὁ κλῆρος ἐπ’ αὐτὸν, καὶ τὸν ἐκ τοῦ πράγματος ἔλεγχον ὑπομένων ὁρᾶται. ἐδεδίει γὰρ, κατὰ τὸ εἰκὸς, τῆς οἰκείας σκέψεως προαλεστέραν ποιεῖσθαι τὴν κατάρρησιν. καλὸν οὖν ἄρα καὶ σοφὸν τοῖς ἐθέλουσι τηρεῖν, [*](Sir. iv. 26. c) τό “Μὴ αἰσχυνθῇς ὁμολογῆσαι ἐφ’ ἁμαρτίαις σου.”
[*](8)Καὶ εἶπαν προὸς αὐτόν Ἀπάγγειλον ἡμῖν, τἰνος ἕνεκεν ἡ κάκω αὕτη εστίν ἑ ἡμῖν· τίς σου ἡ ἐργασία εστί, κὼ πόθεν καὶ ποῦ πορεύῃ, κοὶ ἐκ ποίας χώρας, καὶ ἐκ ποίου λαοῦ εἶ σύ ; [*](9. ἐκβολῆς Edd. 13. βάλλωμεν Edd. (62, 153.) 14. ἐστὶν ἐν ἥμιν B.D. ἐφ’ ἡμῖν [ὑμῖν F.] ἐστι F. Edd. (153, 310.) 16. περιεργότατον Edd. 18. om. Β, 20. ἐπ’ αὐτῷ D. 25. εἶπαν B.D. (ℵ Alex. XII.) εἶπον (Vat.) ἀνάγγειλον F. Edd. Statim δὴ add. F. Edd. (XII mg.) 26. ἐν om. F. Edd. 27. χώρας] + εἶ σὺ Β. invito D. σὺ εἶ inverso ordine B. (XII.))
Φιλοπευστοῦσι χρησίμως, ὡς ἤδη μὲν κλήρῳ τὸν αἴτιον ἐπεγνωκότες οὐ μὴν ἔχοντες σαφῶς διειδέναι τῆς πλημμελείας τὸν τρόπον. ἐπειδὴ δὲ ἦσαν εἰδωλολάτραι, ποῖον μὲν αὐτῷ τὸ ἐπιτήδευμα, ποῖα δὲ χώρα καὶ πόλις, καὶ ἐκ ποῶν ἔρχεται λαῶν προστετάχασιν εἰπεῖν, ζητοῦντες οἶμαι μαθεῖν, ποίῳ προσκέκρουκε Θεῷ. ἴδιος γὰρ ἦν καὶ τῶν ἐμπλεόντων [*](e) ἑκάστῳ, καὶ οὐχ εἷς ὁ πάντων Θεός. ᾤοντο δὲ, ὅτι τὸν λελυπημένον ἐπ’ αὐτῷ θεραπεύσαντες δαίμονα, τὰ ἐκ τοῦ χειμῶνος ἀποκρούσονται βλάβη. ἐπειδὴ δὲ ὁ Προφήτης οὖλον ἑαυτὸν ὠνόμαζε Θεοῦ τοῦ τεκτηναμένου γῆν τε καὶ οὐρανὸν, καὶ αὐτὸν ἔφη ποιεῖσθαι προσκυνητὸν, συνῆκαν εὐθὺς ὅτι πέφευγεν ἐκ προσώπου Θεοῦ. συνῆκαν δὲ ὅπως ; ὅτι μὴ ἐξῆν Ἰουδαίοις τῆς ἐκνεμηθείσης αὐτοῖς ἀπονοσφίζεσθαι χώρας, μήτε μὴν ἀλλοφύλοις ἐπιφοιτᾶν, μήτε πόλεσιν [*](a 373 Α.) ἐμβάλλειν εἰσωλολατρεῖν εἰθισμέναις. μῶμος δὲ τὸ χρῆμα παρ’ αὐτοῖς, καὶ οὐκ ἀνύποπτον εἰς ἀπόστασιν· ἐδόκει δὴ εἶναι καὶ ἔξω νόμου, καὶ τῶν ἐν αἰτίᾳ καὶ δίκῃ. καὶ γοῦν ὁ μὲν Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς ὁ Χριστὸς ἀπολισθήσειν αὐτοῦ τῆς σωτηρίας, τῆς ὡς ἐν πίστει φημὶ, διεβεβαιοῦτο σαφῶς, εἰ μὴ ἕλοιντο καταδράττεσθαι παρόντος ἔτι καὶ ἐνδημοῦντος ἐν κόσμῳ· ἔφασκε γάρ “Ἐτι μικρὸν χρόνον μεθ’ [*](S. Joan. vii. 33,34.) “ὑμῶν εἰμὶ, καὶ ὑπάγω πρὸς τὸν πέμψαντά με. ζητήσετε με [*](b) [*](1. Κύριον assumptum ex D. deest in F. Edd. (87. al.) 2. σέβομαι] φοβοῦμαι F. Edd. (23, 91, 130, 153, 31 1.) 4. ἐπέγνωσαν B.D. (198, 240.) ἔγνωσαν Edd. Post haec D. non contuli, nisi paucis locis. 6. ἐγνωκότες τὸν αἴτιον b. 7. οὐ μὴν B.b. οὐκ Edd. 10. μαθεῖν assumptum ex B. που b. Neutrum habent Edd. 11. καὶ assumptum ex B. 20. εἰσωλολατρίαις Edd. 22. τῶν deest in Edd. 23. Haec ἡμῶν Ἰησοῦς ὁ Χριστὸς accesserunt ex B. 24. αὐτοῦ Β. αὐτοὺς Edd. 26. Ἔτι μ. χρ. μεθ’ ὑμῶν] δτι μεθ’ ὑμῶν μικρὸν χρόνον iid.)
Καὶ είπαν προς αὐτόν Τί σοι ποιήσομεν, καὶ κοπάσει ἠ ἀφ’ ἡμῶν ; ὅτι ἡ θάλασσα ἐnορεύετο, καὶ ἐξήγειρε μᾶλλον [*](12) κλύδωνα. καὶ εἶπεν Ἰωνᾶς πρὸc αὐτούς Ἄρατε με καὶ [*](d) ἐμβάλετε εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ κοπάσει ἡ θάλασσα ἀφ’ ὑμῶ· διὀτι ἔγνωκα ἐγὼ, ὅτι δἰ ἐμὲ ὁ κλύδων οὗτος ὁ μἐγας ἐφ’ ὑμᾶς ἐσιν.
Δεδίασι μὲν ἀγριαίνουσαν κατ’ αὐτῶν οὐ φορητῶς τὴν θάλασσαν· καταπεφρίκασι δὲ οὐδὲν ἧττον τὸν τῶν Ἑβραίων Θεόν· οὐ γὰρ ἦσαν ἐν ἀγνοίᾳ τῆς ἐνούσης αὐτῷ δυνάμεως τε καὶ δόξης, καίπερ ὄντες ἀλλογενεῖς. ἐπειδὴ δὲ δοῦλον ἑαυτὸν ἔφη Θεοῦ, διαποροῦσι λοιπὸν καὶ μερίζονται τὰς [*](e) γνώμας. ὀκνοῦσι μὲν γὰρ τὸν φόνον, ὑποβλεπόμενοι τὴν ὀργὴν τοῦ πάντα ἰσχύοντος Θεοῦ. ἐπιθρωσκούσης δὲ τῆς θαλάσσης αὐτοῖς οὐ μεῖον ἢ πρὶν, ἀναγκαίαν τὴν ὑπέρ γε σφῶν αὐτῶν ποιοῦνται φροντίδα. ταύτῃτοι παρακαλοῦσιν εἰπεῖν τὸ, τί ἂν γένοιτο παρ’ αὐτῶν, καὶ κατευνασθήσεται μὲν [*](1. ἐγώ εἰμι inverso ordine Edd. 5. καὶ deest in Edd. 12. δοὺς 17. βάλετε Β. 18. οὗτος ὁ μέγας hoc ordine B. (26, 95, 114, 185, 228.) 29. τὸ om. B.)