De Libero Arbitrio

Methodius

Methodius, De Libero Arbitrio, Bonwetsch, Hinrichs, 1917

Ἐπειδὴ δὲ πόθος ἐστί σοι περὶ τῆς τῶν κακῶν γενέσεως ζητεῖν, ἐπὶ τὸν τούτων ἐλεύσομαι λόγον. καί σου βραχέα πυθέσθαι βούλομαι. — τὰ κακὰ πότερον οὐσίαι σοι δοκοῦσιν εἶναι ἢ ποιότητες ουσιων;

[*](15 vgl. De autex. 10, 5. 12, 1 S. 172, 4. 175, 11 — 16 vgl. De autex. 13, 1 S. 178, 14)[*](S (von Ζ. 13 an) E C D (Ζ. 15 ff) Ph Ezn)[*](1 ἀλλ’ — γένηται Z. 7: »sondern von den Accidenzen, welche von (zu?) den Naturen hinzukommen« Ezn Ι ἀλλ’ — γίν. < Phb 1 f ἀπαντᾶν τῷ opponere . . orationi« Jh nach Plato Legg. III, Μ D 1 μοι δὲ C 2 ’ CPhb Ι ὁ < CPh Ι τέχνη τις C Ι ἐξ ἧς ἔχει τ. < Ph, ἐστιν C . . τέχνῃ Ph 2 τὴν < C 3 ποιῶν C Ι φημὶ δὲ πρὸς Ph Ι τούτοις C λέγ. — δοκεῖ < Ph Ι τοῦτο C Ι εὖ < Ε 2 4 ο. ἐν: οὐδὲν C Ι τέχνης < προσγίν. CPh: γίνεται E 5 οὐ γὰρ Ε 1 Ι ἔνεστιν τὴν Ph Ι ἐφ' ἑαυτὴν Ε 10 ? Ι οὐσίαν Ph Ι δοῦναί τι C 6 τότε τὸ] ποτὲ C Ι τὸ < Ε 2 C Ι λαγχ.] βανόντων E, ἐχόντων Ph 7 τινὶ + Ph Ι γίνωνται Ε 1 Ι ὁ εν etc.: Ezn Ζ. 404 1 γὰρ < C 7f τεκτονικῆς Ph 8 ἔστιν C, < Pha Ι δὲ ἔσται < Pha 10 ἀναγκ.] εἶναι + C Ι ἔχειν Ph 11 τῷ θεῷ Ε 10 Ι »Gestalten u. Qualitäten u. Formen« Ezn 12 τῷ — βούλομαι Z. Ezn Ι τῷ] τὸ C Ph 12 f φάναι γενέσθαι C 13 τὸ γίνεσθαί Ph Ι ὄντων] S beginnt wieder Ι τὸ < Ph Ι καὶ] μὴ S Ι δείκνυται] es endet C, sofort wieder Bl. 234 v Z. 16 τοῦ αὐτοῦ ἐκ τοῦ περὶ αὐτεξουσίου (nach De res. I, 38, 3f) 14 Ἑπειδὴ — βούλομαι Ζ. 16] πάλιν δὲ διαληπτέον τῶν κακῶν πέρι Ph 305 b, 32 Ι ἐπεὶ δὲ E, κω ἐπειδὴ S | πεποιθός ἐστιν C Ι nach κακῶν »Frage, woher das Βöse ist? mit roter Schrift S 15 τοὺς . . λόγους S Ι βραχέα θέσθαι] (nur dies) D S. 154, 22; vgl. 10, 5. 11, 1 16 τὰ κακὰ — οὑσιῶν S. 165, 1] τὰ κακὰ ποιότητες οὐσιῶν σοι δοκοῦσιν εἶναι ἢ οὐσίαι; π. οὑσ. D 154, 24 Ι τὰ κακὰ] »welches geschieht« + Ezn Ι σοι δοκ. εἶναι] »ist« Ezn 17 οὑσιῶν: οὐσίας S)
165
  • ΟΥΑΔ. Ποιότητες οὐσιῶν εὐ ἔχειν λέγειν μοι δοκεῖ.
  • ΟΡΘΟΔ. Ἠ δὲ ὕλη ἀποιος ἦν καὶ ἀσχημάτιστος;
  • ΟΥΑΔ. Οὕτως προλαβὼν ἐξεῖπον τῷ λόγῳ.

    • ΟΡΘΟΔ. Οὑκοῦν εἰ τὰ κακὰ ποιότητες ὑπάρχουσιν οὐσιῶν, ἡ δὲ ὕλη ἄποιος ἦν, τῶν δὲ ποιοτήτων ποιητὴν εἶπας τὸν θεὸν εἶναι, ἔσται καὶ τῶν κακῶν δημιουργὸς ὁ θεός. ὅτε τοίνυν οὑδ' οὕτως ἀναίτιον τῶν κακῶν δυνατὸν εἰπεῖν τὸν θεόν, ὕλην αὐτῷ προσάπτειν περιττὸν εἶναί μοι δοκεῖ. εἰ δέ τι πρὸς ταῦτα λέγειν ἔχεις, ἄρχου τοῦ λόγου. — εἰ μὲν ἐκ φιλονεικίας ἡμῖν ἡ ζήτησις ἐγίνετο, οὐκ ἂν δεύτερον περὶ τῶν κακῶν ἠξίουν ὁρίζεσθαι· ἐπεὶ δὲ φιλίας ἕνεκα μᾶλλον καὶ τῆς πρὸς τὸν πλησίον ὠφελείας τὴν ἐξέτασιν ποιούμεθα τῶν λόγων, ἄνωθεν περὶ τούτων ὁρίζεσθαι ἀξιῶ συγχωρεῖν.

    ΟΥΑΔ. Τὴν μὲν προαίρεσιν τὴν ἐμὴν ἐκ πολλοῦ σοι φανερὰν εἶναι δοκῶ καὶ τὴν ἐν τοῖς λόγοις σπουδήν, ὅτι οὐ πιθανῶς εἰπὼν ψεῦδος νικῆσαι θέλω, ἀλλὰ δειχθῆναι τὴν ἀλήθειαν μετὰ ἀκρι- βοῦς ἐξετάσεως, καὶ σὲ δὲ οὔτω διακεῖσθαι σαφῶς ἐπίσταμαι· ὅθεν οἵῳ τρόπῳ χρώμενος νομίζεις δύνασθαι τὸ ἀληθὲς εὑρεῖν, τούτῳ χρῆσαι μηδὲν δυσωπούμενος. οὐ γὰρ σεαυτὸν ὠφελήσεις μόνον χρησάμενος τῷ κρείττονι, ἀλλὰ πάντως κἀμὲ περὶ ὧν ἀγνοῶ σαφῶς.

    [*](4 vgl. De autex. 11, 1 S. 172, 15 — 9 vgl. De res. I, 30, 2 — 10 vgl. De autex. 4, 3 S. 156, 1 — 14 De autex. 4, 5 S. 157, 2f — 15 De autex. 14, 2 S. ISl, 10 f. De res. I, 2, 5 — 1 7 De res. I, 2, 6)[*](S E C (bis Ζ. 3) D (Z. 1) Ph (bis Ζ. 8) Ezn (bis Ζ. 3))[*](1 ποιότητας E Ι οὐσιῶν — δοκεῖ < Ph Ι οὐσιῶν S 10 v Ι εὐ ἔχειν anders in D Ι λἐγ. μ. δοκ.] »sie sagen« Ezn Ι λέγειν glati: glju ty S: < δοκεῖς S 2 ΘΟΔΙΟΣ C Ι ποιότης ἧν ἀσχημ. C 3 οὕτω Ε 2 Ph b Ι προλαβὼν — εὐεργετεῖν ἀγαθόν S. 167, 2 < C Ph, — οὐκ ἔστιν αὐτή S. 167 < Ezn, aber + »wie vermöchte sie, die qualitätslose u. Qualitäten hervorzubringen, wenn nicht das Böse herkäme u. nicht von ihr« 6 καὶ] ovv od. τοίνυν w. e. seh. S 7 εἰπεῖν 8 λέγων od. λέγοντες. (gljuste) S: εἰπεῖν Ε 2 Ι μὲν γὰρ Ε 2 10 τι ἡξίουν od. ἡξίουν τι S Ι ἐπειδὴ? S 11 τὸν] τῶν S Ι πλησίων S Ι ἐξέτασιν] σύστασιν w. e. seh. S 12 ωυγχωρεῖν < Ε 2, vor ἀξιῶ Ε 10, nach ἄνωθεν in S 13 πολλοῦ] übers. S Ι σοι < Ε 10 14 πιθανῶς] τέχνῃ, ἐπιστήμῃ od. σοφιστικῶς übers. Ι εἰπὼν — θέλω Ζ. 15] εἰπεῖν θέλω, ψευδόμενος νικῆσαι θέλων »reden will, ügend siegen wollend«) S 15 τοῦ δειχθῆναι Md, dagegen Kl; »damit « S Ι τ. ἀλήθ. S 16 σε . . σιακ.] »daß du bis« S Ι δὲ < 17 f τούτῳ χρ.] οὕτω χρῆσθαι Ε 1i 18 δυσωπούμ.] vgl. Plat. Polit. 285 D 19 ἀγνοῶ σαφῶς mit S; S verb. auch παραστήσας (so) mit dem Vorhergehenden)
    166

    ΟΡΘΟΔ. Παρστῆσαί μοι δοκεῖς καὶ τὰ κακὰ οὐσίας ὑπάρχειν τινάς· οὐ γὰρ ἐκτὸς οὐσιῶν αὐτὰ ὅντα βλέπω. ἐπεὶ τοίνυν, ὠ οὑτος, καὶ τὰ κακὰ οὐσίας εἶναι λέγεις, ἀνάγκη τὸν τῆς οὐσίας ἐξετάζειν λόγον. δοκεῖ σοι τὴν οὐσίαν σωματικήν τινα σύστασιν εἶναι;

    ΟΥΑΔ. Δοκεῖ.

    ΟΡΘΟΔ. Ἡ δὲ σωματικὴ σύστασις αὐτὴ ἐφ’ ἑαυτῆς ὑπάρχει οὐ δεομένη τινὸς οὗ γενομένου τὸ εἶναι λήψεται;

    ΟΥΑΔ. Οὕτως ἔχει.

    ΟΡΘΟΔ. δοκεῖ δέ σοι τὰ κακὰ ἐνεργείας εἶναί τινος;

    ΟΥΑΛ. Οὕτω μοι φαίνεται.

    ΟΡΘΟΔ. Αἱ δὲ ἐνέργειαι τότε τὸ εἶναι λαμβάνουσιν, ὁπότ' ἂν ὸ ἐνεργῶν παρῇ;

    ΟΥΔΔ. Οὕτως ἔχει.

    ΟΡΘΟΔ. Οὐκ ὄντος δὲ τοῦ ἐνεργοῦντος, οὐδ’ ὅπερ ἐνεργεῖ ἐσται ποτέ;

    ΟΥΑΛ. Οὐκ ἔσται.

    ΟΡΘΟΔ. Οὑκοῦν εἰ ἠ οὐσία σωματική τίς ἐστι σύστασις, ἡ δὲ σωματικὴ σύστασις οὐ δεῖταί τινος ἐν ᾠ γενομένη τὸ εἶναι λήψεται, τὰ δὲ κακὰ ἐνέργειαι ὑπάρχουσί τινος, οἱ δὲ ἐνέργειαι δέονταί τινος ἐν ᾠ γενόμεναι τὸ εἶναι λαμβάνουσιν, οὐκ ἔσονται <αὐταὶ αἱ> οὐσίαι τὰ κακά.