Symposium Sive Convivium Decem Virginum
Methodius
Methodius, Symposium Sive Convivium Decem Virginum, Bonwetsch, Hinrichs, 1917
Ὠς οὑν ἀπεπαύσατο καὶ ἡ φέκλα τοσαῦτα εἰποῦσα, ἴφη προστάξαι τὴν Ἀρετὴν ἡ Θεοπάτρα Ι τῇ Τυσιανῇ λέγειν· τὴν δὲ μειδιάσασαν ἀμπροσθεν αὐτῆς παρελθεῖν καὶ φάναι· Ὦ Ἀρετή, παρθενίας [*](1 vgl. Psal. 44, 2 — 8 Ephes. 3, 19 — 11 Paulusakten — 13 Plato Prot. 361 E — 20 Plato Prot. 328 D) [*](2 ἀγασθ)ῆναι unleserl. Ι προσέχ Ο 3 φανταζομένης P, φανταζομένως Po Cb Jh 4 ὑπερ.] ραι undeutl. Ι αἰδοῖ τῆς ἅψεως PJh 6 EYB < Ρ: Μεθ.B, u. am Rd. 7 ἀνδραγαθ)ημάτων unleserl. Ι μῆτιν M Aussg.: μῆκος Ρ, μῆ . . . (am SchluB eher ν als ς) 8 καὶ λέγειν unleserl. Ο, καὶ < MAI Ι κατ(ώρθ)ωσεν unleserl. Ι ὑπερβαλούσης Ο 9 ἐ(π)ίδει(ξιν) — καἰ unleserl. O Ι ποιουμἐνης P AI Ι καὶ vor ὡς < M Ι πολλ. — πρώτοις Ζ. 10 unleserl. O 1 πολλ.] παρθένη M, παρθένος AI 10 ἐν μεγ. M AI Ι μαρτύρ)ων — καὶ Ζ. 11 unleserl. 11 κεκτ.] ποιουμένη MAI Ι βουλ. — καὶ Ζ. 13 unleserl. 13 διατρ)ίβωμεν — πολλάκις Ζ. 14 unleserl. 14 ἡμῖν MAI Ι νῦν — ἐξαγγεῖλαί Ζ. 15 unleserl. 15 καὶ τῶν P 214 Ι σοι] es folgen noch mehrere unleserliche Zeilen in 0, dann endet 16 καθὼς MAlJh: καθ’ οὕς P Ι ὑπεθέμην M ΑΙ 18f Τυσιανὴ. Λόγος Θος nach φάναι P 19 PI τοσαῦτα . . ἐπιδειξάμενος ἀπεπαύσατο)
Ὁ θεὸς τὴν ἑορτὴν τῆς σκηνοπηγίας διδάσκων τῆς ἀληθινῆς τοὺς ἀληθινοὺς Ἰσραηλίτας, πῶς ἑορτάζειν δεῖ καὶ τιμᾶν ἐν τῷ Λευϊτικῷ παρίστησι μᾶλλον τῶν ἄλλων ἁγνείᾳ φάσκων δεῖν τὴν ἑαυτοῦ σκηνὴν ἕκαστον κοσμεῖν. παραθήσομαι δὲ καὶ τὰ ἀπὸ τῆς γραφῆς, ἀφ’ ὧν ἀναμφισβητήτως δειχθήσεται πᾶσιν ὅσον καὶ θεῷ πρόσφορόν ἐστι καὶ προσφιλὲς τὸ κατόρθωμα τοῦτο τῆς ἁγνείας. »καὶ τῇ πεντεκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνὸς τοῦ ἑβδόμου, ὅταν συντελέσητε τὰ γεννήματα τῆς γῆς, ἑορτάσετε κυρίῳ ἑπτὰ ἡμέρας, καὶ τῇ ἡμέρᾳ τῇ ὀγδόῃ ἀνάπαυσις ἔσται. καὶ λήφεσθε τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ καρπὸν ξύλου ὡραῖον καὶ κάλλυντρα φοινίκων καὶ κλάδους ξύλου ξύλου καὶ ἰτέας καὶ ἄγνου κλάδους ἐκ χειμάρρου, εὐφρανθῆναι ἔναντι κυρίου τοῦ θεοῦ ὑμῶν ἑπτὰ ἡμέρας τοῦ ἐνιαυτοῦ, νόμιμον αἰώνιον εἰς εἰς γενεὰς ὑμῶν. ἐν τῷ μηνὶ τῷ ἑβδόμῳ ἑορτάσετε αὐτήν· ἐν σκηναῖς κατοικήσετε ἑπτὰ ἡμέρας. πᾶς αὐτόχθων ἐν Ἰσραὴλ κατοικήσουσιν ἐν σκηναῖς, ὅπως ἴδωσιν αἱ γενεαὶ ὑμῶν ὅτι ἐν σκηναῖς κατῴκισα τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ἐν τῷ ἐξαγαγεῖν με ὑμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου. ἐγὼ κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν.‘ πάντως ὑπολήψονται οἱ Ἰουδαῖοι — ψιλῷ τῆς γραψῆς τῷ γράμματι περιπετόμενοι, ὥσπερ καὶ τὰ καλούμενα ψυχία τῶν λαχάνων τοῖς φύλλοις, ἀλλὰ μὴ τοῖς ἄνθεσι καὶ καρποῖς ὡς ἡ μέ- [*](2 Symp. S. 120, 31. Plato Symp. 198 B. 193 E — 8 Job. 1, 47 — vgl. De res. II, 21 — 12 Lev. 23, 39—43 — 23 Symp. 3, 1. De lepra 14, 6. Orig. Ζ. B. Exod. hom. 3 S. 27, 7 Lomm. De princ. IV, 2, 6 (13); s. auch zu S. 115, 6) [*](7 ff Phot. Bibl. S. 237 S. 312 a, 7—11) [*](1 καύχημα am Rand als Corr. 1. Hd. in B, κάλλος (so auch Po) im Text 2 f PI καὶ πῶς . . οὐ μέλλοι ἀπορεῖν . . μετὰ καλὸν οὕτω καὶ παντοδαπὸν λόγον ῥηθέντα; 2 πολλῶν] nicht καλῶν mit PI 4 δὴ < Jh 7 ff ’O θεὸς] Ph ὅτι — παρουσίᾳ < Ph b ) ὅτι τὸ ἐν Λευϊτικῷ περὶ τῆς σκηνοπηγίας λεγό- μενον εἰς τὴν ἐν τῇ β΄ τοῦ κυρίου παρουσίᾳ ἐσομένην τῶν ἀνθρώπων ἀνά- στασιν ἐκδἐχεται, σκηνὴν ἑκάστου τὸ οἰκεῖον τιθεὶς τιθεῖσα Pha) σῶμα, τὰς δὲ ἑπτὰ ἡμέρας εἰς τύπον τῶν ἑπτὰ αἰώνων, καὶ τὰ ἄλλα τ’ ἄλλα Phb) ἀναλόγως 11 πρόσ|φορον P ν 13f γενήματα P 14 ἑορτάσατε Ρ (? B) 16 κάλυνθρα· Ρ 20 Ἰσραὴλ V. 1. Hd. a. Rd. in B, im Text Ἰερουσαλὴμ 22 ἐναγαγεῖν B 23 πάντιμος Cb: πάντες P 24 ψυχία »Schmetterlinge; ψύχιον CI 6309 « Kl): φύκια Po)
Καὶ ταῦτα μὲν οὖν ὡς ἐπὶ παραδείγματος εἰρήσθω δεικνυούσης, ὅτι τὰ παρόντα τύπους ἡγούμενοι τῶν ἤδη γεγονότων οἱ Ἰουδαῖοι τῆς ἐλπίδος τῶν μελλόντων« ἐξώκειλαν »ἀγαθῶν« , μηδὲ τοὺς τύπους τῶν εἰκόνων βουληθέντες εἶναι προκαταγγελτικούς, μηδὲ τὰς εἰκόνας τῆς ἀληθείας. ὁ μὲν γὰρ »νόμος« τῆς εἰκόνος ἐστὶ τύπος καὶ σκιά, τουτέστι τοῦ εὐαγγελίου, ἡ δὲ εἰκών, τὸ εὐαγγέλιον, αὐτῆς τῆς ἀληθείας. οἱ γὰρ παλαιότεροι καὶ ὁ νόμος τοὺς τῆς ἐκκλησίας προεξήγγειλαν ἡμῖν προφητεύοντες χαρακτῆρας, ἡ δὲ ἐκκλη- [*](2 Symp. 5, 7 S. 62, 9ff; vgl. De lepra 13. De sanguis. 9, 1 — 3 Prov. 1, 5. 6 — 6 De res. II, 21, 1. De cib. 8, 6. 10, 1, De lepra 14, 6. De sanguis. 1, 1. Tert., De res. 26. Orig., De princ. IV, 13. In Exod. hom. 5 u. anderw. — 11 Hipp., Seg. Jak. 12, 3 — 12 Exod. 12, 3. 6. 7. 12—14. 23; vgl. S. 68, 23 — 17 Apok. Job. 7, 3. 14. 6, 16. 9, 4 — 19 Röm. 5, 9 — 24 Hebr. 10, 1 — 29 Symp. 5, 7. 8 S. 61, 21ff) [*](26—28 Phot. Bibl. 237 S. 312 a, 3—5) [*](8 καὶ τὸν P 216 13 γεγενημένος B 17 τοῦτον P 20 ἐκτραπησομένων Jb 21 ἐντετυπομένην B 22ff δεικνουύσῃ? KI 25 τῶν P 216 26 ὁ μὲν] Ph | γὰρ < Ph 26f τύπ. ἐστὶν κ. σκιὰ τ. εἰκόνος 27 ἡ] εἰ Phb 28 ἠληθ.] τῆς ἐσομένης ἐν τῇ δευτέρᾳ τοῦ κυρίου παρουσίᾳ + Ph u. endet)
Ὀθεν ἀποθανόντος τοῦ παραπτώματος καὶ διεφθαρμένου πάλιν ἀθάνατος ἀνίπταμαι, καὶ ὑμνῶ τὸν θεὸν τὸν διὰ θανάτου τὰ τέκνα ἐκ θανάτου σῴζοντα, καὶ ἑορτάζω νομίμως αὐτῷ, κοσμήσασα τὴν σκηνήν μου τὴν σάρκα τοῖς ἔργοις τοῖς καλοῖς, ὥσπερ κἀκεῖ ταῖς πενταφώτοις αἱ παρθένοι λαμπάσιν.
ἐξεταζομένη τῇ πρώτῃ τῆς ἀναστάσεως ἡμέρᾳ εἰσφέρω τὰ προστεταγμένα, εἰ κεκόσμημαι τοῖς τῆς ἀρετῆς καρποῖς, εἰ τοῖς κλάδοις τῆς ἁγνείας κατασκιάζεται. νόει γάρ μοι τὴν ἀνάστασιν εἶναι τὴν σκηνοπηγίαν, νόει μοι καὶ τὰ εἰς τὴν σύνθεσιν παραλαμβανόμενα τῆς σκηνῆς τὰς πράξεις εἶναι τῆς δικαιοσύνης. λαμβάνω οὖν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πρώτῃ τὰ ὑποτεταγμένα, οἱονεὶ τῇ ἡμέρᾳ ᾑ κρίνομαι, εἰ τὴν σκηνὴν ἐκόσμησά μου τοῖς προστεταγμένοις, εἰ εὑρίσκονται ταῦτα ἐν αὐτῇ, ἅπερ ἐνταῦθα μὲν ἐν τῷ κόσμῳ κτήσασθαι προστασσόμεθα, [*](2 Joh. 14, 6 — 4 I Kor. 13, 9. 12. 10 — 7 De res. II, 21, 2 — 9 vgl. Barn. 15, 7 — 11 Dan. 12, 2 — 13 De res. I, 32, 7. 38, 5. 42, 3. 43, 3. II, 6, 3. Theoph. Ad Autol. 11, 26. 44 — 22 Mt. 25, 7) [*](7f τῶν ἀστῶν, ω u. ων in συγκολλ. u. μένων in συμπ. auf Rasur in P 10 ἀποληψ(όμεθα B Ι θνιξομένας B 13 μὴ P 217 22 καλλοῖς B, aber unter d. 2. λ ein Punkt 24 κεκ. corr. aus κεκόσμηται B)
Καὶ λήψεσθε ἑαυτοῖς τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ καρπὸν ξύλου ὡραῖον καὶ κάλλυντρα φοινίκων‘ «, λέγων τὴν ἄσκησιν τῶν θείων μαθημάτων, οἷς ἀκκαθαίρεται καὶ κασμεῖται ψυχὴ ψυχὴ τὰ πάθη, ἀποσαρουμένων ἀπ' αὐτῆς καὶ ἐκβαλλομένων τῶν ἁμαρτημάτων δεῖ γὰρ καθαροὺς καὶ κεκοσμημένους ἤσκειν εἰς τὴν ἑορτήν, ὥσπερ κοσμήτρῳ ταῖς ἀσκήσεσι καὶ μελέταις τῆς ἀρετῆς πεφιλοπονημένους· ὅτι μελέταις ἐπιπόνοις καὶ ἀσκήσεσι καθαιρόμενος ὁ νοῦς τῶν ἐπικαλυπτόντων αὐτὸν ἀλλοίων διανοημάτων ὀξυδερκεῖ πρὸ·ς τὴν ἀλήθειαν, καθάπερ καὶ ἡ χήρα τὸν κοδράντην ἐν τοῖς εὐαγγελίοις ἀνεύρατο μετὰ τὸ σαρῶσαι τὸν οἶκον καὶ ῥῖψαι τὰ κόπρια, τὰ ἐπισκοτοῦντα καὶ καλύπτοντα πάθη τὴν ψυχήν, τὰ ἀπὸ τῆς θρύψεως ἡμῶν καὶ τῆς ἀμελείας πληθύνοντα. καὶ τοίνυν ὁ σπουδάζων εἰς τὴν ἑορτὴν τῶν σκηνῶν ἐκείνων φθάσαι καὶ τοῖς ἀνίοις συγκαταλεχθῆναι πρῶτον τὸν ὡραῖον τὴν πίστιν κτησάσθω καρπόν , εἶτα τὰ κάλλυντρα, τὴν ἄσκησιν καὶ μελέτην τῶν γραφῶν· εἶτα τοὺς ἐριθηλέας ἐφεξῆς κλάδους τῆς ἀγάπης καὶ δασεῖς. οὓς καὶ μετὰ τὰ κάλλυντρα παρεγγυᾷ λαμβάνεσθαι, κλάδους δασεῖς εὐθυβολώτατα τὴν ἀπάπην φράσας· τὸ γὰρ δασὺ κατάκαρπον ὅλον ἐστὶ καὶ πυκνόν, μηδὲν ψιλὸν ἢ διάκενον ἔχον, ἀλλὰ πάντα πεπληρωμένα, καὶ τοὺς ὄρπηκας καὶ τὰ στελέχη. τοιοῦτον γάρ ἐστιν ἡ ἀπάπη, μηδαμόθεν ὑπόκενος ἢ ἄκαρπος οὐσα. ἦ γάρ, »ἐὰν πωλήσω τὰ ὑπάρχοντά μου καὶ δώσω πτωχοῖς, καὶ ἐὰν τὸ σῶμά μου πυρὶ παραδώσω , καὶ ἐὰν τοσαύτην πίστιν, ὥστε ὅρη μεθιστᾶν, κτήσωμαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδέν εἰμι.. ἡ ἀγάπη ἄρα τὸ κατάκαρπόν ἐστι καὶ δασύτατον ξύλον πάντων, ἡ γέμουσα καὶ πεπληρωμένη τῶν χαρισμάτων. — εἶτα τί παραλαμβάνεσθαι βούλεται [*](1 Psal. 44, 2 — 3 Hebr. 10, 1 — 4 Joh. 1, 17 — 7 Lev. 23, 40 — 8 Symp. S. 8, 17. 59, 4. Plato Pol. VII, 527 D — 12 De lepra 18, 5; vgl. Symp. 5, 4 — 13 De lepra 9, 1 — 15 Luk. 15, 8 — 27 I Kor. 13, 3. 2) [*](4 δὲ B, δ’ P Ι ὡραῖος P 218v 8 κάλυνθρα stets P 8f PI μαθήμασιν . . ὄργανόν τι ψυχῆς ἐκκαθαίρεται 9f ἀποσαρκουμένων P 10 ἀπ ] ἐξ Β 14 ὀξυδορκεῖ (nicht B) 21 ἐριθηλέας P 219 25 πεπλ. Wd: πεπληρωμένον P 29 ἔχων B 31 χαρίτων, Cb Jh)
Διὰ τοῦτο πάντων μάλιστα τοὺς τῶν ἀγώνων ἐφιεμένους καὶ μεγάλῃ φρονήσει χρωμένους τὴν ἁγνείαν ἀμελλητί φημι εῖν καὶ τιμᾶν ὡς ὠφελιμωτάτην καὶ ἐπίδοξον. ἐν γὰρ τῇ καινῇ καὶ ἀλύπῳ κτίσει, ὅς ἂν ἁγνείας μὴ εὑρεθῇ κλάδοις κέκοσμημένος, οὐ [*](1 Lev. 23, 40 — 2 Jes. 44, 4 — 8. 11 Mt. 25, 10 — 10 vgl. Symp. S. 83, 5. 94, 9 — 11 Luk. 12, 35 — 25 I Kor. 7, 29 — 28 Plato Symp. 212 B) [*](1f κλάδους ἰτείνους κικλήσκων B Jh 6 ἐρρέτωσαν P ν 11 ἀναδήσασθαι Po: ἀναδέξασθαι P: ἀναδεῖσθαι Cb Jh 12 ὦ < B Jh Ι ἐπισκέψασθαι P 22 τὴν] καὶ Cb Jh Ι ἔννομον P 220 23 ἑορτάζουσι im Text B, corr. v. 1. Hd. am Rand 28 f PI διὸ δὴ ἔγωγέ φημι χρῆναι πόντα ἄνδρα τὸν Ἕρωτα τιμᾶν 28 ἀμελητί V B | αἰνεῖν (od. φιλεῖν od. ἀσκεῖν) wie S. 129, 5 Bo: δεῖν PJh; nach δεῖν sei etwa ein ἀσκεῖν ausgefallen Jh 30 ἀλύπῳ] ἀλύτῳ CbJh, aber vgl. oben S. 114, 9. De res. I, 55, 1. II, 15, 8)
Τούτῳ κἀγώ, ὦ Ἀρετή, κατὰ τὴν ἐμαυτῆς, δέσποινα, δύναμιν δωροῦμαί σε τῷ πέπλῳ.
ΒΥΒΟΥΛ. Λίαν ἀγωνιῶ, ὦ Γρηγόριον, κατ' ἐμαυτὴν ἐννοουμένη έν ὁποίῳ θορύβῳ νῦν ἄρα ἡ Δομνίνα ἦν, ταρασσομένης αὐτῇ τῆς καρδίας καὶ φοβουμένης μὴ ἀπορήσῃ λόγων καὶ ἐνδεέστερόν τι τῶν [*](5 Hebr. 12, 22. Apok. Joh. 21, 2 — 14 Barn. 15, 7 — Symp. S. 114, 18 — 16 Hebr. 4, 14 — 25 Psal. 41, 5 — 31 Symp. S. 113, 2. 121, 6. Plato Symp. 193 E) [*]( ἀπαιρούμενοι Cb 5 von ἐστ’ an w. e. seh. v. neuer Hand B 149 ff 9 πάλιν P 220v 14 χιλιονταεταιρίδα hier u. Ζ. 20 P (nicht B) 19 μου nach ἀπομ. + Ρ (nicht B) 22 ὦ Kl: αἰ P 22 f συμπερανθῆναι B 25 ἤχου B 27 Τούτῳ] P 221 Ι ἐμαυτὴν B 29 ον in Γρηγ. auf Rasur in P Ι ἀμαυτὸν Jh Ι ἐννοουμένα P, α(?) auf Rasur: ἐννοούμενος Jh 30 ἆρα P Ι αὐτῇ Po Cb Jh: αὐτῆς P 31 PI ἐφοβούμην μὴ ἀπορήσωσι λόγων)
ΓΡΗΓΟΡ. Τεταράχθαι μὲν αὐτήν, ὠ Εὐβούλιον, καὶ σφόδρα, ἔφη μοι ἡ Θεοπάτρα, οὐ μὴν ἠπορηκέναι λόγων. μετὰ <δὲ> τὸ τὴν Τυᾶιανὴν ἡ Ἀρετὴ τὸν ὀφθαλμὸν εἰς αὐτὴν ἐπιβαλοῦσα , Δεῦρο δὴ καὶ σὺ θύγατερ, ἔφη, τὸν λόγον ἀπόδος, ἴνα πληρώσωμεν ἐντελῆ την ευωχιαν.
Τὴν οὖν Δομνίναν ἐρυθριάσασαν ἐπιπολὺ μόλις ἀναπνεῦσαι καὶ εἰς εὐχὴν ἐξαναστᾶσαν τραπῆναι καὶ καλεῖν τὴν σοφίαν παραστῆναί οἱ βοηθόν. εὐξαμένῃ δὲ αὐτῇ θάρσος, φησίν, εὐθέως ἐγγίγνεται, γνεται, καί τις αὐτὴν θεία ἀνακωχὴ κατέλαβε, καὶ ἴφη , Ὦ Ἀρετή, κἀγὼ παραλείψασα τὰς μακρολογίας τῶν προεξηγημάτων εἰς αὐτὰ τὰ προκείμενα κατὰ δύναμιν εἰπεῖν πειράσομαι, ἴνα δὴ μὴ τῷ μηκύ- νεσθαι τὰ πάρεργα πλείονα χρόνον ὧν ἕνεκα λέγονται παράσχω· ἡγοῦμαι γὰρ μέγιστον μέρος φρονήσεως εἶναι τὸ μὴ μακροὺς ἐκ πε | - ριόδων πρὸ τῶν ἀπερωτηθέντων ποιεῖσθαι τοὺς λόγους κηλοῦντας τὰ ὦτα, ἀλλ' αὐτόθεν εὐθέως περὶ ὅτου τὸ ἐπερώτημά ἐστιν ἄρχεσθαι. διὸ ἐνθένδε κἀγὼ κατάρξομαι· καιρὸς γάρ.
Οὐδὲν οὕτως ὀνῆσαι δυνήσεται πρὸς τὸ καλὸν τὸν ἄνθρωπον, ὠ καλλιπάρθενοι, ὡς ἁγνεία· τὸ γὰρ κάλλιστα καὶ ἄριστα διακυβερνηθῆναι τὴν ψυχὴν καὶ κηλίδων καὶ μιασμάτων καθαρὰν ἀπολου- [*](8 vgl. z. B. Plato Symp. 194 D — 15 vgl. Plato Phaedr. 245 A. Ion 536 C — 17 Symp. S. 110, 16f — 23 Plato Pol. X, 600D — 24 Plato Pol. IX, 573 D) [*](19—21 SS Parall. S. 207 Holl) [*](3 πεποίωσαι P, περαίωσε B 5 Εὐβ. auf Rasur in P, Εὐβούλιε Jh 6 δὲ + Kl 10f Δομνίνα. Λόγος ῖτος nach ἔφη Ζ. 15 in P 12 ἀνανεῦσαι Ρ, aber vgl. S. 19, 6 u. De res. I, 27, 1 14 f ἐγγίγνεται P: ἐγγίνεσθαι B Jh 15 ἀνακωχὴ über d. Lin. P: κατοκωχὴ Cb Jh, vgl. PI Ion. θείᾳ . . κατοκωχῇ 16 τῶν P ν | προεξηγησαμένων? Kl 19 μέγ. μέρος ἡγοῦμαι C (H = Hieros. s. Sep. 15), ohne Lemma 20 ἐρωτηθέντων Cb Jh Ι ποιεῖσθαι] ἀποτείνεσθαι viell. richtig C Ι τοὺς < C Ι κηλοῦντες C 21 f ἄρχ.] es endet C 22 κατάρξομαι < B PI πρὸς ἀρετὴν ὀνῆσαι (od. ὀνεῖναι) ἀνθρώπους 24 f PI διακυβερνᾷ τὰ τῆς ψυχῆς 25 f ἀπολουθῆναι Bo: ἀπολυθῆναι PJh)