Symposium Sive Convivium Decem Virginum
Methodius
Methodius, Symposium Sive Convivium Decem Virginum, Bonwetsch, Hinrichs, 1917
Ἐνταῦθα οὖν δὴ ἐλθούσας θαυμαστά τινα θεάσασθαι καὶ ἔκλαμπρα καὶ μακάρια κάλλη καὶ ὁποῖα ἐξειπεῖν εἰς ἀνθρώπους δυσχερές. εἶναι γὰρ αὐτὴν δικαιοσύνην καὶ αὐτὴν σωφροσύνην, ἀγάπην αὐτὴν ἐκεῖ καὶ ἀλήθειαν καὶ φρόνησιν καὶ τὰ ἄλλα ὡσαύτως ἐπιφανῆ τῆς σοφίας ἄνθη καὶ φυτά, ὧν ἡμεῖς ἐνθάδε σκιὰς μόνας φασματώδεις ὀνειρώσσοντες ἀπὸ τῶν πράξεων ἡγούμεα τῶν ἀνθρω- [*](1 I Kor. 13, 3 ? — 4 vgl. Plato Symp. 211 D — Ep. ad Diognet. 5 — 6 Symp. S. 49, 16. 68. 18. 85, 7. 92, 15; vgl. Tatian 13 — 9 vgl. Apok. Job. 14, 4. I Thess. 4,16 — 10 II Kor. 5, 9 — 13 Apok. Petr. ? — 15 Plato Pbaedr. 248 A — 16 Kor. 5, 6 — 17 Plato Phaedr. 250 B — 18 vgl. Plato Tim. 28 C — 19 Plato Phaedr. 247 DE — 21 Symp. S. 114, 5. Plato Pol. VH, 532 C) [*](1 πλέονος P | ποιοῦνται ἀλλ)ὰ καὶ εἴ unleserl. Ο | ἀλλὰ] ὥστε Μ AI | αὐ . . . Ο: αὐτοῖς MAI | θηρ)ίοις ἢ undentl. Ο 1 f βούλ. τὰ σώμ. P Jh | 2 βούλοιτο Ο 66 3 πόθων P (nicht V) 4 καὶ vor ἐν < Cb Jh | οὕσαι B 6 τῶν ἄστρων ἐν P 7 τὸ . . πτερὸν P | ἀλλὰ P 8 φέρ.] εἰς οὐρανόν + P Jh 10 παρθενεύουσαι B 12 πρ. αὐτ. auch παρ’ ἑαυτοῦ MAI) 13 λόγος] ἔχει P 14 παραπέμ|πειν P ν 15 PI γλιχόμεναι . . τοῦ ἄνω 16 ἐπενδημοῦσαι Ο: ἐνδημοῦσαι P Jh: ἐκδημοῦσαι Po 17 οὖν + O | θεάσ. θαυμ. τινα Ο 17 f κάλλος δὲ τότ' ἦν ἰδεῖν λαμπρόν, ὅτε . . μακαρίαν ὄψιν τε καὶ θέαν . . εἶδον 18 ἐκλάμποντα Ο 19 f PI καθορᾷ μὲν αὐτὴν δικαιοσύνην, καθορᾷ δὲ σωφροσύνην, καθορᾷ δὲ ἐπιστήμην . · καὶ τἆλλα ὡσαύτως τὰ ὄντα ὄντως θεασαμένη | αὐτὴν vor σωφρ. < Cb Jh | φρόνησιν . . σωφροσύνην P 21 f PI φαντάσματα θεῖα κ. σκιάς)
Νῦν οὐν, ὡ παρθενοι, σωφροσύνης ἀχράντου θυγατέρες, ὑπὲρ ζωῆς ἡμῖν ἀφθόνου καὶ βασιλείας οὐρανῶν ἡ σπουδή. εἰς τὴν αὐτὴν δόζαν τῆς ἁγνείας καὶ ὑπεῖς προθύμως ταῖς πρὸ ὑμῶν συμφρονήσατε, ὀλίγα φροντίσασαι <τοῦ> βίου· οὐ γὰρ μικρὸν εἰς ἀφθαρσίας ἁγνεία, ἀνωφερῆ τὴν σάρκα πρὸς ὕψος αἴρουσα καὶ τὸ κάθυγρον αὐτῆς ἀναξηραίνουσα καὶ πηλῶδες βάρος ὁλκῇ μείζονι. Με βριθέτω τῆς ἀκοῆς ὁ ῥύπος ῥέπων εἰς τὴν γῆν, μηδὲ μετα κασμείτω λύπη τὴν χαράν, ἐκτήκουσα τὰς ἐπὶ τοῖς κρείττοσιν ἐλπίδας· ἀλλὰ ἀτρύχως αποσείεσθε τὰς ἐπισυμβαινούσας ὑμῖν συμφοράς, μὴ θολοῦσαι γόοις τὸν λογισμόν. νικάτω γὰρ ἡ πίστις πάντη, καὶ ἀπωθείσθω τὸ φῶς ἀυτῆς τὰ φερόμενα τοῦ πονηροῦ περὶ τὴν καρφίαν φάσματα. ὥσπερ γὰρ ὁπόταν ἡ σελήνη τὸν οὐρανὸν αἴγλης ἐκλάμψασα πληρώσῃ καὶ πᾶς ὁ ἀὴρ αἴθριος γτενηθῇ, ἄφνω δὲ νεφέλαι ποθὲν ἐκ δυσμῶν ὑποδραμοῦσαι βάσκανοι πρὸς ὀλίγον τὸ φῶς αὐτῆς ἐπισκιάζουσιν, οὐ μὴν ἀφαιμροῦνται, ἅτε εὐθέως τῇ ῥύμῃ τοῦ πενύματος ἐξωθόυμεναι· οὕτω δὴ καὶ ὑμεῖς ἐν τῷ κόσμῳ λάμπουσαι τὴν ἁγνείαν, ὑπὸ θλίψεων ὀχληθεῖσαι καὶ πόνων, ὦ παρθένοι, μὴ ὀκλάσητε πρὸς τὰς ἐλπίδας. ἐξωθοῦνται γὰρ τῷ πνεύματι τὰ ἐκ τοῦ πονηροῦ νέφη, ἐὰν ὥσπερ ἡ μήτηρ ὑμῶν καὶ ὑμεῖς, ἡ γεννῶσα τὸν ἄρσενα παρθένος ἐν τῷ οὐρανῷ, μὴ δειλιάσητε λοχῶντα καὶ ἐφεδρεύοντα τὸν ὄφιν· περὶ ἧς ἐγὼ πρὸς ὑμᾶς ἀμηγέπη διεξελεύσομαι δηλοῦσα· καιρὸς γὰρ τὰ νῦν. — καὶ ὤφθη μέγα σημεῖον ἐν τῷ οὐρανῷ « τὴν Ἀποκάλυψιν ὁ Ἰωάννης ἐξηγούμενος λέγει γυνὴ περιβεβλημένη τὸν ἥλιον· καὶ ἡ σελήνη ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτῆς· καὶ [*](4 Plato Legg. III, 684 D — 7 Plato Phaecir. 247 B. Vgl. zu S. 83, 6 — 13 Tgl. 96, 16 f — 16 Mt. 5, 16 — 22 Apok. Job. 12, 1–6) [*](1 Νῦν P ν | w < P 2 ὑμῖν Sh. | οὐρανῶν undeutl. 3 συμφρονήσα . . . Ο 4 τοῦ + Ausgg. | τοῦ β(ίου) unleserl. (in ücke in Μ) | PI οὐ σμικρὸν εἰς ῥᾳστώνην 5 ἀφθαρσία καὶ | ἀνωφερῆ τὴν σάρκα P, w. e. seh. auch Ο: ἄνω φέρουσα καὶ ßer ἄνω φερ. in ücke Μ) AlJh 6 κάθ)6γρον καθαρὸν M) . . αὐ . . ῆς ἀν . ξηυραίν) unleserl. Ο | αὐτῆς P: αὐτῇ Μ: < AI Cb Jb | ἀναξυραίνουσα B 7 μηδὲ — ῥέπων unleserl. (μηδὲ — ῥύπος ücke in M) | ῥύπος auf Rasur P 7 f μετακοσμεῖτο — ἐκτήκουσα unleserl. O ücke in M) 8 κρείττοσιν Ο 67 9 ἐπισείεσθε Ρ 10 παντὶ P 11 τὸ nach φῶς Ο | φερ.] φαινόμενα 12 ὅταν P Jh 13 αἴθρηος B 14 f τὸ φῶς αὐτῆς vor πρ. ὀλίγον P Jh 16 δὴ < 17 ὀχληθεῖσαι P 199 18 ὀκλά O 19 καὶ ὑμεῖς vor μὴ Ζ. 20 mit Recht Kl 20 παρθένον (παρ 0) AlPoCb, Jb 21 ἁμηγέηῃ Jh wie PI Pol. V, 474 C ἁΜ γέ πῃ)
Ἡ ὀφθεῖσα περιβεβλημένη τὸν ἥλιον ἐν τῷ οὐρανῷ γυνὴ καὶ στέφανον ἐξ ἀστέρων περικειμένη δώδεκα, ἧς τὴν ἕδραν εἶχε ἡ σελήμνη πρὸς τοῖς ποσί, καὶ ὠδίνουσα καὶ βασανιζομένη τεκεῖν, αὔτη κυρίως ἐστὶ κατὰ τὸν ἀκριβῆ λόγον ἡ μήτηρ ἡμῶν, ὧ παρθένοι. [*](12 S. 25, 3. 33, 19. 42, 3. Plato Tim. 40 D — 15 Joh. 5, 39 — 22 vgl. Symp. S. 37, 1 ff) [*](19 ff Phot. Bibl. 237 S. 311 a, 42—b, 4 — Andi-eas PG 106, 320 B Cat. 8, 535, 13)) [*](1 καιφαλῆς, a. Rd. κε, B | δώδεκα P Jh, δόδεκα B 4 διαδ. ματα Ο 5 τῶν ἀστέρων < (viell. etw. a. Rd., μέρ. . . τ. οὐρ. < MAI) 6 καὶ ἔ(βαλ)εν αὐτοὺς unleserl. 7 (μελλού)σης ἐκτεκεῖν unleserl. (μελλ. 8 καταπίη Ρ | ἔτεκεν υἱὸν undeutl. | ἄρσενα — ποιμαί(νειν) unleserl. Ο ποιμένειν B 9 ἐν < Ρ | σ . . ηρᾶ 0, σιδηροῦ P | καὶ — τέκνον unleserl. | ἡρπάγη Po Cb Jh 10 θρόνον P ν | αὐτοῦ — ἔρημον unleserl. 11 ἐκεῖ < | τόπον ν 12 καὶ vor τὰ + 12 ff PI ταῦτα . . τὰ περὶ . . εἰρημένα . . ἐχέτω τέλος . περὶ δὲ τῶν . . μεῖζον ἢ καθ’ ἡμᾶς 14 ἀνευρᾶσθαι P 15 τολμητέον: vgl. auch PI Phaedr. 247 C | πιστεύσαντας P, πιστεύσαντες B 19 Ἡ ὀφθεῖσα etc. c. 5 — 8] Ph kurz zusammenfassend ὅτι τὰ πλεῖστα τῆς τοῦ Ἰωάννου Ἀποκαλύψεως ῥητὰ εἰς τὴν ἐκκλησίαν κ. τὰς παρθενευ ούσας ψυχὰς ἀνάγει. ἀλλὰ σχεδὸν καὶ ὅσα ἂν ῥητὰ καὶ ἄλλοθεν ἔλαβεν, ἀλληγορικῶς αὐτὰ καὶ οὐ κατὰ τὸ γράμμα διηγεῖται ἐν τῷδε τῷ διαλόγῳ | s. Andr zu S. 89, 7 ff 20 ἐξ] ἐκ τῶν Cb Jh 22 κυρίως < | ἡ < P | ὑμῶν P | ὁ παρθέν οι B)
Βεβηκέναι τε ἐπὶ τῆς σελήνης, σελήνην, ὡς ἡγοῦμαι, τροπικῶς τὶν πίστιν τῶν ἀποκαθαιρομένων τὴν φθορὰν τῷ λουτρῷ λουτρῷ διὰ τὸ προσεοικέναι τὸ φῶς αὐτῆς μᾶλλον ὔδατι χλιαρῷ καὶ πᾶσαν ἐξ αὐτῆς ἠρτῆσθαι τὴν ὑγρὰν οὐσίαν. ἐφέστηκεν οὐν ἐπὶ τῆς πίστεως καὶ προσλήψεως ἡμῶν ἡ ἐκκλησία κατὰ τὴν τῆς σελήνης σύνοψιν, μέχριπερ ἂν »εἰσέλθῃ τὸ πλήρωμα τῶν ἐθνῶν‘, ὠθίνουσα καὶ ἀναγεννῶσα τοὺς ψυχικοὺς εἰς πνευματκούς, καθ’ ὃν λόγον καὶ μήτηρ ἐστίν. ὥσπερ γὰρ σπορὰν ἀνδρὸς ἀμόρφωτον ὑποδεξαμένη γυνὴ περιοδοις χρόνων ἄνθρωπον ὁλόκληρον ἀποκύει, ταύτῃ δὴ καὶ τοὺς προσφεύγοντας τῷ λόγῳ φήσειεν ἄν τις συλλαβοῦσαν ἀεὶ τὴν ἐκκλησίαν, καὶ τὴν καθ' ὁμοίωσιν ἰδέαν αὐτοὺς καὶ μόρφωσιν μορφοῦσα τοῦ Χριστοῦ, περιόδοις χρόνων πολίτας τῶν μακαρίων ἐκείνων αἰώνων ἐργάζεσθαι. ὅθεν ἐξ ἀνάγκης αὐτὴν ἐφεστάναι δεῖ τῷ λουτρῷ τοὺς λουομένους γεννῶσαν· τούτῳ γὰρ καὶ σελήνη κέκληται τῷ τρόπῳ ἡ περὶ τὸ λουτρὸν αὐτῆς ἐνέργεια, ἐπειδὴ νέον σέλας ἀνανεασθέντες οἱ ἀναγεννώμενοι λάμπουσιν , ὅ ἐστι νέον φῶς, ὅθεν κὼ νεοφώτιστοι καλοῦνται περιφραστικῶς, τὴν πνευματικὴν αὐτοῖς πανσέληνον κατα τὴν περίοδον τοῦ πάθους καὶ τὴν ἀνάμνησιν νέαν ἀεὶ παραφαινούσης, ἴστ’ ἂν ἡ αὐγὴ καὶ τὸ φῶς τὸ τέλειον ἀνατείλῃ τῆς μεγάλης ἡμέρας.
[*](3 vgl. Syinp. S. 62, 10 — 10 Rom. 11, 25 — 11 vgl. I Kor. 15 Gal. 4, 19 — 18 Plato Kratyl. 409 Β)[*](5–16 Andreas PG 106, 320 B (Gramer Cat. 8, 535, –19))[*](1 τὰ + Ο Andr 1 f οὐψ — τινα < Andr 2 ταῦτα < Ο | ὁρατῶ P, nach PI Pol. TU, 532 D ἐν τῷ . . ὁρατῷ τόπῳ auch Jh: οὐρανίω viell. richtig Ο 3 ἐμφανέστερα Andr 4 ἀπεικάσματα P Jh 5 Βεβ. — Χριστοῦ Z. 15 f Andr | ἐπιβέβηκε δὲ Andr | τε < P | τῆς < Andr 5 f δὲ τρ. ἡγ. τ. π. Andr | τὴν πίστιν τροπικῶς 6 τὴν φθορὰν < Ο | λέγων — αὐτῆς 2 Ζ. 7] τῷ ἐκ τῆς σελήνης Andr 7 hegw B, λιαρῷ Po 8 ἐφ. — ἐθνῶν Ζ. 10 < Andr 9 προσλήμεως P 11 καθ’ — ἐκκλ. Z. 14 < Andr 13 f προσφυγόντας P Jh 14 φύσειεν B 15 μορφοῦσα Andr 15 f Χριστοῦ unleserl. Ο 16 (πολ)ίτας unleserl. πολλῶν Μ) | τῶν < P 17 ὅθεν P 201 | ἀνάγκης unleserl. Ο ἐφεστάναι δεῖ unleserl. ἐφιστ. δὴ MAI) 18 γεννῶσαν· τού)τῳ — σε(λήνη κέ)κλ(ηται) unleserl. O | γὰρ < M Al καὶ < Cb Jh 19 λουτρὸν — σέ)λας ἀνανεασ(θέντες) unleserl. Ο | οἱ Ο ν 21 παραφραστικῶς Jh | αὐτ. πανσέληνον Ο: πανσ. αὐτ. Ρ Jh 23 ἡ αὐγὴ] αὐτῆ P)Ἐὰν δέ τις (οὐδὲν γὰρ χαλεπὸν ἔτι διαρρήδην εἰπεῖν) ἀγανακτήσας φράσῃ πρὸς τὰ εἰρημένα, Καὶ πῶς ὑμῖν ἡ ἐξήγησις ἔτι, ὠ παρθένοι, γίνεται κατὰ νοῦν τῆς γραφῆς, ὁπότε ἡ μὲν Ἀποκάλυψις ἄρσενα τὴν ἐκκλησίαν διορίζεται γειννᾶν, ὑμεῖς δὲ ἐπὶ τῶν ἀπολουομένων παρειλήφατε τὰς τελεσφόρους ὠδῖνας αὐτῆς πληροῦσθαι λουομένας; λέξομεν, Ἀλλ', ὦ φιλαίτιε, ἀλλ’ οὐδέ σοι πάρεστιν ἀποδεῖξαι τὸν Χριστὸν αὐτὸν εἶναι τὸν γεννώμενον· πάλαι γὰρ πρὸ τῆς Ἀποκαλύψεως ἐπεπλήρωτο τὸ μυστήριον τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ λόγου, ὁ δὲ Ἰωάννης περὶ παρόντων καὶ μελλόντων θεσμῳδεῖ. ὁ δὲ Χριστὸς πάλαι κυηθεὶς οὐχ ἡρπάσθη ὁπότε ἔτέχθη πρὸς τὸν θρόνον τοῦ θεοῦ, φόβῳ τοῦ μὴ λυμήνασθαι αὐτὸν τὸν ὄφιν· ἀλλὰ διὰ τοῦτο ἐγεννήθη καὶ κατῆλθεν αὐτὸς ἀπὸ τῶν θρόνων τοῦ πατρός. ἵνα τὸν δράκοντα χειρώσηται μείνας παοστρέχοντα τῇ σαρκί. ὥστε ἀνάγκη ὁμολογεῖν δὴ καὶ δὲ τὴν ἐκκλησίαν εἶναι τὴν ὠδίνουσαν καὶ γεννῶσαν τοὺς ἀπολυτρουμένους , ὥς που καὶ ἐν Ἡσαΐᾳ τὸ πνεῦμά φησι πρὶν τὴν ὠδίνουσαν τεκεῖν καὶ πρὶν ἐλθεῖν τὸν πόνον τῶν ὠδίνων, ἐξέφυγε καὶ ἔτεκεν ἄρσεν. τίς ἤκουσε τοιοῦτο; καὶ τίς ἑώρακεν οὕτως; εἰ ὤδινεν ἡ γῆ ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ, εἰ δὲ καὶ τέκοι ἔθνος εἰσάπαξ, ὅτι ὠδίνησε Σιὼν καὶ ἔτεκεν ἄρσενα«. τίνα ἐξέφυγεν ἢ [*](1 Plato Legg. X, 898 C — 11 vgl. Syiup. S. 32, 19 — 16 Jes. 66, 7. 8) [*](7–9 13– S. 90, 2 Andreas PG 106, 320 BC (vgl. Arethas, Gramer Cat. 8, 352 f)) [*](1 ἔτι διαρρ.] ἐπιδιαρρήδην P | οὐδὲν — εἰπεῖν PI 2 προειρημένα Ο | ἡ < P | ἔτι + Ο 4 ἄρρενα Ο | ἐπὶ Kl: ἀπὸ O P 4 f ἀπολουομένων OP: ἀπολουμένων B : ἀπολουτρουμένων Po Jh (auch Ζ. 15) 5 τελεσφορουμένας Ο (J λέξωμεν Ο 6 f ἐπιδεῖξαι Cb Jh 7 ff Andr S. 320 A ὁ δὲ μέγας Μεθόδιος εἰς τὴν ἁγίαν ἐκκλησίαν ἐξέλαβεν, ἀνάρμοστα τῇ δεσποτικῇ γεννήσει τὰ περὶ αὐτῆς ἡγησάμενος διὰ τὸ ἤδη πρὸ πολλοῦ τετέχθαι τὸν κύριον. S. 320 B C καὶ πάλιν Μιν (Meth.)· οὐ χρὴ τ. Χρ. α. ε. νομίζειν τὸν γενν. etc. — θεσμῳδεῖ Z. 9 7 πρὸ] τὸ V 8 ἐπηπλήροτο B | τὸ < P 9 f ὁ δὲ Ρ 201 ν 11 τοὺ] τῷ B 13 μινας P | τρέχοντα P: ἐπιτρέχοντα PoCbJh | ὥστε — ἄρσενα S. 92, 2 Andr (καὶ μεθ' ἕτερα· ὥστε etc.) 14 δὴ] δεῖ P Andr | κ. σὲ u. που καὶ Ζ. 15 < Andr 15 ἀπολελυτρωμένους Andr 15 f φησιν vor ἐν Andr 16 καὶ — ὠδίνων Ζ. 17 u. τίς — ἄρσενα Ζ. 19 < Andr 17 τοιοῦτ . Ο: τοιοῦτον MAI 18 ἡ γῆ Ο: γυνὴ B, in P üb. ausradiei-tem γῆ | καὶ εἰ Ρ | ἐγενήθη Ρ, ἐγέννησεν Jh; unleserl. aber wohl τεκοι wie Justin Dial. 85, 28 (Kl), τέκοι 2. Hd. MAI 19 ἄρσενα: τὰ τέκνα w. e. seh. 0, dann etwas verwischt τὰ τέκνα αὐτῆς M AI))