Symposium Sive Convivium Decem Virginum

Methodius

Methodius, Symposium Sive Convivium Decem Virginum, Bonwetsch, Hinrichs, 1917

Ἐοίκασι δὲ καὶ οἱ προσᾴδοντες τὸ εὐαγγέλιον ἄφροσιν ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας« μελῳδεῖν »τὴν ᾠδὴν κυρίου«, ἧς μή ἐστιν ὁ Χριστὸς γεωργός. ἀλλ’ αἱ τὸ καθαρώτατον καὶ φαιδρὸν καὶ ἀμιγὲς καὶ εὐλαβὲς καὶ εὐπρεπὲς τῆς παρθενίας ὑποδῦσαι καὶ ἀναλάμψασαι κάλλος, καὶ στεῖραι καὶ ἄγονοι τῶν ῥευστῶν καὶ ἀλγεινῶν εὑρεθεῖσαι »ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας« οὐ μελῳδοῦσι »τὴν ᾠδήν«, ὃτι μὴ φέρονται τὰς ἐλπίδας τῇδε, μηδὲ προστετήκασι θνητῶν σωμάτων τρυφαῖς, μηδὲ ταπεινῶς κατασκέπτονται τὸν νοῦν τῶν ἐντολῶν, ἀλλ᾿ εὖ καὶ γεν- [*](3 Ephes. 6, 12; vgl. Orig. In Psal. 136. 13, 137 Lomm. (ffier. PL 26, 1305) 4 Mt. 7, 6 — De creat. 1 — 6 Arnos 4, 5 — 12 Tit. 1, 16 — 14 vgl. S. 27, 16ff — 15 Mt. 24, 35 — 17 Plato Tim. 69 D — 19 vgl. De lepra 2, 4. Ignat. Ad Philad. 3, 1 — 25 vgl. Plato Gorg. 521 A. Theaet. 146 C. 151 E) [*](1 εἶναι κ. ἀπόρρητον unleserl. Ο : ε. ἀπὸ τούτων 2. Hd. M AI 2 πονηρῷ imleserl. Ο 3 ἐξέρχονται Ο Ρ, ἐξάρχονται Β, ἐξορχοῦνται Jh: vgl. auch Z. 9f γὰρ — τελοῦντες unleserl. Ο | τὰς ἐντ.] τῶν ἐντολῶν τοῦ κυρίου 2. Hd. M AI τ. πν. Kl: τ. πνευμάτων P Ausgg.: < M | τελ.] κακῶς ἐπιτελοῦντες MAI 4 τῆς Ο 53 6 τὸν vor νόμον + Ο < LXX) | ὃτι] ἒτι Β 7 ἢ < οἰκείων P, οἰκειῶν B | οἱ < P (nicht B) 9 ἀλλ’ P 176 v 10 dz < ἐπιμεμορφφμένως P 13 γῆς] τῆς P Jh | ἀλλοτρίας — κυρίου < 14 βασιλείαν in ürzung O βασιλίαν M) 16 αἰχμαλωτισταὶ P Jh 20 καθαρότατον B 20 f καὶ εὐλαβὲς < Ο 23 f zalg ἐλπίσι viell. richtig 25 κατασκέψονται P 25 f γενναίως μετὰ undeutl. Ο)

51
ναίως μετὰ φρονήματος ὑφηλοῦ τὰς ἐπαγγελίας ἄνω περιαθροῦσι, τὸν οὐράνιον διφῶσαι καὶ σύμφυτον τόπον. ὅθεν ἀγάμενος αὐτῶν ὁ θεὸς τὰ φρονήματα »μεθ᾿ ὁρκωμοσίας« ἐξαιρέτους ἐπαγγέλλεται διδόναι τιμάς, »ἐν ἀρχῇ τῆς εὐφροσύνης« προανατάσσων καὶ προκαθιδρύων. λέγει γὰρ ὧδε »ἐὰν ἐπιλάθωμαί σου, Ἱερουσαλήμ, ἐπιλησεθείη ἡ δεξιάμου μου. κολληθείη ἡ γλῶσσά μου τῷ λάρυγγί μου, ἐὰν μή σου μνησθῶ, ἐὰν μὴ προανατάξωμαι τὴν Ἱερουσαλὴμ ὡς ἐν ἀρχῇ τῆς εὐφροσύνης μου«, Ἱερουσαλὴμ τὰς ἀμιάντους αὐτὰς δὴ ταύτας, ὡς ἔφην, ἀπήμονας ψυχὰς εἶναι λέγων, αἵτινες ἄτρυγον τὸ αὐστηρῶς ἀμολύντοις χείλεσι σπασάμεναι πόμα, »ἑνὶ ἀνδρὶ παρθένον ἁγνὴν« καθαρμόζονται »παραστῆσαι Χριστῷ« κατ᾿ οὐρανόν, »τὸν τῶν ἀμιάντων ἄθλων ἀγῶνα νικήσασαι«. ταύτῃ γὰρ καὶ Ἡσαΐας ὁ παρεγγυᾷ »φωτίζου, φωτίζου« λέγων »Ἱερουσαλήμ· ἣκει γάρ σου τὸ φῶς, καὶ ἡ δόξα κυρίου ἐπὶ σὲ ἀνατέταλκε«. ταῦτα δὲ τὰ ἐπαγγέλματα μετὰ τὴν ἐξανάστασιν τελεσιουργηθήσεσθαι δῆλον καὶ παντί. οὐ γὰρ περὶ τῆς πολυθρυλλήτου κατὰ Ἰουδαίαν πολίχνης τὸ πνεῦμα τὸ ἃγιον χρησμῳδεῖ, ἀλλὰ περὶ τῆς οὐρανοπόλεως ὡς ἀληθῶς ἐκείνης καὶ μακαρίας Ἱερουσαλήμ, ἣν δή φασιν αὐτὴν εἶναι τὸ ἄθροισμα τῶν ψυχῶν, ἃς προανατάξασθαι πρώτας »ἐν ἀρχῇ τῆς εὐφροσύνης‘ τῶν καινῶν αἰώνων ἀνεπισφαλῶς ὁ θεὸς ἐπαγγέλλεται, εἰς καθαρὰν οἴκησιν ἀδύτων φώτων τῷ λευκοτάτῳ τῆς παρθενίας ἐστολισμένας κόσμῳ κατοικίζων , ὃτι μὴ ἐμνημόνευσαν τὸν κόσμον ἀποδύσασθαι τὸν νυμφικόν, τουτέστι χαυνῶσαι τὸν λογισμὸν φαντασίαις ἐκτόποις.

[*](1 Plato Axioch. 370 D. 366 A — 3 vgl. Hebr. 7, 21 — 5 Psal. 136, 5. 6 — 9 Plato Phaedi-. 248 C — 10 11 Kor. 11, 2. De lepra 15, 5 — 11 Weish. Sal. 4, 2 — 13 Jes. 60, 1 — 17 Hebr. 12,22f; De lepra 10, 4 — 19 Psal. 136, 6 — 21 Plato Phaed. 114 C — vgl. Apok. Job. 3, 4. 5. 6, 11. 7, 9. 13)[*](1 περι)αθρ. — διψῶσαι Ζ. 2 unleserl. Ο | παρισθροῦσαι P: περιοδεύουσι 2. Hd. MAI 2 τὸν οὐρανὸν P 2 f θεὸς θεὸς — με(θ’) unleserl. Ο: τὴν σωφροσύνην μεθ’ 2.Hd. MAI ὁρκομοσίας Β: ὁρκωμόνας(?) Μ, ὅρκου μόνας Αl | ἐπαγγέλλ)εται — ἐν Ζ. 4 unleserl. Ο 4 καὶ — σου Ζ. 5 unleserl. Ο : καὶ λέγων· εἰ ἐπιληθῶ σου 2. Hd. M AI | καθιδρύων B Jh 5 λέγει P 177 | ἱερουσα(λημ ἐπ}ιλησθείη unleserl. Ο | ἡ δεξιά Ο 53v 9 PI ἀπήμονα (ψυχήν) 10 f παρθένον ἁγνὴν wobl auch Ο: παρθένον(?) ἁγνὴ Μ, παρθένῳ ἁγναὶ AI 11 παραστῆναι HSS κατ᾿ οὐρανὸν < Ρ 13 λέγων < P 14 ἀνατέρθαλκε] ε 15 τελεσιουγρηθήσεται P 16 πολυθρυλήτου Ρ | κατὰ τὴν P 17 οὐρανουπόλεως Ο Jh | ὡς < P 18 καὶ < Ο | φασιν OKI: φησιν P Jh 20 ὁ ἀνετπισφαλῶς Ο: ἐπιφανῶς P, προφανῶς Ch Jh 21 PI εἰς τὴν καθαρὰν οἴκησιν καθαρῶν P 22 ἐμνιμόνευσε B: P 177 v 23 ἀποδύσθαι P)
52

Ἀμέλει τὸ μὴ ἐπιλαθέσθαι νύμφην τὸν κόσμον, μηδὲ παρθένον τὴν στηθοδεσμέιδα αὐτῆς, λεγόμενον ἐν Ἱερεμίᾳ, τὸ μὴ ἐνδοῦναι καὶ χαλάσαι τὸν δεσμὸν τῆς σωφροσύνης ἀπάταις δηλοῖ καὶ περισπασμοῖς. στήθη γὰρ αἱ φρένες εἰκότι λόγῳ καὶ ὁ νοῦς ἡμῶν εἶναι νομίζεται· ἡ δὲ στηθοδεσμίς, ἡ συνδοῦσα ζώνη καὶ συσφίγγουσα τὴν πρόθεσιν τῆς ψυχῆς εἰς ἁγνείαν, ἐστὶν ἡ πρὸς θεὸν ἀγάπη, ἥν τε καὶ ὑμῖν ὁ στρατηγὸς ἡμῶν καὶ ποιμὴν Ἰησοῦς καἰ ἂρχων καὶ νυμφίος, ὦ καλλιπάρθενοι, ἄρρηκτόν τε καὶ ἐσφραγισμένην μέχρι »τέλους« τηρῆσαι παράσχοι. τούτου γὰρ τοῦ κτήματος τοῖς ἀνθρώποις ἄμεινον βοήθημα οὐκ ἄν τις ῥᾳδίως ἓτερον λάβοι ἀρέσκον θεῷ καὶ προσφιλές. διὸ ἐγὼ χρῆναί φημι τὴν ἀγνείαν ἂπαντας τιμᾶν καὶ διαφεόντως ἀσκεῖν τε καὶ ἐγκωμιάζειν.

Αὑταί σοι καὶ παρ’ ἡμῶν αἱ ἀπαρχαὶ τῶν λόγων ἀνακείσθωσαι· ὡ Ἀρετή, τὰ μὲν παιδιᾶς, τὰ δὲ καὶ σπουδῆς χάριν.

Ἀλλὰ δέχομαι τὸ δῶρον, ἴφη φάναι τὴν Ἀρετήν, καὶ κελεύω μετὰ σὲ τὴν Θάλλουσαν λέγειν· δεῖ γάρ με παρὰ μιᾶς ἑκάστης ὑμῶν ἀποδέξασθαι τὸν λόγον.

[*](1 Jei-cm. 2, 82 — 3 De res. 11, 6, 6 — 7 Job. 10, 11. U — 8 Mt. 9, 15. 25, 1 ff — I Kor. 1, 8 — 9 riato Symp. 212 B — 13 Plato Symp. 197 E — 16 Plato Symp. 194D)[*](1—6 Phot. Bibl. 237 S. 308 b, 40—309 a a, 5 — 4 f SS Parall. S. 200 Holl)[*](1 Ph ὅτι φησιν Ἀμ. usw. | ἐπιλανθάνεσθαι P 2 στηθεσμίδα P | αὐτῆς Jh: < Ph 3 f κ. περισπ. < Ph 4 στήθη — νομίζεται Ζ. 5 in = Vat. 1553, Bl. 182r); Lemma τοῦ ἁγίου Μεθοδίου ἐκ τῶν περὶ ἁγνείας συμποσίων | γὰρ . . φρένες unleserl. Ο | αἱ] καὶ C | εἰκότι] αἰσθητικῷ τινι C ὁ < C 5 νομ.] ὀνομάζεται ἐν τῇ γραφ C | (στηθοδ)εσμίς, ἡ O | ἡ συνδ.] αὐτῶν 2. Hd. MAI | ζωὴ Ph 6 τῆς ψ. ε. ἁγν. unleserl. Ο θεὸν P Jh : Χριστὸν Ο Ph | ἀγάπη] es endet Ph 7 ὑμῖν] ἡμῖν M Al στρατ. ἡμ. κ. unleserl. Ο : στρατηλατῶν κ. 2. Hd. M AI 7 f Ἰησοῦς καὶ ἄρχων) κ. νύμριος unleserl. Ο 8 καλλ)ιπάρθενοι ἂρρηκτόν unleserl. Ο | καλιπάρθενοι P τε < Cb Jh | καὶ — τοῦ Z. 9 unleserl. Ο | μέχρι — παράσχοι Ζ. 9 auch ab. Lücke fast e. Ζ.Μ 9 — 12 PI τούτου τοῦ κτήματος τῇ ἀνθρωπείᾳ φύσει συνεργὸν ἀμείνω Ἒρωτος οὐκ ἂν τις ῥᾳδίως λάβοι. διὸ δὴ ἔγωγέ φημι χρῆναι πάντα ἂνδρα τὸν Ἔρωτα τιμᾶν, καὶ αὐτὸς τιμῶ . . καὶ διαφερόντως ἀσκῶ 9 κτήματος Ο 54: ἠττήματος B, a. Rd. corr. κτήμ. 10 ἀμείνω P 12 διαφερ.] διὰ παντὸς P 13 f PI οὗτος . . ὁ παρ’ ἐμοῦ λόγος, ὦ φ., τῷ θεῷ ἀνακίσθω, τὰ μὲν παιδιᾶς, τὰ δὲ σπουδῆς . . μετέχων 14 παιδείας OP 15 ἀρε . . . Ο 16f PI ἀποδέξασθαι παρ’ ἑνὸς ἑκάστου ὑμῶν τὸν λόγον)
53

Τὴν οὖν Θάλλουσαν βραχὺ ἐπισχοῦσαν καὶ πρὸς ἑαυτήν τι σκεψαμένην εἰπεῖν ἔφη· Ἀλλ᾿ , ὦ Ἀρετή, συλλήπτειραν ἀξιῶ παραστῆναί σε κατὰ νοῦν, ὅπως πρῶτον μὲν σοῦ, καὶ τῶν παρόντων δὲ φανῶμεν ἂξια λέγειν. τὸ γὰρ μέγιστον καὶ ἐπιφανέστατον ἀνάθημα καὶ δῶρον, οὑ μηδὲν ἀντάξιον ἄλλο προσενέγκασθαι πάρεστιν ἀνθρώποις θεῷ, τὸν ἆθλον τῆς παρθενίας εἶναι πέπεισμαι διαρκῶς, ἀπὸ τῶν ἱερῶν ᾐσθημένη γραμμάτων. οὐ γὰρ ἄν, πολλὰ πολλῶν κατ’ εὐχὰς ἐν τῷ νόμῳ καλὰ κατεργασαμένων, μόνοι μεγάλην εὐχὴν ἐλέγοντο πληροῦν οἱ σφᾶς αὐτοὺς αὐθαιρέτῳ βουλῇ προσενέγκαντες θεῷ. ἔχει γὰρ τὸ ῥητὸν οὕτως· »καὶ ἐλάλησε κύριος πρὸς λέγων· λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ, καὶ ερεῖς πρὸς αὐτούς· ἀνὴρ ἢ γυνή, ὃς ἂν μεγάλως εὒξηται εὐχὴν ἀφαγνίσασθαι ἁγνείαν κυρίῳ«. εὒχεται χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ εἰς τὸν νεὼν σκεύη προσκομίσας ἀναθεῖναί τις, ἓτερος ἀναθεῖναι τὴν δεκάτην τῶν καρπῶν, ἂλλος τῆς οὐσίας, ἕτερος τὰ κράτιστα τῶν ποιμνίων, ἄλλος τὴν ὕπαρξιν καθιεροῖ, καὶ οὐδέπω μεγάλην εὐχὴν εὒξασθαι λέγεται τῷ κυρίῳ, ἀλλ’ ἐκεῖνος ὁ ἑαυτὸν ἀναθεὶς τῷ θεῷ ὁλοτελῶς.

Ἐπιχειρητέον γὰρ άληθεῖ λόγῳ πρὸς ὑμᾶς, ὦ παρθένοι, τὴν κατὰ τὸ πνεῦμα διάνοιαν δηλῶσαι τῆς γραφῆς. ὁ γὰρ κατά τι [*](3 Plato Phaed. 95 E — 9 Plato Symp. 179 C — 12 Num. 6, 1 — 20 Plato Tim. 53 B) [*](2 . άλλουσα Εος Ο, vor ά Raum für e. ßen Buchst., ebenso vor ὴν Z. Θάλλουσα. λόγος ος p 3 f PI ἐπισχὼν καὶ πρὸς ἑαυτόν τι σκεψάμενος . . ἔφη 3 ἑαυτὸν B | τί Ο 4 συλλήπτειραν wohl auch Ρ, da in V: συλλήπτριαν Jh 5 κατὰ νοῦν Ο: καὶ τὰ νῦν P Jh | δὲ < P 6 ἄξια < P (in V d. Lin.) 9 ἱερῶν] σῶν Ρ | πολλῶν πολλὰ B Jh (PI πολλῶν πολλὰ κ. καλὰ ἐργασαμένων) 11 προσενέγκασθαι Ρ Jh 12 θεῷ] θεῷ ἑλόμενοι Po: βουλόμενοι CbJh | οὓτω B 14 ἂν < OJh 15 τὸν νεοσκευῆ προσκομίσαι P 15 f ἀνα)θεῖναί τις unleserl. 15 ἀναθῆναι B 16 ἓτερος — οὐσίας < B | ἀναθεῖναι] ἀνάθημα P 17 καθιερεῖ Β, οι unleserl. 18 μεγ. εὐχὴν unleserl. Ο | λέγ.] δύναται Ρ Jh | τῷ < Ο 19 — ἐπι(χειρητέον) Z. 20 unleserl. Ο | τῷ θεῷ < Ρ 20 ἀήθει PI, aber S. 60, 11 | δηλοῦν PI 21 τὴν — διάν(οιαν) unleserl. Ο | κατὰ τ. πν. 2. Hd. Μ πνεῦμα] προκείμενον AI Cb | κατὰ — προσ(έχων) S. 54, 1 unleserl. Ο)

54
μόριον φυλασσόμενος καὶ προσέχων, κατά τι δὲ περισπώμενος καὶ πλημμελῶν ὃλος οὐκ ἀνάκειται θεῷ· χρῆν γὰρ τὸν τέλειον πάντα ἀναθεῖναι καὶ τὰ τῆς ψυχῆς καὶ τὰ τῆς σαρκός ὃπως ἂρτιος εἲη καὶ μὴ ελλιπής, ταύτῃ γὰρ δὴ καὶ τῷ Ἀβραὰμ ὁ θεὸς ὑφγηεῖται, λάβε μοι« λέγων »δάμαλιν τριετίζουσαν καὶ αἶγα τριετίζουσαν καὶ κριὸν τριετίζοντα, καὶ τρυγόνα καὶ περιστεράν«, ὃ ἐστιν εὐφήμως ἐπίστησον γὰρ ὅτι περὶ τούτων κἀκεῖνο παρεγγυᾷ)· προσένεγκέ μοι καὶ φύλαξον ἂζυγα καὶ ἀκάκωτόν σου τὴν ψυχὴν δαμάλεως δίκην, καὶ τὴν σάρκα καὶ τὸν λογισμόν, τὴν μὲν ὡς αἶγα, ἐπειδὴ τὰ μετέωρα καὶ κρημνώδη περιπολεῖ, τὸν δὲ ὡς κριόν, ἳνα μηδαμῶς ἀποσκιρτήσας ἐκπέσῃ καὶ ἐξολισθήσῃ τῆς ἀληθείας· οὓτω γὰρ ἐντελὴς ἴον καὶ ἀνεπίληπτος, ὦ Ἀβραάμ, ἀναθεὶς ἐμοὶ καὶ τὴν ψυχὴν καὶ τὴν αἲσθησιν καὶ τὸν νοῦν· ἃ συμβολικῶς δάμαλιν ἴφη καὶ αἶγα καὶ κριὸν τριετίζοντα, οἱονεὶ τὴν γνῶσιν ἀκακέμφατον τῆς τριάδος ἐπανῃρημένα. τάχα δὲ καὶ τὴν πρώτην καὶ τὴν μέσην καὶ τὴν τελευταίαν τοῦ βίου τῆς ἡλικίας ἡμῶν αἰνίσσεται τρίβον , βουλόμενος, ὡς ἒνι μάλιστα, καὶ τὸν τῶν παίδων καὶ τὸν τῶν ἀνδρῶν καὶ τὸν τῶν γεραιτέρων χρόνον σωφρόνως βιώσαντας αὐτῷ προσενέγκασθαι. καθ᾿ ὃν τρόπον καὶ ὁ κύριος ἡμῶν ἐν εὐαγγελίοις παρακελεύεται Ἰησοῦς Χριστός, ὡδε νομοθετῶν· οἱ λύχνοι ὑμῶν‘« μὴ σβεννύσθωσαν, καὶ »αἱ ὀσφύες ὑμῶν μὴ λυέσθωσαν. διὰ τοῦτο καὶ ὐμεῖς ὃμοιοι γίνεσθε ἀνθρώποις προσδεχομένοις τὸν κύριον αὐτῶν, πότε ἀναλύσει ἐκ τῶν γάμων, ἳνα ἐλθόντι καὶ κρούσαντι αὐτῷ εὐθέως ἀνοίξωσι. μακάριοί [*](3 vgl. 2 Tim. 3, 17 — 4 Gen. 15, 9 — 8 De lepra 9, 2. 4. 11, –14 Symp. 8, 10. De lepra 11, 4. De cibis 12, ff — 20 Lnk. 12, –38. De lepra 10, 5) [*](4—S. 55, 19 Phot. Bibl. 237 S. 309a, 6—309 b, 2) [*](1 κατά P 178v | περισπόμενος B | καὶ — ἀνάκειται Ζ. 2 unleserl. Ο 2 ὅλος — ἀνάκ.] οὐκ εὐαρεστεῖ τῷ 2. Hd. M Al | χρῆναι (w. e. seh.) OP | τὸν τ(έλ)ειον unleserl. Ο 3 ἀναθεῖναι — ἐλλιπής Ζ. 4 unleserl. Ο : ganz anders 2. Hd. MAI 4 ἐλλειπής P | ταύτη Ο ν | γὰρ < Cb Jb | λάβε — κύριον S. 55 Ph S. 309a, 6 ff: ὅτι τὸ λάβε usw. 5 λέγων vor καὶ καὶ PJh: < Pb | κ. αἶγα τριετ. < Phb 6 καὶ vor τρυγόνα < Ο | ὂ — παρεγγυᾷ Ζ. 7] φησιν ὃτι Ph 7 προσένεγκαί OP 7 f καὶ φύλαξον < Ph 8 ἂζυμα ἄζυγον Pha | ἀκακώτατον Phb 10 . ηδαμῶς Ο 11 οὓτως P | ἐντελὴς ἒσῃ καὶ < Ph ἒσῃ nach ἀνεπ.) 12 ὦ] ὡς Pha, ὡς ὁ Phb | ἂν ἀναθῇς 14 f ἐπανηρημέναι P, ἐπανειρηκέναι B 16 ἒνι] ὃτι Phb, ἂρα Pha 18 γεραιστέρων O 19 ἐν εὐαγγ. ὁ κύριος (ohne ἡμῶν) Ph | εὐαγγελίῳ B παρακ. — νομοθ. .Z.20] ὁ κύριος νομοτεθεῖ Ph | πα ρακελεύεται 7 119 | Ἰησοῦς < Ο 20 οἱ — λυέσθωσαν Ζ. 21 < Ph 20 f οἱ ὀσφύες P 22 αὑτῶν Jh)
55
ἐστε, ὁτι ἀνακλινεῖ ὑμᾶς καὶ παρελθὼν διακλονήσει· κἂν τῇ κἂν τῇ τρίτῃ, μακάριοί ἐστε.‘ ἐπισκέψασθε γὰρ ὄτι τρεῖς ὑποθέμενος φυλακὰς νυκτός, ἑσπερινὴν καὶ δευτέραν καὶ τρίτην, καὶ τρεῖς ἑαυτοῦ παρουσίας, ὦ παρθένοι, τὰς τρεῖς ἡμῶν τῆς ἡλικίας ᾐνἰξατο μεταβολάς, τὴν μειρακιώδη καὶ τὴν πρόσηβον καὶ τὴν πρεσβυτικήν, βουλόμενος, ἴνα κἂν τὴν πρώτην ἄγοντας ἡλικίαν, τουτέστι παῖδας ὄντας, ἐὰν ἔλθῃ παραληψόμενος <ἐκ> τοῦ κόσμου, ἑτοίμους καὶ καθαρούς, μηδὲν ἐπιτετηδευκότας σκαιόν, κὰν τὴν δευτέραν ὁμοίως, κἂν τὴν τρίτην. ἐσπερινὴ γὰρ φυλακὴ ὁ καιρός ἐστι τῆς ἀκμῆς τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἡ νεότης, καθ’ ἢν ἄρχεται ταράσσεσθαι τὸ ἡγεμονικόν, ἐπιθολούμενον ταῖς ἐξαλλαγαῖς τοῦ βίου, ἡβώσης αὐτοῦ τῆς σαρκὸς ἤδη καὶ τρεπομένης εἰς πάθη. δευτέρα δέ, ὁπηνίκα λοιπὸν »εἰς ἄνδρα τέλειον« ἐλάσας ἄρχεται στάσιν καὶ βεβαιότητα τῶν θορύβων ὁ νοῦς προσλαμβάνειν καὶ τῆς οἰήσεως. τρίτη δέ ὅτε αἱ πλεῖσται φαντασίαι φθίνουσι τῶν ἐπιθυμιῶν, ἀπομαραινομένης ἤδη τῆς σαρκὸς κα) εἰς γῆρας προκοπτούσης.

Διὸ προσῆκεν ἄσβεστον ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς πίστεως ἐξάψαντας τὸν λύχνον, καὶ τὴν ὀσφῦν ἀναζωσαμένους τῇ σωφροσύνῃ , ἐγρηγορέναι καὶ προσδοκᾶν ἀεὶ τὸν κύριον , ἵνα, κἄν ἐν τῇ πρώτῃ ἡμῶν ἡλικίᾳ παραλαβεῖν ἡμῶν τινας βουληθῇ, κἂν ἐν τῇ δευτέρᾳ, κἂν ἐν τῇ τρίτῃ, ἐλθὼν καὶ εὑρὼν ἐτοιμοτάτους καὶ ἄ προσέταξεν ἐργαζο- [*](7 vgl. Job. 14, 3 — 10 vgl. Plato Tim. 44 AB — 12 Ephes. 4, 13 — 15 Plato Pol. I, 328 D — 17 De lepra 10, 5) [*](4 Gramer Catene n, 103, 25 ff) [*](1 f κἂν . . κἄν] καὶ . . καὶ P 2 τῇ vor τρίτῃ < Pha Ι φυλακῇ τρίτῃ + Cb Jh Ι ἐστε sehr undeutl. 3 νυκτὸς ἑσπε(ριν)ὴν καὶ δ)ευ(τέραν) unleserl. Ι ὑποθέμενος vor ἐσπερ. + P 4 ἑαυτοῦ — τρεῖς < Ph Ι παρ)ουσίας α’ π)αρθέν(οι) τὰς unleserl. 5 μετα(βο)λ(άς) — (πρόση)βον u. πρεσβ)υτ. — ἡ(λικί)αν Ζ. 6 unleserl. Ι πρεσβυτέραν 2. Hd. MAI: πρεσβυτικήν bei PI nur Legg. HI, 685 B 6 βουλόμενος + P Ph: α3C; Μ AI Cb Jh I κὰν] καὶ P Ph Ι τὴν — τουτέστι < Ph Ι τουτέστι 55 7 ἐὰν] ἂν P Ι ἐκ + τὸν κόσμον Ph Ι παραλάβη 0: καταλάβοι P Ph 8 μηδὲν — σκαιόν < Ph | ἐπιτηδευκότας P Ι σκαιόν < P 8f κἂν . . κἂν] καὶ . . καὶ P Ph 10 ἡ νεότης < Ph Ι καταράσεσθαι 11 ἐπιθολ.] vgl. S. 204. 296 AI Ι ταῖς — πάθη Ζ. 12] τοῖς πάθεσιν Ph Ι γὰρ nach ἡβώσ., aber mit Zeichen, ß zu tilgen 12 πάθος P 13 στάσιν καὶ < Ph Ι βεβαι. Ρ 179v 14 νοῦς προσλ. nach κ. τ. οἰήσεως < Ph) in 15 τ. ἐπιθ. φθίνουσιν Ph Ι PI al κατὰ τὸ σῶμα ἡδοναὶ ἀπομαραίνονται 17 προσῆκεν ΟΡ (so auch P 58,13) Ph: προσήκει Jh Ι τῆς < P 18 τὸν < Ρ Ι τῆς σωφροσύνης P Ι 19 κύριον] es endet Ph 19 f κἂν . . κἄν . . κἄν] καὶ . . καὶο . . καὶ P (nicht B) 20 ἡμῶν + O)

56
μένους, ἀνακλίνῃ εἰς Ἀβραὰρ κόλπους καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακώβ. καὶ Ἱερεμίας δέ »ἀγαθόν« φησίν »ἀνδερί, ὅταν ἄρῃ ζυγὸν βαρὺν ἐν νεότητι αὐτοῦ‘ καὶ »ἀπὸ τοῦ κυρίου« οὐ μὴ »ἀποστῇ ἡ ψυχὴ αὐτοῦ.. ἀγαθὸν γὰρ ἐκ παίδων ὠς ἀληθῶς ὑποθέντα τὸν αὐχένα τῇ θείᾳ προσοχῇ μὴ ἀποσείσασθαι μέχρι γἠρως τὸν ἐπιβάτην καθαραῖς φρεσὶν ἐποχούμενον, άεὶ τὸν λογισμὸν εἰς τὰ χεἰρω καθέλκοντος τοῦ πονηροῦ. τίς γὰρ οὐ τὰς δι’ ὀμμάτων, τίς δ’ οὐ τὰς δι’ ὤτων, τίς δ’ οὐ τὰς διὰ γεύσεως ὀσφρήσεώς τε καὶ ἁφῆς ἡδονὰς καὶ τέρψεις ἀποδέχεται, τὸν ἡνίοχον μὴ φέρων, σωφροσύνην εἴργουσαν καὶ καθαιμάττουσαν τὸν ἵππον τῆς κακίας; ἕτερος ἔν οὖν εἰς ἔτερα ἐπιβλέψας ἄλλα δοξάσει, ἡμεῖς δὲ ἀνατιθέναι λέγομεν τελείως ἑαυτὸν τῷ θεῷ, ὅς καὶ τὴν σάρκα ἄχραντον ἐκ παίδων φιλοτιμεῖται φυλάττειν, παρθενίαν ἀσκῶν. περισπουδάστους γὰρ καὶ μεγάλας ἐλπίδων δωρεὰς τοῖς ἐφιεμένοις αὐτῆς ταχέως φέρει, τὰ λυμαντήρια τῆς ψυχῆς ἀπομαρίνουσα πάθη καὶ ὑπεκκαύματα. — φέρε γὰρ εἰσηγήσωμαι, πῶς ἀνακείμεθα τῷ κυρίῳ.