Symposium Sive Convivium Decem Virginum

Εἰ μὲν ἐπὶ τῶν αὐτῶν, ὠ παρθένοι, διεξόδων ἡ σοφία τῆς λογικῆς ἳστατο τέχνης καὶ τὴν αὐτὴν ἀεὶ διεπορεύετο τρίβον, ὀὐδεμία ἂν ὑπῆρχε μηχανὴ τοῦ οὐκ ἀποκναίειν ἐπιχειροῦσαν τοῖς ἢδη [*](1 vgl. Symp. S. 77, 4f. De autex. 12, 9 — 11 Plato Pol. V, 460 D — 12 vgl. Plato Menes. 235 C — 24 Plato Phaed. 86 A Legg. VI, 780 D) [*](1 μὲν < Ο. nach τούτων AI | μετὰ χειρὸς Jh 3 τότε P 173 v | ἀφ᾿ ἡμῶν B 8 Εὐβ. u. Γρηγ. hier stets < O 9 ἀφίκετο < Ο | μακρότερον Ο 10 Pl Parai. 137 A πέλαγος λόγων 11f Pl ἐφεξῆς διέλθωμεν | μνημονεύσοντες B V(? P) 12 ὡς ἒτι P | Pl λόγος ὁ λόγος 14 ἀκουμάτων B 16 καὶ üb. d. Lin, in P 18 Γρηγόρ. B, . εοπάτρα δ ōς Ο | Καὶ] . αὶ Ο (Θ u. Κ sollten mit anderer Tinte geschr. werden): Ναὶ B 19f ὑπολαβοῦσα HSS: ὑπολαβοῦσαν Cb Jh; (vgl. S. 5, 2f) 21f Θεοπάτρα. λόγος δος Ρ, < Ο 24f PI Phaed. οὐδεμία γὰρ μηχανὴ ἂν εἲη 25 (μη)χανὴ — ἀποκναίειν unleserl. Ο | τοῦ] μὴ Al Jh | ἀποκναίειν HSS : ἀποκνεῖν Jh mit Pl Legg. ἐπιχειρῶν λέγειν ἒοικας . . ἀποκνεῖν;)

Ἐγὼ γὰρ ἀκριβῶς ᾐσθῆσθαί μοι δοκῶ, ὅτι τῆς εἰς τὸν παράδεισον ἀποκαταστάσεως καὶ τῆς εἰς τὴν ἀφθαρσίαν μεταβολῆς καἰ τῆς πρὸς τὸν θεὸν καταλλαγῆς οὐδὲν αἴτιον οὕτως ἄλλο γέγονε καὶ σωτήριον ἀνθρώποις, τὸ στρατηγῆσαν ἡμᾶς εἰς ζωήν, ὡς ἁγνεία. πειράσομαι γὰρ ᾗ διανοοῦμαι περὶ τούτων ἐνδείξασθαι νῦν, ἴνα σαφῶς τὴν δύναμιν τοῦ προειρημένου χαρίσματος ἀκούσασαι, πόσων ἡμῖν παρεκτικὸν ἀγαθῶν ἐγενήθη γνῶτε. τὸ γοὺν ἀρχαῖον, μετὰ τὸ μετοικισθῆναι τὸν ἄνθρωπον ἐκβληθέντα διὰ τὴν παράβασιν, τὸ ῥεῦμα τῆς φθορᾶς ἐπὶ πολὺ προσεχύθη καὶ φερόμενον σφοδρῶς [*](1 Plato Prot. 301 D — Hebr. 1, 1 — 8 s. ἀπισκεπτ. im Index — 12 vgl. Plato Symp. 193 B — 17 Plato Tim. 43 f) [*](3 f SS Parall. S. 200 Holl) [*](1 μ)υρίαι — δι(έξοδοι) unleserl. | μὲν λ. ὁ.] συναναφαίνονται τρίβοι (v. 2. Hd. in ücke) Μ AI | μὲν < Jh 2 f ἐπεισπν. — ἀποκλ(ήρωσ) Ο: ἐπιπνέοντος Μιν τοῦ πνεύματος, τὶς ἀπ. (v. 2. Hd. in ücke) MAI 3 ἐγκαλύπτεσθαι P 174 PI Phaedr. 237 A ἐγκαλυψάμενος | οὐκ — εὐχαριστ. Ζ. 4 C (Ck). Lemma ἐκ τῶν αὐτῶν (vorherg. Symp. 7, 1) | οὐκ — μέτεστι unleserl. O ( οὐκ ἂν ὑπ' ἀγνοίας ἀκνήσαι μέτεστι M ο ἂν ὑ. ἀ. ὀκνήσαιμεν τῆς AI]): ὕπαίτιος οὕτως μετέστη C 4 ἐὰν τὰ unleserl. Ο: καὶ τὰ MAI | κοσμοίη B, κοσμοῖ C: κοσμῆσαι MAI | λόγοις — χαρισμάτων Z. 5 unleserl. Ο: κ. τὰ φαῦλα μὴ διασκευάσαι διασκεδάσαι AI [auch Cb]) κατίπερ καὶ πῶς AI) οὐκ ἐπαινέσαι τολμήσομεν τ. χαρ. v. 2. Hd. Μ AI | εὐχαρ.] πρὸς οἰκοδομὴν τῶν πυθομένων + C u. endet 5 ὑμνήσωμεν Jh: ὑπομνήσωμεν P | τὸ O ν 9 αἰσθάνεσθαί viell. richtig O ( αἰ8σθέσθαι Ch) 11 τὸν vor θεὸν + Ο 1 οὕτως αἴτιον P Jh 12 σωτήρ(ιον) undeutl. | PI ὁ Ἔρως . . στρατηγός 13 ᾗ] εἰ übergeschr. ἧ Ο 15 ἀγαθῶν παρεκτικὸν O 16 διὰ < P Zeichen in B) 17 ff PI Tim. 43 f ἐφέροντο . . ἀτάκτως μι)ν ὅπῃ τύχοι προϊέναι . . . πολλοῦ γὰρ ὄντος τοῦ κατακλύζοντος καὶ ἀπορρέοντος κύματος . ., τὰ τῶν προσπιπτόντων παθήματα . ., ὅτε . . διὰ τοῦ σώματος αἱ κινήσεις ἐπὶ τὴν ψυχὴν φερόμεναι προσπίπτοιεν, αἵ δὴ . . αἰσήσεις . . κέκληνται . . . αἷς δ’ ἂν ἔξωθεν αἰσθήσεις τινὲν . . προσπεσοῦσαι συνεπισπάσωνται καὶ τὸ τῆς ψυχῆς ἅπαν κύτος, τόθ' αὖται κρατοὑμεναι κρατεῖν δοκοῦσι)

Ἀλλὰ γὰρ ἵνα μὴ πα ρεκβαίνωμεν τοῦ προκειμένου, φέρε δὴ τὸν ψαλμὸν ἐν χερσὶν ἐξηγησώμεθα λαβοῦσαι τοῦτον, ὃν αἱ καθαραὶ καὶ ἀλώβητοι ψυχαὶ προσᾴδουσι τῷ θεῶ, »ἐπὶ τῶν ποταμῶν« λέγουσαι »Βαβυλῶνος, ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καὶ ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἡμᾶς τῆς Σιών. ἐπὶ ταῖς ἰτέαις ἐν μέσῳ αὐτῆς ἐκεῖ ἐκρεμάσαμεν τὰ ὄργανα ἡμῶν«· ὄργανα καλοῦσαι τὰ σκηνώματα σαφῶς ἀνεκρέμασαν ἀπὸ τῶν πεισμάτων τῆς ἀγνέίας ἐξάψασαι τοῦ Μου ἳνα μὴ δυνηθῶσιν ἐξαρπασθεῖσαι πάλιν παρασυρῆναι τῷ ῥεύματι τῆς ἀκρασίας· Βαβυλὼν γάρ, τάραχος ἢ σύγχυσι ἑρμηνευομένη, τὸν περίρρυτον βίον δείκνυσι τοῦτον, οὗ ἐν μέσῳ καθεσθέντες περικλυζόμεθα καθ’ ὃν ἐσμὲν ἐν τῷ κόσμῳ χρόνον, τῶν ποταμῶν τῆς κακίας ἐφορμώντων ἀεί. διὸ καὶ περιδεεῖς ἐσμεν καὶ κατολοφυρόμεθα καὶ βοῶμεν μετὰ κλαυθμοῦ πρὸς τὸν θεόν, ἴνα μὴ κατολισθήσωσιν ἡμῶν ἀπορρηχθέντα τοῖς κύμασι τῆς ἠδονῆς ἀπὸ τοῦ φυτοῦ ἦς ἠγνείας τὰ ὄργανα. ἐν τύπῳ γὰρ τῆς παρθενίας τὴν ἰτέαν πανταχοῦ παραλαμβάωουσιν αἱ θεῖαι γραφαί, ἐπειδήπερ τὸ ἄνθος αὐτῆς εἰς [*](2 öm. 5, 14 — 3 Plato Theaet. 150 D — 5 vgl. Gen. 1, 28 — 7 Plato Pol. X, 611 BC — 8 Psal. 136, 1. 2 — 14 vgl. Gen. 11, 9) [*](8–S. S. 49, 5 Phot. Bibl. 237 S. 30Sb, 22—39 — 11. 14. 20 Hier. In Psal. PL 26, 1304) [*](1 καὶ vor ὁ διαβ. < P 2 καὶ vor μέχρι < P Jh | μωσέσς Ο P 175 3 PI ψυχῆς ἔκγονον. 5 ἀναίσθητα PJh 7 ἐξηγησέμεθα ἐν χερσὶ O I PI οὐ λελωβημένον (v. d. Seele) . . , ἀλλ’ . . καθαρὸν 8 ἐπὶ — ἡμῶν Z. 11] Ph ὅτι τὸ ἐπὶ τ. ποταμῶν Βαβυλῶνος καὶ τὰ (< A) ἑξῆς αἱ ψυχαί φησιν λέγουσιν 10 < Jh | ἐκεἶ + Ο LXX cod. A 11 ὂργ.] ἒστενον γὰρ Phb | σαφῶς (< Ph) σκηνώματα P Jh 12 ἐκρέμασαν Ph 13 ἐξαψάμεναι Ο 14 f περίρυτον B 15 καθεσθεῖσαι Ο, übergeschr. . . έντες 16 καθ’ ὃν — χρόνον < Ph 17 ἀεὶ < Ph | περιδ. — < Ph 18 κλαυθμὼν B 18 f (ἀπορραγέντα 2. Hd. MAI) unleserl. Ο | 19 κύμασιν Ph | φυτοῦ — γὰρ τῆς unleserl. Ο 20 ὂργανα — γὰρ] σώματα. τύπον δὲ 2. Hd. M AI | ἐν τὐτω P 175v 20 f παντ. παραλ. τὴν ἰτέαν P Jh | παραλ. αἱ θεῖαι unleserl. Ο 21 θεῖαι < Ph | αὐτῆς auch Phab | ὕδωρ — ὀχ)είας ἀναζ)εῖ S. 49, 1 O: ganz anders 2. Hd. M, ebenso AI, aber auch ὕδωρ τριβὲν ἐὰν ποθῇ)

Εἰ οὐν οἱ ποταμοὶ τῆς Βαβυλῶνος τὰ ἑρύματα τῆς ἠδυπαθείας εἰσίν , ὡς οἱ σοφοί φασι, τὰ συγχύνοντα καὶ ταράσσοντα τὴν ψυχήν, ἀνάγκη τὰς ἰτέας εἶναι τὴν σωφροσύνην, ἀφ᾿ ἡς ἀνακρεμῶντες ἀνέλκομεν τὰ ὅργανα τὰ παιδογόνα ταλαντούμενα κάτω καὶ βρίθοντα τὸν νοῦν, ἴνα μὴ κατενεχθέντα περὶ τοὺς ὀχετοὺς τῆς ἀκρασίας σκωλήκων δίκην εἰς τοὺς ἰχῶρας ἐγχρίμπτωνται καὶ τὰς σηπεδόνας. χρησιμωτάτην γὰρ καὶ ἐπίκουρον εἰς ἀφθαρσίας κτῆσιν τὴν παρθενίαν ὁ θεὸς ἐδωρήσατο, σύμμαχον ἀποστείλας τοῖς ὀριγνωμένοις καὶ ποθοῦσι, καθῶς ὁ ψαλμῳδὸς ὑφηγεῖται, τὴν Σιών, ὃ δή ἐστι τὴν ἔκλαμπρον ἀγάπην τὴν περὶ αὐτῆς ἐντολήν, ἐπειδήπερ ἡ Σιὼν ἐντολὴ σκοπιᾶς ἑρμηνεύεται. — ὧδε γὰρ ἀναλογισώμεθα πάλιν καὶ τὰ ἑξῆς. τί δή ποτε ἐπηρωτῆσθαι πρὸς τῶν αἰχμαλωτιστῶν ὁμολογοῦσιν αἱ ψυχαὶ τὴν ᾠδὴν ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας ᾆσαι κυρίου ἢ [*](3 Odyss. 20, 510 — 4 Jes. 44, 4 (vgl. Hilar. In Psal. 136 § 7) — 8 vgl. Plato Tim. 75E — 14 Origenes? — Plato Phil. 63D — 16 Symp. 6, 4. 8,2.4.10 — 17 Symp.1, 1 S. 9, Off (8, 15. 19) — 19 Plato Symp. 180B — 20 Plato Axioch. 366 A — 23 Onom. s. 198, 64 Lagarde — 24 Symp. 5, 5. De lepra 9, 1 — 25 Psal. 136, 4) [*](1 ἂν Ph | ἀναζῆ P Ph | καὶ ἐρ. Ο 52v | τοὺς vor ἐΜ + 2. Hd. MAI 2 ἀποσβέννυσιν Ph | εἰς tilgt Wd | καὶ — πᾶσαν Ζ. 3 < Ph 3 ἐπὶ τῆ παιδοποιία σποράν Ο | ὁ Ὃμ. + Phb 4 ἰτέας] es endet Ph 5 ἰτέα < Ο 6 τότε γὰρ Ο 7 ὃτ’ ἂν Ρ, ὅταν B 8 ἀρδεύηται P 11 ἡ < Ο | έπ’ Ο, ab. vgl. Ζ. 15 12 δυνηθῆ Ο 13 οὖν] γὰρ Ο 14 f PI τὰς ψυχὰς . . ταράττουσαι 15 ἀνακρεμνῶντες B 17 ἵνα P 176 18 ἐγχρίπτονται B 19 PI Ἒρωτα . . κυριώτατον εἶναι εἰς ἀρετῆς . . κτῆσιν 20 ὀρεγυνμένοις Ρ I PI ὀριγνωμένη 21 ψαλμὸς P Jh | τῆ σ. Ο 23 ἀναλογισόμεθα P, ἀναλογησώμεθα w. e. seh. B: ἀναλογισώμεθα PI Prot. 332 D | πάλιν < B 25 τῆς B | ἀλλοτρίας ᾀσα(θ κυρίου unleserl. Ο | τοῦ κυρίου Μ Al)

Ἐοίκασι δὲ καὶ οἱ προσᾴδοντες τὸ εὐαγγέλιον ἄφροσιν ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας« μελῳδεῖν »τὴν ᾠδὴν κυρίου«, ἧς μή ἐστιν ὁ Χριστὸς γεωργός. ἀλλ’ αἱ τὸ καθαρώτατον καὶ φαιδρὸν καὶ ἀμιγὲς καὶ εὐλαβὲς καὶ εὐπρεπὲς τῆς παρθενίας ὑποδῦσαι καὶ ἀναλάμψασαι κάλλος, καὶ στεῖραι καὶ ἄγονοι τῶν ῥευστῶν καὶ ἀλγεινῶν εὑρεθεῖσαι »ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας« οὐ μελῳδοῦσι »τὴν ᾠδήν«, ὃτι μὴ φέρονται τὰς ἐλπίδας τῇδε, μηδὲ προστετήκασι θνητῶν σωμάτων τρυφαῖς, μηδὲ ταπεινῶς κατασκέπτονται τὸν νοῦν τῶν ἐντολῶν, ἀλλ᾿ εὖ καὶ γεν- [*](3 Ephes. 6, 12; vgl. Orig. In Psal. 136. 13, 137 Lomm. (ffier. PL 26, 1305) 4 Mt. 7, 6 — De creat. 1 — 6 Arnos 4, 5 — 12 Tit. 1, 16 — 14 vgl. S. 27, 16ff — 15 Mt. 24, 35 — 17 Plato Tim. 69 D — 19 vgl. De lepra 2, 4. Ignat. Ad Philad. 3, 1 — 25 vgl. Plato Gorg. 521 A. Theaet. 146 C. 151 E) [*](1 εἶναι κ. ἀπόρρητον unleserl. Ο : ε. ἀπὸ τούτων 2. Hd. M AI 2 πονηρῷ imleserl. Ο 3 ἐξέρχονται Ο Ρ, ἐξάρχονται Β, ἐξορχοῦνται Jh: vgl. auch Z. 9f γὰρ — τελοῦντες unleserl. Ο | τὰς ἐντ.] τῶν ἐντολῶν τοῦ κυρίου 2. Hd. M AI τ. πν. Kl: τ. πνευμάτων P Ausgg.: < M | τελ.] κακῶς ἐπιτελοῦντες MAI 4 τῆς Ο 53 6 τὸν vor νόμον + Ο < LXX) | ὃτι] ἒτι Β 7 ἢ < οἰκείων P, οἰκειῶν B | οἱ < P (nicht B) 9 ἀλλ’ P 176 v 10 dz < ἐπιμεμορφφμένως P 13 γῆς] τῆς P Jh | ἀλλοτρίας — κυρίου < 14 βασιλείαν in ürzung O βασιλίαν M) 16 αἰχμαλωτισταὶ P Jh 20 καθαρότατον B 20 f καὶ εὐλαβὲς < Ο 23 f zalg ἐλπίσι viell. richtig 25 κατασκέψονται P 25 f γενναίως μετὰ undeutl. Ο)

Ἀμέλει τὸ μὴ ἐπιλαθέσθαι νύμφην τὸν κόσμον, μηδὲ παρθένον τὴν στηθοδεσμέιδα αὐτῆς, λεγόμενον ἐν Ἱερεμίᾳ, τὸ μὴ ἐνδοῦναι καὶ χαλάσαι τὸν δεσμὸν τῆς σωφροσύνης ἀπάταις δηλοῖ καὶ περισπασμοῖς. στήθη γὰρ αἱ φρένες εἰκότι λόγῳ καὶ ὁ νοῦς ἡμῶν εἶναι νομίζεται· ἡ δὲ στηθοδεσμίς, ἡ συνδοῦσα ζώνη καὶ συσφίγγουσα τὴν πρόθεσιν τῆς ψυχῆς εἰς ἁγνείαν, ἐστὶν ἡ πρὸς θεὸν ἀγάπη, ἥν τε καὶ ὑμῖν ὁ στρατηγὸς ἡμῶν καὶ ποιμὴν Ἰησοῦς καἰ ἂρχων καὶ νυμφίος, ὦ καλλιπάρθενοι, ἄρρηκτόν τε καὶ ἐσφραγισμένην μέχρι »τέλους« τηρῆσαι παράσχοι. τούτου γὰρ τοῦ κτήματος τοῖς ἀνθρώποις ἄμεινον βοήθημα οὐκ ἄν τις ῥᾳδίως ἓτερον λάβοι ἀρέσκον θεῷ καὶ προσφιλές. διὸ ἐγὼ χρῆναί φημι τὴν ἀγνείαν ἂπαντας τιμᾶν καὶ διαφεόντως ἀσκεῖν τε καὶ ἐγκωμιάζειν.

Αὑταί σοι καὶ παρ’ ἡμῶν αἱ ἀπαρχαὶ τῶν λόγων ἀνακείσθωσαι· ὡ Ἀρετή, τὰ μὲν παιδιᾶς, τὰ δὲ καὶ σπουδῆς χάριν.

Ἀλλὰ δέχομαι τὸ δῶρον, ἴφη φάναι τὴν Ἀρετήν, καὶ κελεύω μετὰ σὲ τὴν Θάλλουσαν λέγειν· δεῖ γάρ με παρὰ μιᾶς ἑκάστης ὑμῶν ἀποδέξασθαι τὸν λόγον.

Τὴν οὖν Θάλλουσαν βραχὺ ἐπισχοῦσαν καὶ πρὸς ἑαυτήν τι σκεψαμένην εἰπεῖν ἔφη· Ἀλλ᾿ , ὦ Ἀρετή, συλλήπτειραν ἀξιῶ παραστῆναί σε κατὰ νοῦν, ὅπως πρῶτον μὲν σοῦ, καὶ τῶν παρόντων δὲ φανῶμεν ἂξια λέγειν. τὸ γὰρ μέγιστον καὶ ἐπιφανέστατον ἀνάθημα καὶ δῶρον, οὑ μηδὲν ἀντάξιον ἄλλο προσενέγκασθαι πάρεστιν ἀνθρώποις θεῷ, τὸν ἆθλον τῆς παρθενίας εἶναι πέπεισμαι διαρκῶς, ἀπὸ τῶν ἱερῶν ᾐσθημένη γραμμάτων. οὐ γὰρ ἄν, πολλὰ πολλῶν κατ’ εὐχὰς ἐν τῷ νόμῳ καλὰ κατεργασαμένων, μόνοι μεγάλην εὐχὴν ἐλέγοντο πληροῦν οἱ σφᾶς αὐτοὺς αὐθαιρέτῳ βουλῇ προσενέγκαντες θεῷ. ἔχει γὰρ τὸ ῥητὸν οὕτως· »καὶ ἐλάλησε κύριος πρὸς λέγων· λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ, καὶ ερεῖς πρὸς αὐτούς· ἀνὴρ ἢ γυνή, ὃς ἂν μεγάλως εὒξηται εὐχὴν ἀφαγνίσασθαι ἁγνείαν κυρίῳ«. εὒχεται χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ εἰς τὸν νεὼν σκεύη προσκομίσας ἀναθεῖναί τις, ἓτερος ἀναθεῖναι τὴν δεκάτην τῶν καρπῶν, ἂλλος τῆς οὐσίας, ἕτερος τὰ κράτιστα τῶν ποιμνίων, ἄλλος τὴν ὕπαρξιν καθιεροῖ, καὶ οὐδέπω μεγάλην εὐχὴν εὒξασθαι λέγεται τῷ κυρίῳ, ἀλλ’ ἐκεῖνος ὁ ἑαυτὸν ἀναθεὶς τῷ θεῷ ὁλοτελῶς.

Ἐπιχειρητέον γὰρ άληθεῖ λόγῳ πρὸς ὑμᾶς, ὦ παρθένοι, τὴν κατὰ τὸ πνεῦμα διάνοιαν δηλῶσαι τῆς γραφῆς. ὁ γὰρ κατά τι [*](3 Plato Phaed. 95 E — 9 Plato Symp. 179 C — 12 Num. 6, 1 — 20 Plato Tim. 53 B) [*](2 . άλλουσα Εος Ο, vor ά Raum für e. ßen Buchst., ebenso vor ὴν Z. Θάλλουσα. λόγος ος p 3 f PI ἐπισχὼν καὶ πρὸς ἑαυτόν τι σκεψάμενος . . ἔφη 3 ἑαυτὸν B | τί Ο 4 συλλήπτειραν wohl auch Ρ, da in V: συλλήπτριαν Jh 5 κατὰ νοῦν Ο: καὶ τὰ νῦν P Jh | δὲ < P 6 ἄξια < P (in V d. Lin.) 9 ἱερῶν] σῶν Ρ | πολλῶν πολλὰ B Jh (PI πολλῶν πολλὰ κ. καλὰ ἐργασαμένων) 11 προσενέγκασθαι Ρ Jh 12 θεῷ] θεῷ ἑλόμενοι Po: βουλόμενοι CbJh | οὓτω B 14 ἂν < OJh 15 τὸν νεοσκευῆ προσκομίσαι P 15 f ἀνα)θεῖναί τις unleserl. 15 ἀναθῆναι B 16 ἓτερος — οὐσίας < B | ἀναθεῖναι] ἀνάθημα P 17 καθιερεῖ Β, οι unleserl. 18 μεγ. εὐχὴν unleserl. Ο | λέγ.] δύναται Ρ Jh | τῷ < Ο 19 — ἐπι(χειρητέον) Z. 20 unleserl. Ο | τῷ θεῷ < Ρ 20 ἀήθει PI, aber S. 60, 11 | δηλοῦν PI 21 τὴν — διάν(οιαν) unleserl. Ο | κατὰ τ. πν. 2. Hd. Μ πνεῦμα] προκείμενον AI Cb | κατὰ — προσ(έχων) S. 54, 1 unleserl. Ο)

Διὸ προσῆκεν ἄσβεστον ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς πίστεως ἐξάψαντας τὸν λύχνον, καὶ τὴν ὀσφῦν ἀναζωσαμένους τῇ σωφροσύνῃ , ἐγρηγορέναι καὶ προσδοκᾶν ἀεὶ τὸν κύριον , ἵνα, κἄν ἐν τῇ πρώτῃ ἡμῶν ἡλικίᾳ παραλαβεῖν ἡμῶν τινας βουληθῇ, κἂν ἐν τῇ δευτέρᾳ, κἂν ἐν τῇ τρίτῃ, ἐλθὼν καὶ εὑρὼν ἐτοιμοτάτους καὶ ἄ προσέταξεν ἐργαζο- [*](7 vgl. Job. 14, 3 — 10 vgl. Plato Tim. 44 AB — 12 Ephes. 4, 13 — 15 Plato Pol. I, 328 D — 17 De lepra 10, 5) [*](4 Gramer Catene n, 103, 25 ff) [*](1 f κἂν . . κἄν] καὶ . . καὶ P 2 τῇ vor τρίτῃ < Pha Ι φυλακῇ τρίτῃ + Cb Jh Ι ἐστε sehr undeutl. 3 νυκτὸς ἑσπε(ριν)ὴν καὶ δ)ευ(τέραν) unleserl. Ι ὑποθέμενος vor ἐσπερ. + P 4 ἑαυτοῦ — τρεῖς < Ph Ι παρ)ουσίας α’ π)αρθέν(οι) τὰς unleserl. 5 μετα(βο)λ(άς) — (πρόση)βον u. πρεσβ)υτ. — ἡ(λικί)αν Ζ. 6 unleserl. Ι πρεσβυτέραν 2. Hd. MAI: πρεσβυτικήν bei PI nur Legg. HI, 685 B 6 βουλόμενος + P Ph: α3C; Μ AI Cb Jh I κὰν] καὶ P Ph Ι τὴν — τουτέστι < Ph Ι τουτέστι 55 7 ἐὰν] ἂν P Ι ἐκ + τὸν κόσμον Ph Ι παραλάβη 0: καταλάβοι P Ph 8 μηδὲν — σκαιόν < Ph | ἐπιτηδευκότας P Ι σκαιόν < P 8f κἂν . . κἂν] καὶ . . καὶ P Ph 10 ἡ νεότης < Ph Ι καταράσεσθαι 11 ἐπιθολ.] vgl. S. 204. 296 AI Ι ταῖς — πάθη Ζ. 12] τοῖς πάθεσιν Ph Ι γὰρ nach ἡβώσ., aber mit Zeichen, ß zu tilgen 12 πάθος P 13 στάσιν καὶ < Ph Ι βεβαι. Ρ 179v 14 νοῦς προσλ. nach κ. τ. οἰήσεως < Ph) in 15 τ. ἐπιθ. φθίνουσιν Ph Ι PI al κατὰ τὸ σῶμα ἡδοναὶ ἀπομαραίνονται 17 προσῆκεν ΟΡ (so auch P 58,13) Ph: προσήκει Jh Ι τῆς < P 18 τὸν < Ρ Ι τῆς σωφροσύνης P Ι 19 κύριον] es endet Ph 19 f κἂν . . κἄν . . κἄν] καὶ . . καὶο . . καὶ P (nicht B) 20 ἡμῶν + O)

Τὸ γοῦν »μεγάλως εὔξασθαι εὐχήν«, ἐν τοῖς Ἀριθμοῖς νομοθετούμενον, τοῦτο παρίστησιν , ὅπερ ἐπὶ πλέον ἐγὼ διηγησαμένη ἀποφανῶ, μεγάλην εὐχὴν εἶναι παρὰ πάσας εὐχὰς ἀποδεικνύουσα τὴν ἁγνείαν. τότε γὰρ ἀνάκειμαι προφανῶς πᾶσα τῷ κυρίῳ, ὁπότε μὴ μόνον τὴν σάρκα συνουσίας ἀνέπαφον, ἀλλὰ καὶ τῶν λοιπῶν ἀτοπημάτων ἄσπιλον τηρεῖν ἀγωνίζομαι. »ἡ γὰρ ἄγαμος μεριμνᾷ. φησί [*](1 Luk. 16, 22. Mt. 8, 11 — 2 Klag. Jerem. 3, 27 — 3 Jerem. 17, 5 (6, 8) — 9 Plato Phaedr. 254 E. 247 B — 17 Num. 6, 2 — 21 vgl. Symp. ob. S. 8, 8 f. u. 11, 1 S. 279 AI. De lepra 9. 11 — 22 I Kor. 7, 32. 34) [*](20 ff Nilus Epist. III, 298) [*](1 ἀνακλινῆ P : ἀνακλινεῖ OB 1 f καὶ Ἱερ.] ὁ ἱερ. P : Ἰερ. Cb Jh 2 βαρὺν + 3 τοῦ < Ι οὐ < Cb Jh 4 τὸν vor ἐκ + 4 f προσευχῆ O 6 τὸ χεῖρον PJh 7 δι’ ὀμμ. — ΟΜ: δι’ ὀμμάτων, οὐ τὰς AI Ι ὤ)των — οὐ Z. 8 unleserl. 8 γεύσεων· ὀσφρήσεων τε P Ι καἰ τέρψεις unleserl. O 9 PI ὁ δ’ ἡνίοχος . . καθῄμαξεν, 247 B ὁ τῆς κάκης ἵππος Ι τὸν] τὸν Po Cb Jh εἴρ)γουσαν καὶ καθαι(ματτ.) unleserl. 10 ἔτερος P 180 Ι μὲν — ἔτερα unleserl. O I ἔτερα] τοῦτο MAI Ι ἐπιβλέψ(ας) undeutl. 11 δοξάξει B, ab. a. Rd. δοξάσει: unleserl. 0, δικάζει ικ auf Rasur) MAI Ι ἀναθεῖναι (corr. aus ἀναθῆναι, so w. e. seh. 0) Μ ΑΙ Ι λέγωμεν Ρ : ν Ι ἑαυτὸν τελείως P Jh I τῷ vor θεῷ + P 12 κ. τ. σάρκα ἄχρ. < P 14 λυματήρια B 15 εἰσηγἠσομαι P: εἰσηγητέον 18 ἐπὶ πλεῖον 19 ἀποφανῶ Ο: ἀποφαίνω PJh 20 καὶ προφανῶς P Ι πᾶσα < P Ι τῷ < 21 συνουσίας < P 22 φησὶ μεριμνᾶ O)

ἀλλ6 εἰς τὸ κατορθῶσαι πλήρώσασά τι τῶν ἐντολῶν. τί μοι λοιπόν, ἐὰν διαγνεύω καὶ τὴν καρδίαν, πάσας τὰς διανοήσεις αὐτῆς ἀναθεῖσα κυρίῳ; φλαῦρον οὐδὲν ἐνθυμοῦμαι, κοσμικὸν οὐδὲν διαλογίζομαι, τῦφος οὐκ ἐμπολιτεύεται καὶ ὀργὴ παρ’ ἐμοί, τὸν νόμον καὶ ἐν ἡμέρᾳ μελετῶ κυρίου καὶ ἐν νυκτί· καὶ τοῦτ΄ ἐστί »ὰγνείαν ὰγνεῦσαι, μεγάλην εύξάμενον εύχήν«.

Πειράσομαι γὰρ καὶ τὰ ἑξῆς ὑμῖν τούτων, ὠ παρθένοι, φράσαι τῶν διατάξεων, ἐπειδήπερ τῶν σφετέρων ἐξήρτηται καὶ αὐτὰ κατορθωμάτων, θεσμοὶ περὶ παρθενίας ὄντα καὶ χρησμοὶ διδάσκοντες ὧν ἀπέχεσθαι προσήκει καὶ ἀναγωγὸν εἶναι τὴν παρθένον. γὰρ οὕτως· καὶ ἐλάλησε κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων· λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς· ἀνὴρ ἢ γυνή, ὅς ἂν μεγάλως εὔξηται εὐχὴν ἀφαγνισθῆναι κυρίῳ , ἀπὸ σίκερα καὶ οἴνου ἁγνισθήσεται, καὶ ὄζος ἐξ οἴνου καὶ ὄξος ἐκ σίκερα καὶ καὶ κατεργάζεται ἐκ σταφυλῆς οὐ πίεται, καὶ σταφυλὴν πρόσφατον καὶ σταφίδας οὐ φάγεται πάσας τὰς ἡμέρας τῆς εὐχῆς αὐτοῦ«, ὅπερ ἐστίν· ἀπὸ τοῦ φυτοῦ τῆς πονηρίας τῶν γεννωμένων ὁ κατεγγυήσας ἑαυτὸν τῷ καὶ ἀναθεὶς οὐ δρέψεται διὰ τὸ παρεκτικὸν ἀεὶ μέθης αὐτὸ xai ἐκστάσεως πεφυκέναι. δύο γὰρ ἀμπέλων διαφορὰς ἐκ τῶν γραφῶν [*](2 Plato Theaet. 173 D — 7 Psal. 1, 2 (Sir. 6, 37) — 8 Num. 6, 1 — 10 Symp. 4, 4 S. 49, 24. De lepra 9, 1 — 14 Num. 6, 1—4) [*](22— S. 69, 11 Phot. Bibl. 237 S. 309b, 5—10) [*](1 ἀφ . ξω 0: ἐφέξω P Jh 2 PI εἰς ἀγορὰν οὐχ ἴσασι τὴν ὁδόν, οὐδὲ ὅπου δικαστήριον 3 ὄτι P Ι τ’ < P 6 φαῦλον P Jh Ι ἐνθυμοῦμαι — οὐδὲν < Cb Jh 8 f μεγάλην ἁγνείαν B Jh 10 γὰρ] δὲ Po Cb Jh τούτων ὦ < CbJh ὦ < B) 11 ἐξήρηνται P; vgl. S. 77, 16 12 θεσμὸς 13 προσῆκεν P, προσῆκε B (vgl. oben 25, 7. 55,17 Ι ἀναγωγὴν MAI (nicht Ο) Ι παρθενίαν Μ ΑΙ Jh Ι γέγραπτε B 14 πρὸς (undeutl.) μωὕσῆν Ο: τῶ μωὔσεῖ Ρ. τῷ μωυσῇ B Jh 15 ἀν)ὴρ ἢ καὶ AI) γυ(νή) unleserl. 16 ἀφαγνίσασθαι O Ι ἐν vor κυρίῳ + M AI, ἐν(?) öscht in ἁγνείαν?) Ι ἀ(π’ οἴ)νου χαὶ σίκ. 17 καὶ ὄξ. ἐκ σίκ. ὅσα unleserl. Ι σίκερα V Ρ ν | κατεργάξ . . αι O 18 πίετε . . φάγετε Jh πίετ]αι unleserl. 0, ab. πίεται MAI) Ι σταφυλὴν unleserl. O Ι πρόσφ . τ . . Ι καὶ — φ)άγεται Ζ. 19 unleserl. Ι σταφίδα Jh: σίκερα 2. Hd. MAI 19 πάσας 56v 20 γενομένων Ι ἑαυτὸν < P. τῷ < 21 αὐτῶ 22 δύο — Γομόρρας S. 59, 10 Ph Ι δύο — ἀποστόλοις 5. 59,6] ὅτι εἴδη ἀμπέων ἀμΠέλων παρὰ τῇ γραφῇ, λίαν ἀγαθὴ καὶ λίαν κακή· καὶ γάρ φησιν ὁ κύριος Ph)

Οὐ μόνον δὲ τῶν ἐκ τῆς ἀμπέλου κατεργαζομένων ἐκείνης προστέτακται μηδαμῶς κατὰ μηδένα τρόπον προσψαύειν τὴν παρθένον, ἀλλὰ καὶ τῶν ἀντιμίμων αὐτῆς καὶ παραπλησίων· σίκερα γὰρ πᾶς ὁ σκευαστὸς οἶνος καλεῖται καὶ νόθος, κἄν τε ἐκ τῶν φοινίκων καὶ ἐκ τῶν ἄλλων ἀκροδρύων σκευαζόμενος ᾐ. ἐπιστομίζουσι γὰρ ὄν τρόπον αἱ ἐξ οἴνου προποσίαι καὶ ταῦτα σφοδρῶς τὸν λογισμόν. καὶ εἰ χρὴ φάναι λόγῳ πρὸς ὑμᾶς ἀληθεῖ, πᾶν τὸ μέθην φέρον καὶ ἔκστασιν τῇ ψυχῇ μετὰ τὸν οιἶνον τὸν ἐξ ἀμπέλου σίκερα κικλήσκουσιν οἱ σοφοί. ὄπως οὐν δὴ μὴ μόνον τῶν γενικῶν ἁμαρτημάτων φυλασσομένη τῆς πονηρίας ὑπὸ τῶν ἀντιμίμων αὐτῆς χραίνηται καὶ ἀντιρρόπων, ἐτέρων μὲν κρατοῦσα, ὑφ’ ἑτέρων δὲ κρατουμένην, τουτέστιν ἱματίων διαφερόντων ὑφαῖς ἁβρυνομένη ἢ καὶ λίθοις καὶ χρυσῷ καὶ πλεονεξίᾳ καὶ τοῖς ἄλλοις τοῖς περὶ τὸ σῶμα καλλωπισμοῖς, ἃ δὴ καὶ αὐτὰ μεθύσκει τὴν ψυχήν· διὰ τοῦτο ταῦτα νομοθετεῖ, μὴ εἰς γυναικισμοὺς ἐκχέηται καὶ γέλωτας καὶ ἀπάτας ἀνασοβουμένη καὶ μωρολογίας, ἄ περιδινοῦσι καὶ κυκῶσι τὸν λογισμόν· ὥσπερ καὶ ἐν ἑτέροις ἐμήνυσεν, οὐ φάγεσθε τὴν ὕαιναν« εἰπών »καὶ τὰ ὅμοια [*](1 Mt. 25, 7 — 2 Luk. 21, 34 — 13 Origenes? — 15 Plato Phaed. 69 A. (M D — 20 Plato Erat. 439 C — 21 vgl. Lev. 11, 7. 29; vgl. Barnab. 10, 7. 8) [*](7 ff vgl. Theophylakt zu Lk. 1, 13 — 11 f Phot. Bibl. 237 S. 309 b, 8. 4) [*]( ἀ)πὸ μερίμνης unleserl. 3 αἱ καρδ. ὑμῶν 4 βιωτικ . . . O ἐφ’ ὑμᾶς Ρ ν 7 αὐτῇ Jh κἄν Β Jh: ἥν Ο Ρ 9 καὶ] κἄν Ch Jh ἐκ < 10 αἱ üb. d. Lin. P Ι προσποσίαι P 11 (nach ὅτι σίκερά φησιν) πᾶν — ἀμπέλου Ζ. 12 Ph 11 f κ. ἔκστ. τῇ ψ. < Ph 12 ἔκστ. ψυχῆς P Ι τὸν vor ἐξ < CbJh Ι ἀμπέλων Ph 13 δὴ < 14 αὐτοῖς Cb, αὐτῇ Jh 15 — 1 7 PI συμβαίνει αὐτοῖς κρατουμένοις ὑφ’ ἡδονῶν κρατεῖν ἄλλων ἡμδονῶν u. ἱματίων διαφερόντων . . καὶ τοὺς ἄλλους καλλωπισμοὺς τοὺς περὶ τὸ σῶμα 15 δὲ] μὲν B 16 ἢ < 17 καὶ πλεονεξίᾳ < Jh Ι καλλοπισμοῖς Β 18 μεθύσκουσι 0, μεθίσκει B 19 ἀνασοβ.] βουλομένη P 20 ἄπερ ὠδίνουσι κ. κυοῦσι κύουσι B) P, in V coit. wie i. Text: vgl. unt. S. 70, .5 Ι καὶ κυκῶσι Μ AI, w. e. seh. Ι PI ὥσπερ εἴς τινα δίνην ἐμπεσόντες κυκῶνται 20 (τὸ)ν λογ(ισμόν) unleserl. 21 φάγ. τ. ὕαιναν unleserl. Ι P 183 Ι εἶπεν B)

Εἰ ὁ νόμος ἐστὶ κατὰ τὸν ἀπόστολον »πνευματικός«, τὰς εἰκόνας ἐμπεριέχων τῶν μελλόντων dyaQ-mvi-, φέρε δὴ ἀπαμφιάσασαι τὸ ἐπ’ αὐτῷ »κάλυμμα« τοῦ »γράμματος« ἐφηπλωμένον ἐπισκεψώμεθα γυμνῶς τὴν ἀκρίβειαν. μίμημα τῆς ἐκκλησίας ἐκελεύοντο δαι- [*](4 Polyk. Ad Phil. 4, 3 — 6 Plato Symp. ISS D — 7 Plato Phaed. 67 A — 9 vgl. Ephes. 5, 2 — 10. 15 ff Exod. 30, 1. —9 — 15 Lev. 16, 2. 13 — 21 Rom. 7, 14 — 22 Hebr. 10, 1; vgl. Plato Symp. 221 E f — 23 II Kor. 3, —16. 6 — Symp. 9, 7. Orig. De princ. IV, ,2, 6) [*](1 κ. τ. γαλ. — αὐτῇ < P Ι αὐτῇ — πρὸς mileserl. Ι αὐτῇ Kl : τούτοις Μ AI Jh 2 ὁδ . . πορ . . Ι τὸ πόδιον) u. ἐφέλκ. — ἐκτρα(χηλιζόντων τὸν) Ζ. 3 u. 3 ἄνθρ. — τέρψ(εις) Ζ. 4 unleserl. Ι τὸ μὴ] οὐ δεῖ 2. Hd. M AI Ι vgl. PI Phaed. 65 A E ἐμπόδιον u. ἐφέλκων Ι μόν. ἐμπ. ἐφέλκ. 2. Hd. Μ 3 τι < Μ AI | ἐπτοημ. — τέρψεις Ζ. 4 anders MAI Ι ἐπτονμένην Ρ 4 τῶν ν 5 θεοῦ < O 6 PI οὕτω πολλὴν καὶ μεγάλην . . δὐναμιν ἔχει . . ὁ Ἔρως 7f PI μηδὲν ὁμιλῶμεν τῷ σώματι Με κοινωνῶμεν . ., ἀλλὰ καθαρεύωμεν ἀπ’ αὐτοῦ 11 Ρ 12 ᾧ ἀνεκομίζοντο Ρ | Ρ 16 κυρίῶ + (gegen LXX) 17 ἀρωμάτων — θυμίαμα Ζ. 18 a. Rd. in B Ι ὅτι Ι ἀγαθύνει P Ι αὐτῶ O 18 θυμίαμα Ρ ν 23 ἐφηπλομένον B 24 ff δαιδαλεῖν P)

Ἰουδαῖοι μὲν γὰρ τὰ ἡμέτερα προανεφώνησαν, ἡμεῖς Τε τὰ οὐράνια προαγγέλλομεν, ἐπειδήπερ ἡ μὲν σκηνὴ σύμβολον ἠν τῆς ἐκκλησίας, ἡ δὲ ἐκκλησία τῶν οὐρανῶν. διὸ τούτων οὔτως ἐχόντων καὶ τῆς σκηνῆς ἐν τύπῳ τῆς ἐκκλησίας, ὡς ἔφην, λαμβανομένης χρὴ καὶ τὰ θυσιαστήρια σύνθημά τι τῶν κατὰ τὴν ἐκκλησίαν πραγμάτων φέρειν , καὶ τὸ μὲν περικεχαλκωμένον ἀπεικάζεσθαι τῇ γερουσίᾳ καὶ τῷ περιβόλῳ τῶν χηρῶν (θεοῦ γάρ εἰσιν ἔμψυχος βωμός, ἀνακομίζοντες τοὺς μόσχους καὶ τὰς δεκάτας καὶ τὰ ἑκούσια θυσίας τελοῦμεν κυρίῳ), τὸ δὲ περίχρυσον θυσιαστήριον ενδον ἐν τοῖς ἁγίοις [*](1 Hebr. 10, 1 — 2 Exod. 25, 40 — vgl. Plato Tim. 28 f — 9 Hebr. 10, 1 — Plato Pol. X, 599 D — 12 I Kor. 13, 12 — Hebr. 11, 10; vgl. 12, 22 — 13 vgl. Plato Phaedr. 250 C. Clem. AI. Strom. VII, 732 — 20 vgl. De lepra 15, 4 — 21 Polyk. 4, 3 — 23 vgl. Hebr. 9, 4) [*](1 τὴν < Cb Jh 4 κατ’ οὐρανὸν διοικήσεως wie Ζ. 10, vgl. De res. I, 37, 1. 3 Ι τὸν < Jh Ι ἀκρηβὴς B, unleserl. 5 τρανώτερον P: I s. d. Index Ι τῆς — νῦν Ζ. 6 unleserl. Ι ἀληθινῆς M Α Ι 6 ἀκραιφνὲς, vgl. De res. I, 49, 4 Ι ὡς — ἀληθές Ζ. 7 unleserl. Ο Ι ὡς πέφνκεν] ὥσπερ ἔοικεν Μ ΑΙ Jh 7 τ’ ἀληθὲς P Ι ἥ Ρ, ἢ Β Ι αστ . . . . Ο, βαστάζειν AI: Μ Jh Ι φέρ)ομεν ἅκρα(τον) — τ)ὴν Ζ. 8 unleserl. Ο 8 μηδὲ — ἀκτῖνας unleserl. Ι ἀναίδην P: φέρομεν ἀνέδην ἰδεῖν Jh: φέρομεν ὁρᾶν 2. Hd. Μ, φέρομεν ἰδεῖν AI 9 ἀλλ’ 58, ἀλλὰ B Ι PI τρίτος ἀπὸ τῆς ἀληθείας εἶ 11 τὸ γὰρ P 184 Ι μετὰ ἀνάστασιν P 13 τοῖς < Cb Jh Ι ὁ θεός < B, ab. deutet an, ß etw. ausgefallen 14 ἐποπτεύσοιμεν P Ι PI ἐποπτεύοντες ἐν αὐγῇ καθαρᾷ 16 προαναγέλλομεν B Ι ἦν < P 20 τῶ μὲν περικεχαλκωμένω Ρ Ι τὴν γερουσίαν P Ι καὶ < P 22 ἀνακομίζονται P θυσίαν P Jh 23 τελούμενα P)

Ταῦτά σοι ὡς ἐκ τοῦ παραχρῆμα κἀγὼ κατὰ δύναμιν ὑπὲρ ἁγνείας, ὦ Ἀρετή, συμβάλλομαι.