Symposium Sive Convivium Decem Virginum

Ἐπισκέψασθαι γὰρ χρὴ καὶ τὰ περὶ τὸν ἀοίδιομον Παῦλον, ὃτι ὁπότε οὐδέπω »τέλειος« οὗτος ἠ »ἐν Χριστῷ«, γεννᾶται πρότερον καὶ γαλουχεῖται, εὐαγγελιζομένου καὶ ἀνακαινίζοντος αὐτὸν Ἀνανίου τῷ βαπτίσματι, καθὼς ἐν ταῖς Πράξεσιν ἡ ἱστορία περιέχει· ὂτε δὲ ἠνδρώθη καὶ ᾠκοδομήθη ἤδη εἰς τελειότητα πνευματικὴν ἀναπλασθεὶς καὶ »βοηθὸς« ἀπειρηάσθη καὶ »νύμφη« τοῦ λόγου, τὰ σπέρματα τῆς ζωῆς ὑποδεξάμενος καὶ συλλαβών, τὸ τηνικαῦτα ὁ πρότερον χρηματίσας παιδίον ἐκκλησία γίνεται καὶ μήτηρ, ὠδίνων καὶ αὐτὸς τοὺς δἰ αὐτοῦ τῷ κυρίῳ πεπιστευκότας, ἔστ᾿ ἂν καὶ ἐν τούτοις ὁ Χριστὸς ἀποτεχθῇ. »τεκνία« γάρ »μου« φησίν »οὓς πάλιν ὠδίνω, ἂχρις [*](6 Gen. 2, 18 — II Kor. 11, 2 — 10 vgl. Gal. 4, 19 — 17 Kol. 1, 28 — 18 Act. 9, 17f — 20 I Kor. 13, 11. 10 — 21 Gen. 2, 18. Hohel. 4, 8 ff — 25 Gal. 4, 19) [*](5 vgl. z. B. Makar. Aeg. honi. 12, 15. PGr 34, 566 — 16. — S. 38, 2 Phot. Bibl. 237 S. 308b, 11—14) [*](1 ἀγεληδὸν + Ο | ἐκκλη)σίαν οὕτως unleserl. Ο (οὕτως < Al, ? M) 2 unleserl. Ο 3 τρανώτερον P, ßer τρ unleserl. O 4 διὰ P 168 v πίστην B 5 ἀποστ. Wd: ἀποστειρωθέντες OPJh | τῆς < Ο | ἐκκλησίαι 8 συνεργήσωμεν P 10 τ. μαθ. εἰς σωτ. Po Cb Jh | εἰς σωτηρίαν Ο 13 ἓτερον Ο | τόκον] τόπον P 16 ἐπισκέψασθε P | χρ]ξ < P | περὶ κατὰ P Jh | Παῦλον] καθὼς καὶ Παῦλος βοᾶ Ph, vgl. zu S. 38, 15 17 ὁποτε < 21 (ἀπ)ειργάσθη κ.) νύμφ(η) unleserl. Ο 22 (ὑποδε)ξάμενος κ. συλλαβών O | ὑπο|δεξ. P 169 | τὸ vor τηνικ. + Ο 23 παιδίον — μήτηρ unleserl. Ο) [*](γίγνεται P (nicht B) 24 τῷ κυρ. — ἂν unleserl. Ο | ἔστ᾿ ἂν ἐπειδὰν 25 ἀποτεψθῇ unleserl. Ο | τεκνία μου undeutl. Ο: τέκνα καλῶν τοὺς οὕτω δι’ αὐτοῦ γεννηθέντας· τέκνα γάρ Ph | μου γαρ Ο | φξσόμ — ἐγέννησα S. 382 auch Ph | οὓς π. ὠδίνω unleserl. O, leerer Raum in M | ἂχρισ] ἓως Ο)

Ὁ γάρ τοι Παῦλος εἰς ἁγιασμὸν ἐκκαλούμενος πάντας καὶ σωφροσύνη, ταύτῃ τὸ κατὰ τὸν πρωτόπλαστον καὶ τὴν Εὒαν | κατὰ | δευτέραν ἐπαπόρησιν εἰς Χριστὸν ἀνηκόντισε καὶ τὴν ἐκκλησίαν πρὸς τὸ τοὺς ἀνεπιστήμονας κατασιγᾶσθαι γυμνουμένους προφάσεω. ἀκολασταίνοτες γὰρ διὰ τὰς ὑπερβαλλούσας ῥύσεις ἐν αὐτοῖς τῶν ἡδυπαειῶν παρὰ τὸν όρθόδοξον βιάζεσθαι τολμῶσι λογισμὸν τὰς γραφάς, ὣσπερ ἒρυμα προανατείνοντες ἀκρασίας τό τε »εἶπεν ὁ θεός· αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε« καὶ τό »ἓνεκεν τούτου καταλίψει ἂνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα«, οὐδὲ αἰσχύνονται κατατρέχοντες τοῦ πνεύματος, ἀλλ᾿ ὥσπερ ἐπὶ ωσπερ ἐπὶ ἔτι καὶ ἐνθωεύοντα τὸν οἶστρον ἀναρριπίζουσιν ἐξάπτοντες ἐρεθισμοῖς. διὸ μάλα δριμέως τὰς ἐπικλόπους ταύτας αὐτῶν κακοφροσύνας τε καὶ πεποιημένος προφάσεις ἐκκόπτων, ἐλθὼν εἰς τὸ διατάξασθαι, πῶς δέοι προσφέρεσθαι τοὺς ἂνδρας ταῖς γυναιξί, καὶ ἀποφηνάμενος, ὅτι οὓτως ὥσπερ καὶ ὁ Χριστὸς τῇ παραδιδοὺς« ὑπὲρ αὐτῆς, »ἳνα αὐτὴν ἁγιάσῃ καὶ καθαρίσῃ τῷ λουτρῷ [*](1 IKor. 4, 15 — 3. 10 Ephes. 5, 32 — 8 vgl. I Tim. 2, 15 — 14 Gen. 1, 28. 2, 24 — 18 Tgl. De lepra 5, 2 — 22 Ephes. 5, 25f) [*](15 ff Phot. Bibl. 237 S. 308b, 7—10) [*](1 μορφ. — πάλιν leerer Raum Μ | μορφ. — ὑμῖν Ζ. 2 unleserl. Ο | Χρ. ἐν ὑ. μορφ. Ph 1 f ἐγὼ V. ἐγένν. διὰ τ. εὐαγγ. B 2 εὐαγγελίου Ο ν etq unleserl. O 4 μα κ. τὸν unleserl. O 5 ὑπ . . κόσμιον Ο 7 καθεξῆς Ο: τὰ ἑξῆς P Jh 10 ἀνηκόντησε V 11 ἀνεπηστήμονας Β | γυμνουμένους Ο: γυμνοὺς P Jh mit PI Pol. IX, 577 B 12 f ἡδυπαθημάτων Ο 14 τό τε] τε < < O: ὃτι 15 ff αὐξάνεσθε] ἀλλὰ καὶ τὸ »αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε« οὐκ ἐπὶ τῶν ἐκ σπέρμα- τος καὶ μίξεως γεννωμένων ἀνθρώπων καὶ σιτίοις αὐξανομένων αὐξομ. A) φησὶν εἰρῆσθαι μόνον, ἀλλὰ καὶ (< A) περὶ τῶν κατὰ πνεῦμα τελειουμένων καὶ καθὼς καὶ Παῦλος usw. (s. ob. S. 37, 16) Ph 16 αὐτοῦ nach πατέρα + Ο | οὐδὲ P 169v 17 ὣσ)περ unleserl. Ο, ὡς M | ἐπὶ τούτω Ο: ἐπὶ τοῦτο P I ἐντυφφόμενον (ab. m. Zeich., ß ein φ zu tilgen) B: ἐντυφώμενον MAI (nicht O) 18 ἐνθωκεύοντα Cb: ἐμφωλεύοντα Jh 19 καὶ vor μάλα + B Jh 21 καὶ vor ἀποφ. < Jh 22 καὶ vor ὁ < P 23 παραδιδοὺς P: I κα . . ρ . σας Ο: καὶ καθαρίσῃ P)

Επισκέψασθε γὰρ ὅτι σωφρονεῖν, ὦ παρθένοι, κατὰ θέλων τοὺς πεπιστευκότας διὰ πολλῶν αὐτοῖς τεκμηρίων ὑπεμφαίνειν πειρᾶται τὸ ἀξίωμα τῆς ἁγνείας· ὁτὲ μέν περὶ δὲ ὡν ἐγράψατέ μοι« λέγων »καλὸν ἀνθρώπῳ γυναικὸς μὴ ἁπτεσθαι«, αὐτόθεν δείκνυσι ἤδη περιφανῶς τὸ μὴ προσψαύειν γυναικὸς καλόν , προτάξας αὐτὸ καὶ προεκθέμενος ἀπολελυμένως. εἶτα τὴν ἀσθένειαν αὐθις συνιδὼν καὶ τὴν ὑπέκκαυσιν τῶν ἀκρατωτέρων τὴν εἰς συνουσίαν, συνεχώρησε τοῖς μὴ δυναμίνοις ἄρχειν σαρκὸς χρῆσθαι ταῖς ἑαυτῶν ὁμεύνοις μᾶλλον ἢ παραπίπτοντας ἀσχημόνως ἐκχεῖσθαι πορνείας. ἀμέλει μετὰ τὸ ἐπιτρέψαι ταῦτα παρήγαγεν »εὐθέως τόδε »ἵνα μὴ πειράζῃ ὑμᾶς ὁ σατανᾶς διὰ τὴν ἀκρασίαν«, ὅπερ εἰ δὲ μὴ δύνασθε, ὦ οὗτοι, παντάπασι σωφριβεῖν διὰ τὴν ἀκρασίαν καὶ τὴν ὑγρότητα τῶν σωμάτων, ἐπέτρεψα μᾶλλον ταῖς σφῶν αὐτῶν κοινωνεῖν γαμεταῖς, καὶ ἵνα μὴ ἐγκράτειαν ἐπαγγέλλεσθαι νομιζόμενοι πειράσησθε συνεχῶς ὑπὸ τοῦ πονηροῦ, εἰς ἀλλοτρίας ἐκφλεγόμενοι.

Φέρε γὰρα αὐτὰ τὰ κείμενα διαγρήσωμεν ἐπιμελέστερον, ὅτι μὴ ἀπολελυμένως ὁ ἀπόστολος ἐπένευσε ταῦτα τοῖς πολλοῖς, ἀλλὰ προσθεὶς τὴν αἰτίαν πρότερον, δι᾿ ἢν εἰς τοῦτο παρήχθη. ἀποφηνάμενος γοῦν »καλὸν εἶναι ἀνθρώπῳ γυναικὸς μὴ ἅπτεσθαι« παρήγαγε »διὰ δὲ τὰς πορνείας ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα τουτέστι διὰ τὴν ἀνάγκην τῆς πορνείας, μὴ φέρετε κολάξειν τὴν ἡδονήν. »καὶ ἑκάστη γυνὴ τὸν ἴδιον ἂνδρα ἐχέτω. τῇ γυναικὶ ὁ ἀνὴρ τὴν ὀφειλὴν ἀποδιδότω, ὁμοίοις δὲ καὶ ἡ γυνὴ τῷ ἀνδρί. ἡ γυνὴ τοῦ ἰδίου σώματος οὐκ ἐξουσιάζει, ἀλλ᾿ ὁ ἀνήρ· ὁμοίως δὲ καὶ ὁ ἀνὴρ τοῦ ἰφςιου σώματος οὐκ ἐξουσιάζει, ἀλλ’ ἡ γυνή. μὴ ἀποστερεῖτε ἀλλήλους, εἰ μή τι ἂν ἐκ συμφώνου πρὸς καιρόν, ἳνα σχολάζητε τῇ προσευχῇ· καὶ πάλιν ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνέρχεσθε, ἴνα μὴ πειράζῃ ὑμᾶς ὁ σατανᾶς διὰ τὴν ἀκρασίαν. τοῦτο δὲ λέγω κατὰ συγγνώμην, οὐ κατ᾿ ἐπιταγήν«· τεθεωρημένως δ·ὲ σφόδρα καὶ τοῦτο. »κατὰ συγγνώμην« γὰρ ἐπεσημήνατο συμβεβουλευκέναι νῦν, καὶ οὐ κατ’ ἐπιταγήν«, ἐπειδὴ τὴν μὲν ἐπιταγὴν ἐπὶ τῆς σωφροσύνης καὶ τοῦ μὴ ἃπτεσθαι γυναικὸς παραλαμβάνει. τὴν δὲ συγγνώμην ἐπὶ τῶν μὴ δυναμένων, ὠς ἔφην. κολάζειν τὴν ἐπιθυμίαν. καὶ περὶ μὲν οὖν μονογάμων τε καὶ μονογαμίδων, ὡν ἡ συζυγία ἕως ἒτι καὶ αὖθις ταῦτα νομοθετεῖ· περὶ δὲ τῶν ἀποβαλομένων ἤδη <τὰς< γαμετὰς ἀνδρῶν ἢ τοὺς σύζυγας πάλιν αὐτὴν ἀκριβῶς ἐξιχνευτέον τοῦ ἀποστόλου τὴν φωνήν, ὅ τί ποτε χρησμῳδεῖ. »λέγω δὲ τοῖς ἀγάμοις καὶ ταῖς χήραις· καλὸν αὐτοῖς, ἐὰν οὕτως μείνωσιν, ὡς καὶ ἐγώ. εἰ δὲ οὐκ ἐγκρατεύονται, γαμείτωσαν· κρεῖσσον γὰρ γαμῆσαι ἢ πυροῦσθαι.. [*](4 I Kor. 7, 1 — 5 I Kor. 7, –7 Ι Kor. 7, 2—6 — 17 vgl. Tert. De cast. 3. De monog. 11. De pud. 16 — 22 I Kor. 7, 8. 9) [*](2 μὴ] οὐκ P S δι’ ἣν < O | παρήχθη] περιηνέχθη viell. richtig Ο 4 γυν. ἀνθρ. Ο 9 σώματος Ρ 170 v | ὁ ἀνήρ — ἀλλ᾿ Ζ. 10 < B (2 mal in 11 ἂν < Ρ 12 αὐ)τὸ unleserl. Ο | συνέρχεσθε] ἦτε P 13 διὰ τ. undeutl. Ο 14 τεθεωρημένως unleserl. Ο 15 συμβ. — τοῦ Ζ. 16 in Lücke Μ | συμβεβουλ(ευκέναι) unleserl. Ο | νῦν undeutl. Ο | καὶ < Po Cb 16 τὴν (μὲν ἐπι)ταγὴν unleserl. O | τοῦ? O, τὸ MAI 17 γυναικὸς vor μὴ ἅπτ. Ο | λαμβάνει P Jh. | τὴν δὲ Ο 49v | (συγγν)ώμην — δυνανέβ(ων) undeutl. Ο 18 ὡς ἔφην < B | (κολάζ)ειν ausgelöscht Rd. M, i. Text κολάζεται) | καὶ + O | περὶ unleserl. O 19 μονογαμ)ίδω(ν) unleserl. Ο | ὦν ἡ συζυγία < M AI, w. e. seh. auch Ο 20 δὲ ἀπ)οβαλο(μένων) unleserl. Ο | ἀποβαλλομένων P | τὰς + Kl 21 συζύγους B Jh | ἐξιχνεύω viell. richtig Ο 22 χρησμοδεῖ B, et unleserl. Ο 23 αὐτοῖς Ο: αὐταῖς P, ab. vgl. S. 41, 2 | οὓτω Β: < O | κἀγώ Ο 24 γαμησάτωσαν P Jh)

Καὶ περὶ μὲν ἐγκρατείας καὶ γάμων καὶ σωφροσύνης καὶ κοινωνίας ἀνδρῶν, καὶ ἐν τίνι τούτων τὸ ὠφέλιμόν ἐστιν εἰς δικαιοσύνης κατασκιυήνι σχεδὸν ἤδη μοι τέλος ἔχεν· περὶ δὲ εἰρῆσαθαι λείπεται λοιπόν, εἴ τι καὶ περὶ ταύτης ἄρα οὐκοῦν καὶ τούτων πέρι διαληπτέον. ἔχει γὰρ ὡδε· »περὶ τῶν παρθένων ἐπιταγὴν κυρίου οὐκ ἒχω· γνώμην δὲ δίδωμι, ὡς ἠλεημένος ὑπὸ κυρίου πιστὸς εἶναι. νομίζω οὖν τοῦτο καλὸν ὑπάρχειν χειν διὰ τὴν ἐνεστῶσαν ἀνάγκην, ὃτι καλὸν ἀνθρώπῳ οὓτως εἶναι. δέδεσαι γυναικί; μὴ ζήτει λύσιν. λέλυσαι ἀπὸ γυναικός; μὴ ζήτει γυναῖκα. ἐὰν δὲ καὶ λάβῃς, οὐχ ἣμαρτες, καὶ ἐὰν γήμῃ ἡ παρθένος, οὐχ ἤμαρτε· θλίψιν δὲ ἕξουσι τῇ σαρκὶ οἱ τοιοῦτοι. ἐγὼ δὲ ὑμῶν φείδομια.« λίαν εὐλαβῶς τὸν περὶ παρθενίας εἰσηγησάμενος λόγον καὶ μέλλων συμβουλεύειν γαμίζειν τὴν ἑαυτοῦ παρθένον ὃτῳ φίλον, ὅπως δὴ μηδὲν τῶν εἰς ἁγιασμὸν ἀναφερομένων κατ’ ἀνάγκην καὶ βίαν, ἀλλὰ κατὰ πρόθεσιν αὐτεξούσιον ψυχῆς (τοῦτο γὰρ πρόσφορον θῷ), οὐ βούλεται ἐξ αὐθεντίας αὐτῷ ταῦτα καὶ γνώμης λελέχθαι τοῦ κυρίου, τουτέστι τὸ γαμίζεσθαι τὴν παρθένον. ἀμέλει φήσας ἐὰν δὲ καὶ γήμῃ ἡ παρθένος, οὐχ ἣμαρτε« σχεδὸν πάλιν ὑπευλαβηθεὶς ἀνετάραξε τὴν συγκαταθεσιν, κατὰ συγγνώμκκκκην ἀνθρωπίνην ὑπεμφαίνων ταῦτα συμβεβουλευκέναι, ἀλλ’ οὐ κατὰ θείαν. εὐθέως γοῦν μετὰ τὸ εἰπεῖν »καὶ ἐὰν γήμῃ ἡ παρθένος, οὐχ ἣμαρτε« ἐπήγαγε τό »θλίψιν δὲ ἓξουσι τῇ σαρκὶ οἱ τοιοῦτοι. ἐγὼ δὲ ὑμῶν φείδομαι«, ὃ δή ἐστιν· ἐγὼ φειδόμενος ὑμῶν, ὦ οὗτοι, ταῦτα συνεθέμην, [*](1 Symp, S. 25, 3. 33, 17. 19. S. 182. 194 AI. De res. I, 25, 1. 39, 5. Plato Symp. 196D — 5 IKor. 7, 25—28 — 12 vgl. Plato Eryx. 395 E — 15 Tgl. Phil. 4 I Tim. 2, 3 — 16 I Kor. 7, 25 — 18. 21 I Kor. 7, 28) [*](2 ἀνδρῶν unleserl. od. < Ο; < MAI 3 ἢδη imleserl. Ο αἱρεῖσθαι P 4 f διαθεσμοθεῖται Cb Jh 5 διαλ.] s. d. Stellen im Index 6 γνώμ)ην δὲ unleserl. Ο 7 καλὸν — ἀνάγκην Ζ. 8 < Ο 10 γυναῖκα nach + P (nicht B) | καὶ ἐὰν — ἥμαρτε Ζ. 11 < 12 Pl εἰσηγεῖ τὸν λόγον 13 ἑαυτοῦ < Ο, ab. + τὴν ἑαυτοῦ nach φιλόν 14 δὴ + Ο | ἀναφερομένων Ο: ρομένων P Jh 15 ψυχῆς Ρ 172 16 αὐτοῦ P | ταῦτα u. λελέχθαι < P 17 τοῦ < Ο 18 ἐ(ὰν) unleserl. Ο 18 f ἐπευλαβηθεὶς P, ἀπευλαβηθεῖς B 19 PI Phaed. 88 C ἀναταράξαι | συγκατά)θεσιν unleserl. Ο 20 κατὰ unleserl. Ο κατ’ εὐθεῖαν Μ AI) 21 οὖν Ο | παρ)θένος — ἐπήγα(γε) unleserl. Ο 21f ἐπήγαγεν τὸ οὐχ ἥμαρτε P 22 τῆ σαρκὶ ἕξουσιν P (nicht B) | ὑμῶν — ὃ 23 ἐγὼ δὲ ONTJh: ἐγὼ γὰρ P 23 f συν)εθέμην ἐπ. οὓ(τως) unleserl. Ο: συνεθ. δήπου οὕτως M Al)

Ἐπίστησον δὲ πρὸς τοῖς εἰρημένοις ὃπως καὶ θεοδώρητον εἶναι τὸ τῆς παρθενίας ἐπιτήδευμα παρεγγυᾷ· ὃθεν τοὺς κατὰ πρόφασιν κενοδοξίας τῶν ἀκρατεστέρων ἐπὶ τοῦτο παρεληλυθτας ἀποβάλλεται συμβουλεύων γαμεῖν, ἵνα μὴ καιρῷ τῆς ἀκμῆς σφυγμοὺς φλεγμονὰς παρεχούσης αὐτοῖς τῆς σρκὸς ἀσχημονῶσιν οἰστρηλατούμενοι τὴν ψυχήν. τί γὰρ παραδίδωσιν ἐπισκεπτέον. »εἰ δέ τις ἀσχημομεῖν ἐπὶ τὴν παρθένον αὐτοῦ νομίζει« φησίν »ἐὰν ᾐ ὑπέρακμος, καὶ οὓτως ὀφείλει γενέσθαι, ὃ θέλει ποιείτω, οὐχ ἀμαρτάνει γαμείτσαν«, οἰκείως ἐνταῦθα προκρίνων τὸν γάμον τῆς ἀσχημοσύνης ἐπὶ τῶν ἑλομένων μὲν παρθενεύειν, δυσανασχετούντων δὲ τὸ μετὰ ταῦτα καὶ ἀποκαμνόντων, καὶ λόγῳ μὲν δι᾿ αἰδῶ τὴν χρὸς τοὺς ἀνθρώπους αὐχούντων ἐπιμένειν, ἒργῳ δὲ οὐδὲ μακρότερον ἐνδιατρίψαι δυναμένων. τῷ μέντοι αὐτοκρατορικῇ καὶ αὐθαιρέτῳ κρίνοντι προθεσει »τηρεῖν τὴν ἑαυτοῦ« σάρκα »παρθένον« καὶ μὴ ἒχοντι »ἀνάγκην«, ὅπερ ἐστὶ πάθος ἐκκαλούμενον τὴν ὀσφῦν εἰς συνουσίαν (εἶναι γὰρ δὴ καὶ διαφοράς, ὡς εἰκός, σωμάτων), τούτῳ καὶ διαθλοῦντι καὶ σπουδαίως ἐπιμένοντι τῇ ἐπαγγελίᾳ, καὶ ταύτην ἄριστα διαπεραινομένῳ παρακελεύεται μένειν καὶ τηρεῖν, τῇ παρθενίᾳ τὰ πρωτεῖα νέμων. ὁ γὰρ δυνάμενος, φησί, καὶ φιλοτιμούμενος »τηρεῖν τὴν ἑαυτοῦ« σάρκα »παρθένον καρεῖττον ποιεῖ«, ὁ δὲ μὴ δυνάμενος, »τηρεῖν« δὲ νομίμως καὶ μὴ λαθροφθορῶν, »καλῶς«. καὶ [*](6 IKor. 7, 3 — 14 I Kor. 7, 37 — 19 I Kor. 7, 37f) [*](2 εἶναι < Ο 3 ἀκρατόρων wie S. 39, 12 viell. richtig Ο | ἐπὶ] flg De res. I, 80, 5) Ο 5 f οἰστρηλατού)μενοι unleserl. Ο 6 τῇ γὰρ παραδόσει Ρ 173 7 τῆς παρθένου Cb Jh | αὐτο Ο 8 οὕτως undeutl. 9f (ἀσχη)μοσύνης — ἑλομεν(ων) unleserl. Ο 10 ἑλομ.] βουλομένων (παρθ)ενεύειν unleserl. Ο 11 ταῦτα κ. ἀποκ. unleserl. Ο | καὶ (ἀποκ.), αὐχούντων u. ἒργῳ v. 2. Hd. in ücke eingetragen M | B Jh: καμνόντων MAI | λογ Ο | δι’ αἰδῶ OP: διὰ B | τὴν πρὸς < B 12 τοὺς < Ο Ausgg. | αὐχ)ούντων — μα(κρότ)ερον ἐνδιατρί)ψαι u. (δ)υναμ. — ἔχοντι Z. 14 unleserl. Ο | αὐχ. u. ἔργῳ v. 2. Hd. in < M AI 13 nach δυναμ. + τῷ εὐνουχισμῷ M AlJh | τῷ μ. αὐτοκρ. < 13 f τὸν . . κρίνοντα . . ἔχοντα P 13 αὐτοκρατορικῶ P 13 f κ. μὴ κρίνονται MAI 14 προθ. — παρθένον] οἱ τοιοῦτοι παρὰ τὴν ἐπαγγελίαν αὐτῶν MAI | ἔχοντες MAI 15 ἀνάγκην Ο 51 16 δὴ + P 18 παρακελεύσετται B 19 παρθενίᾳ unleserl. Ο Idf καὶ φιλοτ. φησὶ Ο 20 τηρεῖν auch nach σάρκα, ab. durch Punkte als zu tilgen bezeichnet in Ο 21 νομικῶς P | κ. μὴ λαθροφθ. < P)

Ταῦτά σοι κατὰ δύναμιν ὑπὲρ ἁγνείας, ὦ Ἀρετή, κἀγὼ συνεισφερω.

ΕΥΒΟΤΛ. Σφόδρα διὰ πολλῶν, ὦ Γρηrόριον, μόλις εἰς τὸ προκείμενον ἀφίκετο, μακρότατον ἀναμετρησαμένη καὶ περαιωθεῖσα πέλαγος λόγων.

ΓΡΗΓ. Ἒοικεν οὓτως ἒχειν· ἀλλ᾿ ἲθι καὶ τὰ λοιπὰ ἐφεξῆς μνημονεύσατες μιμητικώτατα διέλθωμεν, ὧν ἒτι ἒναυλον τὴν ἀκρόασιν ἔχειν μοι δοκῶ, πρὶν ἀποπτῆναι καὶ διαφυγεῖν·

ΕΓΒΟΓΛ. Ἀλλὰ λέγε· τούτων γὰρ καὶ ἐληλύθαμεν ἀσμένως ἀκουσόμενοι τῶν λόγων.

ΓΡΗΓ. Καὶ μὲν δή, καθάπερ εἶπας, μετὰ τὸ καταχθῆναι τὴν Θάλειαν δρόμοις ἀκυμάντοις εἰς τὴν γῆν ἡ Θεοπάτρα ἐφεξῆς ὑπολαβοῦσαν ἑαυτὴν ἒφη εἰπεῖν τάδε.

Εἰ μὲν ἐπὶ τῶν αὐτῶν, ὠ παρθένοι, διεξόδων ἡ σοφία τῆς λογικῆς ἳστατο τέχνης καὶ τὴν αὐτὴν ἀεὶ διεπορεύετο τρίβον, ὀὐδεμία ἂν ὑπῆρχε μηχανὴ τοῦ οὐκ ἀποκναίειν ἐπιχειροῦσαν τοῖς ἢδη [*](1 vgl. Symp. S. 77, 4f. De autex. 12, 9 — 11 Plato Pol. V, 460 D — 12 vgl. Plato Menes. 235 C — 24 Plato Phaed. 86 A Legg. VI, 780 D) [*](1 μὲν < Ο. nach τούτων AI | μετὰ χειρὸς Jh 3 τότε P 173 v | ἀφ᾿ ἡμῶν B 8 Εὐβ. u. Γρηγ. hier stets < O 9 ἀφίκετο < Ο | μακρότερον Ο 10 Pl Parai. 137 A πέλαγος λόγων 11f Pl ἐφεξῆς διέλθωμεν | μνημονεύσοντες B V(? P) 12 ὡς ἒτι P | Pl λόγος ὁ λόγος 14 ἀκουμάτων B 16 καὶ üb. d. Lin, in P 18 Γρηγόρ. B, . εοπάτρα δ ōς Ο | Καὶ] . αὶ Ο (Θ u. Κ sollten mit anderer Tinte geschr. werden): Ναὶ B 19f ὑπολαβοῦσα HSS: ὑπολαβοῦσαν Cb Jh; (vgl. S. 5, 2f) 21f Θεοπάτρα. λόγος δος Ρ, < Ο 24f PI Phaed. οὐδεμία γὰρ μηχανὴ ἂν εἲη 25 (μη)χανὴ — ἀποκναίειν unleserl. Ο | τοῦ] μὴ Al Jh | ἀποκναίειν HSS : ἀποκνεῖν Jh mit Pl Legg. ἐπιχειρῶν λέγειν ἒοικας . . ἀποκνεῖν;)

Ἐγὼ γὰρ ἀκριβῶς ᾐσθῆσθαί μοι δοκῶ, ὅτι τῆς εἰς τὸν παράδεισον ἀποκαταστάσεως καὶ τῆς εἰς τὴν ἀφθαρσίαν μεταβολῆς καἰ τῆς πρὸς τὸν θεὸν καταλλαγῆς οὐδὲν αἴτιον οὕτως ἄλλο γέγονε καὶ σωτήριον ἀνθρώποις, τὸ στρατηγῆσαν ἡμᾶς εἰς ζωήν, ὡς ἁγνεία. πειράσομαι γὰρ ᾗ διανοοῦμαι περὶ τούτων ἐνδείξασθαι νῦν, ἴνα σαφῶς τὴν δύναμιν τοῦ προειρημένου χαρίσματος ἀκούσασαι, πόσων ἡμῖν παρεκτικὸν ἀγαθῶν ἐγενήθη γνῶτε. τὸ γοὺν ἀρχαῖον, μετὰ τὸ μετοικισθῆναι τὸν ἄνθρωπον ἐκβληθέντα διὰ τὴν παράβασιν, τὸ ῥεῦμα τῆς φθορᾶς ἐπὶ πολὺ προσεχύθη καὶ φερόμενον σφοδρῶς [*](1 Plato Prot. 301 D — Hebr. 1, 1 — 8 s. ἀπισκεπτ. im Index — 12 vgl. Plato Symp. 193 B — 17 Plato Tim. 43 f) [*](3 f SS Parall. S. 200 Holl) [*](1 μ)υρίαι — δι(έξοδοι) unleserl. | μὲν λ. ὁ.] συναναφαίνονται τρίβοι (v. 2. Hd. in ücke) Μ AI | μὲν < Jh 2 f ἐπεισπν. — ἀποκλ(ήρωσ) Ο: ἐπιπνέοντος Μιν τοῦ πνεύματος, τὶς ἀπ. (v. 2. Hd. in ücke) MAI 3 ἐγκαλύπτεσθαι P 174 PI Phaedr. 237 A ἐγκαλυψάμενος | οὐκ — εὐχαριστ. Ζ. 4 C (Ck). Lemma ἐκ τῶν αὐτῶν (vorherg. Symp. 7, 1) | οὐκ — μέτεστι unleserl. O ( οὐκ ἂν ὑπ' ἀγνοίας ἀκνήσαι μέτεστι M ο ἂν ὑ. ἀ. ὀκνήσαιμεν τῆς AI]): ὕπαίτιος οὕτως μετέστη C 4 ἐὰν τὰ unleserl. Ο: καὶ τὰ MAI | κοσμοίη B, κοσμοῖ C: κοσμῆσαι MAI | λόγοις — χαρισμάτων Z. 5 unleserl. Ο: κ. τὰ φαῦλα μὴ διασκευάσαι διασκεδάσαι AI [auch Cb]) κατίπερ καὶ πῶς AI) οὐκ ἐπαινέσαι τολμήσομεν τ. χαρ. v. 2. Hd. Μ AI | εὐχαρ.] πρὸς οἰκοδομὴν τῶν πυθομένων + C u. endet 5 ὑμνήσωμεν Jh: ὑπομνήσωμεν P | τὸ O ν 9 αἰσθάνεσθαί viell. richtig O ( αἰ8σθέσθαι Ch) 11 τὸν vor θεὸν + Ο 1 οὕτως αἴτιον P Jh 12 σωτήρ(ιον) undeutl. | PI ὁ Ἔρως . . στρατηγός 13 ᾗ] εἰ übergeschr. ἧ Ο 15 ἀγαθῶν παρεκτικὸν O 16 διὰ < P Zeichen in B) 17 ff PI Tim. 43 f ἐφέροντο . . ἀτάκτως μι)ν ὅπῃ τύχοι προϊέναι . . . πολλοῦ γὰρ ὄντος τοῦ κατακλύζοντος καὶ ἀπορρέοντος κύματος . ., τὰ τῶν προσπιπτόντων παθήματα . ., ὅτε . . διὰ τοῦ σώματος αἱ κινήσεις ἐπὶ τὴν ψυχὴν φερόμεναι προσπίπτοιεν, αἵ δὴ . . αἰσήσεις . . κέκληνται . . . αἷς δ’ ἂν ἔξωθεν αἰσθήσεις τινὲν . . προσπεσοῦσαι συνεπισπάσωνται καὶ τὸ τῆς ψυχῆς ἅπαν κύτος, τόθ' αὖται κρατοὑμεναι κρατεῖν δοκοῦσι)

Ἀλλὰ γὰρ ἵνα μὴ πα ρεκβαίνωμεν τοῦ προκειμένου, φέρε δὴ τὸν ψαλμὸν ἐν χερσὶν ἐξηγησώμεθα λαβοῦσαι τοῦτον, ὃν αἱ καθαραὶ καὶ ἀλώβητοι ψυχαὶ προσᾴδουσι τῷ θεῶ, »ἐπὶ τῶν ποταμῶν« λέγουσαι »Βαβυλῶνος, ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καὶ ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆναι ἡμᾶς τῆς Σιών. ἐπὶ ταῖς ἰτέαις ἐν μέσῳ αὐτῆς ἐκεῖ ἐκρεμάσαμεν τὰ ὄργανα ἡμῶν«· ὄργανα καλοῦσαι τὰ σκηνώματα σαφῶς ἀνεκρέμασαν ἀπὸ τῶν πεισμάτων τῆς ἀγνέίας ἐξάψασαι τοῦ Μου ἳνα μὴ δυνηθῶσιν ἐξαρπασθεῖσαι πάλιν παρασυρῆναι τῷ ῥεύματι τῆς ἀκρασίας· Βαβυλὼν γάρ, τάραχος ἢ σύγχυσι ἑρμηνευομένη, τὸν περίρρυτον βίον δείκνυσι τοῦτον, οὗ ἐν μέσῳ καθεσθέντες περικλυζόμεθα καθ’ ὃν ἐσμὲν ἐν τῷ κόσμῳ χρόνον, τῶν ποταμῶν τῆς κακίας ἐφορμώντων ἀεί. διὸ καὶ περιδεεῖς ἐσμεν καὶ κατολοφυρόμεθα καὶ βοῶμεν μετὰ κλαυθμοῦ πρὸς τὸν θεόν, ἴνα μὴ κατολισθήσωσιν ἡμῶν ἀπορρηχθέντα τοῖς κύμασι τῆς ἠδονῆς ἀπὸ τοῦ φυτοῦ ἦς ἠγνείας τὰ ὄργανα. ἐν τύπῳ γὰρ τῆς παρθενίας τὴν ἰτέαν πανταχοῦ παραλαμβάωουσιν αἱ θεῖαι γραφαί, ἐπειδήπερ τὸ ἄνθος αὐτῆς εἰς [*](2 öm. 5, 14 — 3 Plato Theaet. 150 D — 5 vgl. Gen. 1, 28 — 7 Plato Pol. X, 611 BC — 8 Psal. 136, 1. 2 — 14 vgl. Gen. 11, 9) [*](8–S. S. 49, 5 Phot. Bibl. 237 S. 30Sb, 22—39 — 11. 14. 20 Hier. In Psal. PL 26, 1304) [*](1 καὶ vor ὁ διαβ. < P 2 καὶ vor μέχρι < P Jh | μωσέσς Ο P 175 3 PI ψυχῆς ἔκγονον. 5 ἀναίσθητα PJh 7 ἐξηγησέμεθα ἐν χερσὶ O I PI οὐ λελωβημένον (v. d. Seele) . . , ἀλλ’ . . καθαρὸν 8 ἐπὶ — ἡμῶν Z. 11] Ph ὅτι τὸ ἐπὶ τ. ποταμῶν Βαβυλῶνος καὶ τὰ (< A) ἑξῆς αἱ ψυχαί φησιν λέγουσιν 10 < Jh | ἐκεἶ + Ο LXX cod. A 11 ὂργ.] ἒστενον γὰρ Phb | σαφῶς (< Ph) σκηνώματα P Jh 12 ἐκρέμασαν Ph 13 ἐξαψάμεναι Ο 14 f περίρυτον B 15 καθεσθεῖσαι Ο, übergeschr. . . έντες 16 καθ’ ὃν — χρόνον < Ph 17 ἀεὶ < Ph | περιδ. — < Ph 18 κλαυθμὼν B 18 f (ἀπορραγέντα 2. Hd. MAI) unleserl. Ο | 19 κύμασιν Ph | φυτοῦ — γὰρ τῆς unleserl. Ο 20 ὂργανα — γὰρ] σώματα. τύπον δὲ 2. Hd. M AI | ἐν τὐτω P 175v 20 f παντ. παραλ. τὴν ἰτέαν P Jh | παραλ. αἱ θεῖαι unleserl. Ο 21 θεῖαι < Ph | αὐτῆς auch Phab | ὕδωρ — ὀχ)είας ἀναζ)εῖ S. 49, 1 O: ganz anders 2. Hd. M, ebenso AI, aber auch ὕδωρ τριβὲν ἐὰν ποθῇ)

Εἰ οὐν οἱ ποταμοὶ τῆς Βαβυλῶνος τὰ ἑρύματα τῆς ἠδυπαθείας εἰσίν , ὡς οἱ σοφοί φασι, τὰ συγχύνοντα καὶ ταράσσοντα τὴν ψυχήν, ἀνάγκη τὰς ἰτέας εἶναι τὴν σωφροσύνην, ἀφ᾿ ἡς ἀνακρεμῶντες ἀνέλκομεν τὰ ὅργανα τὰ παιδογόνα ταλαντούμενα κάτω καὶ βρίθοντα τὸν νοῦν, ἴνα μὴ κατενεχθέντα περὶ τοὺς ὀχετοὺς τῆς ἀκρασίας σκωλήκων δίκην εἰς τοὺς ἰχῶρας ἐγχρίμπτωνται καὶ τὰς σηπεδόνας. χρησιμωτάτην γὰρ καὶ ἐπίκουρον εἰς ἀφθαρσίας κτῆσιν τὴν παρθενίαν ὁ θεὸς ἐδωρήσατο, σύμμαχον ἀποστείλας τοῖς ὀριγνωμένοις καὶ ποθοῦσι, καθῶς ὁ ψαλμῳδὸς ὑφηγεῖται, τὴν Σιών, ὃ δή ἐστι τὴν ἔκλαμπρον ἀγάπην τὴν περὶ αὐτῆς ἐντολήν, ἐπειδήπερ ἡ Σιὼν ἐντολὴ σκοπιᾶς ἑρμηνεύεται. — ὧδε γὰρ ἀναλογισώμεθα πάλιν καὶ τὰ ἑξῆς. τί δή ποτε ἐπηρωτῆσθαι πρὸς τῶν αἰχμαλωτιστῶν ὁμολογοῦσιν αἱ ψυχαὶ τὴν ᾠδὴν ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας ᾆσαι κυρίου ἢ [*](3 Odyss. 20, 510 — 4 Jes. 44, 4 (vgl. Hilar. In Psal. 136 § 7) — 8 vgl. Plato Tim. 75E — 14 Origenes? — Plato Phil. 63D — 16 Symp. 6, 4. 8,2.4.10 — 17 Symp.1, 1 S. 9, Off (8, 15. 19) — 19 Plato Symp. 180B — 20 Plato Axioch. 366 A — 23 Onom. s. 198, 64 Lagarde — 24 Symp. 5, 5. De lepra 9, 1 — 25 Psal. 136, 4) [*](1 ἂν Ph | ἀναζῆ P Ph | καὶ ἐρ. Ο 52v | τοὺς vor ἐΜ + 2. Hd. MAI 2 ἀποσβέννυσιν Ph | εἰς tilgt Wd | καὶ — πᾶσαν Ζ. 3 < Ph 3 ἐπὶ τῆ παιδοποιία σποράν Ο | ὁ Ὃμ. + Phb 4 ἰτέας] es endet Ph 5 ἰτέα < Ο 6 τότε γὰρ Ο 7 ὃτ’ ἂν Ρ, ὅταν B 8 ἀρδεύηται P 11 ἡ < Ο | έπ’ Ο, ab. vgl. Ζ. 15 12 δυνηθῆ Ο 13 οὖν] γὰρ Ο 14 f PI τὰς ψυχὰς . . ταράττουσαι 15 ἀνακρεμνῶντες B 17 ἵνα P 176 18 ἐγχρίπτονται B 19 PI Ἒρωτα . . κυριώτατον εἶναι εἰς ἀρετῆς . . κτῆσιν 20 ὀρεγυνμένοις Ρ I PI ὀριγνωμένη 21 ψαλμὸς P Jh | τῆ σ. Ο 23 ἀναλογισόμεθα P, ἀναλογησώμεθα w. e. seh. B: ἀναλογισώμεθα PI Prot. 332 D | πάλιν < B 25 τῆς B | ἀλλοτρίας ᾀσα(θ κυρίου unleserl. Ο | τοῦ κυρίου Μ Al)

Ἐοίκασι δὲ καὶ οἱ προσᾴδοντες τὸ εὐαγγέλιον ἄφροσιν ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας« μελῳδεῖν »τὴν ᾠδὴν κυρίου«, ἧς μή ἐστιν ὁ Χριστὸς γεωργός. ἀλλ’ αἱ τὸ καθαρώτατον καὶ φαιδρὸν καὶ ἀμιγὲς καὶ εὐλαβὲς καὶ εὐπρεπὲς τῆς παρθενίας ὑποδῦσαι καὶ ἀναλάμψασαι κάλλος, καὶ στεῖραι καὶ ἄγονοι τῶν ῥευστῶν καὶ ἀλγεινῶν εὑρεθεῖσαι »ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας« οὐ μελῳδοῦσι »τὴν ᾠδήν«, ὃτι μὴ φέρονται τὰς ἐλπίδας τῇδε, μηδὲ προστετήκασι θνητῶν σωμάτων τρυφαῖς, μηδὲ ταπεινῶς κατασκέπτονται τὸν νοῦν τῶν ἐντολῶν, ἀλλ᾿ εὖ καὶ γεν- [*](3 Ephes. 6, 12; vgl. Orig. In Psal. 136. 13, 137 Lomm. (ffier. PL 26, 1305) 4 Mt. 7, 6 — De creat. 1 — 6 Arnos 4, 5 — 12 Tit. 1, 16 — 14 vgl. S. 27, 16ff — 15 Mt. 24, 35 — 17 Plato Tim. 69 D — 19 vgl. De lepra 2, 4. Ignat. Ad Philad. 3, 1 — 25 vgl. Plato Gorg. 521 A. Theaet. 146 C. 151 E) [*](1 εἶναι κ. ἀπόρρητον unleserl. Ο : ε. ἀπὸ τούτων 2. Hd. M AI 2 πονηρῷ imleserl. Ο 3 ἐξέρχονται Ο Ρ, ἐξάρχονται Β, ἐξορχοῦνται Jh: vgl. auch Z. 9f γὰρ — τελοῦντες unleserl. Ο | τὰς ἐντ.] τῶν ἐντολῶν τοῦ κυρίου 2. Hd. M AI τ. πν. Kl: τ. πνευμάτων P Ausgg.: < M | τελ.] κακῶς ἐπιτελοῦντες MAI 4 τῆς Ο 53 6 τὸν vor νόμον + Ο < LXX) | ὃτι] ἒτι Β 7 ἢ < οἰκείων P, οἰκειῶν B | οἱ < P (nicht B) 9 ἀλλ’ P 176 v 10 dz < ἐπιμεμορφφμένως P 13 γῆς] τῆς P Jh | ἀλλοτρίας — κυρίου < 14 βασιλείαν in ürzung O βασιλίαν M) 16 αἰχμαλωτισταὶ P Jh 20 καθαρότατον B 20 f καὶ εὐλαβὲς < Ο 23 f zalg ἐλπίσι viell. richtig 25 κατασκέψονται P 25 f γενναίως μετὰ undeutl. Ο)

Ἀμέλει τὸ μὴ ἐπιλαθέσθαι νύμφην τὸν κόσμον, μηδὲ παρθένον τὴν στηθοδεσμέιδα αὐτῆς, λεγόμενον ἐν Ἱερεμίᾳ, τὸ μὴ ἐνδοῦναι καὶ χαλάσαι τὸν δεσμὸν τῆς σωφροσύνης ἀπάταις δηλοῖ καὶ περισπασμοῖς. στήθη γὰρ αἱ φρένες εἰκότι λόγῳ καὶ ὁ νοῦς ἡμῶν εἶναι νομίζεται· ἡ δὲ στηθοδεσμίς, ἡ συνδοῦσα ζώνη καὶ συσφίγγουσα τὴν πρόθεσιν τῆς ψυχῆς εἰς ἁγνείαν, ἐστὶν ἡ πρὸς θεὸν ἀγάπη, ἥν τε καὶ ὑμῖν ὁ στρατηγὸς ἡμῶν καὶ ποιμὴν Ἰησοῦς καἰ ἂρχων καὶ νυμφίος, ὦ καλλιπάρθενοι, ἄρρηκτόν τε καὶ ἐσφραγισμένην μέχρι »τέλους« τηρῆσαι παράσχοι. τούτου γὰρ τοῦ κτήματος τοῖς ἀνθρώποις ἄμεινον βοήθημα οὐκ ἄν τις ῥᾳδίως ἓτερον λάβοι ἀρέσκον θεῷ καὶ προσφιλές. διὸ ἐγὼ χρῆναί φημι τὴν ἀγνείαν ἂπαντας τιμᾶν καὶ διαφεόντως ἀσκεῖν τε καὶ ἐγκωμιάζειν.

Αὑταί σοι καὶ παρ’ ἡμῶν αἱ ἀπαρχαὶ τῶν λόγων ἀνακείσθωσαι· ὡ Ἀρετή, τὰ μὲν παιδιᾶς, τὰ δὲ καὶ σπουδῆς χάριν.

Ἀλλὰ δέχομαι τὸ δῶρον, ἴφη φάναι τὴν Ἀρετήν, καὶ κελεύω μετὰ σὲ τὴν Θάλλουσαν λέγειν· δεῖ γάρ με παρὰ μιᾶς ἑκάστης ὑμῶν ἀποδέξασθαι τὸν λόγον.

Τὴν οὖν Θάλλουσαν βραχὺ ἐπισχοῦσαν καὶ πρὸς ἑαυτήν τι σκεψαμένην εἰπεῖν ἔφη· Ἀλλ᾿ , ὦ Ἀρετή, συλλήπτειραν ἀξιῶ παραστῆναί σε κατὰ νοῦν, ὅπως πρῶτον μὲν σοῦ, καὶ τῶν παρόντων δὲ φανῶμεν ἂξια λέγειν. τὸ γὰρ μέγιστον καὶ ἐπιφανέστατον ἀνάθημα καὶ δῶρον, οὑ μηδὲν ἀντάξιον ἄλλο προσενέγκασθαι πάρεστιν ἀνθρώποις θεῷ, τὸν ἆθλον τῆς παρθενίας εἶναι πέπεισμαι διαρκῶς, ἀπὸ τῶν ἱερῶν ᾐσθημένη γραμμάτων. οὐ γὰρ ἄν, πολλὰ πολλῶν κατ’ εὐχὰς ἐν τῷ νόμῳ καλὰ κατεργασαμένων, μόνοι μεγάλην εὐχὴν ἐλέγοντο πληροῦν οἱ σφᾶς αὐτοὺς αὐθαιρέτῳ βουλῇ προσενέγκαντες θεῷ. ἔχει γὰρ τὸ ῥητὸν οὕτως· »καὶ ἐλάλησε κύριος πρὸς λέγων· λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ, καὶ ερεῖς πρὸς αὐτούς· ἀνὴρ ἢ γυνή, ὃς ἂν μεγάλως εὒξηται εὐχὴν ἀφαγνίσασθαι ἁγνείαν κυρίῳ«. εὒχεται χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ εἰς τὸν νεὼν σκεύη προσκομίσας ἀναθεῖναί τις, ἓτερος ἀναθεῖναι τὴν δεκάτην τῶν καρπῶν, ἂλλος τῆς οὐσίας, ἕτερος τὰ κράτιστα τῶν ποιμνίων, ἄλλος τὴν ὕπαρξιν καθιεροῖ, καὶ οὐδέπω μεγάλην εὐχὴν εὒξασθαι λέγεται τῷ κυρίῳ, ἀλλ’ ἐκεῖνος ὁ ἑαυτὸν ἀναθεὶς τῷ θεῷ ὁλοτελῶς.

Ἐπιχειρητέον γὰρ άληθεῖ λόγῳ πρὸς ὑμᾶς, ὦ παρθένοι, τὴν κατὰ τὸ πνεῦμα διάνοιαν δηλῶσαι τῆς γραφῆς. ὁ γὰρ κατά τι [*](3 Plato Phaed. 95 E — 9 Plato Symp. 179 C — 12 Num. 6, 1 — 20 Plato Tim. 53 B) [*](2 . άλλουσα Εος Ο, vor ά Raum für e. ßen Buchst., ebenso vor ὴν Z. Θάλλουσα. λόγος ος p 3 f PI ἐπισχὼν καὶ πρὸς ἑαυτόν τι σκεψάμενος . . ἔφη 3 ἑαυτὸν B | τί Ο 4 συλλήπτειραν wohl auch Ρ, da in V: συλλήπτριαν Jh 5 κατὰ νοῦν Ο: καὶ τὰ νῦν P Jh | δὲ < P 6 ἄξια < P (in V d. Lin.) 9 ἱερῶν] σῶν Ρ | πολλῶν πολλὰ B Jh (PI πολλῶν πολλὰ κ. καλὰ ἐργασαμένων) 11 προσενέγκασθαι Ρ Jh 12 θεῷ] θεῷ ἑλόμενοι Po: βουλόμενοι CbJh | οὓτω B 14 ἂν < OJh 15 τὸν νεοσκευῆ προσκομίσαι P 15 f ἀνα)θεῖναί τις unleserl. 15 ἀναθῆναι B 16 ἓτερος — οὐσίας < B | ἀναθεῖναι] ἀνάθημα P 17 καθιερεῖ Β, οι unleserl. 18 μεγ. εὐχὴν unleserl. Ο | λέγ.] δύναται Ρ Jh | τῷ < Ο 19 — ἐπι(χειρητέον) Z. 20 unleserl. Ο | τῷ θεῷ < Ρ 20 ἀήθει PI, aber S. 60, 11 | δηλοῦν PI 21 τὴν — διάν(οιαν) unleserl. Ο | κατὰ τ. πν. 2. Hd. Μ πνεῦμα] προκείμενον AI Cb | κατὰ — προσ(έχων) S. 54, 1 unleserl. Ο)

Διὸ προσῆκεν ἄσβεστον ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς πίστεως ἐξάψαντας τὸν λύχνον, καὶ τὴν ὀσφῦν ἀναζωσαμένους τῇ σωφροσύνῃ , ἐγρηγορέναι καὶ προσδοκᾶν ἀεὶ τὸν κύριον , ἵνα, κἄν ἐν τῇ πρώτῃ ἡμῶν ἡλικίᾳ παραλαβεῖν ἡμῶν τινας βουληθῇ, κἂν ἐν τῇ δευτέρᾳ, κἂν ἐν τῇ τρίτῃ, ἐλθὼν καὶ εὑρὼν ἐτοιμοτάτους καὶ ἄ προσέταξεν ἐργαζο- [*](7 vgl. Job. 14, 3 — 10 vgl. Plato Tim. 44 AB — 12 Ephes. 4, 13 — 15 Plato Pol. I, 328 D — 17 De lepra 10, 5) [*](4 Gramer Catene n, 103, 25 ff) [*](1 f κἂν . . κἄν] καὶ . . καὶ P 2 τῇ vor τρίτῃ < Pha Ι φυλακῇ τρίτῃ + Cb Jh Ι ἐστε sehr undeutl. 3 νυκτὸς ἑσπε(ριν)ὴν καὶ δ)ευ(τέραν) unleserl. Ι ὑποθέμενος vor ἐσπερ. + P 4 ἑαυτοῦ — τρεῖς < Ph Ι παρ)ουσίας α’ π)αρθέν(οι) τὰς unleserl. 5 μετα(βο)λ(άς) — (πρόση)βον u. πρεσβ)υτ. — ἡ(λικί)αν Ζ. 6 unleserl. Ι πρεσβυτέραν 2. Hd. MAI: πρεσβυτικήν bei PI nur Legg. HI, 685 B 6 βουλόμενος + P Ph: α3C; Μ AI Cb Jh I κὰν] καὶ P Ph Ι τὴν — τουτέστι < Ph Ι τουτέστι 55 7 ἐὰν] ἂν P Ι ἐκ + τὸν κόσμον Ph Ι παραλάβη 0: καταλάβοι P Ph 8 μηδὲν — σκαιόν < Ph | ἐπιτηδευκότας P Ι σκαιόν < P 8f κἂν . . κἂν] καὶ . . καὶ P Ph 10 ἡ νεότης < Ph Ι καταράσεσθαι 11 ἐπιθολ.] vgl. S. 204. 296 AI Ι ταῖς — πάθη Ζ. 12] τοῖς πάθεσιν Ph Ι γὰρ nach ἡβώσ., aber mit Zeichen, ß zu tilgen 12 πάθος P 13 στάσιν καὶ < Ph Ι βεβαι. Ρ 179v 14 νοῦς προσλ. nach κ. τ. οἰήσεως < Ph) in 15 τ. ἐπιθ. φθίνουσιν Ph Ι PI al κατὰ τὸ σῶμα ἡδοναὶ ἀπομαραίνονται 17 προσῆκεν ΟΡ (so auch P 58,13) Ph: προσήκει Jh Ι τῆς < P 18 τὸν < Ρ Ι τῆς σωφροσύνης P Ι 19 κύριον] es endet Ph 19 f κἂν . . κἄν . . κἄν] καὶ . . καὶο . . καὶ P (nicht B) 20 ἡμῶν + O)

Τὸ γοῦν »μεγάλως εὔξασθαι εὐχήν«, ἐν τοῖς Ἀριθμοῖς νομοθετούμενον, τοῦτο παρίστησιν , ὅπερ ἐπὶ πλέον ἐγὼ διηγησαμένη ἀποφανῶ, μεγάλην εὐχὴν εἶναι παρὰ πάσας εὐχὰς ἀποδεικνύουσα τὴν ἁγνείαν. τότε γὰρ ἀνάκειμαι προφανῶς πᾶσα τῷ κυρίῳ, ὁπότε μὴ μόνον τὴν σάρκα συνουσίας ἀνέπαφον, ἀλλὰ καὶ τῶν λοιπῶν ἀτοπημάτων ἄσπιλον τηρεῖν ἀγωνίζομαι. »ἡ γὰρ ἄγαμος μεριμνᾷ. φησί [*](1 Luk. 16, 22. Mt. 8, 11 — 2 Klag. Jerem. 3, 27 — 3 Jerem. 17, 5 (6, 8) — 9 Plato Phaedr. 254 E. 247 B — 17 Num. 6, 2 — 21 vgl. Symp. ob. S. 8, 8 f. u. 11, 1 S. 279 AI. De lepra 9. 11 — 22 I Kor. 7, 32. 34) [*](20 ff Nilus Epist. III, 298) [*](1 ἀνακλινῆ P : ἀνακλινεῖ OB 1 f καὶ Ἱερ.] ὁ ἱερ. P : Ἰερ. Cb Jh 2 βαρὺν + 3 τοῦ < Ι οὐ < Cb Jh 4 τὸν vor ἐκ + 4 f προσευχῆ O 6 τὸ χεῖρον PJh 7 δι’ ὀμμ. — ΟΜ: δι’ ὀμμάτων, οὐ τὰς AI Ι ὤ)των — οὐ Z. 8 unleserl. 8 γεύσεων· ὀσφρήσεων τε P Ι καἰ τέρψεις unleserl. O 9 PI ὁ δ’ ἡνίοχος . . καθῄμαξεν, 247 B ὁ τῆς κάκης ἵππος Ι τὸν] τὸν Po Cb Jh εἴρ)γουσαν καὶ καθαι(ματτ.) unleserl. 10 ἔτερος P 180 Ι μὲν — ἔτερα unleserl. O I ἔτερα] τοῦτο MAI Ι ἐπιβλέψ(ας) undeutl. 11 δοξάξει B, ab. a. Rd. δοξάσει: unleserl. 0, δικάζει ικ auf Rasur) MAI Ι ἀναθεῖναι (corr. aus ἀναθῆναι, so w. e. seh. 0) Μ ΑΙ Ι λέγωμεν Ρ : ν Ι ἑαυτὸν τελείως P Jh I τῷ vor θεῷ + P 12 κ. τ. σάρκα ἄχρ. < P 14 λυματήρια B 15 εἰσηγἠσομαι P: εἰσηγητέον 18 ἐπὶ πλεῖον 19 ἀποφανῶ Ο: ἀποφαίνω PJh 20 καὶ προφανῶς P Ι πᾶσα < P Ι τῷ < 21 συνουσίας < P 22 φησὶ μεριμνᾶ O)

ἀλλ6 εἰς τὸ κατορθῶσαι πλήρώσασά τι τῶν ἐντολῶν. τί μοι λοιπόν, ἐὰν διαγνεύω καὶ τὴν καρδίαν, πάσας τὰς διανοήσεις αὐτῆς ἀναθεῖσα κυρίῳ; φλαῦρον οὐδὲν ἐνθυμοῦμαι, κοσμικὸν οὐδὲν διαλογίζομαι, τῦφος οὐκ ἐμπολιτεύεται καὶ ὀργὴ παρ’ ἐμοί, τὸν νόμον καὶ ἐν ἡμέρᾳ μελετῶ κυρίου καὶ ἐν νυκτί· καὶ τοῦτ΄ ἐστί »ὰγνείαν ὰγνεῦσαι, μεγάλην εύξάμενον εύχήν«.

Πειράσομαι γὰρ καὶ τὰ ἑξῆς ὑμῖν τούτων, ὠ παρθένοι, φράσαι τῶν διατάξεων, ἐπειδήπερ τῶν σφετέρων ἐξήρτηται καὶ αὐτὰ κατορθωμάτων, θεσμοὶ περὶ παρθενίας ὄντα καὶ χρησμοὶ διδάσκοντες ὧν ἀπέχεσθαι προσήκει καὶ ἀναγωγὸν εἶναι τὴν παρθένον. γὰρ οὕτως· καὶ ἐλάλησε κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων· λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς· ἀνὴρ ἢ γυνή, ὅς ἂν μεγάλως εὔξηται εὐχὴν ἀφαγνισθῆναι κυρίῳ , ἀπὸ σίκερα καὶ οἴνου ἁγνισθήσεται, καὶ ὄζος ἐξ οἴνου καὶ ὄξος ἐκ σίκερα καὶ καὶ κατεργάζεται ἐκ σταφυλῆς οὐ πίεται, καὶ σταφυλὴν πρόσφατον καὶ σταφίδας οὐ φάγεται πάσας τὰς ἡμέρας τῆς εὐχῆς αὐτοῦ«, ὅπερ ἐστίν· ἀπὸ τοῦ φυτοῦ τῆς πονηρίας τῶν γεννωμένων ὁ κατεγγυήσας ἑαυτὸν τῷ καὶ ἀναθεὶς οὐ δρέψεται διὰ τὸ παρεκτικὸν ἀεὶ μέθης αὐτὸ xai ἐκστάσεως πεφυκέναι. δύο γὰρ ἀμπέλων διαφορὰς ἐκ τῶν γραφῶν [*](2 Plato Theaet. 173 D — 7 Psal. 1, 2 (Sir. 6, 37) — 8 Num. 6, 1 — 10 Symp. 4, 4 S. 49, 24. De lepra 9, 1 — 14 Num. 6, 1—4) [*](22— S. 69, 11 Phot. Bibl. 237 S. 309b, 5—10) [*](1 ἀφ . ξω 0: ἐφέξω P Jh 2 PI εἰς ἀγορὰν οὐχ ἴσασι τὴν ὁδόν, οὐδὲ ὅπου δικαστήριον 3 ὄτι P Ι τ’ < P 6 φαῦλον P Jh Ι ἐνθυμοῦμαι — οὐδὲν < Cb Jh 8 f μεγάλην ἁγνείαν B Jh 10 γὰρ] δὲ Po Cb Jh τούτων ὦ < CbJh ὦ < B) 11 ἐξήρηνται P; vgl. S. 77, 16 12 θεσμὸς 13 προσῆκεν P, προσῆκε B (vgl. oben 25, 7. 55,17 Ι ἀναγωγὴν MAI (nicht Ο) Ι παρθενίαν Μ ΑΙ Jh Ι γέγραπτε B 14 πρὸς (undeutl.) μωὕσῆν Ο: τῶ μωὔσεῖ Ρ. τῷ μωυσῇ B Jh 15 ἀν)ὴρ ἢ καὶ AI) γυ(νή) unleserl. 16 ἀφαγνίσασθαι O Ι ἐν vor κυρίῳ + M AI, ἐν(?) öscht in ἁγνείαν?) Ι ἀ(π’ οἴ)νου χαὶ σίκ. 17 καὶ ὄξ. ἐκ σίκ. ὅσα unleserl. Ι σίκερα V Ρ ν | κατεργάξ . . αι O 18 πίετε . . φάγετε Jh πίετ]αι unleserl. 0, ab. πίεται MAI) Ι σταφυλὴν unleserl. O Ι πρόσφ . τ . . Ι καὶ — φ)άγεται Ζ. 19 unleserl. Ι σταφίδα Jh: σίκερα 2. Hd. MAI 19 πάσας 56v 20 γενομένων Ι ἑαυτὸν < P. τῷ < 21 αὐτῶ 22 δύο — Γομόρρας S. 59, 10 Ph Ι δύο — ἀποστόλοις 5. 59,6] ὅτι εἴδη ἀμπέων ἀμΠέλων παρὰ τῇ γραφῇ, λίαν ἀγαθὴ καὶ λίαν κακή· καὶ γάρ φησιν ὁ κύριος Ph)