Historia Ecclesiastica

ἐν μέρει τε ἀντιλαμβανόμενος τῶν παρ᾿ ἑκατέρου τάγματος λεγομένων ἠρέμα τε συνῆγε τοὺς φιλονείκως ἐνισταμένους πράως τε ποιούμενος τὰς πρὸς ἕκαστον ὁμιλίας ἑλληνίζων τε τῇ φωνῇ, ἐπειδὴ μηδὲ ταύτης ἀμαθῶς εἶχε, γλυκερός τις ἠν καὶ ἡδύς,

τοὺς μὲν συμπείθων τοὺς δὲ καταδυσμωπῶν τῷ λόγῳ τοὺς δὲ εὖ λέγοντας ἐπαινῶν πάντας τε εἰς ὁμόνοιαν ἐλαύνων ἕως ὅτε ὁμογνώλμονας καὶ ὁμοδόξους ἐπ᾿ κατεστήσατο ὡς ὁμοφώνως μὲν κρατῆσαι τὴν εὐσεβῆ δοξολογίαν κρατυνθῆναί τε τὴν ἀληθῶς ἐκ πνεύματος ἁγίου παρὰ πάντων τῶν προρρηθέντων ἁγίων ἡμῶν πατέρων ἐκφωνηθεῖσαν σωτήριον πίστιν,

ἐν τ᾿ αὐτῷ δὲ καὶ περὶ τῆς σωτηρίου ἑορτῆς τοῦ πάσχα ἕνα παρὰ πᾶσιν ὁμολογηθῆναι καιρὸν ἐνομοθέτησε.

τότε δὴ καὶ ἐγγράφως δι᾿ ὑποσημειώσεως ἑκάστου τὰ κοινῇ δεδογμένα κυρωθῆναι ὡρίσατο, καὶ περὶ τῶν καθ᾿ ἕκαστον ἐκκλησιαστικῶν διατυπώσεων καὶ κανόνων ἐγγράφως ἐκθεῖναι τοὺς ἐπισκόπους παρεγγυᾷ.

Κινεῖ δὲ ἡμᾶς ἡ τοῦ βασιλέως πίστις καὶ ἑτέρου πράγματος ἐπιμνησθῆναι, ὃς τὴν σπουδὴν καὶ πρόνοιαν τῆς ἐκκλησιαστικῆς εἰρήνης ἐποιεῖτο, ὡς μηδὲ τὰ ἐλάχιστα αὐτὸν παραλιπεῖν. καὶ Ἀκέσιον γὰρ τῆς τῶν Ναυατιανῶν θρησκείας ἐπίσκοπον καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ κεκλήκει εἰς τὴν σύνοδον ὡς καὶ αὐτοὺς τὸ ὀμοούσιον καὶ τὴν τριάδα δοξάζοντας.

μετὰ οὖν τὸ ἐκτεθῆναι καὶ ὑπογραφῆναι παρά τε τῆς συνόδου καὶ τοῦ βασιλέως τὸν ὅρον τῆς πίστεως, ἠρώτα τὸν Ἀκέσιον Κωνσταντῖνος ὁ βασιλεύς, εἰ καὶ αὐτὸς τῇ πίστει συντίθεται καὶ τῷ ὁρισμῷ τῆς περὶ τοῦ πάσχα ἑορτῆς.

ὁ δὲ Ἀκέσιος πρὸς αὐτόν· »οὐδὲν καινόν, ἔφη, ὠ βασιλεῦ, ἡ σύνοδος ὥρισεν· οὕτω γὰρ ἄνωθεν ἅπαντες ἐκ τῶν ἀποστολικῶν χρόνων παρειλήφαμεν καὶ τὸν ὅρον [*](15— 17 vgl. Rufin X 5 am Schluß p. 965 — 19— S. 108, 9 vgl. Soor. I 10 p. 86f A1H V1P3 M2P1P2) [*](6 γλυκερός A1V1P3 Thdt Eus. γλυκύτερος HM2P1P2 8 ὅτε + εἰς M2P1P2 9 ὁμοφρόνως V1P3 9 εὐσεβῆ — 11 f σωτήριον Interpolation des Gel. 19 κινεῖ] αἰναεῖ P3 20f ἐποιεῖτο τῆς ἐκκλησιαστικῆς εἰρήνης ~ M2P1P2 21 αὐτῶν 22 τοῦ ναυάτ ου Α1 ναυατιανῶν d. übr. HSS 23 ἐκεκλήκει V1 | ὁμοιούσιον P3 25 καὶ τοῦ βασιλέως > Socr. 27 περὶ > P2 28 βασιλεύς P2 29 χρόνων Socr.] θρόνων HSS)

καὶ ὁ βασιλεὺς πρὸς αὐτόν· »τί οὖν τῆς κοινωνίας ἡμῶν χωρίζῃ«; ὁ Ἀκέσιος τὰ ἐπὶ Δεκίου κατὰ τὸν διωγμὸν γενόμενα περὶ τῶν ἐν τῷ μαρτυρίῳ μὴ δυνηθέντων ἀγωνίσασθαι ἀλλὰ ἀρνησαμένων διηγεῖτο καὶ ἀκρίβειαν αὐστηροῦ κανόνος προεβάλλετο λέγων ὡς >ἄρα οὐ χρὴ τους μετα βάπτισμα ἡμαρτηκότας δέχεσθαι μετανοοῦντας ἢ τῆς κοινωνίας του μυστηρίου τοῦ λοιποῦ ἀξιοῦσθαι<.

ταῦτα εἰπόντος τοῦ Ἀκεσίου ἔφη πρὸς αὐτὸν ὁ βασιλεύς· »θές, ὦ Ἀκέσιε, κλίμακα μόνος καὶ ἀνάβηθι εἰς τὸν οὐρανόν«.

Μετὰ ταῦτα πάντες οἱ ἐπίσκοποι διατυπώσεις ἐκκλησιαστικάς διαφόρους ἐκτίθενται.