Declamatio 49

καὶ μηδεὶς τὸ παράδοξον λογιζό- μενος ἀπιστείτω τοῖς εἰρημένοις, ἐρῶ γὰρ ὑμῖν τὴν τῆς ἀτοπίας πρόφασιν μικρὸν ὕστερον, ὅσοι μὲν γὰρ τῶν ἡμετέρων πραγμάτων τὴν ἀκριβῆ γνῶσιν οὐ παρ- εἰλήφασι, τὸν πατέρα τούτων ἡμῖν αἴτιον γεγενῆσθαι νομίζουσιν, ὅσοι δὲ τὰ καθ’ ἡμᾶς ἴσασιν ἀκριβέστερον, [*](6 κατα[σκευὴ τ]οῦ προ[οιμίου το]ύτου Η 12 τὸ αὐτὸ ἐμαυτῷ τὴν μητρυιὰν ἐπεισάγειν M m τὸ βιάζεσθαί βιάσασθαί Mor) με μητρυιὰν ἐπαγαγεῖν μοι Ma3 Mor) [*](1 νῦν H | συμβᾶσαν scripsi ex HV (σθμβάσαν) α Β ξυμβᾶσαν VaM edd 2 εὐχερῶς Va sed cog in ras m2 3 ἀφῃρημένος Va sed σ ex v corr m3 4 ὑπῆρχεν Ma 7 νενίκηκεν Ma 8 τοῦ om Vi | αὐτὸς Va sed τὸς in ras m2) [*](9 ἑαυτῶ Vi sed ἐμαυτῶ in marg m2 | τῶν — ἐμαυτῷ om Ath 10 τὴν om HVViMaCl „non male omittit B(avaricus) articulum τὴν“ Re | μητρυὰν Η | δὲ om Vi | παροινίας HVMa ClAth | ἢ MaCl 11 τούτοις scripsi ex HViMaClAthBVa sed in hoc ἐπὶ τούτοις in marg m2 τοιούτοις VM edd 12 τὸ scripsi auctore Re τί vel τι libri edd 13 τοῖς εἰρη- μένοις om Vi | γὰρ om Η δὲ V | τὴν om Ath 15 παρειλή- φασιν Ma 16 τούτων Ma sed ύ et ων in ras m3 | αἴτιον inser Va2 17 πιστεύουσιν Vi sed νομίζουσιν in marg m2 ἀκριβῶς ViMaCl)

9. Διὸ δὴ καὶ πάντων ἀνθρώπων ἐμαυτὸν νενό- μικα δυστυχέστατον. τὰ μὲν γὰρ πρῶτά μοι τῆς ἡλι- κίας ζηλωτὰ καὶ περίβλεπτα, πατὴρ φιλόπαις, μήτηρ παραπλησία, βίος εὐδαίμων, αὐτάρκης περιουσία, τὰ δὲ νῦν βέλτιον σιωπᾶν. αὐτὰ γὰρ ὑμῖν τὰ δυστυχή- ματα παντὸς λόγου δείκνυσιν ἐναργέστερον.

τὸ δὲ κεφάλαιον τῶν συμφορῶν, ὁ πατὴρ ἐκεῖνος ἀνήρπασται καὶ τέθνηκεν, ὦ Ζεῦ καὶ Ἥλιε, διὰ τὴν περὶ ἡμᾶς ὑπερβάλλουσαν εὔνοιαν, ὁ μόνος φιλόπαις, ὁ πάντας τοὺς πώποτε πατέρας ὑπερβαλόμενος. τίς γὰρ ἐκείνῳ παραπλησίως ἀνέθρεψε; τίς ἐλευθερίως οὕτως ἐπαί- δευσε; ποίων μὲν προσηκόντων διδασκαλείων ἀπείρα- [*](RIV 746) ’τον | εἴασε; ποίων δὲ λόγων καλῶν τε καὶ χρη- σίμων ἀνήκοον;

πάντα μὲν οὖν τὰ μαθήματα <τὰ> λαμπρὰ τοῖς εὖ φρονοῦσι καὶ περισπούδαστα, θεοὺς [*](1 cf. ad p. 128, 4 | cf. ad t. III 453, 5 10 cf. ad p. 693, 7) [*](4 προκατάστασις ἤτοι καὶ Β) προδιήγησις M rubr Ma3 B rubr προκατάστασις Mor) [*](1 ἅπαντα ἄνωθεν ViBVa 2 διηγήσωμαι Va sed ω corr m2 | ὁμολογήσετε Va sed σετε in ras m 2 ὁμολογήσεται Η 4 δυστυχέστερον HV | γὰρ inserui ex HVViMaAthB sed in hoc inser rubr om ClVaM edd 7 ἡμῖν HVVi 8 δείκνυσιν scripsi ex HVViMaCl cum Bastio ep. crit. 136 δεικνύει AthB VaM edd 11 μόνος Va sed o(1) in ras 2—3 litt m2 12 ὑπερβαλλόμενος HVViMa sed in hoc λ(2) inser m2, ClBVa) [*](13 ἀνέθρεψε Vi sed ὒ supra ἑ m2 ἀνέθρεψεν Ma ἂν ἔθρεψε Va Re | ἐλευθερίαν Aih 14 διδασκαλίων HVMa sed in hoc εἰ supra ι(2) m3 | ἀπείραστον Vi sed τ supra στ m2, MaCl ἄπειρον HV 16 εἴασεν Ma | τε om HV 16 μὲν οὖν scripsi ex HVMaClAthM μενοῦν ViBVa edd | τὰ inserui om libri edd sed „post μαθήματα videtur ἃ vel τὰ deesse“ a) [*](17 ἀρετὴν μετιέναι post περισπούδαστα Μ edd, post θεοὺς θεραπεύειν in marg Ma3 delevi | θεοὺς θεραπεύειν om Μ)

τὸ δὲ δὴ μέγιστον τῶν μαθημάτων καὶ τιμιώτατον, περὶ οὗ πολλὰ μὲν εἴρηται ποιηταῖς τε καὶ λογογράφοις, πλείω δὲ διεξῄεσαν οἱ παιδεύοντες ἐπαινοῦντες μὲν ὡς εὐσεβές τε καὶ θεῖον, εὐδαίμονας δὲ τοὺς τὸ μάθημα τοῦτο τοῖς ἔργοις ἐπαληθεύοντας καὶ μακαρίους πολλάκις ἐπονομάζοντες, τί τοῦτο λέγω; τιμᾶν θεοὺς οὓς δεῖ μάλιστα, τοὺς γονέας θεραπεύειν μετ’ ἐκείνους, προνοεῖν τῶν πατέρων καὶ κήδεσθαι, πάντα τρόπον ἐκείνοις εἶναι κεχαρισμένον, γηρωκομεῖν, ἀποδιδόναι τὰ πρέποντα χαριστήρια, μὴ συγχωρεῖν, [*](4 cf. p. 689, 15; 686, 10. Solon. el. fr. 4, 14 apud Dem. fals. leg. p. 422, 10 sq. 9 cf. t. V 52, 6 12 Thuc. IV 86, 1; VIII 52, 2 15 cf. p. 591, 6; t. V 107, 10 sq.) [*](3 μὲν post μηδὲν ViMaClBVa edd delevi 4 νομίζειν Vi sed νομίζοντας in marg m2 5 ἀπέχεσθαι Vi sed ἀπέσχε- σθαι in marg m2 7 τῇ om Vi 9 εἴρητο MaCl | τε om Va 10 διεξίασιν HV 11 ἐπαινοῦντες in marg Vi3 | ὡς inserui ex HVViMaClAthBM om Va edd 12 τούτοις Vi | ἐπαληθεύοντας reposui e libris ἐπαληθεύοντες edd 13 ἐπο- νομάζοντες Va sed τες in ras m2 | λέγων Vi 14 οὓς acripsi ex HVMaClAthBM μεθ’ οὓς Vi ὡς Va edd ὡς ἔνι μάλιστα lacobs App. Pors. Adv. 293 Lect | ἔδει HVVi 15 μετ’ om Vi 16 ἐκείνους Re | κεχαρισμένοις Η „malim κεχαρισμένος, tametsi accusativus quoque ferri possit“ a Re | γηρωκομεῖν ex HVViMaCl sed in hoc ω ex ο corr, AthVaM γηροκομεῖν Β edd cf. p. 660,9; 663,2; 664,6; t. VI 563,20; I 112,2; VI 90,7; VII 269,12; 562,11. Lobeck. Phryn. p. 692 sq. | γηροτρο- φεῖν post γηρωκομεῖν ViMaCl)

13. Τούτοις, ὦ ἄνδρες δικασταί, τοῖς μαθήμασι [*](RIV 747) παιδευόμενος ἐπεμελούμην, | ἐφρόντιζον, ἐθερά- πευον, ἐκηδόμην. εἰ περιῆν ὁ πατήρ, αὐτὸς ἂν ὑμῖν διηγήσατο τὴν πολλὴν κηδεμονίαν, τὴν εὔνοιαν, τὰς φροντίδας, τὴν ἐπιμέλειαν. οὐδένα γὰρ χρόνον ἡσύχα- ζον πράττων καὶ λέγων ἃ λυσιτελεῖν ἐκείνοις ἐνόμιζον, μᾶλλον δὲ ταῦτα διαπραττόμενος ἐμαυτῷ τὸ συμφέρον ἐβουλευόμην. ὅσοι γὰρ τοὺς ἑαυτῶν πατέρας τὰ πρέ- ποντα θεραπεύουσι, δι’ αὐτῶν ὧν κηδόμενοι πράτ- τουσι τὴν προσήκουσαν χάριν κομίζονται.

καὶ τί δεῖ καθ’ ἕκαστον λέγειν ἐξὸν ἐνὶ τεκμηρίῳ δηλῶσαι τὴν ὑπερβάλλουσαν σπουδήν τε καὶ προθυμίαν; ὧς γὰρ ἡ Τύχη καὶ τὸ δαιμόνιον ἀφορμὴν ἡμῖν παρέδω- καν ἀβούλητον μέν, ὅμως δὲ μόνην ἱκανὴν παιδὸς ἀγαθοῦ καὶ κηδεμόνος ἐπιδεῖξαι προαίρεσιν, οὐκ ἐμέλ- [*](8 cf. t. ΙΙΙ 156,18: 231,21) [*](1 τίς HViMaAth | τίς HMa | κίνδυνον HVMaClAthB κίνδυνον ὑπομένειν Vi 2 τεθναίην Vi sed τεθνάναι in marg m2 | συμβαίη HVViMaClAthBM Re συμβαίνει Va 4 γενό- μενος Vi 7 εἰ περιῆν Cl sed περιῆν e περὶ ῆν corr m2 εἴπερ ἣν ViBVa | ὑμῖν om Cl Re ἡμῖν Μ 9 γὰρ inser Va2) [*](10 ἐκείνοις scripsi ex HVViMa sed in hoc γρ γονεῦσιν in marg m3, ClAthBVa τοῖς γονεῦσιν (γονεῦσι α edd) Μ 14 προσήκουσαν Ma sed προσηκ in ras m3 | κομίζονται Vi sed νομίζονται in marg m2 15 δεῖ om H inser V2, post καθ- έκαστον Vi, post λέγειν Ath | καθ’ ἕκαστον scripai e Par καθ- έκαστον reliqui libri edd 17 παρέδωκαν scripsi ex HV παρ- έδωκεν reliqui libri edd 18 μόνην in marg Vi2 19 ἐπι- η δείξασθαι Ath | ἐμέλησα HCl ἐμέλησα Ath ἠμέλησα ViMa sed in hoc η(1) in ras m3)