Declamatio 49

Libanius

Libanius, Declamatio 49, Libanii Opera, Vol 7, Declamationes XXXI-LI, Foerster, Teubner, 1913

1. Μόλις, ὦ ἄνδρες δικασταί, τῶν ἐπὶ τῷ πατρὶ [*](RIV 742) θρήνων ὀλίγον ἀναπαυσάμενος παρ’ ὑμᾶς ἦλθον, ὡς [*](1 Longin. inv. Rhet. gr. IX 595, 7 sq. ed. Walz.) [*](12 Προοιμιαζόμενος ἐν τῷ διπλῷ τούτῳ τελείῳ στοχασμῷ ὁμολογεῖ ὁ υἱὸς ὑπὲρ τοῦ πατρὸς ἀγωνίζεσθαι καὶ οὐ κρύπτει τοῦτο, ἀνεπίφθονος γὰρ ὁ ὑπὲρ τῶν προσηκόντων λόγος, ὡς ὁ ἐρμογένης διδάσκει: καὶ ζήτει ἐκεῖσε post πιστεύωσιν Ath 13 στοχασμὸς ἀντεγκληματικὸς HVB 14 τὸ ᾶ προοίμιον ἐξ ὑπολήψεως τῶν δικαστῶν M rubr Ma3) [*](2 διόλου Vi 3 MaB 3 φυλάττειν Μ | τοῦ om Va Re 4 ἀποκειμένων Cl sed ἀ ex ὑ corr 7 εὐεργεσίαν HVVi 3 8 ὧς inser Ma 3 | ἐπιτοπλεῖστον Vi 3 B | τὸ om Ath 9 προσκα- λεῖται HVVi 3 MaAth sed in hoc σ del 12 πιστεύωσιν V sed ω in ras m2 πιστεύουσιν HVi 3 13 Ὁ πηρός scripsi ex H rubr V Ma rubr Ath ὁ πηρός. ἡ μελέτη M rubr ἡ μελέτη Vi rubr B om ClVa τυφλοῦ φιλοπάτορος ἀπολογία edd 14 Μόλις — 652, 7 ἀνῃρη- μένῳ praemissis verbis ἐν τούτῳ τῷ ζητήματι μελετῶν ὁ λιβάνιος τὸν πηρὸν προοιμιάζεται οὕτως citat lo. Doxap l. l. cod. Vat, fol 209 v Bar. fol 29, — 15 ἀναπαυσάμενος praemissis verbis Λιβάνιος ἐν μελέτῃ τῇ Διέσωσέ τις ἐμπρησμοῦ γενομένου τὸν ἑαυτοῦ natSQaTho- mas Mag. s. v. διέπαυσέ τὶς τινα καὶ διεπαύσατο αὐτός. καὶ ἔπαυσε καὶ ἐπαύσατο, καὶ ἀνέπαυσε καὶ ἀνεπαύσατο p. 85, 3 ed. Kitschl 15 παυσάμενος ViMa παρ’ in fine lineae absumptum Cl πρὸς Ma)

652
ὁρᾶτε, χειραγωγούμενος, θανάτου μὲν ἐφιέμενος, τίς γάρ μοι τοῦ ζῆν ἔτι παραμυθία; τιμωρῆσαι δὲ τῷ πατρὶ πρότερον προσήκειν ὑπολαμβάνων, καὶ γὰρ ἂν εἴη τῶν ἀλογωτάτων, εἰ πυρὶ μὲν καὶ τοῖς δεινοτάτοις ἐμαυτὸν ἀφειδῶς ἔδωκα τῆς περὶ τὸν πατέρα χάριν κηδεμονίας, νυνὶ δὲ μηδαμῶς βοηθήσαιμι παρὰ πάντας τοὺς νόμους ἀπανθρώπως οὕτως ἀνῃρημένῳ καίτοι ῥᾳδίως τὴν κατ’ ἐκείνου γενομένην ἐπιβουλὴν μεθ’ ὑμῶν διελέγξαι δυνάμενος.

ὅμως γάρ, κἂν ἡ τῶν συμφορῶν τούτων αἰτία γεγενημένη πολλοὺς ἡμῖν ἔχῃ τοὺς συνηγόρους οὓς ἀπὸ τῶν ἡμετέρων χρημάτων [*](RIV 743) μισθωσαμένη | προβέβληται καὶ παντάπασιν αὐ- τὸς ἔρημος ὦ καὶ λέγειν ἀδύνατος, οἶμαι τὴν ἀλήθειαν ἔχων συναιρομένην καὶ τὴν τῶν δικαζόντων ὑμῶν εὐ- φανερὰν φανερὰν ὑμῖν καταστήσειν τὴν τῆς ἀνδροφό- νου ταύτης μιαιφονίαν. δι’ ὧν γὰρ ἂν ἀπολογεῖσθαι [*](1 τίς — 2 παραμυθία; om Doxap 2 ἔτι om Vi 3 ὑπο- λαμβάνω BVa 4 εὐλογωτάτων Η | δυνατωτάτοις Doxap 5 ἀφειδῶς ἐμαυτὸν Doxap | ἔδωκα ἀφειδῶς Vi 6 νῦν Ath | παρὰ — 7 νόμους ora Doxap | παρὰ Vi sed περὶ suprascr m2) [*](7 ἀνῃρημένον Vi sed ω supra ὂν m 2 8 γενομένην scripsi ex HVViMaClAthB Va γεγενημένην Μ edd | καθ’ Ma 9 ἐλέγξαι Μ Mor | ἐλέγξαι μεθ’ ὑμῶν BVa | ὅμως γάρ, κἂν scripsi ὅπως γὰρ ἂν HClAthBVa ὅμως δὲ Vi εἰ γὰρ ὅπως ἂν V sed in ras m 2, et in marg Β, edd εἰ γὰρ ὅπως γὰρ ἂν Ma sed εἰ γὰρ inser m 2 et γὰρ(2) del κἂν γὰρ Μ εἰ γὰρ coni lacobs Lect 140 10 αἰτία γεγενημένη scripsi ex HVVi Ma sed in hoc γρ γενομένη suprascr, Cl αἰτία γενομένη Ath γενομένη αἰτία BVaM edd | ὑμίν coni Mor aut πολλοὺς ἡμῖν ἔχουσα πολεμεῖ τοὺς συνηγόρους, οὓς ἀπὸ τῶν scribendum aut ἡμῖν delendum coni Re ὑμῖν ἕλκει τοὺς συνηγόρους οὓς lacobs Lect | ἔχει ViB 11 οὓς inserui ex HViMaClAthB Va ut coni Re lacobs del ras V om Μ edd 13 co scripsi e Μ ὦν reli- qui libri edd | ὅμως ἂν ante οἶμαι inserendum coni lacobs Lect) [*](14 τὴν om Mor | ὑμῶν Vi sed ὑμῖν in marg m 2 15 ἡμῖν Cl | καταστήσειν scripsi καταστῆσαι libri edd | καὶ ante τὴν Vi 16 ταύτην M | ἂν om ViBVa Re)

653
περὶ τοῦ φόνου καὶ κατηγορεῖν ἡμῶν ἐπιχειρῇ, διὰ τούτων αὐτὴν ἔνοχον οὖσαν τοῖς ἐγκλήμασιν ἐπιδεί- ξομεν.

3. Θαρρεῖν μὲν οὖν, ὦ ἄνδρες δικασταί, συμβαί- νει καὶ δεδιέναι. κρατήσειν μὲν γὰρ ὑπολαμβάνω τὰ πράγματα λογιζόμενος, ὅταν δὲ πάλιν τὴν ἐμαυτοῦ δυστυχίαν ἐνθυμηθῶ, τἀναντία μοι προσδοκᾶν ἔπεισι. δεδυστύχηται μὲν γὰρ ἡμῖν πολλὰ καὶ μεγάλα, τὸ δὲ νῦν τῶν ἄλλων μεῖζον καὶ χαλεπώτερον. ὅπου γὰρ πρὸς τοσοῦτον ἀπανθρωπίας ἅμα καὶ τόλμης ἡ γυνὴ προελήλυθεν ὡς ἀνελεῖν μὲν δι’ ἐμὲ τὸν πατέρα, διὰ δὲ τῆς ἀναιρέσεως ἐκείνου κἀμὲ πειρᾶσθαι συκοφαν- τεῖν, πῶς οὐ βαρὺ μὲν καὶ σχέτλιον, δυστυχὲς δὲ καὶ πάσης ὠμότητος χαλεπώτερον;

ὅμως δὲ πειρατέον καὶ ταύτην ἀποδιδόναι τῷ πατρὶ τὴν τελευταίαν ἐπι- κουρίαν. πολὺ γὰρ αἱρετώτερον τὴν ὑπὲρ αὐτοῦ κρίσιν ἀναδεχόμενον, ἐὰν ἄρα συμβῇ τι, παθεῖν ἢ τοῦτο δε- διότα καὶ φυλαττόμενον ἄκριτον ἀπελθεῖν ἐᾶσαι τὴν ἀνδροφόνον. τοῦ μὲν γὰρ ὑπάρξει τὴν τύχην αἰτίαν ὑπολαμβάνειν, τὸ δὲ ἡμέτερον.

[*](4 προοίμιον δεύτερον H sed δεύτερον abscisum, VB rubr)[*](1 καὶ inser V2 om Vi | ἡμῶν Vi sed ι supra ω m2 ἐπιχειρεῖ Ma sed st ex ῆ corr m2, Cl sed εῖ in ῆ corr, BVaM ἐπιχειρεῖν Vi sed ν del m2 2 αὐτῶν HViMaClAthBVa et scribendum coni lacobs Lect | ἐγκλήμασι δείξομεν Vi | ἐπι- δείξωμεν MaCl 4 συμβέβηκε Vi 8 μὲν om ViVaM 10 ἄμα om Vi 12 δὲ om Vi 17 συμβῇ τι, παθεῖν scripsi συμβῇ τί παθεῖν HVViAth συμβῇ τι παθεῖν BVa συμβῇ, τί παθεῖν Μ edd συμβῇ τι καὶ παθεῖν MaCl sed in hoc καὶ inser m3 18 ἐάσαι HAth sed in hoc e ~ corr 19 τοῦ — 20 ἡμέτερον in marg Vi2 | τοῦ scripsi ex HVVi2Ma sed in hoc γρ τὸ suprascr m3, ClAthBVa ut coui Re τὸ Μ edd | ὑπάρξει scripsi ὑπάρξαι HVVi2Ma sed in hoc οἱ supra αι, ClAthBVa ὑπάρξοι Μ edd | ὑπολαμβάνειν αἰτίαν AthBVa Μ Mor | αἰτίαν om Vi2 20 ὑπολαμβάνω HMa sed in hoc εἰν supra ω m3, Cl sed ω ex εἰν corr | τοῦ HVVi2Ma sed in hoc γρ τὸ suprascr m3, ClAthBVa | ἡμετέραν HVVi2Ma sed in hoc ἡμέτερον suprascr m3, ClAthBVa)
654
[*](RIV 744)

5. Εἴθε μὲν οὖν ἐγὼ | τοῦ πυρὸς ἔργον ἐκεί- νου γενόμενος τὸν αὐτὸν ὑπέστην τῇ μητρὶ θάνατον, παντάπασι γὰρ ἂν τῶν μετὰ ταῦτα συμφορῶν τὴν πεῖραν ἐκέρδανα καὶ καλὸν ἐντάφιον ἔχων ἀπεληλύθειν, τὴν ἐπὶ τῇ τοῦ πατρὸς σωτηρίᾳ δόξαν ἀείμνηστον· ἐπειδὴ δὲ τοσούτων καὶ τηλικούτων με πειραθῆναι δυστυχημάτων, ὡς ἔοικεν, εἵμαρτο, τῇ γοῦν τῆς ἀνδρο- φόνου μιαιφονίᾳ περιπεσὼν ἐβουλόμην ἀπολωλέναι.

6. νῦν μὲν γὰρ τὴν ἐκ τοῦ πράγματος ὑποψίαν φυλα- ξαμένη οἰκτρότερον ἡμᾶς διεχρήσατο τοῦ πατρὸς αὐτό- χειρ γεγενημένη, τότε δὲ κουφοτέραν ἂν ἔσχον τὴν τελευτὴν καὶ τῶν νομιζομένων τυχὼν καὶ τιμωρὸν τοῦ πάθους τὸν ἐμαυτοῦ πατέρα καταλιπών. ὁ μὲν γὰρ ἂν τοῦ παιδὸς ῥᾳδίως τὸν φόνον ἐζήτησε καὶ δίκην ἂν [*](4 cf. ad p. 430, 16. t. VI 387, 9) [*](1 προοίμιον] τρίτον κατα[σκευὴ] τοῦ προ[οιμ]ίου τούτου Η προοίμιον τρίτον VBrubr 6 κατασκευὴ τοῦ προοιμίου τού- του Β) [*](1 ἐγὼ om BVa | ἐκείνου om Vi 3 παντάπασι — 4 ἐκέρ- δανα praemisso Λιβάνιος citat Andr. Lopad. lex. Vind. s. v. ἐκέρδανε τὴν συμφορὰν ἀντὶ τοῦ ἐξέφυγε p. 58, 13 ed. Nauck | μεταταῦτα VViMaClBVaM Lopad edd 4 ἐκέρδανοα Μ ἐκέρδανον MaCl 5 τῇ inser Va2 et in marg Vi2 | σωτηρίαν Vi sed v del m2 6 με om Vi 9 ἂν ante τὴν Va 10 οἰκτρότερον scripsi ut coni Mor et lacobs Lect οἰκειότερον libri edd | πατρὸς Ma sed πράγματος in marg m3 11 δὴ Vi sed δὲ in marg m2 | κουφότερον Vi sed κουφοτέραν suprascr m2, M Mor | εἶχον Cl2 13 γὰρ ἂν] ἄνευ Vi 14 ἐζήτησεν Ma | ἂν om BVa)

655
ἔλαβε τὴν προσήκουσαν· νυνὶ δὲ τὴν ἐκείνῳ συμβᾶσαν ἀπώλειαν οὐκ ἂν εὐχερῶς, οἶμαι, διελέγξειν ἐπίστευσα τῶν ὀφθαλμῶν παντελῶς ἀφῃρημένος, εἰ μὴ παντά- πασιν ἡ τῆς μιαιφονίας ἐπιβουλὴ προφανὴς ὑπῆρχε καὶ τοῖς οὕτω διακειμένοις.

7. Δυστυχὴς μὲν οὖν ὁ πατήρ, ἐγὼ δὲ δυστυχέστε- ρος. ὁ μὲν γὰρ πάντας ἀνθρώπους κακοδαιμονίᾳ νενί- κηκε, πολὺ δὲ τοῦ πατρὸς ὁ παῖς ἀθλιώτερος. αὐτὸς γὰρ ἐμαυτῷ τῶν συμφορῶν αἴτιος, | αὐτὸς ἐμαυ- [*](RIV 745) τῷ τὴν μητρυιὰν ἐπεισήγαγον, εἴτε δὲ παρανοίας εἴτε δυστυχίας κατηγορεῖν ἐμαυτοῦ δικαίως ἐπὶ τούτοις οὐκ ἂν ὀκνήσαιμι.